KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 18.11.2015 r. COM(2015) 576 final ANNEX 2 ZAŁĄCZNIK Sprawozdanie dotyczące przeglądu dyrektywy 2009/31/WE w sprawie geologicznego składowania dwutlenku węgla towarzyszące dokumentowi SPRAWOZDANIE KOMISJI DLA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY Sprawozdanie z postępu prac w zakresie działania w dziedzinie klimatu, obejmujące sprawozdanie w sprawie funkcjonowania europejskiego rynku uprawnień do emisji dwutlenku węgla oraz sprawozdanie z przeglądu dyrektywy 2009/31/WE w sprawie geologicznego składowania dwutlenku węgla (wymagane w świetle art. 21 rozporządzenia (UE) nr 525/2013 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 21 maja 2013 r. w sprawie mechanizmu monitorowania i sprawozdawczości w zakresie emisji gazów cieplarnianych oraz zgłaszania innych informacji na poziomie krajowym i unijnym, mających znaczenie dla zmiany klimatu oraz uchylające decyzję nr 280/2004/WE; w świetle art.10 ust. 5 i art. 21 ust. 2 dyrektywy 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 13 października 2003 r. ustanawiającej system handlu przydziałami emisji gazów cieplarnianych we Wspólnocie oraz zmieniającej dyrektywę Rady 96/61/WE; oraz w świetle art. 38 dyrektywy 2009/31/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie geologicznego składowania dwutlenku węgla) {SWD(2015) 246 final} PL PL
1. WPROWADZENIE Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/31/WE w sprawie geologicznego składowania dwutlenku węgla (dyrektywa w sprawie wychwytywania i składowania dwutlenku węgla (CCS)) została przyjęta w ramach pakietu klimatyczno-energetycznego z 2009 r. Ustanowiono w niej ramy prawne bezpiecznego dla środowiska geologicznego składowania dwutlenku węgla (CO 2 ). Celem dyrektywy jest zapewnienie braku występowania istotnego ryzyka wycieku CO 2 lub szkód dla zdrowia publicznego lub środowiska oraz zapobieżenie wszelkim niekorzystnym skutkom dla bezpieczeństwa sieci transportowej i składowisk, a tym samym rozwianie obaw społeczeństwa. Dyrektywa zawiera również przepisy dotyczące elementów CCS dotyczących wychwytywania i transportu, chociaż działania te są objęte przede wszystkim istniejącymi przepisami UE w zakresie ochrony środowiska, takimi jak dyrektywa w sprawie oceny oddziaływania na środowisko 1 i dyrektywa w sprawie emisji przemysłowych 2. Komisja Europejska uznaje, że wszystkie państwa członkowskie, z wyjątkiem jednego, z którym nadal prowadzone są rozmowy, przyjęły w pełni środki transpozycji. Komisja jest w trakcie przeprowadzania kontroli zgodności tych środków. Artykuł 38 dyrektywy w sprawie CCS zobowiązuje Komisję do oceny tej dyrektywy w sprawozdaniu, które ma zostać przekazane Parlamentowi Europejskiemu i Radzie do dnia 31 marca 2015 r., oraz w stosownych przypadkach do przedstawienia wniosku dotyczącego zmiany dyrektywy. Ponadto niniejsze sprawozdanie zawiera ocenę dyrektywy pod względem jej skuteczności, efektywności, spójności, znaczenia i europejskiej wartości dodanej w ramach programu sprawności i wydajności regulacyjnej Komisji (REFIT) 3. Przeanalizowano w nim również zakres wprowadzenia CCS i nakreślono dalsze kroki, które należy podjąć w odniesieniu do szeroko rozumianego środowiska gospodarczego i politycznego, aby przyspieszyć wprowadzanie tego procesu. 