III Pieniądz i bankowość. IV Podatki i ubezpieczenia Ćwiczenia 1. Zdefiniuj pojęcia: pieniądz, inflacja, stopa inflacji, kurs walutowy. 2. Wyjaśnij, czym jest barter. Opisz, w jakiej sytuacji może on być stosowany współcześnie. 3. Wyjaśnij, na czym polega siła nabywcza waluty. 4. Wymień dwie współcześnie występujące formy pieniądza. 5. Wymień właściwości pieniądza. 6. Wyjaśnij, na czym polega stabilność i podzielność pieniądza. 7. Wymień funkcje pieniądza. 8. Omów poszczególne funkcje pieniądza. 9. Sklasyfikuj inflację ze względu na wartość stopy inflacji. 10. Wyjaśnij, na czym polega inflacja popytowa. 11. Wyjaśnij, na czym polega inflacja podażowa. 12. Wymień przyczyny inflacji popytowej. 13. Wymień przyczyny inflacji podażowej. 14. Omów poszczególne sposoby ograniczania inflacji. 15. Wstaw znak X wskazując, jakiego rodzaju inflacji (ze względu na przyczyny) dotyczą opisane poniżej sytuacje. Przyczyny inflacji Opis sytuacji Mieszkańcy w kraju A otrzymali zaległe wyrównania wynagrodzeń W kraju B, którego gospodarka opiera się na rolnictwie i przemyśle rolno-spożywczym wystąpił nieurodzaj owoców W kraju A rząd zdecydował o pobieraniu dodatkowych wpłat za samochody dostawcze i ciężarowe Rząd w kraju B zdecydował o obniżeniu wysokości podatków od osób fizycznych Inflacja popytowa Inflacja podażowa 16. Zdefiniuj pojęcie bank. 17. Wymień instytucje tworzące polski system bankowy. 18. Wskaż różnicę miedzy celem działalności banków komercyjnych a celem działalności banków spółdzielczych. 19. Wyjaśnij, jaka jest rolę pełni KNF. 20. Wyjaśnij, jaką rolę pełni BFG. 21. Wymień funkcje Narodowego Banku Polskiego. 22. Scharakteryzuj poszczególne narzędzia polityki monetarnej.
23. Uzupełnij w tabeli konsekwencje prowadzenia przez bank centralny polityki symulacyjnej. Wpływ decyzji banku centralnego na gospodarkę (polityka fiskalna) Polityka restrykcyjna Polityka symulacyjna Bank centralny podnosi stopy procentowe Banki komercyjne podnoszą stopy procentowe Większe oszczędności i mniejsze kredyty Mniej pieniędzy na rynku ( ) (Inflacja spada) Mniejsze zakupy konsumentów Ograniczenie produkcji ( ) (PKB maleje) Zwolnienia pracowników (Bezrobocie wzrasta) ( ) 24. Zdefiniuj pojęcie rachunek bankowy. 25. Wskaż główne usługi świadczone przez banki komercyjne. 26. Wskaż przeznaczenie rachunków bankowych. 27. Wymień podstawowe rodzaje rachunków bankowych. 28. Scharakteryzuj rachunki bankowe. 29. Scharakteryzuj rachunek oszczędnościowo-rozliczeniowy. 30. Scharakteryzuj lokatę terminową. 31. Wyjaśnij, dlaczego lokata terminowa jest lepszym sposobem oszczędzania niż rachunek oszczędnościowo-rozliczeniowy (ROR). 32. Wymień zasady rozsądnego korzystania z karty kredytowej. 33. Porównaj ofertę lokat bankowych co najmniej trzech banków. Która oferta wydaje ci się najkorzystniejsza? Uzasadnij swój wybór. 34. Zdefiniuj pojęcia: odsetki, kapitalizacja odsetek, zastaw hipoteczny. 35. Wskaż różnice między kredytem a pożyczką. 36. Sklasyfikuj kredyty ze względu na okres kredytowania. 37. Sklasyfikuj kredyty ze względu na walutę kredytu. 38. Sklasyfikuj kredyty ze względu na przeznaczenie kredytu.. 39. Wymień czynniki, które należy uwzględnić wybierając najlepszą ofertę kredytową. 40. Omów poszczególne czynniki, które należy uwzględnić wybierając najlepszą ofertę kredytową. 41. Omów kredyty konsumpcyjne. 42. Omów kredyty hipoteczne. 43. Wyjaśnij w jakiej sytuacji szczególne znaczenie ma spread walutowy. 44. Zdefiniuj pojęcia: akcja, obligacja, obligacja skarbowa, bon skarbowy, weksel, czek 45. Narysuj schemat klasyfikacji form inwestowania.
