Rok szkolny 2018/2019 WYMAGANIA EDUKACYJNE Z PODSTAW PRZEDSIĘBIORCZOŚCI KLASA 1bA,1wA, 1gA

Transkrypt

1 Rok szkolny 2018/2019 WYMAGANIA EDUKACYJNE Z PODSTAW PRZEDSIĘBIORCZOŚCI KLASA 1bA,1wA, 1gA Dział programu Lp. Temat lekcji KOMUNIKACJA INTERPERSONALNA 1. Kim jest osoba przedsiębiorcza? Typy osobowości 2. Role społeczne i rodzaje zachowań 3. Komunikacja społeczna konieczny Uczeń: wyjaśnia, czym jest przedsiębiorczość definiuje osobowość definiuje pojęcie rola społeczna definiuje pojęcie rola organizacyjna rozpoznaje podstawowe rodzaje zachowań, w tym zachowania asertywne, podaje przyczyny i konsekwencje poszczególnych rodzajów zachowań terminów: komunikacja społeczna, komunikacja interpersonalna, komunikacja werbalna, komunikacja niewerbalna podstawowy Uczeń: cechy osoby przedsiębiorczej rozróżnia role przypisane i osiągane wyjaśnia, czym są napięcie ról oraz konflikt ról i podaje przykłady wystąpienia tych sytuacji omawia poszczególne rodzaje zachowań w kontekście osoby przedsiębiorczej wyjaśnia, czym jest komunikowanie się, i omawia przebieg tego procesu, charakteryzując poszczególne jego elementy komunikacji niewerbalnej w życiu codziennym Poziom wymagań rozszerzający Uczeń: analizuje mocne i słabe strony własnej osobowości, odnosi je do cech osoby przedsiębiorczej rozróżnia własne role społeczne i typowe dla nich zachowania rozróżnia wybrane elementy mowy ciała wyjaśnia, czym są bariery komunikacyjne, i podaje ich przykłady dopełniający Uczeń: rozróżnia typy osobowości wykazuje potrzebę przyjmowania postawy asertywnej w określonych sytuacjach elementy skutecznej komunikacji definiuje pojęcie empatia stosuje różne formy komunikacji werbalnej i niewerbalnej w celu autoprezentacji oraz prezentacji własnego stanowiska wykraczający Uczeń: rozróżnia typowe role organizacyjne wskazuje przykłady postawy konformistycznej i nonkonformistycznej i rozróżnia poziomy komunikowania 4. Podejmowanie rozróżnia i omawia zasady charakteryzuje rodzaje wykazuje wpływ

2 decyzji terminów: decyzja, decydent, problem decyzyjny fazy podejmowania procesu decyzyjnego racjonalnych decyzji wyjaśnia, czym jest bariery w podejmowaniu racjonalność decyzji decyzji omawia wady oraz zalety decyzji indywidualnych i zbiorowych decyzji luki informacyjnej na jakość podjętej decyzji charakteryzuje decyzje racjonalne metodologicznie oraz rzeczowo 5. Konflikty i ich rozwiązywanie. Negocjacje terminów: konflikt, negocjacje, mediacje, arbitraż cechy i umiejętności przydatne w czasie negocjacji wybrane metody rozwiązywania konfliktów zalety mediacji i arbitrażu wskazuje różnice między poszczególnymi rodzajami negocjacji rozróżnia rodzaje konfliktów ze względu na podmiot i przedmiot konfliktu identyfikuje i analizuje konflikty w zespole i proponuje metody ich rozwiązania, szczególnie w drodze negocjacji podaje różnicę między technikami manipulacyjnymi a technikami negocjacyjnymi podaje przykłady technik manipulacyjnych stosowanych podczas negocjacji i omawia zasady prowadzenia skutecznych negocjacji ISTOTA FUNKCJONOWANIA GOSPODARKI RYNKOWEJ 6. Gospodarka rynkowa. Podmioty gospodarki 7. Rynek definiuje pojęcia: gospodarka rynkowa, mechanizm rynkowy, popyt, podaż, plan Balcerowicza filary gospodarki centralnie sterowanej i gospodarki rynkowej terminu rynek podaje najważniejsze różnice między gospodarką centralnie sterowaną a gospodarką rynkową główne podmioty gospodarki rynkowej podaje różnice między rynkiem producenta omawia proces transformacji polskiej gospodarki wyjaśnia, na czym polegał plan Balcerowicza główne modele struktur przedstawia argumenty świadczące o nieefektywności gospodarki centralnie sterowanej określa rodzaje rynków występujących charakteryzuje działania składające się na proces transformacji gospodarczej w Polsce wykazuje potrzebę wspierania

