Regionalne ćwiczenia terenowe na Pobrzeżu Gdańskim i Pojezierzu Kaszubskim Rok akademicki 2015/2016 Informacje ogólne, przebieg trasy, wykaz zagadnień realizowanych podczas ćwiczeń 2016-5-26
1. Informacje ogólne Ćwiczenia regionalne na Pobrzeżu Gdańskim i Pojezierzu Kaszubskim w 2016 r. dla studentów III roku geografii studiów niestacjonarnych i stacjonarnych odbędą się w dniach 28.05. (piątek) - 01.06 (środa). Wyjazd na ćwiczenia: 26 maja (czwartek) o godz. 8.00 zamówionym autobusem. Trasa 5-dniowych ćwiczeń, liczy ok. 950 km zob. mapa poniżej wg J. Kondrackiego. Program ćwiczeń oparto na założeniu, iż są one syntezą wiedzy z zakresu geografii Polski. Celem ćwiczeń jest ukazanie georóżnorodności Pobrzeży i Pojezierzy Południowobałtyckich w ujęciu: geograficznym: wybranych elementów środowiska naturalnego, osadnictwa i jego rozwoju w nawiązaniu do historii Pomorza i regionów fizyczno-geograficznych, aktualnych problemów społecznych i gospodarki regionów, ochrony przyrody: formy ochrony przyrody, zagrożeń środowiska przyrodniczego i podejmowanych działań na rzecz jego ochrony, zróżnicowania kulturowego regionów, walorów i atrakcji krajoznawczych regionów geograficznych oraz ich wykorzystania dla rozwoju turystyki. Celem ćwiczeń jest również doskonalenie umiejętności aplikacji posiadanej wiedzy w pracy terenowej oraz budowania syntez i ulepszanie form werbalnej charakterystyki terenu. Ćwiczenia trwają 5 dni i będą odbywać się w formie wycieczek autobusem z Władysławowa. Początek 8.00, powrót wieczorem.
Tab. 1 Zestawienie kilometrowe tras ćwiczeń wg dni. 27.05.2016 Dojazd: Kraków- 644 Władysławowo 1 dzień Trasy lokalne 164 2 dzień zgodnie z poniższym 100 3 dzień rozkładem 162 4 dzień 153 5 dzień 372 Dojazd do Krakowa 600 suma ok. 2200 Dojazd. W czasie przejazdu prowadzona będzie ogólna charakterystyka geograficzna regionów na trasie Kraków - Władysławowo. Dzień 1. Władysławowo - Rąbki k. Łeby (Słowiński Park Narodowy). Tematy: georóżnorodność Pobrzeża Gdańskiego widoczna w zróżnicowaniu rzeźby młodoglacjalnej, walory i atrakcje krajoznawcze, znaczenie turystyki w gospodarce regionu, rozwój osadnictwa na tle historii regionu, obszary chronione, problemy społeczne i gospodarcze regionu (rolnictwo, przemysł, wsie popegeerowskie, bezrobocie, migracje ludności, starzenie się społeczeństwa). Dzień 2. Władysławowo - Jastrzębia Góra - przejście plażą (lub odwrotnie; w zależności od kierunku wiatru). Po południu (lub przedpołudniem): Władysławowo-Hel. Tematy: rozwój paleogeograficzny Bałtyku, działalność rzeźbotwórczej morza - niskie i wysokie brzegi morskie, sposoby stabilizacji klifu, powstanie kosy helskiej, historyczne i współczesnych funkcje półwyspu helskiego, formy ochrony przyrody na mierzei. Dzień 3. Władysławowo Puck Mechowo Rzucewo Mrzezino - Rewa- Gdynia Port Tematy: rozwój paleogeograficznego rejonu Zatoki Puckiej, współczesne procesy rzeźbotwórcze, rozwój osadnictwa, walory i atrakcje krajoznawcze, energetyka alternatywna, Gdynia (rozwój, funkcje, znaczenie), przyrodnicze ograniczenia rozwoju Trójmiasta. Dzień 4. Władysławowo Gdańsk - Sopot. Tematy: układ przestrzenny aglomeracji, historia i funkcje Gdańska i Sopotu, układ przestrzenny i zespół zabytkowy Głównego Miasta w Gdańsku, gospodarka morska, przemysł stoczniowy i jego zmiany, zanieczyszczenie wód Zatoki Gdańskiej. Dzień 5. Władysławowo Pojezierze Kaszubskie Żuławy Wiślane.
