1.0. PRZEDMIOT I ZAKRES OPRACOWANIA...2 2.0. PODSTAWA OPRACOWANIA...2 4.2.3. DEZYNFEKCJA I BADANIE WODY...4

A). CZĘŚĆ OPISOWA. Spis treści I. CZĘŚĆ OPISOWA...2 1.0. PRZEDMIOT I ZAKRES OPRACOWANIA...2 2.0. PODSTAWA OPRACOWANIA...2 3.0. INSTALACJE SANITARNE STAN ISTNIEJĄCY...2 4.1. INSTALACJE WODOCIĄGOWA WODA ZIMNA...2 4.2. INSTALACJE WODOCIĄGOWA WODA CIEPŁA I CYRKULACJA...3 4.2.1. WYTYCZNE MONTAśOWE INSTALACJI WODNEJ...3 4.2.2.MONTAś ARMATURY...4 4.2.3. DEZYNFEKCJA I BADANIE WODY...4 4.3. INSTALACJE KANALIZACJI SANITARNEJ...5 4.3.1. PRZYBORY SANITARNE...5 4.3.2. UWAGI KOŃCOWE DOTYCZĄCE INSTALACJI...6 4.4. INSTALACJA CENTRALNEGO OGRZEWANIA...6 4.5. WENTYLACJA OGÓLNA...7 5.0. UWAGI KOŃCOWE...7 INFORMACJA DOTYCZĄCA BIOZ...8 B). CZĘŚĆ GRAFICZNA. RYS.1.INSTLACJE WOD. - KAN. RZUT PARTERU SKALA 1:50 RYS.2.INSTALACJA WOD.-KAN. - RZUT PIĘTRA SKALA 1:50 RYS.3.INSTALACJA WOD.-KAN. - RZUT PODDASZA SKALA 1:50 RYS.4.INSTALACJA WODNO-KANALIZACYJNA ROZWINIĘCIE SKAL 1:100 RYS.5.INSTALACJA CENTRALNEGO OGRZEWANIA RZUT PARTERU SKALA 1:50 RYS.6.INSTALACJA CENTRALNEGO OGRZEWANIA RZUT PIĘTRA SKALA 1:50 RYS.7.INSTALACJA CENTRALNEGO OGRZEWANIA RZUT PODDASZA SKALA 1:50 RYS.8.INSTALACJA CENTRALNEGO OGRZEWANIA ROZWINIĘCIE SKALA 1:100

OPIS TECHNICZNY PRZEBUDOWA POKOI POBYTOWYCH ORAZ BUDOWA WINDY OSOBO- WEJ WEWNĘTRZNEJ dz. nr 84/1 ul. Solankowa 6, 78-320 Połczyn Zdrój. I. CZĘŚĆ OPISOWA 1.0. PRZEDMIOT I ZAKRES OPRACOWANIA Przedmiotem opracowania jest przedstawienie rozwiązań wewnętrznych instalacji sanitarnych dla PRZEBUDOWY POKOI POBYTOWYCH ORAZ BUDOWY WINDY OSOBOWEJ WEWNĘTRZNEJ Z.L.U. PODHALE w Połczynie Zdroju. Opracowanie obejmuje : - instalację wody zimnej i ciepłej wraz z cyrkulacją, - instalację kanalizacji sanitarnej, - instalację centralnego ogrzewania - wentylację. 2.0. PODSTAWA OPRACOWANIA Opracowanie wykonano w oparciu o: - zlecenie inwestora - opracowanie architektoniczno-konstrukcyjne - zalecenia producentów urządzeń i systemów sanitarnych uŝytych w opracowaniu. - obowiązujące przepisy i normy projektowania. 3.0. INSTALACJE SANITARNE stan istniejący Budynek posiada istniejące instalacje wodne i kanalizacji sanitarnej oraz instalację centralnego ogrzewania, która pokrywa zapotrzebowanie rozbudowywanego budynku. 4.1. Instalacje wodociągowa woda zimna Woda zimna dostarczana będzie do wszystkich przyborów sanitarnych z istniejącej instalacji wody zimnej Projektowaną instalacje zimnej wody naleŝy wykonać: 1. z rur MLC (PE-RT/Al/PE-RT) Uponor łączonych przez złączki zagniatane dopuszcza się zastosowanie innych materiałów z zachowaniem wymogów technologicznych i zachowania średnic nominalnych, Po zmontowaniu instalację naleŝy poddać próbie szczelności. Próbę naleŝy wykonać na ciśnienie 1,5 x najwyŝsze ciśnienie robocze przez 2 h. Próbę prowadzić zgodnie z wymaganiami zawartymi w warunkach technicznych wykonania i odbioru instalacji wodociągowych wyd. COBRTI IN- STAL i w warunkach technicznych wykonania i odbioru rurociągów z tworzyw sztucznych Polska Korporacja Techniki Sanitarnej. Po przeprowadzonej próbie instalację przepłukać oraz zdezynfekować.

