SYTUACJA SPOŁECZNO-GOSPODARCZA W KRAJACH OECD W 2011 R. 1 Kraje OECD: należące do Unii Europejskiej: Austria (AT), Belgia (BE), Dania (DK), Estonia (EE), Finlandia (FI), Francja (FR), Grecja (EL), Hiszpania (ES), Irlandia (IE), Luksemburg (LU), Niderlandy (NL), Niemcy (DE), Polska (PL), Portugalia (PT), Republika Czeska (CZ), Słowacja (SK), Słowenia (SI), Szwecja (SE), Węgry (HU), Wielka Brytania (UK), Włochy (IT); pozostałe kraje członkowskie: Australia (AU), Chile (CL), Kanada (CA), Islandia (IS), Izrael (IL), Japonia (JP), Meksyk (MX), Norwegia (NO), Nowa Zelandia (NZ), Republika Korei (KR), Stany Zjednoczone (US), Szwajcaria (CH), Turcja (TR).
2 T. 01. PRODUKT KRAJOWY BRUTTO a (ceny stałe) Wykres 01. PRODUKT KRAJOWY BRUTTO a W KWARTAŁACH 2011 R. (okres poprzedni =100) I -III IV-VI VII-IX X-XII I -III IV-VI VII-IX 105,0 104,0 OECD 102,6 103,5 103,4 103,1 102,5 101,7 101,7 AT 100,7 102,4 103,2 103,4 104,4 104,1 102,9 AU 102,5 103,0 102,5 102,4 101,1 101,9 102,5 BE 101,9 102,9 102,1 102,1 102,9 102,2 101,7 CA 102,1 103,6 103,8 103,3 102,8 102,1 102,4 CH 102,4 102,9 102,8 102,8 102,4 102,2 101,5 CL 101,4 106,2 106,8 106,0 109,7 106,3 104,6 CZ 100,9 103,0 103,3 103,0 102,8 102,0 101,2 DE 102,4 104,1 104,0 103,8 104,6 102,9 102,6 DK 98,5 101,6 103,0 102,2 102,2 101,7 100,0 EE 95,7 102,5 105,1 106,2 109,5 108,4 108,3 EL 97,2 96,9 95,9 92,6 94,5.. ES 98,7 100,0 100,4 100,7 100,9 100,8 100,8 FI 100,9 104,8 103,4 105,4 104,9 101,9 102,7 FR 101,0 101,5 101,6 101,4 102,2 101,7 101,5 HU 99,2 100,9 102,5 102,5 101,9 101,7 101,5 IE 99,0 99,2 100,1 100,0 100,2 102,1 99,8 IL 94,1 93,8 96,6 99,7 104,0 102,1 105,1 IS 104,0 105,0 105,3 105,9 105,8 105,2 104,9 IT 101,0 101,6 101,5 101,6 100,8 100,7 100,2 JP 104,9 104,5 105,2 103,3 100,0 98,3 99,2 KR 108,4 107,3 104,4 104,7 103,9 103,4 103,6 LU 100,6 104,3 102,0 103,9 102,9 100,5 101,1 MX 105,1 107,3 105,1 104,2 104,3 103,6 104,4 NL 100,5 102,4 101,7 102,0 102,3 101,8 101,3 NO 100,3 101,2 99,4 101,6 100,3 100,5 103,7 NZ 101,3 101,5 101,4 100,9 101,3 101,1 101,9 PL 103,2 103,7 104,8 104,1 104,5 104,6 104,2 PT 101,7 101,6 101,3 101,0 99,5 99,0 98,3 SE 102,9 104,5 106,8 107,1 105,8 104,8 104,6 SI 99,7 101,5 101,6 102,2 101,9 100,7 99,9 SK 105,0 104,5 104,1 103,4 103,4 103,4 103,2 TR 111,4 109,9 106,9 109,8 111,0 108,1 108,5 UK 101,2 102,5 103,0 101,7 101,7 100,6 100,5 US 102,2 103,3 103,5 103,1 102,2 101,6 101,5 103,0 I-III IV-VI VII-IX 102,0 101,0 100,0 99,0 98,0 97,0 96,0 W większości krajów członkowskich OECD w kolejnych kwartałach 2011 r. obserwowano spowolnienie tempa wzrostu produktu krajowego brutto. W rezultacie PKB dla krajów OECD ogółem w III kwartale ub. roku zwiększył się o 1,7% skali roku (wobec 2,5% w pierwszym i o 1,7% w drugim kwartale). Najwyższą dynamiką charakteryzowały się Turcja oraz Estonia, gdzie wzrost wyniósł odpowiednio 8,5% oraz 8,3%. Relatywnie wysokie tempo wzrostu produktu krajowego brutto notowano także w Izraelu, Islandii, Szwecji, Chile oraz Meksyku (w granicach od 5,1% do 4,6%). W Polsce, po nieznacznym przyspieszeniu tempa wzrostu PKB w pierwszej połowie 2011 r., w trzecim kwartale odnotowano jego niewielkie zwolnienie i wzrost PKB w ujęciu rocznym wyniósł 4,2%. Poprawę dynamiki produktu krajowego brutto w dwóch kolejnych kwartałach 2011 r. obserwowano w Australii i Norwegii, gdzie w III kwartale 2011 r. w ujęciu rocznym zwiększył się odpowiednio o 2,5% i 3,7% wobec odpowiednio 1,9% i 0,5% w poprzednim kwartale. W Niemczech wzrost PKB był rezultatem m.in. pozytywnego wpływu handlu zagranicznego. W Stanach Zjednoczonych w ostatnich kwartałach obserwowano spowolnienie dynamiki produktu krajowego brutto w skali roku czemu nie zapobiegło obniżenie w porównaniu z 2010 r. bardzo niskich stóp procentowych (z 0,5% do 0,4%). Spośród krajów OECD w największym stopniu zmniejszył się PKB w Grecji i Portugalii. Niewielki spadek produktu krajowego brutto w drugim i trzecim kwartale 2011 r. obserwowano również w Japonii (o 1,7% i o 0,8%), gdzie trudności gospodarcze były w dużej mierze rezultatem zniszczeń wywołanych trzęsieniem ziemi i tsunami. Nieznaczne obniżenie PKB w III kwartale odnotowano także w Słowenii i Irlandii, gdzie trudności wynikają m.in. z konieczności obsługi wysokiego deficytu w sektorze instytucji rządowych i samorządowych.
