Słowem wstępu Szanowni Państwo, Dobrze spotkać Państwa w dobrych humorach (mam nadzieję) i w dobrej kondycji Waszych firm (czego Wam życzę)! Od naszego ostatniego spotkania minęło trochę czasu, tym bardziej zapraszam do lektury nowego numeru naszego periodyku. EURO 2012 w pełni, Polska i Ukraina dają radę. Nie mam tu na myśli oczywiście wymiaru sportowego, na który litościwie spuszczę zasłonę milczenia. Turyści i kibice zadowoleni, ba! ostatnia demonstracja angielskich kibiców w Doniecku pod hasłami Przeżyliśmy Donieck i Campbell kłamie świadczy o zaskoczeniu ich tym faktem. Jednym słowem świetny, prorozwojowy, nowoczesny PR. Tu zyskamy, a marka Polska powinna być dla nas najważniejszą polską marką. Obawiam się, że gorzej będzie z kalkulacją rzeczywistych kosztów i przychodów. Te poznamy po imprezie, a realny rachunek może być spłacany przez państwo latami. Miejmy nadzieję, że wysiłek nie pójdzie na marne. Od ponad roku moja firma uczestniczy w nowym przedsięwzięciu, którego celem jest stworzenie ogólnoeuropejskiej sieci doradczej zorientowanej na obsługę globalnych, europejskich Klientów, zainteresowanych funduszami unijnymi. Funding Alliance, bo tak nazywa się zrzeszenie, rozszerza swój skład i już teraz reprezentujemy sieć, obejmującą Polskę, Czechy, Niemcy, Holandię, Belgię, Francję, Wielką Brytanię, Danię i Węgry. Polskę w tym składzie reprezentuje Faber Consulting i jest to duże wyróżnienie kraje są bowiem reprezentowane na zasadzie wyłączności. Mamy zatem przyjemność uczestnictwa na zasadach członka-założyciela, stąd możliwość współkreowania naszej sieci. Możliwości jest wiele, niedługo będziemy informować o ofercie i potencjale sieci. Już teraz jednak mogę z satysfakcją zaprosić Państwa do realizacji projektów doradczych poza granicami Polski. Funding Alliance zapewniam podoła. Robert Łapacz, Prezes Zarządu Faber Consulting sp. z o.o. Ostatnie spotkanie sieci miało miejsce w Amsterdamie, wraz z innymi Fundingowcami postanowiliśmy, że będziemy cyklicznie i rotacyjnie spotykać się w krajach członkowskich sieci. Siedziba sieci docelowo Bruksela, na dzisiaj biura na terenie Beneluksu. Sieć ma ambicję stać się aktywną organizacją na polu funduszy unijnych w Europie i aktywnie współpracować z Komisją Europejską w kształtowaniu polityk pomocowych. W ramach sieci podejmować będziemy również wspólne działania projektowe i partnerskie, a także dzielić się know-how. Planowane są wymiany stażowe między członkami sieci, co pozwoli na wielostronną wymianę doświadczeń i wiedzy o lokalnych rozwiązaniach. Benchmarking w praktyce? Oczywiście! Możliwości i doświadczenia reprezentowane przez Funding Alliance są dla naszej firmy i Polski bardzo istotne, być może w niektórych sytuacjach kluczowe. Już wkrótce nasz rynek dotacji wejdzie w okres hibernacyjny czyli przerwę międzybudżetową. Przygotowanie budżetu 2014-2020 leży w rękach polityków i komisarzy unijnych, negocjacje i ustalenia mogą jeszcze potrwać, tym bardziej że przyszłość Unii jest niejasna. Nadal nie wiemy, czy euro wytrzyma napięcia związane z kryzysem strukturalnym Unii Europejskiej. Zakładamy jednak, że sytuacja Polski nie ulegnie dramatycznemu pogorszeniu, zmienione za to zostaną formy wsparcia i akcenty. Tu mówimy jednak o funduszach strukturalnych 2014-2020 w Polsce, które rozpoczną swoje funkcjonowanie... właśnie, kiedy? Tylko wróżka może odpowiedzieć na to pytanie. I ja mogę się postarać. Obecna pula 2007-2013 powinna zostać wykorzystana do końca 2013 roku plus ewentualne opóźnienia, zakładam że analogicznie do poprzedniego budżetu. Nowa pula pojawi się po 1,5 roku, zakładam że administracji zależeć będzie na jej szybkim uruchomieniu i że jest ona silniejsza o doświadczenia odejmuję zatem kilka miesięcy i mamy wynik. Najwcześniej połowa 2015 roku pierwsze środki 2 Więcej na naszym facebook u www.facebook.com/faberconsulting
