RAPORT Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ CZYTELNICTWO

RAPORT Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ CZYTELNICTWO Opracował zespół w składzie: Beata Bagińska nauczyciel języka polskiego Elżbieta Glińska nauczyciel edukacji wczesnoszkolnej Grażyna Jankowska nauczyciel edukacji wczesnoszkolnej Aneta Komiażyk wychowawca świetlicy Małgorzata Spiegel nauczyciel bibliotekarz Joanna Wiaksa nauczyciel bibliotekarz Aldona Wołosz kierownik świetlicy Iwona Zakrzewska nauczyciel edukacji wczesnoszkolnej 1

Spis treści WSTĘP... 3 1. Cele ewaluacji wewnętrznej... 3 2. Pytania kluczowe... 3 3. Metody i narzędzia badawcze... 3 4. Terminy przeprowadzania czynności ewaluacyjnych... 4 5. Biblioteka, jej zbiory i organizacja... 4 5.1. Sposoby wzbogacania księgozbioru... 7 5.1.1. Program Książki naszych marzeń... 7 5.1.2. Narodowy Program Rozwoju Czytelnictwa... 8 5.2. Wykorzystywanie pomieszczeń biblioteki i czytelni oraz księgozbiorów w realizacji programów nauczania... 8 5.2.1. Czytelnicy biblioteki szkolnej. Uczniowie... 8 5.2.2. Czytelnicy biblioteki szkolnej. Nauczyciele... 12 5.3. Formy pracy z czytelnikiem... 13 5.4. Współpraca biblioteki szkolnej SP4 z Oddziałem dla Dzieci Miejskiej Biblioteki Publicznej w Zambrowie w latach 211215... 13 5.4.1. Dyskusyjny Klub Książki... 15 6. Prezentacja wyników ewaluacji... 16 6.1. Zbiorcze opracowanie wyników ankiet przeprowadzonych wśród uczniów klas IVVI... 16 7. Odpowiedzi na pytania kluczowe... 28 8. Wnioski i rekomendacje z przeprowadzonych badań... 31 9. Sposoby upowszechniania raportu... 32 1. Załączniki... 32 1.1. Zbiorcze opracowanie wyników ankiet przeprowadzonych wśród rodziców uczniów klas IVVI... 32 1.2. Zbiorcze opracowanie wyników ankiet przeprowadzonych wśród nauczycieli... 42 2

WSTĘP Ministerstwo Edukacji Narodowej ustanowiło rok szkolny 215/216 Rokiem Otwartej Szkoły. Szkoła XXI wieku otwarta jest na kulturę, sztukę, sport, środowiska lokalne. Potrafi korzystać z tego, co ją otacza. Na podstawie przepisów ustawy o systemie oświaty (art. 35 ust. 2 pkt 1), ustalono także kierunki realizacji polityki oświatowej państwa. 1 W roku szkolnym 215/216 jednym z kierunków polityki oświatowej państwa jest rozwijanie kompetencji czytelniczych oraz upowszechnianie czytelnictwa wśród dzieci i młodzieży. Dnia 1.9.215 r. podczas posiedzenia Rady Pedagogicznej zatwierdzono temat ewaluacji wewnętrznej czytelnictwo uczniów w Szkole Podstawowej nr 4 w Zambrowie oraz powołano zespół ewaluacyjny w składzie: Joanna Wiaksa przewodnicząca, Beata Bagińska, Elżbieta Glińska, Grażyna Jankowska, Aneta Komiażyk, Małgorzata Spiegel, Aldona Wołosz oraz Iwona Zakrzewska. Ewaluację przeprowadzono na podstawie rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 października 29 r. w sprawie nadzoru pedagogicznego (Dz. U. Nr 168, poz. 1324). Dnia 26.1.215 r. został zatwierdzony plan ewaluacji oraz jej harmonogram. Prezentowany raport jest rezultatem ewaluacji wewnętrznej. 1. Cele ewaluacji wewnętrznej Celem ewaluacji wewnętrznej jest analiza funkcjonowania biblioteki szkolnej z uwzględnieniem podejmowanych działań. Cele szczegółowe: 1) Czy biblioteka szkolna ma wystarczające zbiory? 2) Czy biblioteka szkolna zaspokaja potrzeby czytelnicze użytkowników? 2. Pytania kluczowe 1) Czy biblioteka jest dostępna? 2) Jaki rodzaj literatury jest czytany przez uczniów? 3) Jakie są oczekiwania dzieci, rodziców i nauczycieli w zakresie wyposażenia biblioteki szkolnej (wypożyczalni i czytelni) w ebooki, czasopisma, książki? 4) W jakim stopniu wykorzystywane są pomieszczenia biblioteki (wypożyczalni i czytelni) oraz księgozbioru (w tym zbiorów specjalnych) w realizacji procesu nauczania? 5) Jakie działania mogą usprawnić pracę biblioteki? 3. Metody i narzędzia badawcze 1. Dobór próby badawczej w obszarach objętych ewaluacją. Kwestionariusze ankiet wypełnili uczniowie klas IVVI oraz ich rodzice a także nauczyciele. 2. Metody i narzędzia badawcze wykorzystane podczas ewaluacji. 1 https://men.gov.pl/ministerstwo/informacje/kierunkirealizacjipolitykioswiatowejnarokszkolny215216rokotwartejszkoly.html 3

Do badań wykorzystano kwestionariusz ankiety dla uczniów, rodziców i nauczycieli. Ankieta Rozwijanie kompetencji czytelniczych oraz upowszechnianie czytelnictwa wśród dzieci i młodzieży została opracowana przez Elżbietę Linowską i Dominika Linowskiego. 2 Przeprowadzono analizę dokumentów dokumentację biblioteki szkolnej (dziennik, zeszyt odwiedzin w czytelni, zeszyty ICIM Internetowego Centrum Informacji Multimedialnej, księgi inwentarzowe, sprawozdania, wydruki z programu komputerowego MOL oraz udostępnioną dokumentację biblioteki publicznej). Wszystkie dane liczbowe podawane są na dzień 17.12.215 r. 4. Terminy przeprowadzania czynności ewaluacyjnych HARMONOGRAM PRZEPROWADZANIA EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ w roku szkolnym 215/216 Lp. Zadania do wykonania Termin realizacji Uwagi 1. Opracowanie pytań kluczowych, zakresu do 1 X 215 r. ewaluacji 2. Zatwierdzenie przez dyrektora planu badań 26 X 215 r. 3. Opracowanie narzędzi badawczych X 215 r. 4. Przeprowadzenie badań XI 215 r. 5. Analiza wyników badań XI 215 r. 6. Opracowanie raportu do 9 XII 215 r. Ze względu na terminy spotkań z rodzicami oraz zwolnienia 7. Przedstawienie raportu dyrektorowi do 1 XII 215 r. lekarskie 2 nauczycieli, za zgodą Dyrektora Szkoły termin opracowania i przedstawienia raportu został przesunięty. Raport został opracowany i przedstawiony Dyrektorowi Szkoły 18.1.216 r. 8. Prezentacja raportu na radzie pedagogicznej II 216 r. 5. Biblioteka, jej zbiory i organizacja Biblioteka rozpoczęła gromadzenie książek wraz z powstaniem szkoły. Pierwszy wpis do księgi inwentarzowej pochodzi z 5.9.1963 r. Biblioteka szkolna gromadzi książki i zbiory specjalne związane z realizacją podstawy programowej i programów nauczania. Gromadzi lektury z zakresu języka polskiego oraz książki popularnonaukowe. 2 Ankieta jest własnością Europejskiego Centrum Rozwoju Kadr S.C. w Białymstoku ISBN 978836478341. Nie wolno publikować ankiety na stronie. Zgoda na korzystanie i przetwarzanie tylko we własnej placówce, która weszła legalnie w jej posiadanie. 4

