Warsztaty dla radców prawnych Europejski Nakaz Zapłaty - skuteczne odzyskiwanie należności w UE - mgr Lucyna Łuczak - Noworolnik radca prawny (ILiM)
Agenda warsztatów Transgraniczne dochodzenie roszczeń: europejski nakaz zapłaty europejskie postępowanie w sprawie drobnych roszczeń europejski nakaz zabezpieczenia na rachunku bankowym E wymiar sprawiedliwości: portal e Justice elektroniczne postępowanie cywilne, czy istniej możliwość elektronizacji europejskiego postępowania nakazowego w Polsce nowelizacja Kpc i Kc ku elektronizacji polskiego postępowania cywilnego
Przejawy informatyzacji w działalności instytucji państwowych Informatyzacja w życiu publicznym w obszarach: e zdrowia: nowelizacja ustawy o systemie ochrony zdrowia wprowadzająca m.in. e receptę, platforma P1 - Elektroniczna Platforma Gromadzenia, Analizy i Udostępniania zasobów cyfrowych o Zdarzeniach Medycznych prowadzona przez CSIOZ, projekt epsos e administracji: zmiany w ustawie o informatyzacji, KPA, Ordynacji podatkowej, PPSA oraz idea standaryzacji, projekty STORK i SPOCS e wymiaru sprawiedliwości: elektroniczne postępowanie upominawcze, spółka 24h, elektroniczne księgi wieczyste, e-zaświadczenie z KRK, dostęp do KRS on-line, projekt ecodex i esens
Transgraniczne postępowania sądowe europejskie postępowanie nakazowe (European Payment Order) uregulowane w rozporządzeniu (WE) nr 1896/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 grudnia 2006 r. ustanawiającym postępowanie w sprawie europejskiego nakazu zapłaty europejskie postępowania w sprawie drobnych roszczeń (European Small Claims Procedure) - uregulowane w rozporządzeniu (WE) nr 861/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lipca 2007 r. ustanawiającym europejskie postępowanie w sprawie drobnych roszczeń
Europejskie postępowanie w sprawie drobnych roszczeń, postępowanie w sprawie europejskiego nakazu zapłaty Podstawa prawna 1) rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 861/2007 z 11 lipca 2007 r. ustanawiające europejskie postępowanie w sprawie drobnych roszczeń (Dz. U. UE. L 2006 r., nr 399, s. 1) 2) art. 505 (21) 505 (27a) Kpc 3) przepisy ogólne o procesie z wyłączeniem przepisów o innych postępowaniach odrębnych 4) polskie uregulowania dotyczą: właściwości sądu, kompetencji referendarza sądowego, przejścia z postępowania europejskiego na grunt postępowania krajowego, przeprowadzenia dowodów, wystawienia zaświadczeń, środków ochrony dłużnika oraz opłat sądowych Przedmiot 1) alternatywa dla istniejących postępowań przewidzianych w prawie państw członkowskich, 2) postępowanie formularzowe 1) rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1896/2006 ustanawiające postępowanie w sprawie europejskiego nakazu zapłaty (Dz. U. UE. L 2007, nr 199, s. 1) 2) art. 505 (15) 505 (20) Kpc 3) przepisy ogólne o procesie z wyłączeniem przepisów o innych postępowaniach odrębnych 4) polskie uregulowania dotyczą: właściwości sądu, kompetencji referendarza sądowego, przejścia z postępowania europejskiego na grunt postępowania krajowego, przeprowadzenia dowodów, wystawienia zaświadczeń, środków ochrony dłużnika oraz opłat sądowych 1) alternatywa dla istniejących postępowań przewidzianych w prawie państw członkowskich. 2) postępowanie formularzowe, 3) o ograniczonym zakresie odnosi się jedynie do spraw o roszczenia pieniężne o oznaczonej wysokości, w sprawach transgranicznych, co do których roszczenie jest wymagalne i bezsporne
Zakres zastosowania: europejskie postępowanie w sprawie drobnych roszczeń, postępowanie w sprawie europejskiego nakazu zapłaty Zakres zastosowania rozporządzenie ma zastosowanie do: transgranicznych spraw cywilnych i gospodarczych bez względu na rodzaj sądu lub trybunału, w przypadku gdy wartość przedmiotu sporu, z wyłączeniem wszystkich odsetek, wydatków i nakładów, nie przekracza 2.000 EUR w momencie wpłynięcia formularza pozwu do właściwego sądu lub trybunału. Rozporządzenie nie ma zastosowania w szczególności do spraw: podatkowych, celnych lub administracyjnych ani dotyczących odpowiedzialności państwa za działania i zaniechania w wykonywaniu władzy publicznej ("acta iure imperii"). Rozporządzenie nie ma zastosowania do spraw dotyczących: a) stanu cywilnego, zdolności prawnej i zdolności do czynności prawnych oraz przedstawicielstwa ustawowego osób fizycznych; b) praw majątkowych wynikających ze stosunków małżeńskich, testamentów i dziedziczenia