T. 02. SPOŻYCIE PRYWATNE a (ceny stałe) Wykres 02. SPOŻYCIE PRYWATNE W KWARTAŁACH 2011 R. (okres poprzedni =100) 3 I -III IV-VI VII-IX X-XII I -III IV-VI VII-IX 104,0 OECD 101,7 102,1 102,3 102,5 102,2 101,7 101,5 AT 101,8 101,6 101,9 101,8 101,1 100,9 100,7 AU 102,7 103,0 103,1 102,8 103,5 103,1 103,8 BE 103,0 102,5 101,8 101,9 101,5 101,3 100,7 CA 103,5 103,5 103,2 103,2 102,1 102,3 101,9 CH 101,9 101,5 101,7 101,7 101,1 101,2 100,8 CL 107,6 110,9 112,4 110,8 113,2 109,4 107,4 CZ 100,3 100,4 100,8 100,7 99,8 99,7 99,6 DE 99,5 99,9 101,0 101,8 102,3 100,9 101,3 DK 102,4 101,1 101,7 102,3 99,9 100,0 98,8 EE 92,7 96,5 101,2 103,3 103,4 104,0 104,6 EL 100,5 94,8 94,2 92,0 92,2.. ES 100,0 101,5 100,8 100,8 100,5 99,7 100,4 FI 101,1 102,9 103,3 103,5 104,1 103,8 103,1 FR 101,3 101,2 101,7 101,2 101,4 100,4 100,0 HU 96,4 95,5 100,3 99,3 99,4 100,5 99,8 IE 98,6 98,6 99,7 99,5 97,3 97,6 96,0 IL 98,7 97,8 99,7 102,3 101,8 106,3 104,8 IS 106,0 105,5 104,0 105,0 106,5 104,4 104,5 IT 101,0 100,9 101,2 101,1 100,9 101,0 100,1 JP 103,8 102,4 102,8 101,6 99,6 99,7 100,1 KR 106,6 103,6 103,6 102,9 102,8 103,0 102,0 LU 101,6 101,5 102,4 103,1 101,5 101,7 100,8 MX 104,1 107,2 104,3 104,5 105,1 104,5 105,0 NL 99,6 100,3 100,6 101,2 99,6 99,6 99,1 NO 104,7 102,9 103,5 103,0 101,8 103,3 102,2 NZ 102,5 102,6 102,2 101,8 101,8 101,8 103,0 PL 102,2 103,0 103,7 103,5 103,4 103,7 103,0 PT 102,4 103,1 101,8 101,2 97,7 96,7 96,7 SE 104,1 102,5 103,4 104,5 101,8 103,2 100,9 SI 99,1 98,9 98,8 100,5 100,2 100,2 100,1 SK 99,7 98,3 99,0 100,2 99,7 100,0 99,3 TR 107,9 103,3 106,9 108,7 111,9 108,8 107,1 UK 100,6 102,0 101,8 100,6 100,2 99,2 99,0 US 100,9 102,1 102,2 103,0 102,8 102,2 102,0 103,0 I-III IV-VI VII-IX 102,0 101,0 100,0 99,0 98,0 97,0 96,0 W większości krajów OECD od początku 2011 r. obserwowano osłabienie tempa wzrostu popytu konsumpcyjnego. W konsekwencji spożycie prywatne OECD ogółem zwiększyło się w III kwartale 2011 r. o 1,5% (wobec 2,2% w pierwszym i 1,7% w drugim kwartale). Spośród omawianych krajów najwyższy wzrost popytu konsumpcyjnego odnotowano w Chile i Turcji, przy czym w obu krajach od początku 2011 r. obserwowano osłabienie dynamiki (odpowiednio z 13,2% i 11,9% w I kwartale do 7,4% i 7,1% w III kwartale). Relatywnie duży wzrost spożycia prywatnego odnotowano również w Meksyku, Izraelu, Estonii oraz Islandii, przy czym jedynie w przypadku Estonii spożycie zwiększało się sukcesywnie od III kwartału 2010 r. W Polsce, od drugiej połowy 2010 r. obserwowano stopniowe spowolnienie dynamiki spożycia prywatnego, z nieznaczną poprawą w II kwartale 2011 r. W Stanach Zjednoczonych popyt konsumpcyjny rósł w umiarkowanym tempie, pomimo trudnej sytuacji gospodarstw domowych związanej z m.in. nadal wysoka stopą bezrobocia. W Niemczech, po spadku w skali roku spożycia w pierwszym półroczy 2010 r., w 2011 r. dynamika była wyższa od notowanej przed rokiem. W trudnej sytuacji pozostawała Grecja, gdzie w związku z kryzysem i działaniami pro-oszczędnościowymi rządu utrzymywał się spadek popytu konsumpcyjnego obserwowany od II kwartału 2010 r. Spożycie prywatne ulegało obniżeniu również w Irlandii, Portugalii, Niderlandach oraz Republice Czeskiej. Niską dynamikę w tym zakresie wykazywały też Dania, Węgry, Słowacja oraz Wielka Brytania.
