SPRAWOZDANIE ROCZNE 2011

SPRAWOZDANIE ROCZNE 2011 Program Operacyjny Polska Saksonia 2007-2013 PROGRAM OPERACYJNY cel: Europejska Współpraca Terytorialna (Cel 3) obszar wsparcia: Wolny Kraj Związkowy Saksonia Rzeczpospolita Polska okres realizacji programu: 2007-2013 numer programu: CCI-Code: 2007CB163PO018 nazwa programu: Program Operacyjny Polska Saksonia 2007-2013 SPRAWOZDANIE ROCZNE Z REALIZACJI PROGRAMU OPERACYJNEGO okres sprawozdawczy: 2011 data zatwierdzenia przez Komitet Monitorujący: 27 czerwca 2012 r. 1

IMPRESSUM opracowanie i przygotowanie: Saksoński Bank Odbudowy Bank Wsparcia Wspólny Sekretariat Techniczny Pirnaische Straße 9, 01069 Dresden zakończenie prac redakcyjnych: 28 czerwca 2012 r. Wydane przez Saksońskie Ministerstwo Gospodarki, Pracy i Transportu, Instytucja Zarządzająca, Referat 54, Wilhelm-Buck-Straße 2, D 01097 Dresden 2

SPIS TREŚCI IMPRESSUM... 2 SPIS TREŚCI... 3 1 WSTĘP... 5 1.1 Cel i struktura sprawozdania... 5 1.2 Informacje na temat Programu Operacyjnego... 6 1.2.1 Podstawa Prawna... 6 1.2.2 Obszar wsparcia... 6 1.2.3 Przedmioty wsparcia... 7 2 ZESTAWIENIE WYNIKÓW Z REALIZACJI PROGRAMU OPERACYJNEGO... 8 2.1 Osiągnięcie celów i analiza postępów... 8 2.1.1 Stan obsługi technicznej Programu Operacyjnego... 8 2.1.2 Informacje finansowe... 15 2.1.3 Informacje dotyczące wykorzystania środków Funduszu... 20 2.1.4 Wsparcie zwrócone lub wykorzystane ponownie... 23 2.1.5 Analiza jakościowa... 23 2.2 Informacje na temat zgodności z prawem wspólnotowym...29 2.3 Napotkane znaczące problemy oraz podjęte środki zaradcze...29 2.4 Zmiany w kontekście realizacji Programu Operacyjnego...30 2.5 Znaczące modyfikacje z mocy artykułu 57 Rozporządzenia (WE) nr 1083/2006.30 2.6 Komplementarność z innymi instrumentami...30 2.7 Monitorowanie i ocena...31 2.7.1 System zarządzania i kontroli... 31 2.7.2 Zapewnienie jakości monitorowania Programu... 31 2.7.3 Systemy danych... 32 2.7.4 Posiedzenia Komitetu Monitorującego... 34 2.7.5 Cel przekrojowy równość szans / integracja społeczna... 35 2.7.6 Informacje dotyczące oddziaływania Programu na środowisko... 35 2.8 Sytuacja społeczno-ekonomiczna na obszarze wsparcia...37 3 REALIZACJA W PODZIALE NA PRIORYTETY... 41 3.1 Oś priorytetowa 1...41 3.1.1 Osiągnięcie celów i analiza postępów... 41 3.1.2 Napotkane znaczące problemy oraz podjęte środki zaradcze... 46 3

3.2 Oś priorytetowa 2...46 3.2.1 Osiągnięcie celów i analiza postępów... 46 3.2.2 Fundusz Małych Projektów... 51 3.2.3 Napotkane znaczące problemy oraz podjęte środki zaradcze... 54 4 POMOC TECHNICZNA... 55 5 INFORMACJA I PROMOCJA... 57 5.1 Informacje ogólne...57 5.2 Nowe Media...58 5.2.1 Strona internetowa... 58 5.2.2 Kontakt przez email... 59 5.2.3 Lista beneficjentów... 60 5.2.4 Terminy... 60 5.3 Media klasyczne...60 5.3.1 Prasa... 60 5.3.2 Publikacje... 62 5.4 Spotkania, seminaria, konferencje...64 5.4.1 Konferencje... 64 5.4.2 Tematyczne giełdy współpracy... 66 5.4.3 Spotkania organizowane przez podmioty trzecie... 66 5.4.4 Wewnętrzne warsztaty i konsultacje... 68 5.5 Wystawa ruchoma...69 5.6 Prezentacje projektów...70 5.7 Wykorzystanie materiałów promocyjnych...72 5.8 Doradztwo i szkolenia dla wnioskodawców lub beneficjentów...73 5.8.1 Dni doradztwa... 73 5.8.2 Szkolenia dla wnioskodawców i beneficjentów... 74 5.8.3 Coaching beneficjentów... 76 5.9 Ocena działań informacyjnych i promocyjnych...77 ZAŁĄCZNIKI... 80 4

