REALIZACJA DZIAŁAŃ PRZYRODNICZYCH Z PUNKTU WIDZENIA DORADCY ROLNOŚRODOWISKOWEGO RODOWISKOWEGO Realizacja działań przyrodniczych w Programie rolnośrodowiskowym rodowiskowym w ramach PROW 2007-2013 2013 BoŜena Krześniak Centrum Doradztwa Rolniczego z siedzibą w Brwinowie Seminarium Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi Serock 10-11 11 grudnia 2009
PLAN PREZENTACJI ZałoŜenia organizacyjne i podstawy prawne doradztwa rolnośrodowiskowego Tematyka przyrodnicza w kształceniu i doskonaleniu doradców rolnośrodowiskowych Świadczenie usług doradczych na rzecz beneficjentów Programu rolnośrodowiskowego Zainteresowanie pakietami przyrodniczymi zaangaŝowani eksperci, powierzchnia realizacji
ZałoŜenia organizacyjne i podstawy prawne doradztwa rolnośrodowiskowego rodowiskowego ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI z dnia 26 lutego 2009r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania Program rolnośrodowiskowy objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 2013 (zmienione rozporządzeniem z dnia 28 września 2009 r.): warunki przystąpienia do Programu, wymogi dla poszczególnych pakietów i ich wariantów, jednostki fitosocjologiczne oraz typy siedlisk wg klasyfikacji Natura 2000 dla poszczególnych wariantów. ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI z dnia 7 maja 2008 r. w sprawie szkoleń dla podmiotów, których dotyczą działania objęte Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013, oraz doradzania odnośnie do sporządzania dokumentacji niezbędnej do uzyskania pomocy finansowej: zasady przyznawania uprawnień doradcom rolnośrodowiskowym i ekspertom przyrodniczym.
ZałoŜenia organizacyjne i podstawy prawne doradztwa rolnośrodowiskowego rodowiskowego Niezbędne ogniwa realizacji Programu rolnośrodowiskowego: rodowiskowego: Rolnik Doradca rolnośrodowiskowy Ekspert przyrodniczy dla pakietu 4 i 5 Usługi doradcy rolnośrodowiskowego: Plan działalności rolnośrodowiskowej Usługi eksperta przyrodniczego: Dokumentacja przyrodnicza
ZałoŜenia organizacyjne i podstawy prawne doradztwa rolnośrodowiskowego Obowiązki rolnika: Posiadanie planu działalności rolnośrodowiskowej sporządzonego przy udziale doradcy rolnośrodowiskowego Posiadanie dla pakietów 4 i 5 dokumentacji przyrodniczej sporządzonej w roku poprzedzającym rok rozpoczęcia realizacji zobowiązania rolnośrodowiskowego Dołączenie do wniosku o przyznanie pierwszej płatności rolnośrodowiskowej zaświadczenia o zgodności planu działalności rolnośrodowiskowej z planem ochrony (jeŝeli taki ma zastosowanie, ewentualnie z celami ochrony danego obszaru) dla pakietu 3, 4 i 5 Dołączenie do wniosku o przyznanie pierwszej płatności rolnośrodowiskowej opinii regionalnego dyrektora ochrony środowiska o zgodności ze stanem faktycznym kwalifikacji siedlisk przyrodniczych oraz siedlisk lęgowych ptaków opisanych w dokumentacji przyrodniczej dla pakietu 4 i 5.
