Słów kilka o edukacji i bezpieczeństwie. Procesy edukacji i bezpieczeństwa pozornie stanowią odległe od siebie obszary. Współczesny, dynamicznie zmieniający się świat powoduje, iŝ funkcjonują one we wzajemnej symbiozie. KaŜdy rodzic czy opiekun wysyłając dziecko do placówki edukacyjnej oczekuje, Ŝe poza kształceniem i wychowaniem zapewni mu ona niezbędny poziom bezpieczeństwa. Dlatego teŝ warto wspierać wszelkie inicjatywy które przy zachowaniu ich suwerenności wspomogą te procesy. W mojej ocenie przykładem takiej inicjatywy jest uruchomienie portalu,,bezpieczni Razem. Zachęcony przez jego pomysłodawców pozwalam sobie przedstawić kilka być moŝe chaotycznych myśli, przedstawiających jednak mój własny pogląd na jego funkcjonowanie. Zawarłem go w trójkącie słów,,bezpieczeństwo edukacja informatyka. Bezpieczeństwo Idea powstania portalu - zwłaszcza jego edukacyjnej części - wynika zapewne z chęci upowszechniania a takŝe poszerzania wiedzy i umiejętności nt. bezpieczeństwa. Jest ono najczęściej definiowane jako,,stan niezagroŝenia. NaleŜy przy tym dostrzegać rozległość tej tematyki. Mówimy bowiem nie tylko o bezpieczeństwie publicznym (przeciwdziałaniu przestępczości, aktom wandalizmu naruszającym choćby przepisy porządkowe, czy teŝ zagroŝeniom poŝarowym) ale takŝe o działaniach w zakresie przeciwdziałania niebezpieczeństwom w ruchu drogowym,,,na wodzie czy teŝ zdrowotnym. Uwzględnianie moŝliwie najszerszego spektrum zagroŝeń spowodowało sądzę, Ŝe była to jedna z głównych przesłanek dla zespołu tworzącego portal - iŝ naturalnymi partnerami tego projektu stały się słuŝby, instytucje i organizacje których ustawowym lub statutowym zadaniem jest przeciwdziałanie zagroŝeniom, neutralizacja bądź usuwanie ich skutków. Jego
otwarta formuła sprawia, iŝ kaŝdy podmiot który działa w tej sferze moŝe a właściwie powinien aktywnie uczestniczyć w jego tworzeniu. Rolę integratora dla tych podmiotów pełni Wydział Informatyki UM w Szczecinie. Warto przy tym zauwaŝyć, iŝ katalog instytucji współpracujących przy tym projekcie nie jest zamknięty. NaleŜy oczekiwać, Ŝe będzie on podlegał sukcesywnemu powiększaniu, choćby poprzez włączenie się szczecińskich wyŝszych uczelni. Dysponują one potencjałem który moŝe stanowić cenne, eksperckie uzupełnienie. Edukacja Pomimo, iŝ potrzeba bezpieczeństwa jest jedną z najwaŝniejszych w Ŝyciu człowieka, to proces edukacji w zakresie bezpieczeństwa znajduje się na stosukowo wczesnym etapie rozwoju. Przyczyny tego stanu rzeczy stanowią doskonały przyczynek do naukowej diagnozy. Jednak moim zdaniem moŝna się ich doszukiwać choćby w fakcie, iŝ stanowił on przez wiele lat obszar zdominowany przez instytucje państwowe przygotowujące specjalistyczne kadry dla policji, wojskowych i cywilnych słuŝb bezpieczeństwa, straŝy poŝarnej czy innych podmiotów odpowiedzialnych za bezpieczeństwo i porządek publiczny. Ten stan od kilku lat ulega powolnym ale systematycznym zmianom. Istotne novum stanowiło wprowadzenie od 2009 roku w szkołach gimnazjalnych przedmiotu,,edukacja dla bezpieczeństwa, a od 2012 roku włączenie go do nauczania takŝe w liceach. W mojej ocenie jego treści programowe powinny podlegać procesowi systematycznej ewolucji, a takŝe przesunięcia akcentu z obszaru,,militarnego na,,cywilny. Jednocześnie naleŝy dąŝyć do zwiększenia wymiaru godzin tego przedmiotu lub wprowadzenia go juŝ od poziomu szkoły podstawowej. Nie ma bowiem wątpliwości, Ŝe jedna godzina tygodniowo rocznie stanowi zbyt mały wymiar czasu nauczania do
