Biuro Współpracy Międzynarodowej Informacja miesięczna kwiecień 2014 r. 1. Posiedzenie Rady Unii Europejskiej ds. Rolnictwa i Rybołówstwa w dniu 14 kwietnia 2014 r. 2. Przyjęcie pakietu rozporządzeń wykonawczych Komisji (UE) otwierających unijne kontyngenty taryfowe na przywóz z Ukrainy niektórych produktów rolnych 3. Przyjęcie projektu rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) przyjmującego nadzwyczajne środki wspierania rynku wieprzowiny na Litwie oraz zmieniającego rozporządzenie wykonawcze (UE) nr 324/2014 przyjmujące nadzwyczajne środki wspierania rynku wieprzowiny w Polsce 4. Obserwatorium rynku mleka 5. Przyjęcie projektu decyzji wykonawczej Komisji w sprawie programów informacyjnych i promocyjnych dla produktów rolnych na rynek wewnętrzny i krajów trzecich zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 501/2008 1. Posiedzenie Rady Unii Europejskiej ds. Rolnictwa i Rybołówstwa w dniu 14 kwietnia 2014 r. Obradom 3308. sesji Rady UE (rolnictwo i rybołówstwo), która odbyła się w dniu 14 kwietnia 2014 r. w Brukseli, przewodniczył Pan Athanasios Tsaftaris Minister Rozwoju Obszarów Wiejskich i Żywności Grecji. Przedmiotem obrad Rady UE były m.in. następujące zagadnienia dotyczące rynków rolnych: Sprawozdanie w sprawie realizacji reformy sektora owoców i warzyw z roku 2007 Ministrowie wymienili poglądy na temat przedstawionego w marcu br. sprawozdania Komisji, dotyczącego realizacji przepisów dotyczących organizacji producentów, funduszy 1
i programów operacyjnych w sektorze owoców i warzyw w okresie po wprowadzeniu reformy z 2007 roku. Większość delegacji przyznała, iż najlepszym sposobem na podniesienie poziomu organizacji w sektorze owoców i warzyw w UE byłoby uczynienie systemu bardziej dostępnym, w szczególności poprzez uproszczenie istniejących instrumentów. Delegacje podkreśliły konieczność zwiększenia pewności sytuacji prawnej istniejących organizacji producentów, zaznaczono także konieczność zmniejszenia obciążeń administracyjnych. W opinii kilku delegacji zastosowanie ukierunkowanych działań zaowocować mogłoby przywróceniem równowagi pomiędzy podmiotami sektora w danym regionie. Niektóre państwa członkowskie stwierdziły, że wskazane jest zwiększenie przepływu środków budżetowych dla sektora owoców i warzyw, z kolei inne wskazywały na potrzebę zachowania neutralności budżetowej. Kwestią dyskusyjną była potrzeba dalszego wzmacniania systemów zapobiegania kryzysom i zarządzania instrumentami. Niektóre państwa uznały, iż zreformowana Wspólna Polityka Rolna (WPR) przewiduje już niezbędne narzędzia w tym zakresie, inne zaś akcentowały potrzebę stworzenia dodatkowych instrumentów zapobiegania kryzysom. Reforma z 2007 r. miała na celu wzmocnienie roli organizacji producentów owoców i warzyw poprzez zapewnienie większej ilości instrumentów umożliwiających organizacjom producentów zapobieganie kryzysom rynkowym i zarządzanie nimi, a także stworzenie zachęt do łączenia się organizacji i stowarzyszeń producentów oraz rozwoju współpracy ponadnarodowej. Wyniki przeprowadzonego raportu wskazują, że istnieje niski poziom organizacji w sektorze owoców i warzyw na terenach południowych państw członkowskich oraz w państwach które wstąpiły do UE po 2004 r. Zdaniem Komisji jest to wynik słabej efektywności konkretnej pomocy dla tego sektora. Sytuacja ta osłabia także siłę przetargową producentów owoców i warzyw w łańcuchu dostaw. Kolejnym argumentem przemawiającym za koniecznością poprawienia istniejących instrumentów przeciwdziałania i zarządzania kryzysami na rynku sektora owoców i warzyw jest - w opinii Komisji Europejskiej - niski współczynnik użycia przez organizacje producentów tych instrumentów. Komisja wskazała, że będzie w dalszym ciągu opracowywać formy dostosowania istniejących ram prawnych w celu poprawy warunków w sektorze owoców i warzyw. Rada omówi tę kwestię w jednym z kolejnych posiedzeń. System kwot mlecznych Kontynuowano dyskusję na temat wdrożenia środków umożliwiających miękkie lądowanie w ramach wygaszania kwot mlecznych. Delegacja Austrii zwróciła uwagę, że 2