ZałoŜenia organizacyjne i podstawy prawne doradztwa rolnośrodowiskowego O zgodności planu działalności rolnośrodowiskowej z odpowiednimi dokumentami planistycznymi dla poszczególnych form ochrony przyrody powinien orzekać: dyrektor parku narodowego: na obszarze parku narodowego, na obszarze Natura 2000 pokrywającym się w części lub w całości z terenem parku narodowego jako organ sprawujący nadzór nad obszarem Natura 2000, zgodnie z art. 32 ust. 5 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. Nr 92, poz. 880 z późn. zm.), regionalny konserwator przyrody: dla obszaru rezerwatu przyrody, dla obszaru Natura 2000 (z wyjątkiem wymienionych w pkt 1 lit b) oraz dla obszaru, o którym mowa w art. 33 ust. 2 ustawy o ochronie przyrody są to potencjalne obszary mające znaczenie dla Wspólnoty, przekazane KE do zatwierdzenia, dyrektor parku krajobrazowego lub wojewoda : dla obszaru parku krajobrazowego
ZałoŜenia organizacyjne i podstawy prawne doradztwa rolnośrodowiskowego Obowiązki doradcy: Sporządzenie planu działalności rolnośrodowiskowej zgodnie z obowiązującym wzorem, pomoc rolnikowi w doborze pakietów i wariantów Programu rolnośrodowiskowego dla danego gospodarstwa Plan działalności rolnośrodowiskowej: zawartość planu wg zał.1. do ROZPORZĄDZENIA MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI z dnia 26 lutego 2009r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania Program rolnośrodowiskowy objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 2013. aplikacja elektroniczna do sporządzania planu opracowana w Centrum Doradztwa Rolniczego
ZałoŜenia organizacyjne i podstawy prawne doradztwa rolnośrodowiskowego Aplikacja elektroniczna do sporządzania planu opracowana w Centrum Doradztwa Rolniczego Szeroka konsultacja: z MRiRW, ARiMR, z doradcami Obowiązek zamieszczania w planie opisu gospodarstwa Szkic gospodarstwa jako załącznik do planu działalności rolnośrodowiskwej 8
ZałoŜenia organizacyjne i podstawy prawne doradztwa rolnośrodowiskowego Obowiązki eksperta przyrodniczego: sporządzenie dokumentacji przyrodniczej a takŝe pomoc rolnikowi w podjęciu decyzji o powierzchni realizacji wariantów oraz sporządzenie części szczegółowej planu działalności rolnośrodowiskowej dla pakietu 4 i 5 Dokumentacja przyrodnicza załą łącznik do planu działalno alności rolnośrodowiskowej rodowiskowej wytyczne Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi (MRiRW) dotyczące dokumentacji przyrodniczej: metodyka wykonania dokumentacji przyrodniczej; Wzór dokumentacji ornitologicznej i siedliskowej.
ZałoŜenia organizacyjne i podstawy prawne doradztwa rolnośrodowiskowego Warunki zdobycia uprawnień eksperta przyrodniczego: - Ukończenie szkolenia dla działania Program rolnośrodowiskowy zrealizowanego przez CDR w Brwinowie, obejmującego ogólną wiedzę o Programie rolnośrodowiskowym oraz metodykę sporządzania dokumentacji; - Posiadanie pisemnej rekomendacji potwierdzającej posiadanie wiedzy i doświadczenia w rozpoznawaniu gatunków ptaków lub siedlisk przyrodniczych - Uzyskanie zaświadczenia Wojewody / Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska, potwierdzającego spełnienie powyŝszych wymagań. Pisemną rekomendację wydać moŝe Instytucja naukowa, Dyrektor Parku Narodowego, Dyrektor Parku Krajobrazowego, Wojewódzki konserwator przyrody, Pozarządowa organizacja przyrodnicza na podstawie udziału w : sporządzaniu planów ochrony obszarów chronionych lub inwentaryzacji przyrodniczej lub monitoringu przyrodniczego lub opracowaniu publikacji naukowych dotyczących gatunków ptaków lub siedlisk przyrodniczych lub działaniach z zakresu czynnej ochrony przyrody.