Polska Saksonia 2007-2013 Sprawozdanie roczne z realizacji w 2011 r 1 WSTĘP 1.1 Cel i struktura sprawozdania Sprawozdanie roczne z realizacji Programu Operacyjnego Polska - Saksonia 2007 2013 przedstawia postęp w realizacji Programu oraz związane z nim działania i środki podjęte w 2011 roku. Głównym celem rozdziału 2 Zestawienie wyników z realizacji Programu Operacyjnego jest kompleksowe spojrzenie na Program Operacyjny Polska Saksonia. Obok prezentacji postępu finansowego i fizycznego dokonano analizy kwestii, jak dalece Program przyczynia się do osiągnięcia celów odnowionej Strategii Lizbońskiej. Prezentacja realizacji Programu na poziomie obu osi priorytetowych stanowi główny element rozdziału 3. Obok analizy postępu w rozdziale przedstawiono wyniki realizacji Programu Operacyjnego wraz z przykładami wybranych projektów. Ponadto podjęto kwestię powstałych problemów i zastosowanych rozwiązań. Wykorzystanie środków Pomocy Technicznej przedstawiono w rozdziale 4. Rozdział 5 poświęcony jest działaniom informacyjnym i promocyjnym zrealizowanym w roku sprawozdawczym. W rozdziale tym zawarto ponadto ocenę działań informacyjnych i promocyjnych zgodnie z artykułem 4 ustęp 2 zdanie 2 Rozporządzenia (WE) 1828/2006. Sprawozdanie roczne z realizacji Programu prezentuje zasadniczo stan zakontraktowanych projektów tj. sprawozdania analityczne i statystyczne obejmują wszystkie projekty, których realizację sformalizowano w formie umów o dofinansowanie do dnia 31.12. 2011 r. Wyjątek od tej zasady stanowi punkt 2.7.4 Posiedzenia Komitetu Monitorującego. W punkcie tym zamieszczono informacje na temat projektów zatwierdzonych, tzn. przyjętych do realizacji przez Komitet Monitorujący oraz kwoty dofinansowania. Liczba i kwota dofinansowania zatwierdzonych projektów odbiega od liczby i wartości zakontraktowanych projektów, gdyż jeden projekt, który został zatwierdzony pod koniec roku 2011, otrzymał umowę o dofinansowanie dopiero na początku 2012 roku. Podobnie jak w roku poprzednim w ramach realizacji Programu koncentrowano się głównie na wspieraniu i monitorowaniu powstawania pomysłów na realizację projektów, szybkiej ocenie wniosków projektowych, przedkładaniu ich pod głosowanie Komitetu Monitorującego oraz zakontraktowaniu projektów. Rozpoczęto ponadto opracowywanie i implementację działań na rzecz monitorowania realizowanych projektów. W roku 2011 zakontraktowano łącznie 50 projektów, co zwiększyło liczbę projektów zakontraktowanych od początku okresu programowania do 96. Tym samym do końca 2011 roku udało się zakontraktować łącznie 5

