Akcja informacyjna Ambasady RP w Teheranie Podróżuj bezpiecznie do Iranu Spis treści: 1) Informacje dla podróżujących do Iranu 2) Kontakt z Ambasadą RP w Teheranie 3) Informacje nt. pomocy konsularnej 4) Cmentarze polskie na terenie Iranu
1) Informacje dla podróżujących do Iranu Iran (Islamska Republika Iranu) Stolica: Teheran Waluta: rial irański (IRR), 1 rial = 100 dinarów (w praktyce nieużywane) Język urzędowy: perski (farsi) Inne języki: turecki (azerski), kurdyjski, arabski (w południowo-zachodnim Iranie) Wszystkim obywatelom polskim udającym się do Iranu zaleca się rejestrację pobytu na stronie MSZ: https://secure.e-konsulat.gov.pl/podroze/opiekakonsularna.aspx WIZA IRAŃSKA: Obywatele RP muszą posiadać wizę, zarówno na pobyt, jak i tranzyt przez Iran. Można ją uzyskać w Ambasadzie Iranu w Warszawie. Procedura wydania wizy może trwać nawet do miesiąca. Istnieje możliwość uzyskania wizy tranzytowej. Dziennikarze otrzymują specjalny rodzaj wizy. Prowadzenie jakiejkolwiek działalności dziennikarskiej, reporterskiej lub informacyjnej wymaga uzyskania akredytacji od stosownych organów państwowych. Złamanie powyższego prawa grozi aresztowaniem i postawieniem poważnych oskarżeń, ze szpiegostwem włącznie. Obywatele polscy udający się do Iranu na podstawie zwykłych paszportów w celach turystycznych mogą ubiegać się o wizy (maksymalny czas pobytu 14 dni) także na lotniskach międzynarodowych: Teheran - Imam Chomeini, Sziraz, Tebriz, Meszhed. Dokumenty niezbędne do uzyskania wizy na lotnisku: paszport ważny co najmniej przez 6 miesięcy od daty przylotu do Iranu, powrotny bilet lotniczy, jedno zdjęcie paszportowe. Ze względu na brak gwarancji uzyskania wizy w tej procedurze oraz możliwe problemy na europejskich lotniskach (pasażerowie podróżujący do Iranu bez wizy mogą zostać niewpuszczeni na pokład samolotu) Ambasada RP w Teheranie odradza stosowanie tej procedury. Nie ma możliwości uzyskania wizy na lądowych i morskich przejściach granicznych. W sprawie szczegółów uzyskania wizy prosimy o bezpośredni kontakt z Ambasadą Iranu w Warszawie
Procedura przedłużania wizy po przyjeździe jest skomplikowana i żmudna, wymaga z reguły poparcia Ambasady RP w Teheranie. Długotrwała jest także procedura zalegalizowania pobytu w nowym paszporcie, wydanym w miejsce utraconego - może to trwać ok. 10 dni. PRZEPISY WJAZDOWE I CELNE: Wwóz i wywóz pieniędzy odbywa się na ogólnych zasadach (deklaracja celna). Wwóz/wywóz większych kwot (ponad 5000 USD) należy zadeklarować przedstawiając źródło ich pochodzenia. Obowiązuje zakaz wwozu i wywozu alkoholu (w tym piwa), narkotyków, pornografii lub materiałów, które mogą być uznane za pornografię (np. czasopisma), wieprzowiny, wszelkich towarów wyprodukowanych w Izraelu lub mających do tego kraju odniesienie. Kasety magnetofonowe, wideo, płyty DVD, VCD lub CD mogą być sprawdzane na granicy; w tym celu zatrzymywane są do depozytu. Zakazany jest wywóz przedmiotów i sprzętów mogących uchodzić za antyki. Bagaż pasażerów przylatujących do Iranu jest dodatkowo prześwietlany przed opuszczeniem lotnisk. Na teren Iranu mogą być wwożone papierosy i perfumy. PRZEPISY PRAWNE: Przemyt lub posiadanie narkotyków zagrożone są bardzo surowymi konsekwencjami karnymi, łącznie z karą śmierci. Iran nie uznaje podwójnego obywatelstwa. Obywatele polscy posiadający również irańskie obywatelstwo są w świetle irańskiego prawa traktowani jako obywatele Iranu. Relacje homoseksualne są zakazane przez irańskie prawo, dotyczy to zarówno kobiet jak i mężczyzn. Irańskie prawodawstwo za stosunek homoseksualny przewiduje kary chłosty, więzienia, a nawet karę śmierci. Nie istnieją wyraźne przeciwskazania (pod warunkiem zachowania dyskrecji) dla osób homoseksualnych przed podróżowaniem do Iranu w irańskich formularzach wizowych nie ma pytania o orientację seksualną. Z uwagi na ustrój kraju oraz uwarunkowania kulturowe wszystkie pary (nie tylko homoseksualne) powinny powstrzymać się z okazywaniem swoich uczuć w miejscach publicznych.
