Nawigacja to nie tylko menu Zmieniony 21.07.2007. Å»egluga bez odpowiednich przyrzä dã³w nawigacyjnych niewä tpliwie moå¼e zaprowadziä w ciekawe miejsce. Przypadkiem. Przypadkiem moå¼na teå¼ krä ciä siä po bezmiarze oceanu w kã³å ko. A Internet jest jak ocean. ZaÅ Two witryna niewielkä wysepkä na jego oceanie. Czy gdy żeglarz-internauta dotrze na niä przypadkiem, znajdzie siä na wyspie przyjaznej, czy teå¼ rã³wnie przeraå¼ajä cej, jak bezmiar oceanu? Ten rozdziaå poå wiä cimy projektowaniu żeglugi po naszej witrynie. Najpierw zobaczmy, jakie elementy nawigacji powinny siä znaleåºä na witrynie i jakich dostarcza Joomla. Jakie elementy nawigacji winny siä znaleåºä na kaå¼dej stronie Na system nawigacji skå ada siä nie tylko menu, ale szereg terenowych znakã³w orientacyjnych. Powiedzmy sobie od razu: nie wymyå limy tutaj niczego nowego ani oryginalnego. Pokażemy jedynie, że Joomla! daje Ci do rä ki wszystkie niezbä dne narzä dzia dobrej nawigacji. A nawet wiä cej. Spójrz na ilustracjä. Na system przyjaznej internautom nawigacji na witrynie skå adajä siä : - Logo serwisu - Å Ä cze do strony startowej. - TytuÅ strony - Nawigacja globalna - Nawigacja lokalna - Elementy nawigacji przeznaczone tylko dla zarejestrowanych uå¼ytkownikã³w - Nawigacja administracyjna - ModuÅ wyszukiwania - Åšcieżka powrotu - Czytelne oznaczenia struktury materiaå ów specyficznych dla danej strony - Powtórzenie nawigacji globalnej i ewentualnie lokalnej na dole strony - Stopka z Å Ä czami do strony z formularzem kontaktowym, polityki prywatnoå ci i bezpieczeå stwa, warunkã³w uå¼ytkowania serwisu Logo witryny Logo jest elementem nawigacji jako znak identyfikacyjny. Wszak wskazuje, uå¼ytkownikowi, gdzie jest. Ale nie tylko. KlikniÄ cie w logo powinno prowadziä do strony startowej witryny. Użytkownicy sä przyzwyczajeni do takiego rozwiä za Nie kaå¼ im przekonywaä siä, że w Twojej witrynie jest inaczej niå¼ w tysiä cach dobrych serwisã³w. Niestety - czä sto spotkasz siä z szablonami, ktã³rych autorzy to oczywiste zaå oå¼enie zignorowali. JeÅ li korzystasz z takiego akurat szablonu, nie obejdzie siä bez ingerencji w zawartoå Ä pliku /templates/twoj_szablon/index.php. WyróżniliÅ my logo jako odrä bny element nawigacji, ale rã³wnie dobrze moå¼na przyjä Ä, że jest ono jednä z "poz nawigacji globalnej. WÅ aå nie dlatego, że prowadzi do strony startowej. TytuÅ strony Elementem nawigacji jest rã³wnieå¼ tytuå strony, wyå wietlany w pasku tytuå owym okna przeglä darki. W Joomla!
moå¼esz zaoferowaä uå¼ytkownikom tytuå w postaci: Nazwa witryny :: TytuÅ artykuå u Wykorzystaj to rozwiä zanie. DziÄ ki niemu Twoi goå cie z Å atwoå ciä odnajdä adresy do odwiedzonych stron w histor przeglä darki. A takå¼e, gdy dodadzä konkretnä stronä do zakå adek ["ulubione", ang. bookmarks lub favorities], wyå wietlany w zakå adkach tytuå bä dzie czytelny. Aby uaktywniä mechanizm generowania takiego tytuå u, w menu panelu administracyjnego uaktywnij pozycjä Konfiguracja i w zakå adce: SEO opcjä Dynamiczna zmiana tytuå ów ustaw na Tak Nie popeå nij bå Ä du: CzÄ stym bå Ä dem sä zbyt då ugie tytuå y witryn, dziaå ów i artykuå ów. W Joomla! bardzo do rozwiä zano. Gdy tworzysz nowä sekcjä, nowä kategoriä, nowy artykuå, moå¼esz, a w przypadku sekcji i kategorii m podaä ich skrã³cone nazwy [ang. TitleAlias]. To wå aå nie pole opisu jest wykorzystywane przy generowaniu tytuå u odwiedzanej strony wyå wietlanego w pasku przeglä darki i wpisywanego do jej historii. Zadbaj, by byå y to nazwy rzeczywiå cie zwiä zå e, ale i czytelne. Zadbaj