Związek Harcerstwa Polskiego Chorągiew Łódzka Hufiec Łódź-Polesie PROGRAM KURSU KOMENDANTÓW SZCZEPÓW " MATECZNIK" oraz SZKOLENIA DLA KOMEND SZCZEPÓW Organizowanego przez: Zespół Kształcenia Hufca Łódź-Polesie Komendantka kursu: hm. Katarzyna Sawiak Termin: Marzec-maj 2008 1
CHARAKLTERYSTYKA KURSANTÓW W kursie bierze udział ok. 10. osób 7 druhen i 3 druhów w wieku 20-27 lat. Dwoje z nich posiada stopień podharcmistrza pozostałe mają otwarte próby podharcmistrzowskie. Kursanci rekrutują się z hufców: Łódź-Polesie, Warszawa Praga-Północ, Radomsko, Świnoujście. Kursanci posiadają wyższe wykształcenie lub są w trakcie studiów. W większości pełnią funkcje w komendach szczepów (z-ca komendanta, kwatermistrz), jest jeden komendant szczepu. Dotychczas pełnione funkcje to drużynowi lub kwatermistrze. Ich oczekiwania wobec kursu są w zdecydowanej większości tylko kształceniowe zdobyć niezbędną wiedzę, wiedzieć skąd czerpać dodatkowe informacje itd. Nieliczni wskazali na chęć wymiany doświadczeń, poznania dobrych praktyk. Nikt nie oczekuje od kursu jakiegoś przeżycia. Plany na przyszłość naszych kursantów to objęcia funkcji komendanta szczepu w najbliższym czasie lub niedalekiej przyszłości. Kadra kursu przewidziała także możliwość udziału w wybranych zajęciach kursu osób będących w komendach szczepów w ramach "Szkolenia dla komend szczepów" komendanci szczepów po przeszkoleniu zainteresowani pojedynczymi zajęciami lub osoby z komend szczepów, które nie mogą zostać przyjęte na kurs, ponieważ nie mają odpowiedniego stopnia. Taką chęć wyraziły 4 osoby. 2. CHARAKTERYSTYKA KADRY KURSU hm. Katarzyn Sawiak srebrna OKK komendantka kursu... hm. xxxxxxxxxxxxxxxxxx członek komendy kursu... hm. xxxxxxxxxxxxxxxxxxxx, członek komendy kursu... hm. xxxxxxxxxxxxxxxxxx członek komendy kursu... hm. xxxxxxxxxxxxxxxxxxx... hm. xxxxxxxxxxxxxxxxxxxx... hm. xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx -... 2
PODZIAŁ KOMPETENCJI W KADRZE K. Sawiak - komendantka - nawiązanie współpracy z ZP i I - przyjmowanie zgłoszeń na kurs - merytoryczna zawartość strony internetowej kursu oraz pozyskanie osoby do technicznej obsługi strony - przygotowanie programu kursu i preliminarza oraz przedstawienie do zatwierdzenia - wystąpienie o akredytację kursu do CSI - obsługa logistyczna kursu: bazy, wyżywienie, materiały i sprzęt do zajęć, sprzęt noclegowy - przeprowadzenie zajęć kursowych - gromadzenie dokumentacji kursu - przygotowanie obrzędowości kursu członek komendy - współpraca przy tworzeniu programu kursu - zbieranie zadań kursantów i ich ocena - obsługa organizacyjna zajęć kursowych - przeprowadzenie zajęć kursowych - przygotowanie dyplomów dla uczestników i kadry kursu - członek komendy - obsługa organizacyjna zajęć kursowych - przeprowadzenie zajęć kursowych - zbieranie zadań kursantów i ich ocena - sprawozdanie na koniec kursu - przygotowanie obrzędowości kursu - członek komendy - obsługa organizacyjna zajęć kursowych - przeprowadzenie zajęć kursowych - przygotowanie oprawy graficznej kursu 3. CELE KURSU Przygotowanie uczestników kursu do prowadzenia szczepów. Chcielibyśmy, aby kursanci wrócili z naszego kursu świadomi roli, jaką odgrywa szczepowy w swoim środowisku i w hufcu, jako instruktor, który swoim działaniem odpowiada na potrzeby swojego środowiska oraz inspiruje kadrę do dalszego rozwoju osobistego i harcerskiego. Udział w kursie z pewnością ma wzbogacić pracę nad sobą kursantów, a także ich własnym warsztatem pracy, ich umiejętnościami i osobowością. Będzie to pole wymiany doświadczeń, ale też i miejsce spotkań z fachowcami, doświadczonymi kształceniowcami i inspirującymi osobowościami. Kurs ma zadanie dostarczyć kursantom wielu inspiracji pokazać dobre sprawdzone sposoby działania i pomysły programowe. 3