Zasady korzystania z biblioteki określa regulamin czytelni i wypożyczalni. Zgodnie z nim zbiory wypożyczalni służą wszystkim uczniom, nauczycielom i innym pracownikom naszej szkoły, a także rodzicom uczniów. 3 Służy rozwijaniu i zaspokajaniu potrzeb czytelniczych. Wspomaga samokształcenie oraz udziela informacji. Nauczyciele bibliotekarze udzielają porad indywidualnych (dobór odpowiednich książek zgodnych z zainteresowaniami). Prowadzą zajęcia promujące nowości w bibliotece, zachęcają do czytania. Działania podejmowane w bibliotece służą zaspokajaniu potrzeb czytelniczych, wyrabianiu nawyku odwiedzania biblioteki szkolnej i wypożyczania książek, rozwijaniu zainteresowań i zamiłowań czytelniczych. Biblioteka składa się z dwóch pomieszczeń: czytelni i wypożyczalni. W czytelni są miejsca przy stołach dla 28 uczniów i 8 miejsc przy komputerach. W czytelni znajduje się bardzo dobrze skompletowany księgozbiór podręczny, liczący około 15 woluminów, zbiory specjalne (w większości są to zbiory zamknięte, obecnie gromadzone są CD i DVD), czasopisma dla dzieci (4 tytuły Świerszczyk, Victor Junior, Kumpel, Odkrywca ) i nauczycieli (9 tytułów Życie Szkoły, Nowa Szkoła, Wszystko dla Szkoły, Biblioteka w Szkole, Głos Nauczycielski, Chip, Problemy OpiekuńczoWychowawcze, Sygnał, Głos Pedagogiczny ), 4 komputery oraz urządzenie wielofunkcyjne. W bieżącym roku szkolnym do dnia 17.12.215 r. nauczyciele wypożyczyli z czytelni 6 egzemplarzy czasopism, 3 nauczycieli czyta Głos Nauczycielski. Ponieważ systematycznie spada liczba wypożyczeń czasopism przez nauczycieli, dlatego postanowiono od nowego roku szkolnego ograniczyć ich liczbę. Od trzech lat czytelnia przestała być traktowana jako dodatkowa sala lekcyjna, w której odbywały się nie tylko doraźne, niezapowiedziane zastępstwa ale były też lata, gdy była ona ujęta w planie lekcji. W roku szkolnym 22/23 w sprawozdaniu z pracy biblioteki obok wniosku o systematyczne wzbogacanie księgozbioru (ponawianego co roku), pojawiło się stwierdzenie, że zmniejszyła się liczba osób korzystających z księgozbioru podręcznego z powodu lekcji odbywających się w czytelni. W bieżącym roku szkolnym w bibliotece zgromadzonych jest 1715 książek. 4 W czytelni i w wypożyczalni dzieci oraz nauczyciele mają wolny dostęp do półek. Wydzielono lektury, które wypożyczane są zgodnie z harmonogramem opracowanym we współpracy z nauczycielami edukacji wczesnoszkolnej oraz nauczycielami języka polskiego. System ten sprawdza się od wielu lat i zapewnia dostęp do lektury każdemu uczniowi w odpowiednim, zaplanowanym przez nauczyciela terminie. Zgromadzono 984 egzemplarze lektur, które w znacznej części są stare i bardzo zniszczone. W roku szkolnym 214/215 wprowadzono do ewidencji i wypożyczono podręczniki oraz ćwiczenia uczniom klas pierwszych. W roku szkolnym 215/216 dokonano ewidencji sumarycznej oraz jednostkowej i wypożyczono podręczniki oraz ćwiczenia uczniom klas I,II i IV. Na stanie biblioteki jest ponad 22 podręczników. Znaczna część księgozbioru dla dzieci pochodzi z lat 6 tych i 7 tych XX w. Książki te były dobrze wydane z reguły mają twarde okładki. Są zniszczone, zawierają przestarzałe informacje po prostu są nieprzydatne w bibliotece szkoły podstawowej. Mimo podklejania i obłożenia w folię nie zachęcają do czytania. Książki te nadal służą kolejnym pokoleniom. Budzą wspomnienia i sentyment u rodziców czy 3 http://sp4zambrow.pl/biblioteka1/regulamin.htm 4 Stan na dzień 17.12.215 r. Ostatni numer w księdze inwentarzowej głównej 2849. 5

dziadków naszych uczniów, którzy towarzyszą dzieciom podczas wypożyczania. Nie są jednak atrakcyjne dla młodego czytelnika XXI wieku nie tylko ze względu na pożółkły papier czy wyblakłe ilustracje, ale także ze względu na treść, często niezrozumiałe dla dzieci słownictwo. Od lat 8tych XX w. wpływy do biblioteki ograniczały się do zakupów niezbędnych czy zmieniających się lektur i podręczników. Jest 1134 ubytków. 5 Liczba książek wycofanych może dochodzić do 1% liczby nabytków z okresu, za jaki została przeprowadzona selekcja (np. w ciągu roku), a w uzasadnionych przypadkach może nawet ją przekroczyć. 6 W bieżącym i kolejnym roku szkolnym zaplanowano dalszą systematyczną selekcję księgozbioru metodycznego dla nauczycieli. Treści zawarte w tych książkach się zdezaktualizowały, jest szereg publikacji wieloegzemplarzowych. W kolejnych latach niezbędne będzie przeprowadzenie selekcji książek dla dzieci. Tabelka. Stan księgozbioru w latach 1963215. Lata 1963 199 19911999 229 21 211 212 213 214 215 (do 17.12.) Nr inwentarzowy 19355 22858 25587 25622 2565 2586 2685 2889 2849 stan Razem Ubytki Liczba książek Wpływ 19355 353 2729 35 28 156 279 211 6 28317 1134 2849 liczba egz. Kupno 1999 r. z Komitetu 2 r. z Komitetu 3 18 1 31 4 1 157 157+612= 769 Rodzicielskieg o wydano na książki 322,13 Rodzicielskieg o wydano na książki 5858,8 21 r. z Komitetu Rodzicielskieg o wydano na książki 2266, Dar 32 1 56 248 27 157 71 Książki naszych marzeń Dar (Rada Rodziców) d IX 213 r. po 1 zł co miesiąc 3 57 53 14 Tabelka. Stan zbiorów specjalnych w latach 1963215. Rodzaj zbiorów 19631997 (zbiór zamknięty w 1992 (zbiór zamknięty) 199329 (zbiór zamknięty) 199424 (zbiór zamknięty) 1996215 trakcie spisywania) fotografie 24 szt. 5 Stan na dzień 17.12.215 r. 6 Saniewska D. Nowe vademecum nauczyciela bibliotekarza. Warszawa, 2 s.33 6

taśmy magnetowidowe 167 sztuki 3 ubytki = 164 stan taśmy magnetofonowe 8 sztuk płyty kompaktowe CD 164 sztuki 4 ubytki=16 stan broszury 1122 egz. 747 ubytki = 373 stan Tabelka. Liczba prenumerowanych tytułów czasopism w latach 2216 Rok szkolny Liczba prenumerowanych tytułów czasopism 2/21 24 21/22 22 22/23 23 23/24 2 24/25 14 25/26 15 26/27 14 27/28 9 28/29 9 29/21 9 21/211 9 211/212 9 212/213 8 213/214 9 + (2 tytuły dla dzieci) 214/215 9 + (2 tytuły dla dzieci) 215/216 9 + (4 tytuły dla dzieci) 5.1. Sposoby wzbogacania księgozbioru Głównym sposobem wzbogacania księgozbioru biblioteki szkolnej są dary. Książki przekazuje przede wszystkim Rada Rodziców od trzech lat, co miesiąc za 1 zł kupowane są nowości. Książki przekazuje również Samorząd Uczniowski np. zakup książek podczas spotkań autorskich organizowanych w Bibliotece Publicznej Oddziale dla dzieci w Zambrowie. W roku szkolnym 28/29 z okazji Światowego Dnia Książki na Podlasiu w szkole zorganizowano zbiórkę książek. Zebrano ponad 13 używanych książek. SU i biblioteka szkolna otrzymały I miejsce w konkursie wojewódzkim. SU część pieniędzy uzyskanych ze sprzedaży puszek aluminiowych przeznaczył na zakup nowości do biblioteki. Książki z Mikołajkowej Loterii Fantowej przekazywane są do biblioteki szkolnej. Często używane książki przekazują uczniowie za zgodą rodziców. Na okładkach książek, ofiarowanych znajduje się informacja o darczyńcach. 5.1.1. Program Książki naszych marzeń Nasza szkoła jest jedną z prawie 1 szkół, które przystąpiły do programu Ministerstwa Edukacji Narodowej Książki naszych marzeń. Celem tego programu jest promocja czytelnictwa wśród dzieci i młodzieży oraz rozwijanie ich kompetencji i zainteresowań czytelniczych. W ubiegłym roku szkolnym uczniowie podali swoje propozycje książek. W listopadzie 215 r. do biblioteki zostały zakupione książki, o których marzyły dzieci. Są to książki wybrane przez uczniów. Zakupiono ponad 157 nowości wydawniczych o wartości 2712,5 zł. 7

