Ansprache zum Tag der Deutschen Einheit, 3. Oktober 2013 Świętujemy dziś dwudziestą trzecią rocznicę Jedności Niemiec. Radość i wdzięczność wynikająca z tego wielkiego historycznego wydarzenia trwa i chętnie się nią dzielimy. Nasze podziękowania kierujemy ku politycznym przyjaciołom, którzy nas wspierali i motywowali. Należą się one także Państwu - naszym przyjaciołom z Krakowa. Sehr verehrte Damen und Herrn, liebe Freunde, zusammen mit meiner Frau und meinen Kolleginnen und Kollegen möchte ich Sie heute Abend ganz herzlich begrüßen. Wir feiern heute den 23. Jahrestag der deutschen Einheit und wir freuen uns, dass wir aus diesem Anlass hier in Krakau zusammenkommen. My, Niemcy i Polacy, jesteśmy sobie bliscy. Nic dziwnego zatem, że Polacy w niemal takim samym napięciu śledzili wybory do Bundestagu dwudziestego drugiego września. Wynik wyborów - Angela Merkel pozostaje na stanowisku kanclerza federalnego. Myślę, że pani kanclerz o polskich korzeniach oraz nowy minister spraw zagranicznych niezależnie kto obejmie to stanowisko - będą także teraz po wyborach bardzo dobrze rozumieć się ze swoimi polskimi partnerami. In Polen hat man fast so gespannt wie in Deutschland die Bundestagswahlen verfolgt. Ich bin davon überzeugt, dass die Kanzlerin - mit ihren polnischen Wurzeln - und wer auch immer Außenminister sein wird, sich auch nach diesen Wahlen mit ihren Partnern in Polen gut verstehen werden. Polen und Deutschland bilden zusammen mit Frankreich das Weimarer Dreieck. Ich freue mich ganz besonders, heute unseren neuen französischen Kollegen, Herrn Generalkonsul Thierry Guichoux und seine Frau, begrüßen zu können. Im Rahmen des Weimarer Dreiecks haben in Krakau im Mai die Präsidien der Parlamente Polens, Frankreichs und Deutschlands getagt. Die deutsche Delegation leitete Bundestagspräsident Lammert. Kurz darauf kamen hier die Innenminister der drei Länder zusammen.
2 Polska i Niemcy tworzą wspólnie z Francją Trójkąt Weimarski. Bardzo się cieszę, że mogę powitać dzisiejszego wieczoru naszego nowego kolegę, pana konsula generalnego Francji Thierry'ego Guichoux wraz z małżonką. W styczniu 2013 roku obchodziliśmy wspólnie pięćdziesiątą rocznicę podpisania Traktatu Elizejskiego. W nawiązaniu do tego jubileuszu w listopadzie będziemy wspólnie prezentować małą wystawę dokumentującą historię sukcesu Traktatu Elizejskiego. Było to dla nas jak i z pewnością dla miasta Krakowa wielkim honorem, że w ramach Trójkąta Weimarskiego w maju tego roku odbyło się tu spotkanie prezydiów parlamentów Polski, Francji i Niemiec. Na czele delegacji Bundestagu stał przewodniczący Bundestagu Norbert Lammert. Wkrótce po tym wydarzeniu spotkali się tu trzej ministrowie spraw wewnętrznych. Minister federalny Hans-Peter Friedrich podobnie jak wszyscy odwiedzający Kraków był pod wrażeniem bogactwa kulturowego i uroku Krakowa. Nie wystarczyłoby czasu, by odnieść się szczegółowo do wszystkich spotkań polskoniemieckich w minionym roku. Wymienię jednak niektóre z nich: w marcu miało miejsce spotkanie grupy Bergedorfer Gesprächskreis z udziałem byłego prezydenta federalnego Richarda von Weizsäckera. Szczególne podziękowania za ogromne wsparcie kieruję do Rady Miasta Krakowa! Marion Walzmann, minister do spraw europejskich, a Jürgen Reinholz, minister rolnictwa Turyngii kontynuowali owocny dialog ze swoimi partnerami z Małopolski; w styczniu Sylvia Löhrmann, minister oświaty Nadrenii Północnej-Westfalii, a wkrótce późnej premier tego landu Hannelore Kraft, odwiedziły razem z młodzieżą tego kraju były obóz zagłady Auschwitz. Dzieliły się swoimi przemyśleniami o wizycie z młodzieżą w Międzynarodowym Domu Spotkań Młodzieży, a w Centrum Dialogu i Modlitwy. Obu wymienionym instytucjom chciałbym z tego miejsca bardzo serdecznie podziękować za wsparcie odgrywające tak istotną rolę w podtrzymywaniu pamięci o tych okrutnych czasach;
