Priorytet: Nowe techniki informacyjnokomunikacyjne
W okresie formowania się globalnego społeczeństwa informacyjnego, a także wobec faktu rozszerzenia Unii Europejskiej i tworzenia się nowej przestrzeni europejskiej, zasadniczą kwestią jest swobodny przepływ osób, dóbr, kapitału i informacji oraz rozwój efektywnych układów sieciowych i infrastrukturalnych, które są nośnikami tych przepływów. Zatem, podstawowym wymogiem rozwoju w skali lokalnej jest rozbudowana infrastruktura i sprawna sieć połączeń informatyczno-telekomunikacyjnych oraz takie dostosowanie się do ram technologicznych (zarówno pod względem sprzętowym, jak i umiejętności ludzkich), które pozwolą na swobodny przepływ informacji oraz szeroki rozwój specjalistycznych usług i nowych rodzajów działalności. Poznań wyposażony jest w nowoczesną infrastrukturę sieciową, zorganizowaną w sieć komputerową POZMAN. Sieć ta, wykorzystująca nowoczesną technologię ATM, umożliwia instytucjom użyteczności publicznej, edukacyjnym, naukowym i biznesowym aktywne uczestnictwo w procesie budowy społeczeństwa informacyjnego. Jest ponadto bazą służącą budowaniu zaawansowanych usług cyfrowych. Do sieci podłączone jest jedno z największych w Polsce centrów obliczeniowych komputerów dużej mocy. Jednostką wiodącą w dostarczaniu usług informatycznych sieciowych jest Poznańskie Centrum Superkomputerowo-Sieciowe. Nowatorskie rozwiązania technologiczne wdrażane w poznańskiej placówce stawiają nasze miasto na czele ośrodków informatycznych w Polsce. Jak wynika z przytoczonej argumentacji, problemem w Poznaniu jest nie tyle rozwój infrastruktury informatycznej, co zwiększenie dostępności usług teleinformatycznych, liczby punktów bezpłatnego korzystania z Internetu, wyposażenie szkół w pracownie internetowe oraz upowszechnianie rozwiązań wykorzystujących nowe technologie komunikacyjne w praktyce. W ostatnim okresie powstało w Poznaniu szereg dokumentów (opracowań i planów) 1, w których wymienia się wiele działań niezbędnych, aby zapobiec ewentualnej marginalizacji miasta oraz zepchnięciu go do pozycji peryferyjnej pod względem powszechności dostępu do usług teleinformatycznych. Wobec wymogów obecnych czasów niezbędne jest wspieranie tworzenia się lokalnego społeczeństwa informacyjnego poprzez rozwój i wykorzystanie nowych technik informacyjno-telekomunikacyjnych, w tym przyspieszenie realizacji programu e-poznań, mającego na celu upowszechnienie i zwiększenie skuteczności wykorzystywania technologii informacyjnych, wspomagających kompleksowe zarządzanie miastem oraz zwiększenie dostępności technik informacyjnokomunikacyjnych, szczególnie w administracji edukacji i usługach. Misją programu e-poznań jest przygotowanie mieszkańców Poznania do życia w warunkach cywilizacji informacyjnej, budowa społeczeństwa uczącego się oraz rozwój innowacyjnej gospodarki konkurencyjnej w warunkach rynku globalnego. 1 m.in. Poznań. Wiedza w rozwoju gospodarczym miasta. Studia nad kierunkami rozwoju miasta, Poznań 2003
Priorytet: NOWE TECHNIKI INFORMACYJNO-KOMUNIKACYJNE Nazwa programu: e-poznań Program budowy elektronicznej administracji publicznej nr programu: 12 Program służy realizacji celu strategicznego: Polepszenie funkcjonowania, unowocześnienie i rozwój organizmu miejskiego (2) Geneza, opis, planowane przedsięwzięcia: Przystąpienie Polski do Unii Europejskiej, oprócz wielu innych działań dostosowawczych, wymaga podjęcia kompleksowych działań na rzecz unowocześnienia i usprawnienia działania administracji publicznej. Wynika to bezpośrednio z zapisów Strategii Lizbońskiej