Znak sprawy: KMR/A/8/2013 Stowarzyszenie Kraków, dn. 12 marca 2013 roku Zarząd Infrastruktury Komunalnej i Transportu w Krakowie ul. Centralna 53, 31-586 Kraków Uwagi do audytu rowerowego Przebudowa linii tramwajowej na odcinku od Ronda Mogilskiego do Placu Centralnego Odcinek 2 uwagi ogólne do całości opracowania: w opisie technicznym, w podstawie opracowania dopisać: Standardy techniczne dla infrastruktury rowerowej Miasta Krakowa, przyjęte Zarządzeniem nr 2103/2004 prezydenta miasta Krakowa z dnia 26 listopada 2004 roku. Jakkolwiek Standardy te są aktem prawa wewnętrznego, to jednak przedmiotowe Zarządzenie obliguje Zarząd do ich stosowania oraz wymagania ich stosowania przez podmioty, których projekty są przez Zarząd zatwierdzane; nawierzchnie dróg rowerowych wykonać zgodnie ze "Standardami" oraz zobligować wykonawcę do mechanicznego ułożenia nawierzchni; na wszystkich wyniesionych przejazdach dla rowerów zastosować ciągłość nawierzchni drogi rowerowej. Nawierzchnia drogi dla rowerów na przejeździe powinna być nawierzchnią bitumiczną, a nie nawierzchnią z kostki betonowej; wszystkie przejazdy przez torowiska wykonać z nawierzchni bitumicznej; PLANSZA 4067_06 Północna strona al. Jana Pawła II oraz rondo Czyżyńskie od początku zakresu opracowania, aż do skrzyżowania z ul. M. Dąbrowskiej, po północnej stronie al. Jana Pawła II zaprojektować drogę dla rowerów o szerokości min. 2,50m (zamiast 2,0m jak w obecnym projekcie), pozostawić chodnik o szerokości min. 2,00m; wyokrąglić wjazdy na DDR przy ul. M. Dąrbowskiej tak, aby umożliwić wjazd oraz wyjazd z DDR na jezdnie przedmiotowej ulicy; wyznaczyć przejazd dla rowerów przez przez jezdnie al. Jana Pawła II w rejonie skrzyżowania z M. Dąbrowskiej oraz Wężyka. Infrastukturę należy zaprojektować w ten sposób, aby umożliwić przejazd z DDR znajdującej się po północnej stronie al. Jana Pawła II w ul. Wężyka i na odwrót. Możliwe rozwiazania zostały przedstawione na szkicach (szkic01a oraz szkic 01B); odcinek między skrzyżowaniem z ul. M. Dąbrowskiej, a rondem Czyżyńskim przebiega bezpośrednio przy jezdni al. Jana Pawła II. Nie jest to rozwiązanie w pełni komfortowe, ale Strona 1 z 6
przy przekroju 2,50 m wyjątkowo dopuszczalne na krótkim odcinku poza jezdnią dojazdową (serwisową). Wskazane jest zastosoanie na tym odcinku krawężników o wysokości 16 cm w celu zminimalizowania ryzyka nielegalnego wjazdu i parkowania samochodów na drodze dla rowerów; odcinek drogi dla rowerów w rejonie jezdni serwisowej na zachód od Ronda Czyżyńskiego ma szerokosć 2,0 m. Nie zachowuje zatem skrajni wymaganej przepisami prawa budowlanego. Należy rozważyć możliwość poprowadzenia na tym odcinku ruchu rowerów w jezdni i wyznaczenia kontrapasa w jednokierunkowej jezdni serwisowej. Analogiczne rozwiązanie funkcjonuje np. przy Al. Pokoju w rejonie między ul. Lema a centrum M1; w przypadku pozostawienia propononanej organizacji ruchu zaprojektować DDR o czerokości 2,50m oraz wprowadzić do projektu wyniesione przejazdy dla rowerów wraz z ciągłością nawierzchni przez wjazd / wyjazd ze stacji paliw Carrefour; należy zachować ciągłość nawierzchni drogi dla rowerów na zjeździe indywidualnym w jezdnię al. Jana Pawła II w północno-zachodnim narożniku r. Czyżyńskiego (szkic02); na r. Czyżyńskim należy poszerzyć wlot drogi dla rowerów od strony północno-zachodniej, jak również umożliwić wjazd na przedmiotową DDR z jezdni ul. Bieńczyckiej. Zastosowany promień łuku (4 m) i jednocześnie załamanie pod kątem bliskim 90 stopniom może utrudnić