46. Wyjaśnij pojęcia: inwestycja rzeczowa, inwestycja finansowa, inwestycja bankowa, fundusz inwestycyjny, certyfikat inwestycyjny, jednostka uczestnictwa, instrument finansowy. 47. Wymień trzy przykłady inwestycji pozabankowych rzeczowych. 48. Wyjaśnij różnicę między inwestycjami bezpośrednimi a inwestycjami portfelowymi. 49. Wyjaśnij różnicę między obligacjami a bonami skarbowymi. 50. Wymień czynniki, które należy uwzględnić wybierając najlepszy sposób inwestowania. 51. Wyjaśnij różnicę miedzy inwestycjami bezpośrednimi a inwestycjami portfelowymi. 52. Wyjaśnij, jaki jest cel dywersyfikacji portfela inwestycyjnego. 53. Zdefiniuj pojęcia: giełda, sesja giełdowa, kurs giełdowy, hossa, bessa. 54. Wyjaśnij różnicę miedzy giełdą towarową a giełdą papierów wartościowych. 55. Wyjaśnij różnicę między rynkiem pierwotnym a rynkiem wtórnym. 56. Wyjaśnij różnicę między rynkiem giełdowym podstawowym a rynkiem giełdowym równoległym. 57. Wymień i scharakteryzuj poszczególne rodzaje cen akcji. 58. Wyjaśnij różnicę miedzy rynkiem podstawowym a rynkiem równoległym. 59. Wymień korzyści dla gospodarki wynikające z funkcjonowania giełdy papierów wartościowych. 60. Zdefiniuj pojęcia: podatek, podatnik, obowiązek podatkowy, przedmiot opodatkowania, stawka podatkowa, podstawa opodatkowania. 61. Sklasyfikuj podatki ze względu na przedmiot opodatkowania. 62. Sklasyfikuj podatki ze względu na sposób pobierania. 63. Sklasyfikuj podatki ze względu na budżet, do którego podatek jest kierowany. 64. Podaj po dwa przykłady podatków bezpośrednich dochodowych, bezpośrednich majątkowych i pośrednich. 65. Narysuj schemat klasyfikacji form opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą. 66. Rozwiń skrót: PIT. 67. Omów podatek PIT wg stawki liniowej. 68. Omów podatek PIT wg skali progresywnej. 69. Wyjaśnij, na czym polega podatek liniowy (w odróżnieniu od podatku progresywnego lub degresywnego). 70. Wymień stawki podatkowe podatku zryczałtowanego od przychodów ewidencjonowanych. 71. Omów ryczałt od przychodów ewidencjonowanych. 72. Wymień czynniki, od których zależy wysokość miesięcznych składek płaconych według karty podatkowej. 73. Omów kartę podatkową. 74. Rozwiń skrót: CIT. 75. Omów podatek CIT. 76. Omów podatek VAT. 77. Omów podatek akcyzowy. 78. Zdefiniuj pojęcia: przychód, koszty uzyskania przychodu, dochód, kwota wolna od podatku, płatnik podatku. 79. Wymień źródła dochodów. 80. Przedstaw wartość kwoty wolnej od podatku w roku 2014. 81. Omów ulgi podatkowe (definicja, przykłady). 82. Podaj termin. do którego należy złożyć zeznanie podatkowe o wysokości dochodu osiągniętego w roku poprzednim. 83. Wymień sposoby złożenia rocznego zeznania podatkowego.