zawarte w rozporządzeniu nr 1234/2007 o jednolitej wspólnej organizacji rynku 1 przepisy odnoszące się do systemu kwotowania, w tym te dotyczące opłat z tytułu przekroczenia kwot mlecznych, obowiązują tylko do 31 marca 2015 r. 2, ponadto rozporządzenie nr 595/2004 ustanawiające szczegółowe zasady stosowania opłat 3, które odnosi się do rozporządzenia nr 1234/2007, straci z dniem 31 marca 2015 r. swoją podstawę prawną. Zwrócono się zatem do Służb Prawnych Rady z prośbą o wyjaśnienie, jakie regulacje prawne będą stanowić podstawę do nakładania opłat z tytułu przekroczenia kwot mlecznych po 31 marca 2015 r., gdy system kwotowania mleka zostanie już zniesiony. Służby Prawne Rady poinformowały, iż rozporządzenie nr 1308/2013 należy interpretować w ten sposób, iż przepisy dotyczące systemu kwot mlecznych zawarte w rozporządzeniu nr 1234/2007 obowiązują dla całego roku rozliczeniowego 2014/2015 i będą dotyczyć również operacji związanych z odzyskaniem i zapłatą opłat z tytułu nadwyżek, które zostaną przeprowadzone po 31 marca 2015 r. Część delegacji nie zgodziła się z powyższą opinią Służb Prawnych oraz ponowiła postawione na poprzednim posiedzeniu pytanie o możliwość zmniejszenia wysokości kar dla państw, w których istnieje ryzyko przekroczenia przyznanych kwot mlecznych, na przykład poprzez korektę współczynnika tłuszczowego. Część państw jednak jest przeciwna takiemu rozwiązaniu, gdyż ich zdaniem przepisy ustanowione w 2008 r. dotyczące zakończenia systemu kwotowania powinny być ściśle stosowane, aby nie dopuścić do zachwiania konkurencyjności w ramach Unii. Zgodnie z postanowieniami pakietu mlecznego 4, do 30.06.2014 r. Komisja ma przedstawić sprawozdanie dotyczące rozwoju sytuacji rynkowej w sektorze mleczarskim. Możliwe jest, iż w sprawozdaniu zostanie zawarta informacja odnośnie ewentualnej konieczności wprowadzenia dodatkowych środków w sektorze mleka, wspomagających miękkie lądowanie w ramach wygaszania kwot mlecznych. 1 Rozporządzenie Rady (WE) nr 1234/2007 z dnia 22 października 2007 r. ustanawiające wspólną organizację rynków rolnych oraz przepisy szczegółowe dotyczące niektórych produktów rolnych (rozporządzenie o jednolitej wspólnej organizacji rynku) (Dz. U. L 299, 16.11.2007) 2 Art. 230 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1308/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. ustanawiającego wspólną organizację rynków produktów rolnych oraz uchylającego rozporządzenia Rady (EWG) nr 922/72, (EWG) nr 234/79, (WE) nr 1037/2001 i (WE) nr 1234/2007 (Dz. U. L 347 z 20/12/2013) 3 Rozporządzenie Komisji (WE) nr 595/2004 z dnia 30 marca 2004 r. ustanawiające szczegółowe zasady stosowania rozporządzenia Rady (WE) nr 1788/2003 ustanawiającego opłatę wyrównawczą w sektorze mleka i przetworów mlecznych (Dz.U. L 094, 31.3.2004) 4 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 261/2012 w sprawie zmiany rozporządzenia (WE) nr 1234/2007 w odniesieniu do stosunków umownych w sektorze mleka i przetworów mlecznych (Dz.U. L 94 z 30/03/2012) 3
Susza na Cyprze Delegacja Cypru poinformowała ministrów o konsekwencjach suszy, która dotknęła ten kraj podczas ostatniej zimy. Susza w połączeniu z trwającymi trudnościami ekonomicznymi i finansowymi Cypru oraz małym przydziałem finansowego wsparcia na rozwój obszarów wiejskich, spowodowała, iż rolnicy znaleźli się w trudnej sytuacji materialnej. Niektóre państwa członkowskie wyraziły poparcie dla delegacji Cypru, która zwróciła się do Komisji z wnioskiem o podjęcie decyzji odnośnie zastosowania instrumentów interwencyjnych w ramach zarządzania kryzysowego, przewidzianego w pierwszym filarze WPR. Komisja wyjaśniła natomiast, iż narzędzie zarządzania kryzysowego określone w pierwszym filarze nie jest instrumentem przeznaczonym do działań w tego typu sytuacjach. Jednocześnie, Komisja Europejska wskazała na możliwość pozyskania przez Cypr środków w ramach programu rozwoju obszarów wiejskich oraz możliwość korzystania z pomocy publicznej w ramach zasady de minimis udzielanej przez państwa członkowskie. Łotewski sektor upraw zimowych Ministrowie zapoznali się z wnioskiem delegacji łotewskiej dotyczącym sektora upraw zimowych Łotwy, który znalazł się w trudnej sytuacji spowodowanej niekorzystnymi warunkami klimatycznymi. Ze względu na długą i ciepłą jesień, a następnie mróz trwający od stycznia do marca, 50% -80% powierzchni obsianych pól ozimin zostało zniszczonych na terenie Łotwy. W związku z zaistniałą sytuacją w okresie wiosennym wielu rolników potrzebować będzie dodatkowego wsparcia finansowego na zakup nasion do ponownego siewu obszarów zniszczonych w wyniku nieprzewidzianych warunków