dla projektów strukturalnych w Polsce. Niekoniecznie dla dużych przedsiębiorstw. Na pewno na innowacje i wsparcie własności intelektualnej, edukację w różnych jej formach, ochronę środowiska i zieloną energię, energetykę, efektywność energetyczną i redukcję emisji. Co do tego czasu? Posucha i brak możliwości? Nie proszę Państwa i tu warto wsłuchać się w doświadczenia Funding Alliance. Reprezentowane w nim takie kraje jak Holandia, Francja czy Wielka Brytania są doświadczonymi beneficjentami pomocy unijnej, a nie dysponują funduszami strukturalnymi w polskim wydaniu. Ich programy i projekty są nakierowane na realizację innych celów, a duże przedsiębiorstwa i koncerny uczestniczą z powodzeniem w projektach unijnych finansowanych bezpośrednio przez Komisję Europejską. Chcę Państwu jasno zadeklarować mimo zamknięcia budżetu 2007-2013, macie Państwo możliwości uczestnictwa w projektach unijnych, potencjał jest ogromny. Kilkaset programów KE czeka na polskich beneficjentów, niestety wiedza na ten temat jest w Polsce nadal nikła. Zapraszam więc Państwa do kontaktu z naszymi konsultantami czuwamy i śledzimy rynek programów KE, jesteśmy do Państwa usług. Te nietypowe, ambitne rozwiązania są zebrane w naszym przewodniku po funduszach komisyjnych Eurogrant. Zachęcam do lektury tej unikalnej na polskim rynku pozycji! A co w branży redukcji emisji? Wiele i nic. Potrzeby rosną, Polska walczy o przeżycie, skazana na spalanie węgla wyzwania ogromne. Miliardy euro konieczne co roku do zainwestowania w polska energetykę robią wrażenie. Pakiet 3x20 i jego kolejne odsłony także. Jednym z rozwiązań dla polskiej gospodarki mogą, a pewnie i muszą być mechanizmy carbon finance. Pozycja Polski, Unii Europejskiej i jednostek ONZ są co najmniej niejasne. Mam nadzieję, że stanowisko Polski będzie coraz mocniejsze i jaśniejsze, nasze interesy w tej kwestii są odmienne niż Unii. Durban przyniósł wielkie rozczarowanie, kolejne szczyty mają szanse iść utartymi koleinami i prowadzić na manowce. Brak woli, siły i consensusu politycznego skrywają jedynie fundamentalny konflikt ekonomiczny, historyczny i kulturowy między bogatą Północą i biednym Południem. Pakty klimatyczne trzeszczą w szwach, najwięksi gracze rozwijają własne systemy dobrowolne i regionalne obrotu emisjami (USA, Kanada. Meksyk), Chiny i Indie aktywnie wykorzystują carbon finance, będąc w tej dyskusji głosem krajów rozwijających się, a Unia jest przekonana o sile swoich biurokratycznych rozwiązań i EU ETS. Tymczasem? Grudniowy kontrakt terminowy na jednostki EUA osiągnął 7,63 EUR, najwyższy poziom od początku maja 2012. Wzrost spowodowany jest analizą, mówiącą iż 1,2 miliarda uprawnień może zostać wstrzymanych w ciągu pierwszych trzech lat aukcji w Fazie 3. Niektórzy analitycy uważają, że wygeneruje to wzrost cen do 24 EUR, na co szczerze liczymy. Aktywowany jest rejestr Unii. A my nadal nie wiemy, czy i kiedy zostaną wydane przepisy wykonawcze, konieczne do wykorzystania polskiej rezerwy uprawnień, konieczne dla realizacji projektów Joint Implementation Brak wizji i wdrożeń powoduje, że Polska traci dystans technologiczny do innych krajów, które podejmują próby wdrożeń carbon finance. Już teraz okazuje się, że niemieckie czy włoskie firmy doradcze mogą się pochwalić 2 letnim doświadczeniem w obsłudze projektów tego typu. Za 2 lata będziemy więc mogli liczyć jedynie na życzliwość polskich Klientów i ich patriotyzm, w przeciwnym razie polski carbon finance będzie zdominowany przez zewnętrznych doradców. Reasumując trzymamy kciuki za polskie szanse na rynku carbon finance. Czekamy na Państwa pomysły. A ja zapraszam serdecznie do miłej lektury i skorzystania z naszych usług. Robert Łapacz 3