oraz obowiązków alimentacyjnych; c) postępowań upadłościowych, postępowań związanych z likwidacją niewypłacalnych spółek lub innych osób prawnych, postępowań układowych oraz innych analogicznych postępowań; d) ubezpieczeń społecznych; e) sądownictwa polubownego; f) prawa pracy; g) najmu lub dzierżawy nieruchomości, z wyłączeniem powództw dotyczących roszczeń pieniężnych; lub h) naruszenia prywatności i dóbr osobistych, w tym zniesławienia. rozporządzenie ma zastosowanie do: transgranicznych spraw cywilnych i handlowych, bez względu na rodzaj sądu lub trybunału. Nie ma ono zastosowania w szczególności do spraw skarbowych, celnych lub administracyjnych, ani dotyczących odpowiedzialności państwa za działania i zaniechania przy wykonywaniu władzy publicznej (acta iure imperii), a) testamentów i dziedziczenia; b) upadłości, postępowania związanego z likwidacją niewypłacalnych spółek lub innych osób prawnych, postępowań pojednawczych, układów oraz innych analogicznych postępowań; c) zabezpieczenia społecznego; d) roszczeń wynikających z zobowiązań pozaumownych, chyba że: (i) są one przedmiotem umowy między stronami lub nastąpiło uznanie długu, lub (ii) dotyczą długów oznaczonych wynikających ze współwłasności mienia.
Właściwość sądu: Europejskie postępowanie w sprawie drobnych roszczeń, postępowanie w sprawie europejskiego nakazu zapłaty Właściwość Do celów niniejszego rozporządzenia przez sprawę transgraniczną rozumie się sprawę, w której przynajmniej jedna ze stron ma miejsce zamieszkania lub miejsce zwykłego pobytu w państwie członkowskim innym niż państwo członkowskie sądu lub trybunału rozpatrującego sprawę. Miejsce zamieszkania ustala się zgodnie z art. 59 i 60 rozporządzenia Rady (WE) nr 44/2001*. Odpowiednim momentem dla rozstrzygnięcia, czy sprawa ma charakter transgraniczny, jest data wpłynięcia formularza pozwu do właściwego sądu lub trybunału. Europejskie postępowanie w sprawie drobnych roszczeń należy do właściwości sądów rejonowych i okręgowych w Polsce ze względu na wartość przedmiotu sporu sądem właściwym będzie przede wszystkim sąd rejonowy. Nie można wykluczyć np. sprawy prowadzonej przez SO np. na podstawie art. 17 pkt 4 kpc Do celów niniejszego rozporządzenia przez sprawę transgraniczną należy rozumieć sprawę, w której przynajmniej jedna ze stron ma miejsce zamieszkania lub miejsce stałego pobytu w państwie członkowskim innym niż państwo członkowskie sądu rozpoznającego sprawę. Miejsce zamieszkania ustala się zgodnie z art. 59 i 60 rozporządzenia Rady (WE) nr 44/2001*. Charakter sprawy jako sprawy transgranicznej jest oceniany według stanu z daty wniesienia pozwu o wydanie europejskiego nakazu zapłaty zgodnie z niniejszym rozporządzeniem. Europejskie postępowanie nakazowe należy do właściwości sądów rejonowych i okręgowych. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego I Rady (UE) nr 1215/2012 z dnia 12 grudnia 2012 r. w sprawie jurysdykcji i uznawania orzeczeń sądowych oraz ich wykonywania w sprawach cywilnych i handlowych (tzw. Bruksela I bis) - w art. 80 wskazano, że: Niniejsze rozporządzenie uchyla rozporządzenie (WE) nr 44/2001. Odesłania do uchylonego rozporządzenia należy odczytywać jako odesłania do niniejszego rozporządzenia, zgodnie z tabelą korelacji zamieszczoną w załączniku III. art. 59 w 44/2001 to art. 62 w 1215/2012 art. 60 w 44/2001 to art. 63 w 1215/2012
[ Pismo wszczynające postępowanie: Europejskie postępowanie w sprawie drobnych roszczeń, postępowanie w sprawie europejskiego nakazu zapłaty Pismo wszczynające procedurę Powód wszczyna europejskie postępowanie w sprawie drobnych roszczeń, wypełniając formularz pozwu A zawarty w załączniku A do rozporządzenia i składając go we właściwym sądzie lub trybunale bezpośrednio, za pośrednictwem poczty lub innych środków komunikacji, takich jak faks lub poczta elektroniczna, akceptowanych przez państwo członkowskie, w którym wszczyna się postępowanie. Formularz pozwu zawiera opis dowodów uzasadniających powództwo, a w stosownych przypadkach dołącza się do niego wszelkie odpowiednie dokumenty uzupełniające. Pozew o wydanie europejskiego nakazu zapłaty składa się przy użyciu formularza A, określonego w załączniku I do rozporządzenia. Pozew wnosi się w formie papierowej lub za pomocą innego środka komunikacji, w tym komunikacji elektronicznej, akceptowanego przez państwo członkowskie wydania i dostępnego sądowi wydania.