2. METODYKA W celu potwierdzenia ustaleń niniejszego sprawozdania przeprowadzono ankietę internetową oraz konsultacje z zainteresowanymi stronami i ekspertami. Uzyskano ponad 100 odpowiedzi na ankietę ze strony przemysłu i służb użyteczności publicznej, organizacji badawczych i organizacji pozarządowych. Odpowiedzi zostały uzupełnione ukierunkowanymi wywiadami, przeglądem literatury i analizami przykładów. Ponadto Komisja skonsultowała się z państwami członkowskimi za pośrednictwem Grupy ds. Wymiany Informacji, utworzonej na mocy art. 27 ust. 2 dyrektywy. Ankietę i analizę przeprowadzono w oparciu o tematy 1 Dyrektywa 2011/92/UE w sprawie oceny skutków wywieranych przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko. 2 Dyrektywa 2010/75/UE w sprawie emisji przemysłowych (zintegrowane zapobieganie zanieczyszczeniom i ich kontrola). 3 Ocena REFIT dyrektywy w sprawie CCS została wymieniona w programie prac Komisji na 2015 r. Nowy początek, COM(2014) 910 final. 2
przeglądu wymienione w art. 38 oraz o kryteria REFIT. Więcej szczegółowych informacji można znaleźć w sprawozdaniu oceniającym 4. Ograniczenie dla przeglądu stanowi fakt, że liczba instalacji CCS (związanych z wychwytywaniem, transportem i składowaniem), jakie zrealizowano do tej pory, jest dużo mniejsza niż oczekiwano w chwili przyjęcia dyrektywy. Tylko w ramach jednego projektu a mianowicie projektu ROAD realizowanego w Niderlandach 5 zdobyto praktyczne doświadczenie w zakresie stosowania dyrektywy, dotyczące zagadnień innych niż pozwolenia na poszukiwania oraz wykonalność doposażenia dużych obiektów energetycznego spalania w instalacje CCS. Aby kompleksowo zbadać zawartość dyrektywy oraz przeprowadzić bardziej szczegółową ocenę jej skuteczności i wydajności, konieczne byłoby większe ogólne doświadczenie w zakresie stosowania dyrektywy i CCS. 3. AKTUALNA SYTUACJA W ZAKRESIE WDRAŻANIA TECHNOLOGII CCS W czerwcu 2008 r. Rada Europejska zwróciła się do Komisji o jak najszybsze przedstawienie wniosku w sprawie mechanizmu zachęt dla państw członkowskich i sektora prywatnego, aby doprowadzić do budowy i eksploatacji nawet 12 elektrowni demonstracyjnych CCS do 2015 r. i przyczynić się do złagodzenia zmiany klimatu. Cel ten nie został zrealizowany i w Europie działają tylko dwa duże obiekty korzystające z technologii CCS (oba w Norwegii). Stanowisko Komisji w sprawie CCS potwierdzono w szeregu komunikatów dotyczących polityki 6. Aby osiągnąć cele dotyczące dekarbonozacji, począwszy od około 2030 r. sektor elektrowni opalanych paliwem kopalnym będzie musiał wdrożyć technologię CCS 7. W dłuższej perspektywie CCS może być jedyną dostępną możliwością ograniczenia emisji bezpośredniej z wielkoskalowych procesów przemysłowych 8. Do tej pory jeden projekt CCS projekt White Rose w Zjednoczonym Królestwie otrzymał 300 mln EUR w ramach drugiego zaproszenia w ramach programu NER300 9. Ponadto Zjednoczone Królestwo udzieliło zamówień na badania w ramach programów White Rose i Peterhead 10. W ramach Europejskiego programu energetycznego na rzecz naprawy 4 Badanie mające na celu wsparcie przeglądu dyrektywy 2009/31/WE w sprawie geologicznego składowania dwutlenku węgla (dyrektywy w sprawie CCS) (Study to support the review of Directive 2009/31/EC on the geological storage of carbon dioxide (CCS Directive)), Luksemburg: Urząd Publikacji Unii Europejskiej, 2015 r. 5 Rotterdamski projekt demonstracyjny w zakresie wychwytywania i składowania dwutlenku węgla, http://road2020.nl/ 6 Na przykład komunikat Komisji w sprawie przyszłości wychwytywania i składowania dwutlenku węgla w Europie, COM(2013) 180, i komunikat Komisji: Plan działania prowadzący do przejścia na konkurencyjną gospodarkę niskoemisyjną do 2050 r., COM(2011) 112. 