RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 204783 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 375193 (22) Data zgłoszenia: 18.05.2005 (51) Int.Cl. A62C 2/00 (2006.01) A62C 2/06 (2006.01) A62C 2/18 (2006.01) (54) Klapa przewałowa pożarowa (43) Zgłoszenie ogłoszono: 27.11.2006 BUP 24/06 (45) O udzieleniu patentu ogłoszono: 26.02.2010 WUP 02/10 (73) Uprawniony z patentu: BEM Brudniccy spółka jawna,mirosław,pl (72) Twórca(y) wynalazku: Cezary Rutkowski,Płock,PL (74) Pełnomocnik: Woźnicki Jerzy PL 204783 B1
2 PL 204 783 B1 Opis wynalazku Przedmiotem wynalazku jest klapa przewałowa pożarowa do zamykania otworów wentylacyjnych w ścianach wydzieleń pożarowych budynków. Znane są różnego typu klapy pożarowe i dymowe z panelami ruchomymi do zamykania otworów wentylacyjnych, które zapobiegają przechodzeniu ognia i dymu z pomieszczeń ogarniętych pożarem do innych pomieszczeń. Klapy te powinny mieć określoną odporność ogniową dymoszczelność i zdolność do samozamykania. Automatyczne uruchomienie klap następuje za pomocą sygnału z czujki dymowej lub mechanizmu uruchamiającego z wyzwalaczem termicznym. Jako wyzwalacz termiczny stosuje się topikowy bezpiecznik temperaturowy lub ampułkę termoczułą. Niektóre klapy są wyposażone w przeciwwagi, cięgna, a także w napęd elektryczny lub pneumatyczny w postaci cylindra gazowego z nabojem gazowym. Klapy z własnym napędem mogą być użytkowane w dowolnym położeniu. Klapy bez własnego napędu mogą być stosowane jako przegrody pionowe zamykane lub otwierane pod wpływem własnego ciężaru. W przegrodach przeciwpożarowych stosuje się panele wykonane z płyt ogniochronnych, blach, ram metalowych i wełny mineralnej wypełniającej ramę. Jako płyty ognioochronne stosuje się płyty gipsowe, płyty gipsowo-kartonowe, a także płyty gipsowe zbrojone włóknem szklanym lub innymi włóknami mineralnymi. W przegrodach ruchomych ważne jest odpowiednie zabezpieczenie szczelin i styków. Jako uszczelnienie na styku paneli przesuwnych i ram stosuje się uszczelki gumowe i szczotki uszczelniające. Elementy te narażone sana szybkie zniszczenie pod wpływem wysokiej temperatury lub deformacji elementów konstrukcyjnych klapy. W przegrodach przesuwnych stosuje się także uszczelki puchnące, zwiększające swoją objętość pod wpływem wysokiej temperatury. Uszczelki te pod wpływem ognia i skrajnych temperatur mogą ulec degradacji, a ponadto są podatne na uszkodzenia mechaniczne w zwykłych warunkach eksploatacji. Celem wynalazku jest opracowanie konstrukcji klapy przewałowej pożarowej z panelami rozsuwanymi i uszczelnieniem zapewniającym wysoką odporność ogniową i dymoszczelność. Klapa przewałowa pożarowa, złożona z nieruchomego panelu górnego, paneli przesuwnych osadzonych w równoległych prowadnicach pionowych, kraty osłonowej, mechanizmu uruchamiającego z wyzwalaczem termicznym, oraz uszczelnienia paneli, według wynalazku charakteryzuje się tym, że uszczelnienie poziome szczeliny między sąsiednimi panelami stanowią kołnierze blaszane, dolny i górny, tworzące w skrajnym położeniu paneli przesuwnych uszczelnienie labiryntowe, przy czym kołnierz dolny jest zamocowany do listwy dolnej panelu a kołnierz górny jest zamocowany do listwy górnej panelu. Dolną część klapy stanowi wnęka progowa usytuowana na końcu prowadnicy panelu dolnego. W szczelinie uszczelnienia labiryntowego i na ściankach wewnętrznych wnęki progowej są umieszczone uszczelki ogniochronne. Ponadto panel dolny ma wieszak przymocowany do listwy górnej, zaś panel pośredni jest zaopatrzony w łącznik oporowy z ramieniem usytuowany nad panelem dolnym. Korzystnym jest, jeżeli uszczelki ogniochronne stanowią uszczelki pęczniejące w wysokiej temperaturze, przy czym w szczelinie uszczelnienia labiryntowego uszczelki są umieszczone na kołnierzach blaszanych. Korzystnym jest także, jeżeli listwa górna i listwa dolna ma od strony uszczelnienia labiryntowego krawędź boczną wystającą poza płaszczyznę panelu, zaś kołnierz dolny jest zakończony kątowym profilem prowadzącym. W korzystnym wykonaniu klapy, wnęka progowa, panel dolny i