KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 22.4.2014 r. COM(2014) 241 final SPRAWOZDANIE KOMISJI DLA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY w sprawie wydatków EFRG system wczesnego ostrzegania 1-4/2014 PL PL
SPIS TREŚCI 1. Procedura budżetowa EFRG na rok 2014...3 2. Dochody przeznaczone na EFRG...3 3. Uwagi na temat wykonywania budżetu EFRG na rok 2014...4 4. Wykorzystanie dochodów przeznaczonych na EFRG...6. 5. Wnioski...6. ZAŁĄCZNIK 1: ZAŁĄCZNIK 2: PROCEDURA BUDŻETOWA EFRG NA ROK 2014 DOTYCHCZASOWE WYKORZYSTANIE ŚRODKÓW EFRG STAN DO DNIA 28.2.2014 R. 2
1. PROCEDURA BUDŻETOWA EFRG NA ROK 2014 Tabela w załączniku 1 zawiera zbiorcze zestawienie procedury budżetowej na rok 2014 w odniesieniu do Europejskiego Funduszu Rolniczego Gwarancji (EFRG) wraz z odpowiednimi kwotami środków na każdym etapie procedury. Budżet EFRG na 2014 r. został przyjęty przez Parlament Europejski w dniu 20 listopada 2013 r. Budżet obejmował środki na zobowiązania i środki na płatności w kwocie odpowiednio 43 778,1 mln EUR i 43 777 mln EUR na środki na rynku rolnym i pomoc bezpośrednią. Różnica między kwotami środków na zobowiązania i na płatności wynika z faktu, że w przypadku określonych środków, które wdrażane są bezpośrednio przez Komisję, stosuje się środki zróżnicowane. Dotyczą one głównie działań promujących produkty rolne oraz politycznych działań strategicznych i koordynacyjnych w obszarze rolnictwa. 2. DOCHODY PRZEZNACZONE NA EFRG Zgodnie z przepisami art. 43 rozporządzenia Rady (UE) nr 1306/2013 w sprawie finansowania wspólnej polityki rolnej, zarządzania nią i monitorowania jej, dochody z tytułu korekt finansowych dokonanych na mocy decyzji dotyczących rachunkowości i kontroli zgodności rozliczeń, z tytułu nieprawidłowości oraz opłat wyrównawczych za mleko uznaje się za dochody przeznaczone na finansowanie wydatków w ramach EFRG. Zgodnie z tymi przepisami dochody przeznaczone na określony cel mogą być wykorzystywane na finansowanie dowolnych wydatków w ramach EFRG. W przypadku gdy część tych dochodów nie zostanie wykorzystana w danym roku budżetowym, zostanie ona automatycznie przeniesiona na następny rok budżetowy 1. W budżecie EFRG na 2014 r. uwzględniono zarówno ostatnie szacunki Komisji dotyczące potrzeb w zakresie finansowania planowanych wydatków na środki rynkowe i pomoc bezpośrednią, jak również szacunkową kwotę dochodów przeznaczonych na określony cel, która ma wpłynąć w trakcie analizowanego roku budżetowego, a także przeniesioną kwotę salda dochodów przeznaczonych na określony cel pozostałą do wykorzystania z poprzedniego roku budżetowego. We wniosku dotyczącym kwoty środków na EFRG w budżecie na 2014 r. Komisja uwzględniła całkowitą przewidywaną kwotę dochodów przeznaczonych na określony cel i zwróciła się o przydzielenie w budżecie na 2014 r. środków na poziomie obliczonym przez odjęcie szacunkowej kwoty dochodów przeznaczonych na określony cel od kwoty przewidywanego zapotrzebowania. Władza budżetowa przyjęła budżet EFRG z uwzględnieniem szacunkowej kwoty dochodów przeznaczonych na określony cel. 1 Artykuł 14 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 966/2012 w sprawie zasad finansowych mających zastosowanie do budżetu ogólnego Unii stanowi, że wewnętrzne dochody przeznaczone na określony cel są przenoszone tylko na jeden rok. W związku z tym, w celu zapewnienia należytego zarządzania budżetem, te dochody przeznaczone na określony cel są zasadniczo wykorzystywane w pierwszej kolejności, przed wszelkimi zatwierdzonymi środkami przedmiotowego artykułu budżetowego. 3