7 Plan działania w zakresie energii do roku 2050, COM(2011) 885. 8 Ramy polityczne na okres 2020 2030 dotyczące klimatu i energii, COM(2014) 15. 9 Program NER300 jest jednym z największych na świecie programów finansowania projektów demonstracyjnych z zakresu innowacyjnych technologii niskoemisyjnych - w jego ramach przyznano łącznie 2,1 mln EUR na rzecz 38 projektów w zakresie energii odnawialnej oraz jednego projektu CCS. Program ustanowiono na mocy art. 10a ust. 8 dyrektywy 2003/87/WE i sfinansowano ze sprzedaży 300 mln uprawnień do emisji z rezerwy dla nowych instalacji (ang. New Entrants' Reserve, NER) ustanowionej na potrzeby trzeciego etapu unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji. Zob. http://ec.europa.eu/clima/policies/lowcarbon/ner300/ 10 Więcej informacji na temat przeprowadzonego w Zjednoczonym Królestwie konkursu na opracowanie komercyjnej technologii wychwytywania i składowania dwutlenku węgla można znaleźć pod adresem: https://www.gov.uk/uk-carbon-capture-and-storage-government-funding-and-support 3
gospodarczej (EPENG) 11 przewidziano 1 mld EUR na rzecz projektów demonstracyjnych CCS. Obecnie realizowane są dwa projekty projekt ROAD w Niderlandach i Don Valley w Zjednoczonym Królestwie. Łącznie w UE na etapie planowania są cztery projekty, których realizacja mogłaby rozpocząć się w 2020 r. Po uruchomieniu projekty uzupełniałyby doświadczenie zdobyte w ramach dwóch norweskich projektów komercyjnych związanych z wydobywaniem gazu ziemnego Sleipner i Snøhvit. Tempo postępu w zakresie wielkoskalowych instalacji CCS w Europie jest jednak dużo wolniejsze niż oczekiwano. Poza UE działa lub jest w budowie 20 wielkoskalowych projektów w dziedzinie CCS. Należą do nich głównie projekty przemysłowe związane z intensyfikacją wydobycia ropy naftowej przynoszącą dodatkowe korzyści gospodarcze 12. Wychwytywanie i utylizacja dwutlenku węgla (CCU) jest stosunkowo nowym pojęciem. Działania te oferują potencjał ponownego wykorzystania CO 2 jako surowca w licznych zastosowaniach. Oczekuje się, że skala wpływu CCU na łagodzenie zmian klimatu będzie znacznie mniejsza niż CCS, jednak CCU niesie ze sobą szereg potencjalnych korzyści, w tym podwyższenie ekonomicznej wartości dodanej projektów CCS. 4. PRZEGLĄD DYREKTYWY W SPRAWIE CCS Dyrektywa w sprawie CCS zapewnia ramy legislacyjne na potrzeby eliminowania problemów dotyczących środowiska, zdrowia i bezpieczeństwa w związku ze składowaniem CO 2. Harmonizuje ona procedury administracyjne w odniesieniu do pełnego cyklu wychwytywania, transportu i składowania dwutlenku węgla w państwach członkowskich i dzięki temu stwarza niezbędną pewność prawa dla inwestorów na potrzeby budowy wielkoskalowych instalacji służących do wychwytywania CO 2 i rurociągów przesyłowych oraz do otwierania składowisk CO 2. W niniejszej sekcji przeanalizowano konkretne kwestie, o których wyjaśnienie zwrócono się do Komisji na potrzeby procesu REFIT i art. 38 dyrektywy. Skuteczność i efektywność Liczba zbudowanych instalacji CCS jest dużo mniejsza niż oczekiwano, co wynika z braku uzasadnienia rynkowego w odniesieniu do technologii, co w dużej mierze wynika z globalnego pogorszenia koniunktury gospodarczej i niskich cen uprawnień do emisji dwutlenku węgla. Brak praktycznego