ZESPÓŁ SZKOLNO GIMNAZJALNY W KRZECZOWICACH PROCEDURY INTERWENCYJNE W SYTUACJACH ZAGROŻENIA DZIECI I MŁODZIEŻY W ZESPOLE SZKOLNO GIMNAZJALNYM W KRZECZOWICACH
SPIS TREŚCI Podstawy prawne procedur stosowanych na terenie szkoły... 3 1. Procedura postępowania wobec ucznia sprawcy czynu karalnego, wobec uczniów biorących udział w działalności grup przestępczych na terenie szkoły lub poza tym terenem, gdy pozostaje pod opieką szkoły... 6 2. Procedura postępowania nauczyciela wobec ucznia, który stał się ofiarą czyny karalnego na terenie szkoły lub poza tym terenem, gdy pozostaje pod opieką szkoły... 7 3. Procedura postępowania w przypadku stwierdzenia faktu kradzieży... 7 4. Zachowania demoralizujące... 9 5. Procedury postępowania w sytuacji używania wulgarnego słownictwa w szkole i poza np. na boisku szkolnym... 10 6. Procedury postępowania w sytuacjach zachowania agresywnego ze strony uczniów... 11 7. Procedury postępowania w przypadku agresji ucznia wobec nauczyciela lub innego pracownika szkoły 13 8. Procedury postępowania nauczyciela (innych pracowników szkoły) w przypadku stwierdzenia dewastacji mienia społecznego (szkolnego)... 14 9. Procedura postępowania w przypadku, gdy nauczyciel podejrzewa, że na terenie szkoły znajduje się uczeń pod wpływem alkoholu lub narkotyków... 14 10. Procedura postępowania w przypadku, gdy nauczyciel znajduje na terenie szkoły substancję, którą można uznać za narkotyk... 15 11. Procedura postępowania w przypadku, gdy nauczyciel podejrzewa, że uczeń posiada przy sobie narkotyk, alkohol, papierosy... 15 12. Procedura postępowania w przypadku powzięcia informacji, że uczeń zamierza popełnić samobójstwo (informacja od samego ucznia, kolegów, rodziny, osób postronnych)...17 13. Procedura postępowania nauczyciela w przypadku, kiedy uczeń uniemożliwia prowadzenie lekcji... 17 14. Procedura postępowania dotycząca samowolnego opuszczania zajęć lub szkoły przez ucznia... 18 15. Procedura postępowania dotycząca zwalniania uczniów na zawody, konkursy i inne imprezy... 18 16. Procedura monitorowania i dokumentowania frekwencji ucznia... 19 17. Procedura postępowania dotycząca zasad odbierania dzieci ze szkoły... 19 18. Procedura postępowania dotycząca korzystania z telefonu komórkowego przez ucznia... 20 19. Procedura postępowania nauczyciela (innych pracowników szkoły) w przypadku zauważenia osoby obcej na terenie szkoły... 22 20.Procedura postępowania w przypadku wypadku ucznia. Obowiązek powiadamiania... 22 21. Procedura działań podejmowanych na terenie szkoły wobec rodziny niewydolnej opiekuńczo i wychowawczo....24 22. Procedura Niebieska karta przeciwdziałania przemocy w rodzinie 25 2
PODSTAWY PRAWNE PROCEDUR STOSOWANYCH NA TERENIE SZKOŁY 1. Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich (Dz. U. z 1982 r. nr 35 poz. 228 z późniejszymi zmianami tekst jednolity Dz. U. z 2002 r. nr 11 poz. 109) oraz przepisy wykonawcze w związku z ustawą 2. Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości alkoholizmowi przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. Nr 35 poz. 230 z późniejszymi zmianami) 3. Ustawa z dnia 24 kwietnia 1997 o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. z 2003 r. Nr 34 poz. 1998) 4. Ustawa z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji (Dz. U. nr 30 poz. 179 z późniejszymi zmianami) 5. Zarządzenie nr 590/03 Komendanta Głównego Policji z dnia 24 października 2003 r. w spawie form i metod działań Policji w zakresie zapobiegania i zwalczania demoralizacji i przestępczości nieletnich 6. Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 ze zmianami/ 7. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2003 r. w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem (Dz. U. nr 26 poz. 226) 8. Rozporządzenie MENiS z dn. 31 grudnia 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach 9. Rozporządzenie MENiS z dnia 7 stycznia 2003r. w sprawie zasad udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz.U. nr 13 poz.110) 10. Rozporządzenie MEN z dnia 15 stycznia 2001r. w sprawie szczegółowych zasad działania publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych i innych ( ) (Dz.U. nr 13 poz.109) 11. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 13 września 2011r. w sprawie procedury Niebieskie Karty oraz wzorów formularzy Niebieska Karta (Dz.U. z dnia 3 października 2011r. Nr 209, poz.1245 12. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych 3
przedszkolach, szkołach i placówkach. 13. Kodeks postępowania karnego art. 304. 14. Kodeks karny art.162. 15. Ustawa o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, art. 12. 16. Kodeks postępowania cywilnego art. 572. 17. Konwencja o Prawach Dziecka. 4
Szkoła sprawuje opiekę nad uczniami podczas zajęć obowiązkowych, nadobowiązkowych i pozalekcyjnych, w czasie przerw międzylekcyjnych na terenie Szkoły oraz w czasie imprez, wycieczek i innych zajęć organizowanych przez szkołę. Odpowiedzialność szkoły za bezpieczeństwo ucznia kończy się wraz z opuszczeniem przez niego budynku szkoły po zakończeniu zajęć. CZYN KARALNY - sprawcą jest uczeń, który ukończył lat 13, ale nie ukończył lat 17. W każdym przypadku popełnienia czynu karalnego przez ucznia, który nie ukończył 17 lat należy zawiadomić policję lub sąd rodzinny, a w przypadku popełnienia przestępstwa przez ucznia, który ukończył 17 rok życia prokuratora lub policję (art. 4 Upn i art. 304 Kpk) Czynem karalnym, w rozumieniu kodeksu karnego, jest zachowanie o znamionach określonych w ustawie karnej. Do czynów karalnych zalicza się: przestępstwa, czyli czyny ścigane przez kodeks karny ( np. zabójstwo, spowodowanie ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, rozbój, bójki z użyciem broni palnej lub innych niebezpiecznych przedmiotów, gwałt, kradzież, kradzież z włamaniem, a także przestępstwa przeciw bezpieczeństwu powszechnemu, takie jak spowodowanie pożaru, eksplozji materiałów wybuchowych, rozprzestrzenienia substancji toksycznych, wzięcie zakładnika itp.) wykroczenia - czyny zabronione, których konsekwencją są kary określone w kodeksie wykroczeń, a wśród nich: wykroczenia przeciw porządkowi i spokojowi publicznemu ( zbiegowiska, krzyk, hałas, wybryki zakłócające spoczynek nocny, wywołujące zgorszenie) zachowania o charakterze chuligańskim (np. umyślne godzenie w spokój i porządek publiczny, umyślne uszkadzanie lub niszczenie mienia ). Grupa przestępcza - porozumienie co najmniej trzech sprawców istniejące przez pewien czas i zawarte w celu dokonania jednego lub więcej przestępstw; występuje w niej element organizacji, polegającej na ustaleniu podziału ról i koordynacji działań uczestników, ułatwiającej dokonanie przestępstwa i ukrycie sprawców. 5
Przestępstwo - sprawcą jest uczeń, który ukończył 17 rok życia. Kategorie przestępstw z kodeksu karnego ścigane z urzędu: 1. Udział w bójce lub pobiciu. 2. Doprowadzenie małoletniego poniżej 15 lat do obcowania płciowego lub poddania się innej czynności seksualnej. 3. Znęcanie się. 4. Wywieranie wpływu na świadka w celu skłonienia do cofnięcia skarg lub wpłynięcia na złożone zeznania. 5. Podrabianie dokumentów. 6. Kradzież. 7. Kradzież z włamaniem. 8. Rozbój. 9. Przywłaszczenie. 10. Oszustwo. 1. Procedura postępowania wobec ucznia - sprawcy czynu karalnego, wobec uczniów biorących udział w działalności grup przestępczych na terenie szkoły lub poza tym terenem, gdy pozostaje pod opieką szkoły 1. Niezwłocznie powiadamia się dyrektora szkoły. 2. Dąży się do ustalenia okoliczności czynu i ewentualnych świadków zdarzenia sporządza się notatkę. 3. Przekazuje sprawcę (o ile jest na terenie szkoły i jest znany) dyrektorowi szkoły lub koordynatorowi ds. bezpieczeństwa pod opiekę. 4. Powiadamia rodziców ucznia- sprawcy. 5. Niezwłoczne powiadamia się policję, gdy sprawa jest poważna (rozbój, uszkodzenie ciała, itp.) lub sprawca jest uczniem innej szkoły i jego tożsamość nie jest znana. 6. Wszelkie przejawy przemocy wpływają na ocenę z zachowania zgodnie ze Statutem Szkoły. 6
2. Procedura postępowania nauczyciela wobec ucznia, który stał się ofiarą czynu karalnego na terenie szkoły lub poza tym terenem, gdy pozostaje pod opieką szkoły Nauczyciel lub pracownik szkoły będący na miejscu zdarzenia zobowiązany jest do: 1. Udzielenia niezbędnej pomocy bądź zapewnienia jej przez wezwanie lekarza w przypadku, gdy ofiara doznała obrażeń, które ewidentnie zagrażają jej zdrowiu lub życiu 2. Niezwłocznego powiadomienia dyrektora szkoły lub szkolnego koordynatora ds. bezpieczeństwa. 3. Powiadomienia rodziców ucznia 4. Sporządzenia notatki. 5. Niezwłocznego wezwania policji w przypadku, gdy sprawa jest poważna ( patrz rozdział III, pkt. I). 3. Procedura postępowania w przypadku stwierdzenia faktu kradzieży przez ucznia 1. W przypadku zgłoszenia kradzieży, sprawą zajmuje się nauczyciel, któremu kradzież lub zniszczenie zgłoszono. 2. Nauczyciel ustala okoliczności zdarzenia, powiadamia dyrektora szkoły oraz prowadzi postępowanie wyjaśniające, z zachowaniem nietykalności osobistej ucznia. 3. Dyrektor szkoły lub wyznaczona przez niego osoba wzywa rodziców ucznia poszkodowanego, jak i podejrzanego o dokonanie kradzieży lub zniszczenia. 4. W czasie rozmowy rodzice zostają powiadomieni o podjętych przez szkołę działaniach mających na celu wyjaśnienie sprawy. Nauczyciel sporządza notatkę o zaistniałym incydencie, którą przekazuje wychowawcy ucznia. 5. W oparciu o Statut Szkoły, dyrektor wspólnie z wychowawcą ustala sankcje wobec ucznia i przekazuje rodzicom informacje na temat wyciągniętych konsekwencji w stosunku do jego dziecka. 6. W przypadku, gdy wartość kradzieży lub zniszczenia przekracza kwotę zgodną z aktualnym stanem prawnym, sprawa obligatoryjnie jest zgłaszana policji. 7
Policja jest wzywana do szkoły w sytuacjach, o których mowa w procedurach ( ) albo, gdy wyczerpane zostaną środki możliwe do zastosowania przez szkołę w określonej sytuacji, w których obecność policji jest obecna. Każda, dotycząca uczniów, wizyta policjanta w szkole, powinna być wcześniej zasygnalizowana dyrektorowi szkoły lub szkolnemu koordynatorowi ds. bezpieczeństwa. Demoralizacja (art. 4 1 u.p.n.)... to w szczególności naruszenie zasad współżycia społecznego, popełnienie czynu zabronionego, systematyczne uchylanie się od obowiązku szkolnego, uprawianie nierządu, włóczęgostwo, udział w grupach przestępczych... Przemoc to zamierzone i wykorzystujące przewagę sił działanie przeciw innej osobie, naruszające jej prawa i dobra osobiste ( do nietykalności fizycznej, godności, szacunku powodujące cierpienie i szkody; ma na celu kontrolowanie i podporządkowanie ofiary. Nie musi wiązać się z fizycznymi obrażeniami. W szkole można zaobserwować różne formy przemocy młodzieży wobec dzieci (młodzieży): Przemoc fizyczna bicie, kopanie, popychanie, niszczenie rzeczy, plucie, zamykanie w pomieszczeniach, wymuszanie pieniędzy itp. Przemoc słowna przezywanie, wyśmiewanie, poniżanie, grożenie, obmawianie, szantażowanie Przemoc bez słów i kontaktu fizycznego miny, wrogie gesty, izolowanie, manipulowanie. Powyższe zachowania mogą wyczerpać znamiona przestępstw m. in. z art. 156 158, 190 191, 197, 207, 212, 216, 217, 280 282, 288 k.k. Agresja w psychologii oznacza skłonności do zachowań agresywnych, ataku, trudności kontrolowania negatywnych popędów i impulsów skierowanych przeciwko innym ludziom, sytuacjom, poglądom. Często występuje w sytuacji grupowej, jako działanie imitacyjne ( naśladowcze), będące wyrazem dostosowania się do wymagań i zasad, obowiązujących np. w grupie rówieśniczej lub subkulturze. Agresja może przybierać różne formy: od aktów fizycznych, jak przemoc czy gwałt w rozmaitych ( indywidualnych lub grupowych) postaciach, do bardziej subtelnych zachowań, m.in. krzyku, agresji słownej, złośliwości zachowania, mimiki czy gestykulacji. Sprawca to ten, kto pomiędzy 13 a 17 rokiem życia dopuszcza się czynu społecznie niebezpiecznego, zabronionego pod groźbą kary niezależnie od formy popełnienia czynu 8