Program Książki naszych marzeń poprzedził Narodowy Program Rozwoju Czytelnictwa. Nasza szkoła również przystąpiła do kolejnego programu. W bibliotece znajduje się pudełko, do którego można wrzucać propozycje nowości, które zostaną zakupione w kolejnych latach. Każdy uczeń naszej szkoły może sam zdecydować, jakie książki zostaną zakupione do biblioteki szkolnej. 5.1.2. Narodowy Program Rozwoju Czytelnictwa Narodowy Program Rozwoju Czytelnictwa będzie realizowany w latach 21622 przez Ministerstwo Edukacji Narodowej oraz Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Główne cele tego wieloletniego programu to: 1. zapobieganie negatywnej tendencji niskiego poziomu czytelnictwa, 2. podniesienie standardów infrastrukturalnych i zaktywizowanie bibliotek publicznych, szkolnych i pedagogicznych, które są ważnym źródłem książek dla czytelników, 3. ułatwienie potencjalnym czytelnikom dostępu do książek dzięki wzbogacaniu i urozmaicaniu księgozbiorów bibliotek publicznych, szkolnych i pedagogicznych. Pogram został podzielony na trzy priorytety. MEN będzie realizował jeden z nich. Celem priorytetu III. Zakup nowości wydawniczych oraz modernizacja bibliotek szkolnych i pedagogicznych" jest upowszechnianie edukacji czytelniczej i medialnej oraz wzrost czytelnictwa uczniów. W efekcie działań przewidzianych w Priorytecie III podniesiony zostanie standard usług i jakość pracy bibliotek szkolnych i pedagogicznych oraz poprawią się warunki lokalowe i wyposażenie bibliotek. Doposażenie bibliotek szkolnych w nowości wydawnicze i lektury szkolne ułatwi realizowanie podstawy programowej kształcenia ogólnego oraz rozwijanie kompetencji i uzdolnień dzieci i młodzieży. Stworzy również miejsce nowoczesnego centra multimedialnego w szkole. 5.2. Wykorzystywanie pomieszczeń biblioteki i czytelni oraz księgozbiorów w realizacji programów nauczania 5.2.1. Czytelnicy biblioteki szkolnej. Uczniowie W roku szkolnym 215/216 w szkole uczy się 691 uczniów (w klasach IIII412, w klasach IVVI279 uczniów). W bibliotece korzystamy z programu komputerowego MOL Optivum. Tabelka. Średnia wypożyczeń książek (Wskaźnik czytelnictwa) w latach 1967216 Rok szkolny Liczba uczniów kl. IVI Liczba wypożyczonych książek Średnia wypożyczeni (Wskaźnik czytelnictwa) lata 1967 197 brak danych brak danych od 19 do 22 lata 1972 1977 brak danych brak danych od 24 do 26 2/21 12+ komplety 9193 9,2 21/22 18 + komplety 1547 9,7 22/23 975 + komplety 11665 11,9 23/24 911 116 12,56 24/25 834 6235 7,5 8

25/26 799 8891 11, 26/27 743 9514 12,8 27/28 731 5153 7,5 28/29 699 1166 16,6 Światowy Dzień Książki na Podlasiu. Zebrano ponad 13 używanych książek. SU i biblioteka szkolna otrzymały I miejsce w konkursie wojewódzkim. 29/21 67 1274 18, 21/211 645 9889 14,71 211/212 63 9982 15,85 212/213 6 851 14,2 213/214 64 7297 12, 214/215 646 9838 15,2 215/216 691 5232 (stan na dzień 17.12.215 r.) 7,57 (stan na dzień 17.12.215 r.) Tabelka. Średnia wypożyczeń poziomów klas w roku szkolnym 215/216. Wydruk z programu komputerowego MOL. Poziom klas Ilość Średnia 1 184 11,64 2 1133 7,76 3 989 8,91 4 53 5,76 5 47 4,75 6 31 3,31 Tabelka. Statystyka. Klasy IVI. Wydruk z programu komputerowego MOL. Lp. Klasa Suma Średnia Pozycja 1. 1A 16 6,24 15 2. 1B 348 15,13 2 3. 1C 252 11,45 6 4. 1D 27 8,63 1 5. 1E 118 5,13 18 6. 1F 488 21,22 1 9

7. 1G 289 12,57 4 8. 2A 153 6,38 14 9. 2B 375 13,89 3 1. 2C 132 6, 16 11. 2D 136 5,44 17 12. 2E 16 4,42 2 13. 2F 232 9,67 8 14. 3A 328 11,71 5 15. 3B 181 6,7 13 16. 3C 264 9,1 9 17. 3D 216 8, 12 18. 4A 132 4,55 19 19. 4B 262 9,7 7 2. 4C 77 3,67 25 21. 4D 59 3,93 21 22. 5A 96 3,69 24 23. 5B 65 2,83 28 24. 5C 78 3,39 26 25. 5D 231 8,56 11 26. 6A 43 2,87 27 27. 6B 19 3,76 22 28. 6C 64 2,67 29 29. 6D 85 3,7 23 Razem 5232 7,57 Najwyższy wskaźnik czytelnictwa w szkole mają uczniowie klas IIII. Pasowanie na czytelnika biblioteki szkolnej odbyło się we wrześniu, chociaż wtedy większość dzieci nie umiała czytać, wybierały książki, które w domu głośno czytali im rodzice (zwłaszcza dzieciom sześcioletnim). Wychowawczynie, szczególnie klas pierwszych, bardzo dbają o czytelnictwo uczniów. Systematycznie przychodzą całe klasy do wypożyczalni. Raz w miesiącu nauczyciele biorą wydruki o stanie czytelnictwa dzieci. Uczniowie, którzy wypożyczyli najwięcej książek są nagradzani dyplomy, zakładki do książek. W niektórych klasach dzieci prowadzą dzienniczki lektur. Nauczyciele klas IIII w ramach ogólnopolskiej akcji Cała Polska czyta dzieciom zapraszają do głośnego czytania w klasie rodziców swoich uczniów. Z obserwacji nauczycieli bibliotekarzy wynika, że w ostatnich latach znacząco wzrosła liczba 1

rodziców, którzy przyprowadzając lub odbierając dziecko ze szkoły systematycznie przychodzą do biblioteki. Wiktoria z klasy I G, sześciolatek codziennie przychodzi z mamą i wypożycza książki. Na wysoki wskaźnik czytelnictwa ma wpływ także objętość książek, które zwykle mają mało stron i są bogato ilustrowane. Średnia wypożyczeń w kolejnych rocznikach maleje a ogólnopolskie badania wskazują, że czytelnictwo 12latków drastycznie spada. Średnia wypożyczeń książek uczniów (stan do 17.12.215 r.) klas I wynosi 11,64, II 7,76, III 8,91, IV 5,76, V 4,75, VI 3,31. Dlatego badaniami objęto uczniów klas IVVI ze szczególnym uwzględnieniem klas VI. Tabelka. Statystyka syntetyczna. Wypożyczalnia. Uczniowie i nauczyciele. Wydruk z programu komputerowego MOL. Miesiąc Odwiedziny Wypożyczenia Średnia dzienna IX 998 183 87,14 X 139 197 1,37 XI 1412 1863 98,5 XII 889 184 9,33 Razem 468 6684 94,14 Tabelka. Wykorzystanie księgozbioru czytelni w latach 2216. Prowadzona jest ewidencja indywidualnych odwiedzin w czytelni. Każdy uczeń wpisuje się raz w ciągu dnia w zeszycie odwiedzin czytelni. Rok szkolny Liczba uczniów kl. IVI Liczba odwiedzin w czytelni Doraźne lekcje zastępcze ICIM (liczba uczniów, którzy skorzystali z komputerów) 2/21 12 1653 544 21/22 18 124 329 22/23 975 14 17 23/24 911 217 25 24/25 834 177 169 25/26 799 152 17 od IV 26 r. jest ICIM 11

26/27 743 23 184 brak danych 27/28 731 361 153 248 28/29 699 164 211 16 29/21 67 277 96 34 21/211 645 125 192 225 211/212 63 294 144 39 212/213 6 2539 137 692 213/214 64 3392 61 315 214/215 646 539 55 131 215/216 692 189 (stan na dzień 17.12.215 r.) 11 71 Tabelka. Statystyka syntetyczna. Czytelnia. Uczniowie. Wydruk z programu komputerowego MOL. (Stan do dnia 17.12.215 r.) Miesiąc Odwiedziny w czytelni IX 44 X 665 XI 542 XII (stan na dzień 17.12.215 r.) 162 Razem 189 5.2.2. Czytelnicy biblioteki szkolnej. Nauczyciele W roku szkolnym 215/216 zatrudnionych jest 57 nauczycieli. Tabelka. Liczba wypożyczonych książek i czasopism przez nauczycieli oraz pracowników szkoły w latach 2216. Rok szkolny Liczba wypożyczonych książek Liczba wypożyczonych czasopism 2/21 92 152 21/22 1591 217 22/23 1364 289 23/24 138 brak danych 24/25 993 brak danych 25/26 1129 brak danych 26/27 128 brak danych 12