rã³wnieå¼ o naprawdä zwiä zå Ä nazwä caå ej witryny. Ponieważ okienko historii w przeglä darkach jest stosunkowo wä skie, wielu administratorã³w serwisã³w opartych na Joomla! pyta, jak zmieniä kolejnoå Ä elementã³w w peå nym tytule strony. JeÅ li chcesz dokonaä takiej zmiany, konieczna j ingerencja w zawartoå Ä skryptu includes/joomla.php. Otwórz go do edycji, wyszukaj funkcjä setpagetitle i wymieå liniä $this->_head['title'] = $title? $GLOBALS['mosConfig_sitename']. ' - '. $title : $GLOBALS['mosConfig_sitename']; } na nastä pujä cä : $this->_head['title'] = $title? $title. " - ". $GLOBALS['mosConfig_sitename']: $GLOBALS['mosConfig_sitename']; Nawigacja globalna Nawigacja globalna winna siä skå adaä z odnoå nikã³w do wszystkich gå ównych sekcji serwisu. Nie ma znaczenia, czy bä to odnoå niki tekstowe, czy graficzne. Znaczenie ma ich poå oå¼enie w szablonie. One rã³wnieå¼ winny byä umieszczone w miejscach, ktã³rych oczekuje uå¼ytkownik. Standardowe rozwiä zanie to poziome menu u gã³ry strony bä dåº pionowe menu w lewej kolumnie. Nic siä zapewne nie stanie, gdy umieå cisz je w prawej kolumnie. Pod jednym wszakå¼e warunkiem. że bä dzie tam na kaå¼dej stronie. W tym akurat uå¼ytkownicy zorientujä siä bez problemu. JeÅ li nawet kilka stron Twojej witryny wymaga przewijania, aby zapoznaä siä z caå Ä zawartoå ciä, nawigacja globalna powinna byä powtã³rzona na dole strony. Każdej. Po prostu zaå óż, że jest to podstawowy element szablonu. Nie zmuszaj uå¼ytkownikã³w, by musieli przewijaä stronä z powrotem do gã³ry, by przejå Ä na innä stronä. Joomla! wspiera CiÄ w wykonaniu tego zadania, jak tylko to moå¼liwe. Wystarczy skopiowaä menu gå ówne i umieå ciä j w module tuå¼ nad stopkä witryny. Nawigacja lokalna Nawigacja lokalna to podmenu z odnoå nikami do wszystkich stron startowych okreå lonego dziaå u i do wszystkich umieszczonych w danym dziale pozycji. Menu lokalne rã³wnieå¼ warto zduplikowaä na dole strony, jeå li witryna zawiera wymagajä ce przewijania då ugie materiaå y. Umieszczenie moduå u nawigacji lokalnej na kaå¼dej stronie jest najlepszym ze sposobã³w osiä gniä cia efektu, o ktã³rym projektanci czä sto zapominajä : trafienia do poszukiwanej pozycji najpã³åºniej po trzecim klikniä ciu. Joomla! umoå¼liwia tworzenie tylu menu, ile tylko zechcesz. OczywiÅ cie, jak nigdzie, tak i tutaj nie naleå¼y przesadzaä.
Zastosuj zasadä : jeå li menu gå ówne lub lokalne zawiera wiele pozycji, podziel je na kilka blokã³w. lub rozwaå¼, czy nie zastosowaä menu wielopoziomowego. Any Phyo radzi, by przy prezentacji wszelkich informacji na stronie stosowaä reguå Ä piä ciu plus minus dwa - umieå ciä nie mniej niå¼ trzy grupy elementã³w i nie wiä cej, niå¼ siedem, aby nie przytå oczyä odwiedzajä cego zbyt wieloma moå¼liwoå ciami wyboru. Skorzystaj z tej reguå y nie tylko przy ustalaniu menu i, ale przy ustalaniu zawartoå ci wszystkich elementã³w. DzieÅ zawsze wiä ksze caå oå ci na mniejsze jednostki. Co wiä cej! Joomla! umoå¼liwia automatyczne generowanie w obszarze gå ównej zawartoå ci zestawieå odnoå nikã³w do sekcji i kategorii artykuå ów oraz do konkretnych pozycji. Wystarczy, ze wybierzesz odpowiedni typ pozycji menu gå ównego czy lokalnego: wykaz sekcji, czy tabelä kategorii. Nawigacja administracyjna, menu uå¼ytkownika To zestaw bä dåº zestawy odnoå nikã³w prowadzä cych do opcji wspierajä cych uå¼ytkownikã³w w korzystaniu z witryny umoå¼liwiajä cych im udziaå we wspã³å tworzeniu serwisu, m.in.: - Mapa witryny - Kontakt - Pomoc - KsiÄ ga goå ci - Edytor konta uå¼ytkownika