MODEL DO OBLICZEŃ SPRAWNOŚCI SILNIKA ELEKTRYCZNEGO GÓRNICZEGO

Podobne dokumenty
Modele stosowane w systemach komputerowego wspomagania projektowania silników górniczych

Pompy ciepła. Podział pomp ciepła. Ogólnie możemy je podzielić: ze wzgledu na sposób podnoszenia ciśnienia i tym samym temperatury czynnika roboczego

Paweł Janus WSTĘP. Słowa kluczowe: energia, pomiar energii, żywność, silnik elektryczny, maszyna robocza

wentylatory promieniowe HPB-F

Zeszyty Problemowe Maszyny Elektryczne Nr 72/

MODELOWANIE OBCIĄŻEŃ KRĘGOSŁUPA SZYJNEGO CZŁOWIEKA W SYTUACJI UDERZENIA PIŁKĄ W GŁOWĘ

nie wyraŝa zgody na inne wykorzystywanie wprowadzenia niŝ podane w jego przeznaczeniu występujące wybranym punkcie przekroju normalnego do osi z

PROPAGACJA BŁĘDU. Dane: c = 1 ± 0,01 M S o = 7,3 ± 0,1 g Cl 2 /1000g H 2 O S = 6,1 ± 0,1 g Cl 2 /1000g H 2 O. Szukane : k = k =?

Podstawowe układy pracy tranzystora MOS

Metodyka segmentacji obrazów wędlin średnio i grubo rozdrobnionych

Test 2. Mierzone wielkości fizyczne wysokość masa. masa walizki. temperatura powietrza. Użyte przyrządy waga taśma miernicza

wentylatory oddymiające THGT

Sugerowany sposób rozwiązania problemów. Istnieje kilka sposobów umieszczania wykresów w raportach i formularzach.

Czujnik Termoelektryczny

CIEPŁA RAMKA, PSI ( Ψ ) I OKNA ENERGOOSZCZĘDNE

Przykłady sieci stwierdzeń przeznaczonych do wspomagania początkowej fazy procesu projektow ania układów napędowych

OBLICZENIA CIEPLNE W BEZRDZENIOWEJ MASZYNIE DYSKOWEJ Z MAGNESAMI TRWAŁYMI O CHŁODZENIU BEZPOŚREDNIM

Pompy ciepła typu powietrze / woda Podgrzewanie ciepłej wody użytkowej, wody basenowej i ogrzewanie budynku

LABORATORIUM OBRÓBKI SKRAWANIEM

Projektowanie dróg i ulic

Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki Katedra Inżynierii Systemów Sterowania

SILNIK SYNCHRONICZNY ŚREDNIEJ MOCY Z MAGNESAMI TRWAŁYMI ZASILANY Z FALOWNIKA

CERTO program komputerowy zgodny z wytycznymi programu dopłat z NFOŚiGW do budownictwa energooszczędnego

POLITECHNIKA ŚLĄSKA W GLIWICACH WYDZIAŁ INŻYNIERII ŚRODOWISKA i ENERGETYKI INSTYTUT MASZYN i URZĄDZEŃ ENERGETYCZNYCH.

Operatory odległości (część 2) obliczanie map kosztów

ZESPÓŁ LABORATORIÓW TELEMATYKI TRANSPORTU ZAKŁAD TELEKOMUNIKACJI W TRANSPORCIE WYDZIAŁ TRANSPORTU POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ

ciepłowniczych do nowych potrzeb odbiorców. Optymalizacja działania sieci ciepłowniczej polega na ustaleniu parametrów wody

Zeszyty Problemowe Maszyny Elektryczne Nr 75/

LAMP LED 6 x REBEL IP 68

ZS LINA_ LINB_ LINC_. Rys. 1. Schemat rozpatrywanej sieci. S1 j

PSO matematyka I gimnazjum Szczegółowe wymagania edukacyjne na poszczególne oceny

Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki Katedra Inżynierii Systemów Sterowania

