ZARZĄDZANIE : ZARZĄDZANIE FINANSAMI PRZEDSIĘBIORSTW

PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA WE WŁOCŁAWKU PROGRAM NAUCZANIA 3 LETNICH (6 SEMESTRALNYCH) STUDIÓW ZAWODOWYCH KIERUNEK: ZARZĄDZANIE SPECJALNOŚĆ: ZARZĄDZANIE FINANSAMI PRZEDSIĘBIORSTW STUDIA NIESTACJONARNE rok akademicki 2011/2012 Spis treści: Lektorat języka angielskiego... 2 Technologia informacyjna... 3 Socjologia... 4 Filozofia... 4 Ochrona własności intelektualnej... 5 Nauki o organizacji... 6 Mikroekonomia... 7 Prawo... 9 Matematyka... 10 Podstawy zarządzania... 11 Statystyka opisowa... 13 Finanse... 15 Marketing... 15 Badania marketingowe... 17 Rachunkowość finansowa... 18 Zachowania organizacyjne... 19 Zarządzanie zasobami ludzkimi... 21 Finanse przedsiębiorstwa... 22 Informatyka w zarządzaniu... 23 Zarządzanie projektami... 24 Zarządzanie jakością... 25 Komunikacja interpersonalna i autoprezentacja... 27 Podstawy makroekonomii... 29 Finanse publiczne... 31 Rynek kapitałowy i pieniężny... 31 Marketing w handlu i usługach... 32 Zarządzanie funduszami UE... 33 Podstawy bankowości... 34 Finanse międzynarodowe... 35 Metody ilościowe w zarządzaniu... 36 Analiza finansowa... 37 Systemy podatkowe... 38 Ubezpieczenia... 39 Wykład do wyboru... 40 Seminarium dyplomowe... 40 1

Nazwa Kod 04.7 LJA 251 Ćwiczenia Lektorat języka angielskiego Liczba godzin w semestrze: 30 30 30 30 Punkty ECTS: 1 1 1 2 Podstawowy/średnio-zaawansowany (w zależności od stopnia zaawansowania danej grupy) Wiadomości nabyte w szkole średniej Student: rozumie wypowiedzi i wyrażenia oraz potrafi wypowiedzieć się w zakresie tematów związanych z: życiem codziennym, pogodą, obyczajami innych krajów, podróżowaniem, zakupami, jedzeniem, sportem, rozmową telefoniczną Student potrafi: -radzić sobie w sytuacjach komunikacyjnych, które mogą się zdarzyć podczas podróży, na lotnisku, w hotelu, restauracji, w sklepie, na ulicy, w czasie rozmowy telefonicznej -tworzyć krótkie wypowiedzi ( ustne lub pisemne) na tematy związane z : rodziną, wakacjami, codziennymi zajęciami, zwiedzaniem miejsc, spędzaniem wolnego czasu -opisać zamierzenia, doświadczenia, przeszłe zdarzenia, miejsca, przedmioty, osoby, marzenia Praca z tekstem, ćwiczenia gramatyczne, ćwiczenia w rozumieniu ze słuchu, dialogi w parach, dyskusja Podróżowanie, praca, jedzenie, zakupy, podróże służbowe, organizacje niosące pomoc - test - wypowiedź ustna - wypracowania - ćwiczenia praktyczne - ocenianie ciągłe 1. English File 2 student s book. 2. English File 2 workbook. 3. Słownik np.: Oxford Wordpower. 4. Gramatyka np. Oxford Practice Grammar. 2

Nazwa Kod 04.7 TIN 111 Ćwiczenia Technologia informacyjna Liczba godzin w semestrze: 30 Punkty ECTS: 2 Podstawowy Brak Student rozumie podstawowe pojęcia związane ze sprzętem komputerowym, systemami operacyjnymi oraz oprogramowaniem podnoszącym efektywność działania człowieka w przetwarzaniu i udostępnianiu danych (edytor tekstów, arkusz kalkulacyjny, baza danych). Student efektywnie wykonuje działania wymagające wykorzystania środków informatyki. Student potrafi dokonać analizy rozwoju narzędzi technologii informacyjnej i ich zastosowań w przykładowych dziedzinach zarządzania. Student w interaktywny sposób prezentować informacje wykorzystując w tym celu sieć Internet. Definiowanie podstawowych pojęć oraz ćwiczenia praktyczne z wykorzystaniem komputera. Prezentacje multimedialne podczas ćwiczeń oraz demonstracje oprogramowania użytkowego. System operacyjny Windows, zasady efektywnej pracy. Zarządzanie danymi dyskowymi, bezpieczeństwo przechowywania danych. Edytor tekstu - pisanie i edycja dokumentu, drukowanie dokumentu, formatowanie tekstu, style, układ strony, praca z tabelami i ramkami. Arkusz kalkulacyjny - wprowadzenie, edycja i formatowanie danych, tworzenie formuł i stosowanie własnych funkcji, sporządzanie wykresów, drukowanie dokumentów, Podstawowe pojęcia grafiki komputerowej formaty graficzne i zasady ich stosowania, podstawowe aplikacje grafiki rastrowej i wektorowej. Bazy danych podstawowe typy baz danych, zasady tworzenia baz danych z uwzględnieniem wydajności przeszukiwania. Zarządzanie danymi w bazie. Sieci komputerowe - organizacja, podstawowe pojęcia i sprzęt. Zasady działania sieci internet i korzystania z niej. Wszystkie ćwiczenia laboratoryjne są wspomagane materiałami udostępnianymi interaktywnie w sieci internet na specjalnie skonstruowanym portalu. Rozwiązanie każdego z ćwiczeń jest umieszczane na portalu i poddawane ocenie. Zakres wiedzy z danego tematu jest weryfikowany testem komputerowym przeprowadzanym w trakcie zajęć. Średnia ocen ze wszystkich ćwiczeń i testów stanowi ocenę końcową z przedmiotu. Literatura podstawowa: Informatyka Europejczyka. Technologia informacyjna, Autor: Witold Wrotek, HELION, ISBN: 83-7361-707-8 Podstawy technologii informacyjnej i informatyki w przykładach i 3