27/28 651 brak danych 28/29 161 brak danych 29/21 674 brak danych 21/211 68 brak danych 211/212 66 brak danych 212/213 624 brak danych 213/214 516 brak danych 214/215 635 brak danych 215/216 (stan na dzień 17.12.215 r.) 1458 (18,23 średnia wypożyczeń) 6 W roku szkolnym 214/215 oraz w roku szkolnym 215/216 nauczyciele klas I i II mają założone dodatkowe karty, na których prowadzona jest ewidencja wypożyczania podręczników. Tabelka. Liczba nauczycieli korzystających z innych typów bibliotek w 215 r. Nazwa biblioteki Liczba nauczycieli korzystających z innych typów bibliotek Miejska Biblioteka Publiczna dział pedagogiczny 3 Biblioteka Publiczna 6 Biblioteka Publiczna dla Dzieci 7 5.3. Formy pracy z czytelnikiem W czytelni nauczyciele bibliotekarze prowadzą zajęcia z edukacji medialnej. Do końca grudnia 215 r. przeprowadzono 21 zajęć oraz 8 zajęć promujących nowości o zainteresowaniach i zamiłowaniach czytelniczych w klasach o najniższym wskaźniku czytelnictwa. Wszyscy uczniowie klas pierwszych podczas zajęć z edukacji czytelniczej (pasowanie) stają się czytelnikami biblioteki szkolnej. W bibliotece organizowane są konkursy czytelnicze, recytatorskie, plastyczne, literackie. W czerwcu każdego roku ogłaszamy nazwiska 1 osób, które wypożyczyły największą liczbę książek. Na stronie biblioteki opublikowane są regulaminy, zestawy lektur, artykuły promujące czytanie. Wizualne formy promocji książki i czytelnictwa to fotogazetki i wystawki książek. 5.4. Współpraca biblioteki szkolnej SP4 z Oddziałem dla Dzieci Miejskiej Biblioteki Publicznej w Zambrowie w latach 211215 Od lat kontynuowana jest akcja głośnego czytania dzieciom Cała Polska czyta dzieciom. Tabelka. Liczbowe zestawienie spotkań w ramach akcji Cała Polska czyta dzieciom Rok Liczba spotkań Liczba uczestników 211 4 28 212 2 16 13

213 2 8 214 3 38 215 2 13 Ogromną popularnością cieszą się spotkania autorskie. Tabelka. Liczbowe zestawienie spotkań autorskich. Rok Spotkanie autorskie z Liczba uczestników 211 Wandą Chotomską 75 212 Edytą Zarębską 18 212 Sergiuszem Pinkwartem 72 213 Grzegorzem Kasdepke 96 214 Wiesławem Drabikiem 18 214 Łukaszem Wierzbickim 112 215 Marcinem Brykczyńskim 112 215 Moniką Kowaleczko Szumowską 146 215 Bożenną Adamkiewicz ok. 6 We współpracy z nauczycielami oraz nauczycielami bibliotekarzami z SP4 organizowane są też lubiane przez dzieci konkursy. Tabelka. Liczbowe zestawienie konkursów. Rok Nazwa konkursu Liczba uczestników 211 konkurs czytelniczy W baśniowym świecie 12 212 konkurs czytelniczy Z Tomkiem Wilmowskim po Australii 12 213 konkurs czytelniczy Czy znasz baśnie Ch. Perraulta? 18 213 konkurs plastyczny Ilustrujemy baśnie braci Grimm 12 213 konkurs recytatorski W zaczarowanym świecie wierszy Juliana Tuwima 27 214 konkurs czytelniczy Twórczość Ewy Szelburg Zarembiny 11 215 konkurs czytelniczy W świecie baśni Hansa Christiana Andersena 19 14

Co roku, dwa razy podczas ferii zimowych bibliotekę publiczną odwiedzały m.in. dzieci ze świetlicy profilaktyczno wychowawczej działającej przy Szkole Podstawowej nr w Zambrowie. Podczas ferii czytano dzieciom książki, przeprowadzano gry i zabawy plastyczne związane z książką. Dzieci oglądały bajki, rozwiązywały zagadki i krzyżówki. Tradycją biblioteki stało się Pasowanie na czytelnika uczniów klas pierwszych. Tabelka. Liczbowe zestawienie zajęć dla uczniów klas pierwszych. Rok Liczba spotkań Liczba uczestników 211 2 47 212 4 97 213 5 16 214 4 12 215 6 1 Dla niektórych grup przygotowano i przeprowadzono zajęcia plastyczne. Odbyło się 6 takich zajęć, w których uczestniczyło 94 osoby. W 214 roku zorganizowano w Oddziale dla Dzieci 9 imprez bibliotecznych, w których uczestniczyły 34 osoby m.in. Festyn Książka łączy pokolenia. W roku szkolnym 214/215 ze zbiorów Oddziału dla Dzieci Miejskiej Biblioteki Publicznej w Zambrowie korzysta 478 uczniów (ze względu na sposób prowadzenia statystyki są to dane przybliżone). Przedstawione informacje opracowano w oparciu o dokumentację Oddziału dla Dzieci Miejskiej biblioteki Publicznej (Dziennik Biblioteki Publicznej oraz Zeszyt odwiedzin w bibliotece). 5.4.1. Dyskusyjny Klub Książki Instytut Książki w Krakowie jest narodową instytucją kultury. Został powołany przez Ministra Kultury do promocji polskiej literatury na świecie oraz popularyzacji książek i czytelnictwa w kraju. Wdraża program Biblioteka+, którego strategicznym celem jest przekształcenie bibliotek gminnych w nowoczesne centra dostępu do wiedzy i kultury, radykalna poprawa stanu bibliotek publicznych w Polsce. Instytut Książki doprowadził do powstania w Polsce Dyskusyjnych Klubów Książki dla dorosłych oraz dla dzieci i młodzieży. W tej chwili działa ich już 1259. Koordynatorem projektu jest Książnica Podlaska im. Łukasza Górnickiego w Białymstoku. Na terenie województwa podlaskiego obecnie funkcjonuje 2 klubów dla dzieci i młodzieży. Od marca 212 r. w Oddziale dla Dzieci Miejskiej Biblioteki Publicznej w Zambrowie działa Dyskusyjny Klub Książki (DKK) dla dzieci prowadzony przez p. Barbarę Myszko i p. Marylę Ferenc, bibliotekarki. W latach 212215 w zajęciach brało udział 114 uczniów z SP4, którymi opiekuje się p. Małgorzata Spiegel. Uczestnicy spotkali się 21 razy, każdy uczestnik przeczytał 21 książek. Celem DKK jest kreowanie mody na czytanie. Tabelka. Liczbowe zestawienie spotkań Rok Liczba spotkań Liczba uczestników 15

212 5 23 213 4 27 214 8 47 215 4 17 Razem 21 114 6. Prezentacja wyników ewaluacji 6.1. Zbiorcze opracowanie wyników ankiet przeprowadzonych wśród uczniów klas IVVI Ankiety wypełniło 83 uczniów klas czwartych (IVA27, IVB24, IVC21, IVD11), 93 uczniów klas piątych (VA24, VB2, VC24, VD25), 73 uczniów klas szóstych (VIA7, VIB27, VIC16, VID23). Do analizy ankiet przeprowadzonych wśród uczniów SP4 w uzasadnionych przypadkach uwzględniono wyniki Raportu Czytelnictwo dzieci i młodzieży 7 (RAPORT), który został opracowany przez Zofię Zasacką i opublikowany przez Instytut Badań Edukacyjnych we wrześniu 214 r. Po raz pierwszy objęto ogólnopolskim sondażem dzieci dwunastoletnie. W badaniu uczestniczyło 1721 uczniów szóstych klas szkół podstawowych. Do analizy ankiet przeprowadzonych wśród rodziców uczniów SP4 oraz nauczycieli w uzasadnionych przypadkach uwzględniono wyniki Stanu czytelnictwa w Polsce w 214 roku, który został opracowany przez Izabelę Koryś, Dominika Michalak, Romana Chymkowskiego, na podstawie sondażu czytelnictwa przeprowadzonego przez TNS Polska (agencja badawcza zajmująca się badaniem opinii publicznej) dla Biblioteki Narodowej. Badanie przeprowadzono na ogólnopolskiej losowo wybranej grupie Polaków w wieku 15 lat i więcej. W badaniach wzięło udział 3 respondentów. 1. Jaka jest wielkość księgozbioru (liczba książek) w Twoim domu? Liczba książek Klasa IV Klasa IV % Klasa V Klasa V % Klasa VI Klasa VI % 5 4 4,82% 4 4,3 % 1 1,37 % 52 11 13,25% 12 12,9 % 19 26,2 % 25 3 36,14% 38 4,86% 18 24,66 % 515 18 21,69% 29 31,18% 23 31,51% więcej niż 15 2 24,1% 8 8,6% 11 15,7% Brak odpowiedzi 2 2,15% 1 1,37% Liczba ankietowanych uczniów 83 1% 93 1% 73 1% 7 http://www.ibe.edu.pl/pl/component/itpgooglesearch/search?q=raport+o+czytelnictwie 16

