Przygotowanie informacji dotyczących doświadczeń na zwierzętach, w tym informacji statystycznych, zgodnie z obowiązkami sprawozdawczymi wynikającymi z ustawy o ochronie zwierząt wykorzystywanych do celów naukowych lub edukacyjnych - praktyka Dr inż. Anna Passini Polskie Towarzystwo Nauk o Zwierzętach Laboratoryjnych PolLASA annpassja@gmail.com Art. 30. Sprawozdawczość (kiedy) Tabele do sprawozdań pobieramy ze strony http://www.bip.nauka.gov.pl/tabele-dosprawozdan_zwierzeta/ Użytkownik, dostawca i hodowca przekazują sprawozdania corocznie, ministrowi właściwemu ds. nauki oraz Krajowej Komisji Etycznej ds. Doświadczeń na zwierzętach do dnia 31 marca. 1
Dane adresowe w załącznikach PRAKTYKA - Błędy w danych ogólnych sprawozdanie od Użytkownika osoba do kontaktu numer w rejestrze 000X użytkownik 00X hodowca 0X dostawca Zakres badań z listy EU Nazwa użytkownika Pozycja w rejestrze Rodzaj zwierzęcia (gatunek) Inne Liczba zwierząt 1. Należy wprowadzać dane dotyczące każdego wykorzystania zwierzęcia w procedurze. 2. Przy wprowadzaniu danych dotyczących zwierzęcia można wybrać tylko jedną opcję w ramach danej kategorii. 3. Tabelę wypełniamy po kolei zaczynając od lewej kolumny i rozwijając kolejno listy. automatycznie wpisz ręcznie automatycznie wpisz ręcznie Rodzaj zwierzęcia (gatunek) Wybierz z listy mysz domowa (Mus musculus) szczur wędrowny (Rattus norvegicus) świnka morska (Cavia porcellus) chomik syryjski (Mesocricetus auratus) chomik chiński (Cricetulus griseus) myszoskoczek mongolski (Meriones unguiculatus) inne gryzonie (inne Rodentia) królik europejski (Oryctolagus caniculus) kot domowy (Felis catus) pies domowy (Canis familiaris) fretki (Mustela putorius furo) inne drapieżniki (inne Carnivora) konie, osły i ich mieszańce (Equidae) świnie (Sus scrofa domesticus) kozy (Capra aegagrus hircus) owce (Ovis aries) bydło (Bos primigenius) małpiatki (Prosimia) marmozety i tamaryny (w tym Callithrixx jacchus) makak jawajski (Macaca fascicularis) makak rezus (Macaca mulatta) koczkodany Chlorocebus spp. (w tym Pygerythrus lub sabaeus) pawiany (Papio spp.) sajmiri wiewiórcza (w tym Saimiri sciureus) inne gatunki zwierząt naczelnych (inne gatunki Ceboidea i Cercopithecoidea) człekokształtne (Hominoidea) inne ssaki (inne Mammalia) kura domowa (Gallus gallus domesticus) inne ptaki (inne Aves) gady (Reptilia) żaby trawne (Rana temporaria) i żaby lamparcie (Rana pipiens) grzbietorodowate: Platany szponiaste (Xenopus laevis) oraz platany tropikalne (Xenopus tropicalis) inne płazy (inne Amphibia) danio pręgowany (Danio rerio) inne ryby (inne Pisces) głowonogi (Cephalopoda). 2
BŁĘDY - Złącznik 7 Wypełniamy po kolei i jak system nie pozwala czegoś wpisać nie wpisujemy na siłę! pozycja w rejestrze gatunki (inne) Zakres badań z listy EU Nazwa użytkownika Pozycja w rejestrze Rodzaj zwierzęcia (gatunek) Inne Liczba zwierzą t Ponowne wykorzystanie Miejsce urodzenia Miejsce urodzenia Wybieramy z listy : Zwierzęta z rzędu naczelnych - źródło pochodzenia Zwierzęta z rzędu naczelnych - pokolenia Tak Tak XXXXXXXXXX XXXXXXXXXX 15 Szczur wędrowny (Rattus norvegicus) 150 15 Kozy (Capra aegagrus hircus) 13 Zwierzęta urodzone na terenie UE u zarejestrowanego hodowcy Zwierzęta urodzone na terenie UE, ale nie u zarejestrowanego hodowcy Zwierzęta urodzone w pozostałych państwach Europy Zwierzęta urodzone w pozostałych państwach świata Tak XXXXXXXXXX 15 Inne gryzonie (inne Rodentia) Nornica ruda (Myodes glareolus) 200 Tak XXXXXXXXXX 15 Mysz domowa (Mus musculus) 50 BŁĘDY - Złącznik 7 ponownie wykorzystane pierwsze wykorzystanie (jeśli w danym roku) kolejne wykorzystania miejsce urodzenia Status genetyczny Stworzenie nowej, zmienionej genetycznie linii Ponowne wykorzystanie Nie Nie Miejsce urodzenia [O1] zwierzęta urodzone na terenie Unii Europejskiej (EU) [O2]zwierzęta urodzone na terenie EU ale nie u zarejestrowanego hodowcy Status genetyczny Wybieramy z listy : Niezmienione genetycznie Zmienione genetycznie bez upośledzającego fenotypu Zmienione genetycznie z upośledzającym fenotypem Nie [O4] Zwierzęta urodzone w pozostałych państwach świata Tak 3
