WIELKOPOLSKI WOJEWÓDZKI INSPEKTOR INSPEKCJI HANDLOWEJ Al. Marcinkowskiego 3, 60-967 Poznań D/KA.ŻG.8361.175.2013 ZPO Poznań, dnia...grudnia 2013r. Pani Urszula Marciniak SKLEP SPOŻYWCZO- MONOPOLOWY ul. Niecała 2 62-800 Kalisz NIP: 6181285830 DECYZJA Na podstawie art. 40a ust. 1 pkt 3 oraz ust. 4 ustawy z dnia 21 grudnia 2000r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz. U. z 2005r. Nr 187, poz. 1577 ze zm.) oraz art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000r. Nr 98, poz. 1071 ze zm.), po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego, Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej wymierza przedsiębiorcy: Pani Urszuli Marciniak prowadzącej działalność gospodarcza pod nazwą SKLEP SPOŻYWCZO - MONOPOLOWY URSZULA MARCINIAK, karę pieniężną w wysokości: 500 (słownie: pięćset złotych) z tytułu wprowadzenia artykułów rolno - spożywczych pod nazwą: - Chleb krojony (w opakowaniu) w ilości 17 op. a' 2,70 zł o wartości 45,90 zł, nieodpowiadający jakości handlowej określonej w art. 6 ustawy z dnia 21.12.2000r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz. U. 2005, nr 187, poz. 1577 ze zm.) oraz 2 ust. 1 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 10 lipca 2007r. z uwagi na to, że nie posiadał żadnych oznaczeń handlowych, - Chleb "zwykły" (bez opakowania) w ilości 4 szt. a' 2,60 zł o wartości 10,40 zł, - nieodpowiadający jakości handlowej określonej w 17 ust. 1 pkt. 2 i 5a rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 10 lipca 2007r. w sprawie znakowania środków spożywczych (Dz. U. Nr 137, poz. 966, ze zm.) z uwagi na to, że w miejscu sprzedaży, na wywieszce dotyczącej danego środka spożywczego lub w inny sposób w miejscu 1
dostępnym bezpośrednio dla konsumenta nie podano: wykazu składników oraz gramatury pieczywa. Art. 40a ust. 1 pkt 3 w/w ustawy, każdy kto wprowadza do obrotu artykuły rolnospożywcze nieodpowiadające jakości handlowej określonej w przepisach o jakości handlowej lub deklarowanej przez producenta w oznakowaniu tych artykułów, podlega karze pieniężnej w wysokości do pięciokrotnej wartości korzyści majątkowej uzyskanej lub która mogłaby zostać uzyskana przez wprowadzenie tych artykułów rolno-spożywczych do obrotu, nie niższej jednak niż 500 zł. UZASADNIENIE W dniach od 21.10.2013r. do 24.10.2013r. na podstawie upoważnienia Wielkopolskiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej nr D/KA.ŻG.8361.175.2013 z dnia 21 października 2013r. inspektorzy Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Poznaniu Delegatura w Kaliszu przeprowadzili kontrolę u przedsiębiorcy Pani Urszuli Marciniak prowadzącej działalność gospodarcza pod nazwą SKLEP SPOŻYWCZO - MONOPOLOWY URSZULA MARCINIAK na podstawie przepisów art. 3 ust. 1-3 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 882/2004 z dnia 29 kwietnia 2004r. w sprawie kontroli urzędowych przeprowadzanych w celu sprawdzenia zgodności z prawem paszowym i żywnościowym oraz regułami dotyczącymi zdrowia zwierząt i dobrostanu zwierząt (Dz. Urz. UE L 165 z 30.04.2004r. ze zm.), art. 17 ust. 3 ustawy z dnia 21 grudnia 2000r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz. U. z 2005r. nr 187, poz. 1577, ze zm.) w związku z art. 3 ust. 1 pkt 1, 2 i 6 ustawy z dnia 15 grudnia 2000r. o Inspekcji Handlowej (Dz. U. z 2009r. Nr 151, poz. 1219 ze zm.). W toku kontroli stwierdzono, że do sprzedaży oferowano: Chleb krojony (w opakowaniu) w ilości 17 op. a' 2,70 zł o wartości 45,90 zł, dostarczony do kontrolowanej placówki na podstawie faktury nr 49/10/2013 z dnia 21.10.2013r. przez Piekarnię "SEZAM" Janusz Jakubek Radliczyce 55B, 62-865 Szczytniki, - nieodpowiadający