77.687.694,88, tj. 78,6% dostępnych środków w wysokości 98.804.340,00 (bez środków Pomocy Technicznej). W zatwierdzonych projektach przestrzegano zasady elastyczności. Niniejsze sprawozdanie sporządził Wspólny Sekretariat Techniczny na zlecenie Instytucji Zarządzającej zgodnie z rozporządzeniem Komisji (WE) nr 1828/2006 z dnia 8 grudnia 2006 r. oraz rozporządzeniem Komisji (WE) nr 846/2009 z dnia 1 września 2009 r. z uwzględnieniem rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006 z dnia 11lipca 2006 r. 1.2 Informacje na temat Programu Operacyjnego 1.2.1 Podstawa prawna Program Operacyjny Polska Saksonia 2007-2013 został zatwierdzony przez Komisję Europejską w dniu 21.12.2007 r. W roku następnym dokonano koniecznych zmian w Programie przyjętych przez Komisję Europejską w dniu 05.08.2008 r. Wraz z opublikowaniem w dniu 09.04.2009 r. Wspólnego Uszczegółowienia stworzono obowiązującą podstawę prawną dla wsparcia przyznawanego w ramach Programu Operacyjnego. Ponadto podstawą wsparcia są odpowiednie przepisy prawa krajowego i wspólnotowego. 1.2.2 Obszar wsparcia Obszar wsparcia obejmuje teren pogranicza polsko-saksońskiego. Podstawowym warunkiem uzyskania wsparcia jest oddziaływanie projektu na wyznaczonym obszarze oraz jego trwały wkład w rozwój wspólnego regionu przygranicznego. Obszar objęty Programem po stronie saksońskiej podzielony jest na tereny położone w bezpośredniej bliskości granicy oraz tereny objęte regułą elastyczności zawartą w artykule 21 ustęp 1 Rozporządzenia (WE) nr 1080/2006. W myśl tego rozporządzenia maksymalna łączna kwota wydatków w ramach całego budżetu Programu skierowana na te tereny nie może przekroczyć 20%. Polska część obszaru wsparcia obejmuje powiaty NUTS 3 leżące na terenie województw dolnośląskiego i lubuskiego. Z tego też względu nie wyznaczono kolejnych obszarów wsparcia z artykułu 21 ustęp 1 Rozporządzenia (WE) nr 1080/2006. W celu zapewnienia efektu transgranicznego realizacja projektów infrastrukturalnych (infrastruktura drogowa i ochrona środowiska) możliwa jest w polskiej części obszaru wsparcia tylko na terenach przygranicznych województwa dolnośląskiego (powiaty zgorzelecki, bolesławiecki, lubański, lwówecki, złotoryjski, jeleniogórski oraz miasto na 6

prawach powiatu Jelenia Góra) i na terenie przygranicznym województwa lubuskiego (powiaty żarski i żagański). Zestawienie miast i powiatów położonych na obszarze wsparcia znajduje się w załączniku IV niniejszego sprawozdania. 1.2.3 Przedmioty wsparcia Program Operacyjny Polska Saksonia 2007 2013 składa się z dwóch osi priorytetowych, które zdefiniowano zgodnie z odnowioną Strategią Lizbońską. Osie priorytetowe Programu ukierunkowane są na wzmocnienie powiązań gospodarczych, społecznych i terytorialnych polsko-saksońskich terenów przygranicznych: Oś priorytetowa 1 Rozwój transgraniczny Oś priorytetowa 2 Transgraniczna integracja społeczna Dziedzina wsparcia 1 Gospodarka i nauka Dziedzina wsparcia 2 Turystyka i działalność uzdrowiskowa Dziedzina wsparcia 3 Transport i komunikacja Dziedzina wsparcia 4 Środowisko przyrodnicze Dziedzina wsparcia 5 Ład przestrzenny i planowanie regionalne Dziedzina wsparcia 1 Kształcenie i szkolenie Dziedzina wsparcia 2 Kultura i sztuka Dziedzina wsparcia 3 Infrastruktura społeczna Dziedzina wsparcia 4 Bezpieczeństwo publiczne Dziedzina wsparcia 5 Rozwój współpracy partnerskiej Dziedzina wsparcia 6 Fundusz Małych Projektów Łączna kwota środków z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR) dostępnych w ramach Programu Operacyjnego Polska Saksonia 2007 2013 wynosi 105.111.000,00, z czego 98.804.340,00 przypada na wsparcie projektów. Pozostała kwota 6.306.660,00 została przeznaczona na Pomoc Techniczną. Podział dostępnych w ramach Programu środków na poszczególne osie priorytetowe przedstawiono w załączniku III. 7