WENTYLATOR KOMINKOWY TERMINAL

ZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU POJAZDÓW 1(92)/2013

ZWARTE PRĘTY ROZRUCHOWE W SILNIKU SYNCHRONICZNYM Z MAGNESAMI TRWAŁYMI O ROZRUCHU BEZPOŚREDNIM

STANDARDY PRACY DYPLOMOWEJ (LICENCJACKIEJ, INŻYNIERSKIEJ I MAGISTERSKIEJ)

OSUSZACZE 2010/

MODERNIZACJE TURBOGENERATORÓW Z PODWYŻSZENIEM MOCY W ASPEKCIE OBNIŻANIA KOSZTÓW WYTWARZANIA ORAZ POPRAWY JAKOŚCI ENERGII ELEKTRYCZNEJ

Praktyczne obliczanie wskaźników efektywności zużycia gazu ziemnego w gospodarstwach domowych Józef Dopke

stworzyliśmy najlepsze rozwiązania do projektowania organizacji ruchu Dołącz do naszych zadowolonych użytkowników!

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z PRZEDMIOTU SIECI KOMPUTEROWE. dla klasy 2

Załącznik nr 3 do SIWZ

Protokół z regulacji kotłowni technologicznej

Laboratorium elektroniki i miernictwa

ANALIZA NUMERYCZNA CFD UKŁADÓW CHŁODZENIA MASZYN ELEKTRYCZNYCH - WERYFIKACJA DOŚWIADCZALNA - CZ. II

Przyjmując, że zarówno silnik 4 jak i chłodziarka 5 schematycznie przedstawione na rysunku 1 realizują obiegi Carnota, otrzymujemy:

36/27 Solidification oc Metais and Alloys, No.J6, 1998 Krzepaięc:ic Mdali i SIOp6w, Nr 36, 1998 PAN - Oddział Katowia: PL ISSN

1. Objętość artykułu to maksymalnie 10 stron maszynopisu sformatowanego według wskazań. 2. Format strony A4:

Opis i specyfikacja interfejsu SI WCPR do wybranych systemów zewnętrznych

Aparat Gaśniczy AGC Master i Aparat Gaśniczy AGC Slave

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z PRZEDMIOTU PRACOWNIA URZĄDZEŃ TECHNIKI KOMPUTEROWEJ. dla klasy 1ia. Rok szkolny 2015/2016 Nauczyciel: Agnieszka Wdowiak

BADANIE WYMIENNIKA CIEPŁA TYPU RURA W RURZE

SPRĘŻ WENTYLATORA stosunek ciśnienia statycznego bezwzględnego w płaszczyźnie

Panel fotowoltaiczny o mocy 190W wykonany w technologii monokrystalicznej. Średnio w skali roku panel dostarczy 169kWh energii

SPRĘŻARKI ŚRUBOWE. Przedsiębiorstwo Produkcji Sprężarek Sp. z o. o.

Egzamin próbny E7 nazwisko i imię.. data. Czerwiec 2015

WPŁYW PROMIENIOWANIA UV NA ZDROWIE CZŁOWIEKA FUNKCJE CZUŁOŚCI SPEKTRALNEJ: ERYTEMALNA, PREWITAMINA D3, SCUP-H

Ekspertyza w zakresie oceny statyki i bezpieczeństwa w otoczeniu drzewa z zastosowaniem próby obciążeniowej

PRZEGLĄD KONSTRUKCJI JEDNOFAZOWYCH SILNIKÓW SYNCHRONICZNYCH Z MAGNESAMI TRWAŁYMI O ROZRUCHU BEZPOŚREDNIM

Zastosowanie: do 8000 m /h: UTBS-2: przepływ od 500 do 1700 m /h 3. UTBS-3: przepływ od 1200 do 3000 m /h 3. UTBS-5: przepływ od 2400 do 5000 m /h 3

wentylatory kanałowe CAIB

Mgr inż. Marta DROSIŃSKA Politechnika Gdańska, Wydział Oceanotechniki i Okrętownictwa