4.2. Instalacje wodociągowa woda ciepła i cyrkulacja Ciepła woda dostarczana będzie do wszystkich przyborów sanitarnych c.w. z istniejącej instalacji wody ciepłej. Temp. ciepłej wody powinna wynosić 55ºC, z dopuszczalnym wychłodzeniem 5 ºC. Układ przygotowania ciepłej wody powinien zapewnić okresowy przegrzew wody. Woda ciepła dostarczana będzie do wszystkich przyborów sanitarnych wymagających ciepłej wody. Instalacje ciepłej wody oraz cyrkulacji naleŝy wykonać: 1. z rur MLC (PE-RT/Al/PE-RT) Uponor łączonych przez złączki zagniatane dopuszcza się zastosowanie innych materiałów z zachowaniem wymogów technologicznych i zachowania średnic nominalnych, Ze względu na znaczne odległości przyborów zaprojektowano instalację cyrkulacyjną o przepływie 0,033 dm 3 /s. W celu zrównowaŝenia obiegu cyrkulacyjnego naleŝy zamontować zawór cyrkulacyjny MTCV-wer.A 1/2 w Danfoss zgodnie z rysunkami. Po zmontowaniu instalację naleŝy poddać próbie szczelności. Próbę naleŝy wykonać na ciśnienie 1,5 x najwyŝsze ciśnienie robocze przez 2 h. Próbę prowadzić zgodnie z wymaganiami zawartymi w warunkach technicznych wykonania i odbioru instalacji wodociągowych wyd. COBRTI INSTAL i w warunkach technicznych wykonania i odbioru rurociągów z tworzyw sztucznych Polska Korporacja Techniki Sanitarnej. Próbę wykonać na zimno i na gorąco. Po przeprowadzonej próbie instalację przepłukać oraz zdezynfekować. 4.2.1. Wytyczne montaŝowe instalacji wodnej Instalację wodociągową wody zimnej i ciepłej oraz cyrkulacji naleŝy wykonać z rur MLC (PE- RT/Al/PE-RT) w systemie firmy Uponor. Dopuszcza się zastosowanie innych systemów i materiałów lecz naleŝy dostosować średnice rur i przepływy do zastosowanego systemu oraz zmiany uzgodnić z projektantem. Rury i łączniki zastosowane do budowy instalacji wodociągowej powinny posiadać atest Państwowego Zakładu Higieny. Producenci rur i kształtek powinni legitymować się waŝnym świadectwem wewnętrznej kontroli jakości wytwarzania np. certyfikat ISO. Rurociągi prowadzić zgodnie z zaprojektowanymi trasami zawieszanych pod sufitem, w warstwach podłogowych i w bruzdach ściennych. We wszystkich przypadkach naleŝy przewody prowadzić w otulinie cieplnej. Wymagania izolacji cieplnej przewodów i komponentów Lp. Rodzaj przewodu lub komponentu Minimalna grubość izolacji cieplnej (materiał 0,035 W/(m K) 1 Średnica wewnętrzna do 22 mm 20 mm 2 Średnica wewnętrzna od 22 do 35 mm 30 mm 3 Średnica wewnętrzna od 35 do 100 mm równa średnicy wewnętrznej rury 4 Średnica wewnętrzna ponad 100 mm 100 mm 5 Przewody i armatura wg poz. 1-4przechodzace przez ściany lub stropy, skrzy- Ŝowania przewodów 6 Przewody ogrzewań centralnych wg poz. 1-4, ułoŝone w komponentach budowlanych miedzy ogrzewanymi pomieszczeniami róŝnych uŝytkowników 7 Przewody wg poz. 6 ułoŝone w podłodze 6 mm ½ wymagań z poz. 1-4 ½ wymagań z poz. 1-4 NaleŜy stosować następujący osprzęt instalacji: Armatura czerpalna: - Baterie jednouchwytowe umywalkowe, zlewozmywakowe i prysznicowe

