POWIATOWY URZĄD PRACY ul. Saperów 24, 82-300 Elbląg 55/237 67 00, fax. 237 67 99, e-mail: olel@up.gov.pl

POWIATOWY URZĄD PRACY ul. Saperów 24, 82-300 Elbląg 55/237 67 00, fax. 237 67 99, e-mail: olel@up.gov.pl RANKING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH W POWIECIE ELBLĄSKIM ZA 2011ROK Elbląg - marzec - 2012 rok

2 Przedruk w całości lub w części oraz wykorzystanie danych statystycznych w druku dozwolone jest wyłącznie z podaniem źródła. Powiatowy Urząd Pracy ul. Saperów 24 82 300 Elbląg tel. 2376707

3 SPIS TREŚCI WSTĘP 4 1. KRÓTKA CHARAKTERYSTYKA BEZROBOCIA 6 1.1. LICZBA BEZROBOTNYCH 6 1.2. STOPA BEZROBOCIA 7 1.3. PŁYNNOŚĆ BEZROBOCIA 8 1.4. STRUKTURA BEZROBOCIA 10 2. BEZROBOCIE WEDŁUG PODSTAWOWYCH GRUP ZAWODÓW 14 3. RANKING PIERWSZYCH TRZYDZIESTU ZAWODÓW WEDŁUG LICZBY BEZROBOTNYCH 16 4. BEZROBOTNI WEDŁUG POLSKIEJ KLASYFIKACJI DZIAŁALNOŚCI 19 5. OFERTY PRACY WEDŁUG PODSTAWOWYCH GRUP ZAWODÓW 20 6. OFERTY WEDŁUG POLSKIEJ KLASYFIKACJI DZIAŁALNOŚCI (PKD) 22 7. RANKING PIERWSZYCH TRZYDZIESTU ZAWODÓW WEDŁUG LICZBY OFERT PRACY 23 8. ZAWODY DEFICYTOWE I NADWYŻKOWE 26 8.1. ZAWODY NADWYŻKOWE 26 8.2 ZAWODY ZRÓWNOWAŻONE 29 8.3. ZAWODY DEFICYTOWE 30 9. ZAKOŃCZENIE 32

4 WSTĘP Bezrobocie od kilkunastu lat jest jednym z najbardziej dotkliwych problemów społecznych, gospodarczych i politycznych w Polsce. Do podejmowania skutecznych działań w zakresie łagodzenia jego skutków, także dla efektywnej promocji zatrudnienia niezbędna jest szeroka i ciągle aktualizowana wiedza na temat kształtowania się danych statystycznych rynku pracy. Powiatowy Urząd Pracy w Elblągu jako jeden z najistotniejszych kierunków badania tego rynku uznał systematyczną obserwację rynku pracy w powiecie elbląskim, a zwłaszcza kształtowanie się popytu i podaży siły roboczej w przekroju zawodowym. Niniejsze opracowanie będzie stanowić analizę podstawowych wielkości opisujących ten rynek w układzie według kwalifikacji zawodowych pt. Ranking zawodów deficytowych i nadwyżkowych w powiecie elbląskim za 2010 r.. Powiatowy Urząd Pracy w Elblągu raport diagnostyczny z monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych za 2010 r. w powiecie elbląskim opracował zgodnie z zapisami ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy W celu prawidłowego zrozumienia zagadnień związanych z Monitoringiem zawodów deficytowych i nadwyżkowych (MZDiN) należy określić podstawowe definicje tej tematyki. Podstawowe definicja Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych to proces systematycznego obserwowania zjawisk zachodzących na rynku pracy dotyczących kształtowania popytu na pracę i podaży zasobów pracy w przekroju terytorialno zawodowym oraz formułowania na tej podstawie ocen, wniosków i krótkotrwałych prognoz niezbędnych dla prawidłowego funkcjonowania systemów: szkolenia bezrobotnych oraz kształcenia zawodowego. Zawód deficytowy jest to zawód, na który występuje wyższe zapotrzebowanie niż liczba osób poszukujących pracy w tym zawodzie. Zawód nadwyżkowy zawód, na który występuje na rynku pracy mniejsze zapotrzebowanie niż liczba poszukujących pracy w tym zawodzie.

5 Cel opracowania analizy Informacje o bezrobociu i ofertach pracy według zawodów posłużą w szczególności jako źródło informacji do: dostosowania poziomu, struktury i treści kształcenia zawodowego do potrzeb rynku pracy; określania zgodnych z zapotrzebowaniem rynku pracy kierunków szkoleń osób bezrobotnych; prowadzenia racjonalnej i zgodnej z realiami rynku pracy gospodarki środkami Funduszu Pracy, pozostającymi w dyspozycji powiatowych urzędów pracy; w zakresie asygnowania środków na aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu, szczególnie w zakresie programów specjalnych i aktywizacji absolwentów; opracowania przez samorządy lokalne strategii działania oraz oceny i weryfikacji ich założeń w części dotyczącej łagodzenia skutków bezrobocia oraz promocji zatrudnienia; planowania działań przez instytucje i organizacje współpracujące na lokalnym rynku pracy w zakresie przeciwdziałania bezrobociu; podnoszenia jakości poradnictwa zawodowego poprzez bieżące wskazywanie doradcom zawodowym profesji poszukiwanych przez lokalnych pracodawców oraz takich, na które maleje zapotrzebowanie; usprawnienia pośrednictwa pracy poprzez uzyskanie bieżących informacji o planach zatrudnieniowych zakładów pracy. Podstawa opracowania Podstawowymi źródłami informacji wykorzystanymi w opracowaniu były: Sporządzone przez Powiatowy Urząd Pracy w Elblągu zestawienia danych statystycznych dotyczących osób bezrobotnych oraz ofert pracy będących w dyspozycji urzędu w układzie według grup zawodów. Metodologia opracowania Raport sporządzony zgodnie z Zaleceniami metodycznymi do prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych opracowanymi przez Departament Rynku Pracy w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej. Monitoring oparty jest o dwa źródła danych: Sprawozdania MIPS-01 (Załącznik 1 Bezrobotni według czasu pozostawania bez pracy, wieku, poziomu wykształcenia i stażu pracy, Załącznik 2 Bezrobotni według rodzaju działalności ostatniego miejsca pracy i ofert pracy Załącznik 3 Bezrobotni oraz oferty pracy według zawodów i specjalności i). Jednostką analizy w monitoringu jest zawód oraz specjalność.

6 W monitoringu zastosowano następujące mierniki: Wskaźnik intensywności nadwyżki (deficytu) poszczególnych zawodów; Wskaźnik szansy uzyskania oferty w danym zawodzie; Wskaźnik struktury bezrobotnych według zawodów (grup zawodów); Wskaźnik struktury bezrobotnych według PKD; Wskaźniki struktury ofert pracy według zawodów (grup zawodów); Wskaźniki struktury ofert pracy według PKD. 1/. KRÓTKA CHARAKTERYSTYKA BEZROBOCIA W powiecie elbląskim prowadzona jest wszechstronna dyskusja na temat rynku pracy i bezrobocia w kontekście systemu kształcenia na różnych szczeblach i poziomach. Analiza danych o bezrobotnych w podziale na grupy zawodowe i wykształcenie wskazuje na konieczność zsynchronizowania działań w zakresie programów edukacyjnych i szkoleniowych z wymogami naszego rynku pracy. Zawarte w raporcie dane pokazują, jaki procent osób w danej grupie zawodowej może liczyć na w miarę szybkie zatrudnienie. Prezentowane opracowanie stanowi syntezę danych na temat rankingu zawodów nadwyżkowych i deficytowych w powiecie elbląskim. Skoncentrowano się tu na pierwszych najliczniej reprezentowanych trzydziestu zawodach według liczby bezrobotnych i trzydziestu ofertach pracy. Punktem wyjścia analizy struktury bezrobotnych jest charakterystyka całej tej populacji według stanu liczebnego, płci, wieku, poziomu wykształcenia. 1.1. LICZBA BEZROBOTNYCH Liczba osób bezrobotnych z terenu powiatu elbląskiego zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Elblągu na dzień 31.12.2011 r. wynosiła 5292 osoby. W porównaniu do 2010 r. liczba bezrobotnych z terenu powiatu elbląskiego zmniejszyła się o 164 osób, tj. o 3,0 %. Kształtowanie się liczby bezrobotnych w 2010 i 2011 roku w poszczególnych miesiącach przestawia wykres nr 1.

