Wykaz skrótów... 11 Wstęp... 13 ROZDZIAŁ 1. Gospodarstwo rolne... 17 1.1. Definicja gospodarstwa rolnego zawarta w art. 55 3 k.c.... 17 1.1.1. Uwagi ogólne... 17 1.1.2. Czynnik zorganizowania składników gospodarstwa rolnego aspekt funkcjonalny... 20 1.1.3. Stosunki własnościowe w gospodarstwie rolnym... 22 1.1.4. Charakter prawny gospodarstwa rolnego... 24 1.1.5. Gospodarstwo rolne a przedsiębiorstwo... 26 1.1.6. Gospodarstwo rolne jako samodzielny przedmiot obrotu... 28 1.2. Składniki gospodarstwa rolnego w rozumieniu art. 55 3 k.c.... 29 1.2.1. Uwagi ogólne... 29 1.2.2. Grunty rolne i leśne... 32 1.2.3. Budynki, urządzenia i inwentarz... 35 1.2.4. Prawa i obowiązki związane z prowadzeniem gospodarstwa rolnego... 36 ROZDZIAŁ 2. Ograniczenia w obrocie nieruchomościami rolnymi i gospodarstwami rolnymi wynikające z Ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego... 39 2.1. Pojęcie nieruchomości rolnej i gospodarstwa rolnego w rozumieniu u.k.u.r.... 39 2.1.1. Uwagi ogólne... 39 2.1.2. Pojęcie nieruchomości rolnej w u.k.u.r.... 40 2.1.3. Pojęcie gospodarstwa rolnego i gospodarstwa rodzinnego w u.k.u.r.... 42 2.2. Zasada nabycia nieruchomości rolnej i gospodarstwa rolnego wyłącznie przez rolnika indywidualnego... 43 5
2.2.1. Nabycie nieruchomości rolnych i gospodarstwa rolnego w rozumieniu u.k.u.r.... 43 2.2.2. Podmiot uprawniony do nabycia nieruchomości rolnych i gospodarstwa rolnego w świetle u.k.u.r.... 44 2.2.3. Wyjątki podmiotowe i przedmiotowe... 44 2.2.4. Zgoda prezesa ANR na nabycie... 45 2.2.5. Obowiązki związane z nabyciem nieruchomości rolnej lub gospodarstwa rolnego... 47 2.3. Prawo pierwokupu i prawo wykupu... 48 2.3.1. Uwagi ogólne... 48 2.3.2. Prawo pierwokupu... 49 2.3.3. Prawo wykupu... 52 2.4. Konsekwencje naruszenia przepisów u.k.u.r.... 55 2.5. Wpływ u.k.u.r. na egzekucję sądową z gospodarstwa rolnego... 57 ROZDZIAŁ 3. Składniki gospodarstwa rolnego jako przedmiot egzekucji... 60 3.1. Egzekucja sądowa i postępowanie egzekucyjne... 60 3.1.1. Pojęcie egzekucji sądowej i postępowania egzekucyjnego... 60 3.1.2. Rodzaje i sposoby egzekucji sądowej... 63 3.1.3. Podstawa egzekucji sądowej i postępowania egzekucyjnego... 65 3.1.4. Przedmiot i granice egzekucji sądowej i postępowania egzekucyjnego... 67 3.2. Egzekucja sądowa ze składników gospodarstwa rolnego... 69 3.2.1. Względnie nieograniczony zakres egzekucji sądowej ze składników gospodarstwa rolnego... 69 3.2.2. Egzekucja sądowa z nieruchomości rolnych... 70 3.2.3. Dopuszczalność egzekucji sądowej wyłącznie ze składników gospodarstwa rolnego stanowiących samodzielny przedmiot obrotu... 73 3.2.4. Egzekucja ze zwierząt wchodzących w skład gospodarstwa rolnego... 74 6
3.2.5. Skutki egzekucji sądowej ze składników gospodarstwa rolnego... 75 3.3. Ograniczenia egzekucji sądowej ze składników gospodarstwa rolnego... 76 3.3.1. Wyłączenia przedmiotowe spod egzekucji sądowej ze świadczeń pieniężnych... 76 3.3.2. Przedmioty należące do rolnika prowadzącego gospodarstwo rolne niepodlegające egzekucji... 80 3.3.3. Wyłączenie z egzekucji przedmiotów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego na wniosek dłużnika... 82 ROZDZIAŁ 4. Egzekucja sądowa przez zarząd przymusowy nad gospodarstwem rolnym... 88 4.1. Wszczęcie egzekucji przez zarząd przymusowy nad gospodarstwem rolnym... 