oraz dokumentów dotyczących rozwoju społeczeństwa informacyjnego. Również Polska podjęła wysiłek legislacyjny zmierzający do dostosowania administracji publicznej do wymogów tworzącego się społeczeństwa informacyjnego. Szybkie wdrożenie rozwiązań zgodnych z globalnymi i europejskimi kierunkami rozwoju jest warunkiem koniecznym sukcesu Poznania. Elektroniczną administrację (czy też e-urząd) można zdefiniować jako odwzorowanie tradycyjnych usług oferowanych przez urzędy publiczne różnych szczebli na ich elektroniczne odpowiedniki, a co za tym idzie udostępnienie mieszkańcom możliwości korzystania z tychże usług 24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu. Zakłada się, iż przy niższych kosztach zarządzania usługą, zostanie podniesiona satysfakcja odbiorców (m.in. poprzez krótszy czas oczekiwania na realizację, wyeliminowanie długich kolejek, itp.), przy jednoczesnym wzroście przejrzystości procedur i mechanizmów realizacji zadań statutowych urzędów. Niezależnie od czynników zewnętrznych, elementem który zmusza jednostki administracji publicznej do rozpoczęcia procesu wdrażania e-usług jest ustawa o podpisie elektronicznym, z dnia 18 września 2001 r. Artykuł 58 2 ustawy mówi, że: W terminie 4 lat od dnia wejścia w życie ustawy organy władzy publicznej umożliwią odbiorcom usług certyfikacyjnych wnoszenie podań i wniosków oraz innych czynności w postaci elektronicznej, w przypadkach, gdy przepisy prawa wymagają składania ich w określonej formie lub według określonego wzoru." Realizacja wspomnianego obowiązku, w tak dużym mieście jak Poznań, wymaga kompleksowego podejścia. Oprócz podjęcia niezbędnych kroków organizacyjnych i pracy nad zmianą mentalności urzędników, konieczne jest podjęcie zsynchronizowanych działań zarówno w zakresie przygotowywania, udostępniania i promowania e-usług jak i niezbędnej rozbudowy istniejącej infrastruktury informatycznej. Oprócz realizowanych od lat przez Urząd Miasta w Internecie bardzo rozbudowanych usług informacyjnych (Miejski Informator Multimedialny, Biuletyn Informacji Publicznej) systematycznie rośnie liczba usług publicznych świadczonych przez administrację miejską drogą elektroniczną. Najbardziej znane z nich to: giełda pracy dla pracowników oświaty, nabór do szkół ponadgimnazjalnych i rejestracja działalności gospodarczej. Społeczny odbiór udostępnionych do tej pory usług jest bardzo pozytywny i przynosi wymierne korzyści, zarówno mieszkańcom, jak i administracji. W ramach projektu przewidywane jest opracowanie i udostępnienie kolejnej, dużej grupy takich usług o priorytetowym znaczeniu dla poszczególnych grup mieszkańców (np. rozbudowa systemu Nabór, ułatwienia w rejestracji pojazdów, uzyskiwanie odpisów dokumentów, itp.). Należy jednak zauważyć, że stopień zaawansowania oferowanych usług, a w szczególności ich zakres i poziom transakcyjności (czyli bezpiecznej wymiany danych drogą elektroniczną bez konieczności osobistego stawienia się w urzędzie), w dużej mierze zależy od jakości i sprawności miejskiej infrastruktury informatycznej. Nie można przygotowywać usługi o charakterze masowym bez uprzedniego przygotowania zasobów niezbędnych do przyjęcia i przetworzenia strumienia danych, który popłynie w wyniku jej realizacji. Dlatego tak ważny jest kolejny element programu e-poznań czyli budowa archiwum dokumentów elektronicznych, który pozwoli na realizację nawet bardzo zaawansowanych usług (wykorzystujących podpis elektroniczny, mechanizm płatności elektronicznych, itp.) bez obawy o zaginięcie lub utratę przesyłanych danych. Stworzenie