2 ZESTAWIENIE WYNIKÓW Z REALIZACJI PROGRAMU OPERACYJNEGO 2.1 Osiągnięcie celów i analiza postępów 2.1.1 Stan obsługi technicznej Programu Operacyjnego W roku sprawozdawczym zakontraktowano łącznie 50 projektów na kwotę 36.369.712,57 z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR). Od początku okresu programowania 96 projektów otrzymało dofinansowanie w łącznej kwocie 77.687.694,88, co odpowiada zakontraktowaniu środków w Programie (bez Pomocy Technicznej) na poziomie ok. 78,6%. Na rok 2011 Partnerzy Wiodący zaplanowali wypłaty w wysokości 15.420.368,93. Przedłożono i sprawdzono 73 wnioski o płatność dot. 38 dofinansowanych projektów. Zgodnie z Indykatywnym Planem Finansowym wypłacono do dnia 31.12.2011 r. ze środków dostępnych w ramach funduszu EFRR (bez środków Pomocy Technicznej) kwotę 10.581.551,45 (10,7%) skumulowaną za okres od dnia 01.01.2007 r. do 31.12.2011 r. W celu poprawy stanu płatności w 2012 r. podejmowane są wspólnie z kontrolerami z art. 16 m.in. następujące działania: - ścisły monitoring projektów w celu krótkoterminowego rozliczenia poniesionych kosztów w jednostkach oceniających, - optymalizacja procesów dot. kontroli w SAB. 8

Liczba zakontraktowanych projektów w podziale na lata 70 60 50 40 30 20 10 0 2007 2008 2009 2010 2011 Łącznie Oś priorytetowa 1 Oś priorytetowa 2 Zakontraktowane środki EFRR w podziale na lata (w mln ) (bez Pomocy Technicznej) 50 40 30 20 10 0 2007 2008 2009 2010 2011 Łącznie Oś priorytetowa 1 Oś priorytetowa 2 Stan realizacji finansowej Programu (w mln ) skumulowany do dnia 31.12.2011 r. 100 80 60 40 20 0 Oś priorytetowa 1 Oś priorytetowa 2 Łącznie środki wg indykatywnego planu finansowego środki zakontraktowane środki wypłacone 9

Od początku okresu programowania 34 projekty otrzymały dofinansowanie w ramach osi priorytetowej 1 Rozwój transgraniczny w łącznej kwocie 29.729.553,26 oraz 62 przedsięwzięcia w ramach osi priorytetowej 2 Transgraniczna integracja społeczna w łącznej kwocie 47.958.141,62. Tym samym zakontraktowanie środków w osi priorytetowej 1 wynosi wyniosło ok. 60% natomiast w osi priorytetowej 2 ok. 97% (w obydwu przypadkach dane bez środków Pomocy Technicznej). W porównaniu z rokiem poprzednim odnotowano znacznie większe zainteresowanie dziedzinami wsparcia osi priorytetowej 1. Fakt ten miał pozytywny wpływ na zakontraktowanie środków w tej właśnie osi (wzrost z 25% w roku 2010 do 60% w roku 2011). Do wzrostu zainteresowania przyczyniły się skuteczne działania promocyjne podejmowane przez Wspólny Sekretariat Techniczny oraz Regionalne Punkty Kontaktowe po obu stronach granicy w ramach wspólnej Strategii Komunikacji na lata 2010 oraz 2011. W ramach osi priorytetowej 2 w roku sprawozdawczym osiągnięto prawie całkowity poziom zakontraktowania środków. Ogólnie rzecz biorąc tempo realizacji Programu w odniesieniu do ubiegłego roku zdecydowanie przyspieszyło. Stan realizacji Programu przedstawia poniższa tabela. 10