3 8. Popyt, podaż i cena 9. Gospodarstwa domowe 10. Konsument, czyli król rynku funkcje rynku klasyfikuje rynek wg przedmiotu wymiany terminów: popyt, podaż, cena, dobra komplementarne, dobra substytucyjne, cena równowagi rynkowej, punkt równowagi rynkowej definiuje prawo popytu definiuje prawo podaży definiuje pojęcia: gospodarstwo domowe, budżet domowy, deficyt budżetowy terminów: konsument, gwarancja, reklamacja, zakupy na odległość, rękojmia a rynkiem konsumenta pozacenowe czynniki kształtujące popyt pozacenowe czynniki kształtujące podaż główne źródła dochodów gospodarstw domowych podstawowe prawa konsumenta instytucje zajmujące się ochroną praw konsumentów oraz określa ich cele i zadania podaje różnice między reklamacją a gwarancją rynkowych (monopol, oligopol, konkurencję monopolistyczną, konkurencję doskonałą) wskazuje zależność między cenami dóbr komplementarnych i dóbr substytucyjnych a wielkością popytu analizuje na przykładzie przebieg krzywej podaży i krzywej popytu główne rodzaje wydatków gospodarstw domowych: konsumpcyjne i inwestycyjne (z podziałem na stałe i zmienne) ocenia strukturę wydatków własnej rodziny wyróżnia prawa przysługujące konsumentom w wypadku zakupów na odległość przedstawia prawa konsumenta z tytułu niezgodności towaru z umową w najbliższym otoczeniu wyjaśnia zjawiska nadwyżki rynkowej i niedoboru rynkowego wyznacza na prostych przykładach punkt równowagi rynkowej tworzy budżet domowy swojej rodziny, a następnie zarządza nim przedstawia zasady składania reklamacji w wypadku niezgodności towaru z umową przedstawia drogę egzekwowania własnych praw przez konsumenta konkurencji i walki z monopolem wyjaśnia zjawisko elastyczności cenowej popytu proponuje działania mające na celu zniwelowanie deficytu w budżecie domowym akty prawne dotyczące ochrony praw konsumenta wyjaśnia, na czym polega zjawisko zmowy cenowej 11. Rola państwa, rozróżnia określa cele polityki przedstawia

4 12. Wzrost i rozwój gospodarczy państwa terminów: interwencjonizm państwowy, dobra publiczne wyjaśnia i rozróżnia pojęcia: polityka makroekonomiczna i polityka mikroekonomiczna terminów: wzrost gospodarczy, rozwój gospodarczy, siła nabywcza waluty, cykl koniunkturalny 13. Budżet państwa terminów: budżet państwa, podatek, dług publiczny funkcje ekonomiczne państwa rozróżnia i opisuje wybrane wskaźniki wzrostu gospodarczego i rozwoju gospodarczego fazy cyklu koniunkturalnego główne źródła dochodów państwa główne wydatki budżetu państwa narzędzia oddziaływania państwa na gospodarkę określa przyczyny ingerencji państwa w gospodarkę wyjaśnia przyczyny różnic między nominalnym a realnym PKB charakteryzuje zjawiska recesji i dobrej koniunktury omawia przebieg klasycznego cyklu koniunkturalnego, rozróżnia funkcje budżetu państwa, rozróżnia gospodarczej, a w jej ramach polityki fiskalnej i polityki monetarnej porównuje wartości wybranych wskaźników wzrostu i rozwoju gospodarczego dla Polski z wartościami tych wskaźników dla innych państw formułuje wnioski o poziomie rozwoju gospodarczego państwa na podstawie analizy odpowiednich wskaźników ekonomicznych interpretuje wysokość i przyrost PKB ocenia wpływ deficytu budżetowego i długu publicznego na gospodarkę argumenty za i przeciw ingerencji państwa w gospodarkę klasyfikuje państwa na podstawie wartości wskaźnika rozwoju społecznego (HDI) wyjaśnia, dlaczego wskaźnik PKB ma ograniczone znaczenie przy porównywaniu jakości życia obywateli różnych państw określa, na podstawie analizy wskaźników aktywności gospodarczej, fazę cyklu koniunkturalnego, w której znajduje się polska gospodarka formułuje wnioski na podstawie analizy danych statystycznych