Cele szczegółowe: - uświadomienie roli szczepowego w środowisku jego działania oraz w hufcu, jako instruktora, który swoim działaniem odpowiada na jego potrzeby oraz wspiera kadrę instruktorską (lider mentor autorytet), - udostępnienie kursantom narzędzi (wiedzy dydaktycznej, znajomości wszystkich potrzebnych zagadnień formalnych, orientacji w zagadnieniach psychologicznych) do dobrego wypełniania funkcji komendanta szczepu, - ugruntowanie wiedzy z metody harcerskiej i poszczególnych metodyk oraz wiedzy o harcerstwie, - poznanie warsztatu pracy komendanta szczepu, - zapoznanie z zasadami działania szczepu w ZHP, - zapoznanie z problemami współczesnego harcerstwa, - wytworzenie dobrej atmosfery, sprzyjającej uczeniu się i utrwalaniu kontaktów między kursantami - zbudowanie wspólnoty kursu. - uświadomienie czym jest odpowiedzialność za podopiecznych i własny dalszy rozwój - wskazanie jak ważne jest tworzenie i aktywne uczestniczenie we wspólnocie hufca. 4. ZAMIERZENIA Po ukończeniu kursu uczestnik: Będzie świadomy swojej odpowiedzialności harcerskiego wychowawcy i opiekuna. Będzie świadomy swojej roli w szczepie, w hufcu i w ZHP. Będzie świadomy roli jaką odgrywa szczep w prawidłowym funkcjonowaniu ciągu wychowawczego. Będzie znał i potrafił stosować Harcerski System Wychowawczy w pracy z instruktorami. Będzie znał mechanizmy grupowe, zasady skutecznej komunikacji oraz potrafił pracować z grupą. Będzie umiał zaplanować pracę szczepu oraz pozyskiwać sojuszników do działania. Będzie miał podstawową wiedzę jak zorganizować obóz letni i zimowy szczepu. Będzie znał dokumenty i instrukcje dotyczące gospodarki i funkcjonowania szczepu. Będzie umiał stawić czoła nowym problemom harcerstwa XXI wieku, służyć radą i pomocą w rozwiązywaniu współczesnych problemów wychowawczych dzieci i młodzieży, wskazywać nowe pola służby harcerskiej, współtworzyć atrakcyjny i nowoczesny program zgodny z oczekiwaniami i zapotrzebowaniem społecznym. Będzie stał na straży tradycji i historii harcerskich pokoleń, umiejąc jednocześnie być nowoczesnym patriotą i osobą aktywną społecznie. 5. ZAŁOŻENIA PROGRAMOWE Kurs ma przygotować uczestników do prowadzenia szczepu, ze szczególnym zwróceniem uwagi na funkcjonowanie w nim ciągu wychowawczego i prawidłową pracę z kadrą.. Dlatego też chcemy wyposażyć kursantów nie tylko w poszczególne narzędzia, ale również przybliżyć ich wykorzystanie w praktyce. Kształcenie szczepowych odbędzie się na trzech płaszczyznach. 4
1. Zajęcia kursowe zgłębiające tajniki metody harcerskiej, HSW, warsztatu pracy komendanta szczepu, planowania pracy, relacji ja i harcerstwo. Zajęcia poprowadzą instruktorzy z różnych środowisk harcmistrzowie z dużym doświadczeniem. Wszystkich prowadzących obowiązuje realizacja treści zawartych w programie oraz przeprowadzenie zajęć zgodnie z punktem 2 i 3, zamieszczonymi poniżej. Prowadzący zajęcia składają konspekty zajęć i skrypty z zajęć. Komenda kursu zatwierdza zajęcia biorąc pod uwagę ich wartość merytoryczną i atrakcyjną formę. Program kursu skonstruowany został na podstawie standardów szkolenia komendantów szczepów w ZHP z uwzględnieniem indywidualnego zapotrzebowania kursantów oraz wizji kształcenia szczepowych członków komendy kursu. 2. Część praktyczna zawierająca się w każdych zajęciach, w której odniesiemy przekazane na zajęciach treści do późniejszej pracy w środowisku szczepowym. Wówczas przeanalizujemy omawiane zagadnienia pod kątem ich bezpośredniej przydatności. Częścią praktyczną będą także zadania między zbiórkowe realizowane między zjazdami kursowymi. 3. Kształcenie przez przykład. Kurs ma inspirować poprzez formę i sposób jego prowadzenia. Niezwykle ważny jest nie tylko poziom prowadzonych zajęć, ale również atmosfera na kursie, sposób funkcjonowania obrzędowości, zasady motywowania instruktorów, jakość prowadzonej dokumentacji, sposób napisania programu, jego atrakcyjność, dynamika, przemienność i bogactwo wykorzystywanych form. Mamy świadomość, że wszystkie te elementy muszą być wzorcowo opracowane. Wpłyną one na faktyczne przyswojenie przekazywanych na kursie treści, pozwolą na podjęcie wyzwania i przeżycie przygody jaką powinien być każdy kurs oraz przełożą teorię na praktykę. 6. KIERUNKI PROGRAMOWE a. Sylwetka komendanta szczepu Chcemy, aby nasi kursanci zastanowili się nad tym, jakie cechy charakteru oraz umiejętności powinny posiadać osoby zajmujące się prowadzeniem szczepu. Chcemy, by kurs był kolejnym krokiem w rozwoju ich dojrzałości i świadomości wychowawczej. W ramach tego kierunku kursanci zastanowią się nad sylwetką komendanta szczepu oraz nad swoim własnym planem rozwoju instruktorskiego. Zagadnienia poruszane na zajęciach: Sylwetka komendanta szczepu (poziom podharcmistrzowski) Kogo i jak wychowujemy? Nasze autorytety Droga własnego rozwoju osobistego i instruktorskiego b. Warsztat komendanta szczepu Dobry komendant szczepu to nie tylko osoba z charyzmą, ale także osoba z wieloma umiejętnościami organizacyjnymi, znająca i umiejąca stosować najróżniejsze formy przekazu informacji, posiadająca istotne informacje z zakresu psychologii. Zagadnienia poruszane na zajęciach: Grupa i lider Komunikacja z elementami konfliktu Motywacja 5