7 Wykres nr 1. Liczba bezrobotnych w powiecie elbląskim 7000 6000 5000 4000 5857 6018 6157 5807 5843 5747 5453 5326 5117 5175 4879 4836 4903 4891 4687 4499 5035 5093 5139 5292 5456 4973 5110 4774 2010 3000 2011 2000 1000 0 I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII 1.2. STOPA BEZROBOCIA Wskaźnik stopy bezrobocia mierzony stosunkiem bezrobotnych do czynnych zawodowo mieszkańców, na koniec grudnia 2011 roku wyniósł dla powiatu elbląskiego 26%. W porównaniu do grudnia 2010 r., wysokość tego wskaźnika zwiększyła się o 0,6 pkt. proc. Sytuacja powiatu elbląskiego na tle kraju i województwa przedstawia się następująco: w stosunku do średniej krajowej stopa bezrobocia w powiecie elbląskim jest wyższa o 13,5 pkt. procentowego (kraj 12,5%), w stosunku do województwa warmińsko-mazurskiego stopa bezrobocia w powiecie elbląskim jest wyższa o 5,9 pkt. proc. (województwo 20,1%).

% 8 Wykres nr 2. Stopa bezrobocia w powiecie elbląskim. 35,00 30,00 25,00 20,00 26,8 27,9 26,6 27,1 26,4 26,5 25,2 25 24,5 23,4 24 23,2 23 23,3 22,7 21,9 25 25,2 25,4 23 23,7 24,2 26 25,4 15,00 10,00 I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII 2011 2010 1.3. PŁYNNOŚĆ BEZROBOCIA W okresie 12 miesięcy 2011 r. w PUP w Elblągu zarejestrowało się 5913 osób bezrobotnych z powiatu elbląskiego, tj. o 1883 (24,2%) osób mniej niż w roku 2010. Rejestrujący się kolejny raz stanowili 85,0% (o 1,7 pkt. proc mniej niż w analogicznym okresie roku ubiegłego), a po raz pierwszy stanowili 15% (o 2,4 pkt. proc. więcej niż w analogicznym okresie roku ubiegłego). W tym samym okresie z ewidencji bezrobotnych wyłączono 6077 osób bezrobotnych, tj. o 1582 (20,7%) osób mniej niż w roku ubiegłym.

9 Wykres nr 3. Struktura wyłączeń z ewidencji bezrobotnych za okres 12 miesięcy 2011 dobrowolna rezygnacja ze statusu bezrobotnego; 8,1% niepotwierdzenie gotowości do pracy; 35,8% inne; 9,6% szkolenia; 0,2% praca niesubsydiowana; 32,4% praca subsydiowana; 5,3% staż; 5,9% przygotowanie zawodowe; 0,0% prace społecznoużyteczne; 2,6% Głównym powodem odpływu osób bezrobotnych z ewidencji urzędu są podjęcia pracy (subsydiowanej i niesubsydiowanej), stażu, przygotowania zawodowego oraz prac społecznieużytecznych - 2822 osoby, co stanowi 46,4% wszystkich wyłączeń. W porównaniu do 2010 r. liczba bezrobotnych którzy podjęli pracę, staż, przygotowanie zawodowe i prace społecznie użyteczne spadła o 1373 osoby (32,7%). Udział wyłączeń z tego tytułu w ogólnym odpływie, zmniejszył się o 8,4 punkty procentowe. Drugą co do wielkości przyczyną było niepotwierdzenie gotowości do podjęcia pracy - 2174 osoby, co stanowi 35,8 % ogółu wyłączeń. W porównaniu do 2010 r. odnotowano spadek liczby osób wyrejestrowanych z tego tytułu o 35 osób (1,6%), przy jednoczesnym spadku udziału tych osób w ogólnej liczbie wyrejestrowań (o 0,6 punktu proc.).

10 1.4. STRUKTURA BEZROBOCIA Powiatowy Urząd Pracy dokonuje analizy struktury osób bezrobotnych według następujących kryteriów: wykształcenia, wieku, stażu, czasu pozostawania bez pracy. Strukturę bezrobocia na koniec grudnia 2011 r. z podziałem na wykształcenie, wiek, staż oraz czas pozostawania bez pracy przedstawiono w poniższej tabeli. Tabela nr 1. Bezrobotni według wykształcenia, wieku, stażu pracy i czasu pozostawania bez pracy. Wyszczególnienie Stan na 31.12. 2010 r. Stan na 31.12. 2011 r. Zmiany wzrost/spadek w% OGÓŁEM 5456 5292-3,0 WYKSZTAŁCENIE wyższe 270 301 11,5 policealne i średnie zawodowe 881 865-1,8 średnie ogólnokształcące 510 504-1,2 zasadnicze zawodowe 1797 1719-4,3 gimnazjalne i poniżej 1998 1903-4,8 WIEK 1 8-24 lata 1303 1185-9,1 25-34 lata 1647 1627-1,2 35-44 lata 1057 1039-1,7 45-54 lata 1025 970-5,4 55-59 lat 369 386 4,6 60 i powyżej 55 85 54,5 STAŻ PRACY bez stażu 1068 1033-3,3 do 1 roku 759 733-3,4 1-5 lat 1457 1351-7,3 5-10 lat 774 783 1,2 1 0-20 lat 824 820-0,5 20-30 lat 482 470-2,5 30 i więcej 92 102 10,9 CZAS POZOSTAWANIA BEZ PRACY do 1 miesiąca 402 414 3,0 1-3 miesięcy 1398 959-31,4 3-6 miesięcy 1061 885-16,6 6-12 miesięcy 1092 1087-0,5 12-24 miesięcy 980 1263 28,9 pow. 24 miesięcy 523 684 30,8 Źródło: Sprawozdanie MPiPS-01 o rynku pracy, opracowanie własne PUP w Elblągu

11 a) WYKSZTAŁCENIE Analizując dane z tabeli według stanu na koniec grudnia 2011 r., należy zauważyć, iż największą populację wśród osób bezrobotnych stanowią osoby z wykształceniem gimnazjalnym i niższym. Grupa ta stanowi 36,0 % ogółu bezrobotnych. Drugą co do wielkości zawodowym, tj. 32,5%. grupę stanowią osoby z wykształceniem zasadniczym bezrobotnych. 16,3 % to osoby z wykształceniem policealnym i średnim zawodowym. Osoby z wykształceniem średnim ogólnokształcącym stanowią 9,5% populacji Do najmniej licznej grupy bezrobotnych należą osoby legitymujące się wykształceniem wyższym 5,7 %. W stosunku do 2010 r. wzrost bezrobocia odnotowano wśród osób z wykształceniem wyższym (o 11,5%). W pozostałych grupach nastąpił spadek liczby bezrobotnych w tym najwyższy w grupie osób z wykształceniem gimnazjalnym i poniżej (o 4,8%) oraz zasadniczym zawodowym (o 4,3%). Bezrobotnych według wykształcenia obrazuje wykres nr 5. Wykres nr 4. Struktura bezrobotnych według poziomu wykształcenia na koniec grudnia 2011 r. gimnazjalne i poniżej 36,0% wyższe 5,7% policealne i śr. zaw. 16,3% śr. ogólnokształcące 9,5% zasadnicze zawodowe 32,5% b) WIEK Analizując bezrobotnych wg wieku możemy stwierdzić, iż najliczniejszą grupę bezrobotnych stanowią osoby w wieku 25-34 lata (30,7%). W stosunku do 2010 r. odnotowano spadek o 20 osób, tj. 1,2%. Drugie miejsce przypada bezrobotnym w wieku 18-24 lata (22,4%). W stosunku do 2010 r. nastąpił spadek o 118, tj. 9,1%. Kolejne grupy stanowią osoby bezrobotne w przedziale 35-44 lata

12 (19,6%) i 45-54 (18,3%). Najmniej liczne grupy tworzą osoby w wieku: 55-59 lat (7,3%) i 60-64 lata (1,6%). Wzrost liczby bezrobotnych miał miejsce wśród bezrobotnych od 55-64 lata, w tym w grupach wiekowych: 55-59 (4,6%) i 60-64 (54,5%). W tych przedziałach wiekowych nastąpił również wzrost udziału procentowego w ogólnej liczbie bezrobotnych: 55 59 lata o 0,5 pkt proc, 60 64 lata o 0,6 pkt. poc. Wykres nr 5. Struktura bezrobocia według wieku na koniec grudnia 2011 roku 55-59 lat 7,3% 60 i powyżej 1,6% 45-54 lata 18,3% 18-24 lata 22,4% 35-44 lata 19,6% 25-34 lata 30,7% c) STAŻ PRACY: Biorąc pod uwagę staż pracy osób bezrobotnych, największa grupa osób z terenu powiatu elbląskiego zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Elblągu posiada staż pracy pomiędzy 1-5 lat, tj. 25,5 % badanych. Drugą co do wielkości grupę tworzą osoby bez stażu pracy 19,5%. Kolejnymi grupami są bezrobotni ze stażem: 10-20 lat 15,5%, 5-10 lat 14,8%, do 1 roku 13,9%, 20-30 lat 8,9%, pow. 30 lat 1,9%.