4 T. 03. NAKŁADY BRUTTO NA ŚRODKI TRWAŁE a (ceny stałe) Wykres 03. NAKŁADY BRUTTO NA ŚRODKI TRWAŁE W KWARTAŁACH 2011 R. (okres poprzedni =100) I -III IV-VI VII-IX X-XII I -III IV-VI VII-IX OECD 97,9 103,0 103,9 104,8 104,2 102,9 103,0 AT 96,3 98,8 101,0 102,9 104,0 104,4 103,8 AU 104,4 108,8 105,6 101,9 104,0 103,5 108,7 BE 95,4 97,9 102,1 101,4 104,7 106,4 104,2 CA 105,5 111,3 112,0 111,4 109,9 109,0 106,0 CH 107,5 108,1 106,2 108,1 108,5 104,0 101,4 CL 107,6 129,3 118,5 120,3 120,4 110,4 121,2 CZ 93,1 98,9 104,1 104,1 98,7 103,1 98,1 DE 99,3 106,5 107,5 107,4 111,6 105,9 105,2 DK 82,6 99,9 100,6 104,2 100,1 100,6 99,3 EE 74,9 93,6 90,0 109,0 120,8 115,1 133,8 EL 91,6 85,2 78,5 78,4 80,8.. ES 90,2 95,7 94,5 94,6 95,1 94,5 95,8 FI 94,6 100,8 108,6 107,7 107,9 104,1 103,1 FR 95,2 98,1 100,2 101,1 103,6 103,0 102,3 HU 89,0 89,9 91,5 91,0 93,9 92,7 92,2 IE 71,4 81,8 72,0 75,0 91,5 83,7 78,1 IL 104,2 91,7 89,1 86,2 101,3 104,0 102,5 IS 104,1 111,2 114,0 121,3 122,5 118,8 118,2 IT 99,3 102,4 104,5 103,0 100,7 100,1 98,0 JP 95,5 100,2 102,7 101,2 100,1 99,5 99,3 KR 110,8 106,9 107,2 103,4 96,8 99,0 98,0 LU 93,1 109,7 103,9 106,4 104,4 103,3 128,4 MX 98,7 100,4 103,7 106,4 106,2 111,1 108,8 NL 89,2 96,2 97,2 100,6 110,1 104,7 105,1 NO 88,7 96,8 97,1 96,9 109,4 105,2 111,4 NZ 96,6 102,4 106,0 109,9 109,4 102,2 101,1 PL 96,1 100,1 100,9 102,3 106,3 106,3 108,1 PT 98,7 95,5 93,1 96,3 93,0 89,5 88,0 SE 99,1 102,8 110,6 110,4 107,7 108,6 105,1 SI 89,9 95,3 90,3 91,2 91,5 85,8 87,7 SK 106,0 112,8 115,0 116,2 101,7 106,9 106,0 TR 117,2 128,5 130,9 142,3 133,0 128,3 115,1 UK 101,8 103,9 103,6 103,3 95,6 97,8 98,2 US 95,8 102,9 103,3 105,9 105,0 102,1 104,1 114,0 112,0 110,0 108,0 106,0 104,0 102,0 100,0 98,0 96,0 94,0 92,0 90,0 88,0 I-III IV-VI VII-IX 86,0 84,0 82,0 80,0 78,0 Po stopniowej poprawie aktywności inwestycyjnej w krajach OECD w 2010 r., w kolejnych okresach 2011 r. obserwowano jej osłabienie, a wzrost nakładów brutto na środki trwałe w III kwartale ub. roku wyniósł 3,0% w ujęciu rocznym (wobec 4,2% w I kwartale i 2,9% w II kwartale). Do krajów, w których dynamika nakładów w 2011 r. była najwyższa należały niewielkie kraje Estonia, Luksemburg oraz Chile, przy czym w Luksemburgu znaczne przyspieszenie tempa wzrostu obserwowano dopiero w III kwartale ub. roku. Stosunkowo wysokim wzrostem nakładów charakteryzowały się także Islandia, Turcja oraz Norwegia, ale w przypadku dwóch pierwszych państw od początku 2011 r. obserwowano stopniowe zwolnienie dynamiki nakładów w skali roku. W Polsce, w kolejnych kwartałach 2011 r. notowano wzrost nakładów brutto na środki trwałe w granicach od 6,3% do 8,1% znacznie wyższy niż w analogicznych kwartałach 2010 r. W Stanach Zjednoczonych, po spadku w skali roku nakładów brutto na środki trwałe w 2009 r. od 2010 r. obserwowany jest ich wzrost, który wynika głównie ze zwiększania nakładów inwestycyjnych przez podmioty zagraniczne, podczas gdy nakłady sektora publicznego uległy obniżeniu. Na dynamikę nakładów brutto na środki trwałe w Niemczech również w znaczący sposób wpływały inwestycje prywatne (zarówno podmiotów krajowych, jak i zagranicznych), ale towarzyszył temu także wzrost nakładów ponoszonych przez instytucje publiczne. Spadek nakładów w 2010 r. i 2011 r. wystąpił w Grecji, Irlandii, Słowenii, Portugalii oraz na Węgrzech. Po umiarkowanym wzroście w 2010 r., zmniejszenie nakładów obserwowano we wszystkich kwartałach 2011 r. także w Wielkiej Brytanii, przy czym skala spadku z kwartału na kwartał była mniejsza. Niewielkie obniżenie nakładów w skali roku (w granicach 2,0% 0,7%) w trzecim kwartale 2011 r. odnotowano również we Włoszech, w Republice Czeskiej, Danii oraz Japonii.