zadaniach, Beata Bylina, Jarosław Bylina, Jerzy Mycka, UMCS, ISBN: 978-83-227-2701-0, Literatura dodatkowa: Excel. Funkcje w przykładach, Krzysztof Masłowski, HELION, ISBN: 978-83-246-0026-7 Word 122 porady, praca zbiorowa, MIKOM, 2005 Nazwa Socjologia Kod 04.7 SOC 111 Wykład Liczba godzin w semestrze: 30 Punkty ECTS: 2 Podstawowy Wiadomości nabyte w szkole średniej Student potrafi: - posługiwać się aparatem pojęciowym umożliwiającym opis i porządkowanie różnych przejawów zjawisk społecznych; - dokonać samodzielnej analizy i refleksji nad rozwojem społecznym i bieżącymi aspektami życia społecznego. Wykład z użyciem foliogramów Geneza i przedmiot socjologii. Człowiek istotą społeczną Grupy i zbiorowości społeczne. Struktura społeczna Kontrola społeczna. Procesy i zmiany społeczne. Egzamin ustny 1. B. Szacka Wprowadzenie do socjologii. Oficyna Naukowa, Warszawa 2003. 2. N.Goodman Wstęp do socjologii, Zysk i S-ka, Poznań 1997. 3. Socjologia ogólna. Wybrane problemy. Praca zbiorowa pod redakcją J.Polakowskiej-Kujawy. Szkoła Główna Handlowa, Warszawa 1999. 4. Słownik socjologii i nauk społecznych pod redakcją Gordona Marshalla Wyd. Naukowe PWN Warszawa 2005. Nazwa Filozofia 4

Kod 04.7 FIL 111 Wykład Liczba godzin w semestrze: 30 Punkty ECTS: 2 Podstawowy Brak Student potrafi posługiwać się podstawowymi pojęciami filozoficznymi oraz rozumie znaczenie filozofii we współczesnym świecie. Filozofia jako nauka pojęcie, definicje, działy, źródła wiedzy. Podstawowe terminy filozoficzne. Filozofia różne kryteria podziału. Podstawy historii filozofii. Pisemne zaliczenie na ocenę po zakończeniu wykładów Obowiązkowe: A.B. Stępień, Wstęp do filozofii, Lublin 2007 J. Bańka, Wstęp do filozofii, Katowice 2001 J. Hartman, Wstęp do filozofii, Warszaw 2005 W. Tatarkiewicz, Historia filozofii, Warszawa 2002 Uzupełniające: W. Tyburski, A. Wachowiak, R. Wiśniewski, Historia filozofii i etyki do współczesności, Toruń 2002 Nazwa Ochrona własności intelektualnej Kod 04.7 OWI 331 Wykład Liczba godzin w semestrze: 15 Punkty ECTS: 3 5

Średnio-zaawansowany Podstawowe wiadomości z zakresu podstaw prawoznawstwa Student rozumie pojęcia i definicje dotyczące prawnej ochrony własności intelektualnej. Potrafi poddać analizie aspekty prawne ochrony własności intelektualnej Wykład Własność intelektualna pojęcia, definicje. Prawo autorskie podstawowe zagadnienia. Prawa autorskie osobiste, majątkowe. Ochrona własności przemysłowej. Wynalazki, wzory użytkowe, licencje, patenty. Wykorzystanie dóbr intelektualnych. Prawo prasowe podstawowe regulacje. Pisemne zaliczenie na ocenę po zakończeniu wykładów Obowiązkowe: R. Golat, Prawo autorskie i prawa pokrewne, Warszawa 2006 J. Barta (red.), Prawo autorskie, Warszawa 2007 J. Barta (red.), Zagadnienia prawa autorskiego, Zakamycze 2006 Uzupełniające: R. Golat, Dobra niematerialne: kompendium prawne, Bydgoszcz 2006 A. Szewc, G. Jyż, Prawo własności przemysłowej, Warszawa 2003 A. Szewc (red.), Leksykon własności przemysłowej i intelektualnej, Zakamycze 2003 Nazwa Nauki o organizacji Kod 04.7 NOR 111 Wykład, ćwiczenia Liczba godzin w semestrze: 15/30 Punkty ECTS: 5 Podstawowy Wiedza nabyta w szkole średniej Student rozumie istotę organizacji biznesowych, publicznych i społecznych; posiada wiedzę i praktyczne wskazówki dotyczące sprawnego funkcjonowania organizacji; rozróżnia zasady i formy współdziałania organizacyjnego; zna z problematykę zmian organizacyjnych; rozróżnia współczesne podsystemy organizacji, jak 6