Środki odwoławcze: Europejskie postępowanie w sprawie drobnych roszczeń, postępowanie w sprawie europejskiego nakazu zapłaty Środki odwoławcze apelacja W razie zajścia przesłanek określonych w art. 7 ust. 2 rozporządzenia Sąd wydaje wyrok, od którego przysługuje stronie apelacja do Sądu Okręgowego. Należy ją wnieść do sądu, który wydał zaskarżony wyrok (Sądu Rejonowego). Termin na wniesienie wyżej wskazanego środka zaskarżenia wynosi 2 tygodnie od dnia doręczenia stronie wyroku wraz z uzasadnieniem. (Art. 316 1 kpc, art. 367 1 i 2 kpc w zw. z art. 369 kpc.) W razie zaistnienia przesłanek określonych w art. 7 ust. 3 rozporządzenia sąd wydaje wyrok zaoczny. Pozwanemu przysługuje sprzeciw od wyroku zaocznego jako środek zaskarżenia, który wnosi się do sądu, który wydał wyrok zaoczny. Powodowi, w razie niekorzystnego rozstrzygnięcia, przysługuje apelacja na zasadach ogólnych. (Art. 339 1 kpc, art. 342 kpc, art. 344 1 kpc) Termin na wniesienie wyżej wskazanych środków zaskarżenia wynosi: 2 tygodnie od dnia doręczenia powodowi wyroku wraz z uzasadnieniem w przypadku apelacji i 2 tygodnie od dnia doręczenia pozwanemu wyroku w przypadku wydania wyroku zaocznego. sprzeciw W razie wniesienia sprzeciwu zgodnie z przepisami odrębnymi, europejski nakaz zapłaty traci moc, a sąd rozpoznaje sprawę we właściwym trybie. W przypadkach wskazanych w ustawie sąd rozpoznaje sprawę według przepisów o postępowaniach odrębnych, z wyłączeniem przepisów o postępowaniu nakazowym i upominawczym. (kpc) Pozwany może wnieść do sądu wydania sprzeciw od europejskiego nakazu zapłaty przy użyciu formularza F, określonego w załączniku VI, który jest doręczany pozwanemu wraz z europejskim nakazem zapłaty. Sprzeciw musi zostać wysłany w terminie 30 dni od doręczenia nakazu pozwanemu. (rozporządzenie)
Europejskie postępowanie w sprawie drobnych roszczeń, postępowanie w sprawie europejskiego nakazu zapłaty Środki komunikacji na piśmie na piśmie Język postępowania Opłaty sądowe Pozew, odpowiedź na pozew, powództwo wzajemne, odpowiedź na powództwo wzajemne oraz wszelkie opisy istotnych dokumentów uzupełniających są składane w języku lub jednym z języków sądu lub trybunału. - w Polsce język polski Art. 27b ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z Dz. U. z 2010 r. nr 90, poz. 594 z późn. zm.): Opłatę stałą w kwocie 100 zł pobiera się od pozwu w sprawie rozpoznawanej w europejskim postępowaniu w sprawie drobnych roszczeń. język polski Art. 13 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z Dz. U. z 2010 r. nr 90, poz. 594 z późn. zm.): Opłatę stosunkową pobiera się w sprawach o prawa majątkowe; wynosi ona 5 % wartości przedmiotu sporu lub przedmiotu zaskarżenia, jednak nie mniej niż 30 złotych i nie więcej niż 100.000 złotych.