Ze świata - subiektywny przegląd inspiracji kwiecień/maj Topniejący lodowiec uwalnia prehistoryczny metan Naukowcy odkryli tysiące miejsc na Arktyce, z których metan wydobywa się wprost do atmosfery. Poprzez topnienie lodowca, uwięziony do tego czasu metan zostaje uwolniony. Obserwacje wykazały, że zjawisko to występuje na obszarach cofającego się lodowca (moreny, fiordy) oraz topnienia wiecznej zmarzliny. Jeśli związek przyczynowo-skutkowy się potwierdzi, będzie to mogło mieć znaczący wpływ na klimat w perspektywie najbliższych 100 lat. W miejscach, w których zbiornik osadowy jest przykryty obecnie grubą pokrywą lodową (jak np. północno-zachodnia Syberia), zgodnie z szacunkami do roku 2100 pokrywa ta będzie ulegała stopniowemu zanikowi, uwalniając tym samym olbrzymie pokłady metanu. Naukowcy z różnych grup badawczych nie są zgodni, czy zaobserwowane zjawisko będzie miało wpływ na nasz klimat już teraz, czy raczej będzie to efekty długofalowy. Czy niebieskie lasy mogą łagodzić zmiany klimatyczne? Ponad 55% dwutlenku węgla sekwestrowanego przez żywe organizmy przypada na organizmy morskie. Z czego 50-71% to sekwestracja przez organizmy przybrzeżne, takie jak wodorosty czy lasy namorzynowe. To niezwykle duży odsetek, biorąc pod uwagę fakt, że zajmują one jedynie 0,5% dna morskiego. Z tego względu powyższy temat stał się przedmiotem zintensyfikowanych badań wielu międzynarodowych zespołów, a także tematem rozpoczynającego się w maju międzynarodowego sympozjum Yeosu Expo 2012. Pojęcie niebieskiego węgla dotyczy właśnie dwutlenku węgla, który jest pochłaniany i składowany przez roślinność morską pasów przybrzeżnych. Odkrycie znaczenia tych pokładów jest nie do przecenienia w kontekście potencjalnych inwestycji, które mogą być podjęte w celu ochrony tej roślinności. Ma ona bowiem znaczenie nie tylko dla walki ze zmianami klimatu, ale przede wszystkim jest źródłem pożywienia dla mieszkających tam społeczności, a także naturalną ochroną przed sztormami i tsunami. Bardzo istotną kwestią związaną z niebieskim węglem jest fakt, że nie jest on składowany pod powierzchnią ziemi, nie w biomasie roślin, będącej ponad powierzchnią. Może on zatem być składowany przez tysiące lat, co jest jego znaczącą przewagą nad lasami lądowymi, których możliwości wiązania dwutlenku węgla są zdecydowanie mniejsze. Oczywiście zagrożeniem dla takiego stanu rzeczy jest niszczenie niebieskich lasów, co może spowodować uwolnienie olbrzymich ilości dwutlenku węgla znajdującego się w ziemi nawet od milionów lat. Obecnie w wielu miejscach na Ziemi tereny namorzynowe, słone bagna itp. są obejmowane ochroną. Program 4 Więcej na naszym facebook u www.facebook.com/faberconsulting
Ochrony Środowiska ONZ (UNEP) tworzy specjalne fundusze wspierające takie inwestycje. Co więcej, takie kraje jak Meksyk, Indonezja czy Senegal wdrażają obecnie pilotażowe projekty ochrony niebieskich lasów, które mają generować jednostki redukcji emisji, zapewniając tym samym ekonomiczną opłacalność przedsięwzięcia. Bawarska giełda wycofuje się z handlu emisjami Z dniem 30 czerwca 2012 jedna z największych europejskich giełd przestaje funkcjonować na rynku emisyjnym. Powodem takiej decyzji jest niepewna sytuacja na rynku a także drastyczny spadek operacji w ostatnich miesiącach. Jak twierdzi Dr. Christine Bortenlänger, Dyrektor Bayerisch Börse AG, w obecnej sytuacji niezbędne są decyzje polityczne, które sprawią, że handel emisjami stanie się ponownie atrakcyjny ekonomicznie. W tym kontekście coraz częściej mówi się o konieczności drastycznej redukcji ilości certyfikatów redukcji emisji obecnych na rynku. Umiarkowane nadzieje po Konferencji Klimatycznej w Bonn Między 14 a 25 maja w Bonn miała miejsce robocza konferencja przygotowująca rozwiązania pod listopadową konferencję w