ZałoŜenia organizacyjne i podstawy prawne doradztwa rolnośrodowiskowego Warunki uzyskania uprawnień doradcy rolnośrodowiskowego: Posiadanie wyŝszego wykształcenia na kierunku: architektura krajobrazu, biologia, ochrona środowiska, ogrodnictwo, rolnictwo, technika rolnicza i leśna, weterynaria, zootechnika lub na kierunkach pokrewnych Ukończenie szkolenia dla doradców rolnośrodowiskowych (program: 82 godz.,) Zdanie egzaminu praktycznego i testowego
ZałoŜenia organizacyjne i podstawy prawne doradztwa rolnośrodowiskowego rodowiskowego Problemy doradców rolnośrodowiskowych: Ciągle niedosyt wiedzy przyrodniczej sygnalizowany w ankietach przy okazji szkoleń, Sezonowość pracy zgłaszanie się rolników w ostatniej chwili Terminy wprowadzania zmian przepisów /kwestia rejestracji planów działalności rolnośrodowiskowej, zmiany rozporządzenia tuŝ przed 1 marca, oświadczeń o zachowaniu wymaganej obsady w sadach ekologicznych, brak precyzyjnego określenia grup roślin w rolnictwie zrównowaŝonym/ Problemy ekspertów przyrodniczych: Niedostatek wiedzy rolniczej. Problemy z uŝywaniem określenia działki rolnej i ewidencyjnej oraz sporządzaniem planu wypasu Wprowadzanie w trakcie sezonu zmian w metodyce sporządzania dokumentacji przyrodniczej Uzyskiwanie opinii regionalnego dyrektora ochrony środowiska o zgodności ze stanem faktycznym kwalifikacji siedlisk przyrodniczych oraz siedlisk lęgowych ptaków
www.cdr.gov.pl Menu główne Strona główna Aktualności O Instytucji Oferta Projekty Wydawnictwa Szkolenia Imprezy Promocyjne PROW 2007-2013 Adresarz Pytania i Odpowiedzi Egzaminy Bazy Do pobrania Listy doradców Linki Szukaj Mapa serwisu Archiwum Listy doradców Lista doradców rolniczych - formularz zgłoszenia Lista ekspertów przyrodniczych Lista doradców rolnośrodowiskowych z uprawnieniami do doradzania w ramach Programu Rolnośrodowiskowego 2004 2006 Lista doradców rolnośrodowiskowych z uprawnieniami do doradzania w ramach Programu Rolnośrodowiskowego 2007-2013 Lista doradców rolnośrodowiskowych z uprawnieniami do doradzania w ramach Programu Rolnośrodowiskowego 2004 2006 oraz 2007-2013 Lista doradców leśnych Lista doradców gotowych do współpracy z LGD Wykaz doradców zajmujących się tematyką produktów regionalnych i tradycyjnych Wykaz doradców wspierających grupy producentów rolnych
Liczba doradców w na listach CDR Doradcy rolnośrodowiskowi 1 858 posiadający uprawnienia wg zasad na lata 2007-2013 Lista ekspertów 541 Eksperci ornitolodzy 359 Eksperci botanicy 233 14
Tematyka przyrodnicza w doradztwie rolnośrodowiskowym W programie szkolenia: 12 godz. w terenie ćwiczenia w rozpoznawaniu ptaków i siedlisk przyrodniczych 14 godz. wykładów i ćwiczeń w sali dotyczących charakterystyki siedlisk objętych pakietami Dostępność Poradnika przyrodniczego dla doradców rolnośrodowiskowych HELP-DESK - system pomocy CDR dla doradców Szkolenia dla ekspertów planowane poszerzenie programu w zakresie tematyki dotyczącej Programu rolnośrodowiskowego, wymogów pakietów przyrodniczych, sporządzania części szczegółowej planu działalności rolnośrodowiskowej
Strona główna Doradcy rolniczy Doradcy rolnośrodowiskowi 2007-2013 Eksperci przyrodniczy orn. Eksperci przyrodniczy bot. Doradcy leśni System Teleinformatyczny [Strona główna] [Rejestracja] [Pomoc] [Logowanie] System teleinformatyczny Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie słuŝy do rejestracji planów działalności rolnośrodowiskowej oraz zawiera listy: doradców rolniczych; doradców rolnośrodowiskowych posiadających uprawnienia wg zasad na lata 2007-2013; ekspertów przyrodniczych na potrzeby Programu rolnośrodowiskowego; doradców leśnych. Listy są jawne i umoŝliwiają rolnikom i