2. Jaka jest wielkość Twojego księgozbioru (ile masz swoich własnych książek)? Liczba książek Klasa IV Klasa IV % Klasa V Klasa V % Klasa VI Klasa VI % 5 14 16,86% 1 1,75% 5 6,85 % 52 25 3,12% 37 39,78% 36 49,32 % 25 28 33,73% 38 4,86% 19 26,3 % 515 11 13,25% 8 8,6% 1 13,69 % więcej niż 15 4 4,82% 2 2,74 % Brak odpowiedzi 1 1,2% 1 1,37% Liczba ankietowanych uczniów 83 1% 93 1% 73 1% Według danych z RAPORTU 16% polskich domów nie ma ani jednej książki, a w 15% gospodarstw domowych są tylko podręczniki i książki dla dzieci. W SP4 w około 39% (zdaniem rodziców 36%) domów uczniów jest od 2 do 5 książek, co jest porównywalne z RAPORTEM 4% polskich rodzin ma takie zbiory. Księgozbiór z tego przedziału jest księgozbiorem ubogim. Większe księgozbiory (od 5 do 15 egzemplarzy) jest w 31,51% domów 12 latków. Więcej niż 15 książek ma 15,7% uczniów klas VI RAPORT 34%). Wszystkie dzieci ze szkoły mają własne książki. Według RAPORTU w Polsce 87% 12latków ma własne książki. Uczniowie klas VI deklarują, że 49,32% (około 4% zdaniem rodziców) ma od 5 do 2 własnych książek. Wielkość domowego zbioru książek powyżej 15 egzemplarzy a ostatnich badaniach powyżej 2 świadczy o trosce rodziców o rozwój dziecka. Najwięcej, bo prawie połowa nauczycieli posiada księgozbiory liczące więcej niż 15 książek. 2% Polaków ma w domach zbiory liczące więcej niż 5 książek. (Raport BN) 3. W jaki sposób spędzasz czas wolny i jak często wykonujesz poniższe czynności? Klasa IV (83 uczniów) Czynności czasu wolnego: Codziennie lub prawie codziennie Co najmniej raz w tygodniu Co najmniej raz w miesiącu Kilka razy w roku Rzadziej niż raz w roku lub nigdy Brak odpowiedzi Liczba ankietowanych uczniów (%) Oglądanie telewizji 65 (78,31%) Słuchanie muzyki (z radia, komputera, MP3, sprzętu 34 audio itp. (4,96%) 16 (19,28%) 31 (37,35%) 1 (1,2%) 6 (7,23%) 1 (1,2%) 6 4 2 (7,23%) (4,82%) (2,41%) 83 1% 83 1% Korzystanie z komputera, Internetu 47 (56,63%) 29 (34,94%) 5 (6,2%) 1 (1,2%) 1 (1,2%) 83 1% 17

Gra w gry komputerowe/ na PSP/ Playstation/ XBox 23 (27,71%) Oglądanie filmów na wideo, DVD, komputerze 13 (15,66%) 32 (38,55%) 3 (36,14%) 11 (13,25%) 22 (26,51%) 1 (12,5%) 11 (13,25%) 3 (3,61%) 5 (6,2%) 4 (4,82%) 2 (2,41%) 83 1% 83 1% Czytanie książek (i wydrukowanych, i wyświetlanych na ekranie komputera lub czytnika) 19 (22,89%) 23 (27,71%) 14 (16,87%) 1 (12,5%) 16 (19,28%) 1 (1,2%) 83 1% Wizyty w kinie 1 (1,2%) Wizyty w teatrze, filharmonii, galerii sztuk, muzeum 1 (1,2%) 1 26 (1,2%) (31,33%) 11 (13,25%) 4 (48,19%) 27 (32,53%) 1 (12,5%) 19 (22,89%) 5 (6,2%) 25 (3,12%) 83 1% 83 1% Uprawianie sportu (także w klubie sportowym) 45 (54,22%) Działanie w organizacji, np. ZHP, stowarzyszeniu, 14 wolontariacie, zespole muzycznym, tanecznym, chórze (16,87%) 22 (26,51%) 22 (26,51%) 5 (6,2%) 3 (3,61%) 7 (8,43%) 4 (4,82%) 4 (4,82%) 36 (43,37%) 83 1% 4 83 (4,82%) 1% Klasa V (93 uczniów) Czynności czasu wolnego: Codziennie lub prawie codziennie Co najmniej raz w tygodniu Co najmniej raz w miesiącu Kilka razy w roku Rzadziej niż raz w roku lub nigdy Brak odpowiedzi Liczba ankietowanych uczniów (%) Oglądanie telewizji 56 (6,22%) Słuchanie muzyki (z radia, komputera, MP3, sprzętu 41 audio itp.) (44,8%) Korzystanie z komputera, Internetu 45 (48,39%) Gra w gry komputerowe/ na PSP/ Playstation/ XBox 1 (1,75%) Oglądanie filmów na wideo, DVD, komputerze 7 (7,53%) Czytanie książek (i wydrukowanych, i wyświetlanych na 3 ekranie komputera lub czytnika) (32,26%) 32 (34,41%) 3 (32,26%) 37 (39,78%) 35 (37,63%) 27 (29,3%) 18 (19,35%) 2 (2,15%) 6 (6,45%) 5 (5,38%) 16 (17,2%) 24 (25,81%) 13 (13,98%) 3 (3,23%) 1 (1,8%) 2 (2,15%) 7 (7,53%) 13 (13,98%) 9 (9,68%) 93 1% 7 8 93 (7,53%) (8,6%) 1% 4 93 (4,3%) 1% 14 11 93 (15,5%) (11,83%) 1% 5 17 93 (5,38%) (18,28%) 1% 7 16 93 (7,53%) (17,2%) 1% 18

Wizyty w kinie 1 (1,8%) Wizyty w teatrze, filharmonii, galerii sztuk, muzeum 1 (1,8%) 4 (4,3%) 3 (3,23%) 29 (31,18%) 13 (13,98%) 35 (37,63%) 35 (37,63%) 1 (1,75%) 15 (16,13%) 14 (15,5%) 26 (27,96%) 93 1% 93 1% Uprawianie sportu (także w klubie sportowym) 45 (48,39%) 22 (23,65%) 7 (7,53%) 6 (6,45%) 9 (9,68%) 4 (4,3%) 93 1% Działanie w organizacji, np. ZHP, stowarzyszeniu, wolontariacie, zespole muzycznym, tanecznym, chórze 9 (9,68%) 19 (2,43%) 4 (4,3%) 6 (6,45%) 46 (49,46%) 9 (9,68%) 93 1% Klasa VI (73 uczniów) Czynności czasu wolnego: Codziennie lub prawie codziennie Co najmniej raz w tygodniu Co najmniej raz w miesiącu Kilka razy w roku Rzadziej niż raz w roku lub nigdy Brak odpowiedzi Liczba ankietowanych uczniów (%) Oglądanie telewizji 54 (73,97%) Raport 75% Słuchanie muzyki (z radia, komputera, MP3, sprzętu audio itp.) 35 (47,94 %) Raport 61% Korzystanie z komputera, Internetu 51 (69,86%) Raport 66% Gra w gry komputerowe/ na PSP/ Playstation/ XBox 21 (28,77%) Raport 31% Oglądanie filmów na wideo, DVD, komputerze 14 (19,18%) Raport 19% 15 (2,55 %) Raport 95% 27 (36,99%) 19 (26,3%) 19 (26,3%) 25 (34,25%) 4 (5,48%) 3 (4,11%) 2 (2,74%) 1 (1,37%) 5 (6,85%) 3 (4,11%) 15 (2,55 %) 18 (24,66%) 6 (8,22%) 5 (6,85%) 12 (16,43%) 5 (6,85%) 6 (8,22%) 73 1% 73 1% 73 1% 73 1% 73 1% 19