jakości handlowej z uwagi na to, że nie posiadał żadnych oznaczeń handlowych wbrew postanowieniom zawartym w art. 6 ustawy z dnia 21.12.2000r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz. U. 2005, nr 187, poz. 1577 ze zm.) oraz 2 ust. 1 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 10 lipca 2007r. w sprawie znakowania środków spożywczych (Dz. U. Nr 137, poz. 966, ze zm.). Chleb "zwykły" (bez opakowania) w ilości 4 szt. a' 2,60 zł o wartości 10,40 zł, producent: Piekarnia SEZAM Radliczyce, - nieodpowiadający jakości handlowej z uwagi na to, że w miejscu sprzedaży, na wywieszce dotyczącej danego środka spożywczego lub w inny sposób w miejscu dostępnym bezpośrednio dla konsumenta nie podano: wykazu składników oraz gramatury pieczywa wbrew postanowieniom zawartym w 17 ust. 1 pkt. 2 i 5a rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 10 lipca 2007r. w sprawie znakowania środków spożywczych (Dz. U. Nr 137, poz. 966, ze zm.). 2
Pismem z dnia 25 listopada 2013r. Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej zawiadomił przedsiębiorcę: Panią Urszulę Marciniak prowadzącą działalność gospodarcza pod nazwą SKLEP SPOŻYWCZO - MONOPOLOWY URSZULA MARCINIAK o wszczęciu postępowania administracyjnego w sprawie ukarania karą pieniężną na podstawie art. 40a ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 21 grudnia 2000r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz. z 2005r., Nr 187, poz. 1577 ze zm.) oraz poinformował o przysługującym prawie do zapoznania się z aktami i prawie wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów, jednocześnie wnosząc o przesłanie wysokości obrotów za rok 2012. W odpowiedzi pismem z dnia 27.11.2013r. przedsiębiorca przesłał w/w informację. Zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 21.12.2000r. o jakości handlowej artykułów rolnospożywczych (Dz. U. 2005, nr 187, poz. 1577 ze zm.) artykuły rolno-spożywcze wprowadzane do obrotu są oznakowane. Natomiast 2 ust. 1 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 10 lipca 2007r. w sprawie znakowania środków spożywczych (Dz. U. Nr 137, poz. 966, ze zm.) stanowi: Opakowany środek spożywczy znakuje się, podając, z zastrzeżeniem ust. 2, co najmniej następujące informacje: 1) nazwę środka spożywczego; 2) dotyczące składników występujących w środku spożywczym; 3) datę minimalnej trwałości albo termin przydatności do spożycia; 4) sposób przygotowania lub stosowania, jeżeli brak tej informacji mógłby spowodować niewłaściwe postępowanie ze środkiem spożywczym; 5) dane identyfikujące: a) osobę fizyczną, osobę prawną albo jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, która: produkuje lub paczkuje środki spożywcze lub wprowadza środki spożywcze do obrotu, jeżeli działalność w tym zakresie jest zarejestrowana na terytorium któregoś z państw członkowskich Unii Europejskiej lub na terytorium państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA), będącego stroną umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, b) miejsce albo źródło pochodzenia, w przypadku gdy brak tej informacji mógłby wprowadzić konsumenta w błąd; 6) zawartość netto lub liczbę sztuk opakowanego środka spożywczego; 7) warunki przechowywania, jeżeli oznakowanie środka spożywczego zawiera informację o terminie przydatności do spożycia oraz w przypadku, gdy jakość środka spożywczego w istotny sposób zależy od warunków jego przechowywania; 8) oznaczenie partii produkcyjnej rozumianej jako określona ilość środka spożywczego wyprodukowanego, przetworzonego lub zapakowanego w praktycznie takich samych warunkach; 9) klasę jakości handlowej, jeżeli została ona ustalona w przepisach w sprawie szczegółowych wymagań w zakresie jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych lub ich grup, albo inny wyróżnik jakości handlowej, jeżeli obowiązek podawania tego wyróżnika wynika z odrębnych przepisów. 3