wspomnianego archiwum jest warunkiem koniecznym dla powodzenia całego programu budowy e- administracji. Ostatnim elementem projektu jest budowa sieci punktów publicznego dostępu do Internetu (ang. PIAP: Public Internet Access Point). W Polsce dostęp obywateli do szerokopasmowego Internetu nadal jest niedostateczny. Nie można myśleć o upowszechnieniu e-usług bez umożliwienia dostępu do nich, a także bez należytej promocji i akcji uświadamiających ich znaczenie dla pełnego uczestnictwa w społeczeństwie informacyjnym. Budowa sieci punktów ma wypełnić lukę w dostępie do Internetu, do wiedzy o proponowanych e-usługach. Będzie również ułatwiała zdobycie umiejętności korzystania z dobrodziejstw e-administracji. Planowane przedsięwzięcia: Przedmiotem programu jest realizacja następujących działań: Działanie 1 budowa archiwum dokumentów elektronicznych, zintegrowanego z innymi miejskimi systemami informatycznymi. Działanie 2 rozszerzenie istniejącego zbioru usług administracyjno-biznesowych, świadczonych drogą elektroniczną w ramach miejskiej platformy internetowej (Miejski Informator Multimedialny oraz Biuletyn Informacji Publicznej). Działanie 3 budowa sieci punktów publicznego dostępu do Internetu PIAP. Działanie 1: działanie o kluczowym znaczeniu dla powodzenia programu e-poznań. Obejmuje przygotowanie niezbędnej infrastruktury sprzętowej, gotowej do przyjęcia setek tysięcy dokumentów elektronicznych oraz budowę i wdrożenie oprogramowania zapewniającego użytkownikom wygodny sposób korzystania z archiwum. W archiwum będą przechowywane zwykłe dokumenty elektroniczne oraz dokumenty opatrzone podpisem elektronicznym. Działanie 2: rozszerzenie istniejącego zbioru usług administracyjno-biznesowych, świadczonych drogą elektroniczną w ramach Miejskiego Informatora Multimedialnego oraz Biuletynu Informacji Publicznej. Zakres tego działania obejmuje nie tylko realizację zadań wymaganych na mocy zapisów ustawy o podpisie elektronicznym. Przewiduje również udostępnienie wybranej grupy usług realizowanych w sposób transakcyjny, tzn. tak aby mieszkańcy i klienci instytucjonalni mogli załatwiać sprawy w Urzędzie Miasta i w jego jednostkach dostarczając i otrzymując dane za pośrednictwem Internetu przy maksymalnej oszczędności czasu i ograniczeniu konieczności osobistego pojawiania się w urzędzie. Dzięki takim rozwiązaniom MIM i BIP będą stopniowo przekształcane w platformę internetową umożliwiającą świadczenie usług w sposób bezpieczny, procesowy (obejmujący wszystkie elementy obsługiwanego zagadnienia), transakcyjny, odmiejscowiony, bez ograniczeń czasowych. Platforma ta będzie sprzyjała ograniczaniu barier administracyjnych i prawnych (np. poprzez integrację usług świadczonych przez różne szczeble administracji publicznej). Działanie 3: utworzeniu w wybranych punktach miasta publicznych punktów dostępu do Internetu, zapewniających nieodpłatne korzystanie z Internetu zwłaszcza osobom ze środowisk zagrożonych cyfrowym wykluczeniem, czyli pozbawieniem możliwości aktywnego uczestniczenia w budowaniu i korzystaniu z korzyści społeczeństwa informacyjnego. Sieć punktów będzie służyła do realizacji miejskich programów aktywizacji społecznej i wsparcia działań na rzecz rozwoju społeczeństwa obywatelskiego. Od strony sprzętowej punkty będą składały się z dwóch stanowisk komputerowych podłączonych do Internetu (dostęp szerokopasmowy). Podstawowym oprogramowaniem będzie oprogramowanie typu open source. Punkty będą obsługiwane przez osoby wyselekcjonowane i opłacane przez Powiatowy Urząd Pracy w Poznaniu.