W chwili opracowywania budżetu na 2014 r. Komisja szacowała, że dostępne dochody przeznaczone na określony cel wyniosą 1 464 mln EUR. Konkretnie: według szacunków przewidywana kwota dochodów przeznaczonych na określony cel zebranych w roku budżetowym 2014 ma wynieść 849 mln EUR; z tytułu korekt wynikających z kontroli zgodności rozliczeń oraz nieprawidłowości spodziewano się uzyskać odpowiednio 638 mln EUR i 165 mln EUR; wpływy z opłat wyrównawczych za mleko oszacowano na 46 mln EUR; kwotę dochodów przeznaczonych na określony cel, która prawdopodobnie zostanie przeniesiona z roku budżetowego 2013 na rok 2014, oszacowano na 615 mln EUR. W budżecie na rok 2014 Komisja przeznaczyła te dochody, szacowane początkowo na kwotę 1 464 mln EUR, na dwa systemy. Konkretnie: 464 mln EUR przeznaczono na fundusze operacyjne dla organizacji producentów w sektorze owoców i warzyw, a 1 000 mln EUR przeznaczono na system płatności jednolitych. Władza budżetowa ostatecznie zatwierdziła środki na te dwa systemy wynoszące odpowiednio 285 mln EUR i 30 083 mln EUR, zgodnie z wnioskiem Komisji. Suma zatwierdzonych środków i dochodów przeznaczonych na określony cel, o których mowa powyżej, odpowiada całkowitej szacowanej sumie dostępnych środków w kwocie 749 mln EUR na fundusze operacyjne dla organizacji producentów w sektorze owoców i warzyw oraz kwocie 31 083 mln EUR na system płatności jednolitych. W załączniku 2, w którym przedstawiono dotychczasowe wykonanie budżetu na 2014 r. za okres do 28 lutego 2014 r., zatwierdzone środki dla dwóch wyżej wymienionych systemów są ujęte w środkach budżetowych na poziomie artykułu dla sektora owoców i warzyw i dla pomocy bezpośredniej niezwiązanej z wielkością produkcji, które wynoszą odpowiednio 676,7 mln EUR i 38 252 mln EUR, bez uwzględnienia wyżej wymienionych dochodów przeznaczonych na określony cel. Przy uwzględnieniu dochodów przeznaczonych na określony cel w tych sektorach całkowite przewidziane środki w budżecie na 2014 r. wynoszą 1 140,7 mln EUR dla sektora owoców i warzyw oraz 39 252 mln EUR dla sektora pomocy bezpośredniej niezwiązanej z wielkością produkcji. 3. UWAGI NA TEMAT DOTYCHCZASOWEGO WYKONANIA BUDŻETU EFRG NA ROK 2014 Stan dotychczasowego wykonania budżetu za okres od dnia 16 października 2013 r. do dnia 28 lutego 2014 r. przedstawiono w załączniku 2. Został on porównany do profilu wydatków opartego na wskaźniku, który został ustanowiony na podstawie przepisów art. 28 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013. Poniżej przedstawiono krótki komentarz dotyczący niektórych artykułów budżetowych, które wykazują najbardziej znaczące rozbieżności między faktycznym a przewidywanym poziomem wykonania budżetu na rok 2014. 4
3.1. Środki dotyczące wprowadzania do obrotu Zgodnie z poziomem wskaźnika określonym na dzień 28 lutego 2014 r. poziom wykorzystania środków na interwencje na rynkach rolnych przewyższył poziom środków zatwierdzonych w budżecie o 76,5 mln EUR. Rozbieżność ta jest efektem netto schematów wykonania przede wszystkim w sektorach: owoców i warzyw oraz wina. 3.1.1. Owoce i warzywa (+ 105,7 mln EUR w porównaniu do zatwierdzonych środków) Jeśli chodzi o zatwierdzone środki, poziom wykonania wynika głównie z wydatków na fundusze operacyjne dla organizacji producentów, które finansowane są zarówno z zatwierdzonych środków budżetowych, jak i z dochodów przeznaczonych na systemy organizacji producentów w budżecie na 2014 r. (Uwaga: szczegółowe informacje znajdują się w pkt 2 powyżej). Wspomniany poziom wykonania jest wynikiem zastosowania wskaźnika dla okresu kończącego się dnia 28 lutego 2014 r. w odniesieniu do zatwierdzonych środków w budżecie, które nie obejmują