Oś priorytetowa Liczba projektów w 2007 r. Środki EFRR w 2007 r. Liczba projektów w 2008 r. Środki EFRR w 2008 r. Liczba projektów w 2009 r. Środki EFRR w 2009 r. Liczba projektów w 2010 r. Środki EFRR zakontraktowane zakontraktowane zakontraktowane zakontraktowane w 2010 r. Liczba projektów w 2011 r. Środki EFRR zakontraktowane w 2011 r. Oś priorytetowa 1 0 0,00 0 0,00 1 747.473,21 11 1 12.535.456,42 22 16.446.623,63 Oś priorytetowa 2 0 0,00 0 0,00 17 1 17.686.151,05 17 10.348.901,63 28 19.923.088,94 Łącznie (bez PT) 0 0,00 0 0,00 18 18.433.624,26 28 22.884.358,05 50 36.369.712,57 Oś priorytetowa Łączna liczba projektów Łączna kwota zakontraktowanych środków EFRR Łączna kwota wypłaconych środków EFRR Oś priorytetowa 1 34 29.729.553,26 2.524.992,55 Oś priorytetowa 2 62 47.958.141,62 8.056.558,90 Łącznie (bez PT) 96 77.687.694,88 10.581.551,45 Wartości dotyczące zakontraktowania projektów za lata 2009 oraz 2010 odbiegają w powyższym zestawieniu od wartości przedstawionych w sprawozdaniu rocznym za ubiegły rok. Powodem tych rozbieżności jest dostosowanie kwot dofinansowania ze względu na wprowadzenie zmian do projektów. W niniejszym sprawozdaniu dokonano odpowiedniej aktualizacji danych. 1 W sprawozdaniu za rok 2011 ujęto ze względów technicznych jeden projekt zatwierdzony w roku 2009 i zakontraktowany w 2010 roku. Z tego względu liczba projektów zakontraktowanych w 2010 roku zwiększa się o jeden w porównaniu ze sprawozdaniem z roku ubiegłego, a liczba projektów zakontraktowanych w 2009 roku ulega zmniejszeniu o jeden. Przedmiotowy projekt przyporządkowano do osi priorytetowej 1. 11

Od początku okresu programowania odrzucono 40 wniosków projektowych nieodpowiadających wymogom Programu Operacyjnego Polska Saksonia 2007-2013 bądź w ramach oceny przez Wspólny Sekretariat Techniczny, bądź przez Komitet Monitorujący. 12 wniosków projektowych zostało wycofanych przez wnioskodawców zanim mogły zostać one przedłożone pod obrady Komitetu Monitorującego. Postęp osiągnięty w roku sprawozdawczym w oparciu o wskaźniki finansowo-techniczne monitoringu wdrażania Programu Operacyjnego Polska Saksonia przedstawia poniższa tabela. 12

Polska Saksonia 2007-2013 Sprawozdanie roczne z realizacji w 2011 r. Wskaźniki finansowo-techniczne monitoringu wdrażania Programu Wskaźniki Wartość docelowa 2 Wartość wyjściowa Wynik w 2007 r. Wynik w 2008 r. Wynik w 2009 r. Wynik w 2010 r. Wynik w 2011 r. Ogółem wskaźniki wyjściowe wskaźnik finansowy kwota ogólna zakontraktowanych środków 3 123.311.286,00 0,00 0,00 0,00 21.050.586,46 4 34.762.496,34 4 39.870.322,22 95.683.405,02 wydatki łącznie 5 123.660.001,00 0,00 0,00 0,00 21.329.402,59 6 35.355.558,43 5 42.314.062,58 98.999.023,60 wskaźniki wynikowe partnerzy projektu łączna liczba partnerów zaangażowanych w projekcie nie 8 0 0 0 34 7 69 7 102 205 liczba partnerów projektu, którzy wcześniej nie uzyskali wsparcia w ramach programu Celu 3 lub jego poprzednika programu Interreg III A nie 8 0 0 0 6 22 9 39 67 projekty liczba operacji, które spełniają dwa z następujących kryteriów: wspólne przygotowanie, wspólna realizacja, wspólne finansowanie, wspólny personel 233 0 0 0 18 10 28 10 50 96 2 Wartość docelowa odnosi się do roku 2015. 3 Obejmuje środki UE oraz publiczne środki krajowe, w tym krajowe, regionalne, lokalne oraz inne środki dofinansowania. 4 Ze względu na dostosowanie wysokości dofinansowania w ramach zmian w projektach kwota odbiega od kwoty w ubiegłorocznym sprawozdaniu. W bieżącym sprawozdaniu rocznym zaktualizowano odpowiednie kwoty. 5 Obejmuje środki UE oraz prywatne i publiczne środki krajowe. 6 Ze względów technicznych w sprawozdaniu rocznym za rok 2011 ujęto projekt zatwierdzony w roku 2009 i zakontraktowany w 2010 roku. W związku z tym wskazana kwota odbiega od kwoty zawartej w sprawozdaniu za rok ubiegły i została odpowiednio zaktualizowana w bieżącym sprawozdaniu. 7 Ze względów technicznych w sprawozdaniu rocznym za rok 2011 ujęto projekt zatwierdzony w roku 2009 i zakontraktowany w 2010 roku. W związku z tym wskazana kwota odbiega od kwoty zawartej w sprawozdaniu za rok ubiegły i została odpowiednio zaktualizowana w bieżącym sprawozdaniu. 8 Dla tych wskaźników nie określono wartości docelowej 9 Ze względu na dostosowanie wskaźników w trakcie realizacji projektu wskazana wartość odbiega od wartości zawartej w sprawozdaniu za rok ubiegły i została odpowiednio zaktualizowana w bieżącym sprawozdaniu. 10 Po kontroli prezentacji wskaźników dla czterech kryteriów współpracy w sprawozdaniu za rok ubiegły zdecydowano aby w bieżącym sprawozdaniu przedstawić w odniesieniu do tego wskaźnika nie tylko projekty, które spełniają wyłącznie dwa kryteria, lecz również projekty spełniające przynajmniej dwa kryteria. Celem zmiany jest możliwie zrozumiałe i logiczne przedstawienie postępu w realizacji Programu. 13

