kod pracy ucznia. pieczątka nagłówkowa szkoły PRZEDMIOTOWY KONKURS Z PRZYRODY DLA UCZNIÓW SZKÓŁ PODSTAWOWYCH ETAP WOJEWÓDZKI Instrukcja dla ucznia 1. Przed rozpoczęciem pracy sprawdź czy Twój test jest kompletny i zawiera 11 stron. Ewentualny brak stron lub inne usterki zgłoś Komisji Konkursowej. 2. Na górze tej strony wpisz swój kod. 3. Zadania czytaj uważnie i ze zrozumieniem. Na ich rozwiązanie masz 60 minut. 4. Odpowiedzi wpisuj czarnym lub niebieskim długopisem bądź piórem. Nie używaj korektora. 5. Jeśli się pomylisz, przekreśl błędną odpowiedź i wpisz poprawną. 6. W zadaniach wyboru wybierz tylko jedną odpowiedź stawiając znak X na literze poprzedzającej jej treść. Jeżeli się pomylisz błędne zaznaczenie otocz kółkiem i zaznacz inną odpowiedź. 7. Oceniane będą tylko odpowiedzi, które zostały umieszczone w miejscu do tego przeznaczonym. 8. Przy każdym zadaniu podano maksymalną liczbę punktów możliwą do uzyskania za jego rozwiązanie. Za poprawnie rozwiązany test możesz uzyskać łącznie 67 punktów. 9. Rozwiązania zadań otwartych zapisuj czytelnie i starannie. 10. Pracuj samodzielnie. Powodzenia! 1
Zadanie 1. (0 8 pkt.) Na mapie konturowej Polski cyframi od 1 4 oznaczono miasta, a literami alfabetu od A D rzeki. Rozpoznaj je i ich nazwy wpisz we właściwe rubryki do poniższej tabeli. D A 1 C B 4 2 3 Miasta 1 A Rzeki 2 B 3 C 4 D 2
Zadanie 2. (0 3 pkt.) Uzupełnij zdania wpisując w miejsce kropek nazwy pasów krajobrazowych Polski. A. W północnej części kraju, nad samym wybrzeżem Morza Bałtyckiego, znajdują się.. B. W części południowo wschodniej leży pas.. W ich krajobrazie występują wapienne skałki i wąwozy lessowe. C. Na południu, wzdłuż granic państwa, znajduje pas. - Karpaty i Sudety. Zadanie 3. (0 9 pkt.) Na mapie konturowej Europy cyframi od 1 9 zaznaczono państwa nadbałtyckie. Rozpoznaj je i ich nazwy wpisz do tabeli. Cyfra na mapie Nazwa państwa Cyfra na mapie 1 6 2 7 3 8 4 9 5 Nazwa państwa 3
Zadanie 4. (0 1 pkt.) Wyjaśnij, dlaczego w rurze próżniowej dwa przedmioty: metalowa kulka i skrawek papieru mimo tego, że różnią się masą, spadają w tym samym czasie. Odpowiedź:..... Zadanie 5. (0 1 pkt.) Wyjaśnij, dlaczego kartka papieru spada w powietrzu wolniej niż kulka wykonana z tej kartki. Odpowiedź: 4
Zadanie 6. (0 6 pkt.) Ptaki, ze względu na prowadzony tryb życia, mający bezpośredni związek z podejmowaniem przez nie wędrówek, dzieli się na: osiadłe, wędrowne i koczujące. A. Wyjaśnij te określenia: osiadłe - wędrowne koczujące - B. Spośród podanych nazw ptaków wybierz przedstawicieli wymienionych grup i wpisz je do właściwej rubryki w tabeli: bocian biały, sikora sosnówka, dzięcioł, jerzyk, sroka, jemiołuszka. osiadłe wędrowne koczujące Zadanie 7. (0 1 pkt.) Spełniają bardzo ważną funkcję w organizmie człowieka, gdyż regulują różnorodne procesy w nim zachodzące. Są to: A. witaminy B. białka C. cukry D. tłuszcze Zadanie 8. (0 1 pkt.) Kwiaty służą roślinom do: A. rozmnażania B. oddychania C. odżywiania D. wydalania 5
Zadanie 9. (0 10 pkt.) W okresie zimy niektóre gatunki zwierząt nie są w stanie funkcjonować w niskich temperaturach powietrza i zapadają w sen. Do nazw zwierząt dobierz ich sposób zabezpieczenia się przed zimnem, wpisując do tabeli właściwą cyfrę. Nazwy zwierząt Cyfry Nazwy zwierząt Cyfry niedźwiedź brunatny popielica koszatka chomik świstak bobak jeż nietoperz ropucha szara jaszczurka zwinka 1 śpi pod korzeniami starych drzew, czasem zasypia też w dziuplach; przesypia całą zimę bez przebudzenia 2 wraz z całym stadem liczącym do 20 osobników żyje w norach, których wyloty na okres zimy zatyka korzeniami roślin i trawą 3 na okres snu wybiera siedliska o dużej wilgotności powietrza, co chroni go przed utratą wody; w okresach ocieplenia może się przebudzić, by polować na jakieś owady 4 zakopuje się metr pod ziemią, zwinięta w kłębek i zapada w sen osłonięta