mijanie się i ewakuację rowerzystów ze skrzyżowania. Dlatego proponujemy poszerzenie wlotu w tym miejscu do co najmniej 3,5 m. (szkic02); wnosimy o wyznaczenie przejazdów dla rowerzystów przez pozostałe wloty r. Czyżyńskiego. Celem jest skomunikowanie osiedla znajdującego się po południowo-zachodniej stronie ronda oraz umożliwienie ruchu docelowo-źródłowego dla tego obszaru, który według proponowanego projektu jest praktycznie odcięty od infrastruktury rowerowej. Konieczne jest umożliwienie mieszkańcom kwartału ograniczonego od północy al. Jana Pawła II, od wschodu Al. Pokoju a od zachodu - ul. Nowohucką korzystanie z infrastruktury rowerowej zlokalizowanej po wschodniej stronie Al. Pokoju i północnej stronie al. Jana Pawła II. W tym celu konieczna wydaje się korekta lokalizacji schodów prowadzących z przejścia podziemnego na peron przystanku tramwajowego w kierunku do centrum (przesunięcie ich o 1-2 m w kierunku zachodnim) oraz przesunięcie istniejącego kiosku przy chodniku w narożniku południowo-zachodnim. Przejazdy dla rowerzystów powinny być połączone z krótkim odcinkiem drogi dla rowerów umożliwiającym wjazd w jezdnię parkingu osiedlowego a za jej pośrednictwem - ul. Wężyka, Gałczyńskiego i Tuwima. Drogi dla rowerów przez wlot zachodni i południowy Ronda Czyżyńskiego mogą mieć szerokość 2,0 m ze względu na obsługę ruchu jedynie docelowo-źródłowego; W przypadku decyzji odmownej prosimy o wpisanie do protokołu powodów, dla których Organ odmawia wyznaczenia pełnej infrastruktury rowerowej na przedmiotowym rondzie. Pragniemy zauważyć, iż przejazdy te funkcjonować będą w indentyczny sposób, w jaki funkcjonować będą przejazdy przez wlot północny oraz wschodni, które Organ sam zaproponował w projekcie, a są one konieczne z racji braku innej możliwości Strona 2 z 6
skomunikowania przedmiotowego obszaru z projektowaną infrastrukturą rowerową (szkic02); po północno-wschodniej stronie r. Czyżyńskiego doprojektować drogę dla rowerów w kierunku północnym do zakresu opracowania, w celu umożliwienia jej dalszej kontynuacji wzdłuż ul. Bieńczyckiej; po północno-wschodniej stronie r. Czyżyńskiego doprojektować łącznik pomiędzy drogą dla rowerów biegnącą wzdłuż al. Jana Pawła II, a przejazdami rowerowymi tak, aby jadąc drogą dla rowerów wzdłuż al. Jana Pawła II umożliwić przejazd "na wprost", bez potrzeby skrętu w prawo w kierunku północnym, a następnie skrętu w lewo pod kątem zbliżonym do 90 stopni (szkic03); doprojektować drogę dla rowerów po południowo-wschodniej stronie ronda Czyżyńskiego w kierunku południowym do końca zakresu opracowania, w przyszłości po wchodniej stronie al. Pokoju przebiegać będzie droga dla roweró w kierunku południowym; doprojektować drogę dla rowerów po południowo-wschodniej stronie ronda Czyżyńskiego do końca zakresu orpacowania. Wylot w al. Jana Pawła II zapojektować analogicznie, jak wlot w al. Jana Pawła II w kierunku zachodnim (szkic03), tj. zrezygnować z czwartego pasa ruchu do skrętu w prawo. Rozwiązanie takie pozwoli na wyznaczenie przejazdu dla rowerów przez wjazd na stację paliw Neste. Ewentualnie, w porównaniu do propozycji ze szkicu, wyznaczyć przystanek autobusowy w zatoczce. W przyszłości wzdłuż al. Jana Pawła II droga dla rowerów przebiegać powinna po obu jej stronach, natomiast wzdłuż al. Pokoju po stronie wschodniej; wykonać wyniesiony przejazd dla rowerów wraz z ciągłością nawierzchni przez wjazd do stacji paliw Neste (szkic03); przesunąć na wschód początek zatoki postojowej po południowej stronie al. Jana Pawła