dochodów przeznaczonych na określony cel w tym sektorze. Przypis * w tabeli dotychczasowego wykonania budżetu w załączniku 2 pokazuje, jaka byłaby sytuacja, gdyby wskaźnik na dzień 28 lutego 2014 r. został zastosowany do całości środków, które mają być dostępne na finansowanie tego sektora. Jak wskazano w pkt 2 powyżej, całkowite finansowanie przewidziane dla tego sektora składa się z zatwierdzonych środków budżetowych w wysokości 676,7 mln EUR oraz dochodów przeznaczonych na ten sektor, szacowanych na 464 mln EUR. Dlatego też zastosowanie wskaźnika do całkowitej kwoty finansowania w wysokości 1 140,7 mln EUR przewidzianego dla tego sektora doprowadziłoby do niewykorzystania na poziomie - 6,4 mln EUR, co byłoby efektem netto przyśpieszenia w płatnościach dla organizacji producentów, niższego od zakładanego wykorzystania środków zapisanych w programie Owoce w szkole oraz pomocy dla grup producentów przeznaczonej na wstępne uznanie. Na obecnym etapie różnicę tę uważa się za tymczasową i przewiduje się pełne wykonanie budżetu. 3.1.2. Produkty sektora winiarskiego (- 39,6 mln EUR) Mniejsze od przewidywanego wykorzystanie środków wynika z wolniejszego rytmu płatności dokonywanych przez państwa członkowskie w porównaniu z profilem ustanowionego wskaźnika dla krajowych programów w sektorze wina. Na tym etapie uważa się, że zaistniała sytuacja ma charakter tymczasowy. 3.2. Pomoc bezpośrednia Poziom wykorzystania środków budżetowych na pomoc bezpośrednią w porównaniu z poziomem wskaźnika na dzień 28 lutego 2014 r. był wyższy o 1 366,8 mln EUR. 3.2.1. Pomoc bezpośrednia niezwiązana z wielkością produkcji (+ 1 502,3 mln EUR w porównaniu z zatwierdzonymi środkami) Jeśli chodzi o zatwierdzone środki, poziom wykonania wynika głównie z wydatków na fundusze operacyjne dla organizacji producentów, które finansowane są zarówno z zatwierdzonych środków budżetowych, jak i z dochodów przeznaczonych na systemy organizacji producentów w budżecie na 2014 r. (Uwaga: szczegółowe informacje znajdują się w pkt 2 powyżej). Wspomniany poziom wykonania jest wynikiem zastosowania wskaźnika dla okresu kończącego się dnia 28 lutego 2014 r. w 5
odniesieniu do zatwierdzonych środków w budżecie, które nie obejmują dochodów przeznaczonych na określony cel w tym sektorze. Przypis * w tabeli dotychczasowego wykonania budżetu w załączniku 2 pokazuje, jaka byłaby sytuacja, gdyby wskaźnik na dzień 28 lutego 2014 r. został zastosowany do całości środków, które mają być dostępne na finansowanie pomocy bezpośredniej niezwiązanej z wielkością produkcji. Jak wskazano w pkt 2 powyżej, całkowite finansowanie przewidziane dla pomocy bezpośredniej niezwiązanej z wielkością produkcji składa się z zatwierdzonych środków budżetowych w wysokości 38 252 mln EUR oraz dochodów przeznaczonych na pomoc bezpośrednią niezwiązaną z wielkością produkcji, szacowanych na kwotę 1 000 mln EUR. Dlatego też zastosowanie wskaźnika do całkowitej kwoty finansowania przewidzianego dla pomocy bezpośredniej niezwiązanej z wielkością produkcji, czyli 39 252 mln EUR, spowodowałoby, że obserwowane wyższe od zakładanego wykorzystanie środków zostałoby zmniejszone do 587,2 mln EUR. Stan realizacji środków budżetowych przeznaczonych na pomoc bezpośrednią niezwiązaną z wielkością produkcji wynika z przyśpieszenia rytmu płatności w niemal wszystkich programach w tym sektorze, mianowicie w rezultacie ogólnie dopuszczanych zaliczek na poczet płatności bezpośrednich, które zostały wypłacone bez redukcji dokonywanej w ramach dyscypliny finansowej. Sytuacja ta ma zasadniczo zostać uregulowana przed 30 czerwca 2014, kiedy to zostanie wypłacone saldo, z którego potrącona zostanie obniżka dokonana w ramach dyscypliny finansowej i obliczana w stosunku do całej kwoty płatności. Na obecnym etapie Komisja spodziewa się, że dostępne środki i dochody przeznaczone na określony cel wystarczą do pokrycia potrzeb finansowych wynikających z przedmiotowego artykułu. 