Stopnie instruktorskie w szczególności motywowanie do zdobywania stopni, opieka nad próbą instruktorską Problemy wieku dorastania oraz okresu dojrzewania Gospodarka szczepu Organizacja obozu letniego i zimowego Pozyskiwanie funduszy Dokumentacja szczepu Wspólne przedsięwzięcia drużyn c. Planowanie rozwoju szczepu Osoby zajmujące się prowadzeniem szczepu powinny nie tylko posiadać odpowiednią wiedzę metodyczną, ale także być w stanie zdiagnozować sytuację swojego szczepu i dobrać odpowiednie formy działania. Powinny także orientować się w aktualnej sytuacji ZHP oraz propozycjach programowych i kształceniowych GK i macierzystej Chorągwi. Zagadnienia poruszane na zajęciach: Harcerski System Wychowawczy Prawidłowe funkcjonowanie ciągu wychowawczego w szczepie Analiza sytuacji szczepu pod kątem tworzenie planu rozwoju szczepu Misja ZHP, bieżące problemy Propozycje programowe i kształceniowe ZHP Środowisko działania szczepu szkoła, osiedle, RPH, PR szczepu, promocja szczepu. Modele funkcjonowania szczepu w tym znajomość odpowiednich regulaminów i instrukcji oraz konstytucja szczepu. d. Praca z kadrą, jako element pracy komendanta szczepu Chcemy by kursanci uświadomili sobie wagę problemu pracy z kadrą i zastanowili się nad formami pracy śródrocznej i obozowej, jakie mają do dyspozycji, by zrozumieli wielowątkowość pracy z kadrą i to, że w pewnym stopniu kształcić swoją kadrę powinni także jako komendanci szczepów. Zagadnienia poruszane na zajęciach: Wspólnota drużyn w szczepie Praca z kadrą Wspieranie pracy z małą kadrą w szczepie Szczep i szczepowy w hufcu współpraca z zespołami hufcowymi 7. OBRZĘDOWOŚĆ KURSU: Myślimy o szczepie jako o samodzielnej jednostce może zrobić samodzielnie obóz, pozyskiwać fundusze, jest zespołem spójnych ogniw, przez które przechodzą kolejno dzieci i młodzież w procesie wychowawczym. Chcielibyśmy, aby obrzędowość inspirowała ich do takiej samodzielności niech zobaczą, że mogą być w dużej mierze samowystarczalni i rosnąć w siłę, przez co rósł będzie w siłę hufiec. Jednocześnie szczep to taka rodzina ze wspólnym nazwiskiem barwa, nazwa, z którym ludzie silnie się utożsamiają. 6
Obrzędowość kursu zostaje określona mianem MATECZNIKA, jako miejsca będącego ostoją, podporą, terenem wolnym od ingerencji. Przenosząc to na grunt harcerski i odnosząc do naszego kursu chcemy, aby kurs stał się dla jego uczestników podpowiedzią jak stworzyć swój własny szczepowy matecznik rodzinny, ciepły, a zarazem samodzielny, pełen rozmachu. Nawiązanie obrzędowości do puszczaństwa ma za zadanie nadać kursowi bardziej harcerski niż uczelniany charakter. Trzy zjazdy kursowe to trzy części obrzędowości nazwane odpowiednio: - poszukiwanie Matecznika kronika kursu, obrzędowe podsumowanie zajęć - matecznikowe rodziny nazewnictwo drużyn - duch puszczy obrzędy w szczepie, np. nadanie imion puszczańskich Elementy obrzędowości: Nazwa Wyróżnienia indywidualne Obrzęd powitania i pożegnania dnia Myśli przewodnie Obrzędowa ocena zajęć Prezentowanie wybranych obrzędów jako inspiracja do tworzenia obrzędowości szczepu Kronika kursowa 7. TREŚCI SZKOLENIA WYNIKAJĄCE ZE STANDARDÓW KSAZTAŁCENIA W ZHP Kurs komendantów szczepów Szczep jako wspólnota - tworzenie wspólnoty drużyn, kręgów, kadry. formy pracy szczepu - zapewnienie ciągu wychowawczego, rozwiązywanie problemów z tym związanych - pozyskiwanie kadry do pracy w poszczególnych strukturach szczepu Harcerski System Wychowawczy - HSW - metodyki wszystkich grup wiekowych Modele funkcjonowania szczepu - konstytucja/regulamin szczepu, funkcje w szczepie - rola szczepowego, instrukcja w sprawie organizacji i zasad działania szczepu. - prawne podstawy funkcjonowania drużyn - organizowanie