84. Wymień formy zwrotu nadpłaty podatku. 85. Podaj termin, do którego należy dokonać zapłaty podatku. 86. Przedstaw konsekwencje wynikające z tytułu nie zapłacenia podatku w terminie. 87. Omów sposób wypełnienia i wysłania rocznego zeznania podatkowego przez Internet. 88. Zdefiniuj pojęcia: ubezpieczenie, polisa ubezpieczeniowa, ubezpieczenia zdrowotne. 89. Wyjaśnij, od czego zależy wysokość składek ubezpieczeniowych. 90. Sklasyfikuj ubezpieczenia ze względu na system prawny i omów poszczególne grupy. 91. Sklasyfikuj ubezpieczenia gospodarcze ze względu na przedmiot ubezpieczenia i omów poszczególne grupy. 92. Sklasyfikuj ubezpieczenia gospodarcze ze względu na dobrowolność i omów poszczególne grupy. 93. Wyjaśnij, w jaki sposób ubezpieczają się osoby prowadzące działalność gospodarczą. 94. Omów korzyści wynikające dla ubezpieczonego z tytułu opłacania składek na ubezpieczenie rentowe. 95. Omów korzyści wynikające dla ubezpieczonego z tytułu opłacania składek na ubezpieczenie emerytalne. 96. Omów korzyści wynikające dla ubezpieczonego z tytułu opłacania składek na ubezpieczenie chorobowe. 97. Omów korzyści wynikające dla ubezpieczonego z tytułu opłacania składek na ubezpieczenie wypadkowe. 98. Omów korzyści wynikające dla ubezpieczonego z tytułu opłacania składek na ubezpieczenie zdrowotne. Zadania testowe 1. Inflacją kroczącą nazywamy inflacją, przy której stopa inflacji wynosi A. kilka %. B. kilkanaście %. C. kilkadziesiąt %. D. kilkaset %. 2. Przyczyną inflacji popytowej może być A. wzrost cen kluczowych surowców i materiałów. B. wzrost płac nie związany ze wzrostem wydajności pracy. C. zmniejszenie obciążeń podatkowych. D. zmonopolizowanie gospodarki. 3. Przyczyny inflacji podażowej może być A. wzrost płac nie związany ze wzrostem wydajności pracy. B. zmniejszenie obciążeń podatkowych. C. zmniejszenie oprocentowania kredytu w bankach. D. dodruk pustego pieniądza. 4. Ilość dóbr i usług, jaką można kupić za określoną liczbę jednostek danej waluty nazywamy 1. inflacją. 2. stopą inflacji. 3. siłą nabywczą. 4. kursem walutowym.
5. Do funkcji NBP należy A. zapewnienie dostępności kredytów wszystkim podmiotom potrzebującym ich. B. kontrolowanie podaży pieniądza i kredytu w gospodarce. C. gwarantowanie bezpieczeństwa depozytów. D. regulowanie relacje między bankami komercyjnymi. 6. Głównym celem funkcjonowania banku spółdzielczego jest A. zapewnienie właścicielom jak największej stopy zwrotu z kapitału. B. osiąganie jak największego zysku. C. zaspokajanie potrzeb członków banku. D. wspieranie banków komercyjnych w zaspokajaniu potrzeb ludności. 7. Nadzór nad całym rynkiem finansowym w Polsce sprawuje A. Narodowy Bank Polski. B. Komisja Nadzoru Finansowego. C. Bankowy Fundusz Gwarancyjny. D. Europejski Bank Centralny. 8. Podwyższenie stóp procentowych przez bank centralny (polityka restrykcyjna) spowodować może A. wzrost bezrobocia i obniżenie inflacji. B. wzrost bezrobocia i wzrost inflacji. C. spadek bezrobocia i spadek inflacji. D. spadek bezrobocia i wzrost inflacji. 9. Do głównych usług bankowych nie należy A. zakładanie i prowadzenie rachunków bankowych. B. opracowywanie biznesplanów wybranym podmiotom gospodarczym. C. wydawanie i obsługa kart płatniczych. D. udzielanie kredytów i pożyczek. 10. Konta osobiste A. należą kont formowych. B. należą do rachunków terminowych. C. są tym samym co lokata bankowa. D. są tym samym co ROR 11. Jedną z zasad rozsądnego korzystania z karty kredytowej jest A. nie sprawdzanie oprocentowania, gdyż może to źle wpływać na samopoczucie. B. kupowanie wszystkiego co może zaspokoić twoje potrzeby. C. pilnowanie okresów spłaty. D. jak najczęstsze korzystanie z bankomatów. 12. Do przeprowadzania rozliczeń, tj. otrzymywania należności i regulowania zobowiązań przez osoby fizyczne nie prowadzące działalności gospodarczej służy A. lokata terminowa. B. lokata bankowa. C. rachunek firmowy. D. rachunek oszczędnościowo-rozliczeniowy.