Tematy: Rzeźba polodowcowowa, jeziora rynnowe; rozwój delty Wisły, rolnicze wykorzystanie Żuław, gospodarka wodna na Żuławach, osadnictwo na Żuławach Wiślanych (w tym migracje po II wojnie światowej), Malbork zamek; walory i atrakcje krajoznawcze. Powrót. Tczew (wyjazd ok. 17-tej) Kraków. 2. Realizacja programu ćwiczeń W czasie ćwiczeń każdy student wystąpi w roli przewodnika, omawiając wskazany odcinek trasy przejazdu i miejsce postoju (proszę samodzielnie sprawdzić ile czasu zajmuje przejazd danego odcinka trasy np. www.googlemaps.pl). Podstawową poprawności wystąpienia, a zarazem jego pozytywnej oceny jest powiązanie przekazywanych treści z obserwacjami terenowymi. Koniecznym jest, aby wystąpienie ilustrowane było stosowną mapą, planem miasta, przekrojami geologicznymi, schematami, posterami, wykresami, diagramami itp. Struktura wystąpienia powinna być oparta na poniższym schemacie 1. Ryc. 1. Struktura wystąpienia - przekazu słownego wg Kruczek i in., (2007) Właściwe przygotowanie się do zajęć terenowych obejmuje: zgromadzenie literatury oraz map, analiza trasy przejazdu na podstawie mapy (lub planu miasta), przygotowanie planu wystąpienia, opracowanie tematu (w tym przygotowanie materiału ilustracyjnego). Wskazane jest przedyskutowanie z prowadzącymi zajęcia terenowe (w czasie ich konsultacji) zakresu treści i formę wystąpienia. W czasie konsultacji należy przedstawić plan wystąpienia, trzeba również mieć niezbędne w czasie wystąpienia załączniki graficzne.. Podczas wystąpienia należy przestrzegać następujących zasad 2 : na początku krótki opis odcinka trasy przejazdu lub omawiamy położenie punktu postojowego wykorzystując przy tym mapę. Komentarz rozpocząć od ogólnej charakterystyki regionu (prowincji lub podprowincji w przypadku charakterystyki trasy przejazdu oraz mezo- lub makroregionu w punkcie postojowym). 1 op. cit. 2 op.cit. s. 215-221.
charakteryzując trasę przejazdu przekazywane informacje należy wiązać z tym, co widać za szybami autokaru. Ma to być krajoznawcza charakterystyka trasy przejazdu. Charakterystykę fizyczno-geograficzną regionu należy umiejętnie powiązać z jego zagospodarowaniem (sieć osadnicza, rolnictwo, przemysł) oraz aktualnymi problemami społecznogospodarczymi (np. bezrobocie, nowe inwestycje przemysłowe, drogowe, problemy wsi popegeerowskich). Cenne będą porównania omawianych faktów z podobnymi wcześniej zaobserwowanymi w innych regionach. należy starannie wybrać miejscowości, które będą charakteryzowane na trasie przejazdu. Koncentrujemy się na funkcjach miejscowości) oraz podajemy podstawowe fakty z ich historii, przede wszystkim te, które związane z rozwojem funkcji tych miejscowości lub historią regionu. Jeśli przejeżdżamy przez miejscowość omawiamy jej fizjonomię (układ przestrzenny, styl zabudowy). Charakterystykę obiektów zabytkowych ograniczamy do niezbędnego minimum. uwzględniamy etnografię regionu. w przypadku tras miejskich omawiamy: podstawowe fakty historyczne (można przedstawić je na posterze), układ przestrzenny miasta (z wykorzystaniem planu), wybrane obiekty. w punktach postojowych omawiane będą tematy głównie z geomorfologii, hydrologii, ochrony środowiska i gospodarki morskiej. Uzupełnieniem wystąpień powinny być ilustracje (wykresy, diagramy, schematy, blokdiagramy, profile i przekroje geologiczne). Wiadomości podawane są wg zasady od ogółu do szczegółu, eksponowane są sprawy istotne, pomijane są detale, które mogą przesłonić istotę wystąpienia. W komentarzach uwzględnia się analogie oraz porównania określonych obiektów lub zjawisk do podobnych, wcześniej zaobserwowanych.
