*Później okazało się, że model w postaci sieci semantycznej pasuje także do reprezentacji wiedzy.

Podobne dokumenty
Programowanie obiektowe. Tematy projektów

wywiady, ciekawostki, humor, aktualności...

ZAGADKI MATEMATYCZNO-LOGICZNE

U Kościuszki Syców

ZAPRASZAM DO LEKTURY! 1

[MACIERZATOR7] Gazetka redagowana przez Koło Naukowe Matematyków Uniwersytetu Śląskiego

Najkrótsza droga Maksymalny przepływ Najtańszy przepływ Analiza czynności (zdarzeń)

Logika dla socjologów Część 3: Elementy teorii zbiorów i relacji

Modelowanie danych, projektowanie systemu informatycznego

Relacje. Zdania opisujące stosunki dwuczłonowe mają ogólny wzór budowy: xry, co czytamy: x pozostaje w relacji R do y.

Matematyka dyskretna. Andrzej Łachwa, UJ, B/14

Sieci Bayesa mgr Tomasz Xięski, Instytut Informatyki, Uniwersytet Śląski Sosnowiec, 2011

Strukturalizacja otoczenia agentów: ontologie, CYC, sieci semantyczne

Bazy danych. dr inż. Andrzej Macioł

Wykład I. Wprowadzenie do baz danych

Zależność cech (wersja 1.01)

PODZIAŁ LOGICZNY. Zbiór Z. Zbiór A. Zbiór B

Percepcja bodźców istnienia Perceptami (PER) nazywamy reakcję na istnienia, co jest wynikiem percepcji

1. Poznajmy się. 1. Policz, ile jest dziewczynek i ilu jest chłopców. Pomaluj tyle, ile jest:

Bazy danych. dr inż. Andrzej Macioł

WYKŁAD 11 Uczenie maszynowe drzewa decyzyjne

TEORIA GRAFÓW I SIECI

GAZETKA GIMNAZJUM NR 2 IM. MIKOŁAJA KOPERNIKA W OLECKU BYLE DO DZWONKA

Komputerowe Systemy Przemysłowe: Modelowanie - UML. Arkadiusz Banasik arkadiusz.banasik@polsl.pl

Sprowadzenie rzeczywistości do pewnych jej elementów określanych jako zmienne i stałe, razem z relacjami, jakie między tymi elementami zachodzą.

Podstawowe pojęcia statystyczne

problem w określonym kontekście siły istotę jego rozwiązania

Nominative mianownik KTO? CO? męski. żeński. nijaki. Instrumental narzędnik KIM? CZYM?

SCENARIUSZ LEKCJI BIOLOGII Z WYKORZYSTANIEM FILMU. Skąd biorą się kolory?.

Algorytmy i struktury danych. Drzewa: BST, kopce. Letnie Warsztaty Matematyczno-Informatyczne

(12) OPI S OCHRONN Y WZORU PRZEMYSŁOWEGO

Diagramy związków encji. Laboratorium. Akademia Morska w Gdyni

Technologie i systemy oparte na logice rozmytej

Systemy ekspertowe i ich zastosowania. Katarzyna Karp Marek Grabowski

WZORU PRZEMYSŁOWEGO PL KOPEĆ FABIAN P.P.H.U. MEBELKOF, Palikówka, (PL) WUP 07/2013. KOPEĆ FABIAN, Palikówka, (PL)

Algorytmy grafowe. Wykład 1 Podstawy teorii grafów Reprezentacje grafów. Tomasz Tyksiński CDV


Uniwersytet Zielonogórski Wydział Elektrotechniki, Informatyki i Telekomunikacji Instytut Sterowania i Systemów Informatycznych

Programowanie w Logice Struktury danych (Lista 2)

Zagadnienie klasyfikacji (dyskryminacji)

Świat rzeczywisty i jego model

a) 7 b) 19 c) 21 d) 34

Wykład 3. Złożoność i realizowalność algorytmów Elementarne struktury danych: stosy, kolejki, listy

Indukowane Reguły Decyzyjne I. Wykład 3

Interesuje się motoryzacją, a pasją zaraził się od taty. Od lat bierze udział w wyścigach motocyklowych, a w przyszłości chciałby jeździć w

Procesowa specyfikacja systemów IT

Relacje i relacje równoważności. Materiały pomocnicze do wykładu. przedmiot: Matematyka Dyskretna 1 wykładowca: dr Magdalena Kacprzak

MODELE KOLORÓW. Przygotował: Robert Bednarz

Schematy Piramid Logicznych

Instrukcje dla zawodników

SCENARIUSZ GRY NR 7. DLA OSÓB W WIEKU 16 +

Projektowanie BAZY DANYCH

PROJEKT ŁAWKI FUNDOWANEJ PRZEZ STUDENTÓW, ABSOLWENTÓW UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU

Sterowniki Programowalne (SP)

Publikacja bezpłatna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

STATYSTYKA I DOŚWIADCZALNICTWO

TECHNOLOGIE OBIEKTOWE. Wykład 3

(12) OPIS OCHRONNY WZORU PRZEMYSŁOWEGO

OSP Odkryj Swoją Przyszłość System do wybierania kierunku studiów oraz pracy zawodowej Jan Burkot Krzysztof Staroń. Wersja 1.0, 3.06.