W Joomla! dysponujesz specjalnym typem nazwanym Menu uå¼ytkownika [ang. UserMenu]. W menu uå¼ytkownika moå¼esz umieå ciä takie odnoå niki, jak: - Twoje konto Czy proå ciej Twoje dane - dla wielu, zwå aszcza poczä tkujä cych uå¼ytkownikã³w nazwy: "konto" czy "profil" niekonieczn muszä znaczyä to, co nam wydaje siä oczywiste - WyÅ lij wiadomoå Ä - Zaproponuj artykuå - Zaproponuj link - Prywatne wiadomoå ci Mechanizmy wyszukiwania To rã³wnieå¼ element nawigacji. Wszak umoå¼liwia szybkie odnalezienie poszukiwanej informacji. Dysponujesz dwiema moå¼liwoå ciami: - Komponentem: Szukaj [ang. Search]. OdnoÅ nik do komponentu umieszczony w menu wywoå uje w gå ównym obszarze zawartoå ci stronä z zaawansowanymi opcjami wyszukiwania. - ModuÅ em Szukaj [ang. Search], ktã³ry wyå wietla jedno pole formularza do wpisania szukanego tekstu, a wiä c dostarcza opcji prostego, szybkiego wyszukiwania. Ważna informacja: Standardowy pakiet Joomla! instaluje siedem specjalnych skå adnikã³w zwanych w tå umaczeniach polskich dodatkami, botami, mambotami [ang. Mambots] zapewniajä cych przeszukiwanie wszystkich standardowych
elementã³w zawartoå ci. jeå li instalujesz dodatkowe komponenty, zawsze sprawdåº, czy autor komponentu lub inny projektant opublikowaå rã³wnieå¼ dodatek SearchCoÅ Tam, a jeå li tak, pobierz go i zainstaluj. Åšcieżka powrotu Jak siä czujesz w lesie na rozstaju drã³å¼ek, gdy wszystkie drzewa, krzewy i drã³å¼ki wyglä dajä tak samo, a Ty nie wiesz, ktã³rä drogä powrã³ciä? Bezpiecznie? Zadbaj wiä c, by bezpiecznie czuli siä uå¼ytkownicy Twojego serwisu, zawsze wiedzieli, gdzie sä i jak mogä powrã³ciä do miejsc, w ktã³rych byli caå kiem niedawno. SÅ uå¼y temu mechanizm Å cieå¼ki dostä pu. A w Joomla! dysponujesz nie jednym, ale kilkoma rozwiä zaniami. Aby umieå ciä Å cieå¼kä dostä pu w gå ównym szablonie serwisu, w miejscu, w ktã³rym ma siä pojawiaä, wpisz w p szablonu index.php liniä : <?php mospathway();?> jeå li jej juå¼ tam nie ma (oczywiå cie). Przemieszczanie siä miä dzy materiaå ami tego samego dzialu, tej samej kategorii uå atwiajä uå¼ytkownikom paski nawigacyjne, przycisku Wstecz, Dalej. O ich uaktywnieniu decydujesz w parametrach pozycji menu. Standardowo sä wå Ä czone. Zastanów siä wiä c, zanim je wyå Ä czysz, czy chcesz zrobiä dobrze. Stopka Problem stopki nie jest w Joomla! rozwiä zany dobrze. Jedna z naprawdä nielicznych wad. StopkÄ umieszczono w pliku includes/footer bez moå¼liwoå ci jej edycji z poziomu panelu administracyjnego. By ustaliä zawartoå Ä stopki, plik trzeba otworzyä w jakimå edytorze tekstu. A powinny siä na niä zå oå¼yä : - informacja o wydawcy witryny - firmie, - informacja o prawach autorskich i znaku towarowym, - podstawowe dane kontaktowe: telefon, e-mail lub odnoå nik do strony z danymi kontaktowymi, - odnoå nik do dokumentu z politykä prywatnoå ci i bezpieczeå stwa - odnoå nik do dokumentu z zasadami i warunkami uå¼ytkownia witryny LukÄ w projekcie Joomla! wypeå niå Arthur Konze, oferujä c uå¼ytkownikom uå atwiajä cy tworzenie zawartoå ci stopki komponent dostä pny takå¼e w polskiej wersji jä zykowej Akolegal 2.0 PL Aby umieå ciä stopkä w gå ównym szablonie serwisu, w miejscu, w ktã³rym ma siä pojawiaä, wpisz w pliku szablonu index.php liniä : <?php include_once( $GLOBALS['mosConfig_absolute_path']. '/includes/footer.php' );?> To jeszcze nie wszystko! W kolejnej sekcji, na przykå adzie artykuå u, przyjrzymy siä elementom nawigacji specyficznym dla materiaå ów umieszczanych w gå ównym obszarze zawartoå ci. Przedruk tylko za zgodä autora