Opracował: Marcin Majchrzak, radca prawny, członek Okręgowej Izby Radców Prawnych w Warszawie

Nowe Rozporządzenie w sprawie rodzajów i szczegółowych zasad działania placówek publicznych, warunków pobytu dzieci i młodzieży w tych placówkach oraz wysokości i zasad odpłatności wnoszonej przez rodziców za pobyt ich dzieci w tych placówkach Opracował: Marcin Majchrzak, radca prawny, członek Okręgowej Izby Radców Prawnych w Warszawie Podstawa prawna: Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 2 listopada 2015 r. w sprawie rodzajów i szczegółowych zasad działania placówek publicznych, warunków pobytu dzieci i młodzieży w tych placówkach oraz wysokości i zasad odpłatności wnoszonej przez rodziców za pobyt ich dzieci w tych placówkach (Dz.U. z 2015 r. poz. 1872), Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 2156 ze zm.), Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 maja 2011 r. w sprawie rodzajów i szczegółowych zasad działania placówek publicznych, warunków pobytu dzieci i młodzieży w tych placówkach oraz wysokości i zasad odpłatności wnoszonej przez rodziców za pobyt ich dzieci w tych placówkach (Dz.U. z 2011 r. Nr 109 poz. 631), Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 163 ze zm.), Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 382 ze zm.). Na początku września 2016 r. wejdzie w życie nowe rozporządzenie regulujące zasady funkcjonowania placówek oświatowych. Celem zmiany przepisów jest chęć usunięcia nieprawidłowości mających obecnie miejsce w praktyce funkcjonowania placówek, dotyczących m.in. dysproporcji i różnic w ich infrastrukturze czy sposobie organizacji pracy. Nowością będzie również objęcie nowymi przepisami, we wskazanym zakresie, placówek niepublicznych. Nowe Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 2 listopada 2015 r. w sprawie rodzajów i szczegółowych zasad działania placówek publicznych, warunków pobytu dzieci i młodzieży w tych placówkach oraz wysokości i zasad odpłatności wnoszonej przez rodziców za pobyt ich dzieci w tych placówkach zostało wydane na podstawie art. 71 ust. 1 pkt 1 Ustawy o systemie oświaty. Przepis ten zawiera upoważnienie dla ministra właściwego ds. oświaty i wychowania do wydania aktu wykonawczego regulującego rodzaje i szczegółowe zasady działania placówek publicznych. W odróżnieniu od dotychczasowych regulacji prawnych, w związku z wejściem w życie art. 84b uso., nowe Rozporządzenie będzie dotyczyło również niepublicznych placówek oświaty. Zgodnie z tym przepisem do niepublicznych placówek oświatowych, wymienionych w art. 2 pkt 5 i 7 uso., należy stosować przepisy wydane na podstawie art. 71 ust. 1 pkt 1 uso. (a więc nowe Rozporządzenie w sprawie placówek oświatowych), z wyjątkiem przepisów określających wysokość i zasady odpłatności wnoszonej przez rodziców za pobyt ich dzieci w tych placówkach. Wejście w życie nowego Rozporządzenia oznacza również koniec funkcjonowania dotychczas obowiązującego Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 maja 2011 r. w sprawie rodzajów i szczegółowych zasad działania placówek publicznych, warunków pobytu dzieci i młodzieży w tych placówkach oraz wysokości i zasad odpłatności wnoszonej przez rodziców za pobyt ich dzieci w tych placówkach. Okres jego obowiązywania zakończy się 31 sierpnia 2016 r. Rozporządzenie w sposób bardziej precyzyjny wskazuje katalog placówek, wobec których znajdują zastosowanie jego regulacje. Zgodnie z 1 Rozporządzenia będzie ono dotyczyć: placówek oświatowo-wychowawczych, młodzieżowych ośrodków wychowawczych, młodzieżowych ośrodków socjoterapii, specjalnych ośrodków szkolno-wychowawczych, specjalnych ośrodków wychowawczych, ośrodków umożliwiających dzieciom i młodzieży z upośledzeniem umysłowym w stopniu głębokim, a także dzieciom i młodzieży z upośledzeniem umysłowym z niepełnosprawnościami sprzężonymi realizację obowiązku rocznego przygotowania przedszkolnego, obowiązku szkolnego i obowiązku nauki, 1

