Danuta Ławniczak Renata Szajna. Obsługiwanie gości. Zeszyt ćwiczeń część 2. kelner. kwalifikacja T.9



Podobne dokumenty
Prowadzenie projektu: Roman Bryl. Opracowanie typograficzne, projekt makiety środków i okładki: Radosław Pazdrijowski

W restauracjach i hotelach zwykle ma się do wyboru śniadanie kontynentalne lub śniadanie angielskie.

METODY SERWOWANIA DAŃ ZASADNICZYCH. Opracował: mgr Jakub Pleskacz

ZASADY OBSŁUGI KONSUMENTA. Opracował: mgr Jakub Pleskacz

Wymagania z pracowni obsługi konsumenta

Przykładowe sprawdzian wiadomości

Spis treści. 1. Podstawowe wiadomości o zakładach gastronomicznych Podział przestrzenny zakładu gastronomicznego... 26

Materiał pomocniczy dla nauczycieli kształcących w zawodzie:

Załącznik nr 1 do SOPZ wyŝywienie podczas IV Forum Rozwoju Mazowsza i jednodniowej konferencji.

POMOCNIK KELNERSKI. Opracował: mgr Jakub Pleskacz

SZKOLENIA KELNERSKIE: PROGRAM SZKOLENIOWY SPECJALISTYCZNY SERWIS ANGIELSKI

WYMAGANIA EDUKACYJNE NIEZBĘDNE DO UZYSKANIA POSZCZEGÓLNYCH ŚRÓDROCZNYCH I ROCZNYCH OCEN KLASYFIKACYJNYCH. Nazwa działu / wymagania

Edukacja wczesnoszkolna. Zadania. do rozwiązania KLASA2

RODZAJE ŚNIADAŃ. Opracował: mgr Jakub Pleskacz

Projekt współfinansowany z Europejskiego Funduszu Społecznego

dla rozwoju Mazowsza

KURS BARMAŃSKI. Szkolenie barmańskie w BarCocktail ma na celu wyprowadzenie na polski rynek doskonale wyszkolonych barmanów.

1. Bezpieczeństwo żywnościowe GHP, GMP, HACCP w gastronomii Stanowiska pracy w gastronomii Receptury gastronomiczne...

Gastronomia hotelowa

UKŁADANIE KARTY MENU. Opracował: mgr Jakub Pleskacz

WZP/WIS/U /11. dla rozwoju Mazowsza

Materiał pomocniczy dla nauczycieli kształcących w zawodzie:

Rodzaje śniadań. W restauracjach i hotelach zwykle ma się do wyboru śniadanie kontynentalne lub śniadanie angielskie.

JAK NAKRYWAĆ STÓŁ? Małgorzata Mizera

Wyższa Szkoła Hotelarstwa i Gastronomii w Poznaniu SYLABUS. Profil kształcenia: Zawodowy Stopień studiów: I. Hotelarstwo i Gastronomia

Rok dopuszczenia: Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne sp. z o.o., Warszawa 2014 Copyright by Wydawnictwo REA s.j.

RODZAJE ŚNIADAŃ. Opracował: mgr Jakub Pleskacz

OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA. II. LOKALIZACJA Usługi będą realizowane w obiekcie znajdującym się w powiecie augustowskim lub hajnowskim.

Edukacja wczesnoszkolna. Zadania. do rozwiązania KLASA1

Szczegółowy Opis Przedmiotu Zamówienia

Miejsce: Zespół Szkół nr 1 im. Mikołaja Kopernika - ul. Andersa 30 Koszalin, sala nr 9

Danuta Ławniczak Renata Szajna. Obsługiwanie gości. Zeszyt ćwiczeń część 1. kelner. kwalifikacja T.9

PROGRAM PRAKTYKI ZAWODOWEJ dla uczniów Technikum Turystyczno- Gastronomicznego w ZSP MSG w Myślenicach

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2013 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

TECHNOLOGIA GASTRONOMICZNA Z TOWAROZNAWSTWEM Klasy 2TŻ1, 2TŻ2

WSHiG Karta przedmiotu/sylabus. Turystyka i Rekreacja

ZAKŁADY GASTRONOMICZNE SIECI OTWARTEJ I ZAMKNIĘTEJ. Opracował: mgr Jakub Pleskacz

RAMOWY PROGRAM SZKOLENIA PROFESJONALNA OBSŁUGA KONSUMENTA WERSJA ŚREDNIO- ZAAWANSOWANA

Scenariusz zajęć praktycznych

Rodzaje śniadań. W restauracjach i hotelach zwykle ma się do wyboru śniadanie kontynentalne lub śniadanie angielskie.