13 Z przedstawionych danych wynika że struktura bezrobotnych według stażu na koniec grudnia 2011 r. w stosunku do poprzedniego czasookresu, negatywnym zmianom uległa w przedziałach 5 10 lat wzrost o 0,6 pkt proc, 10 20 lat wzrost o 0,4 pkt. proc., 30 i więcej 0,2 pkt.proc., a pozytywnym w przedziale 1-5 lat spadek o 1,2 pkt proc. d) CZAS POZOSTAWANIA BEZ PRACY: Jak wynika z danych zawartych w tabeli nr 3, najliczniejszą populację wśród bezrobotnych z terenu powiatu elbląskiego stanowią osoby zarejestrowane od 12-24 miesięcy. Grupa ta stanowi 23,9%. Drugą co do wielkości grupę stanowią bezrobotni zarejestrowani od 6-12 miesięcy (20,5%). Kolejną grupę tworzą osoby pozostające bez pracy od 1-3 miesięcy (18,1%). Udział pozostałych grup przedstawia się następująco: od 3-6 miesięcy (16,7%), powyżej 24 miesięcy (12,9%), 7,8% osoby bezrobotne zarejestrowane do 1 miesiąca. Biorąc pod uwagę przedziały czasowe pozostawania bez pracy, wzrost udziału procentowego w ogólnej liczbie bezrobotnych na przestrzeni roku miał miejsce w następujących okresach oczekiwania na pracę: od 12 do 24 m-cy (o 5,9 pkt.), pow. 24 m-cy (o 3,3 pkt.), od 6 do 12 miesięcy (o 0,5 pkt.) a spadek w przedziałach do 1 do 3 miesięcy (o 7,5 pkt), od 3 do 6 m-cy (o 2,7 pkt.). Wykres nr 6. Struktura bezrobocia według czasu pozostawania bez pracy (w miesiącach) na koniec grudnia 2011 roku pow. 24 do 1 12,9% 7,8% 12-24 23,9% 1-3 18,1% 6-12 20,5% 3-6 16,7%

14 2/. BEZROBOCIE WEDŁUG PODSTAWOWYCH GRUP ZAWODÓW W strukturze bezrobocia według zawodów najliczniejszą grupę tworzą bezrobotni bez zawodu. W końcu grudnia 2009 r. do tej grupy zaliczano 1146 osób, rok później 1311 osób, a na koniec grudnia 2011 roku liczba ta wynosiła 1238 osób. W stosunku do grudnia 2010 r. w grupie tej liczba bezrobotnych spadła o 73 osoby, tj. 5,6%, a w stosunku do grudnia 2009r. wzrosła o 92 osoby, tj. 8,0%. W końcu grudnia 2011 roku bezrobotni wchodzący w skład tej grupy zawodowej stanowili 23,4% (rok 2010 24,0%) ogółu zarejestrowanych bezrobotnych spadek o 0,6 pkt. proc. Drugie miejsce zajmują robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy. W końcu grudnia 2009 r. było ich 1404 osoby, w 2010 r. o 80 osób mniej (1324), a na koniec grudnia 2011 roku liczba ta wynosiła 1232 osoby. W stosunku do końca grudnia 2010 r. liczba bezrobotnych w tej grupie spadła o 92 osoby, tj. 6,9%, a stosunku do grudnia 2009 r. o 172 osoby, tj. 12,2%. W 2011 roku robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy stanowili 23,3% ogółu zarejestrowanych bezrobotnych (spadek o 1 pkt. proc. w porównaniu do grudnia 2010 r.). Trzecie miejsce przypadło pracownikom usług osobistych i sprzedawcom. Na koniec grudnia 2009 r. było 749 osób, na koniec grudnia 2010-1081 osób (grupa ta wzrosła o 332 osoby), a na koniec grudnia 2011 r. 1074 osoby (spadek o 7 osób). W okresie dwóch lat liczba bezrobotnych w tej grupie wzrosła o 325 osób, tj. 43%. W 2011 r. bezrobotni wchodzący w skład tej grupy zawodowej stanowili 20,3% ogółu bezrobotnych (w 2010 r.19,8%). Nadal trudności ze znalezieniem zatrudnienia mają również technicy i inny średni personel. Bezrobotni zaliczani do tej grupy pracowników zajmują czwarte miejsce pod względem liczebności. Na koniec grudnia 2011 r. zarejestrowanych było 485 osób z omawianej grupy - i w odniesieniu do stanu z końca grudnia 2010 roku liczebność tej kategorii bezrobotnych spadła o 27, tj. o 5,3%, a w stosunku do końca grudnia 2009 r. zmniejszyła się o 142 osób, tj. o 22,6%. Wzrost poziomu bezrobocia w 2011 r. w porównaniu do 2010 r. wystąpił w 4 grupach zawodowych, w grupie wyższych urzędników i kierowników (50%), pracowników biurowych (22,4%), specjalistów (10,7%), operatorów i monterów maszyn i urządzeń (3,2%). Spadek poziomu bezrobocia odnotowano w 6 grupach, w tym najwyższy: w grupie zawodowej robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy (-6,9%), pracownicy bez zawodu (-5,6%), technicy i inny średni personel (-5,3%), rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy (-8,3%).

15 Spadek poziomu bezrobocia w okresie dwóch lat nastąpił w czterech wielkich grupach: w grupie zawodowej pracowników przy pracach prostych (-35,9%), techników i innego średniego personelu (-22,6%), robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy (-12,3%), rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy (-14,4%). Według Klasyfikacji Zawodów i Specjalności, najbardziej zagregowany podział obejmuje 11 wielkich grup zawodowych, co ilustruje tabela 2. TABELA 2. Bezrobotni według grup zawodów w końcu 2009-2011 BEZROBOTNI z tego: GRUPY ZAWODÓW 2009 r. 2010 r. 2011 r. Zmiana liczby bezrobotnych w 2010r. w porównaniu z 2009r. Zmiana liczby bezrobotnych w 2011r. w porównaniu z 2010r. liczba % liczba % OGÓŁEM 5319 5456 5292 137 2,6-164 -3,0 Siły zbrojne 0 0 0 0 0 Wyżsi urzędnicy i kierownicy 3 4 6 1 33,3 2 50,0 Specjaliści 225 233 258 8 3,6 25 10,7 Technicy i inny średni personel 627 512 485-115 18,3-27 -5,3 Pracownicy biurowi 111 116 142 5 4,5 26 22,4 Pracownicy usług osobistych i sprzedawcy 749 1081 1074 332 44,3-7 -0,6 Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy 180 168 154-12 6,7-14 -8,3 Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy 1404 1324 1232-80 -5,7-92 -6,9 Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń 276 310 320 34 12,3 10 3,2 Pracownicy przy pracach prostych 598 397 383-201 33,6-14 -3,5 Bez zawodu 1146 1311 1238 165 14,4-73 -5,6 Źródło: Sprawozdawczość nr.1 MPiPS załącznik 3. Obliczenia własne Na koniec grudnia 2011 roku bezrobotnych o najwyższych kwalifikacjach zawodowych legitymującymi się dyplomami wyższych uczelni było 258 osób, co stanowi 4,9% ogółu bezrobotnych z powiatu elbląskiego. W 2011 r. w odniesieniu do 2010 roku liczebność tej

16 kategorii wzrosła się o 25 osób, tj. o 10,7%, a w odniesieniu. do 2009 r. wzrosła o 33 osoby, tj. 14,7%. Wykres nr 7. Udział procentowy bezrobotnych według grup zawodowych na koniec grudnia 2011 r. 0,1% 4,9% 7,2% 6,0% 23,4% 23,3% 9,2% 2,7% 2,9% 20,3% Wyżsi urzędnicy i kierownicy - 0,1% Specjaliści - 4,9% Technicy i inny średni personel - 9,2% Pracownicy biurowi - 2,7% Pracownicy usług osobistych i sprzedawcy - 20,3% Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy - 2,9% Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy - 23,3% Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń - 6,0% Pracownicy przy pracach prostych - 7,2% Bez zawodu - 23,4% 3/. RANKING PIERWSZYCH TRZYDZIESTU ZAWODÓW WEDŁUG LICZBY BEZROBOTNYCH Wnikliwa analiza bezrobotnych według wielkich grup zawodów pozwoliła na sporządzenie rankingu. Znalazła się w nim grupa 30 najliczniej występujących zawodów wśród bezrobotnych patrz tabela 3. Bezrobotni posiadający zawody, wymienione w tabeli 3, w 2011 r. stanowili 68% z 5292 osób zarejestrowanych jako bezrobotni ogółem. W odniesieniu do stanu z roku 2010 liczba zarejestrowanych bezrobotnych w ww. zawodach zmniejszyła się o 142 osoby, tj. o 3,7%. Poziom bezrobocia wśród bezrobotnych prezentowanych w tabeli nr 3 wzrósł w 11 zawodach, w tym najliczniej wśród: technik prac biurowych (13 osób);