Czytanie książek (i wydrukowanych, i wyświetlanych na ekranie komputera lub czytnika) 13 (17,81%) Raport 22% Wizyty w kinie 1 (1,37%) Wizyty w teatrze, filharmonii, galerii sztuk, muzeum 1 (1,37%) Uprawianie sportu (także w klubie sportowym) 3 (41,9%) Raport 49% Działanie w organizacji, np. ZHP, stowarzyszeniu, wolontariacie, zespole muzycznym, tanecznym, chórze 5 (6,85%) 17 (23,29%) Raport 28% 2 (2,74%) 4 (5,48) 21 (28,77%) Raport 29% 17 (23,29%) Raport 21% 21 (28,77%) Raport 26% 26 (35,62%) 8 (1,95%) 7 (9,59%) 2 (2,74%) 3 (4,11%) Raport 16% 35 (47,94 %) Raport 52% 31 (42,46%) Raport 39% 3 (4,11%) 5 (6,85%) Raport 9% 2 (2,74%) Raport 22% 17 (23,29%) Raport 5% 7 (9,59%) 41 (56,16%) Raport 56% 14 (19,18%) 7 (9,59%) 12 (16,43%) 5 (6,85%) 8 (1,95%) 73 1% 73 1% 73 1% 73 1% 73 1% Codziennie lub prawie codziennie czyta książki (i wydrukowane, i wyświetlane na ekranie komputera lub czytnika) 22,89 % uczniów klas IV, 32,26% uczniów klas V oraz 17,81% uczniów klas VI (RAPORT 22%). Zdaniem rodziców codziennie lub prawie codziennie czyta książki (i wydrukowane, i wyświetlane na ekranie komputera lub czytnika) 24% uczniów klas IV, 21,17% uczniów klas V oraz 17,65% klas VI. Najwięcej nauczycieli (35,8%) czyta w wolnym czasie co najmniej raz w tygodniu 4. Jak często czytasz książkę w czasie wolnym? Częstotliwość Klasa IV Klasa IV % Klasa V Klasa V % Klasa VI Klasa VI % Raport codziennie lub prawie codziennie 28 33,73% 19 2,43% 19 26,2 % 34,42% co najmniej raz w tygodniu 27 32,53% 4 43,1% 24 32,88 % 48% co najmniej raz w miesiącu 15 18,7% 2 21,5% 18 24,66 % kilka razy w roku 8 9,64% 9 9,68% 12 16,44 % rzadziej niż raz w roku lub nigdy 3 3,61% 3 3,22% 23% Brak odpowiedzi 2 2,41% 2 2,15% Liczba uczniów (%) 83 1% 93 1% 73 1% 5. Ile książek przeczytałaś/łeś w zeszłym roku? Liczba książek Klasa IV Klasa IV % Klasa V Klasa V % Klasa VI Klasa VI % Raport lub 1 książka 2 2,41% 2 2,15% 1 1,37% 15% 23 książki 16 19,28% 8 8,6% 7 9,59% 49% 49 książek 22 26,51% 27 29,3% 36 49,31% 25% 12 książek 23 27,71% 29 31,18% 14 19,18% więcej niż 21 książek 19 22,89% 26 27,96% 14 19,18% 2

Brak odpowiedzi 1 1,2% 1 1,7% 1 1,37% Liczba uczniów (%) 83 1% 93 1% 73 1% 6. Jakie książki czytasz w czasie wolnym? Rodzaje książek Klasa IV (83 uczniów) Klasa V (93 uczniów) Klasa VI (73 uczniów) Razem (249 uczniów) fantastyka dla dzieci i młodzieży 38 48 28 114 (45,78%) książki hobbistyczne, poradniki 11 15 15 41 literatura przygodowa dla dzieci młodzieży 34 22 28 84 encyklopedie, słowniki, atlasy 15 19 11 45 komiksy 37 33 29 99 (39,76%) inne 24 24 13 61 książki popularnonaukowe 13 1 9 32 lektury szkolne 29 59 46 134(53,81%) literatura obyczajowa 3 5 4 12 literatura religijna 8 11 1 2 literatura dla dzieci, bajki 27 18 7 52 przyrodnicze 1 1 7. Z kim rozmawiasz o książkach czytanych w wolnym czasie? Osoby Klasa IV (83 uczniów) Klasa V (93 uczniów) 21 Klasa VI (73 uczniów) Razem (249 uczniów) Z kolegami, rówieśnikami 33 3 44 17 (42,97%) Z rodzeństwem, kuzynami 13 25 19 57 Z mamą 5 61 43 154 (61,85%) Z tatą 2 21 23 64 Z nauczycielem 7 11 11 29 Z dziadkami, innymi osobami z rodziny 2 22 15 57 Z innymi dorosłymi 2 2 4 Z bibliotekarzem 2 1 5 8 Codziennie lub prawie codziennie czyta książki w wolnym czasie 33,73 % uczniów klas IV, co najmniej raz w tygodniu 43,1% uczniów klas V oraz 32,88% uczniów klas VI (RAPORT 48%). W czasie wolnym, zdaniem rodziców, najwięcej uczniów czyta książkę co najmniej raz w

tygodniu 45,33% (kl. IV), 35,29% (kl. V), 38,23% (kl.vi). Nasi uczniowie klas VI czytają codziennie lub prawie codziennie znacznie mniej niż ich rówieśnicy. W zeszłym roku najwięcej uczniów przeczytało od 4 do 9 książek (klasy VI 49,31%, RAPORT 25%). Najwięcej rodziców przeczytało od 4 do 9 książek i takie same liczby deklarują w stosunku do własnych dzieci (41,67%). O przeczytanych książkach dzieci najchętniej rozmawiają z mamą oraz rówieśnikami. Rodzice najczęściej (27,19%) wybierają do czytania literaturę faktu, reportaże oraz biografie. Wyniki badania (Raport Biblioteki Narodowej) sugerują, że współcześni rodzice w znacznie większym stopniu są świadomi pozytywnego znaczenia, jakie w rozwoju dziecka i w edukacji szkolnej odgrywa czytanie książek. Nawet jeśli sami są tylko sporadycznymi czytelnikami książek lub nie czytają ich w ogóle, starają się swoje dzieci do czytania zachęcać oraz czytanie to im umożliwiać. 8 Zdaniem rodziców dzieci czytają lektury szkolne (49,12%) jest to tak zwane czytanie szkolne czyli czytają to co muszą, literaturę przygodową dla dzieci i młodzieży (34,65%) oraz komiksy (29,82%). Rodzice uczniów klas IV (7,67%) i klas V (51,76%) często rozmawiają z dzieckiem o lekturach, które czyta. Rodzice uczniów klas VI rozmawiają, ale rzadko (51,47%). Rodzice wszystkich klas, rzadko rozmawiają z dziećmi o książkach, które czytają w wolnym czasie. Najwięcej nauczycieli 31,58% przeczytało więcej niż 21 książek w ubiegłym roku należą do grupy czytelników intensywnych ( powyżej 7 przeczytanych książek w ciągu roku). Nauczyciele (78,94%) w wolnym czasie najchętniej wybierają literaturę popularną i obyczajową. Prawie 9% Polaków czyta mniej niż 7 książek rocznie. (Raport BN) 8. Jak oceniasz jakość zasobów biblioteki szkolnej? Zasoby biblioteki Klasa IV Klasa V Klasa VI Razem IVVI Bardzo bogate 23 27 14 64 (25,7%) Wystarczające 51 51 44 146 (58,63%) Niewystarczające 6 8 13 27 (1,84%) Nie znam zasobów biblioteki szkolnej 2 1 3 (1,2%) Brak odpowiedzi 1 7 1 9 (3,61%) Liczba uczniów 83 93 73 249 Większość uczniów uważa, że biblioteka ma wystarczające zbiory. 8 http://www.bn.org.pl/aktualnosci/835raport%3astanczytelnictwawpolscew214r..html 22