Zgodnie z 17 ust. 1 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 10 lipca 2007r. w sprawie znakowania środków spożywczych (Dz. U. Nr 137, poz. 966, ze zm.) W przypadku środków spożywczych bez opakowań lub pakowanych przy sprzedaży oprócz nazwy środka spożywczego podaje się: 1) nazwę albo imię i nazwisko producenta; 2) wykaz składników; 3) klasę jakości handlowej albo inny wyróżnik jakości handlowej, jeżeli zostały one ustalone w przepisach w sprawie szczegółowych wymagań w zakresie jakości handlowej poszczególnych artykułów rolno-spożywczych lub ich grup albo jeżeli obowiązek podawania klasy jakości handlowej albo wyróżnika wynika z odrębnych przepisów; 4) w przypadku produktów rybołówstwa w rozumieniu pkt 3.1 załącznika nr 1 do rozporządzenia (WE) nr 853/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. ustanawiającego szczególne przepisy dotyczące higieny w odniesieniu do żywności pochodzenia zwierzęcego (Dz. Urz. UE L 139 z 30.04.2005, str. 55, z późn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 3, t. 45, str. 14, z późn. zm.) mrożonych glazurowanych - dodatkowo informację dotyczącą ilościowej zawartości glazury lub ryby albo owoców morza w tych produktach; 5) w przypadku pieczywa - dodatkowo: a) masę jednostkową, b) informację "pieczywo produkowane z ciasta mrożonego" albo "pieczywo produkowane z ciasta głęboko mrożonego" w przypadku zastosowania takich procesów technologicznych. W myśl art. 17 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności i ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz.U. L 31 z 01.02.2002 r. s. 1 ze zm.), podmioty działające na rynku spożywczym i pasz zapewniają na wszystkich etapach produkcji, przetwarzania i dystrybucji w przedsiębiorstwach będących pod ich kontrolą, zgodność tej żywności lub pasz z wymogami prawa żywnościowego właściwymi dla ich działalności i kontrolowanie przestrzegania tych wymogów. Zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 21 grudnia 2000r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz.U. z 2005r., Nr 187, poz. 1577 ze zm.) wprowadzone do obrotu artykuły rolno-spożywcze powinny spełniać wymagania w zakresie jakości handlowej, jeżeli w przepisach o jakości handlowej zostały określone takie wymagania, oraz dodatkowe wymagania dotyczące tych artykułów, jeżeli ich spełnienie zostało zadeklarowane przez producenta. Zgodnie z art. 3 pkt 5 w/w ustawy, jakość handlowa - oznacza cechy artykułu rolnospożywczego dotyczące jego właściwości organoleptycznych, fizykochemicznych i mikrobiologicznych w zakresie technologii produkcji, wielkości lub masy oraz wymagania wynikające ze sposobu produkcji, opakowania, prezentacji i oznakowania, nieobjęte wymaganiami sanitarnymi, weterynaryjnymi lub fitosanitarnymi. "Obrót" zgodnie z art. 3 pkt 4 ustawy z dnia 21 grudnia 2000r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych, (Dz. U. z 2005, Nr 187, poz. 1577 ze zm.) oznacza czynność w rozumieniu art. 3 pkt 8 rozporządzenia 178/2002 tj. "wprowadzenie na rynek" - posiadanie żywności lub pasz w celu sprzedaży, z uwzględnieniem oferowania do sprzedaży lub innej 4
