Dane makroekonomiczne z Polski Produkcja przemysłowa dane GUS Produkcja przemysłowa i inflacja producentów, r/r 15,00% 10,00% 5,00% 5,8% 0,00% 0,6% -5,00% Produkcja przemysłowa, zmiana r/r Inflacja producentów, r/r Według danych GUS, produkcja przemysłowa w lipcu 2019 r. wzrosła o 5,8 % r/r, wobec spadku o 2,7 % r/r w czerwcu br. Poprawie dynamiki w ujęciu rocznym sprzyjał pozytywny efekt kalendarzowy (liczba dni roboczych w lipcu br. była większa o jeden, w porównaniu z analogicznym okresem 2018 r., podczas gdy w czerwcu br. efekt kalendarzowy był negatywny dwa dni robocze mniej niż przed rokiem). Istotne wahania dynamiki produkcji obserwowane w poszczególnych miesiącach skłaniają do przywiązywania większej uwagi do zmian poziomu produkcji w dłuższym okresie. Po siedmiu miesiącach tego roku tempo wzrostu produkcji przemysłowej wyniosło 5,1 % r/r (wobec 6,7 % r/r przed rokiem), z kolei produkcja budowlana w okresie siedmiu miesięcy wzrosła o 6,8 % r/r (wobec 21,4 % r/r przed rokiem). Nieco słabsze dane z gospodarki w tym roku sugerują, iż tempo wzrostu PKB w 2019 r. będzie niższe niż w 2018 r. (kiedy wyniosło 5,1 %). Warto jednak odnotować, iż stopniowe wyhamowanie tempa wzrostu jest zgodne z oczekiwaniami uczestników rynku i prognozami banku centralnego. Wraz z danymi o produkcji przemysłowej GUS opublikował dane o inflacji producentów. Wskaźnik cen producentów (ang. PPI Producer Price Index) ukształtował się w lipcu 2019 r. na poziomie 0,6 % r/r, wobec 0,5 % r/r w czerwcu br. Dane GUS, wskazujące na utrzymywanie się dynamiki inflacji producentów na niskim poziomie, nie powinny zmienić oczekiwań rynkowych odnośnie stabilizacji stóp procentowych NBP w kolejnych miesiącach. 1
Wydarzenia W minionym tygodniu GUS opublikował dane o przeciętnym zatrudnieniu i wynagrodzeniu w sektorze przedsiębiorstw, które są potwierdzeniem dobrej koniunktury na rynku pracy. Przeciętne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw, w których liczba pracujących przekracza 9 osób wyniosło 5 182,43 zł (wzrost o 7,4 % r/r), zaś tempo wzrostu zatrudnienia wyniosło 2,7 % r/r (wobec 2,8 % r/r w czerwcu br.). Z punktu widzenia polityki monetarnej, ubiegłotygodniowe dane nie powinny zmienić nastawienia większości przedstawicieli Rady Polityki Pieniężnej, którzy konsekwentnie opowiadają się za stabilizacją stóp NBP w najbliższych miesiącach. Taka ocena wynika m.in. stąd, iż raportowane przez GUS tempo wzrostu wynagrodzeń i zatrudnienia w okresie styczeń-lipiec 2019 r. wyhamowało (odpowiednio do 6,8 % r/r i 2,8 % r/r, wobec 7,3 % r/r i 3,7 % r/r w analogicznym okresie 2018 r.). Wydaje się, iż nie są to warunki, które przemawiałyby za podwyżką stóp procentowych. Za stabilizacją stóp NBP przemawia m.in. również fakt, iż wzrost wynagrodzeń i zatrudnienia nie przekłada się na znaczący wzrost wskaźnika inflacji bazowej (tj. po wyłączeniu cen żywności i energii), który jest postrzegany jako odzwierciedlający ruch cen, na które polityka pieniężna prowadzona przez bank centralny ma duży wpływ. Z danych NBP wynika, iż wskaźnik inflacji bazowej w lipcu br. ukształtował się na poziomie 2,2 % r/r (wobec 1,9 % r/r w czerwcu). Według danych opublikowanych w minionym tygodniu przez GUS sprzedaż detaliczna w cenach stałych wzrosła w