placówek zapewniających opiekę i wychowanie uczniom w okresie pobierania nauki poza miejscem stałego zamieszkania. W przeciwieństwie do obecnie obowiązującego Rozporządzenia w nowym w sposób odrębny zostały wymienione młodzieżowe ośrodki wychowawcze, młodzieżowe ośrodki socjoterapii, specjalne ośrodki szkolno-wychowawcze, specjalne ośrodki wychowawcze oraz ośrodki rewalidacyjno-wychowawcze. Co ważniejsze, nowy akt prawny przewiduje odrębne rozdziały, zawierające szczegółowe regulacje prawne, dotyczące sposobu funkcjonowania: młodzieżowych ośrodków wychowawczych i młodzieżowych ośrodków socjoterapii (rozdział 3), specjalnych ośrodków szkolno-wychowawczych i specjalnych ośrodków wychowawczych (rozdział 4), ośrodków rewalidacyjno-wychowawczych (rozdział 5). Nowością jest także stworzenie w 2 Rozporządzenia katalogu podstawowych zasad pracy wychowawczej, edukacyjnej i opiekuńczej z wychowankami wszystkich objętych nowym aktem prawnym placówek oświatowych. Reguły te powinny stanowić, zdaniem twórców przepisów, swoisty drogowskaz przy określaniu metod pracy z wychowankami poszczególnych placówek. W efekcie placówki w prowadzonych przez siebie działaniach edukacyjnych, wychowawczych i opiekuńczych powinny respektować prawa wychowanków (można zakładać, że chodzi tu zwłaszcza o prawa wynikające z Konwencji o prawach dziecka), a także powinny kierować się zasadami: poszanowania godności wychowanka, poszanowania prywatności wychowanka, przyjaznej komunikacji z wychowankiem, wspierania kreatywnej aktywności wychowanka, odpowiedzialności wychowanka za swoje postępowanie, współodpowiedzialności nauczycieli i innych pracowników pedagogicznych zatrudnionych w placówce za rozwijanie możliwości psychofizycznych wychowanka, kreatywności podejmowanych działań, otwartości na środowisko lokalne. Określenie standardów pracy i wyposażenia Nowe Rozporządzenie określa standardy opieki i wychowania, które muszą być realizowane przez: młodzieżowe ośrodki wychowawcze, młodzieżowe ośrodki socjoterapii, specjalne ośrodki szkolno-wychowawcze, specjalne ośrodki wychowawcze, ośrodki rewalidacyjno-wychowawcze. Wszystkie powyższe rodzaje placówek mają za zadanie rozpoznawać indywidualne potrzeby rozwojowe i edukacyjne, możliwości psychofizyczne oraz zainteresowania wychowanków. Placówki te zostały także zobowiązane do organizowania zajęć umożliwiających wszechstronny rozwój wychowanków, w tym zajęć sportowych. Nowy akt prawny utrzymuje także w 3 konieczność współpracy przez wszystkie placówki oświatowe nim objęte ze środowiskiem lokalnym oraz, w zależności od potrzeb, z organizacjami pozarządowymi, a także innymi instytucjami działającymi na rzecz rodziny, dzieci i młodzieży. Nowe Rozporządzenie kładzie duży nacisk na współpracę placówek z rodzicami wychowanków, a także ośrodkami pomocy społecznej oraz powiatowymi centrami pomocy rodzinie. Ma to umożliwić większe wsparcie wychowanków w kwestiach niedotyczących bezpośrednio edukacji, dzięki czemu możliwe będzie w większym stopniu przygotowanie wychowanków do prawidłowego funkcjonowania już po opuszczeniu ośrodka. Przykładowo, 27 ust. 3 zobowiązuje młodzieżowe ośrodki wychowawcze i młodzieżowe ośrodki socjoterapii do współpracy z ośrodkami pomocy społecznej i powiatowymi centrami pomocy rodzinie w celu zapewnienia usamodzielniającym się wychowankom 2