(dokonanie, usiłowanie, przygotowanie, podżeganie, namawianie, nakłanianie, pomocnictwo). Świadek zdarzenia- to pokrzywdzony lub osoba posiadająca informację, co do faktów bezpośrednich, jak i pośrednich o zaistniałym czynie zabronionym. Ofiara to osoba fizyczna lub prawna, której dobro prawne zostało bezpośrednio naruszone lub zagrożone przez przestępstwo (art.49 1 kodeksu postępowania karnego). W przypadku przemocy dobro prawne to życie i zdrowie pokrzywdzonego, jego mienia, cześć i nietykalność cielesna. Zatrzymanie nieletniego Policja może zatrzymać a następnie umieścić w policyjnej izbie dziecka nieletniego, co do którego istnieje uzasadnione podejrzenie, że popełnił czyn karalny, a zachodzi uzasadniona obawa ukrycia się nieletniego lub zatarcia śladów tego czynu, albo gdy nie można ustalić tożsamości nieletniego. Nagana (upomnienie) kara w postaci ustnej lub pisemnej wymierzona sprawcy przez wychowawcę lub dyrektora szkoły. Kontrakt nieformalna umowa podpisana przez rodziców, dziecko wychowawcę i pedagoga szkolnego. Kontrakt to indywidualny plan pracy z uczniem. W swojej treści zobowiązuje do współdziałania w zakresie poprawy zachowania dziecka. Nakłada konkretne zadania dotyczące dziecka, rodziców oraz określa terminy ich wykonania. Realizacja zadań podlega bieżącemu monitorowaniu. Rodziców i dziecko poucza się o konsekwencjach niewywiązania się z kontraktu. 4. Zachowania demoralizujące W przypadku uzyskania informacji, że uczeń, przejawia zachowania świadczące o demoralizacji (naruszenie zasad współżycia społecznego, popełnienie czynu zabronionego, systematyczne uchylanie się od obowiązku szkolnego lub obowiązku nauki, włóczęgostwo, udział w działalności grup przestępczych itp.) podejmuje się następujące kroki: Nauczyciel przekazuje uzyskaną informację wychowawcy klasy. 1. Nauczyciel, wychowawca lub pracownik szkoły informuje o fakcie dyrektora szkoły, w razie jego nieobecności szkolnego koordynatora ds. bezpieczeństwa. 9
2. Nauczyciel/wychowawca wzywa do szkoły rodziców/prawnych opiekunów ucznia, przeprowadza rozmowę z rodzicami oraz z uczniem. Zobowiązuje ucznia do zaniechania negatywnego postępowania, rodziców zaś do szczególnego nadzoru nad dzieckiem. 3. Nauczyciel/wychowawca sporządza notatkę/ informację ze spotkania podpisane przez wszystkie osoby uczestniczące w spotkaniu. W toku interwencji profilaktycznej może zaproponować rodzicom skierowanie dziecka do specjalistycznej placówki i udział dziecka w programie terapeutycznym. 5. Jeżeli rodzice odmawiają współpracy lub nie stawiają się do szkoły, szkoła pisemnie lub telefonicznie powiadamia o zaistniałej sytuacji sąd rodzinny lub policję (specjalistę ds. nieletnich). Niezwłocznie powiadamia się ww. organy także wtedy, gdy uczeń popełni jeden z czynów Kodeksu Karnego, które są karane ściganiem z urzędu bez względu na postawę rodziców/ opiekunów. 6. Szkoła powiadamia sąd lub policję w przypadku popełnienia przez ucznia czynów o stosunkowo niskiej szkodliwości, jeżeli wykorzysta dostępne jej środki oddziaływań wychowawczych (rozmowa z rodzicami/ prawnymi opiekunami, ostrzeżenie ucznia, ewentualnie w miarę możliwości spotkania z pedagogiem, psychologiem), a ich zastosowanie nie przynosi oczekiwanych rezultatów. Dalszy tok postępowania leży w kompetencji tych instytucji. 5. Procedura postepowania w przypadku używania wulgarnego słownictwa w szkole i poza np. na boisku szkolnym W przypadku używania przez ucznia słów potocznie uznawanych za obraźliwe i wulgarne, osoba słysząca je zgłasza to nauczycielowi, który zobowiązany jest zapisać ów incydent w dzienniku lekcyjnym klasy, do której uczęszcza uczeń. Za notoryczne używanie wulgaryzmów językowych, uczeń może otrzymać obniżoną ocenę z zachowania. O tej sytuacji powiadamia się rodziców/opiekunów. 10
6. Procedury postępowania w sytuacjach zachowania agresywnego ze strony uczniów W każdym przypadku, gdy uczeń jest świadkiem wypadku, pobicia, agresywnego zachowania bądź innego zdarzenia sprzecznego z normami i zasadami obowiązującymi na terenie szkoły, natychmiast zgłasza zaistnienie danego faktu najbliżej znajdującej się osobie dorosłej: pracownikowi szkoły, nauczycielowi, wychowawcy, dyrektorowi szkoły. W sytuacjach objętych procedurami uczeń ma obowiązek podporządkować się do poleceń wszystkich pracowników szkoły. Pracownik szkoły 1. Czyn o stosunkowo niskiej szkodliwości (celowe popchnięcie, kopnięcie, wyzywanie itp.): 1. Zdecydowane i stanowcze przerwanie negatywnego zachowania sprawcy wobec ofiary. 2. Rozdzielenie stron. 3. Ustalenie granic: niedopuszczenie do przejawów agresji wobec siebie jako osoby interweniującej. 4. Ocena zagrożenia i podjęcie decyzji o rodzaju interwencji. 5. Rozmowa z uczniem - zwrócenie uwagi na jego niewłaściwe zachowanie. 6. Zgłoszenie zaistniałego zdarzenia dyrektorowi, wychowawcy lub innemu nauczycielowi. Nauczyciel 1. Zdecydowane i stanowcze przerwanie negatywnego zachowania sprawcy wobec ofiary. 2. Rozdzielenie stron. 3. Ustalenie granic: niedopuszczenie do przejawów agresji wobec siebie jako osoby interweniującej. 4. Ocena zagrożenia i podjęcie decyzji o rodzaju interwencji. 5. Rozmowa z uczniem - zwrócenie uwagi na jego niewłaściwe zachowanie. 6. Zapis notatki lub uwagi. 11
