(Republika Federalna Niemiec) Podstawowe informacje o państwie Republika Federalna Niemiec - jest państwem związkowym, co oznacza że składa się 16 państw związkowych zwanych landami. Stolicą Niemiec jest Berlin. Powierzchnia kraju wynosi 356m 2, a liczba mieszkańców około 82 mln. Niemcy sąsiadują od północy z Danią, od wschodu - z Polską i Czechami, od południa z Austrią i Szwajcarią, od zachodu z Francją, Luksemburgiem, Belgią i Holandią. Językiem urzędowym jest język niemiecki. Niemcy są krajem założycielskim Unii Europejskiej (25 marca 1957 roku). Flaga Godło Waluta Od 1 stycznia 2002 roku w Niemcy posługują się wspólną europejską waluta euro. Hymn Das Lied der Deutschen ( Pieśń Niemców ) to hymn państwowy Niemiec. 1
2
Sztuka Niemiec Najstarsze ślady sztuki z terenu Niemiec pochodzą właśnie z epoki paleolitu. W drugim tysiącleciu p.n.e. istniały tam plemiona celtyckie, germańskie oraz plemię kultury łużyckiej. Właśnie z tego okresu pochodzą odnajdowane na terenie Niemiec otoczaki czy groty strzał wykonane z kamienia. Kolejni władcy Imperium Rzymskiego omijali Germanów uważając ich za nieucywilizowane nacje, a zamieszkiwane przez nich tereny za nieprzyjazne, co jednak nie przeszkodziło temu, aby w I -IV w. n.e. obszary południowo - zachodnich Niemiec znalazły się w kręgu oddziaływania sztuki rzymskiej (układy urbanistyczne miast i zachowane fragmenty budowli w Trewirze, Moguncji, Ratyzbonie). Od końca VIII w. do początków X w. dominowała w Niemczech sztuka karolińska, łącząca inspiracje antyczne z cechami sztuki wczesnochrześcijańskiej. Budowano kościoły na planie podłużnym z rozbudowaną częścią zachodnią (tzw. westwerk), często dwuchórowe (Fulda), wznoszono klasztory (Lorsch), a także założenia rezydencjonalne (pałac Karola Wielkiego w Akwizgranie, z ośmioboczną kaplicą). Wysokim poziomem artystycznym odznaczało się malarstwo miniaturowe. Od około połowy X do połowy XI w. występowała sztuka ottońska, kontynuująca tradycje karolińskie, lecz stopniowo uwalniająca się od wzorców starożytnych (kościoły w Gernrode i św. Michała w Hildesheim), rozwijała się rzeźba w brązie (krucyfiksy, drzwi w Hildesheim) oraz malarstwo miniaturowe (Ewangeliarz Ottona III) i ścienne. Sztuka romańska znalazła najpełniejsze odbicie w architekturze monumentalnych, wielkich katedr (Spira, Moguncja, Maria Laach). Wybitnymi dziełami kamiennej rzeźby XIII w., w których znalazły odbicie wpływy wczesnogotyckiej sztuki francuskiej są dekoracja katedry w Bambergu (Jeździec bamberski) i Naumburgu (figury fundatorów). Inspiracje francuskie były obecne w licznych kościołach gotyckich (katedry w Marburgu i Kolonii), na północy wykształcił się typ ceglanej bazyliki (kościół Panny Marii w Lubece), dla terenów Westfalii charakterystyczne były kościoły halowe, o nawach jednakowej wysokości, np. w Soest), takie założenia przestrzenne od drugiej połowy XIV w. stały się najbardziej popularne w całych Niemczech (Schwäbisch Gmünd, Landsthut, Annaberg). Artyści niemieccy oddawali się również takiej dziedzinie sztuki jaką była iluminacja, czyli ozdabianie manuskryptów, wykonywanie kunsztownych ilustracji, malowanie miniatur oraz zdobień w książkach, które wtedy przepisywało się ręcznie. 3
4
Kuchnia Stereotypowo opisuje się kuchnię niemiecką jako ciężką, bez polotu, w której najpopularniejszymi daniami są potrawy z wieprzowiny, kartofli i kapusty. Jak to zwykle ze stereotypami bywa, te także są krzywdzące, Niemcy bowiem mają do zaoferowania smakoszom znacznie więcej, niż tylko kiełbasę z kiszoną kapustą. Sztuka kulinarna Niemiec przed długi czas rozdrobnienia państwowego rozwijała się bardziej lokalnie, niż globalnie. Dzięki temu każdy land, każde niemal miasto słynie ze swych specjalności. W Niemczech mawia się, iż na północy kraju mieszkają wielbiciele ryb, środek zamieszkują amatorzy kiełbasek oraz oszczędne gospodynie (te, które wyspecjalizowały się w najróżniejszych potrawach jednogarnkowych), na południu zaś króluje golonka z kapustą. Osobne miejsce zajmuje Alzacja, która kulinarnie więcej ma wspólnego z Francją kuchnia jest tam bardziej subtelna i wyrafinowana, związana z produkowanym w regionie winem. Kto lubi dobrze zjeść i ceni sobie pełen talerz, ten w Niemczech nie dozna rozczarowania. Słynne na cały świat ogromne porcje jedzenia nie są kojarzone