WALUTA: Rial irański podlega stały wahaniom kursowym względem obcych walut. W Iranie nie są akceptowane karty kredytowe i płatnicze inne niż wydane przez banki irańskie, nie ma natomiast problemu z wymianą euro lub dolarów amerykańskich (w bankach i w kantorach - w kantorach kurs jest bardziej opłacalny - w poł. lutego 2014 r. kurs riala wobec euro wynosił: 1 euro = ok. 40 000 riali, wobec dolara: 1 dolar = ok. 30 000 riali). Należy unikać płacenia w dolarach czy w euro w hotelach, restauracjach czy sklepach (możliwość zawyżania cen). Ceny towarów i usług potocznie bywają podawane w tumanach (1 000 tumanów = 10 000 riali lub wg innego przelicznika: 1 tuman = 10 000 riali). W wypadku niejasności należy dopytać, o którą jednostkę chodzi. SZCZEPIENIA, SŁUŻBA ZDROWIA: W Iranie, zgodnie z regulacjami WTO, żadne dodatkowe szczepienia nie są wymagane. Opieka medyczna jest ogólnie dostępna. Usługi świadczone są zarówno w państwowych jak i prywatnych placówkach zdrowotnych ; cudzoziemiec w każdym przypadku musi za te usługi płacić. Pomoc medyczna w placówkach prywatnych w każdym zakresie jest na wysokim poziomie, porównywalnym z europejskim. Znajomość języka angielskiego wśród irańskich lekarzy jest dość powszechna. Większość (problemy z zaopatrzeniem w specjalistyczne leki dla ciężkich chorób przewlekłych nowotwory, hemofilia i in.) lekarstw jest dostępna w aptekach, najczęściej są to lokalne odpowiedniki zagranicznych leków. We wschodnich prowincjach Iranu (granica z Iranem i Pakistanem) występuje zagrożenie zarażenia się cholerą. Zaleca zachowanie ostrożności - przestrzeganie ogólnych zasad higieny, picie wody wyłącznie przegotowanej lub butelkowanej, powstrzymanie się od picia napojów z lodem, stosowanie środków dezynfekcyjnych oraz niezwłoczne zgłaszanie się do lekarza w razie wystąpienia objawów infekcji przewodu pokarmowego. INTERNET, TELEKOMUNIKACJA: Występują problemy z roamingiem polskich sieci komórkowych (problemy z wysyłaniem i odbieraniem smsów, połączeń przychodzących i wychodzących). Internet jest cenzurowany, niedostępne są również niektóre polskie portale pocztowe. Na stronie internetowej: http://www.blockediniran.com istnieje możliwość sprawdzenia, czy dana strona może być w Iranie blokowana. Poza dużymi miastami mogą wystąpić trudności z dostępem do kafejek internetowych.
