Rada Unii Europejskiej Bruksela, 10 czerwca 2015 r. (OR. en) 10817/10 DCL 1 ZNIESIENIE KLAUZULI TAJNOŚCI Nr dok.: ST 10817/10 Data: 8 czerwca 2010 r. Nowe oznaczenie: Bez ograniczeń dystrybucji Dotyczy: FREMP 27 JAI 523 COHOM 153 COSCE 17 Decyzja Rady upoważniająca Komisję do przeprowadzenia negocjacji w sprawie Umowy o przystąpieniu Unii Europejskiej do europejskiej Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności Delegacje otrzymują w załączeniu wyżej wymieniony dokument w wersji po zniesieniu klauzuli tajności. Tekst tego dokumentu jest identyczny z jego poprzednią wersją. 10817/10 DCL 1 mak DG F 2 A PL
RADA UNII EUROPEJSKIEJ Bruksela, 8 czerwca 2010 r. (11.06) (OR. en) 10817/10 FREMP 27 JAI 523 COHOM 153 COSCE 17 WYNIKI PRAC Instytucja: Rada Data: 4 czerwca 2010 r. Nr poprz. dok.: 10602/10 FREMP 26 JAI 512 COHOM 146 COSCE 16 Dotyczy: Decyzja Rady upoważniająca Komisję do przeprowadzenia negocjacji w sprawie Umowy o przystąpieniu Unii Europejskiej do europejskiej Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności Rada ds. Wymiaru Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych przeanalizowała wspomniane wyżej dossier na posiedzeniu w dniu 4 czerwca 2010 r. i przyjęła tekst decyzji Rady i wytycznych negocjacyjnych zamieszczonych odpowiednio w załączniku I oraz załączniku II do niniejszych wyników prac, z zastrzeżeniem weryfikacji językowej tych tekstów. Oświadczenia, które włączono do protokołu obrad Rady, znajdują się w załączniku III. 10817/10 dh/aga/kd 1 DGH 2B PL
ZAŁĄCZNIK I projekt DECYZJA RADY upoważniająca do przeprowadzenia negocjacji w sprawie Umowy o przystąpieniu Unii Europejskiej do europejskiej Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności RADA UNII EUROPEJSKIEJ, Uwzględniając art. 6 TUE i jego protokół nr 8, Uwzględniając zalecenie Komisji, Mając na uwadze, że Unia Europejska przystępuje do europejskiej Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ: Artykuł 1 Zezwala się na rozpoczęcie negocjacji w imieniu Unii Europejskiej mających na celu porozumienie się z umawiającymi się stronami europejskiej Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności (zwanej dalej konwencją ) co do przystąpienia Unii Europejskiej do tej konwencji. 10817/10 dh/aga/kd 2 ZAŁĄCZNIK I DG H 2B PL
Artykuł 2 Na negocjatora Unii wyznacza się Komisję. Artykuł 3 Komisja prowadzi negocjacje, konsultując się z Grupą Roboczą ds. Praw Podstawowych, Praw Obywatelskich i Swobodnego Przepływu Osób, występującą w charakterze specjalnego komitetu mianowanego przez Radę zgodnie z art. 218 ust. 4 TFUE. Komisja składa regularne sprawozdania specjalnemu komitetowi dotyczące postępów w negocjacjach i bezzwłocznie przekazuje temu komitetowi wszystkie dokumenty negocjacyjne. Artykuł 4 Negocjacje są prowadzone zgodnie z wytycznymi negocjacyjnymi przedstawionymi w załączniku. Artykuł 5 W związku ze szczególną sytuacją wynikającą z faktu, iż wszystkie państwa członkowskie są również umawiającymi się stronami konwencji, państwa członkowskie uczestniczące w negocjacjach, zgodnie z art. 4 ust. 3 TUE, w pełnym wzajemnym poszanowaniu wspierają negocjatora Unii w wykonywaniu zadań wynikających z Traktatów. Artykuł 6 Niniejsza decyzja wchodzi w życie z dniem jej przyjęcia. Artykuł 7 Niniejsza decyzja jest kierowana do Komisji. 10817/10 dh/aga/kd 3 ZAŁĄCZNIK I DG H 2B PL