mchem i liśćmi 5 zwierzę zmiennocieplne przesypia zimę w ukryciu, na dnie zbiorników, gdzie zagrzebuje się w ziemi 6 gryzoń spokrewniony ze świstakiem żyje gromadnie w norach, które są również miejscem snu zimowego 7 w swej kryjówce zwanej gawrą zimuje długo, lecz nie zapada w całkowite odrętwienie i od czasu do czasu się budzi 8 zapada w stan hibernacji; budzi się dość często, by posilić się wcześniej zgromadzonymi ziarnami 9 ten pospolity polski gad na zimowe kryjówki najczęściej wybiera głębokie nory lub szczeliny 10 śpi w gnieździe przygotowanym w liściastej ściółce, zwinięty w ciasną, regularną kulę; na kryjówkę wybiera najczęściej stertę liści lub pryzmę kompostu 6
Zadanie 10. (0 1 pkt.) W Polsce żyje około 18 gatunków płazów. W którym zestawie wymieniono wyłącznie ich przedstawicieli? A. żaba, ropucha, padalec B. grzebiuszka, kumak, zaskroniec C. ropucha, jaszczurka, salamandra D. traszka, rzekotka, żaba wodna Zadanie 11. (0 1 pkt.) Płazy, to zwierzęta żyjące w środowisku wodno lądowym. Do oddychania służą im: A. skrzela i płuca B. płuca i jama gębowa C. płuca i worki powietrzne D. skrzela i worki powietrzne Zadanie 12. (0 2 pkt.) Rozwój płazów odbywa się w wodzie. Wyjaśnij, co oznaczają nazwy: A. skrzek B. kijanka - Zadanie 13. (0 1 pkt.) Bocian biały przelatuje z miejsca lęgowiska w Polsce do miejsc zimowania w Afryce około 10 000 km. Oblicz, w ile godzin przeleciałby całą swoją trasę wędrówki, gdyby pokonywał ją bez przerwy ze stałą prędkością wynoszącą 125 km/h. Obliczenia: 7
Zadanie 14. (0 4 pkt.) Przyporządkuj nazwiskom wielkich podróżników oznaczonych literami alfabetu ich osiągnięcia. Cyfry wpisz we właściwe rubryki tabeli. A. Krzysztof Kolumb 1. Opłynięcie kuli ziemskiej w latach 1519-1522 B. Amerigo Vespucci 2. Odkrycie Ameryki w 1492 r. C. Ferdynand Magellan 3. Zbadanie i opisanie części wybrzeży Ameryki Południowej D. Edmund Paweł Strzelecki 4. Opracowanie pierwszej mapy geologicznej Nowej Południowej Walii i Tasmanii E. Abel Tasman A B C D E Zadanie 15. (0 1 pkt.) Statek pasażerski ma przepłynąć Kanał Sueski, którego długość wynosi 160 km. Oblicz tę odległość w milach morskich. Mila morska (w skrócie Mm) to jednostka długości używana do pomiaru odległości na morzu: 1 Mm = 1852 m. Wynik zaokrąglij do pełnych mil. Obliczenia: Zadanie 16. (0 3 pkt.) Wymień przyczyny różnic w zasoleniu wód morskich. A -. B -. C - 8
Zadanie 17. (0 4 pkt.) Ruchy wód morskich są wywołane różnymi czynnikami. Przyporządkuj literom alfabetu oznaczającym zjawiska, odpowiednie cyfry wyjaśniające przyczyny i wpisz je do tabeli. A. Falowanie 1 przyciąganie Księżyca B. Prądy morskie 2 trzęsienia ziemi C. Przypływy i odpływy 3 wiatry stałe D. Tsunami 4 wiatry 5 uderzenie fali o stromy brzeg A B C D Zadanie 18. (0 1 pkt.) Która rzeka nie jest najdłuższa na swoim kontynencie? A. Nil B. Dunaj C. Missisipi z Missouri D. Jangcy Zadanie 19. (0 1 pkt.) Uzupełnij zdanie. W zielonych częściach roślin zachodzi proces produkcji pokarmów nazywany.. Zadanie 20. (0 3 pkt.) Przeczytaj poniższe zdania i w puste okienka wpisz literę P (prawda) lub F (fałsz). A. Promienie gamma niosą ze sobą małą energię, dlatego nie mogą przenikać przez metal. B. Promienie X (Roentgena) stosuje się do prześwietlania układu kostnego. C. Fale radiowe stosowane są do podgrzewania potraw w kuchenkach mikrofalowych. 9
Zadanie 21. (0 1 pkt.) Wiatr wieje z prędkością 81 km/h. Oblicz, jaka to jest prędkość w m/s. Obliczenia: Zadanie 22. (0 1 pkt.) Działka ma kształt prostokąta, który na mapie w skali 1 : 100 000 ma następujące wymiary: długość 0,3 cm, szerokość 0,1 cm. Podaj rzeczywiste wymiary działki w metrach. Obliczenia: Zadanie 23. (0 3 pkt.) Poniższe emblematy symbolizują organizacje lub programy związane z ochroną przyrody i dziedzictwa kulturowego człowieka. Rozpoznaj je i ich nazwy wpisz w puste okienka. 10
BRUDNOPIS 11