Egzamin / zaliczenie na ocenę*

(12) OPIS OCHRONNY WZORU PRZEMYSŁOWEGO

ZARZĄDZANIU. Wykład VI. dr Jan Kazimirski

SIECI PETRIEGO WYŻSZEGO RZEDU Kolorowane sieci Petriego. Kolorowane sieci Petriego 1

Teoretyczne podstawy informatyki

XLII Liceum Ogólnokształcące im. M. Konopnickiej w Warszawie. Matematyka

Architektura Systemu. Architektura systemu umożliwia kontrolowanie iteracyjnego i przyrostowego procesu tworzenia systemu.

ZARZĄDZENIE PREZESA NARODOWEGO BANKU POLSKIEGO

Warszawa, dnia 14 grudnia 2016 r. Poz ZARZĄDZENIE NR 30/2016 PREZESA NARODOWEGO BANKU POLSKIEGO. z dnia 1 grudnia 2016 r.

Centka. Inauguracja roku szkolnego 2016/17. Rok 1, numer 1 W tym numerze: Miesiąc wrzesień 2016

Marek Parfieniuk, Tomasz Łukaszuk, Tomasz Grześ. Symulator zawodnej sieci IP do badania aplikacji multimedialnych i peer-to-peer

Grafem nazywamy strukturę G = (V, E): V zbiór węzłów lub wierzchołków, Grafy dzielimy na grafy skierowane i nieskierowane:

Systemy ekspertowe : percepty

Katedra Automatyzacji Laboratorium Podstaw Automatyzacji Produkcji Laboratorium Podstaw Automatyzacji

Wprowadzenie do Prologa

Wykaz tematów prac inżynierskich dla studentów studiów stacjonarnych kierunku Informatyka i agroinżynieria w roku akademickim 2014/2015

Laboratorium Programowanie Obrabiarek CNC. Nr H04

Zastosowanie teorii grafów w Geograficznych Systemach Informacyjnych

Wymagania edukacyjne niezbędne do uzyskania śródrocznych ocen klasyfikacyjnych z języka niemieckiego w klasie VII-ej w roku szkolnym 2017/2018

Zbiory, relacje i funkcje

Reprezentacja znaczenia

Uchwała Nr XLVII/332/09 Rady Miejskiej w Niemodlinie. z dnia 26 listopada 2009r.

Dziedziczenie. Zadanie 1

Wykonawca: PIOTR DOMALEWSKI. Termin oddania sprawozdania: 30.08

Sortowanie topologiczne skierowanych grafów acyklicznych

Normalizacja baz danych

2015 Verbis - wszystkie prawa zastrzeżone

MAŁGORZATA PAMUŁA-BEHRENS, MARTA SZYMAŃSKA

Rachunek zdań I rzędu Aksjomaty rachunku zdań, tautologie Schematy rachunku zdań Dowodzenie poprawności Metoda zerojedynkowa Skrócona metoda

Matematyka dyskretna. Andrzej Łachwa, UJ, /15

1 Projektowanie systemu informatycznego

Matematyczne Podstawy Informatyki

i na matematycznej wyspie materiały dla ucznia, pakiet 48, s. 1 KARTA:... Z KLASY:...

Wzór opaski dla banknotów nadających się do obiegu

(12) OPI S OCHRONN Y WZORU PRZEMYSŁOWEGO

JAKIEGO RODZAJU NAUKĄ JEST

Warszawa, dnia 11 maja 2016 r. Poz. 28

Dodatkowe możliwości RDF. Seminarium magisterskie Paweł Chrząszczewski

Dotyczy przetargu nieograniczonego na dostawę artykułów informacyjnych i promocyjnych

ALGORYTMY I STRUKTURY DANYCH

Transkrypt:

Dr Tomasz Jach

Najstarszy i najbardziej ogólny typ reprezentacji wiedzy Początkowo miały być symulacją pamięci ludzkiej. Później okazało się, że model w postaci sieci semantycznej pasuje także do reprezentacji wiedzy.

Skończony, acykliczny, etykietowany graf skierowany Węzły reprezentują obiekty fizyczne obiekty konceptualne (czynności, wydarzenia) deskryptory dodatkowy opis węzła, cechy charakterystyczne obiektu Łuki łączą najczęściej obiekty i ich deskryptory reprezentując różnego rodzaju relacje

1. zbiór obiektów {o i } = O 2. zbiór cech {c i } = C 3. zbiór wartości cech {V i } = V

Istotą sieci semantycznych jest graficzne ujęcie dwuargumentowych relacji pomiędzy obiektami nazywanymi węzłami. Każdy węzeł odpowiada typowi obiektu i może być związany z innymi obiektami za pomocą łuków skierowanych nazywanych też połączeniami. Węzły i łuki mają swoje nazwy.