7. Zgłoszenie zaistniałego zdarzenia wychowawcy klasy. Wychowawca 1. Rozmowa z nauczycielem świadkiem zajścia. 2. Zapis notatki lub uwagi uwzględnienie zajścia w ocenie z zachowania zgodnie z zapisami Statutu Szkoły 3. Gdy dane zdarzenie powtarza - pisemne upomnienie wychowawcy i odpowiedni zapis w dzienniku szkolnym oraz poinformowanie rodziców o zaistniałym fakcie. 4. Gdy uczeń nadal nie reaguje na upomnienie otrzymuje upomnienie (zwane zamiennie naganą) dyrektora szkoły następuje poinformowanie rodziców o zaistniałym fakcie i obniżenie oceny z zachowania. 2. Czyn o dużej szkodliwości (np. stworzenie zagrożenia dla życia i zdrowia siebie lub innych, uszkodzenie ciała itp.): Pracownik szkoły lub nauczyciel 1. Zdecydowane, stanowcze przerwanie negatywnego zachowania sprawcy wobec ofiary. 2. Rozdzielenie stron. 3. Ustalenie granic: niedopuszczenie do przejawów agresji wobec siebie jako osoby interweniującej. 4. Ocena zagrożenia i podjęcie decyzji o rodzaju dalszej interwencji. 5. Udzielenie niezbędnej pomocy ofierze zdarzenia i zabezpieczenie miejsca zdarzenia. 6. Wezwanie pomocy medycznej w razie konieczności. 7. Wezwanie wychowawcy (w przypadku jego nieobecności dyrektora szkoły, w przypadku jego nieobecności - koordynatora ds. bezpieczeństwa). 8. Rozpoczęcie procedury wobec sprawcy zdarzenia. Wychowawca 1. Powiadomienie dyrektora o zaistniałym zdarzeniu. 2. Wezwanie i powiadomienie rodziców sprawcy i ofiary o zaistniałym zdarzeniu. Jeśli rodzice nie odbierają telefonu lub nie zgłoszą się niezwłocznie do szkoły, to wychowawca sporządza notatkę w obecności innego nauczyciela. 3. Rozmowa indywidualna ze sprawcą zdarzenia poinformowanie go o poważnym naruszeniu obowiązujących zasad. 12
4. Obligatoryjne obniżenie oceny z zachowania semestralnej lub końcoworocznej. Dyrektor szkoły 1. Wezwanie rodziców w przypadku nieobecności wychowawcy. 2. Ustalenie okoliczności zdarzenia. 3. W przypadku poważnego wykroczenia wezwanie policji, która podejmuje dalsze czynności. 4. Pisemne upomnienie (nagana) dyrektora szkoły odpowiedni zapis w dzienniku szkolnym. 7. Procedury postępowania w przypadku agresji ucznia wobec nauczyciela lub innego pracownika szkoły ze strony uczniów W przypadku agresji ucznia wobec nauczyciela, zarówno słownej, jak i fizycznej: - nauczyciel zwraca uwagę uczniowi, że jego zachowanie ma charakter agresywny, reaguje na zachowanie agresywne ucznia w momencie, gdy takie zachowanie się pojawia - nauczyciel informuje ucznia oraz cała klasę, że zostały przekroczone normy i jakie konsekwencje grożą uczniowi za jej przekroczenie - nauczyciel rozmawia ze sprawca agresji poza klasą w niezbyt odległym terminie: - nazywa normy jakie uczeń złamał, jaka szkodę poniósł nauczyciel w związku z jego zachowaniem - wyjaśnia przyczyny złego zachowania, zobowiązuje ucznia, by podobne zachowania nie powtarzały się - określa jakie uczeń poniesie konsekwencje - mówi o dalszych krokach, jakie nauczyciel zamierza podjąć ( w tym, czy powiadamia o zajściu rodziców/prawnych opiekunów lub dyrektora szkoły) - zapisuje informację o przeprowadzonej rozmowie i oddaję ją do teczki wychowawcy klasy. 13
8. Postępowanie nauczyciela (innych pracowników szkoły) w przypadku stwierdzenia dewastacji mienia społecznego (szkolnego) Nauczyciel, który uzyska informację o dewastacji lub stwierdzi dewastację mienia przez ucznia: 1. Ustala okoliczności zdarzenia na podstawie rozmowy z osobą informującą o zaistniałym fakcie oraz oglądu sytuacji w miejscu zaistnienia szkody. 2. Informuje o fakcie dyrektora szkoły. 3. Podejmuje próbę ustalenia sprawcy, w uzasadnionych przypadkach dyrektor powiadamia policję (w przypadku nieobecności dyrektora szkoły policję powiadamia koordynator ds. bezpieczeństwa). 4. W przypadku niebudzącego wątpliwości ustalenia sprawcy szkody, wychowawca lub dyrektor szkoły wzywa do szkoły jego rodziców/opiekunów prawnych, jeśli rodzice nie odbierają telefonu lub nie zgłoszą się niezwłocznie do szkoły, to wychowawca sporządza notatkę w obecności innego nauczyciela. 5. Wspólnie zostają podjęte ustalenia co do naprawienia zaistniałej szkody. 6. Uczeń za popełniony czyn otrzymuje naganę pisemną wychowawcy klasy, a za kolejny taki czyn pisemną naganę dyrektora szkoły. 9. Procedura postępowania w przypadku, gdy nauczyciel podejrzewa, że na terenie szkoły znajduje się uczeń będący pod wpływem alkoholu lub narkotyków: 1. Nauczyciel powiadamia o swoich przypuszczeniach wychowawcę klasy i dyrektora szkoły, w przypadku absencji dyrektora koordynatora ds. bezpieczeństwa. 2. Odizolowuje się ucznia od reszty klasy, ale ze względów bezpieczeństwa nie pozostawia go samego stwarza warunki, w jakich nie będzie zagrożone jego zdrowie lub życie (uczeń pozostaje pod opieką osoby pełnoletniej). 3. Dopuszcza się wezwanie lekarza w celu stwierdzenia stanu trzeźwości i ewentualnie udzielenia pomocy medycznej. 4. Dyrektor szkoły powiadamia rodziców/opiekunów ucznia o zaistniałej sytuacji, jeśli rodzice/ prawni opiekunowie nie odbierają telefonu lub nie zgłoszą się niezwłocznie do szkoły, to wychowawca sporządza notatkę w obecności innego nauczyciela. 5. Wychowawca stosuje odnośnie oceny z zachowania procedury zawarte w Statucie 14