doświadczenia w zakresie tej technologii utrudnia ocenę postępów w osiąganiu celów, takich jak wprowadzenie pewności prawa, zapewnienie bezpieczeństwa instalacji dla środowiska i zdrowia ludzi oraz określenia efektywności poprzez ocenę kosztów administracyjnych lub obciążenia regulacyjnego. Brak praktycznego doświadczenia w zakresie projektów w dziedzinie CCS objętych procesem regulacyjnym opisanym w dyrektywie w sprawie CCS również uniemożliwia określenie danych dotyczących kosztów realizacji, które poniosły państwa członkowskie, i w związku z tym uniemożliwia ocenę skuteczności dyrektywy. 11 Rozporządzenie (UE) nr 1233/2010 zmieniające rozporządzenie (WE) nr 663/2009 poprzez przyznanie pomocy finansowej Wspólnoty na projekty w dziedzinie energetyki. 12 GCCSI, Ogólnoświatowy status CCS (The Global Status of CCS), 2014 r. 4
Znaczenie Dyrektywa koncentruje się na najważniejszych kwestiach wymaganych do stworzenia wspólnego podejścia do rozwoju technologii CCS. Potrzeba działania mającego na celu ograniczenie emisji jest nadal duża, a z najnowszych analiz 13 wynika, że potrzeba ta stała się jeszcze pilniejsza. Spójność Przepisy dyrektywy w sprawie CCS są wewnętrznie spójne, a dyrektywa jest zgodna z ogólnymi ramami w obszarze klimatu i energii. Wartość dodana na szczeblu UE Dyrektywa zapewnia ogólne ramy, natomiast państwa członkowskie określają szczegółowe warunki powiązane z miejscem instalacji CCS, podejmują decyzje w ich sprawie i stosują je. Zgromadzone do tej pory dowody wskazują, że podejście to zapewniło wystarczające minimalne wymogi i wytyczne służące zapewnieniu wspólnego podejścia, pozostawiając przy tym państwom członkowskim wystarczającą swobodę w zakresie dostosowania ich do sytuacji krajowej. Trwałość składowania CO 2 Z powodu ograniczonego doświadczenia UE w zakresie technologii CCS nie przedstawiono jeszcze w pełni stałego hermetycznego składowania na dużą skalę. Wyniki uzyskane w przypadku składowisk o charakterze doświadczalnym oraz projektów realizowanych w innych państwach, w szczególności dwóch wielkoskalowych norweskich projektów, w ramach których do solankowych warstw wodonośnych zlokalizowanych pod Morzem Północnym wprowadzano CO 2 (od 1996 r.), wskazują, że bezpieczne i długoterminowe składowanie bez wycieku jest możliwe. Potrzeba dokonania przez Komisję przeglądu projektów pozwolenia na składowanie i projektów decyzji o przekazaniu odpowiedzialności Do tej pory w ramach dyrektywy wydano tylko jedno pozwolenie dla projektu ROAD - które wydał właściwy organ w Niderlandach. Komisja wydała pozytywną opinię w sprawie projektu pozwolenia 14. Przekazywanie Komisji projektów pozwoleń w celu ich oceny zgodnie z art. 10 nie wydłuża znacznie czasu potrzebnego na uzyskanie pozwolenia. Artykuły 19 i 20 dotyczące zabezpieczenia finansowego i mechanizmu finansowego dają państwom członkowskim wystarczającą swobodę decydowania o sposobie, w jaki operatorzy składowiska powinni udowodnić, czy są w stanie eksploatować w bezpieczny sposób i monitorować składowiska do momentu przekazania odpowiedzialności właściwemu organowi. Nie ma praktycznego doświadczenia w zakresie stosowania art. 18 dotyczącego przekazania odpowiedzialności. Stosowanie tego artykułu zostanie zbadane w kolejnym przeglądzie dyrektywy. 13 Sprawozdanie oceniające Międzyrządowego Zespołu ds. Zmian Klimatu z dnia 5 października 2014 r. http://www.ipcc.ch/ 14 Opinia Komisji w sprawie projektu pozwolenia na trwałe składowanie dwutlenku węgla w segmencie P18-4 będącym częścią segmentu P18a szelfu kontynentalnego należącego do Królestwa Niderlandów zgodnie z art. 10 ust. 1 dyrektywy 2009/31/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r. w sprawie geologicznego składowania dwutlenku węgla, C(2012) 1236. 5
