Program Rozwoju Obszarów Wiejskich Renty Strukturalne

Transkrypt

1 Program Rozwoju Obszarów Wiejskich Renty Strukturalne Magdalena Habrowicz Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego Ekonomia, rok III 12 XI 2009 r. Renty strukturalne są jednym z działań realizowanych w ramach Osi 1. Poprawa konkurencyjności sektora rolnego i leśnego. Cele działania: Poprawa struktury agrarnej kraju, Przyśpieszenie procesu wymiany pokoleniowej wśród osób prowadzących gospodarstwa rolne, Poprawa rentowności i konkurencyjności gospodarstw rolnych. 1 2 Krótki opis działania: Rentę strukturalną przyznaje się na wniosek rolnika. Pomoc udzielana rolnikom, którzy zaprzestaną działalności rolniczej i przekażą gospodarstwo rolne następcom lub innym producentom. Pomoc skierowana do rolników będących w wieku przedemerytalnym (obowiązkowy KRUS). Otrzymana pomoc ma stanowić nowe źródło dochodu. Beneficjent to producent rolny, który: Ukończył 55 lat, lecz nie osiągnął jeszcze wieku emerytalnego Prowadził działalność rolniczą na własny rachunek w gospodarstwie rolnym (10 lat) Podlegał ubezpieczeniu emerytalno rentowemu (5 lat) Zaprzestał prowadzenia wszelkiej towarowej działalności rolniczej Przekazał gospodarstwo rolne Nie jest emerytem ani rencistą 3 4

2 Gospodarstwo można przekazać: Przejmujący gospodarstwo: 1. Następcy poprzez przeniesienie własności (sprzedaż, darowiznę) w całości na rzecz jednej osoby, która wcześniej nie prowadziła działalności rolniczej NASTĘPCA Nie ukończył 40 lat Przygotował plan rozwoju gospodarstwa NA POWIĘKSZENIE innego gosp. Nie ukończył 50 lat 2. Na powiększenie jednego lub kilku gospodarstw rolnych poprzez przeniesienie własności na rzecz jednego lub kilku rolników 5 Nie ma ustalonego prawa do emerytury lub renty Zobowiązał się do prowadzenia działalności rolniczej przez co najmniej 5 lat Posiada kwalifikacje zawodowe przydatne do prowadzenia działalności rolniczej 6 Powierzchnia UR w przekazywanym gospodarstwie rolnym: Powierzchnia przekazywanego gospodarstwa powinna mieć : co najmniej 3 ha UR 1 ha UR w małopolskim, podkarpackim, śląskim lub świętokrzyskim (Warunek nie dotyczy zstępnych). Powierzchnia gospodarstwa przekazywanego na rzecz następcy: W przypadku przekazania gospodarstwa rolnego na powiększenie innego, powierzchnia gospodarstwa po powiększeniu: Rolnik, przekazujący gospodarstwo rolne, musi przekazać je w całości (wraz z inwentarzem żywym). Może pozostawić sobie łącznie do 0,5 ha UR wraz z siedliskiem, na działalność rolniczą na własne potrzeby. nie może być mniejsza niżśrednia powierzchnia gospodarstwa w danym województwie lub w kraju. 7 8

3 Wysokość płatności: Ustalana jest jako odpowiedni procent kwoty najniższej emerytury krajowej. 1. Dla osoby składającej wniosek = 150% 2. Dodatek na małżonka = 100% MAKSYMALNIE = 250 % najniższej emerytury Renta strukturalna może być zwiększona o 15% kwoty najniższej emerytury, jeżeli rolnik przekaże gospodarstwo o łącznej powierzchni UR większej niż 10 ha osobie w wieku poniżej 40 roku życia. Poziom wsparcia w 2008 roku Najniższa emerytura 636,29 zł 150% x 636,29 zł = 954,44 zł 250% x 636,29 zł = 1590,73 zł Maksimum (+15%) = 1686,17 zł 9 10 Płatność z tytułu renty strukturalnej będzie wypłacana beneficjentowi, nie dłużej jak do osiągnięcia 65 roku życia. Renta strukturalna będzie miała formę płatności miesięcznej. Kwota wsparcia ulega zmianie wraz z okresowymi waloryzacjami najniższej emerytury. 11 KOMPLETNY WNIOSEK Z ZAŁĄCZNIKAMI WNIOSEK Z ZAŁĄCZNIKAMI O PRZEKAZANIU Procedura 40 dni POSTANOWIENIE KIEROWNIKA BIURA 6 miesięcy Weryfikacja POWIATOWEGO ARIMR Przekazanie gospodarstwa i zaprzestanie działalności rolniczej 30 dni DECYZJA KIEROWNIKA WYPŁATA RENTY STRUKTURALNEJ 12

4 Finansowanie działania Renty strukturalne PROW Koszt całkowity: EUR (stanowi to 24% kwoty przeznaczonej na działanie Renty strukturalne w PROW ) PROW Koszt całkowity: EUR W tym: 68% to wydatki na zobowiązania z okresu % wydatki na PROW Wydatki na działanie Renty strukturalne w latach stanowiły 14,7% wydatków na PROW Wydatki na działanie Renty strukturalne w latach mają stanowić: 16,5% wydatków na Oś 1, 8,7% wydatków na PROW Realizacja działania Wykres 1. Liczba beneficjentów po raz pierwszy korzystających z działania Renty strukturalne, stan na 31 XII 2008 r. PROW : z działania skorzystało producentów rolnych powierzchnia przekazanych gospodarstw (UR) wyniosła ha PROW planowana liczba beneficjentów powierzchnia przekazanych gospodarstw (UR) wyniesie ha 15 16