17 stolarz meblowy (7 osób); piekarz (6 osób). W zawodach: bez zawodu, sprzedawca, krawiec, technik ekonomista, kaletnik, kucharz małej gastronomii, ślusarz, mechanik operator pojazdów i maszyn rolniczych, mechanik pojazdów samochodowych liczba bezrobotnych zmniejszyła się. W rankingu zawodów bezrobotnych niezmiennie pierwsze miejsce pod względem liczebności zajmują bezrobotni bez zawodu. W 2011 roku zarejestrowanych było 1238 bezrobotnych poszukujących pracy w tym zawodzie (udział osób powyżej 12 miesięcy wyniósł 14,4%). W latach 2010 2011 populacja ta zmniejszyła się o 73 osoby, tj. o 5,6% Drugie miejsce przypadło sprzedawcom 480 bezrobotnych (udział osób powyżej 12 miesięcy wyniósł 40,8%) - spadek do 2010 r. o 17 osób, tj. o 3,4%). Dalsze miejsca uzyskali: - robotnik gospodarczy 210 osób (bezrobotni powyżej 12 m-cy stanowią 35,7%) (wzrost liczby bezrobotnych o 6 osób, tj. 3%); - kucharz 125 osób (bezrobotni powyżej 12 m-cy stanowią 36%) (wzrost liczby bezrobotnych o 3 osoby, tj. 2,5%); - krawiec 113 osób (bezrobotni powyżej 12 m-cy stanowią 47%) (spadek liczby bezrobotnych o 14 osób, tj. 11,0%); - murarz 104 osoby (bezrobotni powyżej 12 m-cy stanowią 32,7%) (spadek liczby bezrobotnych o 7 osób, tj. 6,3%); - stolarz meblowy 103 osoby (bezrobotni powyżej 12 m-cy stanowią 24,3%) (wzrost liczby bezrobotnych o 7 osób, tj. 7,3%); - stolarz 87 osób (bezrobotni powyżej 12 m-cy stanowią 33,3%) (wzrost liczby bezrobotnych o 7 osób, tj. 8,8%);

18 TABELA 3. Ranking pierwszych trzydziestu zawodów według liczby bezrobotnych Lp Kod zawodu Zawód Liczba w 2010 r. Liczba w 2011 r. % do ogółu Zmiana liczby bezrobotnych w porównaniu z 2010r. liczba (6-5) Zmiana liczby bezrobotnych w porównaniu z 2010r. % (8/5) 1 2 3 5 6 7 8 9 Ogółem 5456 5292 100,0-164 3,0% z tego 3762 3620 68,4-142 -3,7% 1 000000 Bez zawodu 1311 1238 23,4-73 -5,6% 2 522301 Sprzedawca 497 480 9,1-17 -3,4% 3 515303 Robotnik gospodarczy 204 210 4,0 6 2,9% 4 512001 Kucharz 122 125 2,4 3 2,5% 5 753105 Krawiec 127 113 2,1-14 -11,0% 6 711202 Murarz 111 104 2,0-7 -6,3% 7 752208 Stolarz meblowy 96 103 1,9 7 7,3% 8 331403 Technik ekonomista 114 95 1,8-19 -16,7% 9 752205 Stolarz 80 87 1,6 7 8,8% 10 753702 Kaletnik* 88 78 1,5-10 -11,4% 11 931301 Robotnik budowlany 79 77 1,5-2 -2,5% 12 522305 Technik handlowiec 73 76 1,4 3 4,1% 13 314207 Technik rolnik 67 70 1,3 3 4,5% 14 751201 Cukiernik 61 59 1,1-2 -3,3% 15 751204 Piekarz 53 59 1,1 6 11,3% 16 512002 Kucharz małej gastronomii 61 53 1,0-8 -13,1% 17 911207 Sprzątaczka biurowa 56 52 1,0-4 -7,1% Mechanik pojazdów 18 723103 samochodowych 56 50 0,9-6 -10,7% 19 961302 Robotnik placowy 49 50 0,9 1 2,0% 20 722204 Ślusarz 60 49 0,9-11 -18,3% 21 411004 Technik prac biurowych 34 47 0,9 13 38,2% Mechanik - operator pojazdów 22 834103 i maszyn rolniczych 54 47 0,9-7 -13,0% Mechanik samochodów 23 723105 osobowych 46 42 0,8-4 -8,7% 24 834101 Kierowca ciągnika rolniczego 45 41 0,8-4 -8,9% Specjalista administracji 25 242217 publicznej 43 40 0,8-3 -7,0% 26 753303 Szwaczka 39 37 0,7-2 -5,1% 27 962902 Dozorca 32 37 0,7 5 15,6% 28 432103 Magazynier 33 35 0,7 2 6,1% 29 514101 Fryzjer 34 33 0,6-1 -2,9% Kierowca samochodu 30 832203 osobowego 37 33 0,6-4 -10,8% Pierwsze miejsce wśród zawodów nierobotniczych przypadło technikom ekonomistom i technikom handlowcom pozycja 8 i 12 w rankingu. Na koniec grudnia 2011 zarejestrowanych

19 było 95 osób bezrobotnych (osoby zarejestrowane powyżej 12 miesięcy stanowiły 29,5%) w zawodzie technik ekonomista, tj. o 19 osób, tj. (16,7%) mniej niż w 2010 r. i 76 osób bezrobotnych (osoby zarejestrowane powyżej 12 miesięcy stanowiły 17,1%) w zawodzie technik handlowiec, tj. o 3 osoby, tj. 4,1% więcej niż w 2010 r. Stanowili oni 1,8% i 1,4% ogółu zarejestrowanych bezrobotnych. Wciąż pierwszą lokatę z grupy osób posiadających wykształcenie wyższe zajmują specjaliści administracji publicznej. Znajdują się oni na 25 pozycji w rankingu. W 2011 r. zarejestrowanych było 40 osób posiadające ten zawód (osoby powyżej 12 m-cy 30%). W odniesieniu do 2010 r. liczba bezrobotnych specjalistów administracji publicznej zmniejszyła się o 3 osoby, tj. o 7,0%. 4/. BEZROBOTNI WEDŁUG POLSKIEJ KLASYFIKACJI DZIAŁALNOŚCI (PKD) TABELA 4. Bezrobotni według rodzaju działalności ostatniego miejsca pracy. Lp. Sekcja Polskiej klasyfikacji działalności (PKD) Stan w końcu 2009 r. Bezrobotni Stan w końcu 2010 r. Stan w końcu 2011 r. Liczba % Liczba % Liczba % 1 Przetwórstwo przemysłowe 1007 23,2 976 22,2 926 21,7 2 Handel hurtowy i detaliczny, naprawy sprzętu mechanicznego, motocykli oraz art. przeznaczenia. 688 15,9 735 16,7 745 17,5 użytku domowego 3 Działalność niezidentyfikowana 510 11,7 591 13,5 526 12,4 4 Administracja publiczna. i obrona narodowa; obowiązkowe ubezpieczenia. społeczne. i powszechne. 535 12,3 488 11,1 470 11,0 ubezpieczenia. zdrowotne 5 Budownictwo 361 8,3 386 8,8 368 8,6 6 Pozostała działalność usługowa 319 7,3 300 6,8 249 5,8 7 Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo 246 5,7 196 4,5 211 4,9 8 Działalność w zakresie usług administrowania i 95 2,2 93 136 działalność wspierająca 2,1 3,2 9 Transport, gospodarka magazynowa i łączność 125 2,9 131 3,0 135 3,1 10 Działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi 121 2,8 133 3,0 131 3,1 11 Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna 50 1,1 60 1,4 68 1,6 12 Edukacja 63 1,4 74 1,7 66 1,5 13 Opieka zdrowia i pomoc społeczna 65 1,5 60 1,4 56 1,3 14 Działalność finansowa i ubezpieczeniowa 28 0,6 42 0,9 47 1,1 15 Działalność związana z kulturą rozrywką i rekreacją 61 1,4 41 0,9 40 0,9 16 Dostawy wody, gospodarowanie ściekami i odpadami 29 0,7 41 0,9 35 0,8 17 Działalność związana z obsługą rynku nieruchomości 9 0,2 8 0,2 15 0,3 18 Informacja i komunikacja 9 0,2 11 0,3 14 0,3 19 Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną 4 0,2 9 0,2 9 0,2 20 Górnictwo i wydobywanie 13 0,3 11 0,3 8 0,2