Kryteria akceptacji strumieni CO 2, procedura, o której mowa w art. 12, dostęp stron trzecich i współpraca transgraniczna Nie zebrano jeszcze doświadczeń w odniesieniu do przedmiotowych wymogów, w związku z czym Komisja uznaje, że na tym etapie nie ma potrzeby przeprowadzania żadnego działania. Artykuły te zostaną zbadane w kolejnym przeglądzie dyrektywy. Stosowanie przepisów w sprawie dużych obiektów energetycznego spalania Dane dotyczące stosowania przez państwa członkowskie art. 33 dotyczącego możliwości modernizacji instalacji pod kątem wychwytywania CO 2 są łatwo dostępne tylko w odniesieniu do Zjednoczonego Królestwa, gdzie operatorzy dużych obiektów energetycznego spalania muszą wykazać, że przeznaczono wystarczająco dużo miejsca na wychwytywanie CO 2 w przyszłości 15. Niektóre państwa członkowskie (np. Niemcy, Francja, Węgry, Polska, Rumunia, Słowenia i Zjednoczone Królestwo) zgłosiły, że zastosowały art. 33, ponieważ wydały pozwolenia na budowę nowych elektrowni na paliwa kopalne o mocy powyżej 300 MW 16. Perspektywy geologicznego składowania CO 2 w państwach trzecich Z powodu kosztu transportu i dostępności składowania w UE obecnie nie ma planów dotyczących składowania CO 2 w państwach trzecich. Kryteria, o których mowa w załączniku I i załączniku II dotyczących przydatności składowisk oraz planów monitorowania Kryteria charakterystyki i oceny składowisk określone w załączniku I do dyrektywy służą do określenia przydatności formacji geologicznych do wykorzystania w charakterze składowisk. Zainteresowane strony co do zasady uznają je za możliwe do zaakceptowania. Niektóre zainteresowane strony zgłosiły trudności z pozyskaniem danych geologicznych z obszarów badanych lub eksploatowanych przez przedsiębiorstwa naftowe i gazowe. Komisja jest zdania, że nie ma potrzeby podejmowania działania w związku z dyrektywą. Pomocne dla nowych podmiotów byłoby jednak, gdyby państwa członkowskie poddały analizie swoje procesy regulacyjne z zamiarem promowania zrzeczenia się zamkniętych złóż węglowodorów. W załączniku II do dyrektywy określono kryteria dla celów opracowania i aktualizacji planów monitorowania eksploatacji i sytuacji po zamknięciu. Kryteria te zasadniczo przyjęto jako wykonalne. Biorąc pod uwagę brak doświadczenia praktycznego, Komisja jest zdania, że jest zbyt wcześnie, aby zmieniać istniejące wymogi techniczne. Zachęty do stosowania CCS w instalacjach opalanych biomasą Wyzwania związane z wdrażaniem technologii wychwytywania CO 2 w elektrowniach wykorzystujących biomasę nie różnią się bardzo od wyzwań związanych ze stosowaniem 15 Zjednoczone Królestwo opracowało również wytyczne, w których wyjaśniono, co firmy budujące elektrownie powinny brać pod uwagę i wykazywać w swoich kontrolach wykonalności modernizacji do celów wychwytywania CO 2 : Gotowość do wychwytywania dwutlenku węgla wytyczne dotyczące wydawania pozwoleń na mocy sekcji 36 ustawy o energii elektrycznej z 1989 r., (Carbon Capture Readiness (CCR) - A guidance note for Section 36 Electricity Act 1989 consent applications), URN 09D/810, listopad 2009 r. https://www.gov.uk/government/uploads/system/uploads/attachment_data/file/43609/carbon_capture_readiness _-_guidance.pdf. 16 Sprawozdanie dotyczące wdrażania dyrektywy 2009/31/WE w sprawie geologicznego składowania dwutlenku węgla, COM(2014) 99. 6