5 T.04. PRODUKCJA PRZEMYSŁOWA a (ceny stałe) Wykres 04. PRODUKCJA PRZEMYSŁOWA a W 2011 R. (okres poprzedni=100) I -III IV-VI VII-IX X-XII I -III IV-VI VII-IX 108,0 analogiczny okres roku poprzedniego = 100 OECD 107,4 109,8 108,0 106,8 105,2 102,5 103,0 AT 100,8 108,1 109,6 109,2 111,9 109,4 106,5 AU 106,4 106,0 104,2 100,8 96,2 98,4 100,7 BE 113,6 115,5 109,0 109,9 108,4 105,4 106,1 CA 101,6 107,8 108,4 106,7 106,0 102,8 103,5 CH 105,2 108,2 105,5 106,2 104,7 101,8 99,1 CL 93,5 101,5 104,4 102,6 111,4 107,4 101,8 CZ 106,8 111,5 110,6 111,5 113,1 108,9 103,3 DE 107,0 113,4 111,9 113,6 113,5 109,7 109,7 DK 94,5 102,8 103,5 106,2 103,2 104,1 100,6 EE 105,1 117,7 123,8 133,8 131,6 126,3 117,6 EL 94,2 95,2 93,7 94,0 93,7 88,3 94,8 ES 99,8 102,6 100,4 100,4 101,5 98,7 98,8 FI 99,1 105,7 105,9 108,5 104,6 102,5 98,8 FR 103,8 106,8 103,7 104,3 104,7 101,9 102,8 HU 106,0 112,6 113,0 109,7 111,6 104,2 101,8 IE 101,7 104,9 111,4 113,3 102,2 100,1 102,1 IL 105,7 114,4 107,9 104,2 104,1 97,0 102,1 IS 124,3 124,1 104,1 105,0 106,6 106,0. IT 104,4 108,7 107,3 105,7 102,3 101,6 99,9 JP 126,3 119,9 113,0 106,7 97,6 93,1 97,7 KR 126,4 118,8 112,9 109,9 111,2 106,7 105,4 LU 115,9 114,7 107,0 107,8 102,1 96,5 98,2 MX 105,3 107,6 106,4 104,7 104,9 103,9 103,4 NL 107,6 111,0 104,1 105,7 100,9 98,6 102,8 NO 94,7 97,2 89,8 96,2 93,4 91,9 102,6 NZ 104,4 101,0 99,6 97,7 98,5 99,7 103,3 PL 110,8 110,8 112,1 109,3 107,7 107,1 105,7 PT 103,2 102,2 99,7 101,1 100,2 98,4 97,7 SE 101,1 110,7 111,3 111,9 113,6 107,5 105,6 SI 99,1 109,8 107,5 107,6 108,2 104,0 101,0 SK 118,7 127,5 117,4 118,0 112,3 107,6 105,5 TR 117,2 113,9 110,1 111,6 114,8 107,7 107,2 UK 100,3 101,8 103,2 103,3 102,0 99,2. US 101,6 106,5 106,9 106,2 105,4 103,8 103,7 106,0 IV-VI VII-IX 104,0 102,0 100,0 98,0 96,0 94,0 92,0 W większości krajów OECD produkcja przemysłowa w 2011 r. była wyższa niż odpowiednio w 2010 r., jednak skala jej wzrostu w kolejnych kwartałach uległa osłabieniu i w III kwartale ub. roku zwiekszyła się o 3,0% w skali roku (wobec wzrostu o 5,2% w I kwartale i 2,5% w II kwartale). Nadal największą dynamiką produkcji przemysłowej charakteryzowała się Estonia (wzrost o 17,6%), a także Niemcy, Turcja, Austria oraz Belgia (wzrost w granicach 9,7% 6,1%). W Niemczech dzięki wysokiej dynamice w przetwórstwie przemysłowym, spadki notowane w górnictwie i wydobywaniu oraz wytwarzaniu i zaopatrywaniu w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę nie wpłynął znacząco na tempo wzrostu w przemyśle ogółem. Relatywnie wysoki wzrost produkcji notowano również w Polsce o 5,7% w skali roku, jednak był on mniejszy niż przed kwartałem. W największej światowej gospodarce Stanach Zjednoczonych od IV kwartału 2010 r. obserwowano systematyczne spowolnienie tempa wzrostu produkcji przemysłowej w skali roku (z 6,9% w III kwartale 2010 r. do 3,7% w III kwartale 2011 r.). Spośród omawianych krajów w III kwartale 2011 r. najbardziej zmniejszyła się produkcja w Grecji (o 5,2%) oraz w Japonii i Portugalii (po 2,3%). Na dynamikę w przeyśle Grecji największy wpływ miał spadek w przetwórtwie przemysłowym, a także w sekcji wytwarzanie i zaopatrywanie w w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę. W Japonii jedną z przyczyn zmniejszenia produkcji przemysłowej było wstrzymanie prac elektrowni atomowych po awarii elektrowni Fukushima, co wpłynęło na obniżenie produkcji w sekcji związanej z energią. Portugalia należała do nielicznych krajów, w których we wszystkich sekcjach przemysłu notowano spadek produkcji w skali roku.
6 T. 05. PRACUJĄCY Wykres 05. STRUKTURA PRACUJĄCYCH WEDŁUG SEKTORÓW GOSPODARKI W II KWARTALE 2011 R. I -III IV-VI VII-IX X-XII I -III IV-VI VII-IX OECD 99,4 100,3 100,6 100,5 101,1 100,6. AT 100,0 100,0 100,7 101,0 101,2 101,5 101,3 AU 101,8 102,4 103,1 103,5 102,8 102,2 101,3 BE 101,2 101,1 101,7 102,2 99,6 102,3 100,0 CA 100,3 101,6 101,9 101,7 101,9 101,6 101,5 CH 99,1 100,3 100,9 101,4 102,4 102,6. CL 105,0 108,4 109,5 106,5 107,1 106,4 103,8 CZ 97,7 98,8 99,8 99,8 100,8 100,6 100,3 DE 100,4 100,8 101,5 100,1 101,9 102,7 102,8 DK 96,5 98,3 97,5 99,4 99,1 99,0 100,0 EE 90,6 94,5 96,6 101,9 106,9 107,9 108,6 EL 98,7 97,7 97,0 96,0 94,8 93,9 92,6 ES 96,3 97,5 98,2 98,8 98,7 99,1 97,9 FI 97,5 99,4 100,5 100,7 100,8 101,3 101,0 FR 99,6 100,0 100,4 100,6 100,2 100,4. HU 99,0 99,6 101,1 100,5... IE 94,4 96,3 96,8 97,3 98,0 97,7. IL 101,6 103,8 104,4 104,1 104,2 103,4 102,4 IS 99,1 101,2 99,3 99,5 99,0 100,3 101,0 IT 98,8 99,2 99,4 100,0 100,2 100,4 100,7 JP 98,8 99,5 100,0 100,1 98,7 95,6 96,6 KR 100,6 101,8 101,5 101,5 101,8 101,7 101,5 LU 102,2 100,1 101,6 102,8 103,8 101,1. MX 101,7 103,0 101,3 98,5 104,3 103,8 105,3 NL 96,3 97,3 97,8 98,1 100,0 99,7 99,9 NO 99,4 99,7 100,5 100,7 101,1 101,0 102,0 NZ 99,9 100,0 101,8 101,3 101,8 102,0 101,1 PL 99,1 100,9 101,1 101,2 102,0 101,0 100,5 PT 98,2 98,4 99,1 98,6 97,2 97,9 97,6 SE 99,1 100,6 102,0 102,3 102,8 102,4 101,9 SI 100,3 98,8 97,0 98,0 96,2 96,9. SK 95,6 97,2 98,6 100,4 102,2 101,8 101,4 TR 107,5 107,5 