panel pośredni są wykonane z płyt ogniochronnych, stanowiących płyty gipsowe zbrojone włóknem mineralnym, ewentualnie płyty gipsowo-kartonowe. Na wejściu wnęki progowej jest umieszczony kątownik prowadzący, a wieszak panelu dolnego jest połączony cięgnem z mechanizmem uruchamiającym umieszczonym w górnej części klapy. Ponadto panel dolny i panel pośredni mają wypełnienie z wełny mineralnej umieszczone w ramie z profili metalowych, do których są przykręcone płyty ogniochronne. Konstrukcja klapy według wynalazku umożliwia uzyskanie wysokiej odporności ogniowej i dymoszczelności. Przedmiot wynalazku przedstawiony jest w przykładzie wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia zamkniętą klapę przewałową pożarową w przekroju wzdłużnym, fig. 2 przedstawia klapę z fig. w przekroju poprzecznym przez panel górny, fig. 3 przedstawia szczegół A z fig. 1, fig. 4 przedstawia szczegół B z fig. 1, a fig. 5 przedstawia szczegół C z fig. 1. Jak przedstawiono na fig. 1, klapa przewałowa pożarowa składa się z nieruchomego panelu górnego 9 i dwóch paneli przesuwnych, pośredniego 10 i dolnego 11, osadzonych w równoległych prowadnicach pionowych. W górnej części klapy, obok panelu górnego 9, umieszczony jest mecha-
PL 204 783 B1 3 nizm uruchamiający 8 z wyzwalaczem termicznym 1. Dolną część klapy stanowi wnęka progowa 13. Klapa zabezpieczona jest od strony pomieszczenia kratką osłonową 5 z profilem poziomym falistym. Panel pośredni 10 i panel dolny 11 są wykonane z płyt ogniochronnych przykręconych do ramy z profili metalowych 14. Rama jest wypełniona wełną mineralną 16 typu Stroprock. Od zewnątrz panele są pokryte blachą ocynkowaną. Taką samą konstrukcję ma panel górny 9. Do listwy górnej panelu dolnego 11 przymocowany jest wieszak 7 przeznaczony na cięgno mocowane do mechanizmu uruchamiającego 8. Panel pośredni 10 jest zaopatrzony w łącznik oporowy 15 z ramieniem usytuowany nad panelem dolnym 11. Prowadnica panelu dolnego 11 jest zakończona na poziomie podstawy wnęki progowej 13 a prowadnica panelu pośredniego 10 jest zakończona w położeniu pośrednim pomiędzy wnęką progową 13 a dolną krawędzią panelu górnego 9. Na prowadnicach umieszczone są uszczelki ogniochronne 4, pęczniejące w wysokiej temperaturze. Rozmieszczenie uszczelek na prowadnicach jest pokazane na fig. 2. Uszczelnienie poziome szczelin między sąsiednimi panelami stanowią kołnierze blaszane, dolny 17 i górny 18, tworzące w skrajnym położeniu paneli uszczelnienie labiryntowe. Na kołnierze blaszane nałożone są uszczelki ogniochronne 4, pęczniejące w wysokiej temperaturze. Kołnierz dolny 17 jest zamocowany do listwy dolnej panelu górnego 9 i panelu pośredniego 10, a kołnierz górny 18 jest zamocowany do listwy górnej panelu pośredniego 10 i panelu dolnego 11. Listwa górna panelu pośredniego 10 i panelu dolnego 11, oraz listwa dolna panelu górnego 9 i panelu pośredniego 10, mają od strony uszczelnienia labiryntowego krawędź wzdłużną wystającą poza płaszczyznę panelu. Wystające krawędzie tych listew zamykają od góry i od dołu strefę uszczelnienia labiryntowego zwiększając jego odporność ogniowa. Tak wykonane uszczelnienie labiryntowe tworzy pod wpływem wysokiej temperaturze zamek przeciwdziałający wzajemnemu przemieszczaniu się paneli. Kołnierz dolny 17 zakończony jest kątowym profilem prowadzącym odchylonym na zewnątrz w celu zwiększenia szerokości szczeliny w którą wchodzi kołnierz górny 18. Szczegóły konstrukcji uszczelnia labiryntowego pokazane sana fig. 3 i fig. 4. Dolną część klapy stanowi wnęka progowa 13, w którą wchodzi dolna część panelu dolnego 11. Na ściankach wewnętrznych wnęki progowej 13 umieszczone są uszczelki ogniochronne 4. Wnęka progowa 13 wykonana jest z płyt ogniochronnych zespolonych, przy czym na wejściu wnęki umieszczony jest kątownik prowadzący 11. Kątownik ten zapewnia prawidłowe wprowadzenie panelu do wnęki i zabezpiecza przed uszkodzeniem uszczelki znajdujące się poniżej kątownika. Szczegóły uszczelnienia wnęki progowej 13 pokazane sana fig. 5. Umieszczony w górnej części klapy mechanizm uruchamiający 8 