Wskaźniki Wartość docelowa 2 Wartość wyjściowa Wynik w 2007 r. Wynik w 2008 r. Wynik w 2009 r. Wynik w 2010 r. Wynik w 2011 r. Ogółem liczba operacji, które spełniają trzy z następujących kryteriów: wspólne przygotowanie, wspólna realizacja, wspólne finansowanie, wspólny personel liczba operacji, które spełniają cztery z następujących kryteriów: wspólne przygotowanie, wspólna realizacja, wspólne finansowanie, wspólny personel liczba operacji, które służą wspólnemu wykorzystaniu infrastruktury liczba operacji, które służą współpracy w zakresie usług publicznych liczba operacji, które zmniejszają odizolowanie poprzez lepszy dostęp do dróg, sieci informacyjnokomunikacyjnych i usług liczba operacji, które powinny wspierać i poprawić wspólną ochronę środowiska i wspólne zarządzanie środowiskiem liczba osób, które biorą udział we wspólnych działaniach edukacyjnych i szkoleniowych 62 0 0 0 14 11 28 11 47 89 15 0 0 0 8 7 19 7 38 65 nie 8 0 0 0 6 15 28 49 nie 8 0 0 0 12 7 9 7 17 38 nie 8 0 0 0 0 0 5 5 nie 8 0 0 0 0 4 3 7 nie 8 0 0 0 0 12 846 12 13.495 14.341 liczba małych projektów nie 8 0 0 0 0 0 59 59 11 Po kontroli prezentacji wskaźników dla czterech kryteriów współpracy w sprawozdaniu za rok ubiegły zdecydowano aby w bieżącym sprawozdaniu przedstawić w odniesieniu do tego wskaźnika nie tylko projekty, które spełniają wyłącznie trzy kryteria, lecz również projekty spełniające przynajmniej trzy kryteria. Celem zmiany jest możliwie zrozumiałe i logiczne przedstawienie postępu w realizacji Programu. 12 Ze względu na przedłożone przez beneficjentów sprawozdania z postępu w realizacji projektu wskazana wartość odbiega od wartości zawartej w sprawozdaniu za rok ubiegły i została odpowiednio zaktualizowana w bieżącym sprawozdaniu. 14

Podobnie jak w roku ubiegłym w niniejszym sprawozdaniu rocznym w powyższym zestawieniu zdecydowano się podać wartości docelowe wskaźników wynikowych na poziomie produktu. Procedura ta posłuży do przedstawienia w sposób zrozumiały i spójny postępów osiągniętych w Programie. Wyjątek od wspomnianego sposobu prezentacji stanowią wskaźniki Liczba osób, które biorą udział we wspólnych działaniach edukacyjnych oraz Liczba małych projektów, dokumentujące postęp we wdrażaniu projektu. W tych przypadkach przedstawiane będą w sprawozdaniach rocznych z realizacji Programu każdorazowo rzeczywiście osiągnięte wartości zgłoszone przez beneficjentów (wartości rzeczywiste). W ramach wskaźnika Liczba małych projektów zebrano wyłącznie projekty zakończone i poddane kontroli końcowej. 2.1.2 Informacje finansowe Płatności ze strony Komisji Europejskiej Płatności zaliczkowe Komisja Europejska przekazała na rzecz Programu Operacyjnego Polska Saksonia 2007-2013 w kilku ratach zaliczkę w łącznej wysokości 9.459.990,00. Zaliczka ta stanowi równowartość 9% wkładu wspólnotowego. Zaliczka za rok Data wpływu środków Kwota Udział w budżecie 2007 04.01.2008 2.102.220,00 2% 2008 29.07.2008 3.153.330,00 3% 2009 02.02.2009 2.102.220,00 2% 2009 dodatkowa zaliczka na podst. Rozporządzenia (WE) 284/2009 30.04.2009 2.102.220,00 2% dodatkowo Łącznie 9.459.990,00 9% Wnioski o płatność W ramach Programu Operacyjnego Polska-Saksonia 2007-2013 złożono dotychczas do Komisji Europejskiej pięć wniosków o płatność na łączną kwotę 8.968.879,44, z tego trzy wnioski w 2011 r. 15