OBSŁUGA GOŚCI W OBIEKCIE ŚWIADCZĄCYM USŁUGI HOTELARSKIE cz. 2

Zadanie nr 1. Kurs baristyczny (dla uczniów Specjalnego Ośrodka Szkolno

OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA

Szczegóły oferty: d) zapewnienia obsługi cateringu (niezbędny personel co najmniej jeden kelner/kelnerka na każde 50 osób),

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2016 ZASADY OCENIANIA

Szczegółowy opis przedmiotu zamówienia - CZĘŚĆ NR III

SZCZEGÓŁOWY OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA

NACZYNIA STOŁOWE. Opracował: mgr Jakub Pleskacz

Zadanie I organizacja obsługi restauracyjno - cateringowej we Wrocławskim Centrum Kongresowym w dniach 12 i 13 czerwca 2015 r.

Etyka kelnera - barmana organizacja i techniki pracy optymalizacja ruchów i ergonomia pracy Majas Hanna ul. Grunwaldzka 13; Iława

PROGRAM PRAKTYKI ZAWODOWEJ dla uczniów Technikum Turystyczno- Gastronomicznego w ZSP MSG w Myślenicach

Tytuł: Autor: Wydawnictwo Albus

JĘZYK ANGIELSKI KOLOROWANKI

ARKUSZ EGZAMINACYJNY ETAP PRAKTYCZNY EGZAMINU POTWIERDZAJĄCEGO KWALIFIKACJE ZAWODOWE CZERWIEC 2011

I. 2) RODZAJ ZAMAWIAJĄCEGO:

PAKIETY KONFERENCYJNE W HOTELU DARIA.

Zdecydowaliście, że powiecie sobie sakramentalne 'TAK'

SZCZEGÓŁOWY OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA - MODYFIKACJA

3. Uczestnicy Uczestnicy warsztatów to pracownicy LAWP w Lublinie. W warsztatach wezmą udział maksymalnie 74 osoby, minimalnie 65 osób.

ZESPÓŁ SZKÓŁ GASTRONOMICZNO-HOTELARSKICH TECHNIKUM GASTRONOMICZNO - HOTELARSKIE NR 2

SZKOLENIA I KONFERENCJE

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE

Zasady zdrowego żywienia

Zostań naszym uczniem, bo... warto:)

SZCZEGÓŁOWY OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA

I. OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA

Transkrypt:

Danuta Ławniczak Renata Szajna Obsługiwanie gości Zeszyt ćwiczeń część 2 kelner kwalifikacja T.9

Zeszyt ćwiczeń Obsługiwanie gości. Część 2 stanowi uzupełnienie podręcznika Obsługa kelnerska. Część 2 do nauki zawodu kelner z branży gastronomicznej opracowanego zgodnie z nową podstawą programową w zakresie kwalifi kacji T.9.2 (Obsługiwanie gości). Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne sp. z o.o., Warszawa 2014 Wydanie I (2014) ISBN 978-83-02-14725-8 część 2 ISBN 978-83-02-14726-5 całość Redaktor prowadzący: Roman Bryl Redakcja: Danuta Dąbrowska Projekt okładki: Radosław Pazdrijowski Skład: Waldemar Przemyski Wydano nakładem Wydawnictw Szkolnych i Pedagogicznych sp. z o.o. Wykorzystano ilustracje z Hotel und Gast, Fachbuchverlag GmbH&Co, 2005, za zgodą Europa Lehrmittel, Nourney, Volmer GmbH&Co. KG, 42781 Haan Gruiten (Germany). Wydawca dziękuje fi rmom STALGAST, SAWEX oraz Centrum Wina za nieodpłatne udostepnienie ilustracji sprzętów, urządzeń i zastawy stołowej. Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne spółka z ograniczoną odpowiedzialnością 00-807 Warszawa, Aleje Jerozolimskie 96 Tel.: 22 576 25 00 Infolinia: 801 220 555 www.wsip.pl Druk i oprawa: DROGOWIEC-PL Sp. z o.o., Kielce Publikacja, którą nabyłeś, jest dziełem twórcy i wydawcy. Prosimy, abyś przestrzegał praw, jakie im przysługują. Jej zawartość możesz udostępnić nieodpłatnie osobom bliskim lub osobiście znanym. Ale nie publikuj jej w internecie. Jeśli cytujesz jej fragmenty, nie zmieniaj ich treści i koniecznie zaznacz, czyje to dzieło. A kopiując jej część, rób to jedynie na użytek osobisty. Szanujmy cudzą własność i prawo. Więcej na www.legalnakultura.pl Polska Izba Książki