ZAŁĄCZNIK II Wytyczne negocjacyjne Zasady ogólne 1. Unia powinna przeprowadzić negocjacje w sprawie zawarcia umowy o przystąpieniu z umawiającymi się stronami europejskiej Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności (zwanej dalej konwencją ). Umowa ta powinna zawierać postanowienia umożliwiające uzyskanie pewności prawnej co do tego, jak funkcjonować będzie konwencja w szczególnym przypadku Unii Europejskiej jako oddzielnego podmiotu prawnego z autonomicznymi uprawnieniami, obok wszystkich jej państw członkowskich. Negocjacje będą prowadzone zgodnie z art. 6 TUE i protokołem nr 8 dotyczącym art. 6 TUE. W ramach wyznaczonych prawem pierwotnym przystąpienie powinno odbyć się zgodnie z następującymi pięcioma podstawowymi zasadami, które powinny w stosownych przypadkach znaleźć odbicie w umowie o przystąpieniu: a) przystąpienie nie będzie miało wpływu na kompetencje Unii, ani na uprawnienia jej instytucji, organów, biur i agencji; specjalną uwagę należy poświęcić podziałowi uprawnień między UE i jej państwa członkowskie oraz kompetencjom Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, a także zachowaniu prawa Unii i jej specyficznego systemu prawnego (zasada neutralności dotycząca uprawnień Unii); b) materialne i proceduralne cechy systemu konwencji powinny zostać zachowane również w odniesieniu do Unii w możliwie największym zakresie zgodnym z zasadami, o których mowa w lit. a) i c) e) (zasada zachowania systemu konwencji). Jeżeli Unia Europejska uzna szczególne zasady za konieczne, należy dopilnować, by nie zmieniały one zasadniczego charakteru systemu konwencji; 10817/10 dh/aga/kd 4 ZAŁĄCZNIK II DG H 2B PL
c) przystąpienie nie powinno mieć wpływu na zobowiązania państwa członkowskiego na mocy konwencji i protokołów do niej, ani na zastrzeżenia czy derogacje jej dotyczące (zasada neutralności dotycząca zobowiązań państw członkowskich); d) organy Rady Europy stosujące konwencję, tj. Europejski Trybunał Praw Człowieka oraz Komitet Ministrów, nie powinny być wzywane do dokonywania wykładni prawa Unii nawet w sposób dorozumiany lub przy okazji a w szczególności przepisów dotyczących uprawnień instytucji i organów Unii oraz dotyczących treści i zakresu zobowiązań państw członkowskich na mocy prawa Unii (zasada autonomicznej wykładni prawa Unii). Nie narusza to kompetencji Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w zakresie oceny zgodności prawa UE z postanowieniami konwencji; e) Unia powinna mieć możliwość uczestniczenia w działaniach Europejskiego Trybunału Praw Człowieka oraz innych organów Rady Europy w zakresie, w jakim ich działania powiązane są z misją Europejskiego Trybunału Praw Człowieka na takich samych warunkach, jak pozostałe umawiające się strony konwencji (zasada takich samych warunków). Przed zakończeniem negocjacji Unia powinna podjąć decyzję, czy umowie o przystąpieniu powinny towarzyszyć zastrzeżenia i oświadczenia Unii Europejskiej. 2. Podczas negocjacji należy zadbać o to, aby Unia Europejska była odpowiedzialna za naruszenia konwencji przez nieprzyjęcie aktu lub niezastosowanie środka jedynie w zakresie, w jakim na takie przyjęcie aktu lub zastosowanie środka pozwala jej system uprawnień. 3. Podczas negocjacji należy zadbać o to, aby umowa o przystąpieniu nakładała zobowiązania na mocy konwencji oraz, w stosownych przypadkach, wszelkich protokołów, do których Unia może przystąpić, tylko w odniesieniu do aktów przyjętych i środków zastosowanych przez instytucje, organy, biura lub agencje Unii. W negocjacjach zagwarantowane zostanie, że przystąpienie następuje bez uszczerbku dla art. 263 ust. 4, art. 275 i 276 TFUE oraz art. 10 ust. 1 Protokołu nr 36 w sprawie postanowień przejściowych. 10817/10 dh/aga/kd 5 ZAŁĄCZNIK II DG H 2B PL