20 21 Gospodarstwa domowe zatrudniające pracowników 1 0,1 2 0,0 4 0,1 22 Organizacje i zespoły eksterytorialne 0 0,0 0 0 0 0,0 Ogółem 4339 100 4388 100 4259 100,0 Źródło: Załącznik 2 do sprawozdania MPiPS-01 o rynku pracy, opracowanie własne PUP w Elblągu. Najwięcej zarejestrowanych bezrobotnych pochodzi z następujących sekcji gospodarki narodowej: przetwórstwo przemysłowe (21,7%) spadek o 5,1%; handel hurtowy i detaliczny, wraz z naprawami (17,5%) wzrost o 1,4%; administracja publiczna i obrona narodowa (11,0%) spadek o 3,7%; budownictwo (8,6%) spadek o 4,7%; pozostała działalność usługowa (5,8%) spadek o 17%. Na koniec 2011 r. w porównaniu do 2010 r. niewielki wzrost bezrobocia odnotowano w 9 sekcjach gospodarki narodowej, w tym najwyższy w działalności w zakresie usług administrowania i działalności wspierającej (o 43 osoby, tj. 46,2%). Spadek liczby bezrobotnych odnotowano w 13 sekcjach gospodarki narodowej, w tym najwyższy w pozostałej działalności (o 51 osób, tj. 17%). 5/. OFERTY PRACY WEDŁUG PODSTAWOWYCH GRUP ZAWODÓW W 2011 roku do Powiatowego Urzędu Pracy w Elblągu zgłoszono 1053 oferty z powiatu elbląskiego jest to o 1177 mniej niż w analogicznym okresie roku 2010 (spadek o 52,8%) i o 1041 mniej (49,7%) niż w 2009 r. W strukturze ofert pracy największa jej liczba przypada pracownikom usług osobistych i sprzedawcom. Na koniec grudnia 2011 r. dla tej grupy zawodowej przypadały 422 oferty pracy, tj. o 530 ofert mniej (55,7%) niż w 2010 r. W 2010 r. do 2009 r. mieliśmy do czynienia ze wzrostem oferowanych miejsc pracy, który wyniósł 136%. Grupa pracowników usług osobistych i sprzedawców stanowi to 40,1% wszystkich ofert pracy z powiatu elbląskiego. Drugie miejsce zajmują robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy. Dla nich w 2011r. było 181 ofert pracy - spadek o 142, tj. o 44%. W 2010 r. do 2009 r. mieliśmy do czynienia ze wzrostem oferowanych miejsc pracy, który wyniósł 9,1%. Grupa robotników przemysłowych i rzemieślników stanowi 17,2% wszystkich ofert pracy z powiatu elbląskiego.

21 Trzecia lokata przypadła operatorom i monterom maszyn i urządzeń. W 2011 r. dla tej populacji było 138 ofert pracy wzrost o 30, tj. o 27,8%. (W 2010 r. w porównaniu do 2009 r. zaobserwowano wzrost o 60 ofert, tj. 125%). Grupa pracowników biurowych stanowiła 13,2% wszystkich ofert pracy. Według Klasyfikacji Zawodów i Specjalności, najbardziej zagregowany podział obejmuje 11 wielkich grup zawodowych patrz tabela 5. TABELA 5. Oferty pracy według wielkich grup zawodów w latach 2009-2011 OFERTY PRACY GRUPY ZAWODÓW 2009 r. 2010 r. 2011 r. Zmiana liczby ofert pracy w 2010r. w porównaniu z 2009r. Zmiana liczby ofert pracy w 2011r. w porównaniu z 2010r. liczba % liczba % OGÓŁEM 2094 2230 1053 136 6,5-1177 -52,8 z tego: Siły zbrojne 0 0 0 0 0 0 0 Wyżsi urzędnicy i kierownicy 2 5 5 3 150 0 0 Specjaliści 77 77 33 0 0-44 -57,1 Technicy i inny średni personel 165 153 41-12 -7,3-112 -73,2 Pracownicy biurowi 222 263 96 41 18,5-167 -63,5 Pracownicy usług osobistych i sprzedawcy 438 952 422 514 136,0-530 -55,7 Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy 22 24 10 2 9,1-14 -58,3 Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy 302 323 181 21 9,1-142 -44,0 Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń 48 108 138 60 125,0 30 27,8 Pracownicy przy pracach prostych 782 235 78-547 69,9-157 -66,8 Bez zawodu 36 90 49 54 150,0-41 -45,6 Źródło: Sprawozdawczość nr.1 MPiPS załącznik 3. Obliczenia własne Wzrost poziomu ofert pracy wystąpił w grupie zawodowej operatorów i monterów maszyn. Spadek liczby ofert pracy nastąpił w 8 wielkich grupach, w tym najwyższy w grupie: - pracowników usług osobistych i sprzedawców; - pracowników biurowych;

22 - robotników przemysłowych i rzemieślników; - pracowników przy pracach prostych. 6/. OFERTY WEDŁUG POLSKIEJ KLASYFIKACJI DZIAŁALNOŚCI (PKD) Oferty pracy adresowane do osób bezrobotnych z powiatu elbląskiego stanowiły 35% (1053) wszystkich ofert (3030) pozyskanych przez Powiatowy Urząd Pracy w Elblągu w 2010 r. Z przeprowadzonej analizy ofert według Polskiej Klasyfikacji Działalności wynika, iż do sekcji gospodarki narodowej odgrywających najistotniejszą rolę w powiecie elbląskim pod względem ilości oferowanych stanowisk pracy w 2011 r. należy: 1. Administracja publiczna i obrona narodowa - 342 oferty (32,5%); 2. Przetwórstwo przemysłowe - 239 ofert (22,7%); 3. Handel hurtowy i detaliczny - 110 ofert (10,4%); 4. Działalność w zakresie usług administrowania i działalność wspierająca - 93 oferty (8,8%); 5. Budownictwo - 75 ofert (7,1%); 6. Ochrona zdrowia i pomoc społeczna - 32 oferty (3,0%). TABELA 6. Oferty pracy według rodzaju działalności (PKD). GRUPY ZAWODÓW 2009 r. 2010 r. 2011r. Zmiana liczby ofert w 2010r. w porównaniu z 2009r. Zmiana liczby ofert w 2011r. w porównaniu z 2010 r. Liczba % Liczba % OGÓŁEM, z tego: 2094 2230 1053 136 6,5-1177 -52,8% Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo 35 61 17 26 74,3-44 -72,1% Górnictwo 6 9 1 3 50,0-8 -88,9% Przetwórstwo przemysłowe 303 338 239 35 11,5-99 -29,3% Wytwarzanie i zaopatrzenie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i powietrze do układów klimatyzacyjnych 16 1 0-15 -93,7-1 -100,0% Dostawy wody, gospodarowanie ściekami i odpadami oraz działalność związana z 0 16 5 16 100,0-11 -68,8% rekultywacją. Budownictwo 82 67 75-15 -18,3 8 11,9%

23 Handel hurtowy i detaliczny: naprawa poj. samochodowych, motocykli oraz artykułów użytku osobistego i domowego Działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi 348 329 110-19 -5,5-219 -66,6% 79 60 19-19 24,1-41 -68,3% Transport, gospodarka magazynowa i 58 84 28 26 44,8-56 -66,7% łączność Informacja i komunikacja 4 14 1 10 250,0-13 -92,9% Działalność finansowa i ubezpieczeniowa 27 36 13 9 33,3-23 -63,9% Działalność związana z obsługą rynku nieruchomości 9 11 4 2 22,2-7 -63,6% Działalność profesjonalna naukowa i techniczna 52 112 18 60 115,4-94 -83,9% Działalność w zakresie usług administrowania i działalność wspierająca 25 45 93 20 80,0 48 106,7% Administracja publiczna i obrona narodowa: obowiązkowe ubezpieczenie i 631 685 342 54 8,6-343 -50,1% powszechne ubezpieczenie zdrowotne Edukacja 157 127 22-30 -19,1-105 -82,7% Ochrona zdrowia i pomoc społeczna 131 102 32-29 -22,1-70 -68,6% Działalność związana z kulturą rozrywką i rekreacją 70 60 14-10 -14,3-46 -76,7% Pozostała działalność usługowa 61 24 20-37 60,6-4 -16,7% Źródło: Załącznik 2 do sprawozdania MPiPS-01 o rynku pracy, opracowanie własne PUP w Elblągu. 7/. RANKING PIERWSZYCH TRZYDZIESTU ZAWODÓW WEDŁUG LICZBY OFERT PRACY Szczegółowa analiza ofert pracy pozwoliła sporządzić ranking pierwszych trzydziestu zawodów i specjalności według ich liczby, co ilustruje tabela 7.