Europejskie postępowanie nakazowe
Sprzeciw od nakazu zapłaty Sprzeciw wobec europejskiego nakazu zapłaty stanowi środek zaskarżenia o charakterze: zwyczajnym, niedewolutywnym, restytucyjnym, (orzeczenie traci moc, a powództwo podlega ponownemu badaniu przez organ rozstrzygający) w "zwykłym postępowaniu cywilnym" unormowanym przepisami prawa krajowego, chyba że powód na taką okoliczność zażądał zakończenia postępowania cywilnego (art. 17 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 1896/2006). Środek ten nie wymaga uiszczenia opłaty sądowej. Wnoszony jest co do zasady z wykorzystaniem formularza F ale motyw 23 rozporządzenia dot EPO: Pozwany może wnieść sprzeciw, korzystając z formularza określonego w niniejszym rozporządzeniu. Sąd powinien jednak wziąć pod uwagę sprzeciw wniesiony w każdej innej formie pisemnej, o ile został on wyrażony w jasny sposób. Sprzeciw co do całości czy także co do części roszczenia? stanowisko (J. Pisuliński) nie jest dopuszczalne zaskarżenie nakazu zapłaty w części, możliwe jest jednak zaskarżenie nakazu tylko przez jednego z pozwanych. Trudność powyższa wynika stąd, że formularz F, na którym wnosi się sprzeciw, nie zawiera rubryki pozwalającej na wskazanie zakresu częściowego zaskarżenia nakazu, a formularz G, którym sąd wydania nakazu stwierdza jego wykonalność, nie przewiduje ograniczenia zakresu, w jakim nakaz jest wykonalny. Podmiotowe ograniczenie nakazu zapłaty byłoby jednak możliwe, gdyby uznać, że sąd w formularzu G może wskazać wykonalność nakazu tylko wobec jednego z pozwanych (J. Pisuliński), stanowisko (H. Pietrzkowski) należy opowiedzieć się za możliwością zaskarżenia nakazu zapłaty także w części zarówno co do przedmiotu jak również co do podmiotu - względy techniczne związane ze stosowaniem formularzy nie powinny mieć w tym zakresie znaczenia przesądzającego.
Sprzeciw od nakazu zapłaty Art. 17 ust. 1 rozporządzenia dot. EPO: Skutki wniesienia sprzeciwu W przypadku wniesienia sprzeciwu w terminie określonym w art. 16 ust. 2 dalsze postępowanie odbywa się przed właściwymi sądami w państwie członkowskim wydania zgodnie z przepisami regulującymi zwykłe postępowanie cywilne, chyba że powód wyraźnie zażądał w takim przypadku zakończenia postępowania. Dochodzenie przez powoda roszczenia przy wykorzystaniu postępowania w sprawie europejskiego nakazu zapłaty pozostaje zgodnie z prawem krajowym bez uszczerbku dla jego sytuacji w toku dalszego zwykłego postępowania cywilnego. Sąd nie może na podstawie art. 207 6 Kpc pomijać twierdzeń i dowodów, które: powód mógłby powołać wcześniej w pozwie, pozwany miałby powołać w sprzeciwie odmiennie niż jest to w przypadku zarzutów od nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym oraz sprzeciwu od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym.