105,0 105,1 107,2 106,1 107,3 UK 98,9 100,5 100,9 100,8 101,4 100,7 99,8 US 98,0 99,2 99,9 100,5 100,6 100,2 100,4 W większości krajów należących do OECD w kwartałach 2011 r. obserwowano wzrost liczby pracujących w skali roku. W największym stopniu w III kwartale 2011 r. w porównaniu z analogicznym okresem 2010 r. zwiększyła się liczba pracujących w Estonii (o 8,6%), Turcji (o 7,3%), Meksyku (o 5,3%) oraz Chile (o 3,8%), przy czym w trzech pierwszych krajach wystąpiło przyspieszenie tempa wzrostu w tym zakresie względem notowanego w poprzednich kwartałach, natomiast w Chile jego osłabienie. W Polsce w 2011 r. obserwowano osłabienie dynamiki liczby pracujących (wzrost o 0,5% w III kwartale wobec wzrostu o 2,0% w I kwartale 2011 r.). W trudnej sytuacji była Grecja, gdzie od początku 2009 r. z kwartału na kwartał obserwowano ubytek liczby pracujących (spadek o 0,5% w skali roku w I kwartale 2009 r. wobec 7,4% w III kwartale 2011 r.). Liczba pracujących zmniejszyła się także w Japonii, Portugalii, Hiszpanii oraz nieznacznie w Wielkiej Brytanii i Niderlandach. Struktura pracujących według sektorów gospodarki w krajach OECD nie zmieniła się w istotnym stopniu w porównaniu z 2010 r. W II kwartale 2011 r. usługi generowały największą liczbę miejsc pracy w większości omawianych krajów. Najwyższym odsetkiem pracujących w tym sektorze charakteryzowały się Stany Zjednoczone (81,1%) i Wielka Brytania (79,7%), zaś najmniejszym Turcja (47,8%). Do państw, w których odnotowano największy udział pracujących w przemyśle (wraz z budownictwem) należały Republika Czeska (38,5%) i Słowacja (37,3%), zaś najmniejszy Luksemburg (13,2%). Spośród krajów OECD, w Turcji notowano największy udział pracujących w rolnictwie, który wyniósł 25,1%. Nieznaczny odsetek pracujących w tym sektorze występował natomiast w Luksemburgu (1,1%). W Polsce w II kwartale 2011 r. dominującym sektorem na rynku pracy był sektor usług, gdzie miejsca pracy miało 57,5% pracujących, podczas gdy w rolnictwie i przemyśle odpowiednio 12,7% i 29,7%.
7 T. 06. ZHARMONIZOWANA STOPA BEZROBOCIA a Wykres 06. ZHARMONIZOWANA STOPA BEZROBOCIA W III KWARTALE 2011 R. I -III IV-VI VII-IX X-XII I -III IV-VI VII-IX % OECD 8,7 8,6 8,5 8,5 8,2 8,2 8,2 AT 4,5 4,5 4,4 4,2 4,4 4,1 3,8 AU 5,3 5,3 5,2 5,1 5,0 4,9 5,2 BE 8,4 8,5 8,3 7,8 7,1 7,1 7,4 CA 8,2 8,0 8,0 7,7 7,7 7,5 7,2 CH 4,5 4,1 4,4 3,9 3,9 3,4 4,0 CL 9,1 8,0 7,8 7,7 7,4 6,8 7,2 CZ 7,8 7,3 7,1 7,0 6,9 6,9 6,6 DE 7,5 7,2 6,9 6,7 6,3 6,0 5,8 DK 7,1 7,5 7,4 7,7 7,5 7,5 7,5 EE 18,7 17,9 16,1 14,6 13,6 12,7 11,3 EL 11,0 12,2 12,9 14,1 15,1 16,8 18,4 ES 19,4 20,1 20,4 20,4 20,6 21,1 22,1 FI 8,7 8,5 8,3 8,1 8,0 7,8 7,7 FR 9,9 9,8 9,8 9,7 9,6 9,6 9,6 HU 11,3 11,3 11,0 11,0 11,0 10,9 10,9 IE 13,1 13,5 13,7 14,3 14,3 14,3 14,7 IL 6,9 6,5 6,6 6,5 6,0 5,5 5,6 IS 7,2 6,9 7,8 8,5 7,4 6,7 7,2 IT 8,5 8,6 8,2 8,3 8,2 8,1 8,1 JP 5,0 5,1 5,0 5,0 4,7 4,6 4,4 KR 4,3 3,5 3,6 3,4 3,9 3,4 3,2 LU 4,6 4,5 4,4 4,7 4,7 4,8 4,9 MX 5,4 5,5 5,2 5,5 5,2 5,5 5,3 NL 4,5 4,5 4,5 4,4 4,3 4,2 4,4 NO 3,5 3,6 3,4 3,5 3,3 3,3 3,2 NZ 6,1 6,9 6,4 6,7 6,5 6,5 6,6 PL 9,8 9,6 9,5 9,6 9,4 9,6 9,7 PT 11,7 12,0 12,2 12,3 12,4 12,5 12,7 SE 8,7 8,6 8,3 7,9 7,7 7,5 7,4 SI 6,7 7,3 7,3 7,8 8,1 8,0 8,1 SK 14,7 14,5 14,3 14,0 13,4 13,3 13,4 TR 11,5 10,6 10,5 9,9 9,3 9,1 8,6 UK 7,9 7,8 7,7 7,8 7,7 7,9 8,2 US 9,8 9,6 9,5 9,6 9,0 9,0 9,1 * Dane z II kwartał. W III kwartale 2011 r. stopa bezrobocia w OECD ukształtowała się na poziomie 8,2% i była o 0,3 pkt proc. niższa od obserwowanej w analogicznym okresie 2010 r. W większości krajów członkowskich poziom bezrobocia w 2011 r. nieznacznie obniżył się. Najwyższym bezrobociem w III kwartale 2011 r. nadal charakteryzowała się Hiszpania (22,1%), a także Grecja (18,4%) i Irlandia (14,7%), przy czym jego poziom był wyższy od obserwowanego w 2010 r. Do najniższych należał wskaźnik bezrobocia w Norwegii (3,2%), Austrii (3,8%) oraz Szwajcarii (4,0%). W III kwartale 2011 r. największy spadek bezrobocia w skali roku odnotowano w Estonii (o 4,8 pkt proc.). Istotny spadek bezrobocia w tym okresie obserwowano również w Niemczech o 1,1 pkt proc. Podobne tendencje wystąpiły w Stanach Zjednoczonych i Japonii, gdzie poziom tego wskaźnika obniżył się odpowiednio o 0,4 pkt proc. i 0,6 pkt proc. W Grecji odnotowano największy wzrost stopy bezrobocia (o 5,5 pkt proc.) a w III kwartale 2010 r. bez pracy pozostawało ok. 647 tys. osób, podczas gdy w III kwartale 2011 r. ok. 908 tys. W Polsce wskaźnik bezrobocia kształtował się na poziomie 9,7% i był o 0,2 pkt proc. niższy niż przed rokiem. Największe dysproporcje stopy bezrobocia między mężczyznami i kobietami obserwowano w Irlandii, gdzie w III kwartale 2011 r. stopa bezrobocia wśród mężczyzn była o 6,4 pkt proc. wyższa niż wśród kobiet. Odwrotna sytuacja miała miejsce w Grecji, gdzie stopa bezrobocia kobiet była znacznie wyższa niż mężczyzn (o 6,1 pkt proc.). W Polsce w analizowanym okresie wskaźnik bezrobocia kobiet kształtował się na poziomie 10,8% i był wyższy od stopy bezrobocia wśród mężczyzn o 1,9 pkt proc.