24 TABELA 7. Ranking pierwszych 30 zawodów według liczby ofert pracy w 2011r. Zmiana liczby ofert pracy w Lp Kod % do NAZWA ZAWODU porównaniu z zawodu ogółem 2009r. Liczba ofert pracy 2010 Liczba ofert pracy 2011 Liczba % (8/5) (6-5) 1 2 3 5 6 7 8 9 Ogółem 2230 1053 100,0 1177-52,8% z tego 1745 805 76,4% -940 53,9% 1 515303 Robotnik gospodarczy 586 294 27,9% -292-49,8% 2 522301 Sprzedawca 196 69 6,6% -127-64,8% 3 816029 Operator urządzeń przetwórstwa owocowowarzywnego 0 60 5,7% 60 100,0% 4 411090 Pozostali pracownicy obsługi biurowej 187 69 6,5% -118-63,1% 5 000000 Bez zawodu 90 49 4,6% -41-45,6% 6 752205 Stolarz 47 21 2,0% -26 55,3% 7 753303 Szwaczka 52 21 2,0% -31-59,6% 8 833203 Kierowca samochodu ciężarowego 28 18 1,7% -10-35, %7 9 721302 Blacharz budowlany 0 17 1,6% 17 100,0% 10 962902 Dozorca 8 13 1,2% 5 62,5% 11 814302 Operator maszyn do produkcji opakowań z 9 12 1,1% 3 33,3% papieru i tektury 12 711202 Murarz 6 11 1,0% 5 83,3% 13 941201 Pomoc kuchenna 19 11 1,0% -8-42,1% 14 513101 Kelner 24 11 1,0% -13-54,2% 15 912103 Prasowaczka ręczna 5 11 1,0% 6 120,0% 16 721290 Pozostali spawacze i pokrewni 1 11 1,0% 10 100,0% 17 821905 Monter wyrobów z drewna 0 11 1,0% 11 100,0% 18 931301 Robotnik budowlany 35 10 0,9% -25-71,4% 19 722314 Tokarz w metalu 3 10 0,9% 7 233,3% 20 911207 Sprzątaczka biurowa 58 8 0,8% -50-86,2% 21 541307 Pracownik ochrony fizycznej bez licencji 29 8 0,8% -21-72,4% 22 721404 Monter konstrukcji stalowych 8 8 0,8% 0 0,0% 23 753105 Krawiec 59 7 0,7% -52-88,1% 24 751201 Cukiernik 12 7 0,7% -5 41,7% 25 411004 Technik prac biurowych 187 7 0,7% -180-96,3% 26 832203 Kierowca samochodu osobowego 18 7 0,7% -11-61,1% 27 532201 Opiekunka domowa 1 7 0,7% 6 600,0% 28 512001 Kucharz 18 6 0,6% -12-66,7% 29 334306 Technik administracji 59 6 0,6% -53-89,8% 30 432103 Wychowawca w placówkach oświatowych, wychowawczych i opiekuńczych 7 5 0,5% -2 28,6%

25 Liczba ofert pracy wymieniona w tabeli 7, w 2011 r. stanowiła 76,4% ogółu zarejestrowanych ofert pracy tj. liczby 1053. W odniesieniu 2010r. liczba zgłoszonych ofert pracy dla zawodów ujętych w tabeli 7, zmniejszyła się o 940 ofert, tj. o 53,9%. Oferty pracy wzrosły w następujących zawodach: - operator urządzeń przetwórstwa owocowo-warzywnego; - blacharz budowlany; - dozorca; - prasowaczka ręczna; - pozostali spawacze i pokrewni; - monter wyrobów z drewna; - tokarz w metalu; - opiekunka domowa; - murarz; - operator maszyn do produkcji opakowań z papieru i tektury; W dwudziestu zawodach i specjalnościach odnotowano spadek ofert pracy. Dotyczyło to zwłaszcza: - robotników gospodarczych; - sprzedawców; - pracowników biurowych; - krawców; - szwaczek; - stolarzy, - sprzątaczek; - robotników budowlanych; - kucharzy; - kelnerów. Od trzech lat niezmiennie pierwsze miejsce pod względem liczebności ofert pracy zajmują robotnicy gospodarczy. Stanowi to 27,9% ogółu ofert z terenu powiatu elbląskiego. Drugie miejsce przypadło sprzedawcom. Oferty pracy dla sprzedawców stanowią 6,6% wszystkich ofert z powiatu elbląskiego. Kolejne pozycje zajęli: operatorzy urządzeń przetwórstwa owocowo-warzywnego 5,7% wszystkich ofert z powiatu elbląskiego,

26 pracownicy biurowi 6,5% wszystkich ofert z powiatu elbląskiego, bez zawodu 4,6% wszystkich ofert z powiatu elbląskiego. 8/. ZAWODY DEFICYTOWE I NADWYŻKOWE Nierównowaga między popytem a podażą na rynku pracy powoduje występowanie zawodów, na które jest większe lub mniejsze zapotrzebowanie ze strony pracodawców tj. - zawodów nadwyżkowych, na które jest niższe zapotrzebowanie niż liczba osób poszukujących pracy w tym zawodzie; tzn. występuje przewaga bezrobotnych nad ofertami pracy. Przyjęto, że zawody nadwyżkowe to zawody o wskaźniku intensywności nadwyżki mniejszym od 0,9. - zawodów zrównoważonych, na które liczba ofert pracy pokrywa się z liczbą bezrobotnych, tzn. wykazują one równowagę na rynku pracy. Przyjęto, że zawody zrównoważone to zawody o wskaźniku większym od 0,9 i mniejszym od 1,1; - zawodów deficytowych, na które jest wyższe zapotrzebowanie niż liczba osób poszukujących pracy, tzn. występuje przewaga ofert pracy nad bezrobotnymi. Przyjęto, że zawody deficytowe to zawody o wskaźniku intensywności deficytu większym od 1,1. W 2011 r. w rankingu zawodów deficytowych i nadwyżkowych w powiecie elbląskim odnotowano 529 zawodów, w których zgłoszono oferty pracy i zarejestrowali się bezrobotni. W grupie tej było 448 zawodów nadwyżkowych, 14 zrównoważonych oraz 67 zawodów deficytowych. 8.1/. ZAWODY NADWYŻKOWE W powiecie elbląskim w strukturze zawodowej bezrobotnych dominują zawody nadwyżkowe. W zawodach nadwyżkowych w 2011 r. sklasyfikowano (posiłkując się wskaźnikiem intensywności nadwyżki (deficytu) zawodów 448 zawodów nadwyżkowych o intensywności nadwyżki zawodów od 0,00 do 0,83 co stanowi 84,7% w tym: - 85 zawodów (19%) nadwyżkowe były o wskaźniku< zera i > od 0,83-363 zawody (81%) nadwyżkowe o wskaźniku = zeru i nie przekraczającym zera, gdzie nie zgłoszono żadnej oferty pracy natomiast zarejestrowali się bezrobotni. Po pominięciu zawodów dla których wskaźnik intensywności nadwyżki wynosi 0 (363 zawody), pozostały 84 zawody deficytowe patrz tabela 8.