Sprzeciw od nakazu zapłaty Projekt zmian: "Art. 505(19a) Kpc: Sąd odrzuca sprzeciw wniesiony po upływie terminu lub z innych przyczyn niedopuszczalny albo którego braków pozwany nie usunął w terminie. Z treści uzasadnienia: Proponowany art. 505 19a Kpc wprowadza podstawę do odrzucenia sprzeciwu od nakazu zapłaty wydanego w europejskim postępowaniu nakazowym. Postępowanie to jest unormowane w przepisach rozporządzenia nr 1896/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) z dnia 12 grudnia 2006 r. ustanawiającego postępowanie w sprawie europejskiego nakazu zapłaty (Dz. Urz. UE L 399 z 30.12.2006, s. 1). Wykonaniu prawa wspólnotowego służą przepisy art. 505 15 - art. 505 20 Kpc. Powyższe regulacje nie określają jednak skutków wniesienia sprzeciwu po upływie terminu lub z innych przyczyn niedopuszczalnego albo którego braków pozwany nie usunął w terminie. Projektowany przepis, wzorowany na treści art. 504 1 Kpc, będzie stanowił podstawę do odrzucenia sprzeciwu. http://www.sejm.gov.pl/sejm7.nsf/przebiegproc.xsp?nr=2678
Badania nad europejskim postępowaniem nakazowym Instytut Wymiaru Sprawiedliwości w 2012 roku* dr Piotr Rylski, Europejski nakaz zapłaty w praktyce sądowej, Warszawa 2012 r. Instytut Logistyki i Magazynowania w 2014-2015 roku Wnioski: Sprawy badane przez IWS i ILiM: w większości polski sąd wskazywany jako sąd właściwy ze względu na siedzibę powoda Stwierdzenie wykonalności nakazu zapłaty następuje z urzędu z wykorzystaniem formularza G a) art. 18 Rozporządzenia: Jeżeli w terminie określonym w art. 16 ust. 2, przy uwzględnieniu odpowiedniego czasu potrzebnego do wpłynięcia oświadczenia, do sądu wydania nie wpłynie sprzeciw, sąd wydania niezwłocznie stwierdza wykonalność europejskiego nakazu zapłaty przy użyciu formularza G, określonego w załączniku VII. Sąd sprawdza datę doręczenia. b) art. 795(6). 1 Kpc: Sąd, który wydał europejski nakaz zapłaty, stwierdza z urzędu jego wykonalność, jeżeli zostały spełnione warunki określone w przepisach rozporządzenia nr 1896/2006. Zdarzały się przypadki, że sąd oczekiwał na złożenie wniosku o stwierdzenie wykonalności przez powoda.
Badania nad europejskim postępowaniem nakazowym Wnioski: Niejednolita praktyka Sądów w zakresie: 1) żądanych dowodów, dodatkowych wyjaśnień, składanych dokumentów jako załączników, 2) czasu, w jakim sądy wydają europejski nakaz zapłaty, zgodnie z art. 12 Rozporządzenia sąd powinien wydać nakaz zwykle w terminie 30 dni od dnia wniesienia pozwu, 3) zasądzania odsetek od roszczenia głównego pytanie prejudycjalne Sądu Okręgowego we Wrocławiu w sprawie C-215/11 Iwona Szyrocka przeciwko Sieger Technologie GmBH http://eur-lex.europa.eu/legal-content/pl/txt/?qid=1426766649092&uri=celex:62011cj0215 Czy prawidłowa interpretacja art. 7 ust. 2 lit. c) rozporządzenia nr 1896/2006 oznacza, że w przypadku gdy prawo państwa członkowskiego nie przewiduje automatycznego doliczania odsetek, to w postępowaniu o wydanie europejskiego nakazu zapłaty można obok roszczenia głównego dochodzić: a) wszystkich odsetek, w tym także tzw. odsetek otwartych (liczonych od dnia ich wymagalności wskazanego ściśle określoną datą do nieokreślonego datą dnia zapłaty, np.» od dnia 20 marca 2011 r. do dnia zapłaty«); b) tylko odsetek naliczonych od dnia ich wymagalności wskazanego ściśle określoną datą do dnia wniesienia pozwu lub do dnia wydania nakazu zapłaty; c) wyłącznie odsetek naliczonych od dnia ich wymagalności wskazanego ściśle określoną datą do dnia złożenia pozwu?
Badania nad europejskim postępowaniem nakazowym Wyrok Trybunału (pierwsza izba) z dnia 13 grudnia 2012 r. 1) Artykuł 4 i art. 7 ust. 2 lit. c) rozporządzenia nr 1896/2006 należy interpretować w ten sposób, że nie stoją one na przeszkodzie temu, by powód w pozwie o wydanie europejskiego nakazu zapłaty żądał odsetek za okres od dnia ich wymagalności do dnia zapłaty roszczenia głównego. 2) W razie gdy sąd krajowy nakazuje pozwanemu zapłacić powodowi odsetki narosłe do dnia zapłaty roszczenia głównego, sąd ten zachowuje swobodę wyboru konkretnych sposobów wypełniania formularza europejskiego nakazu zapłaty ujętego w załączniku V do rozporządzenia nr 1896/2006, o ile formularz w ten sposób wypełniony pozwala pozwanemu, po pierwsze, stwierdzić bez żadnych wątpliwości, że zgodnie z rozstrzygnięciem sądu powinien on zapłacić powodowi odsetki narosłe do dnia zapłaty roszczenia głównego, a po drugie, ustalić jednoznacznie stawkę odsetek oraz datę, począwszy od której żądane są odsetki.