technologii CCS w elektrowniach węglowych. Obecnie w Europie nie ma szczególnych zachęt do stosowania technologii CCS w instalacjach opalanych biomasą. Zagrożenia dla środowiska wynikające z transportu CO 2 Komisja jest zdania, że na tym etapie nie ma potrzeby dalszej regulacji transportu CO 2. Zagrożenia związane z transportem CO 2 nie są większe od zagrożeń związanych z transportem gazu ziemnego lub ropy naftowej i nie miały miejsca żadne wydarzenia wymagające zmiany obowiązujących przepisów ani nie poczyniono w tym względzie sugestii. Potrzeba ustanowienia norm emisji dla nowych dużych obiektów energetycznego spalania wytwarzających energię elektryczną W 2011 r. Komisja zbadała ewentualny wpływ norm emisji w przypadku nowo wybudowanych elektrowni oraz relacje z systemem handlu emisjami 17. W badaniu stwierdzono, że nawet przy ostrożnych założeniach dotyczących opracowania EU ETS wdrażanie norm emisji od 2020 r. nie zapewniłoby dodatkowych zachęt do wdrażania technologii CCS. Biorąc pod uwagę ramy polityki klimatyczno-energetycznej do roku 2030, w tym celu, jakim jest ograniczenie emisji gazów cieplarnianych do 2030 r. o co najmniej 40 % w porównaniu z poziomem emisji z 1990 r., popartego przez Radę Europejską podczas posiedzenia w październiku 2014 r., Komisja nie uważa, aby konieczne ani praktyczne było ustanowienie obowiązkowego wymogu stosowania norm emisji w odniesieniu do nowych elektrowni. Oczekuje się, że trwająca reforma EU ETS wraz z propozycją wprowadzenia rezerwy stabilności rynkowej oraz bardziej ambitnych zamierzeń w stosunku do EU ETS po 2020 r. związanych z osiągnięciem do 2030 r. celu zmniejszenia emisji o 43 % w porównaniu z 2005 r., z czasem stworzy lepszy klimat dla inwestycji w dziedzinie dla technologii niskoemisyjnych. 5. WNIOSKI 5.1. Dyrektywa w sprawie CCS Na podstawie oceny Komisja uznaje, że dyrektywa w sprawie CCS spełnia swój cel. Ogólnie, i pomimo ograniczonych informacji dostępnych do tej pory na temat jej praktycznego stosowania, zainteresowane strony są zdania, że dyrektywa stwarza ramy regulacyjne potrzebne do zapewnienia bezpiecznego wychwytywania, transportu i składowania CO 2, pozostawiając jednocześnie państwom członkowskim znaczną swobodę. Brak praktycznego doświadczenia w zakresie projektów objętych procesem regulacyjnym uniemożliwia jednak solidną ocenę dotyczącą wykonania dyrektywy. Zainteresowane strony wyraźnie obawiają się, że wznowienie prac nad dyrektywą mogłoby przynieść skutek być odwrotny do zamierzonego, ponieważ wprowadziłoby okres niepewności dotyczącej CCS, co nie sprzyjałoby sektorowi, w którym zaufanie inwestorów i tak jest już niskie. W odniesieniu do oceny REFIT Komisja stwierdza, że na tym etapie brakuje wystarczających dowodów, aby ocenić pełną skuteczność dyrektywy, przeprowadzić analizę skuteczności 17 Bloomberg New Energy Finance, 2011 r., Normy emisji: wpływ norm emisji CO 2 mających zastosowanie do elektrowni w kontekście europejskiego rynku dwutlenku węgla (Emission performance standards: Impacts of power plant CO 2 emission performance standards in the context of the European carbon market), http://ec.europa.eu/clima/policies/lowcarbon/ccs/docs/impacts_en.pdf 7