formy dysponowania, bezpłatnego lub nie oraz sprzedaż, dystrybucję i inne formy dysponowania. W prawie żywnościowym pojęcie "wprowadzania do obrotu" dotyczy każdego etapu obrotu i nie jest zawężone jedynie do pierwszego wprowadzenia na rynek. Taki też kierunek wykładni prezentowany jest w wyroku Trybunału Sprawiedliwości z dnia 23 listopada 2003r. w sprawie C-315/05 (Dz. U. C 331 z dnia 30.12.2006 s.14) w którym wskazano, że wprowadzający do obrotu może być odpowiedzialny za jakość nawet w sytuacji, gdy jako zwykły dystrybutor wprowadza do obrotu produkt w postaci dostarczonej przez producenta. Odpowiedzialność kontrolowanego przedsiębiorcy nie jest zawężona jedynie do czynności związanych z dalszą odsprzedażą żywności. Wymogi prawa żywnościowego w zakresie jakości handlowej w tym oznakowania, odnoszą się do żywności oferowanej konsumentom, dlatego też zapewnienie zgodności z tymi wymaganiami obowiązuje także na etapie handlu detalicznego. Biorąc powyższe po uwagę Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej uznał iż kontrolowany przedsiębiorca jest odpowiedzialny za wprowadzenie do obrotu artykułu rolno - spożywczego pod nazwą: - Chleb krojony (w opakowaniu) w ilości 17 op. a' 2,70 zł o wartości 45,90 zł, dostarczony do kontrolowanej placówki na podstawie faktury nr 49/10/2013 z dnia 21.10.2013r. przez Piekarnię "SEZAM" Janusz Jakubek Radliczyce 55B, 62-865 Szczytniki, - nieodpowiadający jakości handlowej z uwagi na to, że nie posiadał żadnych oznaczeń handlowych wbrew postanowieniom zawartym w art. 6 ustawy z dnia 21.12.2000r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz. U. 2005, nr 187, poz. 1577 ze zm.) oraz 2 ust. 1 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 10 lipca 2007r. w sprawie znakowania środków spożywczych (Dz. U. Nr 137, poz. 966, ze zm.). - Chleb "zwykły" (bez opakowania) w ilości 4 szt. a' 2,60 zł o wartości 10,40 zł, producent: Piekarnia SEZAM Radliczyce, - nieodpowiadający jakości handlowej z uwagi na to, że w miejscu sprzedaży, na wywieszce dotyczącej danego środka spożywczego lub w inny sposób w miejscu dostępnym bezpośrednio dla konsumenta nie podano: wykazu składników oraz gramatury pieczywa wbrew postanowieniom zawartym w 17 ust. 1 pkt. 2 i 5a rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 10 lipca 2007r. w sprawie znakowania środków spożywczych (Dz. U. Nr 137, poz. 966, ze zm.). Na skutek przeprowadzonego postępowania Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej wydał decyzję o wymierzeniu kary pieniężnej. Ustalając wysokość kary wziął pod uwagę: 1.wysoki stopień szkodliwości czynu, gdyż wprowadzono do obrotu pieczywo w opakowaniach jednostkowych bez żadnych oznaczeń oraz nie podano informacji w miejscu sprzedaży o gramaturze i wykazie składników pieczywa oferowanych do sprzedaży bez opakowań co w istotny sposób naruszyło interesy konsumentów. W przypadku środków spożywczych sprzedawanych bez opakowań jedynym miejscem, gdzie konsument może zapoznać się z podstawowymi właściwościami nabywanego wyrobu jest właśnie miejsce sprzedaży, a w tym przypadku nabywcy nie mieli bezpośredniej możliwości zapoznania się z informacjami przysługującymi im z mocy prawa, co mogło uniemożliwić im dokonanie właściwego, zgodnego z ich oczekiwaniami wyboru. 5
Brak wymaganych przepisami prawa oznaczeń handlowych w przypadku oferowania do sprzedaży pieczywa w opakowaniach jednostkowych pozbawia konsumenta wiedzy, jakie dokładnie produkty kupuje. W ocenie organu wiedza w tym zakresie jest istotna nie tylko z punktu widzenia prawa do informacji, mogącego przesądzić o dokonanym wyborze, ale również ze względu na bezpieczeństwo zdrowia konsumenta. 2.średni stopień zawinienia, kontrolowanego przedsiębiorcy profesjonalista działający na rynku powinien przestrzegać wszelkich przepisów prawa żywnościowego, by zapewnić konsumentom wymagane informacje o wprowadzanych do obrotu środkach spożywczych. 3.