Wsparcie finansowe rozwoju kogeneracji - czy i jak? Janusz Lewandowski Sulechów, 16 listopada 2012
zł/zł Wsparcie finansowe rozwoju kogeneracji - czy i jak? Czy wsparcie potrzebne? Tak, bo: 1. Nie jest widoczny wzrost mocy zainstalowanej w kogeneracji 2. 0,6 0,5 0,4 0,3 0,2 0,1 Różnica przychodów i kosztów paliwowych odniesionych do kosztów inwestycyjnych; C ciepłownia, EC elektrociepłownia, EL - elektrownia 0 C EC EL 16 listopada 2012 2
Koncepcja wsparcia Program rozwoju w Polsce kogeneracji Wsparcie wysokosprawnej kogeneracji listopad 2010 Wsparcie działalności operacyjnej Wsparcie działalności inwestycyjnej Celem wsparcia jest zapewnienie rentowności działalności tylko operacyjnej. Wysokość wsparcia winna zapewnić rentowność operacyjną dla instalacji istniejących. Celem wsparcia jest zapewnienie rentowności działalności inwestycyjnej mającej na celu rozbudowę mocy wytwórczych. Rentowność musi być na poziomie zapewniającym rentowność budowy nowych mocy, tj. między innymi bez darmowych uprawnień do emisji CO 2. 3
Założenia do analiz finansowych 1.Ceny energii elektrycznej i ciepła 2. Ceny ciepła: średnia cena ciepła dziś + koszty uprawnień do emisji 4
Wsparcie operacyjne instalacji opalanych węglem - wyniki zł/mwh 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 2031 2032 2033 2034 2035 30 25 20 15 10 5 0 ROS=5,0% ROS=7,5% ROS=10,0% Wysokość wsparcia operacyjnego dla instalacji (50 MW) opalanej węglem kamienny zapewniające odpowiedniej wysokości ROS (ROS (return on sale) = zysk netto/przychody 5
Wsparcie operacyjne instalacji opalanych gazem ziemnym - wyniki zł/mwh 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 2031 2032 2033 2034 2035 160 140 120 100 80 60 40 20 0 ROS=5,0% ROS=7,5% ROS=10,0% Wysokość wsparcia operacyjnego dla instalacji (50 MW) zapewniające ROS odpowiedniej wysokości 6
Wsparcie inwestycyjne wariant I Systemu konkursów prowadzonych przez NFOS W budżecie NFOS zostanie utworzony specjalny fundusz ze środków uzyskanych z aukcji uprawnień do emisji CO 2. Na konkurs składane byłyby wnioski zawierające; zobowiązanie do wytworzenia w nowej instalacji kogeneracyjnej określonej rocznej minimalnej ilości energii elektrycznej (lub mocy i minimalnego czasu wykorzystania mocy zainstalowanej nie mniejszego niż 4600 godzin) lub (i) powiększenie rynku ciepła poprzez inwestycje w rozwój sieci w wyniku czego zostanie wytworzona dodatkowa energia elektryczna w kogeneracji (lub moc przy czasie jej wykorzystania nie mniejszym niż 4600 godzin) oczekiwana wielkość wsparcia (zł/mwh rocznie lub zł/mw) odniesiona do jednostki dodatkowo wyprodukowanej w kogeneracji energii elektrycznej. 7
Ocena wielkości wsparcia inwestycyjnego 50% 40% 30% 20% 10% 0% 5,0% 7,5% 10,0% CFB_50_WW CFB_100_WW PB_100_WW PB_5_WW UPG_100_GG UPG_50_GG TG_5_GG TG_1_GG SG_1_GG Zależność wielkości wsparcia inwestycyjnego wyrażonego w procentach wartości inwestycji w zależności od wielkości wsparcia operacyjnego wyrażonego w wysokości żądanej wielkości ROS dla inwestycji istniejącej dla różnych technologii 2010-07-13 8
/kw elektyczny Ocena wielkości wsparcia inwestycyjnego 700 600 500 400 300 200 100-5,0% 7,5% 10,0% CFB_50_WW CFB_100_WW PB_100_WW PB_5_WW UPG_100_GG UPG_50_GG TG_5_GG TG_1_GG SG_1_GG Zależność wielkości wsparcia inwestycyjnego wyrażonego w /kw moc zainstalowanej elektrycznej w zależności od wielkości wsparcia operacyjnego wyrażonego w wysokości żądanej wielkości ROS dla inwestycji istniejącej dla różnych technologii 2010-07-13 9
Wsparcie inwestycji w /kw Ocena wielkości wsparcia inwestycyjnego 700 600 500 400 300 200 100 0 0 20 40 60 80 100 120 Moc elektryczna instalacji MW Węgiel Gaz Zależność wielkości wsparcia inwestycyjnego wyrażonego w /kw moc zainstalowanej elektrycznej w zależności od mocy instalacji (w tym technologii) i rodzaju paliwa. 2010-07-13 10
2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 ROS Ocena kondycji finansowej nowych instalacji 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% -5% -10% CFB_50_WW CFB_100_WW PB_100_WW PB_5_WW UPG_100_GG UPG_50_GG TG_5_GG TG_1_GG SG_1_GG Zmiana wartości ROS w poszczególnych latach dla nowych instalacji przy poziomie wsparcia operacyjnego dla instalacji istniejących odpowiadających wartości ROS=7,5%. 2010-07-13 11