obciążenia administracyjnego i regulacyjnego oraz przeanalizować aspekty uproszczenia. Zdaniem zainteresowanych stron i państw członkowskich dyrektywa jest niezbędna do zapewnienia bezpieczeństwa geologicznego składowania oraz do zapewnienia pewności prawa dla inwestorów. Dyrektywa jest spójna pod względem zawartych w niej przepisów oraz spójna z innymi powiązanymi przepisami. W odniesieniu do europejskiej wartości dodanej uznaje się zasadniczo, że dyrektywa zapewnia właściwą równowagę między określeniem ogólnego podejścia na szczeblu UE a opracowywaniem przez państwa członkowskie własnej szczegółowej i odpowiedniej do danego przypadku interpretacji. Następny przegląd dyrektywy w sprawie CCS zostanie przeprowadzony, gdy w UE zostanie zgromadzone większe doświadczenie w zakresie technologii CCS. 5.2. Tworzenie odpowiednich warunków dla polityki Istotne jest kontynuowanie wsparcia na rzecz projektów demonstracyjnych na skalę komercyjną, zarówno w sektorze energetycznym, jak i przemysłowym, ponieważ jest to niezbędne do zdobycia doświadczenia, zmniejszenia kosztów i wykazania możliwości bezpiecznego i niezawodnego podziemnego składowania CO 2. Na szczeblu UE fundusz innowacji, na który w ramach EU ETS powinno zostać przyznane 450 mln uprawnień, poza innowacyjną energią ze źródeł odnawialnych i sektora energochłonnego powinien wspierać technologię CCS 18. Powodzenie projektów demonstracyjnych wymaga, aby wsparcie ze strony państw członkowskich było dostosowane do wsparcia ze strony UE, a także wymaga udziału sektora prywatnego. Cykle inwestycyjne produkcji energii elektrycznej i innych projektów przemysłowych są długie, dlatego ważne jest, aby państwa członkowskie uznały technologię CCS za element ich długoterminowego planowania (najlepiej do 2050 r.), które zostanie opracowane w ramach przyszłego zarządzania na rzecz unii energetycznej. Mając na względzie wdrażanie technologii CCS w przyszłości, ważne jest zaplanowanie odpowiedniej infrastruktury transportowej i infrastruktury do celów składowania CO 2, a także rozważenie dzielenia się infrastrukturą w celu zmniejszenia kosztów. Pogłębianie wiedzy z zakresu pojemności magazynowej CO 2 oraz mapowanie lokalizacji najważniejszych składowisk i skupisk źródeł CO 2 byłoby pomocne w planowaniu przyszłej sieci transportowej i sieci składowania. Pewną rolę we wspieraniu transgranicznych sieci transportowych i współpracy regionalnej w tym obszarze może odegrać Instrument Łącząc Europę. Intensyfikacja działań z zakresu badań i innowacji w tym obszarze należy do jednego z dziesięciu działań określonych w nowym strategicznym planie w dziedzinie technologii energetycznych, mającego przyspieszyć transformację systemu energetycznego oraz przyczynić się do utworzenia miejsc pracy i pobudzenia wzrostu 19. Kontynuowane będzie 18 Wniosek w sprawie dyrektywy zmieniającej dyrektywę 2003/87/WE w celu wzmocnienia racjonalnych pod względem kosztów redukcji emisji oraz inwestycji niskoemisyjnych, COM(2015) 337. 19 Komunikat Komisji Dążenie do opracowania zintegrowanego strategicznego planu w dziedzinie technologii energetycznych (plan EPSTE): przyspieszanie transformacji europejskiego systemu energetycznego, C(2015) 6317 final. 8
również wsparcie za pośrednictwem unijnego programu ramowego w zakresie badań naukowych i innowacji Horyzont 2020 20. 20 Rozporządzenie (UE) nr 1291/2013 ustanawiające Horyzont 2020 program ramowy w zakresie badań naukowych i innowacji (2014 2020). 9