9. Ile godzin zajęć bibliotecznych (w czytelni) miałeś/łaś w zeszłym roku szkolnym? Liczba godzin Klasa IV Klasa IV % Klasa V Klasa V % Klasa VI Klasa VI % 1 27 32,53% 24 25,81 % 12 16,44 % 23 36 43,37% 26 27,96 % 45 61,64% Więcej niż 4 16 19,28% 34 36,56% 9 12,33 % Brak odpowiedzi 4 4,82% 9 9,67% 7 9,59% Liczba uczniów 83 1% 93 1% 73 1% Najwięcej uczniów 58,63% uważa, że biblioteka ma wystarczające zbiory a 25,7%, że są bardzo bogate. Rodzice uczniów z wszystkich klas uznają za wystarczającą (56,14%) jakość zasobów biblioteki szkolnej. Najwięcej nauczycieli (63,16%) oceniło jakość zasobów biblioteki szkolnej jako wystarczającą. W pracy z uczniami najwięcej nauczycieli (64,91%) często zachęca do korzystania z biblioteki. Najwięcej nauczycieli (42,1%) często wykorzystuje konkretne zasoby biblioteczne. Z zasobów biblioteki szkolnej korzysta często 42,1% nauczycieli. Nauczyciele (73,68%) uważają, że liczba godzin zajęć bibliotecznych dla uczniów naszej szkoły jest wystarczająca. 1. Jaka jest Twoja strategia czytania lektur szkolnych? Klasa IV (83 uczniów) czytam w całości czytam we fragmentach lub nie do końca czytam streszczenie nie czytam wcale książka do 5ciu stron 53 (63,85%) 16 3 1 książka 5 1 stron 36 27 11 2 książka 1 2 stron 25 3 12 2 książka powyżej 2 stron 21 28 12 12 Klasa V (93 uczniów) czytam w całości czytam we fragmentach lub nie do końca czytam streszczenie nie czytam wcale książka do 5ciu stron 6 (64,52%) 11 2 2 książka 5 1 stron 35 24 7 1 książka 1 2 stron 24 35 8 6 książka powyżej 2 stron 15 37 13 5 Klasa VI (73 uczniów) czytam w całości czytam we fragmentach lub nie do końca czytam streszczenie nie czytam wcale 23

książka do 5ciu stron 51 (69,86%) 11(15,7%) 1(1,37%) 1(1,37%) Raport 51% Raport 6% Raport 4% książka 5 1 stron 44 17 6 książka 1 2 stron 31 25 11 książka powyżej 2 stron 16 18 19 2 Najwięcej uczniów klas IVVI deklaruje, że książki do 5ciu stron czytają w całości (63,85% klasa IV; 64,52% klasa V). Uczniowie klas szóstych są zdyscyplinowani ze względu na obowiązkowość czytania lektur szkolnych 69,86% (RAPORT 51%). Najwięcej rodziców uczniów klas IVVI uważa, że ich dzieci czytają w całości książki liczące do 5 stron ( 68% klasa IV; 64,7% klasa V; 7,59% klasa VI). 7,89% rodziców uważa, że ich dzieci wcale nie czytają. Dzieci deklarują, że,14% z nich nie czyta wcale. 11. Jak oceniasz szkolny zestaw lektur obowiązkowych? Ocena Klasa IV Klasa IV % Klasa V Klasa V% Klasa VI Klasa VI% Razem IVVI Bardzo dobrze 19 22,89% 35 37,63% 12 16,43% 66 (26,5%) Dobrze 29 34,94% 35 37,63% 25 34,25% 89 (35,74%) Średnio 24 28,91% 7 7,53% 25 34,25% 56 (22,49%) Słabo 1 12,5% 1 1,75% 4 5,48% 24 (9,64%) Bardzo słabo 1 1,2% 2 2,15% 5 6,85% 8 (3,21%) Nie znam zestawu lektur 2 2,15% 2 (,8%) Brak odpowiedzi 2 2,15% 2 2,74% 4 (1,61%) Liczba uczniów (%) 83 1% 93 1% 73 1% 249 (1%) Największa liczba dzieci dobrze (35,74%) i bardzo dobrze (26,5%) oraz największa liczba rodziców dobrze (52,19%) i bardzo dobrze (24,12%) oraz najwięcej ponad 35% nauczycieli dobrze oceniają szkolny zestaw lektur obowiązkowych. 12. Jakie są Twoje wymarzone lektury szkolne? 13. Jeśli mógłbyś/mogłabyś uzupełnić zasoby biblioteki szkolnej, to o jakie gatunki, tytuły czy autorów? 24

Lista wymarzonych lektur uczniów klas IVVI pokrywa się z książkami wymienianymi, którymi uczniowie chcieliby uzupełnić zbiory biblioteki. Wybory lekturowe dokonywane przez nastolatków poznaliśmy dzięki otwartym pytaniom, co oznacza, że uczniowie samodzielnie wymieniali książki czytane z własnego wyboru, bez polecenia nauczyciela. Wymieniali tytuły i nazwiska autorów. Uczniowie klas V podali najwięcej ponad 1 konkretnych tytułów książek. 14. Skąd pochodzą książki, które czytasz w wolnym czasie? Miejsce Klasa IV Klasa IV % Klasa V Klasa V % Klasa VI Klasa VI % 83 uczniów 93 uczniów 73 uczniów Z domu 31 37,35% 59 63,44 % 38 52,5% Z biblioteki szkolnej 38 45,78% 53 56,99% 39 53,42% Raport 6% Z biblioteki publicznej 2 24,1% 28 3,11% 27 36,99 % Raport 21% Kupili mi rodzice 49 59,4% 43 46,24% 39 53,42% Raport 19% Dostałem/łam w prezencie 37 44,58% 41 44,9% 23 31,51% Raport 18% Kupiłem/łam samodzielnie 17 2,48% 15 16,13% 21 28,77 % Raport 17% Dostałem/łam od rodziny 31 37,35% 27 29,3% 12 16,44% Pożyczyłem/łam od kolegów 7 8,43% 3 3,22% 13 17,81% Raport 5% Ściągnąłem/łam z internetu 2 2,41% 7 7,53% 9 12,33% Raport 5% Korzystam z innych źródeł 7 7,53% 3 4,11% Z innej biblioteki (np. parafialnej) 1 1,2% 2 2,15% 1 1,37% W większości domów naszych uczniów są małe księgozbiory. Książki, które czytają uczniowie w wolnym czasie zostały kupione przez rodziców albo wypożyczone z biblioteki. Uczniowie klas VI najczęściej wypożyczają książki z biblioteki 53,42% (Raport 6%) albo są kupione przez rodziców 53,42% (Raport 19%). Biblioteka szkolna jest miejscem gdzie ponad połowa uczniów klas VI wypożycza książki. Dlatego biblioteka szkolna powinna nadal brać udział w programach organizowanych przez MEN pozyskiwać środki oraz kontynuować zakup książek proponowanych przez dzieci. Systematycznie wzbogacać księgozbiór. 25

15. Jak często czytasz książkę na nośniku elektronicznym w czasie wolnym? Częstotliwość Klasa IV Klasa IV % Klasa V Klasa V % Klasa VI Klasa VI % Codziennie lub prawie codziennie 6 7,23% 9 9,68 % 3 4,11% Co najmniej raz w tygodniu 9 1,84% 16 17,2 % 17 23,29% Co najmniej raz w miesiącu 9 1,84% 19 2,43 % 13 17,81% Kilka razy w roku 15 18,7% 11 11,83% 7 9,59 % Rzadziej niż raz w roku 9 1,84% 7 7,53% 16 21,92% Nigdy 23 27,71% 26 27,96 % 17 23,28 % Brak odpowiedzi 12 14,46% 5 5,37% Liczba uczniów (%) 83 uczniów 1% 93 uczniów 1% 73 uczniów 1% Najwięcej uczniów klas IV (27,71%) i V (27,96%) nigdy nie czyta książek na nośniku elektronicznym. Uczniowie klas VI (23,29%) w takim samym stopniu czytają raz w tygodniu albo nigdy. 16. Z jakiego urządzenia korzystasz, czytając książki w formie elektronicznej? Nazwa urządzenia Klasa IV 83 uczniów Klasa V 93 uczniów Klasa VI 73 uczniów Razem (249 uczniów) (%) Tablet 18 29 22 69 (27,71%) Telefon komórkowy 11 27 32 7 (28,11%) Komputer stacjonarny 11 9 12 32 Laptop 32 38 34 14 (41,77%) Czytnik książek 1 8 2 2 Nie korzystam 7 7 Brak odpowiedzi 1 1 Najwięcej uczniów wybrało laptopa (41,77%) jako urządzenie z którego korzystają czytając książki w formie elektronicznej. Dane te potwierdzają informacje od rodziców (42,1%). Według RAPORTU Biblioteki Narodowej 6% Polaków (powyżej 15 roku życia najczęściej korzysta z tego urządzenia). 26