13. Spread walutowy A. jest synonimem zastawy hipotecznego. B. jest synonimem kredytu konsumpcyjnego. C. jest to różnica miedzy kursem kupna a kursem sprzedaży danej waluty. D. jest to różnica między oprocentowaniem kredytu hipotecznego, jakiego się spodziewaliśmy, a rzeczywistym oprocentowaniem. 14. Podstawowa różnica miedzy kredytem a pożyczką polega na tym, że A. umowa kredytowa regulowana jest przez prawo bankowe, a umowa pożyczki regulowana jest przez kodeks cywilny. B. umowa kredytowa regulowana jest przez prawo bankowe, a umowa pożyczki regulowana jest przez kodeks cywilny. C. kredyty udzielane są przedsiębiorstwom, a pożyczki osobom fizycznym. D. kredyty zawsze mają wyższe oprocentowanie (ma to jednak swoje uzasadnienie). 15. Kredyty krótkoterminowe udzielane są na okres A. do 0,5 roku. B. na okres do roku. C. na okres od 1 do 3 lat. D. na okres powyżej 3 lat. 16. Do papierów wartościowych własnościowych zaliczamy A. bony skarbowe. B. akcje. C. obligacje. D. weksle. 17. Emitentami obligacji nie mogą być A. przedsiębiorstwa. B. Skarby Państw. C. gminy lub związki gmin. D. osoby fizyczne o dużych dochodach (posiadające zdolność kredytową). 18. Do inwestycji klasyfikowanych ze względu na podmiot inwestowania wyróżniamy inwestycje A. finansowe. B. rzeczowe. C. prywatne. D. dłużne. 19. Akcja A. jest inwestycją bezpośrednią. B. jest inwestycją bezpośrednią lub portfelową. C. jest inwestycją portfelową. D. nie jest papierem wartościowym lecz zapisem księgowym. 20. Cena rynkowa akcji jest to A. cena maksymalna. B. cena minimalna. C. cena na rynku pierwotnym.
D. średnia cena transakcyjna. 21. Ze względu na przedmiot transakcji wyróżniamy A. giełdy papierów wartościowych i giełdy towarowe. B. giełdy towarowe i giełdy masowe. C. giełdy papierów wartościowych i giełdy masowe. D. giełdy towarowe i giełdy pieniężne. 22. Rolą giełdy papierów wartościowych nie jest A. gromadzenie środków na inwestycje. B. dostarczanie dochodów od kapitałów. C. sygnalizowanie przyszłego stanu gospodarki. D. zamiana bessy w hossę. 23. Pierwsza sesja GPW w Warszawie odbyła się A. 1993 r. B. 1992 r. C. 1991 r. D. 1990 r. 24. Podatki są to A. obowiązkowe, bezzwrotne świadczenia pieniężne płacone przez osoby fizyczne. B. obowiązkowe, zwrotne świadczenia pieniężne pobierane przez samorządy lokalne. C. obowiązkowe, bezzwrotne świadczenia pieniężne pobierane przez państwo lub inne uprawnione do tego instytucje publiczne. D. obowiązkowe, bezzwrotne świadczenia pieniężne płacone przez jednostki organizacyjne. 25. Najważniejszym celem pobierania podatków jest A. obniżenie inflacji. B. zmniejszenie dochodów obywateli. C. zmniejszenie bezrobocia. D. zapewnienie źródeł finansowania wydatków publicznych. 26. PIT, wg skali 18% lub 32%, jest przykładem podatku A. progresywnego. B. liniowego. C. degresywnego. D. obrotowego. 27. Podatki dochodowe, podatki od obrotu i konsumpcji, podatki majątkowe są to rodzaje podatków wyróżnione ze względu na A. przedmiot opodatkowania. B. podmiot opodatkowania. C. organ, do którego budżetu wpływają podatki. D. możliwość przeniesienia ciężaru płacenia podatku na inny podmiot opodatkowania. 28. CIT w Polsce jest przykładem podatku A. progresywnego. B. liniowego.
C. degresywnego. D. obrotowego. 29. Podstawą naliczania podatku CIT jest A. dochód uzyskany przez osobę fizyczną. B. dochód (czyli przychód pomniejszony o koszty jego uzyskania). C. wartość netto towarów i usług. D. przychód, bez pomniejszania go o koszty uzyskania. 30. Podstawa opodatkowania jest to A. wartość, do której dolicza się podatek według obowiązującej stawki podatkowej. B. ustalona wielkość kwotowa, według której od stawki podatkowej oblicza się wysokość podatków. C. wartość, od której nalicza się podatek według obowiązującej stawki podatkowej. D. ustalona wielkość procentowa, według której od stawki podatkowej oblicza się wysokość podatków. 31. VAT jest podatkiem A. dochodowym. B. obrotowym. C. majątkowym. D. bezpośrednim. 32. Opodatkowanie liniowe osób fizycznych odbywa się według stawki A. 18% B. 19%. C. 21%. D. 32%. 33. Najprostszą formą opodatkowania działalności gospodarczej prowadzonej na niewielką skalę przez osoby fizyczne, np. drobnych rzemieślników jest A. karta podatkowa. B. PIT. C. CIT. D. ryczałt od przychodów ewidencjonowanych. 34. Od podatku można odliczyć A. ulgę z tytułu wychowywania dzieci. B. wydatki ponoszone z tytułu użytkowania Internetu w miejscu zamieszkania. C. becikowe. D. wydatki na Internet. 35. Od podatku można odliczyć A. darowizny. B. darowizny na cele charytatywne. C. wydatki ponoszone z tytułu użytkowania Internetu w miejscu zamieszkania. D. ulgę rodzinną.