4. Podczas negocjacji należy zadbać o wyraźne zaznaczenie, że terminy stosowane w konwencji, których nie można stosować dosłownie w odniesieniu do Unii jako umawiającej się strony konwencji, muszą być rozumiane jako odnoszące się, z uwzględnieniem niezbędnych zmian w zależności od przypadku, także do Unii jako umawiającej się strony. Zakres przystąpienia 5. Negocjacje powinny zapewnić Unii możliwość przystąpienia do każdego istniejącego lub przyszłego protokołu do konwencji oraz obowiązywanie konkretnych postanowień umowy o przystąpieniu również w odniesieniu do tych protokołów, do których Unia przystąpi w przyszłości. Podczas negocjacji Unia powinna wskazać umawiającym się stronom konwencji, że w pierwszej kolejności przystąpi, zgodnie z art. 218 TFUE, jedynie do tych protokołów, które zostały ratyfikowane przez wszystkie państwa członkowskie. Udział Unii w organach konwencji 6. Jako odrębna umawiająca się strona Unia Europejska powinna mieć prawo do sędziego, wybranego z listy trzech kandydatów przedstawionych przez Unię Europejską. Sędzia taki powinien mieć taki sam status i takie same obowiązki jak sędziowie z innych umawiających się stron konwencji. 7. W posiedzeniach Zgromadzenia Parlamentarnego, na których organ ten wykonuje swoje zadania związane ze stosowaniem konwencji, w szczególności z wyborem wszystkich sędziów na mocy art. 22 konwencji, powinna móc uczestniczyć odpowiednia liczba posłów do Parlamentu Europejskiego. W stosownych przypadkach należy zająć się kwestią dostosowania regulaminów wewnętrznych organów Rady Europy, by zagwarantować właściwy udział Unii w procedurze wyboru sędziów. 8. Unia powinna móc uczestniczyć z prawem głosu w posiedzeniach Komitetu Ministrów Rady Europy, na których organ ten wykonuje swoje zadania związane z konwencją. 10817/10 dh/aga/kd 6 ZAŁĄCZNIK II DG H 2B PL
Kwestie finansowe 9. Wszelkie wkłady finansowe Unii na rzecz wydatków związanych z konwencją (na pokrycie kosztów operacyjnych Europejskiego Trybunału Praw Człowieka oraz kosztów związanych z działaniami Komitetu Ministrów, w których Unia bierze udział) powinny mieć formę stałej kwoty, obliczanej zgodnie z wcześniej ustalonym wzorem, która powinna być proporcjonalna do zakresu udziału Unii Europejskiej w organach konwencji. Kwestie związane z postępowaniem przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka 10. a) Negocjacje powinny zapewniać utworzenie mechanizmu niezbędnego do dopilnowania, aby skargi państw spoza UE i skargi indywidualne były kierowane prawidłowo przeciwko państwom członkowskim lub Unii, w zależności od danego przypadku. b) Unia powinna mieć prawo do dołączania do postępowania jako współpozwany, korzystając w pełni z praw jako strona postępowania, w sprawach wnoszonych przeciwko państwom członkowskim, powiadamiając Europejski Trybunał Praw Człowieka o istnieniu istotnego powiązania między domniemanym naruszeniem konwencji a przepisem prawa Unii, uzasadniając istnienie takiego powiązania. c) Również państwa członkowskie powinny mieć prawo na dołączanie do postępowania wszczętego przeciwko Unii jako współpozwani, korzystając w pełni z praw jako strona postępowania, powiadamiając Europejski Trybunał Praw Człowieka o istnieniu istotnego powiązania między domniemanym naruszeniem konwencji a TUE, TFUE lub jakimkolwiek innym przepisem posiadającym taką samą moc prawną lub, w odpowiednich przypadkach, prawem krajowym państw członkowskich lub zainteresowanych państw członkowskich, uzasadniając istnienie takiego powiązania. 10817/10 dh/aga/kd 7 ZAŁĄCZNIK II DG H 2B PL
d) Mechanizm taki powinien zapewnić nienaruszalność podziału uprawnień między państwa członkowskie i Unię oraz możliwość obrony przez Unię i jej państwa członkowskie, w ramach ich odnośnych kompetencji, zgodności zaskarżonego aktu z konwencją. 