str. 1
Zgodnie z definicją zawartą w Kodeksie pracy, pracownikiem jest osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę. Abyśmy mogli mówić o nawiązaniu stosunku pracy niezbędne jest ustalenie warunków pracy i płacy w zgodnym oświadczeniu woli pracodawcy i pracownika. Wyrazem woli obu stron jest zawarta na piśmie umowa o pracę. Jeżeli umowa o pracę nie zostanie zawarta z zachowaniem formy pisemnej, pracodawca przed dopuszczeniem pracownika do pracy potwierdza na piśmie ustalenia dotyczące: stron umowy, rodzaju umowy, daty zawarcia umowy, warunki pracy i płacy w szczególności: rodzaj pracy, miejsce wykonywania pracy, wynagrodzenie za pracę wraz ze wskazaniem składników wynagrodzenia, wymiar czasu pracy, termin rozpoczęcia pracy, inne warunki umowy uzgodnione wcześniej przez strony. str. 2
W przypadku umowy zawieranej na czas określony - o ile istnieją okoliczności uzasadniające zatrudnienie na czas określony, wyłączające zastosowanie ograniczeń dotyczących zawierania takich umów - pisemne potwierdzenie warunków powinno obejmować również wskazanie tych okoliczności. Ponadto pracodawca ma obowiązek poinformować pracownika (również na piśmie), nie później niż w ciągu 7 dni od dnia zawarcia umowy o pracę o: obowiązującej pracownika dobowej i tygodniowej normie czasu pracy, częstotliwości wypłat wynagrodzenia za pracę, wymiarze przysługującego pracownikowi urlopu wypoczynkowego, obowiązującej pracownika długości okresu wypowiedzenia umowy o pracę, układzie zbiorowym pracy, którym pracownik jest objęty. Jeżeli pracodawca nie ustalił regulaminu pracy (zatrudnia mniej niż 50 pracowników, nie ma więc takiego ustawowego obowiązku) - w informacji dodatkowej powinny się również znaleźć zapisy informujące o: porze nocnej, miejscu, terminie i czasie wypłaty wynagrodzenia, przyjętym sposobie potwierdzania przez pracowników przybycia i obecności w pracy oraz usprawiedliwiania nieobecności w pracy. Poinformowanie pracownika o dodatkowych warunkach zatrudnienia może nastąpić przez pisemne wskazanie odpowiednich przepisów prawa pracy. str. 3
Zgodnie z art. 281 pkt 2 Kodeksu pracy, kto będąc pracodawcą lub działając w jego imieniu, nie potwierdza na piśmie zawartej z pracownikiem umowy o pracę przed dopuszczeniem go do pracy, dopuszcza się wykroczenia i podlega karze grzywny od 1.000 zł do 30.000 zł. str. 4
Jednym z obowiązków pracodawcy jest przeciwdziałanie dyskryminacji w zatrudnieniu, w szczególności ze względu na: płeć, wiek, niepełnosprawność, rasę, religię, narodowość, przekonania polityczne, przynależność związkową, pochodzenie etniczne, wyznanie, orientację seksualną, a także ze względu na zatrudnienie na czas określony lub nieokreślony albo w pełnym lub niepełnym wymiarze czasu pracy. W związku z tym art. 94 1 Kodeksu pracy nakłada na pracodawcę obowiązek udostępnienia pracownikowi tekstu przepisów dotyczących równego traktowania w zatrudnieniu w formie pisemnej informacji rozpowszechnionej na terenie zakładu pracy lub zapewnia pracownikom dostęp do tych przepisów w inny sposób przyjęty u danego pracodawcy. Jeśli więc dany pracodawca nie udostępnił na terenie zakładu informacji o równym traktowaniu pracowników, powinien przygotować i przekazać pracownikowi stosowny dokument. (przykładowy wzór takiej informacji możesz za darmo pobrać w strefie VIP dostępnej na mojej stronie KatarzynaPaczkowska.com) str. 5
O czym jeszcze powinien pamiętać pracodawca zatrudniając nowego pracownika: o skierowaniu pracownika na profilaktyczne badania wstępne (przed dopuszczeniem pracownika do pracy), w szczególnych sytuacjach pracownik będzie zwolniony z badań wstępnych, w takiej jednak sytuacji pracodawca musi zadbać o stosowną dokumentację, o przeszkoleniu pracownika w zakresie bhp i p.poż. o zgłoszeniu do obowiązkowych ubezpieczeń ZUS (w terminie 7 dni) o zgłoszeniu członków rodziny pracownika do ubezpieczenia zdrowotnego (na wniosek ubezpieczonego, w terminie 7 dni), o przygotowaniu i przekazaniu informacji o równym traktowaniu, o podpisaniu umowy o zakazie konkurencji w trakcie trwania stosunku pracy i/lub po jego ustaniu (jeśli jest taka potrzeba), o podpisaniu umowy o wspólnej odpowiedzialności materialnej (jeśli jest taka potrzeba), o upoważnieniu pracownika do przetwarzania danych osobowych których pracodawca jest administratorem, str. 6