88 4.1.1. Uwagi ogólne... 88 4.1.2. Podmiotowy i przedmiotowy zakres egzekucji przez zarząd przymusowy nad gospodarstwem rolnym... 89 4.1.3. Postanowienie w przedmiocie rozstrzygnięcia wniosku o wszczęcie egzekucji przez zarząd przymusowy... 93 4.1.4. Warunki dopuszczalności wszczęcia egzekucji przez zarząd przymusowy nad gospodarstwem rolnym... 95 4.1.5. Zarządca w egzekucji przez zarząd przymusowy nad gospodarstwem rolnym... 99 4.2. Przebieg egzekucji przez zarząd przymusowy nad gospodarstwem rolnym... 100 4.2.1. Wykonywanie zarządu przymusowego nad gospodarstwem rolnym... 100 4.2.2. Skutki wszczęcia egzekucji przez zarząd przymusowy nad gospodarstwem rolnym... 102 4.2.3. Zbieg egzekucji przez zarząd przymusowy i egzekucji prowadzonej innymi sposobami... 104 4.2.4. Podział sumy uzyskanej z egzekucji przez zarząd przymusowy nad gospodarstwem rolnym... 106 4.3. Wpływ u.k.u.r. na egzekucję przez zarząd nad gospodarstwem rolnym... 107 7
8 4.4. Analiza danych statystycznych dotyczących spraw z zakresu egzekucji przez zarząd przymusowy... 111 ROZDZIAŁ 5. Egzekucja sądowa przez sprzedaż gospodarstwa rolnego... 116 5.1. Wszczęcie egzekucji przez sprzedaż gospodarstwa rolnego... 116 5.1.1. Uwagi ogólne... 116 5.1.2. Zakres egzekucji przez sprzedaż gospodarstwa rolnego... 118 5.1.3. Zastosowanie u.k.u.r. do egzekucji przez sprzedaż gospodarstwa rolnego... 120 5.1.4. Warunki dopuszczalności wszczęcia egzekucji przez sprzedaż gospodarstwa rolnego... 121 5.1.5. Postanowienie w przedmiocie wszczęcia egzekucji przez sprzedaż gospodarstwa rolnego... 123 5.2. Egzekucyjna sprzedaż gospodarstwa rolnego... 125 5.2.1. Sprzedaż gospodarstwa rolnego z wolnej ręki... 125 5.2.2. Sprzedaż gospodarstwa rolnego w drodze licytacji... 128 5.2.3. Skutki sprzedaży gospodarstwa rolnego w ramach egzekucji... 131 5.3. Wpływ u.k.u.r. na egzekucję przez sprzedaż gospodarstwa rolnego... 134 5.3.1. Zezwolenie ANR na nabycie gospodarstwa rolnego a sprzedaż gospodarstwa rolnego w ramach egzekucji... 134 5.3.2. Wpływ egzekucji przez sprzedaż gospodarstwa rolnego na wypełnienie obowiązków wynikających z nabycia nieruchomości rolnej lub gospodarstwa rolnego... 137 5.4. Analiza danych statystycznych dotyczących spraw z zakresu egzekucji przez sprzedaż gospodarstwa rolnego... 141 ROZDZIAŁ 6. Procesowe gwarancje realizacji przepisów prawa materialnego związanych z gospodarstwem rolnym w ramach egzekucji sądowej i postępowania egzekucyjnego... 146 6.1. Nabywca gospodarstwa rolnego w postępowaniu egzekucyjnym i prowadzonej w jego ramach egzekucji sądowej... 146
6.1.1. Odpowiedzialność nabywcy gospodarstwa rolnego za zobowiązania związane z jego prowadzeniem... 146 6.1.2. Nadanie klauzuli wykonalności przeciwko nabywcy gospodarstwa rolnego... 149 6.1.3. Podstawa egzekucji przeciwko nabywcy gospodarstwa rolnego po wydaniu tytułu wykonawczego... 152 6.1.4. Zbycie gospodarstwa rolnego po wszczęciu postępowania egzekucyjnego... 154 6.2. Pierwszeństwo przejęcia nieruchomości wchodzącej w skład gospodarstwa rolnego przez współwłaściciela... 155. ROZDZIAŁ 7. Wnioski de lege lata i de lege ferenda... 160 7.1. Wnioski de lege lata... 160 7.2. Wnioski de lege ferenda... 165 Bibliografia... 168 Wykaz aktów prawnych... 168 Wykaz orzecznictwa... 170 Wykaz literatury... 172 9