Postępowanie w sprawie europejskiego nakazu zapłaty W przypadku wniosków składanych elektronicznie dopuszcza się stosowanie elektronicznego podpisu zgodnie z art. 2(2) dyrektywy w sprawie podpisu elektronicznego. Podpis elektroniczny nie jest konieczny, jeśli w sądach państw członkowskich pochodzenia działa zamienny system przekazu elektronicznego, dostępny określonej grupie wcześniej zgłoszonych i upoważnionych użytkowników i pozwalający w bezpieczny sposób stwierdzić tożsamość tych użytkowników. Wyjątek ten jest zgodny z austriackim elektronicznym Mahnverfahren, w którym wniosek wymaga posłużenia się osobistym kodem Anschriftscode. Kod jest przydzielany każdemu prawnikowi i notariuszowi przez właściwe izby, a innym osobom przez Ministerstwo Sprawiedliwości Austrii (B. Sujecki, Pierwsze kroki w kierunku...). J. Gołaczyński, Współpraca sądowa w sprawach cywilnych, Warszawa 2007 r. Do dnia 12 czerwca 2008 r. państwa członkowskie powiadomią Komisję o: a) sądach właściwych w sprawach wydawania europejskiego nakazu zapłaty; b) procedurze ponownego badania nakazu i sądach właściwych; c) środkach komunikacji akceptowanych do celów postępowania w sprawie europejskiego nakazu zapłaty, które są dostępne dla sądów; d) akceptowanych językach. Wersja skonsolidowana Informacje przekazywane przez państwa członkowskie zgodnie z art. 29 rozporządzenia (WE) nr 1896/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 grudnia 2006 r. ustanawiającego postępowanie w sprawie europejskiego nakazu zapłaty art. 29 dostępna pod adresem: 18http://ec.europa.eu/justice_home/judicialatlascivil/html/pdf/vers_consolide_pl_1896.pdf
Europejskie postępowanie nakazowe i europejskie postępowanie w sprawie drobnych roszczeń czy jest możliwa ich elektronizacja? art. 7 rozporządzenia w sprawie europejskiego postępowania nakazowego: Pozew wnosi się w formie papierowej lub za pomocą innego środka komunikacji, w tym komunikacji elektronicznej, akceptowanego przez państwo członkowskie wydania i dostępnego sądowi wydania analogiczne uregulowanie odnajdujemy w rozporządzeniu w sprawach drobnych roszczeń http://ec.europa.eu/justice_home/judicialatlascivil/html/epo_communicationshtml_pl.htm#informationt op w Polsce na piśmie dot. EPO i Small Claims Obecnie: Art. 125 2(1) Kpc: Jeżeli przepis szczególny tak stanowi, pisma procesowe wnosi się za pomocą systemu teleinformatycznego obsługującego postępowanie sądowe (drogą elektroniczną). Jeżeli przepis szczególny przewiduje, że pisma wnosi się wyłącznie drogą elektroniczną, pisma niewniesione tą drogą nie wywołują skutków prawnych, jakie ustawa wiąże z wniesieniem pisma do sądu. Projekt : Art. 125 2(1) Kpc: "Jeżeli przepis szczególny tak stanowi albo dokonano wyboru wnoszenia pism procesowych za pośrednictwem systemu teleinformatycznego, pisma procesowe w tej sprawie wnosi się wyłącznie za pośrednictwem systemu teleinformatycznego. Pisma wniesione z pominięciem systemu teleinformatycznego nie wywołują skutków prawnych, jakie ustawa wiąże z wniesieniem pisma do sądu, o czym sąd poucza wnoszącego pismo."