11. Podczas negocjacji należy dopilnować, aby zastosowanie miały wcześniejsze kontrole wewnętrzne dokonywane przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej zgodnie z prawem pierwotnym, również w przypadkach, w których stawką jest zgodność konwencji z aktem instytucji, organu, biura lub agencji Unii w sprawie wniesionej przed Europejski Trybunał Praw Człowieka, jednak Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej nie miał możliwości orzec w sprawie zgodności tego aktu z prawami podstawowymi zdefiniowanymi na szczeblu Unii. Wszelkie takie środki proceduralne, umożliwiające Trybunałowi Sprawiedliwości Unii Europejskiej ocenę zgodności takiego aktu z prawami podstawowymi, powinny mieć na celu zabezpieczenie uzupełniającego charakteru procedury przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka i w ich wyniku nie powinno być nieuzasadnionych opóźnień w takiej procedurze. 12. Podczas negocjacji należy zadbać o to, aby postanowienia art. 35 ust. 2 lit. b) konwencji pozostały bez uszczerbku dla możliwości wniesienia przed Europejski Trybunał Praw Człowieka skargi indywidualnej po dochodzeniu zadośćuczynienia prawnego przed sądami Unii oraz aby postanowienia art. 55 konwencji pozostały bez uszczerbku dla środków rozstrzygania sporów pomiędzy państwami członkowskimi oraz między państwami członkowskimi a instytucjami lub organami Unii przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka, a także, w szczególności, dla art. 344 TFUE. Postanowienie końcowe 13. Umowa musi przewidywać jej przyjęcie przez Unię Europejską, tak aby weszła ona w życie dopiero po tym, jak Rada podejmie jednomyślną decyzję dotyczącą zawarcia umowy, po otrzymaniu zgody Parlamentu Europejskiego oraz po zatwierdzeniu jej przez państwa członkowskie zgodnie z ich odpowiednimi wymogami konstytucyjnymi, w myśl art. 218 ust. 8 TFUE. 10817/10 dh/aga/kd 8 ZAŁĄCZNIK II DG H 2B PL
ZAŁĄCZNIK III Projekt oświadczenia Rady dotyczącego ust. 10 i 11 wytycznych negocjacyjnych przeznaczonego do protokołu obrad Rady Równolegle z negocjacjami prowadzonymi z myślą o porozumieniu w sprawie przystąpienia Unii Europejskiej do konwencji Rada omówi wiążące zasady wewnętrzne ustanawiające mechanizm dotyczący współwezwanych przewidziany w ust. 10 wytycznych negocjacyjnych. Zasady te powinny określać, w których przypadkach mechanizm ten byłby uruchamiany (np. gdy domniemany akt stanowi istotne powiązanie między prawem pierwotnym a prawem wtórnym Unii), sposoby jego zastosowania oraz reprezentację współpozwanych przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka. Powinny one również określać zobowiązania lub obowiązki mające wzajemne zastosowanie wobec Unii Europejskiej i jej państw członkowskich podczas postępowania; powinny także dotyczyć wykonywania wyroków Europejskiego Trybunału Praw Człowieka orzekających naruszenie konwencji przez akt prawa Unii, w szczególności powinny się odnosić do sposobów podziału odpowiedzialności między Unię Europejską a państwa członkowskie. W razie konieczności zasady wewnętrzne powinny określić procedurę rozwiązywania sporów między Unią Europejską a jej państwami członkowskimi wynikłych w związku ze stosowaniem mechanizmu dotyczącego współpozwanych. Powyższe zasady są w każdym przypadku przyjmowane jednomyślnie przed decyzją w sprawie zawarcia umowy o przystąpieniu Unii Europejskiej do konwencji. Równocześnie Rada jednomyślnie przyjmie prawnie wiążące zasady wewnętrzne w takim zakresie, w jakim dopuszczają obowiązujące Traktaty dotyczące wcześniejszego zaangażowania Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w ocenę zgodności aktu instytucji, organu, biura lub agencji z prawami podstawowymi zdefiniowanymi na szczeblu Unii w wersji przedstawionej w ust. 11 wytycznych negocjacyjnych. Jakikolwiek mechanizm przyjęty w taki sposób jest zgodny z obowiązującymi Traktatami. 10817/10 dh/aga/kd 9 ZAŁĄCZNIK III DG H 2B PL
Projekt oświadczenia Rady dotyczącego finansowych skutków przystąpienia przeznaczonego do protokołu obrad Rady Rada wzywa Komisję do przedstawienia informacji dotyczących ewentualnych budżetowych skutków przystąpienia. 10817/10 dh/aga/kd 10 ZAŁĄCZNIK III DG H 2B PL