Wstęp Rozdział 1 Drodzy uczniowie Zeszyt ćwiczeń cz.2 do przedmiotu Obsługiwanie gości zawiera pytania i ćwiczenia odnoszące się do treści nauczania zawartych w drugiej części podręcznika Obsługa kelnerska. Rozwiązanie zadań zaproponowanych w zeszycie usystematyzuje Waszą wiedzę i ułatwi wykorzystanie jej w sytuacjach, z którymi zapewne spotkacie się, podejmując pracę w zawodzie. Ćwiczenia i zadania odnoszą się nie tylko do specjalistycznej wiedzy kelnera i barmana, ale obejmują również zagadnienia związane z organizacją stanowiska pracy i warunkami BHP. W wielu wypadkach będziecie rozwiązywali nietypowe problemy, wymagające od Was kreatywnego myślenia. Rozwiązując zadania samodzielnie, będziecie mieli możliwość sprawdzenia swojej wiedzy i jej twórczego zastosowania w praktyce. Szanowni nauczyciele, koleżanki i koledzy Większość pytań i ćwiczeń wymaga pracy na forum klasy (grupy) i przedyskutowania rozwiązań zaproponowanych przez uczniów. Pozwoli to na prezentację różnych stanowisk uczniów, ewentualne poprawki i ustalenie prawidłowego rozwiązania. W wielu wypadkach (np. tematy: podawanie potraw i napojów, sporządzanie napojów, room-service) wykonanie zadań teoretycznych stanowić może wprowadzenie do ćwiczeń praktycznych. 3

Spis Rozdział Wstęp treści 1 SPIS TREŚCI WSTĘP 3 1. ORGANIZACJA PRACY KELNERA W RÓŻNYCH SYSTEMACH OBSŁUGI GOŚCI 5 1.1. Organizacja pracy kelnera w różnych systemach obsługi gości 6 2. PODAWANIE POTRAW 9 2.1. Techniki podawania śniadań 10 2.2. Techniki podawania przystawek 20 2.3. Techniki podawania zup 24 2.4. Techniki podawania dań zasadniczych 29 2.5. Techniki podawania deserów 32 3. PODAWANIE NAPOJÓW BEZALKOHOLOWYCH 35 3.1. Podział i charakterystyka napojów bezalkoholowych 36 3.2. Techniki podawania napojów bezalkoholowych 37 4. PODAWANIE NAPOJÓW ALKOHOLOWYCH 45 4.1. Techniki podawania piwa 46 4.2. Techniki podawania wina 49 4.3. Techniki podawania wódki 61 5. ZWYCZAJE ŻYWIENIOWE RÓŻNYCH NARODÓW 63 5.1. Zwyczaje żywieniowe różnych narodów 64 6. SERWIS SPECJALNY 67 6.1. Przygotowywanie potraw i napojów przy stoliku gości 68 6.2. Nakrycia specjalne 74 7. SZTUKA BARMAŃSKA 83 7.1. Organizacja i bezpieczeństwo na stanowisku pracy barmana 84 7.2. Akcesoria i sprzęt barmański 90 7.3. Sporządzanie napojów mieszanych 93 8. ORGANIZACJA OBSŁUGI GOŚCI W POKOJU HOTELOWYM 105 8.1. Wyposażenie stanowiska pracy w room service 106 8.2. Obsługa gości w pokoju hotelowym 107 9. PRZYJĘCIA W ZAKŁADZIE GASTRONOMICZNYM 113 9.1. Rodzaje i charakterystyka przyjęć okolicznościowych 114 9.2 Obsługa kelnerska przyjęć okolicznościowych 116 BIBLIOGRAFIA, ILUSTRACJE 120 4 OBSŁUGA GASTRONOMICZNA KONSUMENTA W HOTELARSTWIE ĆWICZENIA ĆWICZENIA

Rozdział 1. Organizacja pracy kelnera w różnych systemach obsługi gości Z tego rozdziału nauczysz się: tworzenia zespołów i organizowania pracę kelnera w różnych systemach obsługi gości.