3.2.2. Pozostałe rodzaje pomocy bezpośredniej (- 135,3 mln EUR) Niższy od przewidywanego poziom realizacji zatwierdzonych środków na pozostałe rodzaje pomocy bezpośredniej w porównaniu z profilem wydatków wskaźnika ustanowionego na dzień 28 lutego 2014 r. wynika z wolniejszego rytmu płatności w ramach niektórych programów w tym sektorze, w szczególności jeśli chodzi o pomoc obszarową na uprawę bawełny oraz szczególne wsparcie na mocy art. 68, powiązane z produkcją. Na tym etapie uważa się, że zaistniała sytuacja ma charakter tymczasowy. Komisja uważnie śledzi jednak tendencje w zakresie realizacji tych programów. 3.3. Audyt wydatków rolnych (- 16,8 mln EUR) Poza płatnościami bezpośrednimi na środki w zakresie monitorowania i zapobiegania w kwocie 6,8 mln EUR, budżet na 2014 r. obejmował szacunkową kwotę 53,4 mln EUR na płatności związane z rozwiązywaniem sporów. Ustalając profil wydatków w zakresie rozwiązywania sporów przyjęto, że państwa członkowskie będą wypłacać te kwoty w równych ratach każdego miesiąca od stycznia do października 2014. Jednakże do dnia 28 lutego 2014 r. państwa członkowskie nie dokonały jeszcze żadnej takiej płatności. W związku z tym doszło do mniejszej od przewidzianej realizacji wydatków w stosunku do wskaźnika wynikającego dla tego rozdziału z budżetu na 2014 r. Na obecnym etapie różnicę tę uważa się za tymczasową i przewiduje się pełne wykonanie budżetu. 6
4. WYKORZYSTANIE DOCHODÓW PRZEZNACZONYCH NA EFRG Tabela w załączniku 2 wykazuje, że do dnia 28 lutego 2014 r. uzyskano dochody przeznaczone na określony cel w wysokości 542,3 mln EUR. Konkretnie: dochody z korekt wynikających z decyzji dotyczących rachunkowości i kontroli zgodności w wysokości 415,7 mln EUR, przy czym do końca roku budżetowego spodziewane są jeszcze dodatkowe kwoty; dochody z nieprawidłowości wyniosły 80,0 mln EUR, przy czym do końca roku budżetowego spodziewane są również dodatkowe kwoty, oraz na obecnym etapie pobrana została większość dochodów z opłat wyrównawczych za mleko zebrana dotychczas kwota wynosi około 46,5 mln EUR. Wreszcie, kwota dochodów przyznanych na określany cel przeniesionych z 2013 na 2014 r. sięgnęła 710,2 mln EUR. Kwota ta jest o wiele wyższa od wstępnie szacowanej kwoty 615 mln EUR. W związku z tym kwota dochodów przeznaczonych na określony cel dostępna na finansowanie wydatków EFRG według stanu na dzień 28 lutego 2014 r. wynosi 1 252,5 mln EUR i przewiduje się powiększenie jej jeszcze o dodatkowe kwoty niedawno zebranych dochodów przeznaczonych na określony cel do końca roku budżetowego. 5. WNIOSKI Dotychczasowe wykorzystanie środków budżetowych EFRG na 2014 r. w okresie do dnia 28 lutego 2014 r. wskazuje, że miesięczne kwoty zwrócone państwom członkowskim przekroczyły o ok. 1 425,8 mln EUR profil wykonania wydatków budżetowych ustanowiony na podstawie wskaźnika. Dostępne są już dochody przeznaczone na określony cel w wysokości 1 252,5 mln EUR, i przewiduje się, że w 2014 r. zebrane zostaną dodatkowe kwoty. Na tym etapie Komisja spodziewa się, że kwota dochodów przeznaczonych na określony cel, która będzie dostępna do końca roku, wystarczy do sfinansowania funduszy operacyjnych dla organizacji producentów oraz systemu płatności jednolitych zgodnie z pierwotnymi założeniami poczynionymi podczas ustalania budżetu na 2014 r. 7