- Baterie bezdotykowe umywalkowe - Zawór ze złączką do węŝa np.valwex Armatura regulacyjna - zawory kulowe np.valwex - termostatyczny zawór cyrkulacyjny MTCV-wer.A 1/2 w Danfoss 4.2.2.MontaŜ armatury Armatura powinna odpowiadać warunkom pracy (ciśnienie, temperatura) instalacji, w której jest zainstalowana. Przed instalowaniem armatury naleŝy usunąć z niej zaślepienia i ewentualne zanieczyszczenia. Armatura, po sprawdzeniu prawidłowości działania, powinna być instalowana tak, Ŝeby była dostępna do obsługi i konserwacji. Armatura odcinająca powinna być zainstalowana na przewodach doprowadzających wodę wodociągową do takich punktów czerpania jak urządzenia spłukujące miski ustępowe, pisuary, a takŝe pralki automatyczne, zmywarki itp. JeŜeli rozwiązanie doprowadzenia wody wodociągowej w tych przyborach lub urządzeniach umoŝliwia jej przepływ zwrotny, na przewodzie doprowadzającym wodę wodociągową do nich (doprowadzenie indywidualne lub do grupy tego samego typu punktów czerpania), naleŝy zainstalować odpowiednie wyposaŝenie uniemoŝliwiające przepływ zwrotny. Armaturę na przewodach naleŝy tak instalować, Ŝeby kierunek przepływu wody instalacyjnej był zgodny z oznaczeniem kierunku przepływu na armaturze. Armatura odcinająca grzybkowa powinna być zainstalowana w takim połoŝeniu aby w czasie rozbioru wody napływała ona pod grzybek". Armatura na przewodach powinna być zamocowana do przegród lub konstrukcji wsporczych przy uŝyciu odpowiednich wsporników, uchwytów lub innych trwałych podparć, zgodnie z projektem technicznym. Armatura spustowa powinna być instalowana w najniŝszych punktach instalacji oraz na podejściach pionów przed elementem zamykającym armatury odcinającej (od strony pionu), dla umoŝliwienia opróŝniania poszczególnych pionów z wody, po ich odcięciu. Armatura spustowa powinna być lokalizowana w miejscach łatwo dostępnych i zaopatrzona w złączkę do węŝa w sposób umoŝliwiający kierowanie usuwanej wody do kanalizacji. W armaturze mieszającej i czerpalnej przewód ciepłej wody powinien być podłączony z lewej strony. JeŜeli w projekcie technicznym nie podano innych wymagań, wysokość ustawienia armatury czerpalnej na ścianie powinna być zgodna z tablicą 9A lub 9B WTWiOIW z 2003 r. 4.2.3. Dezynfekcja i badanie wody Po przeprowadzeniu udanych prób szczelności instalacji, przewody naleŝy przepłukać wodą wodociągową. Woda płucząca powinna przepływać przez przewód z prędkością umoŝliwiającą usunięcie wszelkich zanieczyszczeń mechanicznych występujących w przewodzie. Po zakończeniu płukania naleŝy wodę przepływającą przez przewód poddać badaniom fizykochemicznym i bakteriologicznym w jednostce badawczej do tego upowaŝnionej. Woda ta musi odpowiadać warunkom podanym w rozporządzeniu MZiOS z dn. 31.05.1977, Dz.U. Nr18 poz. 71 oraz Dz. U. Nr35 poz.205 z 04.05.1990. JeŜeli wynik badań odbiega od wartości podanych w rozporządzeniu, naleŝy przeprowadzić proces dezynfekcji przy uŝyciu wapna chlorowanego lub podchlorynu sodu. Dezynfekcja powinna trwać 24 godziny. Po tym czasie zawartość chloru w wodzie powinna wynosić ok. 10 mgcl/dm 3. Po zakończeniu dezynfekcji przewód naleŝy ponownie przepłukać.