jej architektura, nadzór korporacyjny oraz społeczna odpowiedzialność biznesu, a także cech organizacji przyszłości. Ponadto posiada umiejętności organizowania działań, pracy zespołowej oraz formułowania własnych opinii na bazie posiadanych informacji zgodnie z zasadami efektywności organizacji. Wykład audytoryjny wspomagany foliogramami, prezentacją multimedialną. Analiza case study, praca zespołowa, zespołowe rozwiązywanie różnych problemów organizacyjnych, dyskusja, prezentacje opracowywanych zagadnień. Przedmiot i ewolucja nauki o organizacji, definicja i podstawowe pojęcia związane z organizacją: teorie organizacji, typologia organizacji, cele organizacji, cechy organizacji, struktura i modele rozwoju organizacji. Organizacja jako system, grupy interesów oraz otoczenie organizacji. Prawno-organizacyjne i własnościowe formy zorganizowanego działania, tworzenie i przekształcanie organizacji. Zasoby materialne i niematerialne organizacji. Zmiany w organizacji. Efektywność organizacji, zasady organizowania i podstawy sprawnego działania: cechy, typologia, cykle działania zorganizowanego. Formy współdziałania organizacji oraz nowoczesne koncepcje organizacji (organizacja fraktalna, organizacja wirtualna, organizacja sieciowa, organizacja ucząca się i intelektualna. Społeczna odpowiedzialność biznesu. Przedmiot kończy się egzaminem na koniec semestru, do którego dopuszczany jest student po zaliczeniu ćwiczeń z tego przedmiotu. Student uzyskuje zaliczenie przedmiotu na bazie projektów wykonywanych na ćwiczeniach, które będą podsumowywały pewien zakres tematyczny. Ocena końcowa to średnia ocen uzyskanych z projektów. Na ocenę końcową wpływa również aktywność na zajęciach oraz frekwencja. 1. B. Kożuch, Nauka o organizacji, CeDeWu, Warszawa 2008. 2. S. Cyfert, K. Krzakiewicz, Nauka o organizacji, TNOiK Dom Organizatora, Poznań 2009. 3. S. Marek, M. Białasiewicz, Podstawy nauki o organizacji. PWE Warszawa 2007. 4. M. Bielski, Podstawy teorii organizacji i zarządzania, Wyd. C.H. Beck, Warszawa 2004. 5. M. Bielski, Organizacje, Wydawnictwo UŁ, Łódź 2001. 6. A. Bednarski, Zarys teorii organizacji i zarządzania, TNOiK, Toruń 2001. 7. A. Bednarski, Materiały pomocnicze do ćwiczeń z organizacji i zarządzania, Wyd. Naukowe UMK, Toruń 1996. 8. A. Czermiński, M. Czerska, B. Nogalski, R. Rutka, J. Apanowicz, Zarządzanie organizacjami, TNOiK, Toruń 2001. 9. M. Brzozowski, T. Kopczyński, J. Przeniczka, Metody organizacji i zarządzania, Wyd. AE w Poznaniu, Poznań 2001. 10. Z. Mikołajczyk, Techniki organizatorskie w rozwiązywaniu problemów zarządzania, PWE, Warszawa 1994. Nazwa Mikroekonomia 7