8 T. 07. WSKAŹNIK CEN TOWARÓW I USŁUG KONSUMPCYJNYCH (CPI) W 2011 R. Wykres 07. WSKAŹNIK CEN TOWRÓW I USŁUG KONSUMPCYJNYCH W LISTOPADZIE 2011 R. (listopad 2010 =100) I II III IV V VI VII VII IX X XI OECD 102,1 102,3 102,6 102,9 103,1 103,0 103,1 103,2 103,3 103,2 103,1 AT 102,5 103,1 103,1 103,3 103,3 103,3 103,5 103,5 103,6 103,5 103,6 AU a x x 103,3 x x 103,6 x x 103,5 x x BE 103,2 103,4 103,5 103,4 103,3 103,7 103,8 103,6 103,6 103,6 103,8 CA 102,3 102,2 103,3 103,3 103,7 103,1 102,7 103,1 103,2 102,9 102,9 CH 100,3 100,5 101,0 100,3 100,4 100,6 100,5 100,2 100,5 99,9 99,5 CL 102,7 102,7 103,4 103,2 103,3 103,4 102,9 103,2 103,3 103,7 103,9 CZ 101,7 101,8 101,7 101,6 102,0 101,8 101,7 101,7 101,8 102,3 102,5 DE 102,0 102,1 102,1 102,4 102,3 102,3 102,4 102,4 102,6 102,5 102,4 DK 102,7 102,7 102,7 102,9 103,1 103,0 102,9 102,6 102,5 102,8 102,6 EE 105,2 105,7 105,2 105,4 105,4 104,9 105,1 105,5 105,1 104,4 104,1 EL 105,2 104,4 104,5 103,9 103,3 103,3 102,4 101,7 103,1 103,0 102,9 ES 103,3 103,6 103,6 103,8 103,5 103,2 103,1 103,0 103,1 103,0 102,9 FI 103,0 103,3 103,3 103,2 103,3 103,5 104,0 103,8 103,7 103,5 103,4 FR 101,8 101,7 102,0 102,1 102,0 102,1 101,9 102,2 102,2 102,3 102,5 HU 103,9 104,0 104,5 104,6 103,9 103,5 103,0 103,5 103,5 103,9 104,3 IE 101,7 102,2 103,0 103,2 102,7 102,7 102,7 102,2 102,6 102,8 102,9 IL 103,6 104,2 104,3 104,0 104,1 104,2 103,4 103,4 102,9 102,8 102,6 IS 101,9 101,9 102,3 102,8 103,3 104,2 105,0 105,0 105,7 105,3 105,2 IT 102,1 102,4 102,5 102,6 102,6 102,7 102,7 102,8 103,0 103,4 103,3 JP 99,4 99,5 99,5 99,5 99,6 99,6 100,2 100,2 100,0 99,8 99,5 KR 103,4 103,9 104,1 103,8 103,9 104,2 104,5 104,7 103,8 103,6 104,2 LU 103,2 103,6 103,7 103,7 103,6 103,5 102,9 103,3 103,3 103,4 103,6 MX 103,8 103,6 103,0 103,4 103,2 103,3 103,5 103,4 103,1 103,2 103,5 NL 102,0 101,9 102,0 102,1 102,3 102,3 102,6 102,6 102,7 102,6 102,6 NO 102,0 101,2 101,0 101,3 101,6 101,3 101,6 101,3 101,6 101,4 101,2 NZ a x x 104,5 x x 105,3 x x 104,6 x x PL 103,7 103,7 104,4 104,5 104,8 104,1 104,0 104,4 103,9 104,0 104,6 PT 103,6 103,5 104,0 104,1 103,8 103,4 103,2 102,9 103,6 104,2 103,9 SE 102,5 102,5 102,9 103,3 103,3 103,1 103,3 103,4 103,2 102,9 102,8 SI 101,8 101,4 101,9 101,7 102,2 101,3 100,9 100,9 102,1 102,7 102,7 SK 103,0 103,3 103,6 103,7 104,0 103,9 103,7 103,9 104,3 104,5 104,6 TR 104,9 104,2 104,0 104,3 107,2 106,2 106,3 106,7 106,2 107,7 109,5 UK 104,0 104,4 104,0 104,5 104,5 104,2 104,4 104,5 105,2 105,0 104,8 US 101,6 102,1 102,7 103,2 103,6 103,6 103,6 103,8 103,9 103,5 103,4 a Dane kwartalne. 118 116 114 Żywność i napoje bezalkoholowe Nośniki energii 112 110 108 106 104 102 100 98 96 94 W większości krajów OECD dynamika cen towarów i usług konsumpcyjnych w kolejnych miesiącach 2011 r. była wyższa niż przed rokiem i w rezultacie wzrost cen w listopadzie 2011 r. w OECD ogółem wyniósł 3,1% (wobec 3,2% przed miesiącem i 1,8% w listopadzie 2010 r.). W największym stopniu zwiększyły się ceny w Turcji (o 9,5%), na co znaczny wpływ miał wzrost cen nośników energii (o 14,0%) a także usług konsumpcyjnych (bez użytkowania mieszkania) oraz żywności i napojów bezalkoholowych (po 7,1%). Relatywnie wysoką dynamiką cen towarów i usług konsumpcyjnych charakteryzowały się również Islandia (wzrost o 5,2%), Wielka Brytania (o 4,8%) oraz Polska i Słowacja (po 4,6%), a spośród grup towarów i usług również najszybciej rosły w tych krajach ceny nośników energii (odpowiednio o 13,1%, 17,1%, 10,8% oraz 10,9%). Wyższą niż przeciętna w OECD ogółem dynamikę cen notowano w Stanach Zjednoczonych (wzrost o 3,4% w listopadzie 2011 r. wobec 1,1% w listopadzie 2010 r.) m.in. w wyniku wzrostu cen nośników energii oraz żywności. W najmniejszym stopniu zwiększyły się ceny w Norwegii oraz Niemczech (odpowiednio o 1,2% oraz 2,4%), przy czym w pierwszym z nich jako jedynym spośród krajów OECD notowano spadek cen nośników energii w skali roku (o 3,4% w listopadzie 2011 r. wobec spadku o 4,2% w poprzednim miesiącu i wzrostu o 13,3% w listopadzie 2010 r.). W Niemczech najwyższą dynamiką charakteryzowały się ceny nośników energii (wzrost o 11,1%), natomiast ceny żywności zwiększyły się o 2,8%, a użytkowania mieszkania o 1,3%. W listopadzie 2011 r. obniżeniu w skali roku uległy ceny konsumpcyjne w Szwajcarii oraz Japonii (po 0,5%) i w obu tych krajach notowano pogłębienie spadku z poprzedniego miesiąca. W Japonii obniżeniu uległy ceny żywności o 1,6% i użytkowania mieszkania o 0,2%, natomiast wzrosły ceny nośników energii o 6,7% oraz nieznacznie usług konsumpcyjnych (bez użytkowania mieszkania) o 0,1%.