Szkoły. 6. Jeżeli zdarzenia, w których uczeń przed ukończeniem 18. roku życia znajduje się pod wpływem alkoholu lub narkotyków na terenie szkoły powtarzają się, świadczy to o jego demoralizacji i nakłada na dyrektora szkoły obowiązek powiadomienia o tej szczególnej sytuacji sąd rodzinny. 10. Procedura postępowania w przypadku, gdy nauczyciel znajduje na terenie szkoły substancję, którą może uznać za narkotyk 1. Nauczyciel, zachowując środki ostrożności, zabezpiecza substancję przed dostępem do niej osób niepowołanych oraz ewentualnym jej zniszczeniem do czasu przyjazdu policji. 2. Próbuje (o ile jest to możliwe w zakresie działań pedagogicznych), ustalić, do kogo należy znaleziona substancja. 3. O zaistniałym zdarzeniu powiadamia wychowawcę, dyrektora szkoły, koordynatora ds. bezpieczeństwa, następnie dyrektor szkoły wzywa policję. 4. Po przyjeździe policji przekazuje się funkcjonariuszom zabezpieczoną substancję oraz informacje dotyczące szczegółów zdarzenia. 11. Procedura postępowania w przypadku, gdy nauczyciel podejrzewa, że uczeń posiada przy sobie narkotyk, alkohol, papierosy Nauczycielowi nie wolno samodzielnie wykonać czynności przeszukania odzieży ani teczki ucznia - jest to czynność zastrzeżona wyłącznie dla policji, ale może nakazać, aby uczeń sam wyjął wszystkie przedmioty z kieszeni lub plecaka, pokazał zawartość torby szkolnej oraz kieszeni we własnej odzieży. 1. Nauczyciel w obecności innej osoby ma prawo zażądać, aby uczeń przekazał mu tę substancję, alkohol, papierosy oraz pokazał zawartość torby szkolnej oraz kieszeni we własnej odzieży ewentualnie innych przedmiotów budzących podejrzenie co do ich związku z poszukiwaną substancją. 2. O swoich spostrzeżeniach lub podejrzeniach powiadamia wychowawcę, dyrektora 15
szkoły, szkolnego koordynatora ds. bezpieczeństwa. 3. O zaistniałym zdarzeniu nauczyciel powiadamia rodziców/opiekunów ucznia i wzywa ich do natychmiastowego stawiennictwa w szkole. Jeżeli rodzice/ prawni opiekunowie nie odbierają telefonu lub nie zgłoszą się niezwłocznie do szkoły, to nauczyciel sporządza notatkę w obecności innego nauczyciela. 4. Gdy uczeń nie chce dobrowolnie przekazać substancji, dyrektor szkoły wzywa policję, która przeszukuje odzież i przedmioty należące do ucznia oraz zabezpiecza znalezioną substancję i zabiera ją do ekspertyzy. 5. Jeżeli uczeń dobrowolnie wyda nauczycielowi substancję, nauczyciel po odpowiednim jej zabezpieczeniu, zobowiązany jest niezwłocznie przekazać ją dyrektorowi szkoły, który przekazuje ją policji. Wcześniej próbuje ustalić, w jaki sposób i od kogo uczeń nabył substancję, a całe zdarzenie dokumentuje, sporządzając możliwie dokładną notatkę ze zdarzeń wraz z własnymi spostrzeżeniami. 6. Za posiadanie, najmniejszej nawet ilości substancji odurzających w szkole, uczeń otrzymuje obniżoną ocenę z zachowania. Uwaga: Zgodnie z przepisami ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii w Polsce karane jest: posiadanie każdej ilości środków odurzających lub substancji psychotropowych, wprowadzanie do obrotu środków odurzających, udzielanie, ułatwianie, umożliwianie innej osobie ich użycia oraz nakłanianie do użycia, wytwarzanie i przetwarzanie środków odurzających. 16
12.Procedura postępowania w przypadku powzięcia informacji, że uczeń zamierza popełnić samobójstwo (informacja od samego ucznia, kolegów, rodziny, osób postronnych) Po zdiagnozowaniu sytuacji zagrożenia nauczyciel : 1. Nie pozostawia ucznia znajdującego się w kryzysie samego i próbuje przeprowadzić go w bezpieczne miejsce. 2. Podejmuje próbę oceny realności zagrożenia (rozmowa z osobą przekazująca informacje oraz samym uczniem). 3. Informuje o zaistniałej sytuacji i o zagrożeniu rodziców, prawnych opiekunów. 4. Przekazuje dziecko pod opiekę rodziców z wyraźną sugestią skierowania dziecka do specjalisty (co rodzic musi podpisać), a jeśli przyczyną zagrożenia jest sytuacja domowa ucznia (zwłaszcza związana z przemocą, alkoholem lub innymi patologiami) lub rodzic nie zgłasza się, przekazuje dziecko odpowiednim instytucjom. 13. Procedura postępowania nauczyciela w przypadku, kiedy uczeń uniemożliwia prowadzenie lekcji 1. Nauczyciel reaguje słownie i stanowczo, informuje ucznia o łamaniu przez niego procedur szkolnych i wynikających stąd konsekwencjach. 2. Wzywa innego pracownika szkoły w celu zapewnienia bezpieczeństwa uczniom, a sam informuje dyrektora o zaistniałej sytuacji. 3. Telefoniczne wzywa rodziców do szkoły i rozmawia nt. trudności dziecka oraz ewentualnej możliwości pomocy, a także o konsekwencjach wynikających z łamania procedur szkolnych. Nauczyciel sporządza notatkę z przebiegu zdarzenia, a jeżeli rodzice/ prawni opiekunowie nie odbierają telefonu lub nie zgłoszą się w umówionym terminie do szkoły, to nauczyciel odnotowuje w niej tę informację, następnie przekazuje notatkę wychowawcy. 4. Uczeń otrzymuje pisemną uwagę z zachowania. 5. Gdy zachowanie ucznia na lekcji nadal nie ulega zmianie, otrzymuje on upomnienie wychowawcy klasy, następnie pisemną naganę wychowawcy, a kolejno pisemną naganę dyrektora szkoły. 17
