PARLAMENT EUROPEJSKI 2014-2019 Dokument z posiedzenia 4.3.2015 B8-0227/2015 PROJEKT REZOLUCJI złoŝony w następstwie oświadczenia Komisji zgodnie z art. 123 ust. 2 Regulaminu w sprawie obrazów przedstawiających niegodziwe traktowanie dzieci w celach seksualnych w internecie (2015/2564(RSP)) Martina Anderson, Kateřina Konečná, Malin Björk, Lynn Boylan, Matt Carthy, Liadh Ní Riada, Dimitrios Papadimoulis, Kostas Chrysogonos, Sofia Sakorafa, Marisa Matias w imieniu grupy GUE/NGL RE\1052755.doc PE552.202v01-00 Zjednoczona w róŝnorodności
B8-0227/2015 Rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie obrazów przedstawiających niegodziwe traktowanie dzieci w celach seksualnych w internecie (2015/2564(RSP)) Parlament Europejski, uwzględniając Konwencję ONZ o prawach dziecka z dnia 20 listopada 1989 r. wraz z jej protokołami, uwzględniając art. 3 Traktatu o Unii Europejskiej, uwzględniając art. 24 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej, uwzględniając Konwencję Rady Europy o cyberprzestępczości z dnia 23 listopada 2001 r., uwzględniając Konwencję Rady Europy o ochronie dzieci przed seksualnym wykorzystywaniem i niegodziwym traktowaniem w celach seksualnych z dnia 25 października 2007 r., uwzględniając wytyczne UE w sprawie promowania i ochrony praw dziecka, uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/92/UE z dnia 13 grudnia 2011 r. w sprawie zwalczania niegodziwego traktowania w celach seksualnych i wykorzystywania seksualnego dzieci oraz pornografii dziecięcej, zastępującą decyzję ramową Rady 2004/68/WSiSW, uwzględniając uwagę ogólną nr 14 (2013) Komitetu Praw Dziecka ONZ w sprawie prawa dziecka do tego, aby stawiać zawsze na pierwszym miejscu jego dobro, uwzględniając agendę UE na rzecz praw dziecka przyjętą w lutym 2011 r., uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany Większy nacisk na kwestię dzieci w działaniach zewnętrznych UE (COM(2008)0055), uwzględniając wytyczne UE w sprawie promowania i ochrony praw dziecka, uwzględniając strategię UE na rzecz wyeliminowania handlu ludźmi na lata 2012 2016, szczególnie przepisy dotyczące finansowania pracy nad wytycznymi w zakresie systemów ochrony dzieci oraz wymiany dobrych praktyk, uwzględniając debatę plenarną z dnia 12 lutego 2015 r. na temat walki z niegodziwym traktowaniem dzieci w celach seksualnych w internecie, uwzględniając art. 123 ust. 2 Regulaminu, A. mając na uwadze, Ŝe niegodziwe traktowanie w celach seksualnych i wykorzystywanie PE552.202v01-00 2/6 RE\1052755.doc
seksualne dzieci, w tym pornografia dziecięca, stanowią powaŝne pogwałcenie praw podstawowych, w szczególności praw dzieci do ochrony i opieki niezbędnych do dochodzenia ich praw, jak określono w Konwencji ONZ o prawach dziecka (UNCRC) z 1989 r. i w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej; B. mając na uwadze, Ŝe powaŝne przestępstwa kryminalne, takie jak seksualne wykorzystywanie dzieci i pornografia dziecięca, wymagają kompleksowego podejścia obejmującego ochronę pokrzywdzonych dzieci, w tym opiekę, zapobieganie zjawisku, ściganie przestępców; państwo powinno zapewnić pełną skuteczność UNCRC, a w szczególności zasad ogólnych, art. 2 (niedyskryminacja), art. 6 (prawo do Ŝycia, przetrwania i rozwoju) oraz art. 12 (prawo dziecka do tego, by jego głos został wysłuchany i uwzględniony); C. mając na uwadze, Ŝe w szczególności naleŝy zapewnić skuteczność art. 3 UNCRC, w myśl którego przy podejmowaniu jakichkolwiek działań słuŝących zwalczaniu tych przestępstw i zajmowaniu się konsekwencjami takich czynów wartość nadrzędną musi mieć najlepszy interes dziecka, przy pełnym poszanowaniu Karty praw podstawowych Unii Europejskiej; D. mając na uwadze, Ŝe z zastrzeŝeniem dopuszczalnych i niezbędnych ograniczeń zgodnie z art. 13 UNCRC dziecko ma prawo do swobodnej wypowiedzi, w tym prawo do poszukiwania, otrzymywania i przekazywania informacji; uznając ponadto prawo dziecka na mocy art. 17 UNCRC do dostępu do informacji oraz materiałów pochodzących z róŝnorodnych źródeł krajowych i międzynarodowych, w tym ze środków masowego przekazu, o ile państwo sprzyja opracowaniu odpowiednich wytycznych na rzecz ochrony dziecka przed informacjami