o zebraniu od pracownika różnego rodzaju oświadczeń, np.: o oświadczenia o zapoznaniu się z przepisami zakładowymi, o potwierdzenia zapoznania się z informacją na temat równego traktowania, o oświadczenia pracownika będącego rodzicem lub opiekunem dziecka o zamiarze lub o braku zamiaru korzystania z uprawnień określonych w przepisach wymienionych w art. 188, 189 1 Kodeksu pracy, o dyspozycji pracownika dotycząca przelewania wynagrodzenia za pracę na podany numer rachunku bankowego, o PIT-2 - oświadczenie pracownika dla celów obliczania miesięcznych zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych - uprawniający pracodawcę do odliczania kwoty wolnej, o oświadczenia pracownika dla celów zastosowania podwyższonych kosztów uzyskania przychodu, o oświadczenia pracownika dla celów ulgowego obliczania miesięcznych zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych na podstawie art. 32 ust. 1a pkt. 1 albo pkt. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (jeśli pracownik zamierza rozliczać się z małżonkiem lub jako samotny rodzic z dzieckiem), o oświadczenia o uzyskanych w bieżącym roku przychodach (pomocne przy ustalaniu momentu przekroczenia podstaw ubezpieczeń emerytalno-rentowych i podatku), str. 7
o potwierdzenia powierzenia zatrudnionemu określonego mienia z obowiązkiem zwrotu albo wyliczenia się, o potwierdzenia na piśmie zapoznania się z obwieszczeniem, o którym mowa w art. 150 1 Kodeksu pracy dotyczącym systemu i rozkładu czasu pracy oraz przyjętego okresu rozliczeniowego czasu pracy w przedsiębiorstwie, w którym nie ma układu zbiorowego pracy lub nie ma obowiązku ustalenia regulaminu pracy, jeśli w otrzymanym świadectwie pracy istnieje wzmianka o zajęciu komorniczym, pracodawca na podstawie art. 880 art. 888 Kodeksu postępowania cywilnego ma obowiązek: o poinformować komornika wskazanego w świadectwie pracy o zatrudnieniu pracownika, o zawiadomić pracodawcę, który wydał świadectwo pracy o zatrudnieniu pracownika, o przygotowaniu i poinformowaniu pracownika o ryzyku zawodowym występującym na jego stanowisku (art. 226 Kodeksu pracy), o dostarczeniu pracownikowi nieodpłatnie odzieży i obuwia roboczego, spełniających wymagania określone w Polskich Normach: o jeśli odzież własna pracownika może ulec zniszczeniu lub znacznemu zabrudzeniu, o ze względu na wymagania technologiczne, sanitarne lub bezpieczeństwa i higieny pracy, o przygotowaniu i przekazaniu pracownikowi niezbędnych w zakładzie pracy przepustek czy identyfikatorów. str. 8
Należy również pamiętać, że pracodawca zakłada i prowadzi oddzielnie dla każdego pracownika: akta osobowe składające się z trzech części (A, B i C), kartę ewidencji czasu pracy, imienną kartę wypłacanego wynagrodzenia za pracę i innych świadczeń związanych z pracą, kartę ewidencyjną przydziału odzieży i obuwia roboczego oraz środków ochrony indywidualnej, kartę wypłat ekwiwalentu pieniężnego za używanie własnej odzieży i obuwia oraz ich pranie i konserwację. Pracodawca zobowiązany jest ponadto do prowadzenia następujących rejestrów: pracowników młodocianych, wypadków przy pracy, zachorowań na choroby zawodowe i podejrzeń o takie choroby, rodzajów prac w kontakcie z substancjami, preparatami, czynnikami lub procesami technologicznymi o działaniu rakotwórczym lub mutagennym oraz pracowników zatrudnionych przy tych pracach, prac narażających pracowników na działanie szkodliwych czynników biologicznych oraz pracowników zatrudnionych przy takich pracach. str. 9
Przykładowe wzory dokumentacji związanej ze stosunkiem pracy (i nie tylko) znajdziesz w strefie VIP dostępnej na mojej stronie KatarzynaPaczkowska.com serdecznie zapraszam do darmowego pobierania i wykorzystywania. Podstawa prawna: Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy - Dz. U. 1974 nr 24, poz. 141 z późn. zm. Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - Dz. U. 1991 nr 80, poz. 350 z późn. zm. Ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych - Dz. U. 1998 nr 137, poz. 887 z późn. zm. Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego - Dz.U. 1964 Nr 43 poz. 296 z późn. zm. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie zakresu prowadzenia przez pracodawców dokumentacji w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz sposobu prowadzenia akt osobowych pracownika - Dz. U. nr 62, poz. 286 z późn. zm. str. 10
Jeśli interesuje cię powyższa tematyka serdecznie zapraszam na moją stronę KatarzynaPaczkowska.com oraz do obserwowania mojego profilu: http://fb.com/katarzynapaczkowskaszkolenia. Znajdziesz tam wiele artykułów, ciekawostek i orzeczeń z zakresu prawa pracy, zarządzania zasobami ludzkimi i nie tylko ;-). str. 11
Link do strony: str. 12 KatarzynaPaczkowska.com