szczepu do pracy Zamierzenia Po szkoleniu uczestnik kursu: - będzie znał zalety działania szczepu - będzie znał różne formy pracy szczepu - będzie wiedział, jak w ramach szczepu zapewnić dobre funkcjonowanie ciągu wychowawczego - będzie wiedział, jak pozyskać kadrę do pracy w różnych strukturach szczepu (komenda, drużyny itp.) - będzie znał rozwój psychofizyczny, potrafił pokazać jak przekłada się on na pracę metodą harcerską na poszczególnych etapach tego rozwoju - będzie umiał wskazać, w jaki sposób metoda harcerska wpływa na kształt poszczególnych metodyk - będzie znał główne założenia poszczególnych metodyk i potrafił określić znaczenie instrumentów metodycznych w rozwoju - będzie znał opis metodyk poszczególnych pionów wiekowych i potrafił wykazać podstawowe różnice - będzie potrafił pokierować powstawaniem konstytucji/regulaminu szczepu - będzie wiedział, jaka jest rola komendanta w pracy szczepu - będzie znał prawne podstawy funkcjonowania drużyn i szczepów sugerowana liczba godzin 5 9 4 7
Kierowanie zespołem instruktorskim (praca z kadrą) - tworzenie wspólnoty instruktorskiej - rozwiązywanie konfliktów - delegowanie obowiązków i uprawnień. - rozwój kadry w szczepie (stopnie, uprawnienia, rozwój przez pełnienie funkcji) Planowanie pracy szczepu, - planowanie długofalowe i roczne, ewaluacja - koordynacja planów pracy drużyn - kierowanie projektem (planowanie i przeprowadzanie dużych imprez) Szczep a hufiec - tworzenie wspólnoty instruktorskiej w hufcu - rola szczepu i jego zadania w hufcu - współpraca z komendą hufca i jej zespołami Podstawy kształcenia - kształcenie kadry w szczepie - współpraca z zespołem kadry kształcącej hufca Szczep w środowisku działania - pozyskiwanie sojuszników do działania Ruch Przyjaciół Harcerstwa, kontakt z rodzicami i dyrekcjami szkół - rola i zadania szczepu pod kątem potrzeb szkoły i gminy/dzielnicy/osiedla - promocja harcerstwa w środowisku Program - wspólne przedsięwzięcia drużyn - korzystanie z propozycji programowych GK, chorągwi i hufca - dokumentacja programowa szczepu Gospodarka w szczepie - pozyskiwanie środków - dokumentacja finansowa i gospodarcza - wychowanie gospodarcze Obóz letni i zimowy - organizacja obozu i zimowiska szczepu (ze szczególnym uwzględnieniem budowania programu) - HAL i HAZ - NAL i NAZ - będzie wiedział, jak w szczepie tworzyć wspólnotę instruktorską - będzie potrafił rozwiązywać konflikty - będzie potrafił delegować obowiązki i uprawnienia - będzie wiedział, jak stymulować kadrę szczepu do rozwoju (stopnie, uprawnienia, rozwój przez pełnienie funkcji) - będzie potrafił planować pracę szczepu na rok i długofalowo - będzie potrafił, tworząc plan pracy szczepu, skoordynować plany drużyn - będzie potrafił pokierować pracą zespołu projektowego - będzie rozumiał rolę szczepu w tworzeniu wspólnoty instruktorskiej hufca - będzie znał rolę i zadania szczepu w pracy hufca - będzie wiedział, jak może współpracować z komendą i zespołami instruktorskimi hufca - znał dokumenty regulujące kształcenie w ZHP - będzie potrafił zorganizować w szczepie pracę z małą kadrą (w szczególności kursy zastępowych) - będzie wiedział, jak pozyskiwać i szkolić kadrę dla potrzeb szczepu przy współpracy z hufcowym zespołem kadry kształcącej - będzie wiedział, jak pozyskać dla szczepu sojuszników - wiedział jak założyć koło przyjaciół harcerstwa i jak z nim pracować - będzie potrafił modyfikować pracę szczepu w zależności od potrzeb zewnętrznych (szkoła i gmina/dzielnica/osiedle) - będzie potrafił promować harcerstwo w miejscu działania szczepu - będzie potrafił pokierować wspólnymi przedsięwzięciami drużyn - będzie umiał wykorzystać w pracy szczepu propozycje programowe z hufca, chorągwi i GK ZHP - będzie wiedział, jak poprowadzić dokumentację programową szczepu - będzie wiedział, jak pozyskać środki na działalność szczepu - będzie znał dokumentację finansową i gospodarczą szczepu - będzie potrafił prowadzić w szczepie wychowanie gospodarcze - będzie potrafił zaplanować i zorganizować zimowisko i obóz szczepu - będzie potrafił zbudować program obozu szczepu w taki sposób, by zapewnić samodzielności podobozów drużyn - będzie wiedział, jak można zorganizować w szczepie NAL i NAZ 8 5 3 3 5 4 4 4 8