4.3. Instalacje kanalizacji sanitarnej Zaprojektowano instalację kanalizacji sanitarnej odprowadzające ścieki sanitarne od przyborów pionami kanalizacyjnymi do istniejących poziomów odpływowych. Zaprojektowano system pionów kanalizacyjnych zapewniających odpływ ścieków ze wszystkich przyborów wodnych znajdujących się w budynku. Piony kanalizacyjne naleŝy wyposaŝyć w otwory rewizyjne znajdujące się na najniŝszej kondygnacji z moŝliwością dostępu w celu ewentualnego udroŝnienia rur. Piony zakończyć rurą wywiewną wyprowadzoną na dach lub zaworem napowietrzającym. Rurociągi kanalizacyjne naleŝy montować do ściany uchwytami systemowymi. Średnice podejść przyborów sanitarnych: umywalka Ø 40 zlewozmywak Ø 50 WC Ø 110 wpust podłogowy Ø 50, 75 Projektowane przewody poziome prowadzić ze spadkiem w kierunku przyłączy kanalizacyjnych zgodnie z rysunkami. Projektowane instalacje kanalizacyjne wykonać z rur PVC kielichowych pełnościennych z uszczelkami gumowymi. Piony kanalizacyjne izolować akustycznie wełną mineralną. Rurociągi kanalizacyjne naleŝy montować do ściany uchwytami systemowymi dbając o to by poziomy kanalizacyjne były prowadzone z zaprojektowanymi spadkami oraz o szczelność połączeń kanalizacyjnych. 4.3.1. Przybory sanitarne Przybory sanitarne powinny być zaopatrzone w zamknięcia wodne (syfony) wbudowane w przybór lub zakładane bezpośrednio pod przyborem. Przybory sanitarne powinny być zamontowane w sposób zapewniający łatwy dostęp w celu utrzymania ich w czystości oraz konserwacji lub wymiany przyborów, syfonów i podejść kanalizacyjnych. JeŜeli w projekcie technicznym nie podano specjalnych wymagań, wysokość ustawienia mierzona od posadzki do górnej krawędzi przyboru powinna być następująca: 1) umywalki dla dorosłych - od 0,75 do 0,80 m, Umywalki powinny być przymocowane do ścian w sposób zapewniający łatwy demontaŝ oraz właściwe uŝytkowanie przyborów. Konstrukcja wsporcza przyboru sanitarnego obciąŝonego siłą statyczną równą 500 N przyłoŝoną w środku przedniej krawędzi obrzeŝa przyboru w czasie 3 h, nie powinna się w sposób widoczny odkształcić Wpusty podłogowe powinny być zamontowane w pobliŝu punktów czerpalnych. Przelewy umywalki itp. naleŝy łączyć z podejściem kanalizacyjnym powyŝej zamknięcia wodnego. Przewody spustowe (piony) powinny być wyprowadzone jako rury wentylacyjne do wysokości od 0,50 do 1,00 m ponad dach w taki sposób, aby odległość wylotu rury od okien i drzwi prowadzących do pomieszczeń przeznaczonych na stały pobyt ludzi, wynosiła co najmniej 4,0 m. Rury wentylacyjne powinny w miarę moŝliwości tworzyć pionowe przedłuŝenie przewodów spustowych. JeŜeli średnica przewodu spustowego jest mniejsza od 150 mm, górna część rury wywiewnej poniŝej dachu w odległości 0,50 m od jego powierzchni powinna być powiększona o 50 mm. Rur tych nie naleŝy wprowadzać do przewodów wentylacyjnych z pomieszczeń przeznaczonych na pobyt ludzi oraz do przewodów dymowych i spalinowych. Zawory