3 wizyty parlamentarzystów ze Szlezwika-Holsztynu oraz Nadrenii Północnej- Westfalii zamykają cykl wizyt na szczeblu krajów związkowych; Um auf die vielen deutsch-polnischen Begegnungen in Krakau im letzten Jahr im Detail einzugehen, reicht die Zeit nicht aus. Nennen möchte ich aber: den Bergedorfer Gesprächskreis unter dem Vorsitz von Bundespräsident a.d. Richard von Weizsäcker. Europaministerin Frau Marion Walzmann und Landwirtschaftsminister Jürgen Reinholz aus Thüringen; Bildungsministerin Sylvia Löhrmann aus Nordrheinwestfalen und Ministerpräsidentin Kraft: beide besuchten mit Jugendgruppen Auschwitz; Abgeordnetengruppen aus Schleswig-Holstein und Nordrhein-Westfalen. To dobrze, że istnieje tak gęsta sieć spotkań pomiędzy Polską i Niemcami. Co nie znaczy jednak, że nie musimy się bardziej wysilać, aby jeszcze lepiej rozumieć się i poznawać wzajemnie oraz zgłębiać naszą historię. Przypomniała nam o tym burzliwa dyskusja wokół filmu Nasze matki, nasi ojcowie ( Unsere Mütter, unsere Väter ), który w swoim ostatnim odcinku pokazał nieprawdziwy i wypaczony obraz historycznej sytuacji w Polsce i polskiego oporu. Z pewnością dyskusja ta przyczyniła się do pogłębienia w Niemczech wiedzy o Polsce. Tak na marginesie, jest oznaką dojrzałości w naszych relacjach, że mimo kontrowersji polska telewizja wyemitowała ten film i każdy mógł wyrobić sobie własne zdanie na ten temat. Es ist gut, dass es dieses dichte Netz an Beziehungen zwischen Polen und Deutschland gibt. Das heißt aber nicht, dass wir uns nicht weiter anstrengen müssen, uns noch besser zu verstehen und uns und unsere Geschichte noch besser kennen zu lernen. Daran hat uns die breite Diskussion um den Film Unsere Mütter, unsere Väter erinnert, der - vor allem in seinem letzten Teil - ein verzerrtes, verfälschendes Bild der Situation in Polen und des polnischen Widerstands gezeigt hat. Die Diskussion hat mit Sicherheit zu einem Lernprozess in Deutschland geführt. Ich halte es im Übrigen für ein Zeichen der Reife unserer Beziehungen, dass das polnische Fernsehen den Film trotz der Kontroverse ausgestrahlt hat, und sich jeder in Polen ein eigenes Bild davon machen konnte. Na szczęście dojrzałych relacji jest wiele. Jak Państwo pewnie dobrze wiedzą, Kraków nie zadowolił się partnerstwem z jednym miastem niemieckim. Jak mówi
4 niemieckie przysłowie Aller guten Dinge sind drei wszystkie dobre rzeczy idą trójkami - oprócz intensywnej współpracy z Norymbergą świadczą o tym np. regularne imprezy w Domu Norymberskim kierowanym przez panią Renatę Kopyto - w tym roku z okazji czterdziestolecia partnerstwa z Lipskiem wizytę w Krakowie złożył nadburmistrz Lipska. Stolicę Małopolski odwiedził również nadburmistrz Frankfurtu nad Menem, którego partnerstwo z Krakowem liczy dwadzieścia dwa lata. Obok Krakowa, wiele większych i mniejszych gmin utrzymuje intensywną wymianę z niemieckimi partnerami. Podobnie powiaty np. powiat krakowski oraz wielicki z powiatem monachijskim czy powiat bocheński z powiatem Saarlouis. Wszystkim Państwu, którzy w jakiejkolwiek formie zajmują się tą ważną wymianą, u podstaw naszej przyjaźni, pragnę bardzo serdecznie podziękować. Gereifte Beziehungen gibt es zum Glück viele. Gute Beispiele sind Krakau intensiv verbunden mit Leipzig, Nürnberg und Frankfurt am Main oder die Landkreise Krakau und Wieliczka mit München oder Bochnia mit Saarlouis als Partner. Ihnen und allen, die sich in irgendeiner Form dieses wichtigen Austausches an der Basis, an den Graswurzeln der Freundschaft annehmen, sage ich hier ganz herzlich Dank. Zu denjenigen, die sich intensiv um die Beziehungen zwischen Deutschland und Polen kümmern, gehören auch das Goethe-Institut unter der Leitung von Herrn Göpfert, die DAAD-Lektorinnen und Lektoren in Krakau Frau Schneider, die Alexander von Humboldt Stiftung mit ihrem Netzwerk und viele andere mehr. Auch Ihnen allen besten Dank für Ihre Arbeit. Do tych, którzy troszczą się o intensywność relacji polsko-niemieckich, należą także Goethe-Institut pod dyrekcją pana Daniela Göpferta jak również lektorzy DAAD w Krakowie pani Schneider, fundacja imienia Aleksandra von Humboldta oraz wielu innych. Wszystkim Państwu bardzo dziękuję za owocną pracę. Darüber hinaus möchte ich all denen danken, die sich intensiv dem Deutschunterricht in unserem Amtsbezirk widmen. Ja sam i moi współpracownicy, a także wielu Niemców odwiedzających Polskę jest wciąż na nowo pod wrażeniem tego, jak wielu Polaków mówi po niemiecku. Nie jest to oczywiste kryje się za tym dużo pracy pracy tych, którzy uczą się niemieckiego i pielęgnują jego znajomość oraz tych, którzy nauczają języka niemieckiego. Na
