SZCZEPIENIA OCHRONNE U DOROSŁYCH lek. Kamil Chudziński Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii CSK MSW w Warszawie 10.11.2015

Szczepionki Zabite lub żywe, ale odzjadliwione drobnoustroje/toksyny + adjuwanty (dodatki) Wywoływanie odporności ( uczenie się szybszego rozpoznawania drobnoustroju w razie zakażenia) Szczepionki swoistne (większość) Szczepionki nieswoiste (preparaty wzmacniające odporność kontrowersyjne)

Szczepienia - przeciwwskazania Ostre choroby przebiegające z gorączką (ale nie błahe infekcje przeziębieniowe) Zaostrzenie chorób przewlekłych Uczulenie na składniki szczepionki (uwaga alergia na białko kurze) Ciężkie zaburzenia odporności Ciąża (szczepionki żywe) A WIEK?!

PODESZŁY WIEK NIGDY NIE JEST PRZECIWWSKAZANIEM JEST WRĘCZ WSKAZANIEM DO WIELU SZCZEPIEŃ.

Dlaczego? Wraz z wiekiem obniża się naturalna odporność Wzrasta liczba chorób przewlekłych Częstsze hospitalizacje (szpital jako rezerwuar zakażeń) Czyli: Wzrasta ryzyko infekcji i ich powikłań, a tym samym zgonu.

Przyczyny zgonów w Europie (stan na VI 2015)

Szczepienia szczególnie ważne u osób starszych: Grypa Pneumokoki Wirusowe zapalenie wątroby typu B

Przypomnienie

Szczepienie p/grypie martwe cząstki wirusa z poprzedniego sezonu (duża zmienność wirusa grypy co roku) Podanie 1x w roku najlepiej w okresie jesiennym Zawiera białko jaja kurzego (uwaga na uczulenia) Zmniejsza ryzyko zachorowania na grypę i infekcje paragrypowe Zmniejsza przede wszystkim ryzyko śmiertelnych powikłań grypy Małe ryzyko niepożądanych odczynów poszczepiennych

Szczepienia p/grypie - wskazania Osoby >65 rż. Osoby z chorobami przewlekłymi (przede wszystkich chorobami układu oddechowego, układu krążenia, po zawale serca, udarze mózgu, cukrzycą, palacze tytoniu) Osoby mające kontakt codzienny z dużą liczbą innych osób (np. pracownicy ochrony zdrowia, szkolnictwa etc.) Osoby ze zmniejszoną odpornością(np. po przeszczepieniu narządu, z chorobami krwi, przyjmujące przewlekle sterydy)

Szczepienie p/pneumkokom Pnemokoki (Streptococcus pneumoniae) zjadliwa bakteria wywołująca ciężkie zakażenia przede wszystkim układu oddechowego w tym zakażenia uogólnione (sepsa) Najczęstsza infekcyjna przyczyna zgonu na świecie (zapalenie płuc)

Szczepienia p/pneumokokom - wskazania Osoby z chorobami przewlekłymi (przede wszystkich chorobami układu oddechowego, układu krążenia, cukrzycą, palacze tytoniu, nowotwory) Osoby ze zmniejszoną odpornością(np. po przeszczepieniu narządu, z chorobami krwi, przyjmujące przewlekle sterydy)

Wirusowe zapalenie wątroby typu B (WZW B) Kontakt z krwią i wydzielinami Najbardziej zakaźny wirus spośród wirusów przenoszonych drogą krwi Często bezobjawowy przebieg przez wiele lat, aż do momentu powstania marskości i/lub raka wątroby Szczepienie zapobiega zakażeniu praktycznie w 100 % Od wielu lat w Polsce szczepione są już noworodki

Szczepienie p/ WZW B 3 dawkowe: 0 1 6 miesięcy Daje praktycznie 100% odporność Nie ma wskazań do doszczepiania się po pełnym cyklu szczepienia nawet wiele lat temu (za wyj. Osób z deficytem odporności) Nie można odmówić wykonania operacji mimo braku szczepienia, ale rośnie wówczas ryzyko zakażenia

Inne szczepienia u seniorów Brak jednolitych wytycznych Szczepienia według potrzeby (np. szczepienia przed wyjazdem do tropików) Propozycje: Tężec? Ospa wietrzna i pólpasiec? WZW A?

ILE ZAPAMIĘTALIŚMY 1. Która z poniższych sytuacji nie jest przeciwskazaniem do szczepienia? a/ rak płuca b/ astma z obecnym zapaleniem płuc c/ uczulenie na składnik szczepionki d/ ciężki niedobór odporności

2. Szczepienie p/grypie: a/ należy powtarzać co 5 lat b/ przeciwwskazane jest u osób >80 rż. c/ chroni całkowicie przed zachorowaniem na grypę d/ wszystkie odpowiedzi nieprawidłowe 3. Najczęstszą przyczyną śmierci z powodu infekcji na świecie są: a/ zapalenia oskrzeli b/ zapalenia płuc c/ zapalenia opon mózgowo rdzeniowych d/ zakażenia układu moczowego

4. Wskaż zdanie prawdziwe: a/ skuteczność szczepień u seniorów jest mniejsza niż u dzieci b/ wiek może być przeciwwskazaniem do szczepionek żywych c/ wszystkie szczepienia u dorosłych są płatne d/ szczepienie przeciw WZW typu B jest wskazane przez zabiegami chirurgicznymi 5. Szczepieniem którego nie wykonuje się u osób starszych jest szczepienie przeciwko: a/ tężcowi b/ pneumokokom c/ ospie wietrznej i półpaścowi d/ gruźlicy Odp. 1a 2d 3b 4d 5d

Pytania? Wątpliwości?

Dziękuję za uwagę Kontakt: kamil_chudz@o2.pl