może być wyposażony w indywidualny napęd w postaci cylindra pneumatycznego 2 połączonego z butlą 3 ze sprężonym gazem. W dolnej części klapy, nad wnęką progową 13, jest umieszczony wyłącznik krańcowy 6 stanowiący część systemu monitorowania obiektu. Panele i wnęki progowe są wykonane z płyt ogniochronnych stanowiących płyty gipsowe zbrojone włóknem mineralnym, ewentualnie płyty gipsowokartonowe GKF. W zwykłych warunkach użytkowania panele przesuwne są podciągnięte na cięgnie w górne położenie, a ich dolne krawędzie są umieszczone w linii dolnej krawędzi panelu górnego 9. W przypadku pożaru i wysokiej temperatury następuje zadziałanie wyzwalacza termicznego 1 i urządzenia uruchamiającego 8. W klapie wyposażonej we własny napęd możliwe jest stosowanie klapy zamkniętej w zwykłych warunkach użytkowania. W tym przypadku po zadziałaniu wyzwalacza termicznego 1 następuje uruchomienie napędu i podciągnięcie paneli przesuwnych w górne położenie. Odporność ogniowa paneli wzrasta wraz z grubością płyt ogniochronnych i grubością warstwy wełny mineralnej zastosowanej jako wypełnienie paneli. Zastosowanie listew dolnych i górnych podwójnej grubości, wykonanych z płyt ogniochronnych, zwiększa odporność ogniową paneli w strefie najbardziej narażonej na działanie wysokiej temperatury. Podobny cel ma zwiększenie grubości płyt, z których jest wykonana wnęka progowa 13. Usytuowanie uszczelek ogniochronnych 4 na kołnierzach metalowych zapewnia ich równomierne pęcznienie na całej długości i szybkie zamknięcie uszczelnienia labiryntowego. Tak wykonana klapa pozwala na uzyskanie odporności ogniowej w klasach F0,5 do F2 i wyższej.
4 PL 204 783 B1 Zastrzeżenia patentowe 1. Klapa przewałowa pożarowa, złożona z nieruchomego panelu górnego, paneli przesuwnych osadzonych w równoległych prowadnicach pionowych, kraty osłonowej, mechanizmu uruchamiającego z wyzwalaczem termicznym, oraz uszczelnienia paneli, znamienna tym, że uszczelnienie poziome szczeliny między sąsiednimi panelami stanowią kołnierze blaszane, dolny /17/ i górny /18/, tworzące w skrajnym położeniu paneli przesuwnych uszczelnienie labiryntowe, przy czym kołnierz dolny /17/ jest zamocowany do listwy dolnej panelu, kołnierz górny /18/ jest zamocowany do listwy górnej panelu, zaś dolną część klapy stanowi wnęka progowa /13/ usytuowana na końcu prowadnicy panelu dolnego /11/, przy czym w szczelinie uszczelnienia labiryntowego i na ściankach wewnętrznych wnęki progowej /13/ umieszczone są uszczelki ogniochronne /4/, a ponadto panel dolny /11/ ma wieszak /7/ przymocowany do listwy górnej, zaś panel pośredni /10/ jest zaopatrzony w łącznik oporowy /15/ z ramieniem usytuowany nad panelem dolnym /11/. 2. Klapa według zastrz. 1, znamienna tym, że wnęka progowa /13/ jest wykonana z płyt ogniochronnych, przy czym na wejściu wnęki umieszczony jest kątownik prowadzący /12/. 3. Klapa według zastrz. 1, znamienna tym, że panel dolny /11/ i panel pośredni /10/ są wykonane z płyt ogniochronnych, przy czym wieszak /7/ panelu dolnego /11/ jest połączony cięgnem z mechanizmem uruchamiającym /8/ umieszczonym w górnej części klapy. 4. Klapa według zastrz. 3, znamienna tym, że panel dolny /11/ i panel pośredni /10/ mają wypełnienie z wełny mineralnej /16/, korzystnie w ramie z profili metalowych /14/, do których są przykręcone płyty ogniochronne. 5. Klapa według zastrz. 1, znamienna tym, że listwa górna i listwa dolna ma od strony uszczelnienia labiryntowego krawędź boczną wystającą poza płaszczyznę panelu, zaś kołnierz dolny /17/ jest zakończony kątowym profilem prowadzącym. 6. Klapa według zastrz. 1, znamienna tym, że uszczelki ogniochronne /4/ stanowią uszczelki pęczniejące w wysokiej temperaturze, przy czym w szczelinie uszczelnienia labiryntowego uszczelki umieszczone są na kołnierzach blaszanych. 7. Klapa według zastrz. 2 albo 3, znamienna tym, że płyty ogniochronne stanowią płyty gipsowe zbrojone włóknem mineralnym, ewentualnie płyty gipsowo-kartonowe.
PL 204 783 B1 5 Rysunki
6 PL 204 783 B1
PL 204 783 B1 7
8 PL 204 783 B1 Departament Wydawnictw UP RP Cena 2,00 zł.