Europejskie postępowanie nakazowe dążenie do elektronicznego postępowania transgranicznego Postulaty ILiM*: 1) wprowadzenie do polskiego porządku prawnego elektronicznego postępowania w sprawie europejskiego postępowania nakazowego jako postępowania w sprawach bezspornych 2) przekazanie kompetencji w przeprowadzaniu tego postępowania jednej wyspecjalizowanej jednostce, która jest odpowiedzialna za wszystkie sprawy wszczynane za pośrednictwem elektronicznego pozwu, 3) obniżenie wysokość pobieranych opłat sądowych w przypadku wyboru elektronicznej ścieżki realizacji procedury europejskiego nakazu zapłaty * szerzej na ten temat w artykule: Łuczak L., Mamrot Sz. Analiza wybranych transgranicznych procedur pilotażowych - europejskiego postępowania nakazowego oraz europejskiego postępowania w sprawie drobnych roszczeń - realizowanych w ramach projektu e Codex, Studia Europejskie, 2014 nr 1
Sprawozdanie Komisji dot. rozporządzenia EPO Rocznie wpływa od 12 000 do 13 000 wniosków o wydanie europejskiego nakazu zapłaty. Pięć państw członkowskich nadało uprawnienia do rozpatrywania spraw dotyczących europejskiego nakazu zapłaty jednemu konkretnemu sądowi lub organowi Sąd Gospodarczy w Zagrzebiu, Sąd Rejonowy Berlin-Wedding, Sąd Rejonowy w Porto (Tribunal da Comarca do Porto), Sąd Okręgowy Helsinki, szwedzki organ administracyjny do spraw komorniczych. W większości państw członkowskich wniosek należy złożyć w języku urzędowym poszczególnych państw. Niektóre państwa członkowskie akceptują jednak inne języki: Republika Czeska, Estonia, Cypr i Szwecja akceptują język angielski; Francja akceptuje język angielski, niemiecki, włoski i hiszpański. Największą liczbę wniosków (ponad 4 000 rocznie) złożono w Austrii i Niemczech. W Belgii, Republice Czeskiej, Francji, na Węgrzech, w Niderlandach, Portugalii i Finlandii rocznie wpływa od 300 do 700 wniosków. 21
Europejskie postępowania w sprawie drobnych roszczeń dążenie do elektronicznego postępowania transgranicznego Komisja Europejska w dniu 19 listopada 2013 r. przedstawiła dokument pn: Sprawozdanie Komisji dla Parlamentu Europejskiego, Rady i Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego dotyczące stosowania rozporządzenia (WE) nr 861/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego europejskie postępowanie w sprawie drobnych roszczeń dostępne na stronie internetowej pod adresem: http://ec.europa.eu/health/files/advtherapies/2014_atmp/atmp_pl.pdf Z treści uzasadnienia do projektu wynika, że po sporządzeniu sprawozdania Komisja doszła do wniosku, że istnieje konieczność zmiany europejskiego postępowania w sprawie drobnych roszczeń. Głównym założeniem zmian jest poprawa skuteczności wymiaru sprawiedliwości w Unii Europejskiej i próba rozwiązania takich problemów jak: a)brak wiedzy stron w zakresie zagranicznego prawa i procedur stosowanych przez zagraniczne sądy, b)zwiększenia zapotrzebowania na tłumaczenia pisemne i ustne, c) konieczność odbywania podróży zagranicznych w celu stawienia się na rozprawie.
Nowelizacja rozporządzenia small claims 23
Europejskie postępowania w sprawie drobnych roszczeń dążenie do elektronicznego postępowania transgranicznego* Zgodnie ze stanowiskiem Parlamentu Europejskiego z dnia 7 października 2015 r. w rozporządzeniu powinny być zmienione następujące kwestie: podwyższenie górnego progu wartości przedmiotu sporu wyznaczającego zakres zastosowania rozporządzenia z 2000 euro do 5.000 euro zobowiązanie państw członkowskich do wprowadzenia środków płatniczych umożliwiających uiszczanie opłat sądowych on - line; wprowadzenie wideokonferencji, telekonferencji lub innych środków porozumiewania się na odległość do celów przeprowadzenia rozprawy i postępowania dowodowego; zrównanie w skutkach doręczenie korespondencji w toku procedury drogą pocztową i drogą elektroniczną, nałożenie na państwa członkowskie obowiązków w zakresie przekazywania informacji dotyczących opłat sądowych, sposobów uiszczania opłat sądowych i dostępności pomocy w wypełnianiu formularzy; * szerzej na ten temat w artykule: Łuczak-Noworolnik L. Europejskie postępowanie w sprawie drobnych roszczeń jako przykład dążenia do elektronizacji procedur transgranicznych, http://www.e-mentor.edu.pl/artykul/index/numer/57/id/1145