pomocy, o której mowa w art. 88 Ustawy o pomocy społecznej (chodzi o pomoc dla osoby usamodzielnianej) oraz w okresie wynikającym z innych potrzeb rodziny wychowanka. Młodzieżowe ośrodki wychowawcze, młodzieżowe ośrodki socjoterapii, specjalne ośrodki szkolno- -wychowawcze oraz specjalne ośrodki wychowawcze zostały zobowiązane do przeprowadzania systematycznej (co najmniej dwa razy w roku) oceny efektywności podejmowanych przez nie działań oraz badania poziomu bezpieczeństwa wychowanków ( 28 i 43 nowego Rozporządzenia). Przyczynić się ma to do podniesienia jakości podejmowanych przez te placówki działań, mających na celu przede wszystkim przygotowanie wychowanków do samodzielnego funkcjonowania poza ośrodkiem. Rozporządzenie określa także podstawowy standard wyposażenia, które powinny zapewnić wychowankom młodzieżowe ośrodki wychowawcze, młodzieżowe ośrodki socjoterapii, specjalne ośrodki szkolno-wychowawcze i specjalne ośrodki wychowawcze ( 26 i 41). Najważniejszą zmianą jest konieczność zapewnienia wychowankom pokoi mieszkalnych przeznaczonych dla nie więcej niż czterech osób. Zgodnie z nowymi przepisami pokoje mieszkalne w ww. placówkach powinny być wyposażone co najmniej w: łóżka jednoosobowe lub tapczany, poduszki, kołdry i bieliznę pościelową, szafkę do przechowywania rzeczy osobistych (dla każdego wychowanka), szafy ubraniowe. Dodatkowo w ww. placówkach powinny znajdować się: pomieszczenia rekreacyjno-wypoczynkowe odpowiednie do potrzeb grup wychowawczych, pomieszczenie umożliwiające organizację spotkań całej społeczności ośrodka, odpowiednio wyposażone pomieszczenia do prowadzenia zajęć organizowanych przez placówkę oraz do indywidualnej pracy z wychowankiem, miejsce umożliwiające samodzielne przygotowywanie posiłków przez wychowanków, posiadające odpowiednie warunki do przechowywania i obróbki żywności, pokój dla chorych, miejsce umożliwiające wychowankom samodzielne pranie rzeczy osobistych oraz ich suszenie, łazienki i toalety umożliwiające korzystanie z nich w sposób zapewniający intymność i zgodność z zasadami higieny. Ze względu na fakt, że dostosowanie placówek do powyższych nowych standardów może pochłonąć dużą ilość środków finansowych oraz czasu, przepisy przejściowe przewidują ( 78 Rozporządzenia), że placówki będą miały czas na dostosowanie się do nowych wymogów dotyczących wyposażenia do 31 sierpnia 2020 r. Specjaliści zatrudnieni w placówkach Nowe Rozporządzenie wskazuje rodzaje specjalistów, którzy powinni być zatrudnieni w młodzieżowych ośrodkach wychowawczych, młodzieżowych ośrodkach socjoterapii, specjalnych ośrodkach szkolno-wychowawczych, specjalnych ośrodkach wychowawczych i ośrodkach rewalidacyjno-wychowawczych ( 24, 39, 51). Warto zauważyć, że nowy akt prawny nakłada wymóg zatrudnienia w ww. placówkach (z wyjątkiem ośrodków rewalidacyjno-wychowawczych) psychologów i pedagogów, w wymiarze nie niższym niż pełny wymiar zajęć, przy czym dopuszcza się zatrudnienie więcej niż jednego psychologa bądź pedagoga, w łącznym wymiarze zajęć nie niższym niż pełny wymiar zajęć. Nowe Rozporządzenie zawiera również