STATISTICA JAKO NARZĘDZIE KONTROLI JAKOŚCI WYROBÓW W SAINT-GOBAIN ADFORS POLSKA Łukasz Depczyński, Saint-Gobain Adfors Polska Sp. z o.o. Zapewnienie produktów o jak najwyższej jakości to jeden z głównych celów zakładu produkcyjnego Saint-Gobain Adfors Polska w Gorlicach. Mnogość wytwarzanego asortymentu oraz konieczność spełnienia specyficznych wymagań jakościowych klientów wymaga ciągłego monitorowania zmian parametrów procesu oraz kluczowych cech wyrobu finalnego. Zbierane informacje stanowią również bazę know-how operatorów oraz służą szczegółowym analizom na poziomie inżynierskim. Niniejsze opracowanie ma na celu przestawienie systemu kontroli jakości tworzonego przy udziale oprogramowania STATISTICA. Firma i jej produkty Koncern Saint-Gobain jest światowym liderem na wielu rynkach związanych z budownictwem. Dostarcza innowacyjne produkty, niejednokrotnie pomagające w rozwiązywaniu zagadnień, które mają kluczowe znaczenie dla rozwoju naszej planety, takie jak zużycie energii czy ochrona środowiska. Potencjał ponad 193 000 pracowników z 64 krajów sprawia, że Saint Gobain jest największym producentem materiałów izolacyjnych na świecie i liderem w produkcji szkła na rynku europejskim. Gorlicki zakład Adfors Polska należy do branży Saint-Gobain Technical Fabrics, której głównym obszarem działalności jest produkcja oraz sprzedaż tkanin i dzianin z włókna szklanego dla budownictwa. Nasza firma dostarcza produkty dla różnych aplikacji, takich jak: izolacja akustyczna, pokrycia ścian zewnętrznych, siatki przeciwko insektom, pokrycia dekoracyjne, wykańczanie powierzchni, wzmocnienia oraz osnowy do pap asfaltowych i powłok antykorozyjnych. Kluczowym wyrobem jest welon szklany, czyli materiał zbudowany z ciągnionych, równomiernie rozłożonych włókien szklanych, nici wzmacniających i dodatków organicznych pełniących rolę lepiszcza. Cechuje go wytrzymałość mechaniczna, stabilność wymiarowa, odporność na działanie promieni UV i żaroodporność. Copyright StatSoft Polska 2013 www.statsoft.pl/czytelnia.html 49
Rys. 1. Schemat ideowy procesu produkcji welonu szklanego (topienie szkła formowanie wstęgi welonu impregnacja termiczne utwardzanie zwijanie). Wychodząc naprzeciw różnorodnym oczekiwaniom klientów, zakład oferuje szeroki wachlarz welonów, podzielonych na rodziny różniące się typem zastosowanego spoiwa. Oprócz tradycyjnych impregnatów na bazie mocznika i melaminy nieustannie testowane i wdrażane są nowe formuły lepiszcza o niskiej zawartości formaldehydu, bądź też całkowicie go pozbawione, poprzez zastosowanie wodorozcieńczalnych żywic akrylowych (green binders). Produkowany welon szklany jest też różnicowany ze względu na takie cechy fizyczne jak: szerokość, gramatura, obecność bądź brak włókien wzmacniających, długość nawoju. Na chwilę obecną nasz katalog wyrobów to ponad 190 SKU (Stock Keeping Unit) i liczba ta rokrocznie wzrasta. Rys. 2. Typ zastosowanego spoiwa warunkuje docelowe zastosowanie wyrobu oraz jego barwę. 50 www.statsoft.pl/czytelnia.html Copyright StatSoft Polska 2013
Kontrola jakości Aby wyrób finalny spełniał wszystkie wyspecyfikowane wymagania, a jego jakość była utrzymywana na stałym, wysokim poziomie, niezbędna jest ciągła kontrola jakości. W przypadku welonu szklanego sprawdzane są m.in. wszystkie parametry określone w karcie technicznej produktu. Do najważniejszych z nich należą: pomiar gramatury, oznaczenie zawartości lepiszcza, określenie wytrzymałości na zrywanie i rozwarstwianie oraz sprawdzenie grubości i szerokości. Cały plan badań odbiorczych zamyka się wykonaniem (w zależności od przedmiotowej normy) ok. 15-20 różnych pomiarów. Ich wynik wpływa na kwalifikację wyrobu oraz podjęcie ewentualnych działań korygujących przez Mistrza Produkcji. Z uwagi na specyfikę produkcji, która odbywa się w sposób ciągły, bardzo ważnym czynnikiem jest czas potrzebny na przekazanie informacji jakościowych. Korzystając z programu STATISTICA, kontroler jakości na bieżąco wprowadza wyniki pomiarów do odpowiednich komórek w predefiniowanym formularzu. Rys. 3. Okno startowe. Rys. 4. Formularz pomiarów welonu szklanego wypełniany przez kontrolera. Konsekwencją wykonania tych czynności jest autoaktualizacja przebiegu parametrów produktu na elektronicznych kartach kontrolnych Schewarta, prezentowanych w głównej hali produkcyjnej. Dodatkowo jeden z ekranów kontrolnych generuje obraz dystrybucji włókna odczytywany on-line z izotopowego miernika gramatury zainstalowanego na każdej z linii Copyright StatSoft Polska 2013 www.statsoft.pl/czytelnia.html 51