Doha, Katar. Prace nad dwiema najistotniejszymi kwestiami mapą drogową, prowadzącą do przyjęcia nowej konwencji klimatycznej w 2015 roku oraz przedłużenie obowiązywania Protokołu z Kioto po 2012 roku posunęły się w umiarkowanym stopniu do przodu. Przede wszystkim doprowadzono do ustaleń prawnych i organizacyjnych umożliwiających zmianę i przedłużenie Protokołu z Kioto na kolejny okres, co jest niezwykle istotne w kontekście dalszego funkcjonowania jedynych, ogólnoświatowych systemów redukcji emisji CDM i JI. Zmiany będą gotowe do wprowadzenia podczas konferencji w Doha. Problematyczne stały się jednak prace nad nową konwencją klimatyczną. Po optymistycznym zakończeniu konferencji w Durbanie pod koniec zeszłego roku, w Bonn dało się zauważyć próby spowolnienia procesu, który miał doprowadzić do przyjęcia nowej konwencji klimatycznej w 2015 roku. Głównymi krajami wstrzymującymi prace okazały się Chiny i Indie. 5
Co w Komisji piszczy, czyli my w UE Komisja Europejska startuje z nowym programem na Eko-innowacje Ponad 34 miliony euro Komisja chce przeznaczyć na finansowanie i promocję nowych rozwiązań środowiskowych. Każdy przedsiębiorca z Unii Europejskiej może złożyć swoją propozycję. Wybranych zostanie około 50 projektów. Jak mówi Janez Potocnik, Komisarz ds. Środowiska, Program CIP pokazuje jak można pomagać naszym gospodarkom, aby rosły w sposób zrównoważony, zgodnie ze środowiskiem. W tym roku program skupia się na 5 priorytetach: recycling woda produkty z branży budowlanej zielony biznes sektor spożywczy. Adaptacja do zmian klimatu W ramach walki ze zmianami klimatu opracowywane są środki w zakresie przystosowania się i łagodzenia skutków. Adaptacja do zmian klimatu nadal jest stosunkowo nową koncepcją, jednak ponieważ jest to działanie przekrojowe, a stawką są ważne ustalenia regulacyjne, wspomaga ona również inne obszary, takie jak polityka wodna i plan Komisji dotyczący ochrony zasobów wodnych, którego wdrożenie ma nastąpić przed końcem roku. Dokument informacyjny EU w sprawie przystosowania się określa zakres ramowy ukierunkowany na zmniejszenie podatności Unii na wpływ zmian klimatu. Jest on oparty na czterech filarach. Jego celem jest zbudowanie mocnej bazy wiedzy na temat wpływu i konsekwencji zmian klimatu, wprowadzenie koncepcji przystosowania się do innych kluczowych obszarów regulacyjnych, stosowanie kilku instrumentów regulacyjnych, w tym finansowych, oraz wytycznych zapewniających efektywną realizację i włączenie do negocjacji międzynarodowych. Zwiększenie odporności UE na zmiany klimatu oznacza również inwestowanie w gospodarkę niskoemisyjną, promowanie technologii energetycznych i wprowadzanie produktów ekologicznych. Ważny krok podjęto w marcu, uruchamiając europejską platformę adaptacji do zmian klimatu, Climate-Adapt. Platforma ta łączy informacje na temat strategii przystosowania się oraz stanowi inspirację i dostarcza narzędzia dla organów krajowych, regionalnych i lokalnych w zakresie projektowania własnych środków i strategii. Część jej siły stanowi różnorodność informacji, jednak należy dopilnować, by informacje te były ogólnodostępne. Przystosowanie ma zasadniczo lokalny charakter, ponieważ oddziaływanie zmian klimatu kształtuje się różnie w poszczególnych regionach. Pod wieloma względami ma również szeroki charakter, ponieważ potrzeba przystosowania się do zmian klimatu stanowi wspólne wyzwanie dla większości naturalnych procesów i działań człowieka. Działania w zakresie zmian klimatu są podkreślone w wieloletnich ramach finansowych na rzecz finansowania UE w latach 2014 2020. Oznacza to, że polityka w sprawie energii, spójności, transportu, rolnictwa, zdrowia publicznego i pomocy zagranicznej będzie musiała uwzględnić zmiany klimatu. źródło: http://ec.europa.eu 6 Więcej na naszym facebook u www.facebook.com/faberconsulting