mechanizm wymuszający konieczność zwiększenia tygodniowego obowiązkowego wymiaru zajęć psychologów i pedagogów w przypadku zwiększonej liczby wychowanków w danej placówce oświatowej. Rozporządzenie nakłada także na te placówki obowiązek zapewnienia wychowankom doradztwa edukacyjno-zawodowego, odpowiedniego do ich indywidualnych potrzeb ( 20, 37). Nowe przepisy utrzymują możliwość zatrudnienia w grupach wychowawczych zorganizowanych w specjalnych ośrodkach szkolno-wychowawczych pomocy wychowawcy (za zgodą organu prowadzącego) oraz wprowadza taką możliwość w stosunku do specjalnych ośrodków wychowawczych ( 38 ust. 4). Z kolei w specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym w przypadku grupy wychowawczej, w skład której wchodzą wychowankowie z niepełnosprawnością intelektualną 3

w stopniu umiarkowanym lub znacznym, z niepełnosprawnością ruchową, w tym z afazją, z autyzmem, w tym z zespołem Aspergera, lub z niepełnosprawnościami sprzężonymi, uczęszczający do przedszkola lub klas I IV szkoły podstawowej, utrzymany został obowiązek zatrudnienia pomocy wychowawcy ( 38 ust. 5 Rozporządzenia). W przypadku ośrodków rewalidacyjno-wychowawczych nowe Rozporządzenie utrzymuje obowiązek zatrudnienia w każdej grupie wychowawczej pomocy wychowawcy ( 50). Zasady tworzenia grup wychowawczych Nowe Rozporządzenie określa elementy, które powinny być uwzględnione przy tworzeniu grup wychowawczych w młodzieżowych ośrodkach wychowawczych, młodzieżowych ośrodkach socjoterapii, specjalnych ośrodkach szkolno-wychowawczych, specjalnych ośrodkach wychowawczych oraz ośrodkach rewalidacyjno-wychowawczych ( 22, 38 i 50). Na uwagę zasługuje wymóg tworzenia grup wychowawczych składających się z wychowanków w zbliżonym wieku, z uwzględnieniem ich indywidualnych potrzeb rozwojowych. W przypadku grup wychowawczych w młodzieżowych ośrodkach wychowawczych oraz młodzieżowych ośrodkach socjoterapii należy uwzględniać także specyficzne problemy wychowawcze wychowanków. Opieka w porze nocnej Przepisy nowego Rozporządzenia doprecyzowują również zasady sprawowania opieki w porze nocnej w młodzieżowych ośrodkach wychowawczych, młodzieżowych ośrodkach socjoterapii, specjalnych ośrodkach szkolno-wychowawczych i specjalnych ośrodkach wychowawczych ( 25 i 40). Zgodnie z nowymi przepisami opiekę w porze nocnej powinny sprawować co najmniej dwie osoby, w tym co najmniej jeden wychowawca grupy wychowawczej. W młodzieżowych ośrodkach wychowawczych, w których przebywa więcej niż 36 wychowanków, liczba osób sprawujących opiekę w porze nocnej będzie musiała zostać zwiększona o co najmniej jedną osobę na każdych kolejnych 36 wychowanków. Z kolei w młodzieżowych ośrodkach socjoterapii, specjalnych ośrodkach szkolno-wychowawczych i specjalnych ośrodkach wychowawczych zwiększona opieka w porze nocnej powinna być zapewniona na każdych kolejnych 48 wychowanków. Nowe przepisy dopuszczają możliwość odstąpienia od obowiązku zapewnienia zwiększonej opieki w porze nocnej, jeżeli usytuowanie pokoi mieszkalnych wychowanków pozwala zapewnić nadzór nad wychowankami oraz ich bezpieczeństwo. Możliwość zamieszkiwania wyłącznie przez wychowanków ośrodka Nowością jest także zapis, zgodnie z którym w młodzieżowym ośrodku wychowawczym, młodzieżowym ośrodku socjoterapii, specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym i specjalnym ośrodku wychowawczym mogą mieszkać wyłącznie wychowankowie ( 26 ust. 3, 41 ust. 3). Rozwiązanie to ma na