9 T. 08. EKSPORT (z USD) Wykres 07. STRUKTURA EKSPORTU OECD W OKRESIE STYCZEŃ-CZERWIEC 2011 R. I -III IV-VI VII-IX X-XII I -III IV-VI VII-IX OECD 121,9 120,4 114,0 113,8 118,9 121,9. AT 112,5 112,3 109,4 108,4 122,4 126,8 118,4 AU 113,2 149,4 145,4 142,1 136,0 129,8 131,9 BE 121,8 112,3 106,2 105,6 116,2 127,0 116,8 CA 124,2 132,0 116,7 118,6 117,4 115,4 123,5 CH 119,9 112,6 109,2 111,5 116,9 129,4 125,7 CL 139,9 125,6 130,1 126,3 127,1 133,4 113,4 CZ 126,3 116,6 110,8 117,8 126,5 135,7 122,4 DE 117,0 115,8 110,4 108,8 117,8 125,6 118,7 DK 111,0 103,6 101,9 101,6 116,6 126,9 118,1 EE 126,5 113,8 117,3 134,2 149,0 169,4 146,6 EL 106,0 92,2 91,1 128,9 147,1 178,5 170,7 ES 121,8 109,8 106,1 109,7 122,3 129,1 125,5 FI 102,2 111,0 113,6 115,5 133,3 122,4 116,8 FR 115,2 109,5 103,4 106,0 113,2 121,1 114,3 HU 124,5 114,4 109,1 110,6 122,3 127,1 120,3 IE 104,4 95,2 97,5 109,5 106,5 117,9 108,5 IL....... IS 108,1 127,9 107,0 117,9 114,7 115,6 247,1 IT 113,7 109,6 106,6 110,0 117,8 128,8 119,5 JP 148,3 140,8 128,3 119,4 112,9 103,6 110,9 KR 135,8 133,1 122,7 123,8 129,6 118,5 121,7 LU 117,2 119,7 100,8 109,3 126,2 125,0 122,8 MX 132,8 137,8 130,0 121,3 123,1 119,7 116,7 NL 121,8 115,3 108,6 111,3 114,5 125,4 117,7 NO 116,3 113,5 100,0 106,4 113,0 126,1 137,6 NZ 131,7 128,7 120,2 122,9 118,9 126,2. PL 127,1 127,9 113,8 111,1 115,6 122,5 128,4 PT 122,6 109,9 104,3 106,2 117,6 133,3 124,1 SE 121,8 120,0 116,7 124,0 129,1 128,0 120,3 SI 112,9 107,5 105,9 105,7 118,3 128,1 119,7 SK 126,0 117,9 111,6 112,7 125,3 132,1 122,9 TR 106,2 123,5 106,4 110,7 120,8 118,8 125,4 UK 123,1 116,5 111,4 111,6 121,7 122,4 115,3 US 120,2 125,1 120,5 118,1 118,3 117,8 117,5 KR 5,3% NL 5,5% IT 5,2% FR 5,8% JP 7,6% BE 4,8% UK 4,6 US 14,1% CA 4,3% MX 3,3% Pozostałe kraje członkowskie 13,8% DE 14,4% ES 2,9% AU 2,5% CH 2,3% SE 1,8% PL 1,8% W kwartałach 2011 r., we wszystkich krajach OECD obserwowano wzrost wartości eksportu towarów w skali roku. Eksport najszybciej zwiększał się w Islandii o 147,1% w III kwartale 2011 r., przy czym odpowiednio przed rokiem notowano relatywnie niską dynamikę. Znaczny wzrost wartości towarów eksportowanych w 2011 r. obserwowano w Grecji w granicach od 47,1% w I kwartale do 71,7% w III kwartale. Wysoką dynamiką eksportu charakteryzowały się również Estonia, Norwegia i Australia (wzrost powyżej 30%). W III kwartale 2011 r. eksport towarów z Niemiec, Wielkiej Brytanii i Francji wzrósł w porównaniu z analogicznym okresem roku poprzedniego odpowiednio o 18,7%, 15,3% i 14,3%. W strukturze towarowej Niemiec największa dynamika eksportu występowała w sekcji towary i transakcje niesklasyfikowane, jednak udział tej sekcji w eksporcie ogółem jest niewielki. W granicach przeciętnej dla eksportu ogółem kształtowała się dynamika w sekcji posiadającej najwyższy udział w strukturze eksportu w Niemczech, tj. maszyny, urządzenia i sprzęt transportowy, a której wzrost wynosił ok. 20%. W Stanach Zjednoczonych w poszczególnych kwartałach 2011 r. notowano zwiększenie wartości eksportowanych towarów na poziomie 18,3 17,5%, jednak skala wzrostu była niższa niż w 2010 r. Podobnie jak w Niemczech, w Stanach Zjednoczonych największy udział w eksporcie miały maszyny, urządzenia i sprzęt transportowy a także chemikalia i produkty pokrewne, a wzrost eksportu w tych sekcjach wyniósł ok. 12%. Eksport Polski w III kwartale 2011 r. był wyższy o 28,4% niż w analogicznym okresie roku poprzedniego i wyniósł 49,6 mld USD.