5 wsparcie pani Ganterer z Goethe-Instutut oraz pani Götz, pani Schlattner i pani Diehl z Centrali Szkolnictwa Zagranicznego mogą Państwo liczyć w 100 proc. Wszystkim Państwu oraz dyrekcjom szkół angażujących się na rzecz niemieckiego jako języka obcego, należą się moje szczególne podziękowania. Zum Fundament unserer Beziehungen gehört die Wirtschaft. Für Polen ist Deutschland Handelspartner Nr. 1; Deutschland und Polen sind wirtschaftlich sehr eng verflochten. Bei uns setzt sich hierfür ganz besonders Frau Siwek von der AHK Gleiwitz ein. Ihr und ihren Mitarbeitern vielen Dank! Fundamentem naszych relacji jest oczywiście także gospodarka. Dla Polski Niemcy są partnerem handlowym nr 1. Związki gospodarcze Niemiec i Polski są bardzo ścisłe. Polsko-Niemiecka Izba Przemysłowo-Handlowa z siedzibą w Gliwicach pod kierownictwem pani Katarzyny Siwek z niezwykłym zaangażowaniem dba o nasze relacje gospodarcze. Bardzo za to dziękuję! Einen speziellen Dank möchte ich darüber hinaus dem Flugzeug- Triebwerkshersteller MTU Rzeszów, aussprechen. Die Unterstützung von MTU ermöglichte ein Engagement des Chors der Jagiellonen-Universität unter der Leitung von Herrn Janusz Wierzgacz, der uns so wunderschön die Nationalhymnen und die Europahymne dargeboten hat. Szczególne podziękowania chciałbym skierować do firmy MTU z Rzeszowa - producenta silników lotniczych. Wsparcie ze strony MTU pozwoliło nam zaangażować chór Uniwersytetu Jagiellońskiego pod kierownictwem pana Janusza Wierzgacza, który zaprezentował nam cudownie nasze hymny narodowe oraz nieprzypadkowo hymn europejski - dziś jesteśmy partnerami w Unii Europejskiej, która co do tego jestem przekonany tworzy w Europie fundamenty pokoju oraz stanowi podstawę dla obecnego i przyszłego dobrobytu. Zu guter Letzt möchte ich mich ganz besonders beim Direktor des Luftfahrtmuseums, Herrn Radwan, dafür bedanken, dass wir den Tag der deutschen Einheit in diesem schönen, von einem polnisch-deutschen Architektenteam realisierten Museum feiern können. Die vielen technikgeschichtlich interessanten und schönen Flugzeuge geben dem Museum eine ganz besondere Atmosphäre. Ein Teil davon stammt aus der ehemaligen Deutschen Luftfahrtsammlung Berlin. Gewisse offene juristische Fragen, davon bin ich überzeugt, werden deutsch-polnischen Projekten nicht entgegenstehen. Daher freue ich mich ganz besonders, heute auch den Direktor der
6 Luftfahrtabteilung des Technischen Museums Berlin, Herrn Professor Dr. Dr. Steinle, begrüßen zu dürfen. Na koniec chciałbym bardzo serdecznie podziękować panu dyrektorowi Muzeum Lotnictwa, panu Krzysztofowi Radwanowi, za to, że możemy świętować Dzień Jedności Niemiec w tym pięknym gmachu wybudowanym według projektu polskoniemieckiego zespołu architektów. Niezwykłą atmosferę tego muzeum tworzą ciekawe z perspektywy historii techniki, piękne samoloty. Części zbiorów pochodzą z dawnej Niemieckiej Kolekcji Lotnictwa w Berlinie. Jestem przekonany, że niektóre kwestie prawne nie stanowią przeszkody w realizacji projektów polsko-niemieckich. Dlatego niezwykle cieszę się, że mogę powitać także dyrektora Działu Lotnictwa Muzeum Techniki w Berlinie, pana profesora doktora Steinle. Proszę pozwolić, że oddam głos Panu profesorowi Steinle, który na okoliczność tej wizyty przywiózł mały prezent z Berlina: Jetzt bleibt mir noch, Ihnen allen einen schönen Abend und viele interessante Gespräche zu wünschen. Wir die Mitarbeiterinnen und Mitarbeiter des Generalkonsulats hoffen auf eine weiterhin gute und fruchtbare Zusammenarbeit. A teraz pozostaje mi tylko życzyć Państwu miłego wieczoru i wielu ciekawych rozmów. My pracownicy Konsulatu Generalnego - mamy nadzieję na dalszą owocną współpracę. Proszę pozwolić, że wzniosę wraz z Państwem toast za polskoniemiecką przyjaźń i naszą wspólną przyszłość w Unii Europejskiej!