5 PIENIĄDZ I BANKOWOŚĆ 14. Pieniądz terminów: pieniądz, siła nabywcza, inflacja, stopa inflacji 15. Banki terminów: bank, system bankowy elementy systemu bankowego w Polsce omawia ewaluację pieniądza, rozróżnia formy pieniądza właściwości pieniądza identyfikuje rodzaje inflacji w zależności od przyczyn jej powstania oraz stopy inflacji funkcje banku centralnego rozróżnia rodzaje banków ze względu na dominującą działalność wyjaśnia różnice między bankami komercyjnymi a bankami spółdzielczymi podstawowe zasady budżetowe funkcje pieniądza właściwości pieniądza omawia skutki inflacji przedstawia sposoby przeciwdziałania inflacji wyjaśnia rolę banku centralnego podstawowe narzędzia polityki pieniężnej NBP określa znaczenie Rady Polityki Pieniężnej w kształtowaniu polityki pieniężnej NBP objaśnia obieg pieniądza wyjaśnia, na czym polega polityka pieniężna banku centralnego identyfikuje rodzaje polityki pieniężnej prowadzonej przez NBP wykazuje zależność między zmianą stóp procentowych wprowadzoną przez NBP a oprocentowaniem kredytów udzielanych przez banki osobom fizycznym i przedsiębiorcom wyjaśnia rolę banków dotyczących wartości deficytu budżetowego i długu publicznego państwa w relacji do PKB omawia przyczyny zmian wartości pieniądza (siły nabywczej) omawia poziom inflacji w Polsce w latach oraz podaje jej przyczyny i działania, w których wyniku nastąpiło osłabienie dynamiki procesów inflacyjnych podaje podstawowe różnice między bankami komercyjnymi a SKOK-ami

6 16. Rachunki bankowe podstawowe rodzaje usług bankowych rozróżnia rodzaje kont osobistych terminów: limit debetowy, kapitalizacja odsetek, karta płatnicza 17. Kredyty terminów: kredyt, kredyt konsumencki, rzeczywista roczna stopa oprocentowania, pożyczka, zastaw hipoteczny, spread walutowy, zdolność kredytowa podaje różnice między kredytem a pożyczką wyjaśnia zasady funkcjonowania lokat bankowych, wymienia ich rodzaje identyfikuje rodzaje kart płatniczych identyfikuje rodzaje kredytów wg różnych kryteriów (okresu kredytowania, waluty kredytu, przeznaczenia kredytu) omawia podstawowe prawa przysługujące kredytobiorcy w wypadku umowy kredytu konsumenckiego omawia zasady rozsądnego korzystania z karty kredytowej wyjaśnia zasady wyboru najlepszej lokaty bankowej i omawia kryteria wyboru najlepszego kredytu najważniejsze kryteria oceny zdolności kredytowej stosowane przez banki wyjaśnia różnice między stałym a zmiennym oprocentowaniem lokat bankowych oblicza należne odsetki od lokat bankowych z uwzględnieniem różnego oprocentowania i kapitalizacji porównuje oferty wybranych usług bankowych oblicza należne odsetki od zaciągniętego kredytu ocenia możliwość spłaty zaciągniętego kredytu przy określonym dochodzie wykazuje zależność między częstotliwością kapitalizacji odsetek a wielkością należnych odsetek od lokaty bankowej wskazuje rolę Biura Informacji Kredytowej (BIK) w procesie przyznawania kredytów 18. Pozabankowe formy inwestowania terminów: inwestowanie, instrument finansowy, papiery wartościowe, obligacje, bony skarbowe, weksle, akcje, fundusz inwestycyjny wskazuje różnice między poszczególnymi rodzajami papierów wartościowych rozróżnia formy inwestowania kapitału kryteria wyboru formy inwestycji rodzaje obligacji ze względu na emitenta wyjaśnia, czym są fundusze inwestycyjne wyjaśnia pojęcie emisja akcji i zna zasady emisji określa rodzaje akcji ze względu na sposób przenoszenia własności oraz wg uprawnień właścicieli akcji rodzaje funduszy inwestycyjnych, uwzględniając potencjalne typy obligacji skarbowych w Polsce rozróżnia ceny akcji (nominalną, emisyjną oraz rynkową) wyjaśnia pojęcia:

7 identyfikuje rodzaje inwestycji wg różnych kryteriów (przedmiotu inwestycji, podmiotu inwestowania) rozróżnia inwestycje rzeczowe i finansowe zyski roczne oraz ryzyko wystąpienia strat oblicza przewidywany zysk z przykładowej inwestycji kapitałowej w krótkim i długim okresie dostrzega zróżnicowanie stopnia ryzyka w zależności od rodzaju inwestycji oraz okresu inwestowania jednostka uczestnictwa, certyfikat inwestycyjny wyjaśnia rolę, jaką odgrywają fundusze inwestycyjne 19. Giełda definiuje pojęcie giełda oraz charakteryzuje jej rodzaje terminów: makler, indeks giełdowy, ceduła giełdowa, hossa, bessa instytucje rynku kapitałowego w Polsce i omawia rynki giełdowe na GPW podstawowe indeksy na GPW określa miejsce GPW w systemie rynku kapitałowego wyjaśnia mechanizm funkcjonowania GPW omawia systemy notowań na GPW podstawowych wskaźników giełdowych w podejmowaniu decyzji dotyczących inwestowania na giełdzie analizuje tabele z informacjami giełdowymi omawia działania podejmowane przed rozpoczęciem inwestowania na giełdzie omawia rolę giełdy przedstawia rys historyczny GPW określa miejsce GPW na europejskim rynku kapitałowym

8 PODATKI I UBEZPIECZENIA 20. Podatki definiuje pojęcie podatek terminów: zdolność prawna, osobowość prawna, podatnik, obowiązek podatkowy, przedmiot opodatkowania, stawka podatkowa, podstawa opodatkowania 21. Roczne rozliczenie podatku dochodowego 22. Jak wypełnić roczne zeznanie podatkowe? terminów: obowiązek podatkowy, dochód, przychód, koszty uzyskania przychodu, kwota wolna od podatku, ulga podatkowa, zaliczka na podatek dochodowy, płatnik podatku sposoby złożenia zeznania podatkowego argumentuje konieczność płacenia podatków funkcje podatków identyfikuje rodzaje podatków wg różnych kryteriów ulgi podatkowe obowiązujące w Polsce rodzaje formularzy podatkowych terminu Urzędowe Poświadczenie Odbioru (UPO) i omawia rodzaje podatków charakteryzuje podatki progresywne, proporcjonalne i regresywne omawia sposoby obliczania podatku wg różnych stawek podatkowych omawia zasady wspólnego opodatkowania omawia zasady wspólnego opodatkowania omawia klasyczne zasady podatkowe A. Smitha omawia rolę podatku VAT w polskim systemie podatkowym ocenia system podatkowy w Polsce dobiera odpowiedni formularz podatkowy do źródeł przychodu oraz sposobu jego opodatkowania wypełnia roczne zeznanie podatkowe na podstawie przykładowych danych przedstawia argumenty za i przeciw wprowadzeniu podatku liniowego terminu Dzień Wolności Podatkowej porównuje stopień obciążenia podatkami obywatela w różnych krajach analizuje strukturę dochodów podatników PIT w Polsce i jej zmiany w określonych latach