Badania wymagane przepisami [PB1] (badania podstawowe) Onkologia, niezależnie od badanego układu [PB2] (badania podstawowe) Sercowo naczyniowy układ krążenia krwi i limfy [PB3] (badania podstawowe) Układ nerwowy [PB4] (badania podstawowe) Układ oddechowy Cele [PB5] (badania podstawowe) Układ żoładkowo-jelitowy z uwzględnieniem wątroby [PB6] (badania podstawowe) Układ mięśniowo-szkieletowy Cele Inne Badania wymagane przepisami Inne (opcjonalnie) Wymogi prawne, ich pochodzenie [PB7] (badania podstawowe) Układ odpornościowy [PB8] (badania podstawowe) Układ moczowo -płciowy i rozrodczy [PB9] (badania podstawowe) Narządy zmysłów (skóra, oczy, uszy) nie dotyczy nie dotyczy [PB10] (badania podstawowe) Układ wewnątrzwydzielniczy lub metabolizm [PB11] (badania podstawowe) Kategoria obejmująca wiele układów [PB12] (badania podstawowe) Etologia lub zachowanie zwierząt lub biologia zwierząt [PB13] (badania podstawowe) Inne [PT21] (badania translacyjne lub stosowane) Nowotwór u człowieka nie dotyczy [PT22] (badania translacyjne lub stosowane) Choroby zakaźne u człowieka [PT23] (badania translacyjne lub stosowane) Zaburzenia układu sercowo-naczyniowego u człowieka [PT24] (badania translacyjne lub stosowane) Zaburzenia układu nerwowego i zaburzenia psychiczne u człowieka [PT25] (badania translacyjne lub stosowane) Zaburzenia układu oddechowego u człowieka [PT26] (badania translacyjne lub stosowane) Zaburzenia układu żołądkowo-jelitowego, z uwzględnieniem wątroby, u człowieka [PT27] (badania translacyjne lub stosowane) Zaburzenia układu mięśniowo-szkieletowego u człowieka [PT28] (badania translacyjne lub stosowane) Zaburzenia układu odpornościowego u człowieka [PT29] (badania translacyjne lub stosowane) Zaburzenia układu moczowo-płciowego lub rozrodczego u człowieka [PT30] (badania translacyjne lub stosowane) Choroby narządów zmysłów (skóry, oczu, uszu) u człowieka [PT31] (badania translacyjne lub stosowane) Zaburzenia układu wewnątrzwydzielniczego lub zaburzenia metabolizmu u człowieka [PT32] (badania translacyjne lub stosowane) Inne choroby człowieka [PT33] (badania translacyjne lub stosowane) Choroby i zaburzenia u zwierząt [PT34] (badania translacyjne lub stosowane) Dobrostan zwierząt [PT35] (badania translacyjne lub stosowane) Diagnostyka chorób [PT36] (badania translacyjne lub stosowane) Choroby roślin [PT37] (badania translacyjne lub stosowane) niewymagane przepisami w zakresie toksykologii i ekotoksykologii Cele Cele Produkty na bazie krwi produkcja Przeciwciała monoklonalne inne produkty [PE40] Ochrona środowiska naturalnego w interesie zdrowia i dobrostanu ludzi i zwierząt [PS41] Badania mające na celu zachowanie gatunku [PE42] Kształcenie na poziomie szkolnictwa wyższego lub szkolenia w celu nabycia lub doskonalenia kompetencji zawodowych [PF43] Badania z zakresu medycyny sadowej [PG43] Utrzymanie kolonii stabilnych linii zwierząt zmienionych genetycznie, niewykorzystywanych do celów innych procedur [PN107] Inne Kontrola jakości w szczególności badanie bezpieczeńst wa i aktywności biologicznej serii Badanie bezpieczeństwa serii Badanie gorączkotwórczości Badanie skuteczności serii inne kontrole jakości inne badania skuteczności i tolerancji Badania toksyczności i inne badania bezpieczeństwa wg. typu badania 4