14. Procedura postępowania dotycząca samowolnego opuszczania zajęć lub szkoły przez ucznia. 1. W przypadku gdy uczeń samowolnie opuszcza lekcję nauczyciel prowadzący zajęcia po stwierdzeniu nieobecności niezwłocznie powiadamia wychowawcę, szkolnego pedagoga, w razie nieobecności dyrektora szkoły. 2. Wychowawca, pedagog lub dyrektor szkoły zobowiązany jest ustalić miejsce pobytu ucznia w czasie nieobecności ucznia. 3. Jeżeli uczeń nie przebywa na terenie szkoły- wychowawca, pedagog lub dyrektor natychmiast powiadamia rodziców/prawnych opiekunów o zdarzeniu. Po wyczerpaniu wszystkich możliwości kontaktu z rodzicami i ustaleniu miejsca pobytu ucznia zawiadamia policję. 4. Wychowawca wzywa do szkoły rodziców/ prawnych opiekunów ucznia i przeprowadza z nimi i uczniem rozmowę. Zobowiązuje ucznia do zaniechania samowolnego opuszczania zajęć, rodziców do kontrolowania frekwencji dziecka. Ustala z rodzicami strategię postępowania. Sporządza notatkę ze spotkania. 15. Procedura postępowania dotycząca zwalniania uczniów na zawody, konkursy i inne imprezy 1. Nauczyciel zabierający uczniów ze szkoły ( zawody/konkurs/wycieczka) sporządza w 2 egzemplarzach imienną listę uczestników, uwzględniając na niej cel wyjścia, czas wyjścia i powrotu. 2. Przedstawia sporządzoną listę uczestników dyrekcji szkoły i pozostawia w kancelarii. 3. Organizator imprezy wprowadza w dzienniku danej klasy odpowiedni wpis ( zawody/konkurs/wycieczka) przy nazwisku danego ucznia. 4. W przypadku wyjść zbiorowych - uczniowie, którzy nie uczestniczą w imprezie z różnych przyczyn, a są tego dnia w szkole, pozostają pod opieką nauczyciela wyznaczonego przez dyrektora. 18
16. Procedura monitorowania i dokumentowania frekwencji ucznia 1. Nauczyciel prowadzący lekcje ma obowiązek sprawdzania obecności i dokonywania stosownych zapisów w dziennikach lekcyjnych stosując znaki: I uczeń nieobecny S uczeń spóźniony (do 15 minut) W ucieczka z zajęć/ wagary Uczeń, który się spóźnia na zajęcia, musi podać powód spóźnienia nauczycielowi prowadzącemu lekcję. 2. Usprawiedliwiania nieobecności dokonuje wyłącznie wychowawca klasy, stosując jedno z oznaczeń: + nieobecność usprawiedliwiona N nieobecność nieusprawiedliwiona W (lub pełny zapis Wycieczka) uczeń uczestniczył w wycieczce, a jego nazwisko umieszczono w karcie wycieczki K (lub pełny zapis Konkurs) uczeń jest obecny w szkole i bierze udział w innych zajęciach szkolnych (zapis ten dotyczy konkursów lub olimpiad) Z (lub pełny zapis Zawody) uczeń reprezentował szkołę w zawodach sportowych (ma zapewniona opiekę nauczyciela) Odpowiednia literę należy umieścić w każdej kratce. W przypadku dłuższych nieobecności (sanatorium, choroba) można stosować zapis słowny. 17. Procedura postępowania dotycząca zasad odbierania dzieci ze szkoły 1. Opiekę nad dzieckiem w drodze do szkoły i z powrotem powinni sprawować rodzice/ opiekunowie prawni lub upoważnione przez nich- na piśmie- osoby, zapewniające dziecku pewne bezpieczeństwo. Osoba, która może przejąć pełną odpowiedzialność prawną za bezpieczeństwo dziecka musi mieć 18 lat, a w innych przypadkach odpowiedzialność prawna ponoszą rodzice. 19
2. Na początku roku szkolnego wychowawca zobowiązany jest do zebrania od rodziców pisemnych deklaracji określających sposób powrotu dziecka do domu po zajęciach szkolnych. 3. Osoba odbierająca dziecko ze szkoły nie może być pod wpływem alkoholu ani środków odurzających. 4. W przypadku stwierdzenia, że rodzic/ opiekun prawny zgłosił się po dziecko w stanie wskazującym na nietrzeźwość, należy: a) niezwłocznie powiadomić wychowawcę klasy, pedagoga lub dyrektora szkoły, b) nakazać osobie nietrzeźwej opuścić teren, c) wezwać do szkoły drugiego rodzica, albo innego opiekuna dziecka, d) Jeżeli wezwanie innego opiekuna nie jest możliwe, a nietrzeźwy rodzic odmawia opuszczenia szkoły i żąda wydania dziecka, twierdząc, że nie jest pod wpływem alkoholu- należy wezwać policję Nauczyciel sporządza notatkę na temat zaistniałego zdarzenia i podjętych działań. 5. W przypadku nieodebrania dziecka przez rodziców ze szkoły należy: a) niezwłocznie skontaktować się telefonicznie z rodzicami/ prawnymi opiekunami b) zapewnić uczniowi opiekę do czasu przybycia rodziców lub innego rozwiązania problemu c) po wyczerpaniu wszystkich dostępnych możliwości kontaktu z rodzicamizawiadomić policję. Nauczyciel sporządza notatkę na temat zaistniałego zdarzenia i podjętych działań. 6. Nauczyciel lub inny pracownik szkoły nie może odprowadzać ucznia do domu. 7. Takie same zasady obowiązują w sytuacji gdy rodzic/opiekun chce z uzasadnionych powodów zabrać dziecko ze szkoły w czasie zajęć edukacyjnych. 18. Procedura postępowania dotycząca korzystania z telefonu komórkowego przez ucznia. 1. Uczniowie przynoszą do szkoły telefony komórkowe, odtwarzacze i inny sprzęt elektroniczny na własną odpowiedzialność, za zgodą rodziców. 2. Szkoła nie ponosi odpowiedzialności za zniszczenie, zagubienie czy kradzież sprzętu. przynoszonego przez uczniów. 20
3. Dopuszcza się możliwość korzystania z telefonu komórkowego i innych urządzeń elektronicznych podczas wycieczek szkolnych za zgodą rodziców, którzy ponoszą pełną odpowiedzialność za sprzęt. 4. Na terenie szkoły obowiązuje całkowity zakaz używania telefonów komórkowych, odtwarzaczy i innych sprzętów elektronicznych (aparaty powinny być wyłączone i schowane). 5. Nagrywanie dźwięku i obrazu za pomocą telefonu, dyktafonu, odtwarzacza MP czy aparatu fotograficznego jest możliwe jedynie za zgodą osoby nagrywanej lub fotografowanej. Niedopuszczalne jest nagrywanie lub fotografowanie sytuacji niezgodnych z powszechnie przyjętymi normami etycznymi i społecznymi oraz przesyłanie treści obrażających inne osoby. 6. Naruszenie przez ucznia zasad używania telefonów komórkowych, odtwarzaczy i innych sprzętów elektronicznych na terenie szkoły powoduje zabranie urządzenia przez nauczyciela, a następnie przekazanie go do depozytu u dyrektora szkoły aparat zostaje wyłączony w obecności ucznia. Przypadek ten zostaje odnotowany przez nauczyciela, a o zdarzeniu zostaje poinformowany wychowawca klasy. 7. Po odbiór telefonu, odtwarzacza i innego sprzętu elektronicznego zgłaszają się rodzice lub prawni opiekunowie ucznia w ciągu dwóch tygodni. Zostają oni zapoznani z sytuacją i pouczeni o konsekwencjach (w tym konsekwencjach prawnych związanych z naruszeniem prywatności pracowników szkoły). 8. W przypadku odmowy dobrowolnego oddania ww. sprzętu, nauczyciel wzywa rodziców do szkoły i informuje o zaistniałej sytuacji. Jeżeli rodzice/ prawni opiekunowie nie odbierają ww. sprzętu lub nie zgłoszą się niezwłocznie do szkoły, to nauczyciel sporządza notatkę w obecności innego nauczyciela. Za odmowę oddania ww. sprzętu, uczeń zostaje ukarany obniżeniem oceny z zachowania o jeden stopień. 9. W przypadku, gdy sytuacja powtarza się po raz drugi, uczeń ma zakaz przynoszenia ww. sprzętu do szkoły. 10. W przypadku kolejnego łamania zasad uczeń ma obniżoną ocenę z zachowania. Każde trzy następne wykroczenia powodują obniżenie oceny do nieodpowiedniej. 11. Wszelkie objawy permanentnego łamania zasad współżycia społecznego w szkole mogą być traktowane jako przejaw demoralizacji i skutkować skierowaniem sprawy do sądu rodzinnego. 21