27 TABELA 8. Ranking zawodów nadwyżkowych według wskaźnika intensywności nadwyżki Lp. Nazwa zawodu Kod zawodu Średnia miesięczna liczba ofert pracy zgłoszonych w 2011 roku Średnia miesięczna liczba zarejestrowanych bezrobotnych w 2011 roku Wskaźnik intensywności nadwyżki (deficytu) zawodów 1 Technik ekonomista* 331403 0,0833 9,5833 0,0087 2 Technik handlowiec* 522305 0,0833 5,75 0,0145 3 Mechanik samochodów osobowych 723105 0,0833 4,5833 0,0182 4 Ślusarz* 722204 0,0833 4,4167 0,0189 5 Stolarz meblowy 752208 0,25 12,4167 0,0201 6 Kucharz małej gastronomii* 512002 0,0833 4,0833 0,0204 7 Piekarz* 751204 0,1667 5,75 0,029 8 Mechanik pojazdów samochodowych* 723103 0,1667 5,4167 0,0308 9 Bez zawodu 000000 4,0833 126,5 0,0323 10 Kaletnik* 753702 0,1667 5,0833 0,0328 11 Kucharz* 512001 0,5 11 0,0455 12 Specjalista administracji publicznej 242217 0,25 4,5 0,0556 13 Krawiec* 753105 0,5833 8,3333 0,07 14 Brukarz 711601 0,0833 1,1667 0,0714 15 Elektromonter (elektryk) zakładowy 741207 0,0833 1,1667 0,0714 16 Blacharz samochodowy* 721306 0,1667 2,1667 0,0769 17 Kierowca ciągnika rolniczego 834101 0,3333 3,9167 0,0851 18 Murarz* 711202 0,9167 10,25 0,0894 19 Elektromechanik pojazdów samochodowych* 741203 0,0833 0,9167 0,0909 20 Robotnik budowlany 931301 0,8333 8 0,1042 21 Rzeźnik - wędliniarz* 751105 0,25 2,3333 0,1071 22 Fryzjer* 514101 0,4167 3,5833 0,1163 23 Cukiernik* 751201 0,5833 4,9167 0,1186 24 Technik informatyk* 351203 0,25 1,9167 0,1304 25 Hydraulik 712601 0,1667 1,25 0,1333 26 Magazynier 432103 0,4167 3,0833 0,1351 27 Lakiernik samochodowy 713203 0,25 1,8333 0,1364 28 Kosmetyczka 514202 0,0833 0,5833 0,1429 29 Sprzedawca* 522301 5,75 36,9167 0,1558 30 Technik elektronik* 311408 0,0833 0,5 0,1667 31 Technik farmaceutyczny* 321301 0,0833 0,5 0,1667 32 Trzciniarz 731708 0,0833 0,5 0,1667 33 Pozostali operatorzy maszyn do produkcji wyrobów spożywczych i pokrewni 816090 0,0833 0,5 0,1667 34 Palacz kotłów parowych 818206 0,0833 0,5 0,1667 35 Tapicer* 753402 0,1667 1 0,1667 36 Rolnik* 613003 0,25 1,5 0,1667 37 Sprzątaczka biurowa 911207 0,6667 4 0,1667 38 Pozostali stolarze meblowi i pokrewni 752290 0,25 1,4167 0,1765 39 Technik prac biurowych* 411004 0,5833 3,25 0,1795 40 Księgowy 331301 0,1667 0,9167 0,1818 41 Robotnik drogowy 931205 0,1667 0,9167 0,1818 42 Drwal / pilarz drzew 621001 0,0833 0,4167 0,2 43 Stolarz* 752205 1,75 8,5 0,2059 44 Nauczyciel nauczania początkowego 234113 0,0833 0,3333 0,25

28 45 Opiekunka dziecięca* 325905 0,0833 0,3333 0,25 46 Pracownik socjalny 341205 0,0833 0,3333 0,25 47 Frezer 722301 0,0833 0,3333 0,25 48 Robotnik leśny 621002 0,25 1 0,25 49 Kierowca samochodu osobowego 832203 0,5833 2,25 0,2593 50 Biolog 213105 0,0833 0,25 0,3333 51 Technik elektryk* 311303 0,0833 0,25 0,3333 52 Szlifierz metali 722312 0,0833 0,25 0,3333 53 Elektryk* 741103 0,0833 0,25 0,3333 54 Meliorant 931203 0,0833 0,25 0,3333 55 Technolog robót wykończeniowych w budownictwie* 712904 0,25 0,75 0,3333 56 Tokarz w metalu 722314 0,8333 2,1667 0,3846 57 Dozorca 962902 1,0833 2,75 0,3939 58 Technik masażysta* 325402 0,1667 0,4167 0,4 59 Kamieniarz* 711301 0,1667 0,4167 0,4 60 Pomocniczy robotnik polowy 921101 0,1667 0,4167 0,4 61 Pomoc kuchenna 941201 0,9167 2,25 0,4074 62 Specjalista do spraw marketingu i handlu 243106 0,4167 0,9167 0,4545 63 Biotechnolog 213106 0,0833 0,1667 0,5 64 Zarządca nieruchomości 244103 0,0833 0,1667 0,5 65 Technik technologii drewna* 311922 0,0833 0,1667 0,5 66 Agent ubezpieczeniowy 332101 0,0833 0,1667 0,5 67 Inkasent 421401 0,0833 0,1667 0,5 68 Monter instalacji i urządzeń sanitarnych* 712604 0,0833 0,1667 0,5 69 Pozostali operatorzy maszyn i urządzeń do produkcji wyrobów chemicznych 813190 0,0833 0,1667 0,5 70 Monter mebli 821902 0,0833 0,1667 0,5 71 Przedstawiciel handlowy 332203 0,1667 0,3333 0,5 72 Pozostali ustawiacze i operatorzy maszyn do obróbki drewna i pokrewni 752390 0,1667 0,3333 0,5 73 Operator koparko - ładowarki 811105 0,1667 0,3333 0,5 74 Pokojowa 911203 0,25 0,5 0,5 75 Szwaczka 753303 1,75 3,1667 0,5526 76 Barman 513202 0,25 0,4167 0,6 77 Opiekunka domowa 532201 0,5833 0,9167 0,6364 78 Szlifierz materiałów drzewnych 752308 0,1667 0,25 0,6667 79 Pozostali operatorzy urządzeń do obróbki drewna 817290 0,1667 0,25 0,6667 80 Listonosz 441203 0,3333 0,5 0,6667 81 Technik administracji* 334306 0,5 0,75 0,6667 82 Kelner* 513101 0,9167 1,3333 0,6875 83 Nauczyciel przedszkola 234201 0,25 0,3333 0,75 84 Kierowca samochodu ciężarowego 833203 1,5 2 0,75 85 Woźny 962906 0,3333 0,4167 0,8

29 Najliczniejsze zawody dla których wskaźnik intensywności nadwyżki wyniósł 0 to : Lp. Nazwa zawodu Kod zawodu Średnia miesięczna liczba ofert pracy zgłoszonych w 2011 roku Średnia miesięczna liczba zarejestrowanych bezrobotnych w 2011 roku Wskaźnik intensywności nadwyżki (deficytu) zawodów 1 Mechanik-operator pojazdów i maszyn rolniczych 834103 0 4,0833 0 2 Ekonomista 263102 0 3,9167 0 3 Robotnik placowy 961302 0 3,3333 0 4 Pedagog 235107 0 2,4167 0 5 Robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym 932911 0 2,1667 0 6 Technik hotelarstwa 422402 0 1,9167 0 7 Technik budownictwa 311204 0 1,9167 0 8 Technik mechanik 311504 0 1,75 0 9 Operator urządzeń do Obrówki surowca mleczarskiego 816005 0 1,6667 0 10 Technik ochrony środowiska 325511 0 1,6667 0 11 Rolnik upraw polowych 611104 0 1,5833 0 12 Technik żywienia i gospodarstwa domowego 322002 0 1,5 0 13 Technik agrobiznesu 331402 0 1,4167 0 14 Technik technologii odzieży 311924 0 1,3333 0 15 Stolarz budowlany 711503 0 1,25 0 16 Betoniarz-zbrojarz 711402 0 1,25 0 17 Salowa 911206 0 1,1667 0 18 Pilarz 752305 0 1,1667 0 19 Pozostali pracownicy ochrony osób i mienia 541390 0 1,1667 0 20 Technik organizacji usług gastronomicznych 343403 0 1,1667 0 21 Technik ogrodnik 314205 0 1,1667 0 22 Spawacz ręczny gazowy 721207 0 1,0833 0 23 Pakowacz 932101 0 1 0 24 Mechanik samochodów ciężarowych 723104 0 1 0 25 Monter/składacz okien 712501 0 1 0 26 Kasjer handlowy 523002 0 1 0 27 Malarz budowlany 713102 0 0,9167 0 28 Technik logistyk 333107 0 0,9167 0 29 Filolog fi logia polska 264303 0 0,9167 0 30 Nauczyciel języka polskiego 233012 0 0,9167 0 8.2/. ZAWODY ZRÓWNOWAŻONE Przez zawód zrównoważony należy rozumieć zawód, w którym występuje równowaga pomiędzy liczbą osób poszukujących pracy w danym zawodzie, a liczbą pojawiających się ofert pracy dotyczących tego zawodu. W grupie zawodów zrównoważonych w 2011 r. (posiłkując się