średni zakres naruszenia, brak jakichkolwiek oznaczeń pieczywa oferowanego do sprzedaży w opakowaniach jednostkowych oraz brak w miejscu sprzedaży pieczywa oferowanego do sprzedaży bez opakowań informacji o gramaturze i wykazie składników narusza przepisy mające na celu ochronę konsumentów. Nieprawidłowości w zakresie oznakowania były istotne z punktu widzenia właściwości tych produktów. 4.dotychczasową działalność gospodarczą, kontrolowany w okresie ostatnich 24 miesięcy nie był karany na podstawie ustawy z dnia 21 grudnia 2000r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz.U. z 2005r., Nr 187, poz. 1577 ze zm.). 5. wielkość obrotów podaną przez przedsiębiorcę będącego stroną. W oparciu o powyższe ustalenia faktyczne i prawne dokonane w toku postępowania, a w szczególności o ustalenia odnoszące się do pięciu kryteriów wskazanych w art. 40a ust. 5 ustawy z dnia 21.12 2000r. o jakości handlowej artykułów rolno - spożywczych (Dz.U. z 2005r., Nr 187, poz. 1577 ze zm.) oraz ustalenia wynikające z treści: - Art. 40a ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 21 grudnia 2000r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych, (Dz. U. z 2005, Nr 187, poz. 1577 ze zm.), każdy kto wprowadza do obrotu artykuły rolno-spożywcze nieodpowiadające jakości handlowej określonej w przepisach o jakości handlowej lub deklarowanej przez producenta w oznakowaniu tych artykułów, podlega karze pieniężnej w wysokości do pięciokrotnej wartości korzyści majątkowej uzyskanej lub która mogłaby zostać uzyskana przez wprowadzenie tych artykułów rolno-spożywczych do obrotu, nie niższej jednak niż 500 zł. - art. 17 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002r. ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności i ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. U. L 31 z 01.02.2002 r. ze zm.) ustalającego normę, iż kary mające zastosowanie w przypadku naruszenia prawa żywnościowego powinny być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające, Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej orzekł jak w sentencji. Na podstawie art. 40a ust. 6 i 7 ustawy z dnia 21.12 2000r o jakości handlowej artykułów rolnospożywczych (Dz. U. z 2005r., Nr 187, poz. 1577 ze zm.) karę pieniężną w wysokości: 500 (słownie: pięćset złotych) z tytułu wprowadzenia do obrotu artykułu rolnospożywczego, nieodpowiadającego jakości handlowej określonej w przepisach o jakości handlowej stanowiącą dochód budżetu państwa przedsiębiorca: Pani Urszuli Marciniak prowadzącej działalność gospodarcza pod nazwą SKLEP SPOŻYWCZO - MONOPOLOWY URSZULA MARCINIAK, powinien wpłacić na rachunek bankowy 6
Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Poznaniu, Nr konta NBP O/O Poznań nr 96 1010 1469 0032 7422 3100 0000 w terminie 30 dni od dnia, w którym decyzja o wymierzeniu kary stała się ostateczna. Pouczenie: 1. Zgodnie z art. 127 1 i 2 oraz art. 129 1 i 2 ustawy z 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000r. Nr 98, poz. 1071 ze zm.) stronie postępowania służy odwołanie od niniejszej decyzji do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, 00-950 Warszawa, Plac Powstańców Warszawy 1. Odwołanie należy wnieść w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji za pośrednictwem Wielkopolskiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej, Al. Marcinkowskiego 3, 60-967 Poznań. 2. Zgodnie z art. 40a ustawy z dnia 21 grudnia 2000r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz. U. z 2005r., Nr 187, poz. 1577 ze zm.) w zakresie nieuregulowanym w ustawie do kar pieniężnych stosuje się przepis działu III ustawy Ordynacja podatkowa ( Dz. U. z 2005, Nr 8, poz. 60 ze zm.)... (imię, nazwisko, stanowisko służbowe, podpis) 7