Wniosek o płatność Data Stan na dzień Zgłoszone wydatki łącznie Wnioskowana płatność 1. wniosek o płatność 2. wniosek o płatność 3. wniosek o płatność 4. wniosek o płatność 5. wniosek o płatność 18.12.2009 30.11.2009 40.982,49 34.835,12 17.12.2010 30.11.2010 621.641,39 528.395,18 11.05.2011 31.01.2011 2.478.838,23 2.107.012,48 25.10.2011 31.07.2011 4.426.635,51 3.762.640,16 08.12.2011 31.10.2011 2.983.525,31 2.535.996,50 Łącznie 10.551.622,93 8.968.879,44 Instytucja Certyfikująca otrzymała łącznie od Komisji Europejskiej pięć płatności. Płatność Komisji Europejskiej w ramach refundacji wpłynęła w pełnej wnioskowanej kwocie. Data wpływu płatności Podstawa Refundowana kwota Różnica w stosunku do wniosku 26.08.2010 1. wniosek o płatność 34.835,12 0,00 03.01.2011 2. wniosek o płatność 528.395,18 0,00 27.05.2011 3. wniosek o płatność 2.107.012,48 0,00 14.11.2011 4. wniosek o płatność 3.762.640,16 0,00 04.01.2012 5. wniosek o płatność 2.535.996,50 0,00 Łącznie 8.968.879,44 0,00 Przestrzeganie zasady n+3 Zgodnie z Rozporządzeniem (WE) nr 1083/2006 artykuł 93 punkt 2 kraje, których PKB pozostaje poniżej 85% średniego PKB UE-25 w okresie od 2007 do 2010, obowiązywała reguła n+3. Rozporządzeniem (WE) nr 539/2010 zmieniającym rozporządzenie (WE) 1083/2006 zmieniono artykuł 93. Zgodnie ze zmianą transza roczna 2007 nie musiała zostać rozliczona do końca 2010 roku przed Komisją Europejską. Została ona podzielona i jest doliczana w 1/6 do każdej transzy w latach 2008 do 2013. Zgodnie z regułą n+3 ze względu 16

na nowy podział transz rocznych należało do końca roku 2011 rozliczyć względem Komisji Europejskiej wydatki EFRR w wysokości 16.502.935,67, aby uniknąć utraty środków. Uwzględniając otrzymane płatności zaliczkowe oraz pięć złożonych wniosków o płatność zasada n+3 w roku 2011 została zachowana. Poniższe zestawienie obrazuje wypełnienie zasady n+3 na dzień 31.12.2011 r. 17

transze roczne wg IPF środki do zadeklarowania zaliczki / zadeklarowane środki wniosek o wniosek o płatność + płatność + rozp. (WE) 539/2010 skumulowane rok rok rozp. 1083/2006 rok zaliczka na skumulowana środki rok zaliczka niewykonanie (-) / wykonanie (+) 1/6 z 2007 nowy podział termin 2007 2.102.220,00 2.102.220,00 2008 3.153.330,00 5.255.550,00 2009 4.239.275,12 9.494.825,12 2007 14.861.836,00 14.861.836,00 0,00./. 2010 528.395,18 10.023.220.30 2008 14.025.693,00 2.476.972,67 16.502.935,67 n+3 2011 16.502.935,67 2011 8.405.649,14 18.428.869,44 1.925.933,77 18