jedynie z niemieckim apetytem, ale przede wszystkim z tradycyjną gościnnością żaden gość nie mógł siedzieć głodny, a niemieckiej gospodyni nie wypadało skąpić na jedzeniu. We wspomnianym wyżej stereotypie (jak w każdym) jest także ziarno prawdy Niemcy rzeczywiście chętnie jedzą wieprzowinę, ziemniaki i kapustę. Kiełbaski wszelkich odmian białe, surowe, pikantne, doprawiane curry są popularnym ulicznym jedzeniem: opiekane na przenośnych rusztach, podawane w chrupiących bułkach z różnymi odmianami musztardy. Równie wielkim powodzeniem cieszy się turecki kebab, którym imigranci z Turcji podbili nie tylko Niemcy, ale i całą Europę. Golonki bawarskie pieczone tak długo, aż skórka będzie ciemnozłota i chrupiąca, podawane z kartoflami i duszoną kiszoną kapustą są celem podróży koneserów z całego świata. Ale nie tylko wieprzowina znalazła w Niemczech uznanie - niemieckie pieczone gęsi i kaczki z nadzieniem nie mają sobie równych; Berlin z kolei dał swe imię daniu ze smażonej cielęcej wątróbki z krążkami podsmażonych na złoto jabłek i cebulką (Berliner Leber). Do mięsa podaje się nie tylko ziemniaki (przyrządzane zresztą na wiele sposobów), lecz także rozmaite kluski i knedle: drobne kluseczki z mąki i jajek (Spätzle), okrągłe pyzy z gotowanych ziemniaków (Kartoffelklöße), knedle z bułki z boczkiem (Knödel), kluski smażone na maśle itp. Nie gardzą Niemcy i świeżą rybą oprócz śledzi, szczególnie chętnie jadają pstrągi (przede wszystkim na południu, w Bawarii), łososie (niegdyś pływały nawet w Renie ) i węgorze, zarówno świeże, jak i wędzone. Najsłynniejszym niemieckim deserem jest czekoladowy tort z wiśniami i bitą śmietaną ze 5
Szwarcwaldu (Schwarzwälder Kirschtorte) i jeśli będziecie akurat w tej pięknej krainie, koniecznie go spróbujcie (choć, prawdę mówiąc, można go zjeść w każdej szanującej się cukierni niemieckiej). Jeśli z kolei droga zaprowadzi was do Akwizgranu (Aachen) lub Norymbergi (Nürnberg), pamiętajcie o niezrównanych piernikach specjalności tych dwu miast. W okresie bożonarodzeniowym będziecie zadziwieni różnorodnością małych ciasteczek, jakie są wypiekane z tej okazji, spróbujcie też świątecznej strucli z bakaliami i marcepanem (Weihnachtstollen). Wynalazki: detergent. Kalendarz świąt w Niemczech 1 6 Styczeń Styczeń wielkanoc Marzec/Kwiecień 1 Nowy Rok Trzech Króli Święto Pracy Maj Zielone Świątki Maj/Czerwiec Boże Ciało Maj/Czerwiec 15 W. N.M.P. Sierpień 26 3 31 Święto Zjednoczenia Święto Narodowe Niemiec w 1990 r. Październik Październik Święto Reformacji Październik 1 25 Wszystkich Św. 26 Boże Narodzenie Boże Narodzenie Listopad Grudzień Grudzień 1 stycznia: Nowy Rok. 6 stycznia: Święto Trzech Króli (tylko w Bawarii i Badenii-Wirtembergii). Marzec/kwiecień: Wielki Piątek, Niedziela Wielkanocna oraz Poniedziałek Wielkanocny. 1 maja: Międzynarodowe Święto Pracy. 6
Maj/czerwiec: Zielone Świątki oraz Poniedziałek po Zielonych Świątkach.. Maj/czerwiec: Boże Ciało (tylko w Bawarii, Badenii-Wirtembergii, Hesji, Nadrenii- Palatynacie, Północnej Nadrenii-Westfalii i Saarze). 15 sierpnia: Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny (tylko w Bawarii i Saarze). 3 października: Święto Zjednoczenia Niemiec w 1990 r. 31 października: Święto Reformacji dzień ustawowo wolny w Brandenburgii. 1 listopada: Wszystkich Świętych (tylko w Bawarii, Badenii-Wirtembergii, Nadrenii- Palatynacie, północnej Nadrenii-Westfalii i Saarze). 25 i 26 grudnia: Boże Narodzenie. Boże Narodzenie w Niemczech Niemcy nie obchodzą Wigilii, dzieci znajdują prezenty w Boże Narodzenie. Na stole pojawia się pieczona gęś, kaczka lub indyk, pieczona kiełbasa i sałatka ziemniaczana. Na świątecznym stole nie może też zabraknąć potraw z kapusty. Później króluje strucla z bakaliami, pierniki i drobne ciasteczka. Boże Narodzenie w Niemczech jest świętem spędzanym w gronie rodziny i przyjaciół. 7
Słowniczek niemiecki Hallo, ich heiße Martin. Wie heißt Du? Julia. Woher kommst Du? Aus Berlin. Und Du? Aus Wien. Wie alt bist Du? Vierzehn. Tschüss! Bis bald. Ja. Nein. Das verstehe dich nicht. Ich liebe Dich. Danke. Entschuldigung. Ein Eis bitte. polski Cześć, nazywam się Marcin. A ty? Julia. Skąd jesteś? Z Berlina, a ty? Z Wiednia. Ile masz lat? Czternaście. Do widzenia. Cześć. Tak. Nie. Nie rozumiem. Kocham Cię. Dziękuję. Przepraszam. Poproszę o lody 8