Najwięcej rodziców uczniów klas IV (29,33%) oraz klas VI (23,53%) stwierdziło, że ich dziecko nigdy w czasie wolnym nie czyta książki na nośniku elektronicznym. Najwięcej rodziców uczniów klas V (3,59%) uważa, że ich dziecko czyta książkę na nośniku elektronicznym kilka razy do roku. 17. Czy rodzice zachęcają Cię do czytania? Częstotliwość Klasa IV Klasa IV % Klasa V Klasa V % Klasa VI Klasa VI % Razem (249 uczniów) (%) Tak, często 37 44,58% 62 66,67% 53 72,6 % 152 (61,4%) Tak, ale rzadko 34 4,96% 18 19,35% 12 16,44 % 64 (25,7%) Nie 12 14,46% 9 9,68% 5 6,85% 26 (1,44%) Brak odpowiedzi 4 4,3% 3 4,11% 7 (2,81%) Liczba uczniów (%) 83 uczniów 1% 93 uczniów 1% 73 uczniów 1% 1% Najwięcej uczniów deklaruje, że rodzice zachęcają ich do czytania 61,4%. Najwięcej, bo 78,51% rodziców uczniów często zachęca dzieci do czytania książek. 18. Czy rodzice czytają Ci? Częstotliwość Klasa IV Klasa IV % Klasa V Klasa V % Klasa VI Klasa VI % Tak, często 7 8,43% 9 9,68 % 3 4,11 % Tak, ale rzadko 27 32,53% 24 25,81% 14 19,18% Nie 48 57,83% 42 45,16% 53 72,6 % Brak odpowiedzi 1 1,2% 18 19,25% 3 4,11% Liczba uczniów (%) 83 uczniów 1% 93 uczniów 1% 73 uczniów 1% Niektórzy uczniowie klas IVVI stwierdzili, że książki czytają im rodzice. Rodzice często wspierają dzieci, kiedy te mają trudności w czytaniu lektur szkolnych, czytając im je na głos. Jest istotna praktyka ułatwiająca uczniom pokonywanie trudności w rozwijaniu umiejętności czytelniczych. 9 Najwięcej, bo ponad 5% rodziców twierdzi, że czytało dziecku przed snem. Głośne czytanie dzieciom w wieku przedszkolnym przez opiekunów (matki, ojców, dziadków) bajek, wierszy i opowiadań jest codzienną praktyką, będącą źródłem ważnych i miłych wspomnień z 9 http://www.ibe.edu.pl/pl/component/itpgooglesearch/search?q=raport+o+czytelnictwie s.7 27

dzieciństwa, budujących pozytywne emocje. W zasadzie głośno czyta się dzieciom w większości domów rodzinnych. 1 Najprawdopodobniej rodzice uznali, że kampania Cała Polska czyta dzieciom, która trwa od 21 r. i w której sami uczestniczyli jako uczniowie, jest mądrym i pożytecznym sposobem na spędzenie czasu z dzieckiem. 19. Czy rodzice kupują Ci książki do czytania? Częstotliwość Klasa IV Klasa IV % Klasa V Klasa V % Klasa VI Klasa VI % Razem Razem (%) Tak, często 26 31,32% 29 31,18% 19 26,3% 74 29,72% Tak, ale rzadko 41 49,39% 46 49,46 % 44 6,27% 131 52,61% Nie 15 18,7% 14 15,5% 6 8,22% 35 14,6% Brak odpowiedzi 1 1,2% 4 4,3% 4 5,48% 9 3,61% Liczba uczniów (%) 83 uczniów 1% 93 uczniów 1% 73 uczniów 1% 249 1% 2. Czy uważasz, że książka to dobry prezent dla Ciebie? Ocena Klasa IV Klasa IV % Klasa V Klasa V % Klasa VI Klasa VI % Razem Razem (%) Tak 65 78,32% 57 61,29% 43 58,9% 165 66,26% Nie 18 21,68% 33 35,48% 26 35,62% 77 3,92% Brak odpowiedzi 3 3,23% 4 5,48% 7 2,81% Liczba uczniów (%) 83 uczniów 1% 93 uczniów 1% 73 uczniów 1% 249 uczniów 1% Dzieci twierdzą, że rodzice kupują im książki do czytania, ale robią to rzadko (52,61%). Ponad 66% respondentów uważa, że książka to dla niego dobry prezent. Najwięcej 9,78% rodziców uważa, że książka jest dobrym prezentem dla dziecka. Jednocześnie najwięcej 55,7% rodziców rzadko kupuje książki swojemu dziecku. Ponad 38% nauczycieli czyta książki lub prasę codziennie lub prawie codziennie (42,1%) oraz co najmniej raz w tygodniu (4,35%) na nośniku elektronicznym. Prawie wszyscy nauczyciele uważają, że książka to dobry prezent. 7. Odpowiedzi na pytania kluczowe 1. Czy biblioteka jest dostępna? Biblioteka (wypożyczalnia i czytelnia) jest czynna codziennie od godziny 8. do 15.. Piątek jest dniem pracy wewnętrznej (opracowywanie zbiorów, selekcja, konserwacja, porządkowanie). Biblioteka jest dostępna dla użytkowników. W roku szkolnym 214/215 było 646 uczniów, który wypożyczyli 9838 książek (średnia na 1 ucznia 15,2). Do 17.12.215 r. bibliotekę odwiedziło 468 czytelników (średnia dzienna 94,14), którzy wypożyczyli 6684 książek. 2. Jaki rodzaj literatury jest czytany przez uczniów? 1 http://www.ibe.edu.pl/pl/component/itpgooglesearch/search?q=raport+o+czytelnictwie s.6 28

Uczniowie klas IV i V podali konkretne tytuły albo rodzaje książek. Obok lektur wymienili książki fantastyczne, obyczajowe, biografie sławnych piłkarzy, poradniki, obyczajowe, przygodowe, przyrodnicze, komiksy. Dwunastolatki najchętniej czytają powieści fantastycznoprzygodowe. Wśród uczniów klas VI najbardziej popularną książką był cykl powieściowy opisujący przygody Harry ego Pottera. Według RAPORTU prawie 1/5 dwunastolatków czytała chociaż jedną powieść z tego cyklu. Kolejny pod względem popularności był cykl powieści C. S. Lewisa Opowieści z Narnii. Kolejne na liście są takie pozycje, jak: Hobbit J. R. Tolkiena, Magiczne drzewo Andrzeja Maleszki. Drugą wymienianą grupą książek obok książek fantastyczno przygodowych są książki o wampirach. Tak jak rówieśnicy w Polsce uczniowie z naszej szkoły interesują się powieściami fantastycznymi. Na encyklopedie i słowniki (głównie o zwierzętach) wskazuje wg RAPORTU 12% dwunastolatków. Są to bardzo różne wydawnictwa, w większości ilustrowane encyklopedie, kompendia wiedzy przeznaczone dla dziecięcego odbiorcy. Wymieniono także tytuły książek dla młodszych dzieci np. Mikołajek R. Goscinny ego. Podawano także przykłady książek obyczajowych. Według RAPORTU 13% uczniów klas VI wybiera komiksy. Coraz więcej 12 latków wybiera biografie znanych postaciach np. piłkarzy. Uczniowie SP4 wymieniali także literaturę wysokoartystyczną np. Potop H. Sienkiewicza. 3. Jakie są oczekiwania dzieci, rodziców i nauczycieli w zakresie wyposażenia biblioteki szkolnej (wypożyczalni i czytelni) w ebooki, czasopisma, książki? Na następujące pytania Jakie są Twoje wymarzone lektury szkolne? oraz Jeśli mógłbyś/mogłabyś uzupełnić zasoby biblioteki szkolnej, to o jakie gatunki, tytuły czy autorów? uczniowie udzielili takich samych odpowiedzi. Uczniowie klas IVVI oczekują w bibliotece na książki, które ich interesują nowości wydawnicze. Tylko 14,4% rodziców podało bardzo ogólne propozycje rodzajów książek, o jakie należałoby uzupełnić zasoby biblioteki szkolnej. Ponad 4% nauczycieli podało konkretne propozycje książek, które należy zakupić do biblioteki. Najwięcej uczniów klas IV (27,71%) i V (27,96%) nigdy nie czyta książek na nośniku elektronicznym. Uczniowie klas VI (23,29%) w takim samym stopniu czytają raz w tygodniu albo nigdy. Najwięcej uczniów wybrało laptopa (41,77%) jako urządzenie z którego korzystają czytając książki w formie elektronicznej. Badania ogólnopolskie wskazują, że tylko 2% 12latków czytających lektury szkolne pozyskuje je w Internecie (RAPORT). W USA ebooki stanowią 23% sprzedawanych książek, w Polsce 56%. 8% Polaków deklaruje posiadanie ebooków i audiobooków, 2% z nich korzysta. Systematycznie rośnie liczba osób, które korzystają z audiobooków i ebooków. Prognozuje się, że w 216 r. sprzedaż e booków może osiągnąć 8 mln zł. W 215 r. było to 4 mln zł. 4. W jakim stopniu wykorzystywane są pomieszczenia biblioteki (wypożyczalni i czytelni) oraz księgozbioru (w tym zbiorów specjalnych w realizacji procesu nauczania)? Księgozbiór podręczny czytelni jest w bardzo dużym stopniu wykorzystywany przez indywidualnych czytelników. Systematycznie wzrasta liczba uczniów odwiedzających codziennie, prawie na każdej przerwie, czytelnię. W roku szkolnym 214/215 do zeszytu odwiedzin czytelni 29