10 T. 09. IMPORT (z USD) Wykres 08. STRUKTURA IMPORTU OECD W OKRESIE STYCZEŃ-CZERWIEC 2011 R. I -III IV-VI VII-IX X-XII I -III IV-VI VII-IX OECD 119,3 122,8 115,4 114,7 120,3 123,4. AT 112,7 111,4 108,9 109,3 124,6 129,9 123,2 AU 129,9 129,7 118,6 112,2 118,1 126,1 129,0 BE 115,5 114,3 108,0 107,9 121,3 128,8 118,6 CA 122,9 130,6 120,2 115,9 118,5 116,7 115,1 CH 111,3 114,8 112,6 114,2 119,3 127,3 122,5 CL 128,3 146,1 141,7 126,4 134,4 131,1 130,7 CZ 123,4 120,6 116,6 120,9 127,6 134,5 118,6 DE 112,2 116,6 110,5 115,7 119,7 127,3 120,4 DK 100,7 107,0 102,0 104,3 115,7 123,7 120,1 EE 111,4 111,6 113,5 128,0 147,3 163,5 149,1 EL 111,5 88,1 80,3 87,3 90,5 106,4 94,2 ES 114,3 113,5 101,8 105,7 117,7 120,6 118,6 FI 108,0 115,8 113,8 118,2 131,5 133,7 118,2 FR 113,4 109,3 106,8 104,2 118,2 124,9 117,1 HU 118,6 114,3 109,6 110,5 119,8 125,5 117,9 IE 94,8 98,4 96,9 96,4 111,6 117,2 110,2 IL....... IS 107,4 115,0 111,9 117,1 112,2 123,9 224,1 IT 118,1 117,8 113,7 117,2 122,6 129,8 117,6 JP 123,2 135,4 125,2 120,8 122,8 124,3 125,6 KR 137,3 142,8 124,5 124,6 126,0 127,2 127,6 LU 116,6 124,4 105,8 106,3 119,0 120,1 134,7 MX 127,4 139,5 127,0 122,3 120,7 117,8 118,2 NL 121,1 119,9 109,2 112,1 116,6 122,1 120,7 NO 116,6 117,7 108,0 109,8 130,7 116,1 115,3 NZ 126,1 120,4 114,1 120,7 125,5 125,6. PL 125,8 128,1 117,8 117,9 116,5 126,6 126,5 PT 114,4 109,4 93,5 102,5 108,9 116,3 113,3 SE 126,8 130,6 119,4 119,9 126,9 129,1 117,1 SI 114,0 113,6 105,9 109,8 119,9 126,7 121,0 SK 119,6 120,0 120,9 118,9 122,9 133,9 113,8 TR 132,7 133,4 123,1 135,4 145,4 141,8 131,4 UK 121,0 114,5 114,2 115,1 116,7 120,7 114,3 US 121,6 131,8 123,0 116,2 118,8 116,8 114,0 UK 5,6% FR 6,6% IT 5,4% KR 4,7% JP 7,3% NL 4,6% DE 11,4% BE 4,3% CA 4,0% ES 3,3% Pozostałe kraje członkowskie 12,3% US 19,4% MX 3,1% TR 2,2% AU 2,0% CH 1,9% PL 1,9% Po stronie importu w pierwszych trzech kwartałach 2011 r. we wszystkich krajach OECD, z wyjątkiem Grecji, notowano wzrost w skali roku. W III kwartale ub. roku w największym stopniu analogicznie jak w przypadku eksportu - zwiększył się import w Islandii (o 124,1%), następnie w Estonii, Luksemburgu, Turcji i Chile odpowiednio o 49,1%, 34,7%, 31,4%, 30,7%. Wartość towarów importowanych w Niemczech, Francji i Wielkiej Brytanii wzrosła w porównaniu z analogicznym okresem roku poprzedniego odpowiednio o 20,4%, 17,1% i 14,3%, a na wzrost największy wpływ miała wartość towarów z grupy maszyny, urządzenia i sprzęt transportowy oraz paliwa mineralne, smary i materiały pochodne. W Stanach Zjednoczonych w poszczególnych kwartałach 2011 r. notowano spowolnienie tempa wzrostu wartości towarów sprowadzanych z zagranicy z 18,8% w I kwartale do 14,0% w III kwartale. Tendencja ta była spowodowana słabnącą dynamiką importu towarów z grupy maszyny, urządzenia i sprzęt transportowy. Import do Polski w III kwartale 2011 r. wyniósł 54,7 mld USD i był wyższy o 26,5% niż w analogicznym okresie roku poprzedniego. Niższą niż przed rokiem wartością importu charakteryzowała się Grecja, gdzie import obniżył się o 5,8% do wartości 13,7 mld USD. W celu zachowania porównywalności, wszystkie dane, w tym dotyczące Polski pochodzą z bazy OECD OLIS. Dane pobrano z bazy w okresie 23.01. 27.01. 2012 r.