INFORMACJE DLA KIEROWCÓW: Wymagane jest międzynarodowe prawo jazdy. Nie ma możliwości wjazdu na terytorium Iranu pojazdem zarejestrowanym za granicą bez wcześniejszego uzyskania pisemnej zgody władz irańskich bądź posiadania Carnet de Passage; brak dokumentów świadczących o uzyskaniu takiej zgody oznacza bezwzględne zatrzymanie pojazdu na granicy. Drogowe przejścia graniczne czynne są najczęściej przez kilka godzin dziennie; w czasie ważniejszych świąt mogą być zamknięte. Sieć drogowa jest dobrze rozwinięta, główne drogi są dobrej jakości i mają właściwe oznakowanie. Za przejazd niektórymi autostradami pobierane są niewysokie opłaty. Benzyna jest łatwo dostępna na stacjach paliwowych, mogą natomiast wystąpić trudności z zakupem oleju napędowego (jest on sprzedawany tylko na wybranych stacjach - przy trasach tranzytowych) - w Iranie silniki Diesla mogą posiadać tylko samochody ciężarowe. Ograniczenia ilościowe w zakupie paliwa obowiązują na niektórych obszarach przygranicznych, szczególnie we wschodnim Iranie. Podczas prowadzenia pojazdu w Iranie należy zachować szczególną ostrożność, gdyż wielu miejscowych kierowców nie przestrzega przepisów drogowych. W razie kolizji winę za jej spowodowanie najczęściej przypisuje się cudzoziemcowi. Iran mimo posiadania bardzo dobrej sieci dróg znajduje się na jednym z czołowych miejsc w świecie jeśli idzie o ilość śmiertelnych wypadków drogowych ze względu na zły stan techniczny używanych samochodów, brawurę oraz słabe wyszkolenie kierowców. PODRÓŻOWANIE PO KRAJU: W miejscowych środkach transportu (pociągi, samoloty) panuje spore obłożenie - bilety najlepiej kupować z wyprzedzeniem. Koszt środków transportu jest stosunkowo niewielki. Cudzoziemcy mogą zatrzymywać się w hotelach, motelach i guest-housach. Noclegi w domach prywatnych (np. w ramach tzw. couchsurfingu) bywają proponowane, są jednak w świetle miejscowego prawa nielegalne Ograniczenia w podróżowaniu dotyczą terenów wojskowych; poza tym niektóre obszary mogą być niedostępne dla obcokrajowców z uwagi na sytuację polityczną (pogranicze z Irakiem) lub aktywność band przestępczych (pogranicze z Afganistanem i Pakistanem). Zdecydowanie odradza się podróże do tych części kraju. W przypadku chęci podróżowania autostopem należy wcześniej ustalić z kierowcą, czy autostop będzie bezpłatny. Wiele nieoznakowanych samochodów jest w rzeczywistości taksówkami - wskazane jest uzgodnienie ceny za przejazd przed rozpoczęciem podróży. Zaleca się z korzystanie z taksówek o kolorze żółtym lub zielonym. Oznacza to, że są to zarejestrowani taksówkarze. Na ogół taksówka złapana na ulicy, działa jak autobus, czyli jeździ po określonej dla siebie trasie. Dodatkowo, taksówki w Iranie zabierają ze sobą maskymalną ilość osób. Natomiast,
jeżeli chcemy dotrzeć pod konkretny adres, trzeba to oznajmić kierowcy od razu i wtedy nie będzie się zatrzymywał w celu zabrania innych pasażerów. Trzeba liczyć się z tym, że będziemy musieli zapłacić za wszystkie 4 miejsca w samochodzie. Zalecamy ostrożność w podróżach morskich (Morze Kaspijskie, Zatoka Perska), w szczególności odradzamy podróże w obrębie wysp: Abu Musa, Mały Tumb, Duży Tumb (obowiązek uzyskania zgody ze strony władz irańskich). W okresie letnim, w szczególności w południowym Iranie, temperatura może wynieść 40 50 C. BEZPIECZEŃSTWO: W podróżach do Iranu zaleca się zachowanie ostrożności. Ze względu na policyjny charakter kraju Iran jest względnie bezpieczny, jeśli chodzi o przestępczoś pospolitą. Ambasada RP w Teheranie odradza podróżowanie wzdłuż granicy z Irakiem, Pakistanem i Afganistanem. Zagrożenie przestępczością jest umiarkowane. Turyści