3. Organizacja ćwiczeń Wyjazd na zajęcia 26 maja br. (czwartek) o godz. 8.00. Zbiórka na parkingu przed budynkiem głównym Uniwersytetu (ul. Podchorążych 2). Nie oczekujemy na spóźnialskich! Zakończenie ćwiczeń 31 maja (wtorek) ok. godz. 24 w Krakowie, na parkingu przed budynkiem głównym Uniwersytetu Pedagogicznego (ul. Podchorążych 2). Wszyscy uczestnicy ćwiczeń rozpoczynają i kończą zajęcia w wyżej wymienionych miejscach. 3.1. Zaliczenie ćwiczeń: Podstawą zaliczenia ćwiczeń jest: aktywny udział w całych ćwiczeniach posiadanie i korzystanie z map i planów miast, posiadanie i znajomość dokumentacji ćwiczeń, pozytywna ocena wystąpienia, zaliczenie zadania kontrolnego - w przypadku negatywnej oceny wystąpienia lub biernego udziału w zajęciach, przestrzeganie regulaminu ćwiczeń terenowych. kolokwium zaliczeniowe Aktywny udział w ćwiczeniach oznacza nie tylko przedstawienie przydzielonego tematu, lecz również korzystanie z map zarówno w terenie jak i w autokarze - w czasie jazdy (śledzenie trasy przejazdu), prowadzenie notatek, udział w dyskusji. Posiadanie map samochodowych w skali nie mniejszej od 1:200 000 (atlas samochodowy) jest obowiązkowe dla każdego uczestnika ćwiczeń. Ponadto wskazane jest zabranie map turystycznych (np. Pojezierze Kaszubskie, Żuławy Wiślane, Pobrzeże Bałtyku, Nadmorski Park Krajobrazowy, Mierzeja Helska, Zalew Wiślany) oraz planów miast (Gdańska, Sopotu i Gdyni, Elbląga). Każdy student obowiązkowo zapoznaje się z Przewodnikiem do ćwiczeń terenowych, który po wydrukowaniu w całości i spięciu kartek (skoroszyt, bindowanie) zabiera na ćwiczenia. Wystąpienia - prezentacje przydzielonych tematów będą prowadzone na bieżąco wg następujących kryteriów: zakres i poprawność merytoryczna treści, sposób (metodyka) prezentacji, powiązanie obserwacji terenowych z komentarzem słownym. W przypadku negatywnej oceny wystąpienia lub stwierdzenia biernej postawy studenta w czasie zajęć zaliczenie ćwiczeń nastąpi na podstawie ustnego sprawdzianu wiadomości z ćwiczeń terenowych, którego termin, formę i zakres ustali prowadzący zajęcia. W przypadku negatywnej oceny sprawdzianu, student skierowany będzie do powtórnego odbycia ćwiczeń i ich zaliczenia w maju 2017 r. Każdy uczestnik ćwiczeń zobowiązany jest to przestrzegania Regulaminu ćwiczeń terenowych organizowanych w Instytucie Geografii Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie. Studenci naruszający ustalenia zawarte w Regulaminie będą usunięci z ćwiczeń terenowych, co jest równoznaczne z ich niezaliczeniem. W tym przypadku
zaliczenie ćwiczeń może nastąpić tylko po powtórnym w nich udziale i spełnieniu warunków zaliczenia. 3.2. Koszty udziału w ćwiczeniach pokrywane przez studentów: koszty przejazdu (250 zł) koszty noclegów koszty w trakcie ćwiczeń związane z lokalnym transportem oraz wstępy do muzeów i parków narodowych (ok. 100 zł) Koszty przejazdu Wpłata po 250,00 zł wyłącznie do starościny roku do dnia 10 maja 2016 roku. Wpłata pieniędzy na konto UP dokonana będzie przez starościnę w kasie Uczelni zgodnie z przyjętą w UP procedurą. Noclegi w Domu kolonijnym Franek Adres 84-120 Władysławowo, ul. Kolejowa 3 adres tej strony: www.franek.wladek.pl 607-865-713 lub (58) 674-02-81 lub fax: (58) 674-02-81 3.4. Końcowe uwagi organizacyjne Proszę o punktualne przybycie na miejsce zbiórki przed odjazdem na ćwiczenia. Nie będziemy oczekiwać na spóźnialskich. Autokar będzie podstawiony na parkingu przed budynkiem głównym UP (od strony północnej) kwadrans przed odjazdem. Proszę zabezpieczyć prowiant na kolację w pierwszym dniu i śniadanie w drugim dniu. Każdy student musi posiadać następujące dokumenty: Dowód Osobisty, ważną Legitymację Studencką, dokument uprawniający do bezpłatnych świadczeń medycznych w ramach ubezpieczenia zdrowotnego (NFZ lub inny ubezpieczyciel) oraz ważne ubezpieczenie od następstw nieszczęśliwych wypadków. Podczas zajęć należy bezwzględnie przestrzegać podanych godzin odjazdu autokaru z parkingów. Spóźnienia nie będą tolerowane. W przypadku naruszenia harmonogramu zajęć dojazd do grupy lub miejsca noclegu we własnym zakresie i na własny koszt.