klimatycznych. Delegacja Łotwy zwróciła się z wnioskiem o podjęcie przez Komisję Europejską decyzji odnośnie przyznania Łotwie wyjątkowych środków wsparcia przewidzianych w ramach pierwszego filaru WPR. W tym przypadku Komisja również udzieliła odpowiedzi odmownej. Tydzień Konferencji Regionalnej Delegacja rumuńska przedstawiła Radzie wyniki Europejskiej Konferencji Regionalnej, zorganizowanej przez Organizację Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) oraz gospodarza - Rumunię. Wydarzenie miało miejsce w dniach 29 marca - 4 kwietnia 2014 r. w Bukareszcie. Głównym tematem konferencji była problematyka związana ze stratami i marnotrawstwem żywności w Europie i Azji środkowej. Podczas dyskusji stwierdzono m.in., że w celu przeciwdziałania stratom i marnotrawstwu żywności niezbędne jest podjęcie skoordynowanych i zdecydowanych działań, w tym działań w realizacji których kluczową rolę będzie musiał odegrać sektor 4
prywatny. Podkreślono również, że zachowanie konsumentów stanowi tylko część przyczyny problemu i znaczny poziom strat żywności występować może również na poziomie gospodarstw podczas przechowywania, transportu oraz przetwarzania żywności. Ministrowie i delegaci wezwali Organizację Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa FAO do zintensyfikowania prac analitycznych, w celu zrozumienia przyczyn strat i marnotrawstwa żywności oraz udzielenia władzom krajowym pomocy w odniesieniu do prowadzonych przez nie działań, w tym w zakresie gromadzenia danych oraz tworzenia statystyk odnoszących się do strat żywności i możliwości walki z tym problemem. Podkreślono istotę potrzeby zrozumienia podstawowych przyczyn straty i marnotrawstwa żywności w krajach regionu Europy i Azji Środkowej, jak również potrzeby zastosowania niezbędnych działań interwencyjnych w celu złagodzenia wpływu zjawiska strat i marnotrawstwa żywności na bezpieczeństwo żywnościowe i pewność poziomu dochodów drobnych gospodarstw w regionie. Handel towarami pochodzącymi z przetwórstwa produktów rolnych Rada przyjęła rozporządzenie ustanawiające zasady handlu niektórymi towarami pochodzącymi z przetwórstwa produktów rolnych. Rozporządzenie to zastąpi rozporządzenie Rady (WE) nr 1216/2009 z dnia 30 listopada 2009 r. ustanawiające zasady handlu niektórymi towarami pochodzącymi z przetwórstwa produktów rolnych 5 oraz rozporządzenie Rady (WE) nr 614/2009 z dnia 7 lipca 2009 r. w sprawie wspólnego systemu handlu albuminami jaj i mleka 6. Poprzez przyjęcie niniejszego rozporządzenia dostosowano przepisy w zakresie handlu produktami pochodzącymi z przetwórstwa produktów rolnych oraz albuminami jaj i mleka do wymogów Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej, a także wprowadzono poprawki mające na celu zwiększenie przejrzystości i czytelności tekstu. Przywóz ryżu z Bangladeszu Rada przyjęła rozporządzenie w sprawie przywozu ryżu pochodzącego z Bangladeszu i uchylające rozporządzenie Rady (EWG) nr 3491/90. 7 Przedmiotowe rozporządzenie dostosowuje przepisy dotyczące importu ryżu pochodzącego z Bangladeszu do artykułów 290 i 291 Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej w odniesieniu do uprawnień wykonawczych oraz delegowanych przyznanych Komisji. Określone w rozporządzeniu warunki preferencyjnego przywozu ryżu obejmują obniżkę opłat przywozowych.- w ramach określonych limitów. 5 Dz.U. L 328 z 15/12/2009 6 Dz.U. L 181 z 14/07/2009 7 Rozporządzenie Rady (EWG) NR 3491/90 z dnia 26 listopada 1990 r. w sprawie przywozu ryżu pochodzącego z Bangladeszu (Dz.U. L 337 z 04/12/1990) 5
Dostęp do zasobów genetycznych Rada przyjęła rozporządzenie przyjmujące postanowienia protokołu z Nagoi w sprawie dostępu do zasobów genetycznych oraz sprawiedliwego i równego podziału korzyści wynikających z wykorzystania tych zasobów w Unii Europejskiej. Przyjęte przez Radę rozporządzenie ma przyczynić się do zachowania różnorodności biologicznej oraz zrównoważonego jej wykorzystania. Rozporządzenie nakłada na użytkowników zasobów genetycznych (przemysł: spożywczy, paszowy, farmaceutyczny, kosmetyczny i badawczy) zobowiązanie dotyczące przestrzegania zgodności z istniejącymi wymogami prawnymi w odniesieniu do dostępu i wykorzystania zasobów genetycznych oraz związanej z nimi wiedzy tradycyjnej, a także sprawiedliwego podziału na podstawie wspólnie zaakceptowanych warunków korzyści wynikających z wykorzystania