Pakiet szkoleniowy
Witamy w serii T-kit Niektórzy z was mogà zastanawiaç si, co w aêciwie oznacza termin T-kit. Istniejà dwa wyjaênienia. Pierwsze z nich jest proste, t-kit to skrót dwóch angielskich s ów oznaczajàcych pakiet szkoleniowy (training kit). Druge wyjaênienie zwiàzane jest z brzmieniem skrótu T-kit, po angielsku wymawia si go jak ticket, czyli bilet. Bilet potrzebny jest, gdy wybieramy si w podró. Postaç przedstawiona na ok adce zwana Spiffy trzyma w r ku bilet na pociàg, bowiem w aênie wybiera si w podró, by odkrywaç nowe idee. Naszym zdaniem ten T-kit jest narz dziem, które ka dy z was mo e zastosowaç w pracy. Oddajemy go w r ce pracowników m odzie owych i trenerów, oferujàc im teoretyczne i praktyczne narz dzia, które przydadzà im si podczas szkolenia m odych ludzi. Seria T-kit to efekt wspólnego, ca orocznego wysi ku ludzi pochodzàcych z ró nych kr gów kulturowych, zawodowych i organizacyjnych. W tym przedsi wzi ciu udzia wzi li zarówno trenerzy m odzie owi, liderzy m odzie owi z organizacji pozarzàdowych, jak i profesjonalni publicyêci. Wszystko po to, by powsta a publikacja wysokiej jakoêci, która odpowiada aby na potrzeby swoich odbiorców i równoczeênie uwzgl dnia aby ró ne sposoby ujmowania tematów, nie tylko w kontekêcie lokalnym, ale przede wszystkim europejskim. Ten T-kit stanowi cz Êç serii obejmujàcej 4 tytu y, które opublikowano po raz pierwszy w 2000 roku. Seria jest kontynuowana. Pakiet Zarzàdzanie powsta w ramach Programu Partnerstwa w Europejskim Szkoleniu Pracowników M odzie owych (Partnership Programme on European Youth Worker Training) prowadzonego przez Komisj Europejskà i Rad Europy. Te dwie instytucje wspó pracujà nie tylko podczas wydawania T-kitów, organizujà te wspólnie szkolenia treningowe, redagujà magazyn Kojot i tworzà dynamicznà stron internetowà. Aby dowiedzieç si wi cej o programie (nowych publikacjach, og oszeniach dotyczàcych nowych treningów, etc) lub te uzyskaç elektronicznà wersj T-kit, odwiedê stron : www.training-youth.net Publikacje Rady Europy F -67075 Strasburg Cedex Rada Europy i Komisja Europejska, listopad 2000 Rozpowszechnianie materia ów z tej publikacji dopuszcza si jedynie w niekomercyjnych celach edukacyjnych i wy àcznie wtedy, gdy cytowane jest êród o. Ten dokument nie wyra a oficjalnej opinii Komisji Europejskiej lub Rady Europy, ich cz onków bàdê organizacji wspó pracujàcych z tymi instytucjami. The Polish translation of the original T-Kit was funded and made by the Polish National Agency in 2002 with the permission of the Partnership Programme. The Polish National Agency assumes responsibility for the accuracy of the translation. Publikacja zosta a sfinansowana w roku 2002 ze Êrodków Ministerstwa Edukacji Narodowej i Sportu oraz Komisji Europejskiej w ramach Programu M ODZIE. Przek ad za zgodà Programu Partnerstwo. Narodowa Agencja Programu M ODZIE ponosi pe nà odpowiedzialnoêç za zgodnoêç polskiej wersji j zykowej z tekstem oryginalnym. ISBN 83-914928-8-5