lipcu br. o 5,7 % r/r, wobec 3,7 % r/r w czerwcu br. Dane o sprzedaży należy ocenić pozytywnie (konsumpcja pozostaje filarem wzrostu gospodarczego). Tym samym, wzrost spożycia indywidualnego powinien wspierać dynamikę PKB w III kwartale 2019 r. Według danych opublikowanych przez NBP, podaż pieniądza (M3) w lipcu 2019 r. zwiększyła się o 9,9 % r/r, wobec 9,3 % r/r wzrostu w czerwcu br. Z danych wynika, iż w lipcu zadłużenie gospodarstw domowych wyniosło 753,8 mld zł (wzrost o 6,8 % r/r), podczas gdy zadłużenie przedsiębiorstw w tym samym okresie ukształtowało się na poziomie 388,3 mld zł, tj. wzrosło o 3,6 % r/r. Stabilne tempo wzrostu podaży pieniądza jest jednym z argumentów za pozostawieniem stóp NBP bez zmian. W serwisie NBP opublikowano opis dyskusji na lipcowym posiedzeniu decyzyjnym RPP. Warto odnotować, iż na lipcowym posiedzeniu zgłoszono wniosek o podwyższenie podstawowych stóp procentowych NBP o 0,25 pp., który nie został jednak przyjęty (za podwyżką głosowało jedynie dwóch przedstawicieli RPP, tj. Eugeniusz Gatnar oraz Kamil Zubelewicz, wobec siedmiu głosów przeciw). W konsekwencji, stopy procentowe pozostały bez zmian. W opublikowanym opisie dyskusji na lipcowym posiedzeniu decyzyjnym powtórzono, iż w ocenie większości przedstawicieli Rady, w nadchodzących kwartałach prawdopodobna jest stabilizacja stóp procentowych, która sprzyja utrzymaniu polskiej gospodarki na ścieżce zrównoważonego wzrostu oraz pozwala zachować równowagę makroekonomiczną. Tak wyraźne deklaracje ze strony władz monetarnych powinny przełożyć się na oczekiwania rynkowe dotyczące utrzymania stóp procentowych NBP bez zmian w najbliższych miesiącach. GUS opublikował dane dotyczące koniunktury w przemyśle, budownictwie i handlu. W wynikach badania prezentuje się tzw. procent netto, który jest różnicą między odsetkiem odpowiedzi pokazujących przeciwne kierunki (np. poprawa lub pogorszenie koniunktury), co pozwala pokazać ogólną tendencję w danym sektorze. Z cyklicznego, ankietowego badania podmiotów gospodarczych wynika, iż w sierpniu br. oceny koniunktury w poszczególnych sektorach były podobnie jak przed miesiącem korzystne (dodatnie wartości wskaźników). Równocześnie jednak sierpniowe odczyty są niższe od zgłaszanych przed rokiem. W tym kontekście wyniki bieżącego badania ankietowego GUS (link) są sygnałem sugerującym umiarkowane spowolnienie tempa wzrostu PKB w 2019 r. (wobec 5,1 % wzrostu w 2018 r.). Według danych opublikowanych przez GUS, w sierpniu br. nastroje konsumenckie były gorsze niż w lipcu. Bieżący wskaźnik ufności konsumenckiej (BWUK) ukształtował się na poziomie 8,2 pkt (spadek o 0,8 pp. m/m ), zaś wskaźnik wyprzedzający, opisujący oczekiwane w najbliższych miesiącach tendencje konsumpcji wyniósł 3,9 pkt (spadek o 2,0 pp. m/m). Pomimo korekty, wartość wskaźników pozostała dodatnia, co oznacza przewagę pozytywnych ocen koniunktury wśród ankietowanych (więcej konsumentów nastawionych jest optymistycznie niż pesymistycznie). Wynik sierpniowego badania GUS zwiększa szanse na to, iż konsumpcja pozostanie filarem wzrostu gospodarczego w Polsce w najbliższych kwartałach. 2