Rozdział 1 ORGANIZACJA PRACY KELNERA W RÓŻNYCH SYSTEMACH OBSŁUGI GOŚCI 1.1. ORGANIZACJA PRACY KELNERA W RÓŻNYCH SYSTEMACH OBSŁUGI GOŚCI Praca z tekstem Abc 1. Wymień systemy obsługi kelnerskiej:............ 2. Uzupełnij zdanie: Liczba gości do obsłużenia przypadająca jednemu kelnerowi w rewirze to A. w restauracjach. B.... w kawiarniach. 3. Rysunek poniżej przedstawia schemat organizacyjny zespołu specjalistycznego. Przydziel zadania poszczególnym jego członkom. Starszy kelner Serwowanie potraw Kelner Serwowanie napojów Kelner Młodszy kelner Młodszy kelner 6 OBSŁUGIWANIE GOŚCI Ćwiczenia 2

S T A ORGANIZACJA PRACY KELNERA W RÓŻNYCH SYSTEMACH OBSŁUGI GOŚCI Rozdział 1 R SZ Y K EL N ER SERWOWANIE POTRAW K E L N E R M Ł O D S Z Y K E L N E R 7

Rozdział 1 ORGANIZACJA PRACY KELNERA W RÓŻNYCH SYSTEMACH OBSŁUGI GOŚCI SERWOWANIE NAPOJÓW K E L N E R M Ł O D S Z Y K E L N E R 4. Narysuj schemat organizacyjny brygady kelnerskiej obsługującej rewir. Przydziel zadania kelnerowi pracującemu w brygadzie. Zakres obowiązków kelnera w brygadzie:.................. 8 OBSŁUGIWANIE GOŚCI Ćwiczenia 2

Rozdział 2. Podawanie potraw Z tego rozdziału nauczysz się: dobierania zastawy stołowej do śniadań, przystawek, zup, dań zasadniczych i deserów; przygotowywania nakryć wyjściowych do śniadań, przystawek, zup, dań zasadniczych i deserów; stosowania różnych technik podawania śniadań, przystawek, zup, dań zasadniczych i deserów.

Rozdział 2 PODAWANIE POTRAW 2.1. TECHNIKI PODAWANIA ŚNIADAŃ 1. Wymień rodzaje śniadań Praca z tekstem Abc Rodzaje śniadań 2. Na podstawie schematu wymień, jakie produkty składają się na menu śniadania kontynentalnego. Menu:. 10 OBSŁUGIWANIE GOŚCI Ćwiczenia Część 2

TECHNIKI PODAWANIA ŚNIADAŃ Rozdział 2 3. Które elementy zastawy stołowej wchodzą w skład nakrycia do śniadania kontynentalnego: widelec, nóż, fi liżanka do napoju gorącego, cukierniczka, talerz płaski, talerz głęboki, serweta, mlecznik, kieliszek do jajka, pojemniki na dodatki (miód, dżem, masło) łyżka do płatków, łyżeczka, koszyk na pieczywo. Wybierz O 4. Narysuj schemat nakrycia do śniadania kontynentalnego. Uwzględnij elementy zastawy stołowej, które zaznaczyłeś w ćwiczeniu poprzednim. Narysuj fragment stołu Legenda: 11

Rozdział 2 PODAWANIE POTRAW Praca z tekstem Abc 5. Opisz sposób przygotowania i podania jajka po wiedeńsku. 6. Uzupełnij i opisz schemat nakrycia do śniadania wiedeńskiego. Narysuj fragment stołu Legenda: 12 OBSŁUGIWANIE GOŚCI Ćwiczenia Część 2