9 23. Ubezpieczenia wyjaśnia, czym jest ubezpieczenie terminów: ubezpieczyciel, ubezpieczający, ubezpieczony, system zabezpieczenia społecznego, ubezpieczenia publiczne, ubezpieczenia prywatne, polisa ubezpieczeniowa, karencja podstawowe obowiązki ubezpieczonego i ubezpieczyciela filary systemu emerytalnego w Polsce rodzaje ubezpieczeń wg różnych kryteriów (przedmiotu ubezpieczenia, stopnia swobody w zakresie nawiązania stosunku ubezpieczenia) charakteryzuje poszczególne filary systemu emerytalnego w Polsce wskazuje związek pomiędzy swoją przyszłą aktywnością zawodową a wysokością emerytury wyjaśnia, jaką rolę odgrywają fundusze emerytalne omawia rolę Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego w polskim systemie ubezpieczeń podaje różnice między redystrybutywnym a kapitałowym modelem ubezpieczeń społecznych Ogólne kryteria stopni w klasyfikacji okresowej i rocznej: 1) stopień celujący otrzymuje uczeń, który opanował treści i umiejętności o wysokim stopniu trudności w zakresie treści określonych programem nauczania dla danej klasy; 2) stopień bardzo dobry otrzymuje uczeń, który opanował treści i umiejętności określone na poziomie wymagań dopełniającym, czyli: a) opanował pełny zakres wiedzy i umiejętności określony programem nauczania przedmiotu w danej klasie, b) sprawnie posługuje się zdobytymi wiadomościami, rozwiązuje samodzielnie problemy teoretyczne i praktyczne ujęte programem nauczania, c) potrafi zastosować posiadaną wiedzę i umiejętności do rozwiązania zadań problemów w nowych sytuacjach; 3) stopień dobry otrzymuje uczeń, który opanował poziom wymagań rozszerzających, czyli: a) poprawnie stosuje wiedzę i umiejętności, b) rozwiązuje samodzielnie typowe zadania teoretyczne i praktyczne; 4) stopień dostateczny otrzymuje uczeń, który opanował poziom wymagań podstawowych, czyli: a) opanował wiadomości i umiejętności stosunkowo łatwe, użyteczne w życiu codziennym i absolutnie niezbędne do kontynuowania nauki na wyższym poziomie 5) stopień dopuszczający otrzymuje uczeń, który opanował poziom wymagań koniecznych, czyli: a) opanował wiadomości i umiejętności umożliwiające świadome korzystanie z lekcji, b) rozwiązuje z pomocą nauczyciela podstawowe zadania teoretyczne i praktyczne; 6) stopień niedostateczny otrzymuje uczeń, który nie opanował poziomu wymagań koniecznych.

10 Tryb oceniania Progi procentowe ocen przy ocenianiu prac pisemnych: 100% - 98 % - stopień celujący 97,99% - 90% - stopień bardzo dobry 89,99% - 75% - stopień dobry 74,99% - 50% - stopień dostateczny 49,99% - 30% - stopień dopuszczający 29,99% - 0% - stopień niedostateczny Formami pracy ucznia podlegającymi ocenie są: 1) prace pisemne : a) kartkówka dotycząca materiału z trzech ostatnich tematów realizowanych na maksymalnie pięciu ostatnich lekcjach; nie musi być zapowiadana; b) klasówka (sprawdzian diagnostyczny) obejmująca większą partię materiału określoną przez nauczyciela z co najmniej tygodniowym wyprzedzeniem. Termin ten powinien być odnotowany w dzienniku elektronicznym w formie komunikatu dla uczniów i nauczycieli; 2) praca i aktywność na lekcji; 3) odpowiedź ustna; 4) praca projektowa; 5) praca domowa; 6) prowadzenie dokumentacji pracy na lekcji; 7) twórcze rozwiązywanie problemów Przy wystawianiu śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych stosuje się Średnią ważoną Ustala się następujący system wag: Graniczną wartością, od której ustala się wyższą śródroczną i roczną ocenę klasyfikacyjną, jest 0,6, tzn. uczeń otrzymuje: 1) ocenę celujący gdy średnia ważona jest równa bądź wyższa od 5,6; 2) ocenę bardzo dobry gdy średnia ważona jest równa bądź wyższa od 4,6; 3) ocenę dobry gdy średnia ważona jest równa bądź wyższa od 3,6; 4) ocenę dostateczny gdy średnia ważona jest równa bądź wyższa od 2,6; 5) ocenę dopuszczający gdy średnia ważona jest równa bądź wyższa od 1,6; 6) ocenę niedostateczny gdy średnia ważona jest niższa od 1,6.