tego, aby w pełni przygotować młodzieŝ do bezpiecznego funkcjonowania we współczesnym świecie. Dlatego z uznaniem naleŝy przyjmować inicjatywy poszerzające moŝliwości kształcenia w zakresie bezpieczeństwa np. poprzez tworzenie tzw. klas,,mundurowych w liceach ogólnokształcących, w których problematyka szeroko postrzeganego bezpieczeństwa jest lub będzie jednym z głównych celów nauczania. Ich zwieńczeniem powinno być umoŝliwienie kontynuowania dalszej edukacji w systemie studiów dziennych lub zaocznych na wyŝszych uczelniach. Taki wielostopniowy model kształcenia nie tylko sprzyja dopływowi specjalistycznych kadr dla nowoczesnej gospodarki i administracji, ale ma bez wątpienia swój korzystny wpływ na szeroko definiowany obszar wiedzy i umiejętności w zakresie bezpieczeństwa wśród młodych ludzi. Dziś jest to wprost niezbędne do bezpiecznego funkcjonowania. Wydaje się, iŝ taki model kształcenia będzie funkcjonował równieŝ w Szczecinie. Inicjatywa powstania takiej klasy powstała w LO nr VII. Na podkreślenie zasługuje takŝe fakt, iŝ absolwenci szkół średnich mogą kontynuować naukę na kierunku bezpieczeństwo publiczne, który funkcjonuje w Instytucie Politologii i Europeistyki Wydziału Humanistycznego US. Warto przy tym zauwaŝyć na istotną rolę jaką w tym procesie odgrywają materiały dydaktyczne. Niedostatek wydawnictw zwartych kompensowany jest publikacjami branŝowymi, opracowaniami tworzonymi na potrzeby programów profilaktycznych realizowanych przez słuŝby i organizacje poŝytku publicznego, a takŝe, a moŝe przede wszystkim obfitością opracowań branŝowych odnoszących się choćby do regulacji prawnych z zakresu bezpieczeństwa. Portal moŝe, a nawet powinien stanowić znakomite kompendium wiedzy i jej systematycznego uzupełniania w tym zakresie. Winien być takŝe miejscem intensywnych interakcji pomiędzy administratorem a uŝytkownikami. Informatyka Jak zdecydowana większość jestem konsumentem produktów tej dziedziny nauki. Dziś wielu z nas nie wyobraŝa sobie codziennego funkcjonowania bez aktywnego uczestnictwa np. w internecie. Ta właśnie cecha powoduje, iŝ bez wątpienia jest on znakomitym źródłem informacji i wiedzy równieŝ w procesie dydaktycznym. Dotyczy to takŝe szeroko postrzeganego bezpieczeństwa. Myślę, Ŝe
twórcy portalu załoŝyli, iŝ będzie on platformą wymiany informacji, źródłem praktycznych porad, oraz - a moŝe przede wszystkim miejscem z którego moŝna będzie uzyskiwać treści o charakterze multimedialnym. Stąd teŝ m.in. moŝliwość bezpośredniego,,wejścia na strony internetowe policji, państwowej straŝy poŝarnej, pogotowia ratunkowego, wodnego ochotniczego pogotowia ratunkowego oraz straŝy miejskiej. Strony te zawierają szereg istotnych danych dotyczących. choćby realizowanych przedsięwzięć o charakterze profilaktycznym, statystyk, zmian prawnych czy w końcu kontaktowych. Portal zawiera równieŝ zbiór podstawowych aktów prawa powszechnego, w tym aktów wykonawczych, komunikatów i ostrzeŝeń czy interesujących zasobów mapowych. To jeden z jego niezaprzeczalnych walorów. Kolejny stanowią filmy, których zróŝnicowana tematyka w sposób syntetyczny przybliŝa nie tylko kwestie neutralizacji róŝnorodnych zagroŝeń, ale równieŝ akcentuje podstawowe problemy dydaktyczne. Wydawać się moŝe, iŝ uruchomienie portalu jako jednego z wielu elementów szeroko rozumianego procesu prewencji będzie miało wpływ na poprawę stanu bezpieczeństwa i porządku publicznego. Stanie się tak pod warunkiem, Ŝe będzie on miejscem z którego systematycznie korzystać będą nie tylko mieszkańcy Szczecina. Źródłem do pełnej satysfakcji dla zespołu redakcyjnego, było by osiągnięcie poziomu uŝytkowników zbliŝonego do edukacyjnej części portalu. W moim odczuciu wtedy teŝ będzie to miało istotny wpływ na poziom bezpieczeństwa nas wszystkich. Dlatego teŝ jednym z istotniejszych wyzwań dla twórców portalu staje się jego moŝliwie najszersza popularyzacja. Jak więc zachęcić tych którzy nie wiedzą o jego istnieniu, jak przekonać o jego uŝyteczności tych nieprzekonanych? To pytania bez jednoznacznej odpowiedzi. UwaŜam jednak, iŝ stanowią wyzwanie równie istotne jak samo uruchomienie tego narzędzia. Liczę równieŝ, Ŝe uŝytkownicy portalu wykaŝą się w tym zakresie kreatywnością.
dr Szczepan Stempiński Doradca Prezydenta Miasta Szczecin ds. bezpieczeństwa, specjalizuje się w problematyce bezpieczeństwa publicznego, a w szczególności imprez masowych i zgromadzeń publicznych, wykładowca współpracujący cy z Uniwersytetem Szczecińskim, autor publikacji nt. bezpieczeństwa.