Kod 04.7 MIK 111 Wykład/Ćwiczenia Liczba godzin w semestrze: 15/30 Punkty ECTS: 6 Podstawowy Wiedza nabyta w szkole średniej Student posiada wiadomości merytoryczne i umiejętności służące do zrozumienia zasad działania głównych podmiotów w systemie ekonomicznym państwa. Student rozumie język nauk o gospodarce, który pozwala lepiej zrozumieć podstawowe kategorie ekonomiczne oraz wpływ czynników ekonomicznych na zarządzanie. Wykłady i dyskusje realizowanych na bieżąco tematów. Ćwiczenia i rozwiązywanie zadań. Wprowadzenie do mikroekonomii (Przedmiot i zakres. Historia pojawienia się rozwoju ekonomii, Metoda i narzędzia analizy ekonomicznej. Prawa i teorie ekonomiczne, Ekonomia pozytywna i normatywna); podstawowe pojęcia i prawa ekonomiczne (Rynek i podmioty gospodarki rynkowej; Popyt, podaż; Elastyczność popytu i podaży; Pojęcie, rodzaje i funkcje ceny; Rynkowe procesy dostosowawcze: równowaga rynkowa; model pajęczyny); rzadkość zasobów i możliwości produkcyjne; teoria zachowania gospodarstwa domowego (konsumenta); elementy teorii zachowań przedsiębiorstw (teorii produkcji); konkurencja doskonała i monopol pełny - analiza komparatywna; konkurencja monopolistyczna i oligopolistyczna; rynki czynników produkcji (Rynek pracy; Rynek kapitału; Rynek ziemi); elementy teorii dobrobytu (Równość i efektywność w gospodarce; efektywność w sensie Pareto; Zakłócenia i rozwiązanie "drugie po najlepszym"; Efekty zewnętrzne; Jakość, zdrowie i bezpieczeństwo). Zaliczenie całego przedmiotu nastąpi na podstawie egzaminu testowego po uzyskaniu zaliczenia z ćwiczeń. Ćwiczenia będą zaliczane na podstawie aktywności studentów (udział w dyskusji, samodzielna praca w czasie ćwiczeń - rozwiązywanie zadań, analiza przypadku itp.) oraz wyników powtórzeniowego sprawdzianu (przynajmniej jednego w każdym semestrze). 1. D. Begg, S. Fischer, R. Dornbusch, Mikroekonomia, PWE, Warszawa 2002. 2. D. Begg, P. Smith, Zbiór zadań, PWE, Warszawa 2002. 3. M. Rekowski, Wprowadzenie do mikroekonomii, Poznań 1994. Z. Wiszniewski, Mikroekonomia współczesna. Syntetyczne ujęcie, CEiRB, Warszawa 1994. 4. B. Klimaczak, Mikroekonomia, AE, Wrocław 1995. 5. B. Polszakiewicz (red.), Wybrane problemy ekonomii, UMK, 8

Toruń 1994. H. R. Varian, Mikroekonomia, PWN, Warszawa 1995. 6. J. Wiśniewski, Polimorfizm zasady racjonalnego gopodarowania, Toruń 1996. 7. E. Czarny, E. Nojszewska, Mikroekonomia, PWE, Warszawa 2000. Oraz prasa bieżąca Nazwa Prawo Kod 04.7 PRA 111 Wykład Liczba godzin w semestrze: 30 Punkty ECTS: 5 Podstawowy Wiadomości nabyte w szkole średniej Student rozumie podstawowe pojęcia prawne; rozróżnia poszczególne gałęzie prawa, zwłaszcza prawa cywilnego, handlowego, gospodarczego; potrafi wskazać źródła i metody odnajdywania przepisów. Student po zapoznaniu się z materią prawną potrafi ( bez względu na role społeczne pełnione w życiu) podejmować decyzje świadomie prawne, a przynajmniej niesprzecznych z prawem. Wykład przekaz ustny Wykład z przedmiotu Prawo obejmuje swym zasięgiem główne gałęzie obowiązującego w Polsce prawa: - pojęcia ogólne - prawo cywilne materialne - postępowanie cywilne - prawo handlowe (gospodarcze) publiczne i prywatne - prawo konstytucyjne - prawo karne materialne - prawo pracy - prawo administracyjne Egzamin pisemny 1. Wojciech Siuda Elementy prawa dla ekonomistów SCRIPTUM, POZNAŃ, 2005 r. 2. Cezary Kosikowski Publiczne prawo gospodarcze Polski i Unii Europejskiej Wyd. Prawnicze LexisNexis, WARSZAWA, 2004 r. 3. Zbigniew Salwa Prawo pracy i ubezpieczeń społecznych Wyd. Prawnicze LexisNexis, WARSZAWA, 2004 r. 4. Leszek Garlicki Polskie prawo konstytucyjne. Zarys wykładu LIBER, WARSZAWA, 2005 r. 5. Zbigniew Radwański Prawo cywilne - część ogólna C.H. BECK, WARSZAWA, 2004 r. 6. Witold Czachórski i in. Zobowiązania. Zarys wykładu LexisNexis, 9