powietrzne naleŝy montować w pomieszczeniach, gdzie temperatura nie spada poniŝej 0 C. Zawór montuje się poprzez włoŝenie go w kielich lub bosy koniec rury kanalizacyjnej. Zawory naleŝy montować pionowo. Minimalna wysokość od zaworu do najwyŝej połoŝonego przelewu powinna wynosić około 10 cm. W ścianach murowanych i gipsowo-kartonowych, w których zainstalowane będą piony kanalizacji sanitarne zakończone zaworem powietrznym naleŝy zamontować kratki wentylacyjne na wysokości montaŝu tego zaworu. Poprzez demontaŝ kratki moŝliwe będzie zdemontowanie zaworu w celu dokonania przeglądu.

a) Miska ustępowa dla niepełnosprawnych - miska ustępowa musi być tak ustawiona aby odległość jej przedniej krawędzi od tylnej ściany wynosiła nie mniej niŝ 70 cm - odległość między osią miski a boczną ścianą powinna wynosić 40-50 cm - wysokość miski ustępowej / z deską sedesową / winna wynosić 47-53 cm od poziomu podłogi, tj zgodnie z wysokością na jakiej znajduje się siedzisko wózka inwalidzkiego - papiernice powinny być umieszczone na wys. 70-75 cm od poziomu podłogi - przy misce naleŝy zamocować poręcze przyścienne lub wolnostojące. Poręcz przyścienną umieszczać na wys. nie większej niŝ 75 cm, licząc od poziomu podłogi do wierzchu poręczy i w odl. min. 5-6 cm od ściany. b) Umywalka dla niepełnosprawnych - umywalkę naleŝy usytuować tak, aby jej górna krawędź znajdowała się na wys. 80-85 cm od poziomu podłogi, a pod umywalką pozostawała pusta przestrzeń wys. min 67 cm i głębokości 25 cm, pozwalająca na podjazd osoby niepełnosprawnej na wózku przodem W razie potrzeby syfon odpływowy musi być cofnięty i izolowany - po obydwu stronach umywalki naleŝy pozostawić wolną przestrzeń szerokości 20 cm - umywalkę mocno osadzić w ścianie, poniewaŝ osoby niepełnosprawne często przy myciu opierają na nich na całej długości przedramienia. 4.3.2. Uwagi końcowe dotyczące instalacji Instalację kanalizacyjną naleŝy wykonać z rur PCW kielichowych. Producenci rur powinni legitymować się waŝnym świadectwem wewnętrznej kontroli jakości wytwarzania np. certyfikat ISO. Systemy uszczelniające powinny gwarantować zachowanie szczelności kanałów. Kształtki powinny być wykonane w klasie sztywności nie niŝszej jak rury i pochodzić od tego samego producenta. KaŜda zmiana kierunku na przewodach układanych pod posadzką - poziomych powinna być wykonywana przy pomocy kolana o maksymalnym kącie 45. Podejścia i przewody spustowe naleŝy sprawdzić na szczelność w czasie swobodnego przepływu wody. Przewody pionowe i dłuŝsze podejścia poziome naleŝy mocować do elementów budynku za pomocą uchwytów z podkładami elastycznymi. Obejmy mocować pod kielichem rury. W przejściach przez przegrody budowlane naleŝy projektować tuleje osłonowe z elastycznym uszczelnieniem. 