TECHNIKI PODAWANIA ŚNIADAŃ Rozdział 2 7. Zaznacz produkty wchodzące w skład śniadania angielskiego, które uzupełniają zestaw kontynentalny. śniadanie angielskie = śniadanie proste + płatki z mlekiem, soki owocowe, parówki lub kiełbaski, smażony bekon, owoce, jajecznica lub jajka sadzone, jajka gotowane, naleśniki z syropem klonowym, ryby na ciepło, herbata z mlekiem, jajka w koszulkach. Wybierz O 8. Rozwiąż krzyżówkę 1 13 15 10 14 12 16 5 1 2 9 4 6 8 7 11 3 Pionowo: 2 do podawania pieczywa na stół śniadaniowy 4 międzynarodowy odpowiednik lekkiego obiadu 5 można podawać je z mlekiem lub jogurtem 7 do śniadania, ze śmietanką lub czarna 8 słodki dodatek do śniadania kontynentalnego 10 do podawania wędlin w śniadaniu rozszerzonym 12 mały słodki rogalik 13 gorący napój do śniadania Poziomo: 1 sadzone lub po wiedeńsku 3 syrop, dodatek do hot cakes 6 na nim fi liżanka do kawy 9 herbata w saszetkach 11 rozpoczyna śniadanie angielskie 14 śniadanie + lunch 15 do konsumpcji jajecznicy 16 dodatek do herbaty po angielsku 1 Do układania krzyżówek użyto programu Krzyżowiec 0.3 (http://sourceforge.net/projects/krzy/) 13

Rozdział 2 PODAWANIE POTRAW Praca z tekstem Abc 9. Uzupełnij schemat, wpisując we właściwej kolejności potrawy i napoje podawane podczas serwowania śniadania amerykańskiego. serwowanie ciepłych potraw mięsnych 10. Uzupełnij poniższy tekst: Brunch to posiłek stanowiący kombinację i (brunch = +.). Podawany jest zwykle w godzinach od. do.. Podczas brunchu typowe menu śniadaniowe uzupełniane jest 14 OBSŁUGIWANIE GOŚCI Ćwiczenia Część 2

TECHNIKI PODAWANIA ŚNIADAŃ Rozdział 2 11. Dwoje gości hotelu złożyło zamówienie na śniadanie w dniu następnym. Przygotuj wykaz potrzebnej zastawy stołowej oraz narysuj schemat nakrycia wyjściowego stolika dla gości stosownie do wybranego przez nich menu. Menu: Gość 1 Gość 2 sok pomarańczowy, płatki zbożowe z mlekiem, parówki z musztardą, dodatki do pieczywa, wybór pieczywa, wybór wędlin i serów, ciastko duńskie, kawa ze śmietanką. woda niegazowana, płatki zbożowe z mlekiem, jajka sadzone na boczku, dodatki do pieczywa, wybór pieczywa, wybór wędlin i serów, croissant, herbata z cytryną. Pomyśl C C Wykaz zastawy stołowej: Schemat nakrycia stolika: Narysuj 15

Rozdział 2 PODAWANIE POTRAW Praca z tekstem Abc Legenda: 12. Oceń, czy poniższe stwierdzenia dotyczące podawania śniadań to prawda (P) czy fałsz (F), wstawiając znak X w odpowiednich miejscach. Ważne Śniadanie rozszerzone kończy szklanka soku lub wody. P F Lunch jest podawany w godzinach od 12.00 do 15.00. Naleśniki na ciepło, tzw. hot cakes, to tradycyjne danie śniadania angielskiego. Do podania jajecznicy wykłada się wygrzany talerz i widelec. Gorący napój do śniadania może być serwowany przez kelnerów z dzbanków wieloporcjowych. Narysuj 13. Narysuj 3 przykładowe wzory składania płóciennych serwet dla gości do nakrycia na śniadanie. 16 OBSŁUGIWANIE GOŚCI Ćwiczenia Część 2

TECHNIKI PODAWANIA ŚNIADAŃ Rozdział 2 14. Uzupełnij tabelę, podając wady i zalety bufetu śniadaniowego. Dla hotelu Dla gości plusy: plusy: minusy: minusy: 15. W hotelu oferowane jest śniadanie w formie bufetu. Jakie nakrycie podstawowe (wyjściowe) należy położyć na stolikach dla gości? Narysuj, opisz i uzasadnij schemat nakrycia. Narysuj fragment stołu Legenda: 17