Koordynacja serii: Silvio Martinelli Wydawcy: Anne Dussap, Peter Merry Autorzy: (zob. te ostatnià stron ) Bernard Abrignani, Rui Gomes, Dirk de Vilder Wspó pracownik: Alain Roy Komitet wydawniczy: Bernard Abrignani Institut National de la Jeunesse et de l Education Populaire Elisabeth Hardt European Fereration for Intercultural Learning Esther Hookway Lingua Franca Carol-Ann Morris European Youth Forum Heather Roy World Association of Girl Guides and Girl Scouts Sekretariat: Sabine Van Migem (administracja) Genevieve Woods (bibliotekarka) Ok adka i postaç Spiffy: The Big Family Szczególne podzi kowania kierujemy równie do: Patricka Penninckx za koordynacj promowania serii T-kit, ciàg e wsparcie i zagwarantowanie kontaktu z innymi projektami Porozumienia Partnerstwa Anne Cosgrove i Leny Kalibataite za pomoc podczas pierwszej fazy projektu Dzi kujemy równie wszystkim wydawcom i autorom, którzy wyrazili zgod na wykorzystanie ich materia ów i równie wszystkim ludziom, którzy, dzi ki swoim umiej tno- Êciom, w ró nych momentach i na ró ne sposoby, przyczynili si do tego, e wydanie pakietu szkoleniowego sta o si mo liwe. Europejskie Centrum M odzie y w Strasburgu 30 Rue Pierre de Coubertin F-67000 Strasburg, Francja Tel: +33-3-8841 2300 Fax: +33-3-8841 2777 partnerstwo Rada Europy i Komisja Europejska Szkolenie-M odzie Rada Europy DG IV Dyrektoriat M odzie y i Sportu Europejskie Centrum M odzie y w Budapeszcie Zivatar ucta 1-3 H-1024 Budapeszt, W gry Tel: +36-1-2124078 Fax: +36-1-2124076 Komisja Europejska DG Edukacja i Kultura Wydzia D5: Polityka M odzie owa i Program M odzie Rue de la Loi, 200 B-1049 Bruksela, Belgia Tel: +32-2-295 1100 Fax: +32-2-299 4158
Spis treêci Wprowadzenie...7 1. Projekty w pracy z m odzie à... 9 1.1. WartoÊci w projekcie i wartoêç projektów... 9 1.2. Stowarzyszenia i projekty: perspektywa historyczna... 9 1.3. Europejskie programy i projekty m odzie owe... 10 1.4. Zarzàdzanie, zarzàdzanie!... 12 1.5. WartoÊci istniejàce wczeêniej i wartoêci, które pojawi y si póêniej... 13 1.6. WartoÊci w projekcie...15 1.7. Ograniczenia wynikajàce z dzia aƒ zwiàzanych z... 20 1.8. Kultura i zarzàdzanie... 22 1.9. Co zrobiç?...24 2. Czym jest projekt?... 27 2.1. Zarzàdzanie nie jest...... 27 2.2. Projekt pracy z m odzie à to...... 27 2.3. Modele projektów... 30 3. Projekt krok po kroku... 39 3.1. Wprowadzenie... 39 3.1.1. O zarzàdzaniu... 39 3.1.2. Proponowanie modelu... 42 3.1.3. Definicja Implementacja Ewaluacja... 44 3.1.4. Siatka W-pytaƒ albo metoda Laswella... 44 3.2. Definiowanie projektu... 45 3.2.1. Przedstawienie wspólnoty... 45 3.2.2. Analiza potrzeb... 45 3.2.2.1. Analiza spo eczna... 45 3.2.2.2. WartoÊci i priorytety instytucjonalne... 49 3.2.2.3. Motywacje osobiste... 50 3.2.3. Definiowanie celów... 52 3.2.4. Konkretne cele... 53 3.2.5. Strategia i metodologia... 56 3.2.6. Planowanie dzia aƒ... 58 3.2.6.1. Planowanie i umiej tnoêç planowania w czasie... 58
3.3. Implementacja projektu... 61 3.3.1. Zarzàdzanie zasobami... 62 3.3.1.1. Zarzàdzanie czasem... 62 3.3.1.2. Zasoby finansowe... 64 3.3.1.3. Zbieranie funduszy... 66 3.3.1.4. Zasoby materialne i techniczne... 74 3.3.1.5. Zarzàdzanie ludêmi... 74 3.3.1.6. Praca zespo owa... 75 3.3.1.7.Trwa e kontrolowanie i ewaluacja... 83 3.4. Ewaluacja projektu... 87 3.4.1. Przygotowywanie i przeprowadzanie ewaluacji... 88 3.4.2. Ewaluacja i planowanie projektu... 89 3.4.3. Planowanie ewaluacji... 89 3.4.4. Zakoƒczenie i raport... 94 4. Co sprawia, e projekt ma wymiar europejski?... 97 Za àcznik nr 1 S owniczek terminów... 103 Za àcznik nr 2 Pakiet szkoleniowy: Zarzàdzanie Ewaluacja... 105 Za àcznik nr 3 Bibliografia... 107