Kontrola jakości w szczególności badanie bezpieczeństwa i aktywności biologicznej serii Badanie ostrej toksyczności po podaniu jednorazowym, w tym test graniczny Badanie działania drażniącego lub żrącego na skórę Badanie działania uczulającego na skórę Badanie działania drażniącego lub żrącego na oko Toksyczność dla dawki powtarzanej Badanie rakotwórczości Badanie genotoksyczności Badanie wpływu na rozrodczość LD50 lub LC50 inne metody letalne metody nie letalne do 28 dni 29-90 dni powyżej 90 dni BŁĘDY - Złącznik 7 Cele z listy jeśli inne to jakie jeśli przepisy to w kolejnych kolumnach Badanie toksyczności rozwojowej Neurotoksyczność Cele Inne Badania wymagane przepisami Inne (opcjonalnie) Wymogi prawne, ich pochodzenie Kinetyka (farmakokinetyka, toksykokinetyka, badania dotyczące ubytku pozostałości) Farmakodynamika (włącznie z badaniami bezpieczeństwa farmakologicznego) Badanie fototoksyczności Ostra toksyczność Przewlekła toksyczność Reprodukcyjna toksyczność [PB2] (badania podstawowe) Sercowo naczyniowy układ krążenia krwi i limfy [PG43] Utrzymanie kolonii stabilnych linii zwierząt zmienionych genetycznie, niewykorzystywanych do celów innych procedur Ekotoksyczność Aktywność hormonalna [PB13] (badania podstawowe) Inne xxxxxxxx Badania nad bezpieczeństwem żywności i paszy Badania w zakresie bezpieczeństwa zwierząt docelowych inne Bioakumulacja inne [PR100] (badania wymagane przepisami/kontrola jakości w szczególności badanie bezpieczeństwa i aktywności biologicznej serii/ekotoksyczność) Reprodukcyjna toksyczność [LT2] Prawodawstwo dotyczące produktów leczniczych do celów weterynaryjnych i ich pozostałości [LO1] Spełniające wymagania UE Dotkliwość Skala inwazyjności UWAGI 1 UWAGI 2 ("stare" wnioski) Złącznik 7 Skala inwazyjności/ stare wnioski od sprawozdania za 2018 rok nie wpisujemy nic! wpisz ręcznie Art. 78. 1. Doświadczenia, na których przeprowadzenie została wyrażona zgoda przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, przeprowadza się na podstawie dotychczasowych przepisów, nie dłużej jednak niż do dnia 1 stycznia 2018 r. Przykładowe UWAGI: zwierzęta zakupione w poprzednim roku procedury wykonywane w terenie procedury wykonywane w gospodarstwie poza użytkownikiem Dotkliwość [SV1] terminalna, bez odzyskania przytomności Skala inwazyjności ("stare" wnioski) wpisz ręcznie [SV2] łagodna 1 UWAGI 1 UWAGI 2 zwierzęta zakupione w poprzednim roku procedury wykonywane w gospodarstwie poza użytkownikiem [SV3] umiarkowana wpisz ręcznie [SV4] Dotkliwa 4 5
Użytkownik (zał. 8) Użytkownik (zał. 8) 1. Zwierzęta dostarczone do ośrodka, to zwierzęta, które pozyskano z własnej hodowli, zakupiono, złapano w naturze, otrzymano z innego ośrodka i znalazły się na terenie ośrodka. 2. Zwierzęta niewykorzystane w procedurze i następnie uśmiercone lub przekazane (NIE ujęte w załączniku 7) np. nadliczbowe. 1. Zwierzęta uśmiercone w celu pobrania ich narządów i tkanek, to również również wykorzystywane jako organizmy bioindykatorowe (strażnicy)(nie ujęte w załączniku 7). Użytkownik (zał. 8) BŁĘDY - Załącznik 8 zwierzęta dostarczone wszystkie, które przekroczyły próg użytkownika wyhodowane + zakupione + przyniesione z lasu gatunki (lista + opis inne) liczba zwierząt uśmierconych i niewykorzystanych zwierzęta uśmiercone wyłącznie w celu pobrania narządów lub tkanek NIE procedura terminalna bez odzyskania świadomości NIE kiedy ostatnia czynność w procedurze to uśmiercenie i podebranie tkanek W uwagach : x zwierząt pozostało do wykorzystania w kolejnym roku x zwierząt na tkanki uśmiercono poza ośrodkiem użytkownika 6
PRAKTYKA - Błędy w liczbie zwierząt Bilans Liczba zwierząt powinna się bilansować: BILANS - Załącznik 7 i 8 l. zw. dostarczonych (zał. 8) = l. zw. wykorzystanych w procedurach, bez wykorzystanych powtórnie(zał. 7) + l. zw. uśmierconych wyłącznie na tkanki + l. zwierząt niewykorzystanych (uśmierconych + przekazanych) (zał. 8) PRAKTYKA - Błędy w liczbie zwierząt Bilans Dziękuję za uwagę Możliwe różnice (konieczne wyjaśnienie w uwagach w zał. 7 lub 8): część zwierząt kupionych w poprzednim roku (uwagi zał. 7) część zwierząt dostarczonych zostało na kolejny rok (uwagi zał. 8) część zwierząt zabitych na potrzeby doświadczenia, ale poza ośrodkiem użytkownika (uwagi zał. 8) zakupione ciężarne samice a wykorzystane również potomstwo (uwagi zał. 7 jeśli procedury lub zał. 8 jeśli na tkanki) 7