Rozdział 2 PODAWANIE POTRAW Praca z tekstem Abc 16. Podaj nazwy przedstawionych poniżej elementów wyposażenia i opisz ich zastosowanie przy urządzaniu śniadań w formie bufetów. Nazwa i zastosowanie 18 OBSŁUGIWANIE GOŚCI Ćwiczenia Część 2

TECHNIKI PODAWANIA ŚNIADAŃ Rozdział 2 17. Narysuj schemat bufetu śniadaniowego, uwzględniając kolejność ustawienia na nim potraw. Zaznacz kierunek ruchu gości. Pamiętaj o ułożeniu talerzyków i sztućców dla gości. Narysuj 19

Rozdział 9 PRZYJĘCIA W ZAKŁADZIE GASTRONOMICZNYM BIBLIOGRAFIA R. Szajna, D. Ławniczak, Obsługa kelnerska cz. 2, REA, Warszawa 2013. R. Szajna, Vademecum kelnera, Alfa, Krosno 2000. J. Chojnacki, G. Jaroszewicz, ABC BHP informator dla pracodawców, PIP, Warszawa 2012. W. Żabicki, Organizacja, bezpieczeństwo i higiena pracy, WSiP, Warszawa 2005. S. J. Dahmer, K. W. Kahl, Podręcznik dla kelnerów, Wiedza i Życie, Warszawa 1999. H. Leitner, Poradnik dla kelnera, WSiP, Warszawa 1993. Z. T. Nowicki, Nowe vademecum barmana, Galion, Gdynia 2000. O. Arera, Szkoła barmanów Shake it!, REA, Warszawa 2007. M. Schuster, Degustacja win, WIGG-PRESS, Warszawa 2000. T. Prange-Barczyński, Zawód sommelier, Magazyn Wino, Warszawa 2007. Kultura bezpieczeństwa, praca zbiorowa, CIOP-PIB, 2011. Instrukcja obsługi urządzenia do chłodzenia i rozlewania piwa Sencor Katalogi sprzętu i wyposażenia fi rm Stalgast i Sawex www.centrumwina.com.pl. ILUSTRACJE 1. Renata Szajna strony: 10, 12, 26, 29, 30, 32, 34 (ćwicz. 1.), 38, 42, 46, 50, 54, 55, 77, 78, 81, 82, 83 (ćwicz. 22.), 84 (ćwicz. 27.), 92, 103 (ćwicz. 26.), 104, 105, 110, 113 (ćwicz. 12.). 2. Danuta Ławniczak strona 86. 3. Marek Łukasik strony: 34 (ćwicz. 2.), 35, 64, 72, 73, 83 (ćwicz. 20.). 4. Mirosław Miroński strona 71, 75. 5. Michał Stokowski strona 103 (ćwicz. 25.). 6. Z katalogu firmy SAWEX strony: 18 (1. od góry), 59, 80,84 (ćwicz. 25.), 93, 94, 103 (ćwicz. 27.). 7. Z katalogu firmy STALGAST strony: 18 (1.,2.,3. od dołu), 25, 101, 113 (ćwicz. 11.). 8. Ze strony internetowej www.centrumwina.pl strona 56. 9. Studio Gravite kompozycja, www.fotolia.com (zdjęcia) Iryna Wilson/Fotolia, Stasique/ Fotolia, Nomad_Soul/Fotolia, venusangel/fotolia, Five Service/Fotolia, michels/ Fotolia, Robert Lehmann/Fotolia strona 60 10. Z podręcznika Restaurant & Gast wydawnictwa Europa Lehrmittel strona 74 Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne oświadczają, że podjęły starania mające na celu dotarcie do właścicieli i dysponentów praw autorskich wszystkich zamieszczonych utworów. Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, przytaczając w celach dydaktycznych utwory lub fragmenty, postępują zgodnie z art. 29 ustawy o prawie autorskim. Jednocześnie Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne oświadczają, że są jedynym podmiotem właściwym do kontaktu autorów tych utworów lub innych podmiotów uprawnionych w wypadkach, w których twórcy przysługuje prawo do wynagrodzenia. 120 OBSŁUGIWANIE GOŚCI Ćwiczenia Część 2