tych zasobów. Ponadto, rozporządzenie przewiduje, że każde państwo członkowskie wyznaczy organy właściwe odpowiedzialne m.in. za przeprowadzanie kontroli zgodności działań prowadzonych przez użytkowników zasobów ze zobowiązaniami wynikającymi z ww. rozporządzenia. Komisja upubliczni, m.in. w Internecie, wykaz tych organów, a także stworzy i będzie prowadzić, łatwo dostępny w Internecie rejestr zasobów genetycznych w UE. Ułatwienia we współpracy celnej pomiędzy UE a Chinami Rada przyjęła decyzję w sprawie stanowiska Unii Europejskiej w ramach Wspólnego Komitetu Współpracy Celnej UE-Chiny, dotyczącego wzajemnego uznawania programu upoważnionych przedsiębiorców w Unii Europejskiej i programu Measures on Classified Management of Enterprises w Chińskiej Republice Ludowej. Przepisy Unii Europejskiej dotyczące upoważnionych przedsiębiorców weszły w życie w styczniu 2008 r. 8 Celem programów partnerstwa handlowego jest zapewnienie ułatwień wiarygodnym przedsiębiorstwom handlowym, które działają zgodnie z wymogami celnymi i zapewniają bezpieczeństwo swojej części międzynarodowego łańcucha dostaw. Wzajemne uznawanie programów partnerstwa handlowego przyczynia się do poprawy bezpieczeństwa całego łańcucha dostaw, a także do ułatwienia wymiany handlowej. Wzajemne uznawanie programu upoważnionych przedsiębiorców w UE i programu Measures on Classified Management of Enterprises w Chinach jest kluczowym elementem strategii w ramach współpracy celnej pomiędzy UE, a Chinami. Jest ono również 8 Rozporządzenie (WE) nr 648/2005 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 13 kwietnia 2005 r. zmieniające rozporządzenie Rady (EWG) nr 2913/92 ustanawiające Wspólnotowy Kodeks Celny (Dz. U. L 117 z 04/05/2005) 6
odpowiedzią na dążenia środowisk przedsiębiorców do uproszczenia wymagań i ujednolicenia celnych procedur bezpieczeństwa. Podejmowanie tego typu działań ułatwiających wzajemną wymianę handlową jest jednym z elementów zawartych w umowie o współpracy i wzajemnej pomocy administracyjnej w sprawach celnych między UE a Chinami, obowiązującej od 1 kwietnia 2005 r. Elektroniczne fakturowanie w zamówieniach publicznych Rada przyjęła dyrektywę mającą na celu upowszechnianie wykorzystywania nowych technologii w przetargach publicznych. Dyrektywa ma przyczynić się do poprawy funkcjonowania rynku wewnętrznego poprzez zmniejszenie przeszkód w procesie wchodzenia na rynek, zwłaszcza dla małych i średnich przedsiębiorstw, a także pomóc w rozwiązaniu problemu braku kompatybilności różnych systemów e-fakturowania w państwach członkowskich. Procesy mają stać się szybsze oraz mniej kosztowne. Dyrektywa przewiduje m.in. wprowadzenie europejskiej normy w zakresie e-fakturowania, która ma przyczynić się do wyeliminowania niepewności prawnej, nadmiernej złożoności, a także dodatkowych kosztów operacyjnych związanych z funkcjonującymi obecnie różnymi systemami fakturowania. Nowa dyrektywa ma przyczynić się również do zwiększenia stosowania e-fakturowania w Europie, które obecnie utrzymuje się na bardzo niskim poziomie i stanowi jedynie 4-15 proc. ogółu wystawianych faktur. Dyrektywa stanowi część procesu cyfryzacji procedur zamówień publicznych UE, mającego na celu stworzenie kompleksowego systemu e-zamówień w UE i jest częścią trwającej obecnie modernizacji sektora administracji publicznej państw członkowskich UE oraz stanowi etap w procesie wprowadzania elektronicznego obiegu dokumentów w administracji (e-administracji) w Europie. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/55/UE z dnia 16 kwietnia 2014 r. w sprawie fakturowania elektronicznego w zamówieniach publicznych została opublikowana w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej serii L, nr 133 z 06.05.2014 r. 2. Przyjęcie pakietu rozporządzeń wykonawczych Komisji (UE) otwierających unijne kontyngenty taryfowe na przywóz z Ukrainy niektórych produktów rolnych Ukraina pozostaje dla UE najważniejszym partnerem objętym Europejską Polityką Sąsiedztwa oraz tzw. Partnerstwem Wschodnim. UE dąży więc do zacieśnienia stosunków z tym krajem. Relacje te wykraczają poza zwykłą współpracę dwustronną i obejmują stopniowe działania zmierzające ku politycznemu stowarzyszeniu i gospodarczej integracji. 7