Wykaz niezbędnych aktów prawa: - Statut ZHP - Strategia rozwoju Związku Harcerstwa Polskiego 1999 2007 - Strategia pracy z kadrą w ZHP w latach 2002 2005 uchwała nr 11/XXXII Rady Naczelnej ZHP z dnia 9 czerwca 2002 (W. U. nr 6/2002) - System stopni instruktorskich uchwała nr 20/XXXII Rady Naczelnej ZHP z dnia 24 listopada 2002 (W. U. nr 9/2002) - Kształcenie kadry w ZHP uchwała Głównej Kwatery ZHP nr 35/2002 z dnia 24 października 2002 (W. U. nr 8/2002) - Standardy kursów drużynowych uchwała Głównej Kwatery ZHP nr 79/2003 z dnia 20 października 2003 (W. U. nr 7/2003) - Zasady musztry i ceremoniału harcerskiego wydawnictwa HBW - Regulamin mundurów zuchów, harcerek, harcerzy, instruktorek i instruktorów ZHP wydawnictwa HBW - Zasady przyjmowania nazw, imion i sztandarów jednostek organizacyjnych ZHP uchwała nr 17/XXXII Rady Naczelnej ZHP z dnia 24 października 2002 (W. U. nr 9/2002) - Regulamin odznak i oznak zuchowych, harcerskich i instruktorskich ZHP wydawnictwa HBW - Opis metodyk poszczególnych grup uchwała nr 24/XXXII Rady Naczelnej ZHP z dnia 1 marca 2003 (W. U. nr 2/2003) - Znaki służb uchwała nr 37/XXXII Rady Naczelnej ZHP z dnia 15 czerwca 2003 (W. U. nr 5/2003) - Sprawności harcerskie uchwała nr 38/XXXII Rady Naczelnej ZHP z dnia 15 czerwca 2003 (W. U. nr 5/2003) - Stopnie harcerskie uchwała nr 40/XXXII Rady Naczelnej ZHP z dnia 15 czerwca 2003 (W. U. nr 5/2003) - Podstawowy zestaw programów sprawności zuchowych zdobywanych indywidualnie Rozkaz Naczelnika ZHP L. 6/97 - Projekt uchwała nr 39/XXXII Rady Naczelnej ZHP z dnia 15 czerwca 2003 (W. U. nr 5/2003) - Program znaków służb uchwała Głównej Kwatery ZHP nr 70/2003 z dnia 26 czerwca 2003 (W. U. nr 5/2003) - Podstawowy zestaw sprawności harcerskich uchwała Głównej Kwatery ZHP nr 73/2003 z dnia 14 sierpnia 2003 (W. U. nr 5/2003) - Instrukcja sanitarna dla obozów organizowanych pod namiotami - Instrukcja organizacyjna Harcerskiej Akcji Letniej i Zimowej wydawnictwa HBW - Instrukcja finansowa obozu wydawnictwa HBW - Instrukcja gromady zuchowej uchwała nr 25/XXXII Rady Naczelnej ZHP z dnia 2 marca 2003 (W. U. nr 2/2002) - Instrukcja drużyny harcerskiej, starszoharcerskiej, wędrowniczej i wielopoziomowej uchwała nr 25/XXXII Rady Naczelnej ZHP z dnia 2 marca 2003 (W. U. nr 2/2002) - Instrukcja kręgu instruktorskiego uchwała nr 35/XXXII Rady Naczelnej ZHP z dnia 15 czerwca 2003 (W. U. nr 5/2003) - Instrukcja działania szczepu uchwała Głównej Kwatery ZHP nr 52/2003 z dnia 15 kwietnia 2003 (W. U. nr 3/2003) - Instrukcja działania związku drużyn uchwała Głównej Kwatery ZHP nr 53/2003 z dnia 15 kwietnia 2003 (W. U. nr 3/2003) - Zasady tworzenia i działania hufca uchwała Głównej Kwatery ZHP nr 54/2003 z dnia 15 kwietnia 2003 (W. U. nr 3/2003) - Kryteria harcerskiej drużyny specjalnościowej decyzja Głównej Kwatery ZHP z dnia 12 stycznia 1995 - Instrukcja kręgu starszyzny harcerskiej uchwała nr 35/XXXII Rady Naczelnej ZHP z dnia 15 czerwca 2003 (W. U. nr 5/2003) - Instrukcja kręgu seniorów uchwała nr 35/XXXII Rady Naczelnej ZHP z dnia 15 czerwca 2003 (W. U. nr 5/2003) Zasad członkostwa i działania członków wspierających ZHP uchwała nr 27/XXXII Rady Naczelnej ZHP z dnia 2 marca 2003 (W. U. nr 2/2003) Podział i nazewnictwa członków zwyczajnych osób dorosłych w Związku Harcerstwa Polskiego uchwała nr 26/XXXII Rady Naczelnej ZHP z dnia 2 marca 2003 (W. U. nr 2/2003) Zasady współpracy zagranicznej jednostek ZHP Rozkaz Naczelnika ZHP L 5/94 Zasady działania Ruchu Przyjaciół Harcerstwa uchwała nr 36/XXXII Rady Naczelnej ZHP z dnia 15 czerwca 2003 (W. U. nr 3/2003) - Składki członkowskie - uchwała nr 5/XXXII Rady Naczelnej ZHP z dnia 17 lutego 2002 (W.U. nr 2/2002) oraz uchwała nr 46 /XXXII z dnia 25 października 2003 r. w sprawie zmiany uchwały nr 5/XXXII z dnia 17 lutego 2002 r. w sprawie określenia wysokości składek członkowskich razem 54 Wykaz aktów prawa państwowego - Ustawa Prawo o stowarzyszeniach z dnia 7.04.1989 - Ustawa Prawo o ruchu drogowym z dnia 20.06.1997 rozdział 2, Ruch pieszy - Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21.01.1997 w sprawie warunków, jakie muszą spełniać organizatorzy wypoczynku dla dzieci i młodzieży szkolnej, a także zasad jego organizowania i nadzorowania - Rozporządzenie Rady Ministrów dnia 06.05.1997 w sprawie określenia warunków bezpieczeństwa osób przebywających w górach, pływających, kapiących się i uprawiających sporty wodne - Konwencja Praw Dziecka - Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31.12.2002 w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach rozdział 4, Wypadki osób pozostających pod opiekędzie a szkoły i placówki - Kodeks karny odpowiedzialność karna: o art. 155, art. 156, art. 157, art. 160, art. 162, art. 163 (przestępstwa przeciwko zdrowiu i 9