WARSZAWA, 2005 r. 7. Andrzej Marek, Stanisław Waltoś Podstawy prawa i procesu karnego LexisNexis, WARSZAWA, 2005 r. Nazwa Matematyka Kod 04.7 MAT 111 Wykład, ćwiczenia Liczba godzin w semestrze: 15/30 Punkty ECTS: 9 Podstawowy Wiadomości nabyte w szkole średniej Student potrafi: - logicznie, sprawnie myśleć; - kojarzyć fakty i umiejętnie wyprowadzać prawidłowe wnioski z formalnych i modelowych założeń. - umiejętnie zastosować wiedzę matematyczną w ekonomii, informatyce i zarządzaniu. Wyprowadzenie twierdzeń. Przedstawienie i interpretacja przykładów. W trakcie ćwiczeń, po krótkim przypomnieniu kluczowych pojęć, studenci samodzielnie rozwiązują zadania odpowiednio dobrane do teorii przedstawionej na wykładzie. Przy napotkaniu trudności student konsultowany jest przez innych studentów oraz przez nauczyciela. 1. Rachunek zdań. Formy zdaniowe. Prawa działania na kwantyfikatorach. Pojęcie zdania. Funktory. Tautologje. Reguły wnioskowania. Predykaty. 2. Zbiory. Iloczyn kartezjański. Relacje. Zbiory (mnogości), podzbiory, działania na zbiorach, relacje dwuargumentowe. 3. Grupowanie i porządkowanie. Grupowanie, porządkowanie, klasyfikacja. Relacje i odwzorowania. Relacja, odwrotna relacja, składanie relacji, funkcja. 4. Przestrzeń wektorowa. Przestrzeń macierzy, wektorowa, podprzestrzeń. Operacje na wektorach i macierzach. Iloczyn skalarny i ortogonalność. Liniowa niezależność i baza przestrzeni. 5. Przekształcenie liniowe. Pojęcie, obraz, jądro, rząd i macierz przekształcenia liniowego. 6. Iloczyn skośny. Wyznacznik. Iloczyn zewnętrzny, wyznacznik i zorientowana obojętność. Obliczenia wyznacznika. 7. Równanie liniowe oraz ich własności. Macierz odwrotna. Obliczenie macierzy odwrotnej. Rozwiązanie układu równań liniowych metodą eliminacji Gaussa. 8. Ciągi liczbowe. Pojęcie ciągu. Ciąg ograniczony. Ciągi monotoniczne. Granica ciągu. Twierdzenie o granicy ciągu. Liczba e. Granica i ciągłość funkcji jednej zmiennej. Przykłady. 10. Rachunek różniczkowy funkcji jednej zmiennej. Iloraz różnicowy. 10

Pochodna. Różniczkowalność funkcji. Obliczanie pochodnych. Różniczka funkcji. Reguły de l Hospitala.. Monotoniczność i ekstrema funkcji.. Funkcja wypukła. Punkt przegięcia. 11. Zastosowania rachunku różniczkowego. Badanie przebiegu zmienności funkcji. Interpretacje i zastosowania pochodnej w ekonomii i zarządzaniu. Pochodna jako prędkość. Rachunek marginalny. Przykłady zastosowania. 12. Całka nieoznaczona. Całkowanie przez podstawienie. Całka logarytmiczna. Całka oznaczona. Całkowalność w sensie Riemanna. Własności całki oznaczonej. Podstawowe twierdzenia rachunku całkowego. Całka niewłaściwa. 13. Zastosowanie całki oznaczonej. Pole obszaru płaskiego. Objętość bryły obrotowej. Długość łuku krzywej. Średnie wartości w ekonomii. Stan zasobów w magazynie. Łączny zysk. Nadwyżka i strata producenta. 14. Rachunek różniczkowy funkcji wielu zmiennych. Funkcja wielu zmiennych. Granica i ciągłość. Pochodna kierunkowa i cząstkowa. Gradient funkcji, geometryczna interpretacja. Zastosowania w ekonomii. 15. Równania różniczkowe i różnicowe pierwszego i drugiego rzędu. Zastosowania w ekonomii i zarządzaniu. Przedmiot kończy się egzaminem pisemnym na ocenę po uzyskaniu zaliczenia z ćwiczeń. Zajęcia ćwiczeniowe zaliczane są na podstawie ocen uzyskanych przy rozwiązywaniu zadań oraz ocen z dwóch pisemnych sprawdzianów. Warunkiem koniecznym zaliczenia ćwiczeń jest uzyskanie pozytywnych ocen z obu sprawdzianów 1. R.Antoniewicz, A.Mistrzal, Matematyka dla studentów ekonomii, PWN, Warszawa 2003. 2. J. Banaś, Podstawy matematyki dla ekonomistów, WNT, Warszawa, 2005 3. R.G.D. Allen, Mathematical Analysis for Economists, Martins Press, New York, 1968. 4. Marian Matłoka, Matematyka dla ekonomistów, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań, 2003. 5. J. Abtowa, K. Piasecki, T. Różański, Z. Świtalski, Matematyka wspomagająca zarządzanie, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań 2002. 6. P. Davis, R. Hersh, Świat matematyki, Warszawa 1996. 7. M. Matłoka, Matematyka dla ekonomistów, Zbiór zadań. Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań, 2005. 1. J. Abtowa, Krzysztof Piasecki, Tadeusz Różański, Zbigniew Świtalski, Matematyka wspomagająca zarządzanie, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu 2002. 2. J. Kraszewski, Wstęp do matematyki, WNT 2007. 3. G. M. Fichtenholz, Rachunek różniczkowy i całkowy, t. I-III, PWN 1999. Literatura nadobowiązkowa: T. Bażańska, M. Nykowska, Matematyka w zadaniach dla wyższych zawodowych uczelni ekonomicznych, Oficyna Wydawnicza BRANTA 2005. L. Felix, Współczesny wykład matematyki elementarnej, PWN 1973. Zb. Semadeni, Matematyka współczesna w nauczaniu dzieci, PWN 1980. Nazwa Podstawy zarządzania Kod 04.7 PZA 221 Wykład, ćwiczenia 11