welonowych. Powyższy sposób prezentacji wyników pomiarów pomaga sprawnie reagować na wszelkie anomalie jakościowe i redukować do minimum produkcję odpadową. Rys. 5. Ekran główny modułu monitorowania procesu. Rys. 6. Karty kontrolne parametrów welonu. 52 www.statsoft.pl/czytelnia.html Copyright StatSoft Polska 2013
Zastosowanie programu STATISTICA pozwala także na istotne zmniejszenie liczby papierowych formularzy jakościowych i usprawnia proces przygotowania świadectw jakości dla klientów. Wszelkie wyniki badań gromadzone są w centralnej bazie danych, a ich odczyt (poprzez odpowiednie zapytanie) jest możliwy w każdym momencie. Wart podkreślenia jest również fakt, iż sposób zapisu danych umożliwia ich bezproblemowe kopiowanie do innych programów, np. arkuszów kalkulacyjnych. Producer : Receiver: SAINT-GOBAIN HPM POLSKA Sp.z o.o Oddział Adfors Polska Tel. 00 48 18 354-91-00 Q U A L I T Y C E R T I F I C A T E Product: Glass Veil Certificate No. 13-588 Type: M 105 Date of issue: Roll length: 1200 m Width: 1000 mm Distance of yarns: N/A mm Porosity: 2,5 mmwc 13,8 µm Fibre diameter (av.): Cardboard tube dia.: 76 mm Nominal roll diameter: 330 mm Internal product code: Results of test: Production date Rollnumber Gram weight Binder content Moisture Tensile strength - longitudinal VE3090P Tensile strength - transverse yyyy-mm-dd g/m2 % % N/50mm N/50mm 2013-08-15 P132 272 037 100,5 27,5 0,87 306,8 304,4 2013-08-15 P132 272 043 103,2 28,0 308,2 315,4 2013-08-15 P132 272 054 103,2 28,0 306,2 322,2 2013-08-16 P132 272 060 102,6 28,1 0,89 318,0 314,2 2013-08-16 P132 282 018 104,7 27,8 304,8 320,0 Packing List No: 84533834 Average values: 102,8 27,9 0,88 308,8 315,2 Specification: 105±5? 30 max. 1,00 320-20 320-20 Production and Quality Control Responsible Łukasz Depczyński Rys. 7. Dokumenty jakościowe przygotowane w oparciu o dane zgromadzone w bazie STATISTICA. Parametry procesu Właściwości produktu finalnego są wynikiem optymalnie prowadzonego procesu produkcyjnego. Ponieważ produkcja welonu szklanego nacechowana jest uwarunkowaniami środowiskowymi (temperatura otoczenia, ciśnienie atmosferyczne), zakres i wartości ustawień linii produkcyjnej muszą być systematycznie monitorowane. Stosowne zapisy nanoszone są do odpowiednich kart parametrów procesu kpp. Ich elektroniczna archiwizacja wykonywana jest za pośrednictwem dedykowanego do tego celu arkusza programu STATISTICA. Gromadzona wiedza stanowi następnie bazę know-how, która ułatwia sprawne przezbrojenie i dostosowanie ustawień linii do np. zmiennej wielkości wytopu szkła. Copyright StatSoft Polska 2013 www.statsoft.pl/czytelnia.html 53
Rys. 8. Arkusz parametrów procesu produkcji. Zbierane dane, począwszy od prędkości linii, a skończywszy na profilu temperaturowym suszarni, pozwalają śledzić wpływ zmian tych czynników na jakość poszczególnych produktów. Szczegółowe analizy inżynierskie oparte na bazie parametrów procesu oraz wynikach badań jakościowych służą także optymalizacji procesu produkcji, a niekiedy dodatkowo sygnalizują konieczność wymiany kluczowych elementów maszyn. Rys. 9. Wyniki jakościowe rolek welonu posortowane wg daty produkcji. Podsumowanie Minimalizacja strat materiałowych poprzez najwyższą jakość wyrobów oraz optymalne wykorzystanie dostępnych maszyn to cel każdego nowoczesnego zakładu produkcyjnego. Aby sprostać temu, zwykle bardzo trudnemu zadaniu, niezbędne są wiedza i doświadczenie zespołu ludzkiego oraz posiadanie odpowiednich narzędzi. Jednym z nich jest niewątpliwie program STATISTICA firmy StatSoft Polska. Elastyczność jego struktury pozwala na stworzenie z pozoru prostego rozwiązania informatycznego, a jednocześnie spełniającego bardzo specyficzne wymagania. Godnym podkreślenia jest również fakt, że na jego liście referencyjnej znajdują się czołowe przedsiębiorstwa branży przemysłowej w Polsce. Najlepsi nie mogą się mylić. 54 www.statsoft.pl/czytelnia.html Copyright StatSoft Polska 2013