30 wskaźnikiem intensywności nadwyżki - deficytu) zawodów, wyłoniono 14 zawodów zrównoważonych, co stanowi 2,65% z 529 zawodów występujących w powiecie elbląskim. Z uzyskanych danych wynika, iż zdecydowanie najliczniejszym zrównoważonym zawodem był goniec, pomoc laboratoryjna, krojczy, sekretarka (co ilustruje tabela 9). TABELA 9. Ranking zawodów deficytowych według wskaźnika intensywności zawodu Lp. Nazwa zawodu Kod zawodu Średnia miesięczna liczba ofert pracy zgłoszonych w 2011 roku Średnia miesięczna liczba zarejestrowanych bezrobotnych w 2011 roku Wskaźnik intensywności nadwyżki (deficytu) zawodów 1 Główny księgowy 121101 0,0833 0,0833 1 2 Pozostali kierownicy do spraw innych typów usług gdzie indziej niesklasyfikowani 143990 0,0833 0,0833 1 3 Pozostali administratorzy systemów komputerowych 252290 0,0833 0,0833 1 4 Bibliotekarz* 343301 0,0833 0,0833 1 5 Akwizytor 524301 0,0833 0,0833 1 6 Pozostali szlifierze narzędzi i polerowacze metali 722490 0,0833 0,0833 1 7 Szlifierz kamienia 811409 0,0833 0,0833 1 8 Pomocniczy robotnik przy uprawie roślin i hodowli zwierząt 921301 0,0833 0,0833 1 9 Pozostali nauczyciele szkół podstawowych 234190 0,1667 0,1667 1 10 Pozostali pracownicy administracyjni i sekretarze biura zarządu 334390 0,1667 0,1667 1 11 Sekretarka 412001 0,1667 0,1667 1 12 Krojczy 753202 0,1667 0,1667 1 13 Pomoc laboratoryjna 911204 0,1667 0,1667 1 14 Goniec 962105 0,1667 0,1667 1 8.3/. ZAWODY DEFICYTOWE W grupie zawodów deficytowych w 2011 roku (posiłkując się wskaźnikiem intensywności nadwyżki deficytu - zawodów), wyłoniono 67 zawodów deficytowych, co stanowi 12,67% z 529 zawodów występujących w powiecie elbląskim. W tej grupie zawodów iloraz średniej miesięcznej liczby ofert pracy do średniomiesięcznej liczby zarejestrowanych bezrobotnych wyraża się wskaźnikiem większym niż 1,1. W oparciu o załącznik 3 do sprawozdania MPiPS-01 sporządzono tablicę obejmującą 67 zawodów deficytowych od najniższego do najwyższego wskaźnika deficytu.

31 TABELA 10. Ranking zawodów deficytowych według wskaźnika intensywności deficytu zawodu Lp. Nazwa zawodu Kod zawodu Średnia miesięczna liczba ofert pracy zgłoszonych w 2011 roku Średnia miesięczna liczba zarejestrowanych bezrobotnych w 2011 roku Wskaźnik intensywności nadwyżki (deficytu) zawodów 1 Operator urządzeń przetwórstwa owocowowarzywnego 816029 5 4,5 1,1111 2 Pracownik ochrony fizycznej bez licencji 541307 0,6667 0,5833 1,1429 3 Wychowawca w placówkach oświatowych, wychowawczych i opiekuńczych 235914 0,4167 0,3333 1,25 4 Robotnik gospodarczy 515303 24,5 17,1667 1,4272 5 Sekretarka medyczna 334402 0,25 0,1667 1,5 6 Operator koparki 811104 0,25 0,1667 1,5 7 Monter konstrukcji stalowych 721404 0,6667 0,4167 1,6 8 Pozostali kartografowie i geodeci 216590 0,1667 0,0833 2 9 Lekarz 221101 0,1667 0,0833 2 10 Manikiurzystka 514203 0,1667 0,0833 2 11 Doradca klienta 524902 0,1667 0,0833 2 12 Ogrodnik* 611303 0,1667 0,0833 2 13 Pozostałe pomoce i sprzątaczki biurowe, hotelowe i podobne 911290 0,1667 0,0833 2 14 Recepcjonista 422602 0,3333 0,1667 2 15 Pozostali spawacze i pokrewni 721290 0,9167 0,3333 2,75 16 Prasowaczka ręczna 912103 0,9167 0,3333 2,75 17 Pozostali opiekunowie dziecięcy 531190 0,25 0,0833 3 18 Operator obrabiarek sterowanych numerycznie 722308 0,25 0,0833 3 19 Terapeuta zajęciowy* 325907 0,3333 0,0833 4 20 Operator ładowarki 811106 0,4167 0,0833 5 21 Pozostali pracownicy obsługi biura gdzie indziej niesklasyfikowani 441990 1,0833 0,1667 6,5 22 Pozostali pracownicy obsługi biurowej 411090 4,6667 0,3333 14 23 Kierownik działu produkcji 132103 0,0833 0 MAX 24 Architekt 216101 0,0833 0 MAX 25 Asystent prawny 261901 0,0833 0 MAX 26 Pozostali technicy budownictwa 311290 0,0833 0 MAX 27 Pozostali technicy mechanicy 311590 0,0833 0 MAX 28 Operator urządzeń oczyszczania ścieków 313208 0,0833 0 MAX 29 Pozostali kontrolerzy (sterowniczy) procesów metalurgicznych 313590 0,0833 0 MAX 30 Spedytor 333105 0,0833 0 MAX 31 Pedikiurzystka 514204 0,0833 0 MAX 32 Opiekunka dzieci w drodze do szkoły 531103 0,0833 0 MAX 33 Asystent nauczyciela przedszkola 531202 0,0833 0 MAX 34 Pracownik ochrony fizycznej I stopnia 541308 0,0833 0 MAX 35 Dojarz 612101 0,0833 0 MAX 36 Monter rusztowań 711903 0,0833 0 MAX 37 Lakiernik wyrobów drzewnych 713205 0,0833 0 MAX 38 Pozostali lakiernicy 713290 0,0833 0 MAX 39 Szlifierz ostrzarz 722402 0,0833 0 MAX 40 Grawer 731101 0,0833 0 MAX

32 41 Złotnik - jubiler* 731305 0,0833 0 MAX 42 Drukarz* 732201 0,0833 0 MAX 43 Frezer drewna 752301 0,0833 0 MAX 44 Konstruktor odzieży 753201 0,0833 0 MAX 45 Operator urządzeń wytwórczych mieszanek betonowych 811407 0,0833 0 MAX 46 Pozostali operatorzy maszyn i urządzeń do produkcji wyrobów cementowych, kamiennych i pokrewni 811490 0,0833 0 MAX 47 Monter kotłów i armatury kotłowej 821103 0,0833 0 MAX 48 Pozostali monterzy gdzie indziej niesklasyfikowani 821990 0,0833 0 MAX 49 Manewrowy 831205 0,0833 0 MAX 50 Kierowca ciągnika siodłowego 833202 0,0833 0 MAX 51 Sortowacz 932913 0,0833 0 MAX 52 Wagowy 933309 0,0833 0 MAX 53 Kierownik budowy 132301 0,1667 0 MAX 54 Pozostali formierze odlewniczy i pokrewni 721190 0,1667 0 MAX 55 Traser 722207 0,1667 0 MAX 56 Pozostali robotnicy pomocniczy w kopalniach i kamieniołomach 931190 0,1667 0 MAX 57 Konserwator części 932901 0,1667 0 MAX 58 Technik geodeta* 311104 0,25 0 MAX 59 Monter izolacji budowlanych* 712401 0,25 0 MAX 60 Pozostali tapicerzy i pokrewni 753490 0,25 0 MAX 61 Kierowca mechanik 832201 0,25 0 MAX 62 Specjalista do spraw sprzedaży 243305 0,3333 0 MAX 63 Pracownik kancelaryjny 411003 0,3333 0 MAX 64 Opiekun medyczny* 532102 0,3333 0 MAX 65 Monter wyrobów z drewna 821905 0,9167 0 MAX 66 Operator maszyn do produkcji opakowań z papieru i tektury 814302 1 0 MAX 67 Blacharz budowlany 721302 1,4167 0 MAX W rankingu zawodów i specjalności, w których wystąpiła przewaga zgłoszonych ofert pracy nad liczbą zarejestrowanych bezrobotnych w 2011 roku znalazły się osoby posiadające wykształcenie: wyższe, średnie zawodowe, zasadnicze, podstawowe i gimnazjalne. W grupie zawodów deficytowych największa liczba ofert pracy, przypadła: blacharzom budowlanym; monterom wyrobów z drewna; monterom konstrukcji stalowych; kierowcom mechanikom samochodowym; operatorom ładowarki; terapeutom zajęciowym; opiekunom medycznym; technikom geodetom; monterom izolacji budowlanych;