Liczba godzin w semestrze: 30/30 Punkty ECTS: 7 Podstawowy Wiadomości nabyte w szkole średniej oraz z przedmiotu nauki o organizacji Po ukończeniu zajęć student potrafi: zdefiniować pojęcia kierowania i zarządzania, wymienić i omówić podstawowe funkcje zarządzania w przedsiębiorstwie, formułować i hierarchizować cele, rozwiązywać podstawowe problemy zarządzania, wyodrębnić i przeanalizować obszary, na które należy zwracać uwagę, aby z sukcesem konkurować na rynku. Ponadto słuchacze potrafią wykorzystywać elementarne metody analizy i dopasowania organizacji do turbulentnego otoczenia. Student posiada umiejętności podejmowania podstawowych decyzji zarządczych w różnych sytuacjach na bazie posiadanych informacji oraz wyrobienie umiejętności pracy zespołowej. Przekaz ustny wspomagany foliami i prezentacją Power Point. Analiza case study, praca zespołowa, zespołowe rozwiązywanie różnych problemów zarządzania, dyskusja, prezentacje opracowywanych zagadnień. Podstawowe pojęcia dziedziny zarządzania: kierowanie, administrowanie, zarządzanie. Ogólne spojrzenie na proces zarządzania z punktu widzenia czterech podstawowych jego funkcji: planowania, organizowania, przewodzenia i kontroli. Teoria i historia zarządzania, historyczny kontekst zarządzania, spojrzenie klasyczne, behawioralne, ilościowe i integrujące na zarządzanie. Relacje między organizacją a otoczeniem. Globalny kontekst zarządzania. Proces planowania: cele organizacji, plany taktyczne i operacyjne. Planowanie strategiczne: formułowanie strategii, ogólne typy strategii, wdrażanie strategii. Proces podejmowania decyzji: typy decyzji, warunki podejmowania decyzji, grupowe podejmowanie decyzji (korzyści i wady grupowego podejmowania decyzji. Proces organizowania: struktura organizacyjna i jej elementyprojektowanie stanowisk pracy, grupowanie stanowisk pracy, relacje podporządkowania, układ władzy w organizacji proces delegowania, centralizacja i decentralizacja. Motywowanie pracownika do pracy: funkcje motywowania, zasady budowy sprawnego systemu motywowania. Proces kontrolowania: istota, cele, etapy procesu kontrolowania, formy kontroli operacji, formy kontroli organizacyjnej. Zarządzanie międzykulturowe. Podstawowe metody zarządzania. Przedmiot kończy się egzaminem pisemnym trwającym ok. godziny, po uzyskaniu zaliczenia z ćwiczeń. Student otrzymuje zaliczenie na bazie systematycznie wykonywanych prac zespołowych nad którymi studenci pracują podczas zajęć. Na ocenę wpływa również frekwencja na zajęciach. 12

R.W. Griffin, Podstawy zarządzania organizacjami, PWN, Warszawa 1998. P.F. Drucker, Praktyka zarządzania, MT Biznes, Warszawa 2005. S.P. Robbins, D.A. DeCenzo, Podstawy zarządzania, PWE, Warszawa 2002. A.K. Koźmiński, W. Piotrowski, Zarządzanie. Teoria i praktyka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007. Red. W. Kowalczewski, Zarządzanie współczesnym przedsiębiorstwem, Wyd. Akademickie DIALOG, Warszawa 2002. Z. Martyniak, Organizacja i zarządzanie, Oficyna wydawnicza: Drukarnia ANTYKWA s.c., Kraków-Kluczbork 2001. Z. Mikołajczyk, Techniki organizatorskie w rozwiązywaniu problemów zarządzania, PWN, Warszawa 1994 H. Bieniok, Metody sprawnego zarządzania, Placet, Warszawa 2001 Z. Martyniak, Nowe metody organizacji i zarządzania, Wyd. AE w Krakowie, Kraków 1998. J. Supernat, Techniki decyzyjne i organizatorskie, Kolonia Limited, Wrocław 2000. Nazwa Statystyka opisowa Kod 04.7 STA 221 Wykład, ćwiczenia Liczba godzin w semestrze: 15/30 Punkty ECTS: 4 Podstawowy Wiadomości nabyte w szkole średniej Student posiada umiejętności: - prezentacji i analizowania danych statystycznych obrazujących przebieg procesów społeczno-gospodarczych w skali mikro i makro; - obliczenia i interpretacji różnych miar i charakterystyk procesów stochastycznych modelujących procesy i zjawiska społecznogospodarcze; - logicznego i sprawnego praktycznego stosowania metod statystycznych w zarządzaniu i marketingu i informatyce; - prowadzenia badań statystycznych; - analizy i interpretacji danych statystycznych metodami opisowymi oraz wnioskowania statystycznego; - statystycznej analizy problemów dotyczących zarządzania Podanie materiału teoretycznego. Przedstawienie i interpretacja przykładów. Studia przypadków zastosowań statystyki opisowej w zarządzaniu. Nauczanie metodą projektów. Konwersatorium z zakresu wiedzy przedmiotowej omawianej na wykładzie. Samodzielne wyszukiwanie wiedzy w książkach i w Internecie 1. Podstawowe pojęcia statystyki. Rodzaje, etapy i przedmiot badań statystycznych. 13