życiu) o art. 217 1 (przestępstwa przeciwko czci i nietykalności cielesnej) o art. 284, art. 278 (przestępstwa przeciwko mieniu) - Kodeks cywilny odpowiedzialność cywilna: o art. 415, art. 422, art. 426, art. 427, art. 441 (czyny niedozwolone) 9. WZÓR KONSPEKTU Opisy zajęć wg wzoru: Temat Cel Co kursant będzie wiedział, znał, umiał po zajęciach Czas Osoba prowadząca Przebieg Zadanie międzyzbiórkowe dla kursantów Rekwizyty Materiały do rozdania kursantom lub nagrania na płytę 10. STAŁE ELEMENTY KURSU 1. Elementem każdych zajęć będzie podsumowanie, podczas którego przełożymy zdobytą wiedzę na praktyczne zastosowania jej w prowadzeniu szczepu. 2. System motywacyjny. Planujemy na jednych z pierwszych zajęć stworzyć katalog przymiotów szczególnie przydatnych komendantowi szczepu, będą one jednym z elementów obrzędowych naszego kursu, których przyznanie będzie traktowane jako wyróżnienie szczególnych umiejętności. Wyróżnienia będą przyznawane kursantom (przez wszystkich uczestników kursu wraz z komendą) na podsumowaniu dnia zajęciowego. Pozwoli to na podkreślenie roli pracy nad charakterem oraz umiejętnościami instruktorskimi komendanta szczepu. 3. Przerywnikami będą piosenki instruktorskie oraz zabawy i gry wykorzystywane w pracy z dorosłymi. Warunkami ukończenia kursu są: 11. WARUNKI UKOŃCZENIA KURSU 1. Aktywny udział w kursie. 2. Stworzenie planu własnego rozwoju osobistego i instruktorskiego. 3. Stworzenie planu rozwoju szczepu na podstawie dokonanej wcześniej analizy. 4. Na podstawie wskazanej lokalizacji obozu przygotowanie propozycji programowej dla szczepu na akcję letnią z uwzględnieniem niezbędnych czynności organizacyjnych. 5. Przygotowanie pomysłu programowego na śródroczną pracę szczepu. 6. Napisanie wniosku grantowego. 7. Przygotowanie propozycji działania szczepu w środowisku lokalnym. 8. Trudne sytuacje w szczepie przygotowanie planu rozwiązania trudnej sprawy na podstawie przygotowanego opisu sytuacji. 10
WARUNKI UKOŃCZENIA SZKOLENIA DLA KOMEND SZCZEPÓW Udział w wybranych zajęciach. Zadania należy przesłać do... na adres: xxxxxx@xxx.xxx.pl Kursant wysyłający zadanie otrzyma w ciągu 48h potwierdzenie, że zadanie wpłynęło gdyby się tak nie stało powinien zadzwonić do komendantki kursu. Zadania, które wpłyną są traktowane jako wersje ostateczne, jeśli ktoś chciałby się skonsultować merytorycznie powinien swoje zadanie wysłać do 20 kwietnia z dopiskiem, ze prosi o konsultację. Osoby, które nie prześlą zadań w terminie nie zaliczą kursu. 12. PAKIET MATERIAŁÓW 1. płyta CD zawierająca instrukcje, regulaminy, ustawy, artykuły przydatne dla komendanta szczepu 2. materiały w innej formie przygotowane przez prowadzących zajęcia 13. HARMONOGRAM 1. Harmonogram przygotowań kursowych: - do 17.01 uzgodnienie z KH zasad organizacyjnych i finansowych - do 17.01 przygotowanie preliminarza - do 20.01 konsultacja wersji wstępnej planu w ZKK - do połowy lutego skompletowanie kadry i podzielenie obowiązków - do 20.01 przygotowanie ankiety rekrutacyjnej i rozesłanie jej do wszystkich chorągwi, hufców, poprzez stronę Szczepmy się i kanały prywatne - do połowy lutego złożenie wymaganych dokumentów do uzyskania akredytacji CSI dla kursu - do połowy lutego uruchomienie strony internetowej kursu - do połowy lutego zarezerwowanie bazy na pierwszy biwak - do końca lutego zakończenie rekrutacji i przygotowanie charakterystyki kursantów 2. Harmonogram zajęć kursowych 8 marca 9.00 - rozpoczęcie kursu, wprowadzenie obrzedowości (...) 10.00 - próba instruktorska, opiekun próby (...) 12.00 - promocja harcerstwa w środowisku (...) 13.00 obiad i przerwa poobiednia 11