Dane makroekonomiczne ze świata Inflacja konsumentów dane Eurostat Inflacja konsumentów, r/r 2,50% 2,00% 1,50% 1,00% 1,0% 0,50% 0,00% Według finalnych danych opublikowanych przez Eurostat, inflacja w strefie euro w lipcu 2019 r. wyniosła 1,0 % r/r, wobec 1,3 % r/r w czerwcu br. Spadek inflacji był konsekwencją m.in. spowolnienia dynamiki cen energii (w tym paliw) z 1,7 % r/r w czerwcu do 0,5 % r/r w lipcu. Warto odnotować, iż tempo wzrostu cen w strefie euro spowolniło do najniższego poziomu od 2016 r. Na tle innych państw UE, ceny w Polsce rosną w szybszym tempie (wskaźnik inflacji według metodologii stosowanej przez Eurostat wyniósł w lipcu 2,5 % r/r, wobec 1,4 % r/r średnio w Unii). Inflacja konsumentów w Polsce według metodologii unijnej (prezentowanej przez Eurostat) kształtowała się w lipcu br. na poziomie o 0,4 pp. niższym niż wskazuje GUS (2,9 % r/r). Różnice w prezentowanym poziomie inflacji w Polsce przez GUS (wskaźnik CPI) oraz przez Eurostat (wskaźnik HICP) wynikają z odmiennego systemu wag, który m.in. w systemie krajowym przypisuje mniejszy niż w systemie unijnym udział wydatków na transport (w tym paliwa) w wydatkach konsumentów. Biorąc pod uwagę zbieżność cyklu gospodarczego w Polsce i strefie euro, a także fakt, iż zarówno w strefie, jak i w Polsce zmiany inflacji w ostatnich latach są przede wszystkim konsekwencją wpływu czynników niezależnych od polityki monetarnej, wydaje się, iż również w naszym kraju dynamika inflacji w ujęciu rocznym spowolni w najbliższych miesiącach. 3
Rynki finansowe Rynek stóp procentowych 1,90% 1,85% 1,80% 1,79% 1,79% 1,81% 1,81% 1,85% 1,72% 1,70% 1,72% 1,64% 1,60% 1,64% 1M 3M 6M 9M 1Y 2019.08.16 2019.08.23 W minionym tygodniu rynkowe stawki WIBOR/WIBID w głównych tenorach zmieniły się w niewielkim stopniu (wykres obok). Brak sygnałów ze strony większości przedstawicieli Rady Polityki Pieniężnej o możliwych zmianach w poziomie stóp NBP w perspektywie najbliższych miesięcy powinien sprzyjać stabilizacji rynkowych stawek w kolejnych tygodniach. Najbliższe posiedzenie decyzyjne RPP odbędzie się w dn. 10-11 września 2019 r. Oczekuje się, iż stopy NBP pozostaną we wrześniu bez zmian. Średnie rynkowe stopy procentowe w okresie 19 23.08.2019 r. OKRES WIBOR EURIBOR LIBOR-USD LIBOR-CHF LIBOR-GBP 1M 1,64% -0,41% 2,16% -0,85% 0,71% 3M 1,72% -0,42% 2,15% -0,84% 0,76% 6M 1,79% -0,42% 2,04% -0,82% 0,80% 1Y 1,85% -0,39% 1,97% -0,72% 0,86% 4
Rynek walutowy 4,5 4,354 4,352 4,366 4,351 4,366 4,357 4,2 4,009 4,007 4,023 4,001 4,005 3,988 3,9 3,928 3,920 3,941 3,921 3,934 3,937 3,6 16.08 19.08 20.08 21.08 22.08 23.08 EUR/PLN USD/PLN CHF/PLN Na kierunek zmian naszej waluty nadal mają głównie wpływ czynniki zewnętrze. W tym kontekście (podobnie, jak w poprzednich tygodniach) warto pamiętać, iż nadal istotnym czynnikiem ryzyka dla rynków finansowych pozostaje przebieg negocjacji handlowych między USA a Chinami. Z punktu widzenia naszej waluty, dopóki dominują obawy o rozwój wydarzeń wokół tzw. wojen handlowych, aktywa postrzegane jako ryzykowne (waluty z rynków wschodzących) mają ograniczone pole do umocnienia. Na europejskich rynkach kluczowe znaczenie mają również wydarzenia związane z kryzysem politycznym w Wielkiej Brytanii, który jednak wpływa głównie na kurs funta w relacji wobec innych walut. WYSZCZEGÓLNIENIE 16.08.2019 23.08.2019 ZMIANA USD/PLN 3,9281 3,9371 0,2% EUR/PLN 4,3543 4,3572 0,1% CHF/PLN 4,0093 3,9876-0,5% 5