METODA BADANIA ODKSZTAŁCALNOŚCI TERMICZNEJ ORGANICZNYCH OŚRODKÓW SYPKICH SKŁADOWANYCH W SILOSACH

Statystyka - wprowadzenie

Ogniwo wzorcowe Westona

Wpływ parametrów geometrycznych gruntowych poziomych wymienników ciepła na efekty działania układu grzewczego z pompą ciepła

Program Szkoły Tutorów Akademickich (certyfikat I stopnia)

Protokół z regulacji kotłowni technologicznej

Numeryczna symulacja rozpływu płynu w węźle

INSTRUKCJA MONTAŻU przewodu grzejnego PSB typu XXXX

Symulacja komputerowa i obróbka części 4 na tokarce sterowanej numerycznie

warunków gruntowo-wodnych kategorii geotechnicznej opinii geotechnicznej dokumentacji badań podłoża gruntowego projektu geotechnicznego

BADANIE RADIOGRAFICZNE RUROCIĄGÓW Z TWORZYW SZTUCZNYCH

Nawiewnik z filtrem absolutnym NAF

ILF CONSULTING ENGINEERS Polska Sp. z o.o. ul. Postępu 15B, Warszawa

POPRAWA EFEKTYWNOŚCI ENERGETYCZNEJ UKŁADU NAPĘDOWEGO Z SILNIKIEM INDUKCYJNYM ŚREDNIEGO NAPIĘCIA POPRZEZ JEGO ZASILANIE Z PRZEMIENNIKA CZĘSTOTLIWOŚCI

PROGRAM STUDIÓW. Po ukończeniu studiów absolwent uzyskuje tytuł zawodowy: MAGISTER INŻYNIER kwalifikacje II stopnia

WPŁYW LUZU PROMIENIOWEGO NA TRWAŁOŚĆ ZMĘCZENIOWĄ PROMIENIOWEGO ŁOŻYSKA WALCOWEGO

AKCESORIA: z blokiem sterowania

2. Oględziny transformatora energetycznego przeprowadzane bez wyłączania go spod napięcia obejmują między

Wymagania edukacyjne z przedmiotu Systemy baz danych dla klasy 3iA Nauczyciel: Kornel Barteczko Rok szkolny: 2015/2016

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z PRZEDMIOTU URZĄDZENIA TECHNIKI KOMPUTEROWEJ. dla klasy 1iA

M. Guminiak - Analiza płyt cienkich metodą elementów brzegowych Moment zginający w punkcie B [M xb /pl ]

ZAKŁAD ELEKTRONIKI PRZEMYSŁOWEJ LABORATORIUM TEORII PRZEKSZTAŁTNIKÓW

Planimetria, zakres podstawowy test wiedzy i kompetencji ZADANIA ZAMKNIĘTE. [ m] 2 cm dłuższa od. Nr pytania Odpowiedź

Notatka służbowa dotycząca Terenu Centralnego Bis.

Informatyka Systemów Autonomicznych

Czujnik Rezystancyjny

Czujnik Rezystancyjny

POMIAR MOCY CZYNNEJ W OBWODACH TRÓJFAZOWYCH

WKp. WENTYLATORY KANAŁOWE WKp

Temat pracy projektowej z budowy pojazdów samochodowych Autor: Arkadiusz Włochal

Nowe funkcje w programie Symfonia e-dokumenty w wersji Spis treści:

Partner projektu F5 Konsulting Sp. z o.o. ul. Składowa 5, Poznań T: F:

Instrukcja stanowiskowa

KONTROLA STALIWA GX20Cr56 METODĄ ATD

POLITECHNIKA ŁÓDZKA INSTYTUT OBRABIAREK I TECHNOLOGII BUDOWY MASZYN. Ćwiczenie H-3 BADANIE SZTYWNOŚCI PROWADNIC HYDROSTATYCZNYCH

SPIS TREŚCI SPIS RYSUNKÓW. Sąd Rejonowy Poznań Grunwald i Jeżyce w Poznaniu Ul. Kamiennogórska Poznań

Analiza numeryczna dopalania i schładzania gazów technologicznych z pieca elektrycznego w hutnictwie miedzi