15.00 - puszczaństwo i obozowanie - zajęcia terenowe (...) 17.00 - pozyskiwanie środków i wnioski grantowe (...) 19.00 - kolacja 20.00 - wędrownicy (...) nocna atrakcja w terenie (...) 9 marca 9.00 - obóz - przepisy, regulaminy itd oraz podsumowanie zadania międzyzbiórkowego (...) 10.30 - NAZ i NAL (K. Sawiak) 11.30 - giełda programowa szczepów - podsumowanie zadania międzyzbiórkowego (...) 13.00 - obiad 14.00 - program szczepu (...) 16.00 - podsumowanie zjazdu, ewaluacja (...) 5 kwietnia 9.00 zuchy w szczepie (...) 11.00 planowanie pracy szczepu (...) 13.00 obiad i przerwa poobiednia 15.00 - planowanie pracy szczepu c.d. (...) 17.00 szczep w hufcu (...) 19.00 kolacja 20.00 problemy współczesnego harcerstwa (...) 6 kwietnia 9.00 KPH (...) 10.00 praca z kadrą w szczepie (...) 14.00 obiad 15.00 kształcenie małej kadry (...) 17.00 - podsumowanie zjazdu, ewaluacja (...) 17 maja 9.00 gospodarka finansowa i sprzętowa szczepu oraz wychowanie gospodarcze (...) 12
11.00 współpraca szczepu ze szkołą, w której działa ( ) 13.00 - obiad i przerwa poobiednia 14.30 instruktor a środowisko zewnętrzne ( ) 16.00 - harcerki i harcerze ( ) 17.30 modele funkcjonowania szczepu ( ) 19.00 kolacja 20.00 kuźnica "Komendant szczepu jego autorytety i wizja wychowania" z udziałem zaproszonego gościa z ZHR 18 maja 9.00 przepisy dotyczące funkcjonowania szczepu ( ) 11.00 drużyny starszoharcerskie (prowadzący jeszcze nie potwierdzony) 13.00 obiad 14.00 pozyskiwanie środków na działalność programową ( ) 16.00 podsumowanie treści kursu ( + komenda kursu) 17.00 obrzędowe zakończenie kursu i wręczenie dyplomów ( + komenda kursu) Zamierzenia dotyczące poszczególnych zajęć: 1. Zajęcia poświęcone metodyce poszczególnych pionów: - będzie znał rozwój psychofizyczny, potrafił pokazać jak przekłada się on na pracę metodą harcerską na poszczególnych etapach tego rozwoju - będzie umiał wskazać, w jaki sposób metoda harcerska wpływa na kształt poszczególnych metodyk - będzie znał główne założenia poszczególnych metodyk i potrafił określić znaczenie instrumentów metodycznych w rozwoju będzie znał opis metodyk poszczególnych pionów wiekowych i potrafił wykazać podstawowe różnice 2. Modele funkcjonowania szczepu: - będzie znał zalety działania szczepu - będzie znał różne formy pracy szczepu - będzie wiedział, jak w ramach szczepu zapewnić dobre funkcjonowanie ciągu wychowawczego 13
będzie wiedział, jak pozyskać kadrę do pracy w różnych strukturach szczepu (komenda, drużyny itp.) Zajęcia te będą podsumowaniem prezentacji poszczególnych prowadzących zajęcia. Każdy z nich zostanie poproszony, aby przedstawiając się opowiedział o szczepie, który prowadził. Schemat takiej prezentacji będzie wspólny dla wszystkich, aby umożliwić porównanie poszczególnych modelów. 3. Przepisy dotyczące funkcjonowania szczepu: - będzie potrafił pokierować powstawaniem konstytucji/regulaminu szczepu - będzie wiedział, jaka jest rola komendanta w pracy szczepu będzie znał prawne podstawy funkcjonowania drużyn i szczepów. 4. Praca z kadrą szczepu: - będzie wiedział, jak w szczepie tworzyć wspólnotę instruktorską - będzie potrafił rozwiązywać konflikty - będzie potrafił delegować obowiązki i uprawnienia będzie wiedział, jak stymulować kadrę szczepu do rozwoju (stopnie, uprawnienia, rozwój przez pełnienie funkcji). 5. Opiekun próby instruktorskiej: - będzie potrafił zmotywować podopiecznych do otwarcia próby instruktorskiej - będzie znał zadania opiekuna próby oraz oczekiwania KSI dotyczące współpracy - będzie znał przepisy dotyczące zdobywania stopni instruktorskich - będzie potrafił pomóc w konstruowaniu próby instruktorskiej 6. Planowanie pracy szczepu: - będzie potrafił planować pracę szczepu na rok i długofalowo - będzie potrafił, tworząc plan pracy szczepu, skoordynować plany drużyn - będzie potrafił pokierować pracą zespołu projektowego 7. Szczep w hufcu - będzie rozumiał rolę szczepu w tworzeniu wspólnoty instruktorskiej hufca - będzie znał rolę i zadania szczepu w pracy hufca będzie wiedział, jak może współpracować z komendą i zespołami instruktorskimi hufca 8. Kształcenie małej kadry - znał dokumenty regulujące kształcenie w ZHP 14