Powiązanie z innymi programami Planu Rozwoju: Innowacyjna gospodarka Konkurencyjne MŚP Praca dla aktywnych Wysoka jakość kształcenia Edukacja przez całe życie Edukacja dla pracy Kultura bez granic Pomagajmy sobie Świadomi poznaniacy Powiązanie z politykami branżowymi, strategiami szczegółowymi, programami rozwoju dotychczas opracowanymi (uchwalonymi) Wieloletni Program Inwestycyjny Miasta Poznania Strategia Informatyzacji Miasta Poznania Potencjalne źródła finansowania, w tym zewnętrznego: budżet miasta, środki zewnętrzne (np. Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego) Partnerzy: Poznańskie Centrum Superkomputerowo- Sieciowe (PCSS), Instytut Informatyki Politechniki Poznańskiej, Katedra Technologii Informacyjnych Akademii Ekonomicznej w Poznaniu. Szacunkowe koszty realizacji programu: Łączny koszt wydatków inwestycyjnych planowanych na lata 2004-2006 został oszacowany na kwotę 5 500 000,00 zł brutto (w zaokrągleniu). Założono, że program e-poznań będzie realizowany przy znacznym udziale środków zewnętrznych (ZPORR). Wkład własny Miasta Poznania został oszacowany na kwotę 1 400 000,00 zł brutto, udział środków zewnętrznych oszacowano na kwotę 4 100 000,00 zł brutto. Na poczet realizacji programu w WPI zabezpieczono kwotę 2 700 000,00 zł brutto (zadanie IN/IN/5), co stanowi ponad 49% kosztów programu. Potencjalne źródła finansowania zewnętrznego: W dniu 30.06.2004 zespół opracowujący program złożył w Urzędzie Marszałkowskim wniosek o przyznanie dofinansowania ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego na projekt: e-poznań Realizacja programu budowy elektronicznej administracji publicznej realizowany w ramach ZPORR. Wniosek został zarejestrowany pod numerem 236. Mierniki realizacji programu: Dzięki realizacji programu zostaną osiągnięte następujące rezultaty: 1. skrócenie (o 30% w 2005 r., o 50% w 2006 r.) czasu załatwienia sprawy drogą elektroniczną w stosunku do czasu załatwienia jej w sposób tradycyjny, 2. skrócenie średniego czasu dostępu do dokumentu w archiwum (o 10 minut w 2005 r. i kolejne 10 minut w 2006 r.), 3. udostępnienie kolejnych e-usług dla mieszkańców Poznania (co najmniej 7 e-usług w 2005 r. i kolejnych 6 w 2006 r.), 4. zarchiwizowanie 400 000 dokumentów (stron A4) w roku 2005 i kolejnych 400 000 w roku 2006, 5. udostępnienie publicznych punktów dostępu do Internetu (tzw. PIAP) 5 w 2004 r., 15 w 2005 r. i kolejnych 15 w 2006 r., 6. zapewnienie nowych miejsc pracy (dla osób stanowiących obsługę PIAP) 6 w 2004 r., kolejnych 18 w 2005 r. i następnych 18 w 2006 r.
Beneficjenci: Koordynator programu: Miasto Poznań Wydział Informatyki docelowo również gminy powiatu poznańskiego Współpraca: Wszystkie wydziały UM i jednostki miejskie Zgodność programu z dokumentami strategicznymi regionu i kraju: Narodowy Plan Rozwoju na lata 2004-2006 Strategia Informatyzacji Rzeczypospolitej Polskiej epolska na lata 2004-2006 Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego na lata 2004-2006 Projekt strategii e-wielkopolska Wojewódzka Strategia Rozwoju Pomocy Społecznej Strategia Innowacyjna Wielkopolska Cele i Kierunki Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego w Polsce Zakres finansowy programu (szacowane koszty roczne): Realizacja programu e-poznań (zadanie nr IN/IN/5 poz. 148 Zał. Nr 1 do Wieloletniego Programu Inwestycyjnego na lata 2004-2008) środki z budżetu miasta: rok 2004 rok 2005 rok 2006 2 000 000,0 zł 600 000,0 zł 100 000,0 zł Razem koszty w latach 2005 2010 (z uwzględnieniem środków zewnętrznych): Skład zespołu opracowującego program: 5 500 000,0 zł Nadzór merytoryczny: Piotr Kołodziejczyk Sekretarz Miasta Poznania Przewodniczący zespołu: Andrzej Piechowiak Dyrektor Wydziału Informatyki Członkowie zespołu: 1. Wojciech Pelc Kierownik Oddziału Serwisów Informacyjnych, Wydział Organizacyjny 2. Jarosław Maciej Dohnal Główny Specjalista, Wydział Działalności Gospodarczej 3. Pracownicy wydziałów Urzędu Miasta i jednostek miejskich w zależności od potrzeb