PROTOTYP C4 CACTUS AIRFLOW 2L: TYLKO 2L/100 KM

Transkrypt:

Maszyny Elektryczne - Zeszyty Prblemwe Nr 1/019 (11) 7 Rman Krk Plitechnika Śląska, liwice MODEL DO OBLICZEŃ SPRAWNOŚCI SILNIKA ELEKTRYCZNEO ÓRNICZEO MODEL FOR CALCULATIN EFFICIENCY OF MINE ELECTRIC MOTOR Streszczenie: W artykule przedstawin mdel silnika elektryczneg górniczeg chłdzneg wdą d bliczeń sprawnści energetycznej. D jeg pracwania wykrzystan autrską metdę zmdyfikwanych sieci cieplnych. W elementach knstrukcyjnych silnika elektryczneg dużej mcy chłdzneg wdą występuje bardz duża nierównmiernść rzkładu temperatury ptwierdzna zarówn pmiarami, jak i bliczeniami. W utwrznym mdelu silnika indukcyjneg straty mcy w uzwjeniu stjana raz w klatce wirnika bliczne są przy uwzględnieniu występująceg w nich rzkładu temperatury. Przy sprządzaniu bilansu mcy czynnej i strat uwzględnin również straty mcy w pakietwanym rdzeniu stjana raz straty w łżyskach i straty wentylacyjne. Za pmcą mdelu mżna bliczyć sprawnść energetyczną silnika elektryczneg w warunkach panujących w pdziemiach kpalń przy zadanej temperaturze wltwej wdy i temperaturze tczenia raz zadanym wydatku wdy chłdzącej. Przykładwe bliczenia sprawnści energetycznej raz pla temperatury wyknan dla silnika elektryczneg górniczeg mcy 400 kw i napięciu znaminwym 00 V. Wyknany na pdstawie mdelu prgram kmputerwy mże być wykrzystany w systemach kmputerweg wspmagania prjektwania nwych energszczędnych silników elektrycznych górniczych. Abstract: Mdel f water-cled mine electric mtr is presented in the paper. This mdel has been created n the basis f authr s wn methd f mdified thermal netwrks in rder t calculate pwer efficiency. When cnstructinal elements f high pwer water-cled electric mtr are investigated, we bserve high nn-unifrmity f temperature distributin, this is verified by calculatins and eperiments bth. In the presented inductin mtr mdel, the pwer lsses in statr winding and rtr cage are calculated taking int accunt the actual temperature distributin. In the pwer balance (active pwer/pwer lsses) the pwer lsses in the laminated statr cre, bearing lsses and windage lsses have als been cnsidered. With the help f this mdel it is pssible t calculate pwer efficiency f electric mtr under the cnditins ccurring dwn the cal mine at a given temperature f inlet water and ambient temperature and at a given clant flw rate. The calculatin eamples f pwer efficiency and temperature field have been cnducted fr mine electric mtr rated at 400 kw and 00 V. The cmputer sftware develped n the basis f the mdel may be used in cmputer-assisted design f new energy-saving mine electric mtrs. Słwa kluczwe: sprawnść silnika elektryczneg, schemat cieplny, wspmaganie prjektwania maszyn elektrycznych Keywrds: electric mtr efficiency, thermal diagram, cmputer-assisted design f electrical machines 1. Wstęp W nwczesnych silnikach elektrycznych stsuje się innwacyjne rzwiązania umżliwiające znaczną pprawę sprawnści energetycznej pprzez zmniejszenie strat mcy. Prace prjektwe nad nwymi rzwiązaniami knstrukcyjnymi wymagają pracwania dkładnych mdeli d bliczeń sprawnści silnika. Wyznaczenie strat mcy w elementach silnika elektryczneg górniczeg jest szczególnie trudne. Straty mcy w uzwjeniach zależą d ich temperatury, zaś różnica pmiędzy maksymalną i minimalną temperaturą w uzwjeniach wynsi kilkanaście, a czasami nawet kilkadziesiąt C. Mdele silników elektrycznych górniczych sprządzne na bazie autrskiej metdy zmdyfikwanych sieci cieplnych [1, ] umżliwiają bliczenie strat mcy w pszczególnych elementach w pwiązaniu z plem temperatury. W ten spsób uzyskan dużą dkładnść bliczeń sprawnści energetycznej silnika. Metda sieci cieplnych w ujęciu klasycznym [3, 4, 5] umżliwia jedynie szacwanie średniej temperatury elementów silnika, c w przypadku dużych silników elektrycznych górniczych nie zapewnia uzyskania dużej dkładnści bliczeń strat mcy raz sprawnści.