36. Od dochodu (przed odliczeniem podatku) można odliczyć A. wydatki na Internet. B. ulgę z tytułu wychowywania dzieci. C. wydatki ponoszone z tytułu użytkowania Internetu w miejscu zamieszkania. D. ulgę rodzinną. 37. Zeznanie podatkowe o wysokości dochodu osiągniętego w roku poprzednim należy złożyć do A. 30 stycznia roku następnego. B. 30 lutego roku następnego. C. 30 marca roku następnego. D. 30 kwietnia roku następnego. 38. Podmiotami podatku PIT są osoby fizyczne, które osiągnęły w danym roku podatkowym A. dochód wyższy od 1 091 zł. B. dochód wyższy od 2 091 zł. C. dochód wyższy od 3 091 zł. D. dochód wyższy od 4 091 zł. 39. Urząd skarbowy ma na zwrot nadpłaty podatku dochodowego od dnia złożenia deklaracji podatkowej A. 1 miesiąc. B. 2 miesiące. C. 3 miesiące. D. 4 miesiące. 40. Jednym ze sposobów złożenia rocznego zeznania podatkowego nie jest A. osobiste złożenie w kancelarii urzędu skarbowego. B. nadanie listem za pośrednictwem poczty kurierskiej. C. wrzucenie do tzw. urzędomatu. D. wysłanie przez Internet. 41. Nadpłata podatku może nastąpić w formie A. gotówki. B. gotówki do odbioru w kasie urzędu. C. gotówki do odbioru na poczcie. D. przelewu na konto. 42. W przypadku konieczności zapłaty podatku, należy dokonać tego najpóźniej do A. 15 kwietnia. B. 20 kwietnia. C. 25 kwietnia. D. 30 kwietnia.
43. Ubezpieczenia typu assistance obejmują A. ochronę ubezpieczeniową człowieka. B. ochronę ubezpieczeniową zdrowia i życia człowieka. C. ochronę ubezpieczeniową mienia człowieka lub odpowiedzialność cywilną ubezpieczonego za szkody wyrządzone osobom trzecim. D. zapewnienie ubezpieczonemu określonej pomocy w nieoczekiwanych zdarzeniach losowych, związanych głównie z transportem samochodowym, podróżami, zdrowiem, domem, rodziną. 44. Ubezpieczenie jest to umowa, dzięki której A. otrzymujemy od ubezpieczyciela gwarancję wypłacenia świadczenia pieniężnego (odszkodowania) w razie wystąpienia zdarzenia, powodującego szkodę na zdrowiu lub życiu ubezpieczonego. B. otrzymujemy od ubezpieczyciela świadczenie pieniężne (odszkodowanie) w razie wystąpienia zdarzenia, powodującego szkodę na zdrowiu ubezpieczonego. C. otrzymujemy od ubezpieczyciela gwarancję wypłacenia świadczenia pieniężnego w razie wystąpienia zdarzenia, na wypadek którego się ubezpieczyliśmy. D. otrzymujemy od ubezpieczyciela świadczenie pieniężne na wypadek szkody na zdrowiu lub życiu ubezpieczonego. 45. Do ubezpieczeń społecznych nie zaliczamy. A. ubezpieczenia rentowego. B. ubezpieczenia zdrowotnego. C. ubezpieczenia chorobowego. D. ubezpieczenia na Fundusz Pracy. 46. Osoba opłacająca składki na ubezpieczenie chorobowe ma prawo do otrzymania A. określonej kwoty w postaci odszkodowań i zasiłków z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych. B. określonej kwoty w razie chorób oraz za urlopy macierzyńskie. C. zasiłku dla bezrobotnych. D. świadczenia w wypadku upadłości lub niewypłacalności zakładu pracy.