4.4. Instalacja centralnego ogrzewania W budynku zaprojektowano instalację c.o. podłączoną do istniejącego obiegu centralnego ogrzewania, który zapewnia obliczone zapotrzebowanie na ciepło budynku. Wewnętrzną instalację c.o. projektuje się w układzie dwururowym z rur MLC (PE-RT/AL/PE- -RT) firmy Uponor, alternatywnie dopuszcza się zastosowanie innych materiałów z zachowaniem wymogów technologicznych oraz zaprojektowanych średnic nominalnych. Ogrzewanie pomieszczeń poprzez, grzejniki płytowe i łazienkowe np. f-my Purmo. Rurociągi prowadzić zgodnie z zaprojektowanymi trasami zawieszanych pod sufitem, w warstwach podłogowych i w bruzdach ściennych. We wszystkich przypadkach naleŝy przewody prowadzić w otulinie cieplnej. Wymagania izolacji cieplnej przewodów i komponentów Lp. Rodzaj przewodu lub komponentu Minimalna grubość izolacji cieplnej (materiał 0,035 W/(m K) 1 Średnica wewnętrzna do 22 mm 20 mm 2 Średnica wewnętrzna od 22 do 35 mm 30 mm 3 Średnica wewnętrzna od 35 do 100 mm równa średnicy wewnętrznej rury

4 Średnica wewnętrzna ponad 100 mm 100 mm 5 Przewody i armatura wg poz. 1-4przechodzace przez ściany lub stropy, skrzy- Ŝowania przewodów 6 Przewody ogrzewań centralnych wg poz. 1-4, ułoŝone w komponentach budowlanych miedzy ogrzewanymi pomieszczeniami róŝnych uŝytkowników 7 Przewody wg poz. 6 ułoŝone w podłodze 6 mm ½ wymagań z poz. 1-4 ½ wymagań z poz. 1-4 Próbę szczelności naleŝy przeprowadzić zgodnie z wymaganiami zawartymi w Warunkach technicznych wykonania i odbioru rurociągów z tworzyw sztucznych. Zgodnie z wytycznymi próbę szczelności naleŝy przeprowadzić przed zakryciem instalacji w całości. Przed próbą napełnić instalację wodą oraz dokładnie odpowietrzyć. Ciśnienie próbne równe 1,5-krotnej wartości ciśnienia roboczego. W przypadku wystąpienia przecieków podczas przeprowadzania próby szczelności naleŝy je usunąć i ponownie przeprowadzić całą próbę od początku. Instalacja podczas wylewania posadzek powinna zostać napełniona do wartości ciśnienia roboczego wodą. 4.5. Wentylacja ogólna Wentylacja nawiewna odbywać się będzie grawitacyjnie poprzez nawiewniki zamontowane w górnej powierzchni ramy okiennej. Wydajność nawiewników wynosi 45m 3 /h. Wywiew poprzez pomieszczenia łazienek kanałem wentylacyjnym kominowym. Drzwi pomieszczeń sanitarnych naleŝy wyposaŝyć w otwory wentylacyjne o pow. min. 0,022 m 2. 5.0. Uwagi końcowe Roboty montaŝowe naleŝy powierzyć wykonawcy posiadającemu odpowiedni sprzęt, pracowników przeszkolonych w montaŝu zaprojektowanych urządzeń i armatury oraz doświadczenie w wykonawstwie podobnych obiektów. Przed przystąpieniem do montaŝu naleŝy sprawdzić wymiary projektowe ze stanem faktycznym na budowie. O ewentualnych zmianach w projekcie powiadomić projektanta Instalacje i montaŝ urządzeń wykonywać zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa budowlanego, warunkami technicznymi i wytycznymi montaŝowymi określonymi przez producentów montowanych urządzeń. Przy montaŝu naleŝy przestrzegać przepisy BHP. Opracował: mgr inŝ. Tadeusz Orczyński mgr inŝ. Paweł Zyśko