Maszyny Elektryczne - Zeszyty Prblemwe Nr 1/019 (11). Metda zmdyfikwanych sieci cieplnych W celu utwrzenia zmdyfikwanej sieci cieplnej dla stanu ustalneg elementy silnika elektryczneg (przewdy uzwjenia stjana, pręty klatki wirnika, pakietwany rdzeń, kadłub itd.) dzieli się na bszary różnicwe (rys. 1), a następnie każdemu z nich zstaje przyprządkwany węzeł cieplny. Węzły sieci cieplnej płączne są przewdnściami cieplnymi. i-1 i i+1 (i) P (i) (i+1) P(i+1) Rys. 1. Fragment zmdyfikwanej sieci cieplnej dla elementu silnika elektryczneg Przewdnść dla strumienia ciepła przepływająceg na skutek przewdzenia pmiędzy sąsiadującymi bszarami różnicwymi wyznaczn z zależnści: F Δ, (1) gdzie: przewdnść cieplna właściwa materiału, z któreg wyknany jest element w kierunku si, F ple pwierzchni ścianki ddzielającej sąsiadujące bszary. Przewdnść dla strumienia ciepła dprwadzaneg z pwierzchni ścianki bszaru różnicweg d mywająceg ją medium chłdząceg wyznaczn z zależnści: k k F, () gdzie: k współczynnik dprwadzania ciepła, F ple pwierzchni ścianki bszaru, z której ciepł jest dprwadzane d mywająceg ją medium chłdząceg. W węzłach reprezentujących bszary różnicwe wydzielne wewnątrz przewdów uzwjenia występują straty mcy zależne d temperatury: P ( 1( )), P kd j V, (3) ( i) P i gdzie: P straty mcy w wydzielnych bszarach w temperaturze dniesienia (przyjęt temperaturę dniesienia 0C), temperaturwy F współczynnik zmiany rezystancji materiału, z któreg wyknane jest uzwjenie; (i) średnia temperatura i- teg bszaru, k d współczynnik strat ddatkwych, j średnia gęstść prądu w uzwjeniu, ρ rezystywnść materiału, z któreg wyknane jest uzwjenie w temperaturze dniesienia; V bjętść wydzielnych bszarów różnicwych. Ddatkw zstała pracwana ryginalna sieć cieplna dla strugi cieczy lub gazu przepływająceg w kanałach chłdzących silnika elektryczneg. Występują w niej umwne siły prądmtryczne (rys. ), wydatkach równych mcm cieplnym unsznym przez strugę medium chłdząceg przepływająceg w kanale: P m( i) mc, (4) p m( i) gdzie: m strumień masy medium chłdząceg, c p ciepł właściwe medium przy stałym ciśnieniu, m( i) średnia temperatura medium w i- tym bszarze różnicwym wydzielnym wewnątrz kanału. Rys.. Fragment zmdyfikwanej sieci cieplnej dla strugi medium chłdząceg przepływająceg w kanale 3. Budwa silnika mcy 400 kw Obliczenia przeprwadzn dla silnika klatkweg mcy 400 kw ze spiralnym kanałem wdnym w kadłubie (rys. 3). Wda wpływa d kadłuba p strnie napędwej, zaś wypływa p strnie przeciwnapędwej. Obszar wewnątrz kadłuba, w którym przepływa wda graniczny jest dwiema rurami, zaś przepływ wdy