celu uniemożliwienie przypadków faktycznego zamieszkiwania przez wychowawców w ww. placówkach, co może doprowadzić do radykalnego obniżenia jakości świadczonej przez nich pracy. Jest to także próba przeciwdziałania powstawania w placówkach środowisk zamkniętych, składających się z osób wychowanków i ich wychowawców funkcjonujących stale w swoim towarzystwie, co może skutkować obniżeniem efektów pracy takich placówek. Definicje wychowanków Należy również zauważyć, że nowe Rozporządzenie wprowadziło definicje wychowanków poszczególnych typów placówek, w tym również w przypadku młodzieżowych ośrodków wychowawczych ( 15, z tym że przepis ten wchodzi w życie 1 stycznia 2017 r.), młodzieżowych ośrodków socjoterapii ( 17), specjalnych ośrodków szkolno-wychowawczych ( 32 i 33) i specjalnych ośrodków wychowawczych ( 32 i 34). Definicja wychowanków ośrodków rewalidacyjno- -wychowawczych znalazła się w 48 Rozporządzenia. Powyższe doprecyzowanie ma pomóc w prawidłowym wykazywaniu wychowanków w systemie informacji oświatowej. Rozporządzenie kładzie tu przede wszystkim nacisk na konieczność posiadania przez wychowanka odpowiednio orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego bądź orzeczenia o potrzebie zajęć rewalidacyjno-wychowawczych. W przypadku młodzieżowych ośrodków wychowawczych przepisy wskazują, że miano wychowanka uzyskiwane jest z dniem otrzymania przez dyrektora ośrodka, za pośrednictwem poczty, skierowania nieletniego do ośrodka, zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 81 Ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich. 4

Nowe regulacje dotyczące młodzieżowych ośrodków wychowawczych i młodzieżowych ośrodków socjoterapii Nowe Rozporządzenie daje możliwość uregulowania w statutach MOW i MOS szczególnych obszarów działalności, dotyczących rozwiązywania określonych problemów wychowanków. W przypadku młodzieżowych ośrodków wychowawczych mogą to być zwłaszcza problemy dotyczące wychowanek będących nieletnimi matkami ( 14 ust. 2). Nowe przepisy dają także możliwość tworzenia w MOW i MOS grup usamodzielniania ( 23). Taka grupa ma być dodatkowym narzędziem mającym zapobiec powrotom do dysfunkcyjnego sposobu życia po opuszczenia przez wychowanków ośrodka. Grupa powinna mieć opiekuna w osobie wychowawcy grupy wychowawczej, wyznaczonego przez dyrektora. Wśród przykładowych celów grupy Rozporządzenie wskazuje przekazanie wychowankowi umiejętności radzenia sobie w codziennym życiu, w szczególności przez nabycie przez niego umiejętności: samodzielnego przygotowywania posiłków, posługiwania się podstawowym sprzętem AGD, dbania o porządek, załatwiania spraw w urzędach oraz innych instytucjach, funkcjonowania na rynku pracy, w tym samokształcenia, podnoszenia kwalifikacji oraz rozwijania zainteresowań, radzenia sobie w sytuacjach trudnych i rozwiązywania konfliktów. Nowością jest umożliwienie uczniom niebędącym wychowankami ośrodka, posiadającym orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego z uwagi na zagrożenie niedostosowaniem społecznym (młodzieżowy ośrodek socjoterapii) bądź z uwagi na niedostosowanie społeczne (młodzieżowy ośrodek wychowawczy), uczęszczania do szkół funkcjonujących w MOW i MOS za zgodą organu prowadzącego oraz pod warunkiem, że szkoła dysponuje wolnymi miejscami ( 21 ust. 5 Rozporządzenia). Umożliwi to realizowanie tym uczniom obowiązku szkolnego i nauki w warunkach dostosowanych w większym stopniu do ich potrzeb (zwłaszcza dzięki