Produkcja ciepła w skojarzeniu PJ Ocena skutków finansowych wprowadzenia wsparcia działalności inwestycyjnej 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 Produkcja energii elektrycznej TWh 2027 2028 2012 2029 2013 2030 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 450 400 350 300 250 200 150 100 50 0 Przyjęty uproszczony model zmian wielkości produkcji ciepła w skojarzeniu 50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 Przyjęty uproszczony model zmian wielkości produkcji energii elektrycznej w skojarzeniu z rozbiciem na instalacje istniejące i nowe Istniejące Nowe 2010-07-13 12
2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 mln. PLN/rok Ocena skutków finansowych wprowadzenia wsparcia działalności inwestycyjnej 2 000 1 800 1 600 1 400 1 200 1 000 800 600 400 200 0 "Wsparcie 10-letnie" "Wsparcie jednorazowe" Przebieg zmian całkowitej wartości wsparcia w latach dla nowych instalacji opalanych gazem przy założeniu wsparcia jednorazowego lub w ratach przez 10 lat 2010-07-13 13
Ocena całkowitych skutków finansowych wprowadzenia wsparcia (operacyjne, inwestycyjne, koszty uniknięte) 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 2 000,00 1 000,00 0,00-1 000,00-2 000,00-3 000,00-4 000,00-5 000,00-6 000,00-7 000,00-8 000,00 Gaz Węgiel Porównanie sumarycznego skutku finansowego dla skarbu państwa uwzględniającego koszty wsparcie operacyjnego, inwestycyjnego oraz koszty uniknięte gdyby potencjał został w całości zrealizowany w technologii węglowej lub gazowej model wsparcia 10-letniego 2010-07-13 14
Wsparcie inwestycyjne - wariant I Wydzielony system certyfikatów inwestycyjnych Przy założeniu zmian cen uprawnień do emisji i energii elektrycznej minimalna wartość certyfikatu zapewniająca opłacalność inwestycji wynosi: - 64,45 zł/mwh dla instalacji węglowej z turbiną parową o mocy elektrycznej 50 MW z kotłem fluidalnym (CFB_50), - 159,83 zł/mwh dla instalacji węglowej z turbina parową o mocy elektrycznej 5 MW (BP_5), - 231,37 zł/mw dla układu gazowo parowego na gaz ziemny o mocy elektrycznej 50 MW (UPG_50), - 234,48 dla turbiny gazowej o mocy elektrycznej 5 MW na gaz ziemny z kotłem wodnym )TG_5). 15
Wsparcie inwestycyjne - wariant I I korekcja wartość certyfikatu określone współczynniki korekcyjne które według zależności: gdzie: cena bazowa węgla i cena bieżąca cena bazowa gazu i cena bieżąca cena bazowa ciepła i cena bieżąca cena bazowa energii elektrycznej i cena bieżąca czas bazowy wykorzystania mocy zainstalowanej i czas dla danej instalacji a 1 a 2 a 3 a 4 a 5 UPG_50_SC - 0,041-0,013-0,003-0,0002 16
Wsparcie inwestycyjne - wariant I I problem wielkości instalacji 17
Wnioski 1. Konieczne jest rozdzielenie wsparcia na operacyjne i inwestycyjne 2. Wsparcie operacyjne musi być zmienne w czasie. Nie powinno być uzależniane od ceny energii elektrycznej, a określone na poziomie, który średniemu przedsiębiorstwu zapewni zysk na poziomie średnim dla sektora elektroenergetycznego. 3. Wsparcie inwestycyjne - jak? - certyfikaty inwestycyjne przyznawane np. na 10-15 lat, indywidualnie dla instalacji (korekcja wartości) - jak kreślić wielkość obowiązku? - stała taryfa (dopłata do ceny energii) - kto i jak ma zapłacić - granty inwestycyjne - jakie kryteria - konkurs 18
Źródła gazowe (wskaźnik skojarzenia 1,83) Ceny ciepła (zł/gj) / Czas wykorzystania mocy (h/rok) Moc 28 zł/gj *) 37 zł/gj *) 65 zł/gj *) 4600 h 7600 h 4600 h 7600 h 4600 h 7600 h 10 6,8% 14,3% 8,5% 16,4% 13,1% 22,3% 20 7,9% 15,8% 9,7% 18,0% 14,5% 24,2% 50 9,7% 18,1% 11,5% 20,5% 16,7% 27,2% 100 11,3% 20,3% 13,3% 22,8% 18,8% 30,0% 200 13,2% 22,9% 15,3% 25,6% 21,2% 33,4% 400 15,6% 26,2% 17,9% 29,2% 24,4% 37,7%
Źródła węglowe (wskaźnik skojarzenia 0,4)) Moc Ceny ciepła (zł/gj) / Czas wykorzystania mocy (h/rok) 28 zł/gj *) 37 zł/gj *) 65 zł/gj *) 4600 h 7600 h 4600 h 7600 h 4600 h 7600 h 50 18,8% 29,5% 23,3% 35,3% 34,7% 50,6% 100 21,4% 33,0% 26,1% 39,3% 38,6% 55,9% 200 25,2% 38,3% 30,5% 45,4% 44,6% 64,0% 400 21,9% 33,7% 26,7% 40,1% 39,4% 57,0%