Terminy spiesz się powoli! Ekologiczne innowacje CIP Eco-Innovation 2012 budżet: 34.830.000 EUR deadline: 6 września 2012 Cele: Wsparcie projektów dotyczących innowacyjnych produktów, technik, usług i procesów, które mają na celu zapobieganie bądź redukcję szkodliwych zmian środowiskowych lub dotyczą optymalnego wykorzystania zasobów. Projekty mogą dotyczyć pierwszego wdrożenia na danym rynku krajowym eko-innowacyjnych technologii, produktów, procesów czy praktyk, które mają już za sobą pilotażowe wdrożenie, ale ze względu na wysokie ryzyka potrzebują wsparcia finansowego aby w pełni spenetrować rynek. Priorytety: recycling materiały budowlane przyjazne środowisku rynek produktów spożywczych woda greening up działalności Typ beneficjenta: prywatny lub publiczny Wysokość dofinansowania: do 50% kosztów kwalifikowalnych Life + budżet: 251 mln PLN Komponenty tematyczne w ramach których można uzyskać dofinansowanie: deadline: 06.08.2012 (NFOŚiGW), 26.09.2012 (KE) Komponent I Przyroda i bioróżnorodność biologiczna: ochrona gatunków lub siedlisk priorytetowych sieci Natura 2000 projekty przyczyniające się do powstrzymania procesu spadku różnorodności biologicznej Komponent II Polityka i zarządzanie w zakresie środowiska: rozwój i wdrażanie nowych podejść, technologii, praktyk w zakresie zarządzaniu środowiskiem wdrażanie polityki ochrony środowiska UE wzrost udziału społeczeństwa w zarządzaniu i ochronie środowiska Komponent III - Informacja i komunikacja: kampanie mające na celu zwiększenie świadomości społecznej w kwestiach związanych z ochroną środowiska kampanie informacyjne, szkolenia ws. Zapobiegania pożarom lasów Typ beneficjenta: podmioty publiczne podmioty prywatne o charakterze komercyjnym podmioty prywatne o charakterze niekomercyjnym ( w tym organizacje pozarządowe) Wysokość dofinansowania: Beneficjenci Life + mogą skorzystać ze współfinansowania projektów ze środków NFOŚi GW: - do 45%, w przypadku gdy dofinansowanie KE wynosi 50% kosztów kwalifikowanych projektu; łącznie można wnioskować o 95% dofinansowania kosztów kwalifikowanych Wnioski o współfinansowanie należy składać do siedziby NFOŚiGW do dnia 6.08.2012 do godziny 15.30. (dofinansowanie krajowe) Ostateczny termin naboru wniosków Life + - 26.09.2012 (dofinansowanie z KE) 7
A propos emisji co wiesz o GHG? ÞÞ ÞÞ ÞÞ ÞÞ ÞÞ ocieplanie ścian budynków mieszkalnych pozwala zredukować straty ciepła nawet do 60%; gdyby każdy gotował tylko tyle wody, ile potrzebuje do zalania kawy czy herbaty (zamiast całego czajnika), oszczędzilibyśmy rocznie tyle energii elektrycznej, że można by było zasilić ponad 75% oświetlenia ulicznego w kraju; stracona energia w Wielkiej Brytanii jest warta ok. 5 miliardów funtów; energooszczędna pralka jest w stanie oszczędzić przez rok tyle wody, ile przeciętny człowiek wypija w ciągu całego życia; duży osad z kurzu na żarówce ogranicza jasność jej światła nawet o połowę; Wysoka jakość zarządzania jakością w Faber Consulting potwierdzona! Z przyjemnością informujemy, że Faber Consulting z powodzeniem przeszła audyt i certyfikację ISO 9001. Spółka od wielu lat pracowała zgodnie z tą normą. Następnym, naturalnym krokiem będzie wdrożenie w naszej firmie norm środowiskowych. Spółka planuje również opracowanie i implementację autorskiego systemu zarządzania jakością i przez jakość, opartego na najlepszych praktykach takich rozwiązań jak KAIZEN. O postępach i sukcesach na tym polu będziemy Państwa sukcesywnie informować! 8 Więcej na naszym facebook u www.facebook.com/faberconsulting