- będzie potrafił zorganizować w szczepie pracę z małą kadrą (w szczególności kursy zastępowych) będzie wiedział, jak pozyskiwać i szkolić kadrę dla potrzeb szczepu przy współpracy z hufcowym zespołem kadry kształcącej 9. Promocja harcerstwa w środowisku: - będzie potrafił modyfikować pracę szczepu w zależności od potrzeb zewnętrznych (szkoła gmina/dzielnica/osiedle) będzie potrafił promować harcerstwo w miejscu działania szczepu 10. KPH - będzie wiedział, jak pozyskać dla szczepu sojuszników - wiedział jak założyć koło przyjaciół harcerstwa i jak z nim pracować 11. Współpraca ze szkołą - będzie znał oczekiwania dyrektora szkoły wobec harcerstwa - będzie znał przykładowe dobre praktyki współpracy szczepu ze szkołą - będzie potrafił współpracować z dyrektorem szkoły i pozostałymi pracownikami 12. Program szczepu: - będzie potrafił pokierować wspólnymi przedsięwzięciami drużyn - będzie umiał wykorzystać w pracy szczepu propozycje programowe z hufca, chorągwi i GK ZHP - będzie wiedział, jak poprowadzić dokumentację programową szczepu - - będzie potrafił zorganizować wymianę zagraniczną dla szczepu 13. Gospodarka w szczepie: - będzie znał dokumentację finansową i gospodarczą szczepu - będzie potrafił prowadzić w szczepie wychowanie gospodarcze 14. Pozyskiwanie środków na działalność programową szczepu: - będzie wiedział, jak pozyskać środki na działalność szczepu - będzie potrafił napisać wniosek grantowy 15. Organizacja wypoczynku - będzie potrafił zaplanować i zorganizować zimowisko i obóz szczepu - będzie potrafił zbudować program obozu szczepu w taki sposób, by zapewnić samodzielności podobozów drużyn - będzie potrafił pracować z rodzicami w trakcie przygotowań do HAL lub HAZ - będzie wiedział, jak można zorganizować w szczepie NAL i NAZ 16. Komendant szczepu jego autorytety i wizja wychowania: 15
- będzie miał możliwość poznania czym kierują się doświadczeni szczepowi w zakresie wychowania w swoich szczepach - będzie mieć możliwość wymiany poglądów i zweryfikowania własnych postaw 17. Instruktor a środowisko zewnętrzne: - będzie znał zasady zachowania w kontaktach oficjalnych - będzie wiedział jakimi prawami rządzi się świat polityki na różnych szczeblach pozna sposoby radzenia sobie w trudnych sytuacjach - będzie wiedział jak odbierane są harcerskie poczynania co eksponować a czego się wystrzegać w kontaktach zewnętrznych. 18. Problemy współczesnego harcerstwa: - będzie znał misję ZHP i wynikające z niej powinności komendanta szczepu - będzie wiedział z jakimi problemami spotykają się instruktorzy naszego związku wymiana doświadczeń - będzie znał swoją rolę w kreowaniu harcerskiego obrazu w naszym kraju. 14. ZAKŁADANY ROZKŁAD DNIA 8.00 śniadanie 9:00 11:00 zajęcia 11:00-11:15 przerwa na kawę 11:15 13:00 zajęcia 13:00 obiad 13:45-15:00 przerwa 15:00-19:00 zajęcia 19:00 kolacja 20:00 22:30 zajęcia 15. SPRAWY ORGANIZACYJNE Kurs i szkolenie przeznaczone są dla instruktorów, którzy ukończyli 18 lat i posiadają minimum otwartą próbę podharcmistrzowską. Kurs odbędzie się jeśli zgłosi się min. 10 osób. Maksymalna liczba uczestników 20 osób. Ze względu na duży udział w kadrze kursu osób spoza hufca i atrakcyjność ich zajęć zaproszenie kierowane będzie do szerszego grona instruktorskiego hufca - udział w zajęciach na zasadzie wolnego słuchacza. 16
Terminy zajęć kursowych: 8-9 marzec 5-6 kwiecień 17-18 maj Zajęcia odbywać się będą podczas trzech biwaków na terenie Łodzi lub okolic wynajęta szkoła lub baza z możliwością noclegu. 16. PRELIMINARZ Koszt kursu wyniesie... zł. płatne przed rozpoczęciem kursu. W koszcie mieszczą się obiady, noclegi, materiały, dojazd kadry. WPŁYWY: Odpłatność uczestników kursu: 10 osób x zł= zł WYDATKI: Noclegi 11 osób x...zł x 3 zjazdy= zł Wyżywienie 13 osób x... zł x 3 zjazdy= zł Dojazd kadry... zł Zakupy materiałów... zł Razem: zł 17. LISTA MATERIAŁÓW PROGRAMOWYCH Do kupienia - papier do flipchartów - mazaki do flipchartów - płyty CD-R na końcowe materiały - materiały zamówione przez poszczególnych prowadzących - świece i podgrzewacze, zapałki - papier ksero - tektura, - tkanina - blok techniczny - kawa, herbata, cukier, ciasteczka, serwetki, kubeczki jednorazowe Do wzięcia, załatwienia - bazy biwakowe - wyżywienie - komputer (najlepiej nootebook) - projektor multimedialny i ekran - flipchart - czajnik 17