Maszyny Elektryczne - Zeszyty Prblemwe Nr 1/019 (11) 9 p trze spiralnym dbywa się dzięki przegrdm przyspawanym d rury wewnętrznej. przegrdy przyspawane d rury wewnętrznej wlt wdy wylt wdy rura zewnętrzna kierynek przepływu wdy rura wewnętrzna Rys. 3. Schemat przepływu wdy w kadłubie silnika elektryczneg W rzpatrywanym silniku występuje wewnętrzna cyrkulacja pwietrza. Na rysunku 4 strzałkami znaczn kierunki przepływu pwietrza wymuszneg przez prmieniwy wentylatr sadzny na wale p strnie przeciwnapędwej. Pwietrze chłdzi się przepływając kanałami psiwymi w kadłubie raz nagrzewa się przepływając kanałami psiwymi w rdzeniu wirnika. Elementy silnika elektryczneg birące udział w wymianie ciepła pnumerwan: słna gniszczelna (budwa silnika) - 1, siwe pwietrzne kanały wentylacyjne w kadłubie, rura zewnętrzna w chłdnicy wdnej w kadłubie 3, spiralny kanał wdny w kadłubie 4, rura wewnętrzna w chłdnicy wdnej w kadłubie 5, rdzeń stjana 6, część żłbkwa uzwjenia stjana 7, pręty klatki wirnika, rdzeń wirnika 9, siwe pwietrzne kanały wentylacyjne w rdzeniu wirnika, wał 11, tarcze łżyskwe 1, pwietrze wewnątrz silnika 13, czła uzwjenia stjana 14, pierścienie zwierające klatkę wirnika 15. numeracja bszarów różnicwych w kierunku siwym k-1 k k+1... 3 1 4 5 6 1 13 14 7 14 13 1 15 9 15 11 (N) (P) Rys. 4. Przekrój silnika elektryczneg mcy 400 kw z kadłubem chłdznym wdą 4. Sieć cieplna dla silnika mcy 400 kw Zmdyfikwana sieć cieplna utwrzna dla rzpatrywaneg silnika elektryczneg (rys. 5) zawiera 15 węzłów. Pwstała na w wyniku galwaniczneg płączenia elementarnych zastępczych schematów cieplnych przyprządkwanych bszarm wydzielnym wewnątrz ele-

Maszyny Elektryczne - Zeszyty Prblemwe Nr 1/019 (11) mentów knstrukcyjnych (rys. 1) raz wewnątrz kanałów chłdzących (rys. ). W wyniku zastswania metdy ptencjałów węzłwych (tutaj temperatur węzłwych) d rzwiązania sieci cieplnej trzyman układ równań algebraicznych, pisujący ple temperatury w silniku elektrycznym. pdział elementów silnika na bszary w kierunku siwym k-1 k -szy bszar -ty bszar numer elementu pdzielneg na bszary 1 3 4 5 6 7 9 Rys. 5. Zmdyfikwana sieć cieplna dla silnika elektryczneg mcy 400 kw 11 5. Obliczenie sprawnści silnika Sprawnść energetyczna silnika: Pu % 0%, (5) P P u gdzie: P u - mc użyteczna, P - całkwite straty mcy w silniku. Całkwite straty mcy wyznaczn ze wzru: PPu1 Pu PFe Ps Pw, (6) gdzie: P u 1, P u 1 - straty mcy dpwiedni w uzwjeniu stjana i wirnika, PFe - straty mcy w rdzeniu, Ps - straty mcy w łżyskach, Pw - straty wentylacyjne. Straty mcy w uzwjeniu stjana i klatce wirnika zależne d temperatury wyznaczn sumując straty w węzłach sieci cieplnej bliczne z zależnści (3). Strat mcy w rdzeniu, w łżyskach raz wentylacyjne bliczn na pdstawie zależnści pdanych w pracy [6]. 6. Wyniki bliczeń silnika mcy 400 kw Badania silnika elektryczneg wyknan zakładając znaminwe warunki zasilania i bciążenia. Temperatura wdy chłdzącej wpływającej d kadłuba wynsi 5C, zaś temperatura tczenia wynsi 30C. Wydatek wdy w chłdnicy wdnej w kadłubie jest równy 15 litrów/min. Na rysunku 6 przedstawin bliczny rzkład temperatury w przewdach uzwjenia stjana silnika elektryczneg. Najwyższa temperatura występuje w śrdku czół uzwjenia stjana p strnie przeciwnapędwej i wynsi 6,5C. Różnica pmiędzy maksymalną i minimalną temperaturą w uzwjeniu stjana silnika wynsi 14,9C.

