DR ANDRZEJ DUDKOWSKI KATEDRA ZESPOŁOWYCH GIER SPORTOWYCH ZESPÓŁ PIŁKI RĘCZNEJ I PIŁKI NOŻNEJ SPECJALIZACJA ZAWODOWA II ROK I STOPNIA 3 SEMESTR SPORT TRENER II KLASY PIŁKI RĘCZNEJ TAKTYKA W PIŁCE RĘCZNEJ ATAK POZYCYJNY WROCŁAW
TAKTYKA W PIŁCE RĘCZNEJ Taktyka Taktyka sportowa to celowy, racjonalny, ekonomiczny i planowy sposób prowadzenia walki uwzględniający poziom umiejętności i możliwości własnych oraz przeciwnika, teren, warunki walki, a także regulamin i przepisy obowiązujące w danej dyscyplinie.
TAKTYKA W PIŁCE RĘCZNEJ W taktyce gry w piłkę ręczną wyróżniamy: 1. Taktykę ataku 2. Taktykę obrony
ATAK POZYCYJNY Atak pozycyjny wywodzi się stąd, że przed rozpoczęciem atakowania zawodnicy zajmują określone pozycje na polu gry. Najczęściej stosowane jest następujące ustawienie:
ATAK POZYCYJNY 1. Atak pozycyjny 2:1:3 - dwóch skrzydłowych (1 i 3) - obrotowy (2) - trzech zawodników rozgrywających (4, 5, 6)
Rys. Schemat ataku 2:1:3
ATAK POZYCYJNY 2. Atak pozycyjny 2:2:2 - dwóch skrzydłowych (1 i 4) - dwóch obrotowych (2 i 3) - dwóch rozgrywających (5 i 6)
Rys. Schemat ataku 2:2:2
ATAK POZYCYJNY O wyborze danego ustawienia w grze decyduje przede wszystkim: - skład osobowy zespołu i przydatność zawodników w grze, - rodzaj obrony przeciwnika.
ATAK POZYCYJNY Charakterystyczną cechą ataku pozycyjnego jest szybkie rozgrywanie piłki w poprzek boiska, poprzedzone prostopadłymi wejściami w strefę obrony przeciwnika. Celem takiego sposobu rozgrywania piłki jest uzyskanie tzw. pozornej przewagi liczebnej, a zarazem sytuacji dogodnej do uzyskania bramki.
ZASADY GRY W ATAKU POZYCYJNYM Do podstawowych zasad gry w ataku pozycyjnym należy: 1. Stosowanie szerokiej gry 2. Stosowanie ataku wiążącego 3. Przyjmowanie piłki w ruchu 4. Podporządkowanie swojej gry grze zespołu
FRAGMENTY GRY Stosowanie podstawowych zasad gry w ataku pozycyjnym w celu uzyskania przewagi liczebnej ma szanse powodzenia, jeżeli zespół będzie miał opanowane podstawowe fragmenty gry. Fragmentem gry nazwane zostało taktyczne rozgrywanie określonej pozycji lub sytuacji, gdy współdziała ze sobą co najmniej dwóch partnerów ataku przeciw co najmniej jednemu obrońcy.
FRAGMENTY GRY Fragmenty gry są podstawą współdziałania partnerów w realizacji myśli taktycznej, wynikłej z zaistniałej sytuacji lub z przeprowadzenia planowej zagrywki. Podstawowymi fragmentami gry są: - łańcuszek - zabiegnięcie - obiegnięcie - zasłona
FRAGMENTY GRY Łańcuszek polega na atakowaniu zawodnika w strefę obrony w celu ściągnięcia na siebie przeciwnika. Stosowane w odpowiedniej kolejności i tempie, wejście z zamierzonym rzutem i podaniem piłki do partnera mają ułatwić oddanie celnego rzutu i zdobycie bramki.
FRAGMENTY GRY Zabiegnięcie polega na zajęciu opuszczonej przez przeciwnika, a istotnej w danej akcji, pozycji gry. Działanie to ma na celu zdobycie przez atakujących chwilowej swobody ruchu w obrębie pola bramkowego. Ten fragment gry stosować mogą wszyscy zawodnicy w zależności od zaistniałej sytuacji na boisku.
FRAGMENTY GRY Obiegnięcie polega na takim poruszaniu się partnerów, które stwarzając chwilową przewagę liczebną, pozwala zakończyć akcję. Zasłona to współdziałanie zawodników ataku pozwalające w danej sytuacji lub na danej pozycji gry uwolnić się spod kontroli obrońcy, w celu uzyskania dogodnej pozycji do prowadzenia ataku.
PODZIAŁ GRY ATAKU POZYCYJNEGO Opierając się na charakterystyce walki sportowej, atak pozycyjny dzielimy na: 1. Grę według zasad 2. Grę umowną
PODZIAŁ GRY ATAKU POZYCYJNEGO Gra według zasad oparta jest na uzgodnionym sposobie ustawienia i poruszania się zawodników oraz ustalonym torze lotu piłki. Wymaga ona współpracy wszystkich partnerów, zastosowania właściwego elementu techniki, fragmentu gry w zaistniałej sytuacji na boisku. Gra taka nie ogranicza indywidualnego działania zawodników i oparta jest na improwizacji.
PODZIAŁ GRY ATAKU POZYCYJNEGO Gra umowna polega na realizacji ściśle określonych i wyznaczonych zagrań, w których określa się fazę przygotowania akcji, liczbę zawodników biorących udział w zagrywce, drogę i tempo poruszania się, kierunki podań i lotu piłki.