najczęściej stają się ofiarami pospolitych kradzieży, jak wyrwanie torebki z ręki; często sprawcami takich napadów bywają motocykliści (należy pamiętać, że motocykliści często jeżdżą chodnikami dla pieszych). Wynajmując przypadkowy samochód z kierowcą, należy uważać, by nie dać się okraść: zdarzają się kierowcy-oszuści, którzy proszą o popchnięcie auta, po czym odjeżdżają z bagażem; podobnie może się zdarzyć, gdy turysta wysiądzie z samochodu, np. przed hotelem. Należy zachować dużą ostrożność przy przechodzeniu przez jezdnię oraz mieć na uwadze, że motocykliści korzystają również z chodników dla pieszych. Na terenie Iranu, szczególnie w Teheranie, odnotowywany jest wysoki poziom zanieczyszczeń powietrza. Na całym terytorium Iranu występuje stałe zagrożenie trzęsieniem ziemi. Wszystkim obywatelom polskim udającym się do Iranu zaleca się rejestrację pobytu na stronie MSZ: https://secure.e-konsulat.gov.pl/podroze/opiekakonsularna.aspx
RELIGIA, OBYCZAJE: Oficjalną religią jest islam szyicki. Prawo irańskie opiera się na prawie koranicznym (szariacie) i w wielu aspektach znacznie odbiega od międzynarodowych standardów. - Ubiór: a) kobiety obowiązek noszenia chusty we wszystkich miejscach publicznych (chustę należy mieć przygotowaną do założenia już po wylądowaniu na terenie Iranu); zakaz noszenia krótkich rękawów, dekoltów, garsonek oraz krótkich spódnic i sukienek dozwolona jest długa spódnica do ziemi, luźna tunika lub spodnie wraz z luźnym płaszczem (np. letni płaszcz) tunika lub płaszcz powinny sięgać do połowy uda. Noszenie odkrytych butów (sandały, japonki itp.) jest właściwie zabronione, jednakże cudzoziemki traktowane są bardziej tolerancyjnie. W przypadku odwiedzin meczetów i innych miejsc kultu kobiety mogą zostać poproszone o założenie czadoru (istnieje możliwość jego wypożyczenia przed wejściem do meczetu). b) mężczyźni zakaz noszenia krótkich spodni oraz podkoszulków. W okresie ramadanu w miejscach publicznych nie można spożywać posiłków, pić napojów ani palić papierosów. W Teheranie odprawiane są msze katolickie (w języku angielskim, włoskim, francuskim oraz perskim). W oficjalnych kontaktach kobiety nie podają ręki mężczyznom, mężczyźni nie podają ręki kobietom - Fotografowanie: Dla własnego bezpieczeństwa lepiej pytać o zgodę osób fotografowanych. Obowiązuje zakaz fotografowania obiektów rządowych, wojskowych, posterunków policji, lotnisk, portów, ambasad, w tym również żołnierzy, policjantów i innych osób umundurowanych oraz ich pojazdów. Podczas planowania podróży do Iranu, zalecamy zapoznanie się z ostrzeżeniami dla podróżujących, zawierającymi najnowsze informacje istotne dla bezpieczeństwa obywateli polskich na świecie.
2) Kontakt z Ambasadą RP w Teheranie Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej w Teheranie No. 2, Pirouz St., Africa Expressway, Tehran Iran GPS: 35.765861, 51.419619 Tel.: + 98 (21) 88 78 72 62 64 Fax: +98 (21) 88 78 87 74 E-mail: teheran.amb.sekretariat@msz.gov.pl Twitter: @PLinIRAN Wszystkim obywatelom polskim udającym się do Iranu zaleca się rejestrację pobytu na stronie MSZ: https://secure.e-konsulat.gov.pl/podroze/opiekakonsularna.aspx W przypadku grup turystycznych udających się do Iranu prosimy o przesłanie e-maila na adres: teheran.amb.sekretariat@msz.gov.pl, w tytule wpisując: Grupa turystyczna, w treści maila: 1) Lista uczestników 2) Data pobytu na terenie Iranu 3) Telefon kontaktowy do pilota/przewodnika 4) Trasa podróży na terenie Iranu Tel alarmowy dla obywateli polskich przebywających na terenie Iranu: 00 98 910 147 61 15 (tylko w sytuacjach wymagających natychmiastowej interwencji konsula).