Sieci semantyczne nie zostały do końca sformalizowane. Dlatego ich szczegóły zależą od implementacji. Sieć -> Logika -> Wnioskowanie

O x O - relacja między obiektami, relacja określona na zbiorze obiektów: IS A - relacja typu część- całość (nadrzędność) IS PART - relacja podrzędności, czyli (coś) jest częścią (czegoś) Obie relacje są przechodnie, tzn. jeżeli ISA(x; y) i ISA(y; z) to ISA(x; z). O x C -relacja przysługiwania obiektom pewnych cech posiada cechę. V x C - relacja postaci jest wartością cechy. V x V - relacja uporządkowania elementów zbioru wartości cech, np.: relacja typu: (coś) poprzedza (coś), lub (coś) następuje po (czymś). O x V - relacja typu posiada wartość cechy, czyli przypisania obiektom wartości cechy. Czasem relacja ta jest tworzona przez złączenie relacji O x C oraz V x C. Czasami relacje definiowane są intuicyjnie, np. ptak może latać

http://www.cse.unsw.edu.au/ billw/cs9414/notes/kr/frames/frames.ht ml

S = <P, T, R>: P zbiór pojęć. Składa się ze zbiorów O, C, V T zbiór typów relacji R zbiór wszystkich relacji Przykładowo: P = {Bilbo, event9, find, } T {agent, isa, location, owned by, } R = Bilbo is a Hobbit, Cave 77 is a cave and is owned by Gollum http://www.cse.unsw.edu.au/ billw/cs9414/notes/kr/frames/frames.ht ml

Pułapka wnioskowania: Drewniany chłopiec jest oglądany Prawda, ale tylko jeśli występuje w bajce.

http://www.20q.net/

Zbuduj sieć semantyczną pojęć i relacji występujących na uczelni (wykładowca, student, kolokwium, przedmiot, dziekanat, pani z dziekanatu, itp.)

Panowie Marian, Wiktor i Janusz są biznesmenami. Każdy z nich prowadzi działalność innego rodzaju. Jeden firmę informatyczną, drugi transportową a trzeci budowlaną. Mieszkają w trzech różnych miastach: Gdańsku, Krakowie i Poznaniu. Ich ulubione marki samochodów to Audi, Toyota i Mercedes, pod warunkiem, że są w kolorze czerwonym lub granatowym. Budowlaniec (a nie jest nim Wiktor) z Gdańska jeździ Mercedesem, ale nie czerwonym. Janusz, informatyk mieszka w Krakowie i lubi czerwone Audi. Wiktor również lubi kolor czerwony, ale woli japońskie samochody i nie zajmuje się budownictwem. Narysuj odpowiednią sieć semantyczną przedstawiającą powyższe zależności. Określ zbiór obiektów, cech, wartości cech i relacji. Odpowiedz na pytania: Jaką działalność każdy z nich prowadzi? W jakich miastach mieszkają? Jakimi samochodami jeżdżą (kolor i marka)?

5 ludzi różnych narodowości zamieszkuje 5 domów w 5 różnych kolorach. Wszyscy palą papierosy 5 różnych marek i piją 5 różnych napojów. Hodują zwierzęta 5 różnych gatunków. Który z nich hoduje rybki? 1. Norweg zamieszkuje pierwszy dom 2. Anglik mieszka w czerwonym domu. 3. Zielony dom znajduje się bezpośrednio po lewej stronie domu białego. 4. Duńczyk pija herbatkę. 5. Palacz Rothmansów mieszka obok hodowcy kotów. 6. Mieszkaniec żółtego domu pali Dunhille. 7. Niemiec pali Marlboro. 8. Mieszkaniec środkowego domu pija mleko. 9. Palacz Rothmansów ma sąsiada, który pija wodę. 10. Palacz Pall Malli hoduje ptaki. 11. Szwed hoduje psy. 12. Norweg mieszka obok niebieskiego domu. 13. Hodowca koni mieszka obok żółtego domu. 14. Palacz Philip Morris pija piwo. 15. W zielonym domu pija się kawę. Zakłada się, że domy ustawione są w jednej linii (1-2-3-4-5), a określenie "po lewej stronie" w punkcie 3. dotyczy lewej strony z perspektywy naprzeciw tych domów (tj. dom o numerze n jest bezpośrednio po lewej stronie domu n+1).

Narysuj i opisz formalnie sieci semantyczne: Opisujące komputer wraz z podzespołami i oprogramowaniem Klasyfikujące mieszkania (m1, m2, m3, itp.) Klasyfikujące przedmioty na studiach informatycznych