I N F O R M A C J A D O T Y C ZĄCA B I O Z ZAKRES ROBÓT Zakres robót obejmuje przebudowę wewnętrznych instalacji wodociągowej, kanalizacji sanitarnej, centralnego ogrzewania i wentylacji ogólnej. 1. K O L E J N OŚĆ WYKO N Y W A N Y C H R O B Ó T - Roboty przygotowawcze - Roboty instalacyjne, - Roboty wykończeniowe 2. I N S T R U K T Aś P R A C O W N I K Ó W P R Z E D P R Z Y S TĄ P I E N I E M D O R E A L I Z A C J I R O B Ó T S Z C Z E G Ó L N I E N I E B E Z P I E C Z N Y C H szkolenie pracowników w zakresie BHP, zasady postępowania w przypadku wystąpienia zagroŝenia zasady bezpośredniego nadzoru nad pracami szczególnie niebezpiecznymi przez wyznaczone w tym celu osoby zasady stosowania przez pracowników środków ochrony indywidualnej oraz odzieŝy i obuwia roboczego 3. ŚRODKI T E C H N I C Z N E I O R G A N I Z A C Y J N E Z A P O B I E G A JĄ C E N I E B E Z P I E C Z EŃS T W O M W Y N I K A JĄ C Y M Z W Y K O N Y W A N I A R O B Ó T B U D O W L A N Y C H. 3. 1 R o b o t y p r z y g o t o w a w c z e Na placu budowy powinno zostać wskazane przez kierownika budowy miejsce pełniące tymczasowe funkcje pomieszczeń socjalnych z zapewnionym dostępem do umywalni oraz ustępów. Powinno zostać przygotowane pomieszczenie do przechowywania materiałów instalacyjnych oraz narzędzi niezbędnych do wykonania robót instalacyjnych NaleŜy przygotować miejsce na elementy demontowane oraz gruz i odpady. Miejsca wykonywania prac instalacyjnych powinny zostać wydzielone bądź przygotowane do wydzielenia w trakcie postępowania robót montaŝowych. NaleŜy wyznaczyć drogi komunikacyjne do miejsc składowania. Nie wolno na nich składować materiałów, sprzętu lub innych przedmiotów. Drogi komunikacyjne dla wózków i taczek oraz pochylnie, po których dokonuje się ręcznego przenoszenia cięŝarów nie powinny mieć spadków większych niŝ 10%. W miejsca robót instalacyjnych powinny zostać zapewnione przenośne przyłącza elektryczne. Instalacje rozdziału energii elektrycznej na terenie budowy powinny być zaprojektowane i wykonane oraz utrzymywane i uŝytkowane w taki sposób, aby nie stanowiły zagroŝenia poŝarowego lub wybuchowego, lecz chroniły pracowników przed poraŝeniem prądem elektrycznym. Roboty związane z podłączeniem, sprawdzaniem, konserwacją i naprawą instalacji i urządzeń elektrycznych mogą być wykonywane wyłącznie przez osoby posiadające odpowiednie uprawnienia. Przewody elektryczne zasilające urządzenia mechaniczne powinny być zabezpieczone przed uszkodzeniami mechanicznymi, a ich połączenia z urządzeniami mechanicznymi wykonane w sposób zapewniający bezpieczeństwo pracy osób obsługujących takie urządzenia. NaleŜy zapewnić napoje pracownikom zatrudnionym: przy pracach na otwartej przestrzeni przy temperaturze otoczenia poniŝej 10 0 C lub powyŝej 25 0 C. Na terenie prac budowlanych powinien być sprzęt niezbędny do gaszenia poŝarów, który powinien