posiadaczom lasów odszukanie potrzebnych doradców. System teleinformatyczny utworzony został na podstawie zapisów rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 26 lutego 2009 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania "Program rolnośrodowiskowy" objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 ( 2. ust. 1. pkt 3 oraz 40. ust.1. pkt 2). Sposób rejestrowania planów działalności rolnośrodowiskowej przygotowano na podstawie projektu zmian do rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 7 maja 2008 r. w sprawie szkoleń dla podmiotów, których dotyczą działania objęte Programem rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013, oraz doradzania odnośnie do sporządzania dokumentacji niezbędnej do uzyskania pomocy finansowej ( 14a). Doradcy, którzy nie dopełnią obowiązku dokonania rejestracji planów działalności rolnośrodowiskowej w wymaganym terminie, mogą zostać skreśleni z listy doradców rolnośrodowiskowych. Znajdujący się na listach doradcy rolniczy oraz doradcy leśni, zatrudnieni w państwowych jednostkach doradztwa lub izbach rolniczych lub jednostkach akredytowanych, uprawnieni są do świadczenia usług w ramach działania "Korzystanie z usług doradczych przez rolników i posiadaczy lasów" (zakres tych usług wynika z zapisów rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 7 maja 2008 r. w sprawie szkoleń dla podmiotów, których dotyczą działania objęte Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013, oraz doradzania odnośnie do sporządzania dokumentacji niezbędnej do uzyskania pomocy finansowej - 8.pkt 1 i 3.). Instrukcja rejestracji doradców rolnośrodowiskowych oraz planów działalności rolnośrodowiskowej w systemie teleinformatycznym
Świadczenie usług doradczych na rzecz beneficjentów Programu rolnośrodowiskowego ok. 37 000 rolników przystąpiło do realizacji Programu rolnośrodowiskowego w pierwszych dwu latach Pakiet 4 - w 1,4 % gospodarstw, Pakiet 5 w 1,9 % gospodarstw Pakiet 3 w 55 % gospodarstw Pow. 7 862,67 ha pakiet 4. Pow. 15 607,59 ha pakiet 5. w gospodarstwach zarejestrowanych w systemie teleinformatycznym CDR (27 500 gospodarstw).
Liczba gospodarstw, które zadeklarowały realizację pakietów: 3, 4, 5 w dla poszczególnych województwach 18
Liczba gospodarstw, które zadeklarowały realizację pakietu 4 i 5 w dla poszczególnych województwach 19
Porównanie powierzchni realizacji wariantów pakietu 4 z uwzględnieniem wariantu 4.1 z pominięciem wariantu 4.1 20
Porównanie powierzchni realizacji wariantów pakietu 5 z uwzględnieniem wariantu 5.1 z pominięciem wariantu 5.1 21
Liczba ekspertów, którzy sporządzili dokumentację dla planów rś w pakiecie 4. 4.1 4.2 4.3 4.4 4.5 4.6 4.7 4.8 4.9 4.10 dolnośl. 6 2 7 6 1 6 11 k-pom 1 1 2 3 lubels. 6 1 2 1 1 1 lubusk. 4 1 1 1 1 1 łódzk. małopol. 3 1 3 mazow. 4 4 1 2 3 3 1 opols. 1 2 1 podkrp. 12 2 1 3 5 podlas. 9 2 2 3 5 2 1 pomors. 8 1 3 6 2 4 śląsk. 3 1 1 świętok. 3 1 war-m. 9 2 1 2 wlkpol. 2 3 1 2 2 2 zach-p. 14 2 1 5 2 4 Ogółem 84 9 27 12 8 38 35 0 0 22 17
Liczba ekspertów, którzy sporządzili dokumentację dla planów rś w pakiecie 5 5.1 5.2 5.3 5.4 5.5 5.6 5.7 5.8 5.9 5.10 dolnośl. 5 1 2 5 3 3 8 1 k-pom 1 1 1 1 2 1 lubels. 11 1 1 4 1 1 1 lubusk. 6 1 1 2 1 1 łódzk. 2 2 1 2 małopol. 3 1 1 2 1 mazow. 9 2 1 3 2 3 1 1 opols. podkrp. 11 1 1 1 podlas. 20 3 4 1 3 6 2 3 pomors. 11 1 1 3 1 1 śląsk. świętok. 1 1 1 war-m. 7 1 wlkpol. 4 6 1 3 1 1 zach-p. 20 1 5 2 2 6 1 0 0 2 23 Ogółem 111 12 24 18 12 32 17 2 2 14
Porównanie liczby ekspertów, którzy sporządzili dokumentację dla planów obejmujących poszczególne warianty 24
Dziękuję za uwagę BoŜena Krześniak CDR Brwinów b.krzesniak@cdr.gov.pl Fot. Magdalena Krześniak 25