II, aby umożliwić w przyszłości kontynuację drogi dla rowerów w kierunku wschodnim (szkic03); doprojektować przejazd dla rowerów przez jezdnie al. Jana Pawła II obok przejścia dla pieszych za wjazdem na stację paliw Neste (szkic03); Południowa strona al. Jana Pawła II zaprojektować dwukierunkową drogę dla rowerów po południowej stronie al. Jana Pawła II od początku zakresu opracowania w pobliżu węzła Rayskiego, aż do r. Czyżyńskiego, lub przynajmniej do ul Wężyka. Z projektu wynika, iż ilość miejsca jest wystarczająca i jest większa, niż na ulicy Mogilskiej w okolicy Plivy, gdzie w projekcie znalazła się droga dla rowerów oraz chodnik. W rejonie ronda Czyżyńskiego konieczna wydaje się natomiast nieznaczna zmiana geometrii jezdni oraz zawężenia pasów ruchu do 3,0m (analogicznie jak na ul. Mogilskiej). Pragniemy zauważyć, iż DDR po południowej stronie ciągu ulic Mogilska - Jana Pawła II znajdować się będzie na całej jej długości (z niewielką przerwą), począwszy od okolic Strona 3 z 6
Komendy Wojewódzkiej Policji przy ulicy Mogilskiej. Byłoby to więc naturalne jej przedłużenie, pozwalające równocześnie na obsługę obszarów znajdujących się po południowej stronie al. Jana Pawła II na odcinku od węzłą Rayskiego, aż do r. Czyżyńskiego. z racji bardziej lokalnego charakteru ruchu po stronie południowej, możliwe jest wyznaczenie w zastępstwie 3,0m ciągu o nawierzchni bitumicznej oraz oznaczenie go znakami C-13 + T-22. Wnosimy o zachowanie ciągłości nawierzchni na wjazdach. Wnosimy również, aby przedmiotowy ciąg został oddzielony od jezdni trawnikiem. Trawnik powinien znajdować się przy jezdni, a nie pomiędzy chodnikiem, a budynkami. W pasie tym, zamiast na chodniku, umieścić można również słupy oświetlenia ulicznego oraz oznakowanie pionowe; PLANSZA 4067_08 wyznaczyć przejazd dla rowerów również po stronie zachodniej skrzyżowania z ul. Boruty Spiechowicza. Przypominamy, iż wzdłuż al. Jana Pawła II droga dla rowerów biec będzie po obu jej stronach, w związku z czym wnosimy o wykonanie pełnej infrastruktury rowerowej na przedmiotowym skrzyżowaniu. Również planowana droga rowerowa wzdłuż ul. Tomickiego poprowadzona zostanie po jje zachodniej stronie. Budowa infrastruktury rowerowej w proponowanym kształcie oznaczać będzie, iż w przypadku przejazdu z ul. Tomickiego w kierunku centrum miasta koniecznie było okrążenie rowerem skrzyżowania (!) - (szkic04); zaprojektować drogę dla rowerów po stronie południowej w kierunku zachodnim do końca zakresu obowiązywania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla inwestycji. Zaprojektować wyniesiony przejazd dla rowerów przez wjazd na stację paliw. W razie konieczności zrezygnować z dodatkowego pasa do skrętu na stację. (szkic04); PLANSZA 4067_09 należy skorygować geometrię drogi dla rowerów po stronie południowej al. Jana Pawła II przy przejeździe dla rowerzystów przez al. Jana Pawła II po zachodniej stronie Placu Centralnego. Odgięcie jest całkowicie zbędne i spowoduje kolizje rowerzystów poruszających się na relacji wschód-zachód poza sygnalizacją świetlną z rowerzystami oczekującymi na sygnale czerwonym przed przejazdem i opuszczającym go (brak obszaru akumulacji przed przejazdem dla rowerzystów (szkic05); w północno-zachodnim narożniku Pl. Centralnego (wylot Andersa) proponuje się poszerzenie drogi dla rowerów do 3,0 m szczególnie na wlocie północnym. Promień 4 m i zwrot o 90 stopni może utrudnić mijanie się i ewakuację rowerzystów ze skrzyżowania. Strona 4 z 6