i materiałami szkodliwymi dla jego dobra; E. mając na uwadze, Ŝe w uwadze ogólnej nr 13 w sprawie prawa dziecka do wolności od wszelkich form przemocy Komitet Praw Dziecka ONZ podkreśla, iŝ prawa dzieci do bycia wysłuchanymi i traktowania ich opinii z naleŝytą powagą muszą być systemowo przestrzegane we wszystkich procesach decyzyjnych, a upodmiotowienie i uczestnictwo dzieci powinno być głównym elementem strategii i programów opieki i ochrony 1 ; F. mając na uwadze, Ŝe w uwadze ogólnej nr 16 na temat obowiązków państwa dotyczących wpływu działalności gospodarczej na prawa dzieci 2 Komitet Praw Dziecka ONZ podkreśla teŝ zagroŝenia stwarzane przez internet i nakłada na przedsiębiorców obowiązek informowania dzieci i młodzieŝy tak aby mogli skutecznie zarządzać ryzykiem i wiedzieli, gdzie uzyskać pomoc oraz zaleca przedsiębiorcom koordynację z branŝą technologii informacyjnych i komunikacyjnych w celu opracowania i wdroŝenia odpowiednich środków mających na celu ochronę dzieci przed przemocą i niewłaściwymi materiałami w internecie; G. mając na uwadze, Ŝe nagabywanie dzieci w celach seksualnych i wykorzystywanie seksualne jest zagroŝeniem o specjalnym charakterze w kontekście internetu, który zapewnia uŝytkownikom bezprecedensową anonimowość, poniewaŝ mogą oni ukryć 1 Ust. 3 lit. e). 2 7 lutego 2013 r. RE\1052755.doc 3/6 PE552.202v01-00
własną toŝsamość i dane osobowe, na przykład wiek; H. mając na uwadze, Ŝe internet moŝe naraŝać dzieci na szczególne ryzyko poprzez takie zjawiska jak pornografia dziecięca, wymiana materiałów przedstawiających przemoc, cyberprzestępczość, zastraszanie, nękanie, nagabywanie, moŝliwość dostępu do towarów i usług lub zakupu przez dzieci produktów, które są prawnie ograniczone lub niestosowne do wieku, kontakt z reklamami niestosownymi do wieku, agresywnymi lub wprowadzającymi w błąd, wyłudzanie pieniędzy, kradzieŝ toŝsamości, oszustwa i podobne zagroŝenia dotyczące finansów, które mogą stać się traumatycznym doświadczeniem; I. mając na uwadze, Ŝe w związku z międzynarodowym charakterem wyzyskiwania dzieci i ich seksualnego wykorzystywania dzięki internetowi w tym rozpowszechniania materiałów o wykorzystywaniu seksualnym dzieci oraz zjawiska cybernapastników zachowania te wciąŝ stanowią powaŝny problem dla organów ścigania, przy czym zakres tych przestępstw rozciąga się od wymuszania zachowań seksualnych i nagabywania po produkowanie materiałów przedstawiających niegodziwe traktowanie dzieci i transmitowanie ich na Ŝywo w internecie, co stanowi szczególne wyzwanie dochodzeniowe, jako Ŝe innowacje technologiczne zapewniają sprawcom, w tym cybernapastnikom, łatwiejszy i szybszy dostęp do materiałów; J. mając na uwadze, Ŝe środki przyjmowane przez państwa członkowskie w celu zapobiegania nielegalnym treściom w internecie nie zawsze są skuteczne, odpowiednio finansowane lub w pełni egzekwowane i nieuchronnie wiąŝą się z róŝnym podejściem do zapobiegania szkodliwym treściom; odnotowując ponadto niedofinansowanie programów edukacyjnych dla dzieci i rodziców w państwach członkowskich w celu zapewnienia bezpieczeństwa dzieci w internecie; K. mając na uwadze, Ŝe problematykę ochrony nieletnich w świecie cyfrowym naleŝy podejmować na szczeblu regulacyjnym, stosując skuteczniejsze środki, w tym dodatkowe zasoby, wymagając od właściwych organów państw członkowskich koordynowania działań w celu ochrony zagroŝonych dzieci w internecie oraz zwiększając środki na prowadzenie dochodzeń i ściganie przestępców; 1. wzywa Komisję i państwa członkowskie do nadania skutku niniejszej rezolucji, do zapewnienia pełnej skuteczności art. 12 UNCRC oraz do bezpośredniego konsultowania się z dziećmi i młodzieŝą i do uwzględnienia ich poglądów; 2. wzywa Komisję i państwa członkowskie do wzmocnienia współpracy między organami ścigania w państwach członkowskich i pomiędzy nimi, tak aby skuteczniej rozpracowywać i rozbijać siatki osób dopuszczających się przestępstw seksualnych na dzieciach i jednocześnie stawiać na pierwszym miejscu prawa i bezpieczeństwo dzieci, które padły ofiarą tych przestępstw; we wszystkich tego typu działaniach sprawą nadrzędną muszą być najlepsze interesy dzieci; 3. zwraca uwagę na potrzebę kompleksowego podejścia w państwach członkowskich i pomiędzy nimi do ochrony praw i najlepszych interesów dzieci w jak największym zakresie oraz do zapewnienia skutecznej ochrony i spójności poprzez uwzględnienie walki z przestępczością, bezpieczeństwa cybernetycznego, ochrony konsumentów i PE552.202v01-00 4/6 RE\1052755.doc