W tym zakresie w latach 2007-2011 został wynegocjowany układ o stowarzyszeniu między UE i jej państwami członkowskimi z jednej strony, a Ukrainą z drugiej strony ( układ o stowarzyszeniu ), obejmujący pogłębioną i kompleksową umowę o wolnym handlu (DCFTA), który został parafowany przez obie strony w dniu 30 marca 2012 r. W związku z ostatnimi wydarzeniami na Ukrainie będącymi poważnym wyzwaniem dla bezpieczeństwa, polityki i gospodarki w Europie oraz w celu udzielenia wsparcia gospodarce tego kraju, UE podjęła decyzję o wprowadzeniu autonomicznych środków handlowych oraz jednostronnym rozpoczęciu obniżania lub znoszenia unijnych ceł na towary pochodzące z Ukrainy jeszcze przed wejściem w życie postanowień układu o stowarzyszeniu dotyczących DCFTA. Zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 374/2014 z dnia 16 kwietnia 2014 r. w sprawie obniżenia lub zniesienia ceł na towary pochodzące z Ukrainy, preferencje przydzielone Ukrainie polegają na przyznaniu bezcłowego dostępu do rynku UE na wszystkie towary, z wyjątkiem towarów wrażliwych, dla których zostały ustalone bezcłowe kontyngenty taryfowe. Powyższe rozporządzenie stanowiło podstawę prawną do opracowania i przyjęcia przez Komisję Europejską następujących projektów aktów prawnych: rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) otwierającego i ustalającego zasady administrowania unijnymi kontyngentami na przywóz świeżej i mrożonej wołowiny i cielęciny pochodzącej z Ukrainy; rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) otwierającego i ustalającego zasady administrowania unijnymi kontyngentami na przywóz jaj, produktów jajecznych oraz albumin pochodzących z Ukrainy; rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) otwierającego i ustalającego zasady administrowania unijnymi kontyngentami na przywóz mięsa drobiowego pochodzącego z Ukrainy; rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) otwierającego i ustalającego zasady administrowania unijnymi kontyngentami na przywóz świeżej i mrożonej wieprzowiny pochodzącej z Ukrainy; rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) zmieniającego i wprowadzającego odstępstwo od rozporządzenia (WE) nr 2535/2001 w odniesieniu do zarządzania kontyngentami na przywóz produktów mleczarskich pochodzących z Ukrainy; rozporządzenia wykonawczego Komisji otwierającego i ustalającego zasady administrowania kontyngentami na przywóz z Ukrainy niektórych zbóż. Zgodnie z postanowieniami ww. projektów aktów prawnych kontyngenty na powyższe towary będą obowiązywały w bieżącym roku budżetowym tj. do 31 października 8
2014 r. Przewidziana została także odpowiednia klauzula bezpieczeństwa - jeśli przywóz określonych produktów z Ukrainy będzie stwarzał poważne trudności lub będzie groził ich stworzeniem dla unijnych producentów podobnych produktów lub produktów bezpośrednio ze sobą konkurujących, Komisja może ponownie wprowadzić cła określone w ramach Wspólnej Taryfy Celnej. Projekty ww. rozporządzeń wykonawczych Komisji (UE) otwierające unijne kontyngenty taryfowe na przywóz z Ukrainy niektórych produktów rolnych zostały przyjęte na posiedzeniu Komitetu ds. Wspólnej Organizacji Rynków Rolnych w dniu 8 kwietnia 2014 r. Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) otwierające unijny kontyngent taryfowy na przywóz świeżego i mrożonego mięsa wołowego i cielęcego pochodzącego z Ukrainy i ustalające zarządzanie tym kontyngentem wydano pod numerem 411/2014 z dnia 23 kwietnia 2014 r. Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) otwierające unijne kontyngenty taryfowe na przywóz jaj, produktów jajecznych i albuminy pochodzących z Ukrainy i ustalające zarządzanie tymi kontyngentami wydano pod numerem 412/2014 z dnia 23 kwietnia 2014 r. Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) otwierające unijne kontyngenty taryfowe na przywóz mięsa drobiowego pochodzącego z Ukrainy i ustalające zarządzanie tymi kontyngentami wydano pod numerem 413/2014 z dnia 23 kwietnia 2014 r. Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) otwierające unijne kontyngenty taryfowe na przywóz świeżej i mrożonej wieprzowiny pochodzącej z Ukrainy i ustalające zarządzanie tymi kontyngentami wydano pod numerem 414/2014 z dnia 23 kwietnia 2014 r. Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) zmieniające rozporządzenie (WE) nr 2535/2001 oraz wprowadzające odstępstwo od niego w odniesieniu do zarządzania kontyngentami taryfowymi na przywóz przetworów mlecznych pochodzących z Ukrainy wydano pod numerem 415/2014 z dnia 23 kwietnia 2014 r. Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) otwierające unijne kontyngenty taryfowe na przywóz niektórych zbóż pochodzących z Ukrainy i ustalające zarządzanie tymi kontyngentami wydano pod numerem 416/2014 z dnia 23 kwietnia 2014 r. Wszystkie powyższe rozporządzenia ukazały się w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej serii L, nr 121 z dn. 24.4.2014 r. 9