Ponadto z powodów bezpieczeństwa ruchu drogowego proponuje się wykonać zwężenie wlotu ul. Andersa w krawężnikach tak, jak w projekcie przewiduje się powierzchnię wyłączoną z ruchu. Spowoduje to zmniejszenie prędkości pojazdów opuszczających jezdnię Pl. Centralnego i wjeżdżających w ul. Andersa a jednocześnie skróci czas i drogę potrzebną do przekroczenia przez rowerzystów i pieszych jezdni. Takie rozwiązanie pozwoli również powiększyć promień łuku drogi dla rowerów po stronie północnej i ułatwi przez to ewakuację rowerzystów. Ponadto uważamy, że przejazd dla rowerzystów wraz z przejściem dla pieszych powinien być wyposażony w sygnalizację świetlną. W przeciwnym razie należy ustalić pierwszeństwo na przejeździe dla rowerzystów znakami drogowymi. Należy również wykonać odcinek drogi dla rowerów północną krawędzią ul. Andersa do granicy opracowania. Docelowo w ul. Andersa drogi dla rowerów biegną po obu stronach jezdni (szkic06); w narożniku północno-wschodnim Placu Centralnego należy skorygować wlot w al. Solidarności. Proponowane rozwiązanie jest niedopuszczalne z punktu widzenia bezpieczeństwa ruchu drogowego. Należy znacznie zmniejszyć promień łuku, przesuwajac pas ruchu w kierunku północnym i zwężając jezdnię w krawężnikach. Należy również zaprojektować drogę dla rowerów po stronie południowej al. Solidarności do granicy opracowania. Obsługę przystanku autobusowego przewidzieć analogicznie, jak na wlocie w Andersa, tj. bez zatoki przystankowej, co do zasady w tym miejscu zbędnej, gdyż wlot al. Solidarności i tak jest jednopasowy. Rozplot samochodów na dwa pasy ruchu może nastąpić za przystankiem, a autobusy będą miały ułatwione włączanie się do ruchu. Identyczne rozwiązania zastosowano na wlocie w Andersa (!). Na całej długości al. Solidarności drogi dla rowerów powinny biec po obu stronach jezdni, jak na dalszym odcinku. Przejazd dla rowerzystów wraz z przejściem dla pieszych powinien być wyposażony w sygnalizację świetlną. W przeciwnym razie należy ustalić pierwszeństwo na przejeździe dla rowerzystów znakami drogowymi (szkic07) W przypadku nagetywnego zaopiniowania przedmiotowego wniosku wnosimy o zapisanie do protokołu powodu, jak również wyjaśnienie, dlaczego identyczne rozwiązanie może z powodzeniem funkcjonować na wlocie w Andrersa; w narożniku południowo-wschodnim wyprowadzić drogę dla rowerów po północnej stronie al. Jana Pawłą II na wschód do końca zakresu opracowania; doprojektować drogę dla rowerów wraz z przejazdami po północnej stronie al. Jana Pawła II na całej długości pl. Centralnego, gdyż droga dla rowerów po północnej stronie al. Jana Pawła II powinna mieć swoją kontynuację w kierunku Ptaszyckiego (szkic08 oraz szkic09); zaprojektować wyniesiony przejazd dla rowerów wraz z ciągłością nawierzchni na wjeździe po południowej stronie al. Jana Pawła II przy os. Centrum E (szkic08 oraz szkic09); po wschodniej stronie placu Centralnego poprowadzić drogę dla rowerów pomiędzy drzewami, co pozwoli na uniknięcie kolizji z pieszymi (szkic09); Przypominamy ponownie o ogólnych uwagach do całego projektu, tj: Strona 5 z 6
na wszystkich wyniesionych przejazdach dla rowerów zastosować ciągłość nawierzchni drogi rowerowej. Nawierzchnia drogi dla rowerów na przejeździe powinna być nawierzchnią bitumiczną, a nie nawierzchnią z kostki betonowej; wszystkie przejazdy przez torowiska wykonać z nawierzchni bitumicznej; Po wprowadzeniu zmian projekt powinien zostać poddany ponownemu audytowi rowerowemu. Z poważaniem, Za zarząd stowarzyszenia, Jakub Stępak /podpisano elektronicznie/ Strona 6 z 6