Europejski nakaz zabezpieczenia na rachunku bankowym https://www.youtube.com/watch?v=gsygnp8d4ga Podstawa prawna: Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 655/2014 z dnia 15 maja 2014 r. ustanawiające procedurę europejskiego nakazu zabezpieczenia na rachunku bankowym w celu ułatwienia transgranicznego dochodzenia wierzytelności w sprawach cywilnych i handlowych (Dz. Urz. UE L. z 2014 r. nr 189, s. 59 ) Cechy charakterystyczne: jednolita europejska procedura zabezpieczania rachunków bankowych, dostępny dla wierzyciela chcącego zabezpieczyć wykonanie późniejszego orzeczenia w sprawie głównej przed wszczęciem postępowania w sprawie głównej, a także na każdym etapie takiego postępowania. Powinno ono być także dostępne dla wierzyciela, który uzyskał już orzeczenie, ugodę sądową lub dokument urzędowy wymagające od dłużnika spłacenia roszczenia wierzyciela, postępowanie formularzowe wniosek o wydanie nakazu, formularz samego nakazu, oświadczenia o zabezpieczeniu środków oraz wniosku o środek odwoławczy lub odwołanie, postępowanie alternatywne wobec środków zabezpieczających przewidzianych w prawie krajowym (art. 1), znajduje zastosowanie do roszczeń pieniężnych w transgranicznych sprawach cywilnych i handlowych bez względu na rodzaj sądu lub trybunału (art. 2), co do zasady brak przymusu adwokacko radcowskiego (art. 41), uchylenie exequatur (art. 22). Wejście w życie: od dnia 18 stycznia 2017 r.
Projekt e Codex przykładem dążenia do elektronizacji transgranicznego postępowania cywilnego https://www.youtube.com/watch?v=qzclmsdc448 26
Platforma e CODEX http://e-codex.pl/home/logowanie.html 27
Portal e justice https://e-justice.europa.eu/home.do Język polski 28
Portal e - justice 29
Jak dotrzeć do szerszego kręgu odbiorców? https://e-justice.europa.eu/content_find_a_lawyer-334-pl.do http://www4.rp.pl/artykul/1135908-w-internetowej-wyszukiwarce-prawnikow-z-uebedzie-mozna-znalezc-rowniez-polskich-adwokatow.html http://www.zielonagora.oirp.pl/news#wyszukiwarka-prawnikow-europejskich
Portal e - justice 31
Portal e - justice 32
Elektronizacja postępowania cywilnego http://nawokandzie.ms.gov.pl/wpcontent/uploads/2014/07/nw-nr-21-3-2014.pdf
Polski e wymiar sprawiedliwości - nowelizacja KPC i KC zmierzająca do elektronizacji procedury cywilnej Ustawa z dnia 10 lipca 2015 r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny, ustawy Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Poz. 1311) stanowi kolejny krok ku elektronizacji polskiego prawa cywilnego materialnego oraz postępowania cywilnego. Jego głównymi założeniami są: wprowadzenie tzw. formy dokumentowej do Kodeksu cywilnego jako nowego typu formy szczególnej, która nie będzie wymagała złożenia podpisu, w tej formie będą mogły być składane oświadczenia wyrażone przy użyciu tekstu, dźwięku, obrazu, wprowadzenie do Kodeksu cywilnego definicji formy elektronicznej oraz dokumentu, rozszerzenie zakresu spraw, które można przeprowadzić elektronicznie gdy przepis szczególny tak stanowi albo gdy dokonano wyboru wnoszenia pism procesowych za pośrednictwem systemu teleinformatycznego, umożliwienie przeprowadzenia posiedzenia sądowego, w tym rozprawy za pomocą wideokonferencji, rozszerzenie możliwości korzystania z drogi elektronicznej i doręczeń elektronicznych w postępowaniu egzekucyjnym, wprowadzenie instytucji elektronicznego zajęcia rachunku bankowego oraz elektronicznej licytacji ruchomości. Projekt wraz z uzasadnieniem dostępny na stronie internetowej pod adresem: http://www.sejm.gov.pl/sejm7.nsf/przebiegproc.xsp?nr=2678
Czy elektronizacja ma jakieś wady? http://ms.gov.pl/pl/ogloszenia/news,7032,przer wa-w-dostepie-do-uslug-elektronicznych-msw.html
Dziękuję za uwagę mgr Lucyna Łuczak Noworolnik radca prawny ILiM Lucyna.Luczak-Noworolnik@ilim.poznan.pl Tel. +48 61 666 4842