19. Procedura postępowania nauczyciela (innych pracowników szkoły) w przypadku zauważenia osoby obcej na terenie szkoły Przez osobę obcą na terenie szkoły rozumie się osobę, która: - nie jest rodzicem ucznia tej szkoły - nie jest pracownikiem szkoły - nie jest osobą zaproszoną przez dyrekcję szkoły, bądź przez wychowawcę klasy lub uprawnionego pracownika szkoły i która swoim zachowaniem w wyraźny sposób narusza zasady i normy współżycia społecznego bądź też w inny sposób stanowi zagrożenie dla porządku na terenie szkoły oraz bezpieczeństwa uczniów lub innych osób przebywających na terenie szkoły W przypadku obecności osoby obcej nauczyciel: 1. Ustala powody obecności oraz zachowanie osoby postronnej w szkole poprzez obserwację i rozmowę z nią. 2. W przypadku powstania wątpliwości lub ujawnienia niepokojących zachowań z jej strony niezwłocznie informuje dyrektora szkoły i wspólnie z nim podejmuje mediacje w celu nakłonienia tej osoby do jasnego określenia celu swojego pobytu lub też opuszczenia terenu szkoły. 3. W przypadkach drastycznych, niezwłocznie powiadamia policję i jednocześnie podejmuje działania, mające na celu zabezpieczenie uczniów i pracowników przed skutkami tych zachowań. 20. Procedura postępowania w przypadku wypadku ucznia. Obowiązek powiadamiania Wypadek ucznia nagle zdarzenie powodujące uraz, wywołane przyczyną zewnętrzną, które nastąpiło w czasie pozostawania ucznia pod opieką szkoły Pracownik szkoły, który powziął wiadomość o wypadku ucznia: 1) niezwłocznie zapewnia poszkodowanemu opiekę, w uzasadnionym wypadku sprowadzając fachową pomoc medyczną, a w miarę możliwości udzielając poszkodowanemu niezbędnej pomocy, 22
2) nie dopuszcza do zajęć lub przerywa je wyprowadzając uczniów z miejsca zagrożenia, jeżeli miejsce, w którym są lub będą prowadzone zajęcia może stwarzać zagrożenie dla bezpieczeństwa uczniów, 3) niezwłocznie powiadamia dyrektora szkoły. Jeśli nauczyciel ma w tym czasie zajęcia z klasą prosi o nadzór nad swoimi uczniami nauczyciela uczącego w najbliższej sali. O wypadku dyrektor szkoły lub nauczyciel, pod opieką którego przebywał uczeń w chwili wypadku, powiadamia rodziców poszkodowanego ucznia oraz organ społecznego inspektora pracy i pracownika bhp. Dyrektor dodatkowo powiadamia organ prowadzący szkołę i Radę Rodziców. Przy lekkich przypadkach (brak wyraźnych obrażeń np. widoczne tylko lekkie zaczerwienienie, opuchnięcie, zadrapanie, lekkie skaleczenie), po udzieleniu niezbędnej pomocy poszkodowanemu uczniowi, nauczyciel lub dyrektor powiadamiając rodzica o zdarzeniu. W każdym trudniejszym przypadku (niepokojące objawy i urazy) nauczyciel lub dyrektor szkoły wzywa pogotowie ratunkowe. O wypadku śmiertelnym, ciężkim i zbiorowym dyrektor szkoły zawiadamia niezwłocznie organ prowadzący, prokuratora i kuratora oświaty. O wypadku, do którego doszło w wyniku zatrucia, dyrektor szkoły zawiadamia niezwłocznie państwowego inspektora sanitarnego. Jeżeli wypadek został spowodowany niesprawnością techniczną pomieszczenia lub urządzeń, miejsce wypadku pozostawia się nienaruszone. Dyrektor zabezpiecza je do czasu dokonania oględzin lub wykonania szkicu przez zespół powypadkowy. Jeżeli wypadek zdarzył się w czasie wyjścia, imprezy organizowanej poza terenem szkoły, wszystkie stosowne decyzje podejmuje opiekun grupy/kierownik wycieczki i odpowiada za nie.powołany przez dyrektora zespół powypadkowy przeprowadza postępowanie powypadkowe i sporządza protokół powypadkowy. 23
21. Procedura działań podejmowanych na terenie szkoły wobec rodziny niewydolnej opiekuńczo i wychowawczo 1. Nauczyciel, wychowawca klasy mający informacje na temat zaniedbań wychowawczych bądź problemów socjalnych w rodzinie ucznia, zgłasza problem dyrektorowi szkoły. 2. Wychowawca klasy, nauczyciele i dyrektor szkoły obserwują i diagnozują sytuację ucznia. 3. Wychowawca klasy i dyrektor szkoły rozmawiają z uczniem celem dokonania diagnozy potrzeb dziecka. 4. Wychowawca klasy kontaktuje się z rodzicami lub opiekunami prawnymi ucznia: a) zaprasza rodziców do szkoły, b) składa wizytę domową po uprzednim pisemnym zawiadomieniu o zamiarze odwiedzin. 5. W razie braku kontaktu z rodzicami bądź opiekunami prawnymi ucznia wychowawca klasy: a) poszukuje innych dróg kontaktu z opiekunami dziecka poprzez pracowników GOPS, policji, b) w sytuacji poważnych zaniedbań ze strony rodziców/ prawnych opiekunów dziecka, dyrektor szkoły występuje do sądu rodzinnego o rozeznanie sytuacji rodzinnej dziecka. 6. Z każdego spotkania z rodziną ucznia sporządza się notatkę. 7. Wychowawca klasy nawiązuje współpracę z: GOPS, poradnią psychologiczno pedagogiczną, sądem rodzinnym. 8. Wychowawca klasy utrzymuje stały kontakt z rodzicami bądź opiekunami prawnymi ucznia monitorując sytuację rodzinną ucznia. 9. W sytuacji braku lub odmowy współpracy rodziców ucznia ze szkołą, dyrektor szkoły występuje z wnioskiem do sądu rodzinnego. 24