3. Przyjęcie projektu rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) przyjmującego nadzwyczajne środki wspierania rynku wieprzowiny na Litwie oraz zmieniającego rozporządzenie wykonawcze (UE) nr 324/2014 przyjmujące nadzwyczajne środki wspierania rynku wieprzowiny w Polsce. W związku z wystąpieniem na Litwie przypadków afrykańskiego pomoru świń u dzików oraz wprowadzonymi ograniczeniami weterynaryjnymi, Komisja Europejska przygotowała projekt rozporządzenia przyjmującego nadzwyczajne środki wspierania rynku wieprzowiny na Litwie, zgodnie z którym Litwa będzie upoważniona do przyznawania pomocy z tytułu uboju następujących zwierząt: prosiąt objętych kodem CN 0103 91 10; świń objętych kodem CN 0103 92 19 (świnie żywe o masie 50 kg i więcej, inne niż maciory); loch objętych kodem CN 0103 92 11 (maciory mające prosiaki co najmniej raz o masie co najmniej 160 kg). Wsparcie przysługuje producentom wieprzowiny m.in. pod warunkiem, że: zwierzęta były utrzymywane na terytoriach znajdujących się w strefie wymienionej w załącznikach do decyzji wykonawczej Komisji 2014/43/UE lub 2014/93/EU, lub w części II załącznika do decyzji wykonawczej Komisji 2014/178/UE, dla odnośnych okresów, lub innej decyzji w powyższym zakresie, a wieprzowina pozyskana ze zwierząt pochodzących z tej strefy podlega ograniczeniom w zakresie wprowadzania do obrotu z powodu afrykańskiego pomoru świń; zwierzęta przebywały na terytoriach, o których mowa powyżej w dniu 17 lutego 2014 r. lub urodziły się na terenie strefy i były tam chowane po tej dacie; na terenie strefy obowiązywały ograniczenia wprowadzone przepisami krajowymi w zakresie swobodnego obrotu wieprzowiną w dniu dostarczania zwierząt do ubojni; producenci wieprzowiny aplikujący o wsparcie nie korzystali z pomocy dotyczącej przedwczesnego uboju, o którym mowa w art. 1 ust. 3 decyzji wykonawczej Komisji 2014/236/EU dotyczącej unijnego wkładu finansowego z tytułu środków nadzoru i innych środków nadzwyczajnych wprowadzonych w Estonii, na Łotwie, Litwie i w Polsce przeciwko afrykańskiemu pomorowi świń. Litewscy producenci wieprzowiny mogą wnioskować o wsparcie w odniesieniu do zwierząt ubitych od 17 lutego do 16 maja 2014 r. Zgodnie z przedstawionym przez Komisję projektem ww. wsparcie będzie wynosić: 10,8 EUR za szt. w odniesieniu do prosiąt, 10
30 EUR za 100 kg masy tuszy zarejestrowanej dla dostarczonych świń i loch, przy czym wsparcie dla zwierząt o masie tuszy powyżej 100 kg nie może przekroczyć wsparcia dla zwierząt o masie tuszy wynoszącej 100 kg. W zależności od rozwoju sytuacji na rynku Komisja może odpowiednio dostosować powyższe stawki. 50% wydatków na wsparcie w odniesieniu do maksymalnie 700 ton tusz pochodzących ze świń i macior oraz 7 600 prosiąt będzie finansowane z budżetu UE. Pozostała część wydatków zostanie pokryta z budżetu litewskiego. Wydatki będą się kwalifikowały do finansowania przez Unię pod warunkiem, że kwoty zostaną wypłacone beneficjentom przez Litwę do 31 sierpnia 2014 r. Litwa będzie również zobowiązana do przeprowadzenia kontroli administracyjnych i fizycznych mających zagwarantować, że udzielone wsparcie spełnia warunki niniejszego rozporządzenia. Dodatkowo niniejsze rozporządzenie zmienia rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) nr 324/2014 z dnia 28 marca 2014 r. przyjmujące nadzwyczajne środki wspierania rynku wieprzowiny w Polsce poprzez wprowadzenie zapisu, mówiącego że producenci wieprzowiny wnioskujący o wsparcie nie korzystali z pomocy dotyczącej przedwczesnego uboju, o którym mowa w art. 1 ust. 3 decyzji wykonawczej Komisji 2014/236/UE. Projekt rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) przyjmującego nadzwyczajne środki wspierania rynku wieprzowiny na Litwie i zmieniającego rozporządzenie wykonawcze (UE) nr 324/2014 przyjmujące nadzwyczajne środki wspierania rynku wieprzowiny w Polsce został przyjęty na posiedzeniu Komitetu ds. Wspólnej Organizacji Rynków Rolnych w dniu 16 kwietnia 2014 r. Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) przyjmujące nadzwyczajne środki wspierania rynku wieprzowiny na Litwie i zmieniające rozporządzenie wykonawcze (UE) nr 324/2014 przyjmujące nadzwyczajne środki wspierania rynku wieprzowiny w Polsce wydano pod numerem 428/2014 z dnia 25 kwietnia 2014 r. Ukazało się ono w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej serii L, nr 125 z dn. 26.4.2014 r. 4. Obserwatorium rynku mleka Uzgodnione przez państwa członkowskie i Komisję Europejską w roku 2008 w ramach przeglądu WPR (ang. Health Check ) zniesienie z dniem 31 marca 2015 r. systemu kwot mlecznych, stworzy nowe środowisko ekonomiczne dla podmiotów unijnego sektora mleka działających od 30 lat w tym systemie. W celu przygotowania sektora do nowych uwarunkowań, UE w ramach tzw. Pakietu mlecznego wprowadziła szereg nowych instrumentów WPR, w tym m.in. możliwość wzmocnionej współpracy pomiędzy 11
producentami mleka oraz pozostałymi uczestnikami tego rynku za pośrednictwem uznanych organizacji producentów, ich zrzeszeń oraz organizacji międzybranżowych. W celu wzmocnienia pozycji rynkowej producentów mleka wprowadzono także możliwość prowadzenia zbiorowych negocjacji oraz możliwość wprowadzenia przez państwa członkowskie systemu umów. Ponadto w ramach reformy WPR po 2013 roku zmodyfikowane zostały tradycyjne instrumenty interwencji rynkowej (interwencja publiczna, prywatne przechowywanie, refundacje wywozowe), które odtąd pełnić będą rolę tzw. siatki bezpieczeństwa wykorzystywanej w sytuacji poważnych zakłóceń rynku. Wzmocnione zostały również dostępne instrumenty zarządzania kryzysami na rynkach rolnych, w tym na rynku mleka i jego przetworów. Dochody unijnych producentów mleka będą nadal wspieranie przez system płatności bezpośrednich. Po raz pierwszy koncepcja utworzenia obserwatorium rynku mleka została publicznie przedstawiona przez Komisarza ds. Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich Pana Daciana Ciolosa podczas zorganizowanej przez Komisję Europejską w dniu 24.09.2013 roku w Brukseli konferencji poświęconej przyszłości sektora mleczarskiego w UE po 2015 roku. Utworzenie takiej instytucji miało być jednym z dodatkowych działań UE, które przygotują sektor mleka do prawidłowego funkcjonowania po zniesieniu systemu kwotowania produkcji. Uruchomione w dniu 16 kwietnia 2014 r. obserwatorium rynku mleka w formie interfejsu, zawierającego zebrane w jednym miejscu informacje o rynku mleka, ma na celu: zwiększenie możliwości monitorowania rynku przez KE; zwiększenie przejrzystości rynku; gromadzenie i publikowanie dokładnych danych i analiz dotyczących sektora mleka w zakresie: produkcji; równowagi pomiędzy podażą i popytem; kosztów produkcji, prognoz rynkowych; sprawozdań krótkookresowych i średniookresowych; analiz aktualnych i historycznych tendencji w sektorze mleka w UE i na rynkach światowych; pozostałych zagadnień. opracowywanie i publikowanie sprawozdań z posiedzeń Rady Ekonomicznej obserwatorium rynku mleka powołanej w związku z jego uruchomieniem i składającej się z wybranych uczestników tego rynku. Sprawozdania Rady Ekonomicznej będą 12
zawierać istotne dodatkowe informacje i wnioski, które nie wynikają w sposób oczywisty z gromadzonych danych statystycznych; udostępnianie powyższego szerokiego wachlarza informacji: uczestnikom rynku mleka; odpowiednim jednostkom Komisji Europejskiej i administracji państw członkowskich w celu ułatwienia podejmowania decyzji na szczeblu UE i krajowym. Wszystkie ww. dane statystyczne i sprawozdania są dostępne na oficjalnej stronie internetowej obserwatorium rynku mleka (ang. European Milk Market Observatory) pod adresem: http://ec.europa.eu/agriculture/milk-market-observatory/index_en.htm 5. Przyjęcie projektu decyzji wykonawczej Komisji w sprawie programów informacyjnych i promocyjnych dla produktów rolnych na rynek wewnętrzny i krajów trzecich zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 501/2008 W świetle obowiązujących przepisów UE może wspierać finansowanie działań informacyjnych i promocyjnych dotyczących unijnych produktów rolno-spożywczych na swoim rynku wewnętrznym oraz w krajach trzecich. Całkowity roczny budżet na działania tego typu wynosi 60 mln EUR. UE pokrywa maksymalnie 50% kosztów takich działań (lub do 60 proc. w przypadku propagowania konsumpcji