2. Obserwacja statystyczna i opracowanie materiału statystycznego. Formy prezentacji danych: szeregi statystyczne, tablice statystyczne, graficzna prezentacja. 3.Położenie rozkładu materiału statystycznego - miary tendencji centralnej: średnia arytmetyczna, dominanta, kwantyle, decyle i centyle. Przykłady obliczeń miar tendencji centralnej. 4. Miary rozproszenia materiału statystycznego miary zróżnicowania rozkładu: rozstęp, wariancja, odchylenie standardowe i ćwiartkowe, obszar zmienności, klasyczny i pozycyjny współczynnik zmienności. Przykłady obliczeń miar rozproszenia. 5.Miary skośności i koncentracji materiału statystycznego: współczynnik skośności Pearsona, klasyczny i pozycyjny współczynnik asymetrii, współczynnik kurtozy i koncentracji wartości cechy. Przykłady obliczeń miar skośności i koncentracji. Podsumowanie. 6. Pojęcie skokowej i ciągłej zmiennej losowej. Zmienna losowa skokowa. Funkcja rozkładu i dystrybuanta (skumulowana funkcja rozkładu) skokowej zmiennej losowej. Wartość oczekiwana, wariancja i odchylenie standardowe skokowej zmiennej losowej. 7. Przykłady rozkładu skokowej zmiennej losowej: zerojedynkowy, dwumianowy Bernoulliego, Poissona, hypergeometryczny, wielomianowy, geometryczny. 8. Zmienna losowa ciągła. Funkcja rozkładu i dystrybuanta ciągłej zmiennej losowej. Wartość oczekiwana, wariancja i odchylenie standardowe ciągłej zmiennej losowej. Rozkład jednostajny i normalny. 9. Prawa wielkich liczb i twierdzenia graniczne. Podstawy wnioskowania statystycznego. Statystyka. Rozkład statystyki z próby. 10. Wybrane rozkłady statystyki z próby: średniej arytmetycznej, częstości, wariancji, różnicy średnich, róznicy częstości, ilorazu wariancji. 11. Analiza korelacyjna. Współczynniki Pearsona, Cramera i Spearmana. Sposoby badania związku statystycznego, wskaźniki i współczynniki korelacji. Test niezależności chi-kwadrat. Związek cech niemierzalnych. Przykłady analizy korelacyjnej. 12. Estymacja przedziałowa parametrów rozkładu: wartości oczekiwanej, wariancji, odchylenia standardowego i wskaźnika struktury. Minimalna liczebność próby. 13. Weryfikacja hipotez statystycznych. Parametryczne (dla wartości średniej, wskaźnika struktury, wariancji) i nieparametryczne (zgodności chi-kwadrat i Kolmogorowa) testy istotności. 14. Analiza regresji. Regresja liniowa i nieliniowa. Dopasowanie krzywej regresji do danych empirycznych. Przykłady analizy regresji. Szacowanie parametrów i dopasowanie funkcji regresji. 15. Analiza dynamiki zjawisk masowych. Mierniki dynamiki.. Wahania sezonowe, przypadkowe i tendencje rozwojowe. Przedmiot kończy się egzaminem pisemnym na ocenę, po uzyskaniu zaliczenia z ćwiczeń. Zajęcia ćwiczeniowe student zalicza poprzez opracowanie czterech projektów. Ocena aktywności na zajęciach. 1. M.Sobczyk, Statystyka, PWN, Warszawa,1995 2. J. Jówiak, J.Podgorski, Statystyka od podstaw, PWE, Warszawa 1994. 3. E.Dolny, K.Sienkiewicz, Podstawy statystyki, Toruńska Szkoła zaradzania, Toruń, 2000 4. A.D.Aczel, Statystyka w zarządzaniu, PWN, Warszawa, 2005 5. J. Greń, statystyka matematyczna. Modele i zdania, PWN, Warszawa 1994. 6. M.Sej-Kolasa, A.Zielińska, EXCEL w statystyce. Materiały do ćwiczeń, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej im.oskara Langego 14