3) Informacje nt. pomocy konsularnej Jak możemy pomóc w sprawach nadzwyczajnych? W przypadku utraty paszportu lub innych dokumentów podróży konsul może, po uprzednim potwierdzeniu tożsamości, wydać paszport tymczasowy na powrót do kraju. W razie utraty pieniędzy konsul może: a) pośredniczyć w nawiązaniu kontaktu z krewnymi lub znajomymi w Polsce b) w uzasadnionych przypadkach, jeżeli nie ma innych możliwości przekazania pieniędzy, wypłacić wnioskującemu kwotę, jaka zostanie wpłacona przez krewnych lub znajomych na konto Ministerstwa Spraw Zagranicznych w Warszawie c) w szczególnie uzasadnionych przypadkach udzielić pomocy finansowej niezbędnej na powrót do Polski najtańszym środkiem transportu, o ile turysta zobowiąże się do zwrotu pożyczki po powrocie. W przypadku zatrzymania, aresztowania lub pozbawienia wolności turysta ma prawo wnioskować o kontakt z konsulem. Konsul zadba o to, aby obywatel RP nie był traktowany gorzej niż obywatel państwa, w którym przebywa. Na wniosek zatrzymanego konsul może: a) powiadomić rodzinę o aresztowaniu b) uzyskać od władz miejscowych i przekazać zainteresowanemu informację o powodach zatrzymania, przewidywanej w ustawodawstwie sankcji karnej za popełnienie zarzucanego czynu, czasie trwania procedury sądowej oraz ewentualnej możliwości zwolnienia, a także dostarczyć aresztowanemu listę adwokatów c) utrzymywać kontakt z zatrzymanym. Kiedy konsul NIE może pomóc? Niestety, nie zawsze możemy pomóc - uprawnienia konsula są ograniczone. Konsul nie może: a) regulować jakichkolwiek zobowiązań finansowych, takich jak długi, grzywny, mandaty, koszty postępowania sądowego itp. b) świadczyć usług, które wykonują biura turystyczne, banki, firmy ubezpieczeniowe oraz firmy transportowe c) pośredniczyć w uzyskaniu zgody na zatrudnienie czy uzyskaniu zakwaterowania d) ingerować w konflikty dotyczące nie wywiązywania się ze zobowiązań jednej ze stron wynikających z zawartych przez nie umów cywilnoprawnych (stosunek pracy, zakup usług turystycznych etc.) Informacje dodatkowe: http://poradnik.poland.gov.pl/
4) Cmentarze polskie na terenie Iranu Wstęp na wszystkie cmentarze jest bezpłatny. Istnieje możliwość robienia zdjęć na terenie cmentarzy. CMENTARZ DULAB W TEHERANIE (http://www.doulabcemetery.com ) Meydane Shohada, Khiabane Pirouzi, Chaharrahe Shokofeh, Chaharrahe Sheyda, Khiabane Ahmad Reza Tajeri no 284 شماره ت اجری ر ضا داحم خ ياب ان ش يدا چهارراه ش کوف ه چهارراه پ يروزی خ ياب ان شهدا م يدان 284 Dla ułatwienia zwiedzania Cmentarzu Dulab w Teheranie prosimy o wcześniejszy kontakt e-mailowy (teheran.amb.sekretariat@msz.gov.pl) lub telefoniczny z Ambasadą RP w Teheranie CMENTARZ W MASZHADZIE Ave. Amel, Gabrestan Arameneh CMENTARZ W ISFAHANIE Se Rahe Khiabane Nezami, Nareside be Bimarestane Alzahra CMENTARZ W BANDAR ANZALI Mantaghe Akhar Khar, Vis a Vis Golzare Shohada, Janbe Gabrestane Aramaneh CMENTARZ W AHWAZIE Markaze Shahr, Meydane Bar Frousha Sabegh Janbe Sazmane Bargh, Gabrestane Massiyiha Informacje dodatkowe: http://www.teheran.msz.gov.pl/pl/wspolpraca_dwustronna/teheran_ir_a_178/ Ambasada RP w Teheranie dołożyła wszelkich starań, aby zawarte w tym miejscu dane były rzetelne, wyczerpujące i aktualne, jednak mają one charakter wyłącznie informacyjny i nie mogą stanowić podstawy do jakichkolwiek roszczeń.