Rynek towarowy 106,0 Ceny surowców - dane indeksowe, 16.08=100 103,0 100,0 101,8 100,0 101,2 100,8 97,0 16.08 19.08 20.08 21.08 22.08 23.08 Ropa Złoto Srebro W ostatnim tygodniu cena ropy Brent wzrosła o 1,2 %. Pomimo zwyżki w ujęciu tygodniowym, perspektywy trwałych wzrostów cen ograniczają zarówno czynniki podażowe, w szczególności nadal wysokie wydobycie surowca w USA (12,3 mln baryłek dziennie w tygodniu zakończonym 16 sierpnia br., według danych amerykańskiej agencji E.I.A.), jak i osłabienie koniunktury gospodarczej na świecie w 2019 r. Powyższe uwarunkowania mogą determinować globalny układ sił podaży i popytu, doprowadzając w najbliższych miesiącach do utrzymywania się cen ropy poniżej poziomu 70 dolarów za baryłkę. Czynnikiem ryzyka dla takiego scenariusza jest m.in. rozwój sytuacji na Bliskim Wschodzie (Iran), a także w Afryce Północnej (Libia). Warto przypomnieć, iż średnia cena za baryłkę ropy Brent w okresie 01.01-23.08.2019 r. była o 7 dolarów, tj. o 9 % niższa niż przed rokiem. Prawdopodobnie niższy niż w 2018 r. średni poziom cen ropy na światowych rynkach powinien być jednym z czynników ograniczających tempo wzrostu cen konsumpcyjnych w Polsce w 2019 r. W tym kontekście, uwarunkowania zewnętrzne w najbliższych miesiącach powinny wzmacniać oczekiwania dotyczące stabilizacji stóp procentowych NBP. Data Cena ropy (USD/bbl) Cena złota (USD/oz.) Cena srebra (USD/oz.) 16.08 58,64 1513,75 17,08 19.08 59,74 1495,00 16,86 20.08 60,03 1506,85 17,12 21.08 60,30 1502,00 17,11 22.08 59,92 1498,60 17,01 23.08 59,34 1526,10 17,39 6
Rynek kapitałowy 27 400 2 450 26 500 2 350 25 600 2 250 24 700 2 150 23 800 2 050 WIG20 (prawa oś) Dow Jones (lewa oś) W ostatnim tygodniu WIG20 wzrósł o 1,9 %. Pomimo korekty, wydaje się, iż w warunkach utrzymywania się czynników ryzyka (związanych m.in. z wojnami handlowymi ), perspektywa trwałych zwyżek cen akcji na rynkach rozwijających się (do których zaliczana jest Polska) pozostaje mało prawdopodobna. Kalendarium Kalendarium na najbliższy tydzień (26-30.08.2019 r.) Data Kraj Wskaźnik makro Okres 30 sierpnia Polska 30 sierpnia Polska Produkt Krajowy Brutto, zmiana r/r Inflacja konsumentów (tzw. szybki szacunek), r/r II kw. 2019 Wartość poprzednia 4,7%* VIII 2,9% * według tzw. szybkiego szacunku GUS, PKB w II kw. 2019 r. wzrósł o 4,4% r/r DEPARTAMENT PLANOWANIA I ANALIZ Daniel Piekarek Analityk Makroekonomiczny, tel.: 22 539-54-97 Niniejsze opracowanie zostało sporządzone wyłącznie w celu informacyjnym i nie może być traktowane jako doradztwo ani porada inwestycyjna. W szczególności nie może być traktowane jako oferta ani propozycja zawarcia jakiejkolwiek transakcji, jak również nie jest formą reklamy ani ofertą sprzedaży jakiejkolwiek usługi świadczonej przez Bank BPS S.A. Przedstawione opinie i komentarze są niezależnymi opiniami Banku BPS S.A. i pozostają aktualne wyłącznie w momencie ich wydania. Przy ich opracowaniu wykorzystano źródła informacji, które są uważane za wiarygodne i dokładne, jednak zastrzegamy, iż mimo to mogą być one niekompletne lub skrócone. Niniejszy dokument stanowi własność Banku. Kopiowanie i rozpowszechnianie niniejszego dokumentu w całości lub w części możliwe jest wyłącznie po uprzednim uzyskaniu pisemnej zgody Banku. 7