PODZIAŁ GRY ATAKU POZYCYJNEGO Mając na uwadze grę zawodników na jednej lub wielu pozycjach, atak pozycyjny dzielimy na: 1. Atak bez zmian pozycji jednopozycyjny - w ataku jednopozycyjnym zawodnicy atakują z przydzielonych im pozycji, nie zamieniając ze sobą miejsc 2. Atak ze zmianami pozycji: a) wielopozycyjny - atak pozycyjny ze zmianą miejsc opiera się na umiejętności gry zawodników na dwóch pozycjach b) bezpozycyjny - atak pozycyjny ze zmianą miejsc opiera się na ciągłym zmiennym ruchu zawodników w polu ataku
FAZY ATAKU POZYCYJNEGO Powodzenie walki sportowej przy użyciu podanych wyżej typów ataku pozycyjnego oparte jest na prowadzeniu jej w trzech fazach: 1. Wstępnej 2. Przygotowawczej 3. Ataku właściwym
FAZY ATAKU POZYCYJNEGO Faza wstępna realizowana jest natychmiast po nieudanym ataku szybkim lub po celowym przejściu do ataku pozycyjnego. Jej zadaniem jest: - zajęcie przez zawodników ataku pozycji wyjściowych - wymiana piłki pomiędzy zawodnikami ataku w celu zwiększenia ich gotowości do gry - rozpoznanie rodzaju obrony przeciwnika - podjęcie decyzji w sprawie rodzaju gry - zmiana zawodnika w polu lub w bramce
FAZY ATAKU POZYCYJNEGO Faza przygotowawcza jest kolejnym stadium ataku pozycyjnego. Zadaniem jej jest: - zmiana ustawienia podstawowego, - prowadzenie ataku według zasad - poruszanie się zawodników według gry umownej
FAZY ATAKU POZYCYJNEGO Faza właściwa w tej fazie następuje zastosowanie określonych elementów ataku, w wyniku zaistniałej dogodnej sytuacji po ataku indywidualnym lub zastosowanych fragmentach gry.
ATAK POZYCYJNY 2:1:3 BEZ ZMIAN POZYCJI Celem rozgrywania piłki w ataku pozycyjnym jest uzyskanie sytuacji dogodnej do zdobycia bramki. Dogodną sytuację stwarzamy wówczas, jeżeli uzyskamy tzw. pozorną przewagę liczebną na pewnym odcinku boiska. W ataku pozycyjnym 2:1:3 bez zmian pozycji dogodną sytuację uzyskujemy, stosując sposób gry zwany koronką. Cechą tego ataku jest:
ATAK POZYCYJNY 2:1:3 BEZ ZMIAN POZYCJI - szybkie rozgrywanie piłki po obwodzie pola bramkowego poparte prostopadłym atakowaniem strefy (stosowanie ataku wiążącego) - szybkie podanie piłki w prawo i w lewo po ataku prostopadłym Atak pozycyjny 2:1:3 bez zmian pozycji stosujemy na: - podstawowym etapie szkolenia, gdy zbyt mały arsenał umiejętności techniczno taktycznych uniemożliwia prowadzenie gry - w zespołach zaawansowanych (w sytuacji gry w przewadze)
ATAK POZYCYJNY 2:1:3 BEZ ZMIAN POZYCJI Sposoby gry w ataku pozycyjnym 2:1:3 bez zmian pozycji: Jednym z podstawowych sposobów gry w ataku 2:1:3 jest tzw. łańcuszek lub koronka. Polega on na dynamicznych wejściach w strefę pomiędzy dwóch obrońców i wykonaniu szybkiego podania do partnera.
ATAK POZYCYJNY 2:1:3 ZE ZMIANAMI POZYCJI Dalszym etapem szkolenia zespołu jest przejście do trudniejszej formy atakowania, którą jest atak pozycyjny ze zmianami pozycji. Sposób atakowania bez zmian pozycji nie wystarcza, gdy nastąpi wzrost umiejętności techniczno taktycznych zespołu. Zespoły zaczynają wprowadzać tzw. zagrywki, inaczej zwane fragmentami gry. Stosowanie fragmentów gry związane jest ze zmianami pozycji. Zmiany pozycji oparte są na stosowaniu następujących elementów:
ATAK POZYCYJNY 2:1:3 ZE ZMIANAMI POZYCJI - dojścia i wykonania zasłony - zabiegnięcia - obiegnięcia - wykonania krzyżówki Stosowanie wymienionych elementów umożliwia zespołowi uzyskanie sytuacji dogodnej do oddania rzutu na bramkę.
Ustawienia w ataku 2:2:2
Rys. Zawodnicy obrotowi ustawieni blisko siebie
Rys. Zawodnicy obrotowi ustawieni szeroko
Rys. Jeden z zawodników obrotowych ustawiony na przodzie, w pobliżu linii rzutów wolnych. Jego zadaniem jest rozdzielanie piłek.
ATAK POZYCYJNY 2:2:2 Umiejętności i zadania zawodników obrotowych: - bardzo dobre przygotowanie sprawnościowe - opanowanie chwytów piłki w trudnych sytuacjach - opanowanie rzutów sytuacyjnych - opanowanie zasłon - opanowanie umiejętności zabiegania i obiegania - opanowanie gry opartej na zmianie tempa - realizacja zadań opartych na współpracy z partnerami
ATAK POZYCYJNY 2:2:2 W zależności od sposobu rozgrywania piłki, poruszania się zawodników obrotowych oraz ich współpracy ze skrzydłowymi i rozgrywającymi można wyróżnić następujące fragmenty gry: - dzielenie strefy - łączenie gry - współpraca obrotowych z wybiegającym skrzydłowym - rozdzielanie piłek przez obrotowego - współpraca obrotowego, skrzydłowego i rozgrywającego