pomocy wykwalifikowanej kadry), bez konieczności umieszczania ucznia w ośrodku. Z drugiej strony 21 ust. 4 Rozporządzenia umożliwia wychowankowi młodzieżowego ośrodka socjoterapii uczęszczanie do szkoły ponadgimnazjalnej funkcjonującej poza ośrodkiem ale wyłącznie w szczególnie uzasadnionych przypadkach, po uzyskaniu pozytywnej opinii zespołu, o którym mowa w Rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 24 lipca 2015 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym (Dz.U. z 2015 r. poz. 1113 ze zm.), oraz za zgodą organu prowadzącego. W przypadku wychowanków młodzieżowych ośrodków wychowawczych również istnieje analogiczna możliwość, jednakże jest ona obłożona jeszcze większymi obostrzeniami ( 21 ust. 3). Wymagana jest tu zgoda sądu rodzinnego, wyrażana na wniosek dyrektora MOW, przy czym do wniosku trzeba będzie dołączyć pozytywną opinię zespołu oraz zgodę organu prowadzącego. Nowe przepisy doprecyzowały również, że pobyt wychowanka w młodzieżowym ośrodku socjoterapii może trwać do czasu ukończenia nauki w szkole (wchodzącej w skład ośrodka, jak i szkoły zewnętrznej względem niego zgodnie z 21 ust. 4 Rozporządzenia), jednak nie dłużej niż do końca roku szkolnego w roku kalendarzowym, w którym wychowanek kończy 24. rok życia ( 17 ust. 3). Nowe regulacje dotyczące specjalnych ośrodków szkolno-wychowawczych i specjalnych ośrodków wychowawczych W nowym Rozporządzeniu w odmienny sposób określony został górny wiek wychowanków umożliwiający im przebywanie w specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym i specjalnym ośrodku wychowawczym (odpowiednio 33 ust. 4 i 34 ust. 3). Wiek ten określono na poziomie 24 lat, a nie jak dotychczas 23. Zmiana ta wynika z konieczności dostosowania do brzmienia Rozporządzenia MEN z 24 lipca 2015 r. Zgodnie z nowym Rozporządzeniem do specjalnych ośrodków wychowawczych nie będą mogły być przyjmowane dzieci i młodzież zagrożone niedostosowaniem społecznym. Możliwość przebywania 5

w tych ośrodkach będą mieli wyłącznie wychowankowie z niepełnosprawnościami wskazanymi w 32 Rozporządzenia. Rozwiązanie to ma podnieść poziom bezpieczeństwa wychowanków niepełnosprawnych. Zgodnie z przepisami przejściowymi wychowankowie specjalnych ośrodków wychowawczych zagrożeni niedostosowaniem społecznym, przyjęci do tego ośrodka przed datą wejścia w życie omawianego Rozporządzenia (a więc przed 1 września 2016 r.), będą mogli przebywać w takim ośrodku do ukończenia danego typu szkoły ( 79 ust. 1). Nowe przepisy wskazują także minimalny wiek umożliwiający przyjęcie do specjalnego ośrodka wychowawczego. Zgodnie z 34 ust. 3 do SOW mogą zostać przyjęte dzieci od IV klasy szkoły podstawowej. Zgodnie z przepisami przejściowymi ( 79 ust. 2) dzieci będące wychowankami specjalnych ośrodków wychowawczych przed datą wejścia w życie Rozporządzenia, które w roku szkolnym 2016/2017 będą uczniami klasy II albo III szkoły podstawowej (bądź klasy I w przypadku powtarzania klasy), mogą nadal przebywać w tych ośrodkach, jeżeli posiadają orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego wydane ze względu na niepełnosprawność. Po wejściu w życie nowego Rozporządzenia specjalny ośrodek szkolno-wychowawczy oraz specjalny ośrodek wychowawczy będzie mógł, za zgodą organu prowadzącego, działać również w okresie zimowej i wiosennej przerwy świątecznej, a także w czasie ferii szkolnych ( 45). Należy przy tym mieć na uwadze, że wychowankowie poniżej 10. roku życia będą