we Wrocławiu, Wrocław 2004 7. B.Pulaska-Turyna, Statystyka dla ekonomistów, Difin, Warszawa 2005 8. Jówiak, J.Podgorski, Statystyka od podstaw, PWE, Warszawa 1994. Nazwa Finanse Kod 04.7 FIN 331 Wykład, ćwiczenia Liczba godzin w semestrze: 15/15 Punkty ECTS: 5 Podstawowy Studiowanie przedmiotu finanse wymaga od studenta podstawowej wiedzy w zakresie przedmiotów: mikroekonomia, makroekonomia, podstawy prawa gospodarczego, podstawy teorii zarządzania przedsiębiorstwem. Student rozumie podstawowe pojęcia i definicje nauk finansowych. Rozróżnia systemy finansowe w gospodarce, tj. system finansów przedsiębiorstw i system finansów publicznych. Posiada podstawową wiedzę o systemie bankowym i ubezpieczeń w gospodarce oraz na temat rynków pieniężnych i kapitałowych. Prezentacje multimedialne, dyskusje problemowe Finanse jako zjawisko ekonomiczne, pieniądz podstawą zjawisk finansowych, emisja i obieg pieniądza, pieniądz elektroniczny, waluta i zjawiska z nią związane, system pieniężny, strumienie i zasoby finansowe w gospodarce, system finansowy w gospodarce rynkowej, budżet państwa, budżety samorządów terytorialnych, system bankowy, rynki finansowe, funkcjonowanie rynku (giełdy) papierów wartościowych. Wykład kończy się egzaminem pisemnym, który zostanie przeprowadzony po zakończonych zajęciach. Zaliczenie ćwiczeń odbywa się na podstawie dwóch pisemnych prac sprawdzających oraz aktywności studentów w trakcie zajęć. Literatura obowiązkowa: 1. J. Ostaszewski, Finanse, Difin, Warszawa 2005. 2. Owsiak S., Podstawy nauki finansów, PWE, Warszawa 2002. 3. Kornik D., Kornik S., Podstawy finansów, WN PWN, Warszawa 2004. Literatura nadobowiązkowa: 1. Jarocka E., Finanse przedsiębiorstw, systemu bankowego, budżetowego, ubezpieczeń, Difin, Warszawa 2004. 2. Patrzałek L., Finanse samorządu terytorialnego, Wyd. AE im. Oskara Langego, Wrocław 2004. 3. Oręziak L., Finanse Unii Europejskiej, WN PWN, Warszawa 2004. Nazwa Marketing 15

Kod 04.7 MAR 221 Wykład/Ćwiczenia Liczba godzin w semestrze: 30/15 Punkty ECTS: 7 Podstawowy Wiadomości nabyte w szkole średniej. Po ukończeniu zajęć student: - rozumie czym jest marketing, rynek, zarządzanie marketingowe; zna rodzaje marketingu i rolę marketingu we współczesnym świecie, społeczną odpowiedzialność i etykę; - potrafi wymienić i omówić elementy marketingu-mix (produkt, cena, promocja, dystrybucja) ze wskazaniem na ich istotę, właściwość, zakres oraz warunki i konsekwencje stosowania; - potrafi zdefiniować pojęcie segmentacji rynku, omówić jej przyczyny, kryteria i zmienne segmentacyjne, warunki skutecznej segmentacji, wie na czym polega wybór rynku docelowego oraz pozycjonowanie produktu, potrafi określić niszę rynkową; - rozumie zasady i przebieg procesu komunikacji marketingowej; - zna pojecie satysfakcji klienta, metody jej pomiaru i zarządzania satysfakcją klienta. Wykład audytoryjny z wykorzystaniem pomocy audiowizualnych. Ćwiczenia: analiza case study, dyskusja, praca zespołowa. Istota i ewolucja marketingu. Rynek i jego podmioty. Otoczenie marketingowe przedsiębiorstwa. Rodzaje marketingu. Orientacje rynkowe przedsiębiorstw. Konsument i jego potrzeby. Segmentacja rynku i pozycjonowanie produktu. System marketingowych środków oddziaływania na nabywców marketing mix. Marketingowe kształtowanie produktu. Kształtowanie cen. Dobór systemu dystrybucji. Komunikacja marketingowa i jej struktura. Zarządzanie satysfakcją konsumenta. Systemy informacyjne w marketingu. Etyka w marketingu. Przedmiot kończy się egzaminem na koniec semestru, do którego dopuszczany jest student po zaliczeniu ćwiczeń z tego przedmiotu. Student uzyskuje zaliczenie na podstawie pracy na ćwiczeniach oraz projektów, które będą podsumowywały pewien zakres tematyczny. Ocena końcowa to średnia ocen uzyskanych z projektów. Na ocenę końcową wpływa również aktywność na zajęciach oraz frekwencja. N.M. Pazio, Podstawy marketingu, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskie, Warszawa 2007. L. Garbarski, I. Rutkowski, W. Wrzosek, Marketing, PWE, Warszawa 2008. Kompendium wiedzy o marketingu, red. nauk. B. Pilarczyk, H. Mruk, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2008. Ph. Kotler, Marketing, Rebis, Poznań 2005. H. Mruk (red. nauk.) Marketing - zagadnienia współczesne, Wydawnictwo Forum Naukowe: PASSAT, Poznań 2008. 16