owoców i warzyw przez dzieci lub upowszechniania odpowiedzialnej konsumpcji alkoholu i ostrzegania przed jego nadmiernym spożyciem), zaś pozostałą kwotę dopłacają organizacje i zrzeszenia branżowe, które wysunęły propozycję danego działania, a w niektórych przypadkach również zainteresowane państwa członkowskie. Zainteresowane uczestnictwem w tego rodzaju działaniach organizacje branżowe przedkładają projekty programów państwom członkowskim (w dwóch turach w ciągu roku). Następnie państwa członkowskie przekazują Komisji Europejskiej listę propozycji, jakie wybrały, wraz z kopią dokumentacji każdego z programów. W dalszej kolejności Komisja Europejska dokonuje ostatecznej oceny i zatwierdzenia przedłożonych programów. W ramach niniejszej tury Komisja Europejska zatwierdziła 20 programów mających na celu propagowanie unijnych produktów rolno-spożywczych w UE i poza jej obszarem. Całkowity budżet wszystkich zatwierdzonych programów wynosi 46,5 mln EUR, w tym 23,3 mln EUR wkładu z budżetu UE. Wybrane programy dotyczą szerokiej gamy produktów, zaczynając od produktów opatrzonych znakami CHNP, CHOG i GTS, poprzez produkty rolnictwa ekologicznego, świeże owoce i warzywa, aż po wina, mleko i jego przetwory, 13
kwiaty, przetwory owocowe i warzywne, przetworzone produkty zbożowe i z ryżu, kwestie etykietowania jaj oraz połączenia różnych kategorii produktów. 12 z 20 wybranych programów skierowanych jest na rynek wewnętrzny, a pozostałe 8 na rynek następujących państw trzecich i regionów świata: Ameryka Północna, Rosja, Chiny, Środkowy Wschód, Azja Południowo-Wschodnia, Indie, Ameryka Łacińska, Norwegia, Azerbejdżan, Białoruś i Turcja. Decyzja w sprawie zatwierdzenia ww. programów promocyjnych zgodnie z rozporządzeniem Komisji (WE) nr 501/2008 dotyczy m.in. akceptacji dwóch polskich programów przedłożonych Komisji Europejskiej pt.: Europejskie jabłka dwukolorowe, złożony przez Konsorcjum w składzie: Stowarzyszenie Polskich Dystrybutorów Owoców i Warzyw Unia Owocowa - lider oraz Związek Sadowników Rzeczpospolitej Polskiej konsorcjant. Program Europejskie jabłka dwukolorowe skierowany jest na rynki: Chin (65% budżetu) oraz Zjednoczonych Emiratów Arabskich (35% budżetu). Całkowity budżet programu wynosi 4 996 924,26 EUR. Program Europejskie jabłka dwukolorowe, będzie realizowany w latach 2014 2017. Celem programu jest m.in. poszerzenie wiedzy o istotnych cechach i zaletach dwukolorowych jabłek oraz poprawienie wizerunku produktu w odniesieniu do jakości, smaku i metod produkcji co pozwoli na stymulowanie konsumpcji i wzrost popytu na docelowych rynkach. Program został zaplanowany jako spójne połączenie działań informacyjnych i promocyjnych takich jak np. targi, konferencje, wizyty handlowe, reklamy zamieszczane w prasie, reklamy zewnętrzne i te zamieszczane w Internecie, mediach społecznościowych oraz dystrybucja materiałów promocyjnych; (ang.) Trade Milk, złożony przez Konsorcjum w składzie: Polska Izba Mleka - lider oraz Polska Federacja Hodowców Bydła i Producentów Mleka - konsorcjant. Program dotyczy przetworów mleczarskich takich jak słodzone mleko smakowe, odtłuszczone mleko, jogurty, dojrzewające sery żółte. Krajami docelowymi dla programu są Rosja i Chiny. Program będzie realizowany w latach 2014 2017. Budżet programu wynosi 1 949 058,18 EUR. Program Trade Milk przewiduje promocję przetworów mleczarskich produkowanych w UE bez podawania konkretnych nazw handlowych. Grupami docelowymi programu promocyjnego są dystrybutorzy i przedstawiciele sieci detalicznych oraz hurtowników. W programie przewidziano udział w targach dla przedstawicieli sektora, misje gospodarcze, relacje z mediami, filmy i materiały promocyjne, wizerunek kampanii, stronę internetową. 14
Projekt decyzji Komisji w sprawie programów informacyjnych i promocyjnych dla produktów rolnych na rynek wewnętrzny i krajów trzecich zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 501/2008 został przyjęty na posiedzeniu Komitetu ds. Wspólnej Organizacji Rynków Rolnych w dniu 4 kwietnia 2014 r. Ww. decyzja wykonawcza Komisji w sprawie programów informacyjnych i promocyjnych dla produktów rolnych na rynek wewnętrzny i krajów trzecich zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 501/2008 została wydana w dniu 29 kwietnia 2014 r. i nie podlega publikacji w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej. 15