Maszyny Elektryczne - Zeszyty Prblemwe Nr 1/019 (11) 11 temperatura, C czła uzwjenia p strnie napędwej Rys. 6. Rzkład temperatury w uzwjeniu stjana silnika elektryczneg w znaminwym stanie pracy W labratrium wyknan pmiary cieplne dwóch silników elektrycznych przy różnych bciążeniach. Największa różnica pmiędzy maksymalną temperaturą czół uzwjenia stjana silnika zmierzną czujnikiem raz uzyskaną z bliczeń wynsi 1,3C. Całkwite straty mcy w silniku elektrycznym w znaminwym stanie pracy wynszą 14,4 kw, czemu dpwiada sprawnść energetyczna silnika elektryczneg 96,4%. 7. Pdsumwanie część żłbkwa uzwjenia czła uzwjenia p strnie przeciwnapędwej numer bszaru różnicweg Obecnie prwadzne są intensywne prace badawcze mające na celu pracwanie nwych serii wysksprawnych silników elektrycznych. Wymaga t pracwania prgramów kmputerwych d wyznaczania z dużą dkładnścią sprawnści energetycznej różnych typów silników elektrycznych. Obliczenie sprawnści dużych silników elektrycznych górniczych jest szczególnie trudne. Prblemem jest bardz skmplikwana knstrukcja silnika raz duża nierównmiernść rzkładu temperatury, którą należy dwzrwać w celu dkładneg kreślenia strat mcy. Prgramy kmputerwe d bliczeń sprawnści silników elektrycznych z chłdnicami wdnymi w kadłubie bazujące na autrskiej metdzie zmdyfikwanych sieci cieplnych umżliwiają bliczenie sprawnści przy wykrzystaniu dwzrwaneg z dużą dkładnścią pla temperatury. Mżna je wykrzystać w systemach kmputerweg wspmagania prjektwania nwych energszczędnych silników elektrycznych chłdznych wdą przeznacznych d pracy w pdziemiach kpalń.. Literatura [1]. R. Krk "Sieci cieplne w mdelwaniu pla temperatury w maszynach elektrycznych prądu przemienneg", Mngrafia habilitacyjna, Wydawnictw Plitechniki Śląskiej, liwice, 0. []. R. Krk "Electric mine mtr thermal mdels aiding and setting thermal prtectins", Bulletin f the Plish Academy f Sciences, Technical Sciences, Vl. 60, N. 1, s. 3-1, 01. [3]. J. Muksiej "Universal prgram fr thermal calculatin f electric machines by the methd f equivalent thermal netwrks (ETN)", Prceedings f ICEM 96, Vig (Spain), s. 377-31, 1996. [4].. Swift, T. S. Mlinski, W. Lehn "A fundamental apprach t transfrmer thermal mdeling Part I: Thery and equivalent circuit", IEEE Transactins n Pwer Delivery, N 16, s. 171-175, 001. [5]. R. Krk "Badanie wpływu temperatury tczenia na sprawnść silnika indukcyjneg", Maszyny Elektryczne - Zeszyty Prblemwe, nr 11, str. 19-, 01. [6]. M. Dąbrwski "Prjektwanie maszyn elektrycznych", WNT, Warszawa, 1994. Autr dr hab. inż. Rman Krk, prf. PŚ Instytut Elektrtechniki i Infrmatyki Plitechniki Śląskiej, ul. Akademicka, 44-0 liwice, rman.krk@plsl.pl