22. Procedura Niebieska karta przeciwdziałania przemocy w rodzinie Krzywdzenie dziecka to każde zamierzone lub niezamierzone działanie osoby dorosłej, które ujemnie wpływa na rozwój fizyczny lub psychiczny dziecka (definicja WHO). Zawsze pierwszym obowiązkiem osoby, która dowiaduje się, że dziecko jest krzywdzone jest zatrzymanie krzywdzenia. Interwencja prawna w sytuacji krzywdzenia dziecka rozumiana jest jako powiadomienie odpowiednich instytucji: policji, prokuratury, sądu rodzinnego i nieletnich o przestępstwie lub zagrożeniu dobra dziecka, w celu podjęcia przez te instytucje działań w ramach swoich obowiązków służbowych. Działania te zapobiegną krzywdzeniu dziecka, spowodują wyciągnięcie odpowiedzialności w stosunku do sprawcy i wesprą dziecko i rodzinę w sytuacji kryzysu. Na mocy Rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie procedury Niebieskiej Karty oraz wzorów formularzy Niebieska Karta dyrektor, nauczyciel-wychowawca lub pedagog szkolny jako przedstawiciel oświaty może wszcząć procedurę przez wypełnienie formularza Niebieska Karta A i w ciągu 7 dni przekazać go przewodniczącemu zespołu interdyscyplinarnego. W przypadku podejrzenia stosowania przemocy w rodzinie wobec dziecka, czynności podejmowane i realizowane w ramach procedury przeprowadzić należy w obecności rodzica, opiekuna prawnego lub faktycznego. Jeżeli osobą, wobec której istnieje podejrzenie, ze stosuje przemoc w rodzinie wobec dziecka, jest któraś z tych osób, to działania z udziałem dziecka przeprowadza się w obecności osoby mu najbliższej i pełnoletniej oraz w miarę możliwości w obecności psychologa. Formularz powinien być wypełniony podczas rozmowy z osobą dotkniętą przemocą w rodzinie. Rozmowa taka może odbyć się w placówce oświatowej lub w miejscu pobytu tej osoby. I. Zasady postępowania szkoły w sytuacji krzywdzenia dziecka w rodzinie. Nauczyciel: W przypadku uzyskania informacji, że uczeń który, nie ukończył 18 lat, jest ofiarą przemocy w rodzinie nauczyciel powinien sporządzić notatkę służbową i przekazać uzyskaną informację wychowawcy klasy /pedagogowi szkolnemu/ dyrektorowi szkoły. Wychowawca: 1. Przeprowadza rozmowę z uczniem: buduje relację opartą na zaufaniu, wyjaśnia że bicie dzieci to łamanie prawa i poważna sprawa, która wymaga pomocy innych, zaufanych 25
osób, np. lekarza lub pedagoga/psychologa szkolnego. Informuje również o konieczności kontaktu z rodzicami, gwarantując dziecku bezpieczeństwo. Wychowawca ucznia nie komunikującego się werbalnie zgłasza sprawę do rozpatrzenia przez zespół wychowawczy. 2. Nawiązuje pilnie kontakt z rodzicami (jednym z rodziców), informuje o stanie dziecka np. konieczności przebadania dziecka przez lekarza oraz o konsekwencjach prawnych stosowania przemocy wobec córki/syna. 3. Sporządza notatkę opisującą: wygląd dziecka, dolegliwości stan zdrowia, uzyskane informacje oraz podjęte przez siebie działania. 4. W dalszej pracy wychowawczej wspiera dziecko, zabiega o prawidłową integrację dziecka z zespołem klasowym, tworzy atmosferę bezpieczeństwa i pełnej akceptacji. 5. Systematycznie współpracuje z rodzicami, pedagogiem szkolnym i nauczycielami uczącymi dziecko. Pedagog szkolny we współpracy z nauczycielami i specjalistami pracującymi z dzieckiem (z zespołem wychowawczym): W przypadku stwierdzenia, że problem krzywdzenia nie wymaga sięgnięcia po środki represji karnej wobec rodziny i izolowania od niej dziecka i że możliwa jest współpraca z rodzicami: 1. Pedagog szkolny wzywa do szkoły rodziców/opiekunów prawnych ucznia na zebranie zespołu wychowawczego. 2. W ramach pracy zespołu wychowawczego zawiera z rodzicami kontrakt o współpracy na rzecz poprawy sytuacji dziecka i rodziny. 3. Podejmuje działania wynikające z potrzeb dziecka i rodziny w kierunku: a) wzmocnienia dziecka, udzielenia wsparcia w sytuacji kryzysowej i traumatycznej poprzez zapewnienie mu pomocy psychologicznopedagogicznej na terenie szkoły, b) wspierania rodziny poprzez kierowanie do instytucji oferujących np. poradnictwo, konsultacje psychologiczne, terapię uzależnień, terapię dla sprawców przemocy, grupy wsparcia, warsztaty umiejętności wychowawczych, c) pomocy w rozwiązywaniu konfliktów rodzinnych poprzez zastosowanie procedur mediacyjnych bądź kierowanie do mediatorów, 26
d) zabezpieczenia socjalnego poprzez kierowanie do instytucji oferujących: poradnictwo i warsztaty w zakresie metod poszukiwania prac, zorganizowani pomocy finansowej, rzeczowej, ciepłego posiłku w szkole itp. 4. Upoważniony przez dyrektora szkoły wypełnia Niebieską Kartę Część A wszczynając tym samym procedurę Niebieskiej Karty. 5. Oddelegowany przez dyrektora szkoły bierze czynny udział w pracach zespołu interdyscyplinarnego, który stworzy zintegrowaną strategię pomocy, monitoruje sytuację dziecka i rodziny. 6. Jeżeli rodzice odmawiają współpracy lub odmawiają podjęcia działań proponowanych przez szkołę pedagog szkolny upoważniony przez dyrektora szkoły składa niezwłocznie zawiadomienie o podejrzeniu przestępstwa do Policji, Prokuratury lub wniosek o wgląd w sytuację rodziny do Sądu Rodzinnego i Nieletnich. W przypadku zdiagnozowania bezpośredniego zagrożenia zdrowia lub życia dziecka: 1. Dyrektor szkoły lub upoważniony przez niego pedagog szkolny powiadamia policję, wydział rodzinny i nieletnich sądu rejonowego oraz prokuraturę rejonową o popełnieniu przestępstwa. Równolegle powiadamia pracownika socjalnego w rejonie. 2. Dalszy tok postępowania leży w kompetencji tych instytucji. Rada Pedagogiczna w dniu.zatwierdziła prewencyjnych Szkoły w przypadkach zagrożenia dzieci i młodzieży. procedury działań Samorząd Uczniowski: Dyrektor Szkoły: 27
28