5 Wykres 2. Beneficjenci wnioskujący o środki z działania Renty strukturalne w latach , stan na 31 XII 2008r. Mapa 1. Średnia roczna liczba beneficjentów działania Renty strukturalne wśród średniej rocznej liczby wnioskujących o dopłaty bezpośrednie w województwie. ( ) Powyżej 1,4% 1,09%-1,39% 0,8%-1,08% Poniżej 0,8% Wykres 3. Udział beneficjentów działania "Renty Strukturalne w ogólnej liczbie gospodarstw rolnych prowadzonych przez indywidualnego użytkownika w wieku powyżej 55 lat w latach WOJEWÓDZTWO GOSPODARTSWA PRZEKAZANE NA POWIĘKSZENIE WŚRÓD WSZYSTKICH PRZEKAZANYCH GOSPODARSTW PROW PROW Dolnośląskie 62,7% 35,6% Kujawsko-Pomorskie 59,5% 28,7% Lubelskie 57,5% 34,7% Lubuskie 55,8% 26,3% Łódzkie 52,9% 27,4% Małopolskie 32,3% 22,3% Mazowieckie 54,9% 30,2% Opolskie 61,3% 34,9% Podkarpackie 35,3% 28,4% Podlaskie 61,3% 35,1% Pomorskie 56,8% 25,4% Śląskie 41,0% 19,9% Świętokrzyskie 41,9% 26,8% Warmińsko-Mazurskie 65,5% 31,2% Wielkopolskie 46,0% 21,7% Zachodniopomorskie 65,0% 27,5% POLSKA 53,2% 28,8% Tabela 1. Liczba gospodarstw przekazanych na powiększenie innego gospodarstwa w ramach działania Renty strukturalne, stan na 31 IX 2008r. Źródło: Opracowanie własne na podstawie Informacji dotyczącej wpływu działania Renty strukturalne na poprawę struktury agrarnej gospodarstw wg informacji na dzień sporządzonej Źródło: Opracowanie własne na podstawie Wstępnej analizy realizacji PROW przez Ministerstwo Rolnictwa 20i Rozwoju Wsi oraz danych GUS.

6 Mapa 2. Średnia powierzchnia UR w gospodarstwach rolnych oraz powierzchnia przekazanych gospodarstw na powiększenie innych gospodarstw w ramach działania Renty strukturalne. Wykres 4. Środki wypłacone w zł w ramach działania Renty strukturalne, stan na 31 XII 2008r. Źródło: Informacja dotycząca wpływu działania Renty strukturalne na poprawę struktury agrarnej gospodarstw, informacja sporządzona wg informacji na dzień r. przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Mapa 3. Udział województw w wykorzystaniu środków przeznaczonych na działanie Renty strukturalne w ramach PROW oraz PROW , stan na 31 XII 2008r. Powyżej 17% 9,0%-16,9% 5,0%-8,9% Poniżej 5% Tabela 2. Wysokość płatności w ramach działania Renty strukturalne. Beneficjent Beneficjent + małżonek Gosp. o pow. 10 ha UR przekazane osobie w wieku poniżej 40 lat KAMPANIA , , ,54 KAMPANIA , , ,54 KAMPANIA , , ,81 KAMPANIA , , ,27 KAMPANIA , , , , , ,02 Beneficjent Beneficjent + małżonek Gosp. o pow. 10 ha UR przekazane osobie w wieku poniżej 40 lat PROW % 270% (+60%) 362% (+50%+7x3%+7x3%) PROW % 250% (+100%) 265% (+15%) 23 Źródło: Opracowanie własne na podstawie (2 XI 2009r.) oraz PROW , PROW

7 Wykres 5. Wysokość płatności w ramach działania Renty strukturalne. ODDZIAŁYWANIA POZYTYWNE Obowiązek stosowania dobrej praktyki rolnej w zakresie ochrony środowiska Wypadanie z rynku gospodarstw małych Utrzymywanie ładu przestrzennego (tereny rolnicze nie są przeznaczane pod inne funkcje) ODDZIAŁYWANIA NEGATYWNE Intensyfikacja produkcji rolnej Ujednolicanie krajobrazu Źródło: Opracowanie własne na podstawie (2 XI 2009r.) oraz PROW , PROW Realizacja celów działania Zasięg i siła działania jest uzależniona od tego czy transfer gospodarstwa będzie następował w praktyce, czy będzie to jedynie akt przekazania własności, dla uzyskania dodatkowego dochodu. Działanie to ma w głównej mierze zasięg lokalny ze względu na nie wielką liczbę beneficjentów. Bibliografia 1. Informacja dotycząca wpływu działania Renty strukturalne na poprawę struktury agrarnej gospodarstw, informacja sporządzona wg informacji na dzień r. przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi 2. Ocena ex ante PROW na lata , Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi (Raport końcowy) 3. PROW na lata , Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi 4. Sprawozdania z działalności ARiMR obejmujące lata Wstępna analiza PROW na lata , informacja sporządzona wg danych na dzień 31 grudnia 2008 r. przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi

8 KONIEC 29