Benchmarking Funding Alliance W kwietniu, w Amsterdamie, Faber Consulting wzięła udział w konferencji założycielskiej nowej inicjatywy międzynarodowych firm doradczych. Zrzeszenie Funding Alliance, poprzez współpracę liderów doradztwa funduszowego najważniejszych krajów europejskich, ma na celu wsparcie klientów na poziomie dotacji narodowych, ale przede wszystkim daje przewagę w kwestii projektów partnerskich, finansowanych z funduszy Komisji Europejskiej. Każda z firm specjalizuje się w nieco innych typach projektów, co pozwala wzajemnie korzystać z wiedzy i umiejętności partnerów, np. w projektach badawczych, ekologicznych czy szkoleniowych. Przynależność do zrzeszenia jest zarezerwowana dla firm, mogących wykazać się dużym doświadczeniem w branży doradczej oraz solidnymi referencjami. W konferencji założycielskiej udział wzięły firmy z Niemiec, Francji, Polski, Belgii i Holandii. Do zrzeszenia dołączyli także partnerzy z Wielkiej Brytanii oraz Czech, trwają rozmowy z reprezentacją Danii. Zrzeszenie zakłada wyłączność wybranego partnera na obsługę kraju, z którego pochodzi. Inicjatywa Funding Alliance zakłada zatem unikalne połączenie dobrej znajomości rynków lokalnych z korzyściami wynikającymi ze współpracy międzynarodowej. W tym roku dwudniowy zjazd Funding Alliance miał miejsce w kompleksie biznesowym lotniska Schiphol pod Amsterdamem zdjęcie: Robert Łapacz 9
Oferta Carbon Finance Faber Consulting oferuje kompleksowe doradztwo i rozwiązania w zakresie carbon finance. Na naszą ofertę optymalizacji zarządzania potencjałem emisyjnym składają się między innymi następujące elementy: przygotowanie podmiotu do udziału w EU ETS carbon footprint ( ślad węglowy) generacja uprawnień współfinansowanie inwestycji poprzez obrót uprawnieniami do emisji przygotowanie i zarządzanie projektami JI, VER i CDM CSR oparty na redukcji emisji obsługa sprzedaży uprawnień offset emisyjny wykorzystanie funduszy unijnych dla projektów emisyjnych przygotowanie dokumentacji projektowej (PIN, PDD, raport z monitoringu etc.) swap inne Kontakt Jacek Zduńczyk Dyrektor Działu Analiz Finansowych jzdunczyk@faberconsulting.com tel. +48 660 472 590 Fundusze europejskie unijne dotacje prosto z Brukseli Proponujemy: przegląd i optymalne dopasowanie współfinansowania z międzynarodowych instytucji finansowych oraz funduszy Komisji Europejskiej budowanie partnerstw międzynarodowych do projektów przygotowanie aplikacji, zarządzanie i rozliczanie Faber Consulting była wielokrotnie doceniana w rankingach firm doradczych takich pism jak: Forbes, Dziennik Gazeta Prawna, Fundusze Europejskie, EuroEkspert. W ostatnim rankingu pisma EuroEkspert (2011r.) w 8 na 10 kategorii firma znalazła się w pierwszej trojce najlepszych firm doradczych. Faber Consulting pozyskała dla swoich Klientow prawie 1,5 mld PLN unijnych dotacji. Kontakt Mariola Stańczyk-Chlebiej Dyrektor Działu Rozwoju Regionalnego mstanczyk@faberconsulting.com tel. +48 604 994 038 10 Więcej na naszym facebook u www.facebook.com/faberconsulting
Zaufali nam 11
appleurogrant Eurogrant to unikalna na polskim rynku publikacja, wskazująca programy europejskie funkcjonujące nie tylko na terytorium państw Unii, ale także te wykraczające poza granice Starego Kontynentu. W obliczu stopniowego wyczerpywania się dotacji z programów krajowych czy regionalnych - tak dobrze już znanych polskim przedsiębiorcom czy samorządom - nieoceniona okazuje się wiedza na temat innych źródeł finansowania projektów. Podmioty, które jako pierwsze nabędą umiejętność korzystania z programów choćby Komisji Europejskiej, zdobędą trwałą przewagę nad konkurencją. Eurogrant pełni funkcję przewodnika po setkach metod dofinansowania projektów - jest narzędziem do wyboru programu, funduszu czy fundatora dla naszego przedsięwzięcia. Zawiera zatem wiedzę, która do tej pory była rozproszona po niezliczonej ilości stron internetowych i dziesiątkach publikacji - dostępnych najczęściej w obcych językach. informacje: biuro@presstopolska.com