praw podstawowych; 4. uznaje róŝne role, obowiązki i zakres odpowiedzialności państwa i sektora prywatnego, w tym w stosunku do śledztwa, ścigania, prawa do prywatności i ochrony danych; apeluje o skuteczną współpracę oraz z zastrzeŝeniem odpowiedniego nadzoru prawnego i sądowego oraz w poszanowaniu tego, co dopuszczalne i niezbędne w najlepszym interesie dziecka i do ochrony dzieci przed niegodziwym traktowaniem w celach seksualnych w internecie o wymianę informacji między organami ścigania, innymi uprawnionymi organami państwowymi, organami sądowymi oraz w stosownych i niezbędnych przypadkach oraz zgodnie z prawem sektorem technologii informacyjno-komunikacyjnych (ICT), dostawcami usług internetowych, sektorem bankowym i organizacjami pozarządowymi, w tym organizacjami dzieci i młodzieŝy, w celu zapewnienia praw i ochrony dzieci w internecie i uznania ich za osoby wymagające szczególnego traktowania na mocy prawa; wzywa Komisję do wystąpienia do państw członkowskich z apelem o podjęcie działań słuŝących walce z wszelkimi formami nękania i przemocy w internecie; 5. podkreśla, Ŝe środki ograniczające prawa podstawowe w internecie muszą być konieczne i proporcjonalne, zgodne z przepisami państw członkowskich i prawodawstwem europejskim oraz zgodne z prawami dziecka na mocy UNCRC; przypomina, Ŝe nielegalne treści w internecie powinny być bezzwłocznie usuwane zgodnie z odpowiednią procedurą prawną; przypomina, Ŝe usuwanie nielegalnych treści w internecie, w którym pewna rolę odgrywa branŝa ICT, moŝe następować dopiero po wydaniu zgody przez sąd; podkreśla znaczenie przestrzegania zasad sprawiedliwości proceduralnej oraz rozdziału władz; 6. zachęca państwa członkowskie do ustanowienia krajowych punktów kontaktowych w celu zgłaszania nielegalnych i szkodliwych treści i zachowań, a takŝe do zapewnienia tym punktom odpowiednich środków; 7. przypomina, Ŝe państwa członkowskie powinny podejmować niezbędne działania i gwarantować niezbędne środki, aby zapewnić, Ŝe osoby, które obawiają się, iŝ mogą popełnić przestępstwa związane z naduŝyciami seksualnymi i wykorzystywaniem seksualnym, mogą w odpowiednich przypadkach mieć dostęp do skutecznych programów lub środków interwencyjnych słuŝących do oceny ryzyka popełnienia tych przestępstw i zapobiegania ich popełnieniu; 8. wzywa Komisję do przeprowadzenia dalszej oceny modeli biznesowych komercyjnej dystrybucji ukrytych usług, w tym monitorowania rynków przestępczych w ukrytej sieci i darknecie w celu stwierdzenia rozprzestrzeniania się seksualnego wykorzystywania dzieci w internecie jako potencjalnej konsekwencji dalszego przechodzenia od tradycyjnego systemu płatności do nowej, w znacznym stopniu nieuregulowanej gospodarki cyfrowej; 9. wzywa Komisję i państwa członkowskie, aby utrzymywały dalszy kontakt z przedstawicielami alternatywnych systemów płatności w celu określenia moŝliwości lepszej współpracy z organami ścigania, w tym wspólnych szkoleń, w celu lepszej identyfikacji procesów płatniczych związanych z komercyjną dystrybucją materiałów przedstawiających niegodziwe traktowanie dzieci; RE\1052755.doc 5/6 PE552.202v01-00
10. wzywa Komisję do przyspieszenia publikacji oceny zakresu, w jakim państwa członkowskie przyjęły niezbędne środki w celu zastosowania się do przepisów dyrektywy 2011/92/UE i do przedstawienia sprawozdania Parlamentowi do czerwca 2015 r.; 11. zobowiązuje swoją Komisję Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych, aby w dalszym stopniu prowadziła ocenę i monitorowała rozwój sytuacji i przeprowadziła dogłębną analizę bieŝących ram polityki walki z wykorzystywaniem dzieci w celach seksualnych w internecie w formie sprawozdania z wykonania dyrektywy 2011/92/UE, a takŝe aby w ciągu jednego roku złoŝyła sprawozdanie na posiedzeniu plenarnym. PE552.202v01-00 6/6 RE\1052755.doc