mogli przebywać w specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym w powyższym okresie jedynie w przypadkach uzasadnionych sytuacją rodzinną. Również wychowankowie specjalnego ośrodka szkolno-wychowawczego będą mieli, w uzasadnionych przypadkach, możliwość uczęszczania do szkoły ponadgimnazjalnej specjalnej funkcjonującej poza ośrodkiem po uzyskaniu pozytywnej opinii zespołu oraz za zgodą organu prowadzącego ( 35 ust. 4). Nowe regulacje dotyczące ośrodków rewalidacyjno-wychowawczych Nowe Rozporządzenie doprecyzowało również przepisy dotyczące zasad funkcjonowania ośrodków rewalidacyjno-wychowawczych. Zgodnie z 48 ust. 3 dzieci i młodzież z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu głębokim, mające orzeczenie o potrzebie zajęć rewalidacyjno- -wychowawczych, mogą być przyjęte do ośrodków rewalidacyjno-wychowawczych na okres, na jaki wydano orzeczenie, nie wcześniej jednak niż od początku roku szkolnego w roku kalendarzowym, w którym kończą 3. rok życia, i nie dłużej niż do końca roku szkolnego w roku kalendarzowym, w którym kończą 25. rok życia. Natomiast zgodnie z 48 ust. 4Rozporządzenia dzieci i młodzież z niepełnosprawnością intelektualną z niepełnosprawnościami sprzężonymi posiadające orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego są przyjmowane do ORW na okres, na jaki wydano orzeczenie, nie wcześniej jednak niż od początku roku szkolnego w roku kalendarzowym, w którym kończą 3. rok życia, i nie dłużej niż do końca roku szkolnego w roku kalendarzowym, w którym kończą 24. rok życia. W dotychczas obowiązującym Rozporządzeniu znajdowała się wyłącznie nieprecyzyjna regulacja, zgodnie z którą wychowankami ośrodków rewalidacyjno-wychowawczych mogą być dzieci i młodzież w wieku od 3. do 25. roku życia. Doprecyzowaniu uległy także przepisy określające zadania i funkcje ORW. Zgodnie z 49 ust. 2 ORW zapewnia wychowankom: 1. rozpoznawanie ich indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych, możliwości psychofizycznych i zainteresowań, 2. udział w zajęciach: a. umożliwiających nabywanie umiejętności życiowych i społecznych ułatwiających prawidłowe funkcjonowanie w środowisku rodzinnym i społecznym: rewalidacyjnych, profilaktyczno-wychowawczych, innych o charakterze terapeutycznym; b. sportowych, turystycznych, rekreacyjnych i kulturalno-oświatowych, z uwzględnieniem możliwości psychofizycznych wychowanków; 6

c. rozwijających zainteresowania; 3. realizację odpowiednio podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego. Zmiany dotyczące placówek oświatowo-wychowawczych i placówek zapewniających opiekę uczniom pobierającym naukę poza miejscem stałego zamieszkania Nowe Rozporządzenie nie przewiduje istotnych zmian w przepisach dotyczących sposobu funkcjonowania placówek oświatowo-wychowawczych oraz placówek zapewniających opiekę uczniom pobierającym naukę poza miejscem stałego zamieszkania. W przypadku burs wskazano, że mają one obowiązek zapewniać opiekę i wychowanie także uczniom szkół artystycznych. Uchylone zostały także przepisy odnoszące się do zakładów kształcenia nauczycieli, jako że przestają one funkcjonować od 1 października 2016 r. Z kolei dyrektorzy domu wczasów dziecięcych zostali zwolnieni z obowiązku przekazywania pisemnej informacji o kondycji psychofizycznej wychowanka dyrektorowi szkoły macierzystej oraz rodzicom (konieczne będzie jedynie przekazanie informacji o bieżących ocenach oraz zachowaniu 71 ust. 2 Rozporządzenia). 7