być regularnie sprawdzany, konserwowany i uzupełniany, zgodnie z wymaganiami producentów i przepisów przeciwpoŝarowych. Ilość i rozmieszczenie gaśnic przenośnych powinno być zgodne z wymaganiami przepisów przeciwpoŝarowych. W pomieszczeniach zamkniętych naleŝy zapewnić wymianę powietrza, wynikającą z potrzeb bezpieczeństwa pracy. 3. 2. R o b o t y i n s t a l a c y j n e Przed przystąpieniem do pracy naleŝy zapoznać się z projektem budowlanym określającym zakres montaŝu instalacji, a wszelkie niejasności i wątpliwości wyjaśnić z inspektorem nadzoru,kierownikiem robót ewentualnie projektantem. Kucie otworów w posadzkach i ścianach, roboty demontaŝowe Konieczne jest stosowanie przez pracowników okularów ochronnych i rękawic UŜywać naleŝy tylko sprawnych narzędzi Złom, gruz i odpady bezzwłocznie naleŝy wynosić na miejsce składowania, z którego naleŝy wywozić je odpowiednio do punktu skupu złomu, składowiska gruzu i komunalnego wysypiska śmieci. Spawanie i lutowanie Roboty w zakresie spawania i lutowania instalacji c.o. wykonywać mogą tylko osoby posiadające odpowiednie kwalifikacje zawodowe. Przed przystąpieniem do pracy kierownik robót winien dokonać szkolenia stanowiskowego w zakresie BHP oraz poinformować o zagroŝeniach jakie mogą wystąpić Konieczne jest stosowanie przez nich okularów ochronnych i rękawic. UŜywać naleŝy tylko sprawnych narzędzi. Materiały Wszystkie materiały stosowane do montaŝu powinny posiadać certyfikaty dopuszczające do stosowania w budownictwie. Prace na wysokości Przy pracy na wysokości stosować sprawne rusztowania i drabiny. Osoby wykonujące prace na wysokości powinny posiadać odpowiednie przeszkolenie oraz uprawnienia. Dotyczy to prac na rusztowaniach oraz na dachu budynku. 3.3. Roboty wykończeniowe Przy wykonywaniu prac wykończeniowych naleŝy przestrzegać przepisów BHP oraz ochrony środowiska. Wszystkie odpady naleŝy wywozić na miejskie wysypisko śmieci bądź zapewnić kontener przeznaczony na takie odpady wywoŝony przez Zakład Gospodarki Komunalnej. Przy pracach związanych z porządkowaniem naleŝy uŝywać odzieŝy ochronnej rękawic oraz masek przeciwpyłowych. 4. M a s z y n y i u r ządzeni a t e c h n i c z n e uŝ y t k o w a n e n a m i e j s c u p r a c i n s t a l a c y j n y c h Do robót w zakresie instalatorstwa sanitarnego naleŝy wykorzystywać tylko sprawne maszyny i urządzenia techniczne, posiadające aktualne badania i atesty dopuszczające do uŝytku. Nie naleŝy prowadzić napraw urządzeń na miejscu prac instalacyjnych. Wszelkie urządzenia gazami technicznymi mogą obsługiwać osoby z odpowiednimi kwalifikacjami zawodowymi. Butle z gazami technicznymi naleŝy odpowiednio zabezpieczyć przed uszkodzeniami mechanicznymi oraz dostępem do nich osób do tego nieuprawnionych.

Na budowie naleŝy umieścić tablicę informacyjną z numerami telefonów alarmowych: 2. Pogotowie Ratunkowe 999 3. StraŜ PoŜarna 998 4. Policja 997 5. Pogotowie wodno-kanalizacyjne 994 6. Pogotowie gazowe 992 7. Pogotowie energetyczne 991 Sporządził : mgr inŝ. Tadeusz Orczyński Nr upr. ZAP/0074/PWOS/08 mgr inŝ. Paweł Zyśko