Osie priorytetowe w podziale na źródła finansowania (w ) 13 (wszystkie wartości skumulowane za okres od 01.01.2007 r.) Wydatki poniesione przez beneficjentów zawarte we wnioskach o płatność przesłanych do Instytucji Zarządzającej Odpowiedni wkład publiczny Wydatki poniesione przez organ odpowiedzialny za dokonywanie płatności na rzecz beneficjentów Łącznie płatności dokonane przez Komisję Oś priorytetowa 1 Rozwój transgraniczny W tym wydatki związane z zakresem interwencji EFRR 3.679.448,27 1.137.647,64 2.524.992,55 1.662.734,83 14 Oś priorytetowa 2 Transgraniczna integracja społeczna W tym wydatki związane z zakresem interwencji EFRR 9.912.220,95 1.712.790,69 8.056.558,90 6.092.685,89 14 Łączna kwota 14, 15 13.591.669,22 2.850.438,33 10.581.551,45 7.755.420,72 Nie skorzystano z możliwości finansowania do 10% wkładu wspólnotowego każdej osi priorytetowej Programu z Europejskiego Funduszu Społecznego (EFS) zawartej w artykule 34 (2) Rozporządzenia (WE) nr 1083/2006. 13 Opisy kolumn odpowiadają danym z załącznika XVIII Rozporządzenia Komisji (EW) nr 1828/2006 z dnia 08. grudnia 2006 r. W celu lepszego zrozumienia poszczególne kolumny są opisane poniżej: Kolumna 1: Dane dotyczące dokonanych łącznych wydatków (środki EFRR, wkład publiczny oraz środki prywatne) Kolumna 2: Wysokość wypłaconych środków publicznych (wg wniosku: z budżetu państwa, samorządu województwa, gmin i powiatów oraz z innych środków publicznych). Kolumna 3: Wysokość wypłaconych środków EFRR. Kolumna 4: nie wymaga komentarza (w odniesieniu do przypisu nr 15). 14 Kwoty odnoszą się do refundacji przekazanej przez Komisję Europejską na podstawie wszystkich pięciu wniosków o płatność. Należy przy tym wziąć pod uwagę, że kwota refundacji wynikająca z wniosku o płatność nr 5 wpłynęła dopiero w dniu 04.01.2012 r. 15 Zaliczki przekazane przez Komisję Europejską oraz płatności przekazane przez Komisję Europejską na Pomoc Techniczną nie zostały uwzględnione w powyższej kwocie łącznej. 19

2.1.3 Informacje dotyczące wykorzystania środków Funduszu W Programie Operacyjnym Polska Saksonia 2007-3013 do wybranych kategorii interwencji przyporządkowano określone kwoty na podstawie doświadczeń z programem Interreg III A oraz oceny ex ante Programu Operacyjnego Polska Saksonia 2007-2013. Dotychczasowe doświadczenia w realizacji Programu pokazują jednakże, że zainteresowanie kategoriami interwencji kształtuje się po części odmiennie od oczekiwań. Z tego powodu również i w bieżącym roku sprawozdawczym zdecydowano się na przesunięcie środków w ramach obydwu osi priorytetowych. Było to możliwe dzięki stosownym uchwałom Komitetu Monitorującego odnośnie do dalszego uelastycznienia kategorii interwencyjnych w osi priorytetowej 2 (luty 2011 r.) oraz w ramach osi priorytetowej 1 (wrzesień 2011 r.). Uzyskany dzięki uelastycznieniu kategorii interwencyjnych finansowy zakres swobodnego działania pozwala na lepsze pokrywanie zapotrzebowania istniejącego w obszarze wsparcia, a jednocześnie zapewnia przyspieszenie tempa realizacji Programu. Przy przesunięciu środków zwrócono uwagę na zapewnienie osiągnięcia celów zdefiniowanych w Programie. Jako kolejne działanie mające na celu przyspieszenie wdrażania Programu oraz przeznaczenie środków zgodnie z zapotrzebowaniem, Komitet Monitorujący uchwalił w lutym 2011 r. zmianę Indykatywnego Planu Finansowego i zlecił Instytucji Zarządzającej złożenie odpowiedniego wniosku o zmianę do Komisji Europejskiej. Wniosek ten przewiduje przesunięcie 5 mln z osi priorytetowej 1 do osi priorytetowej 2. Poniższa tabela przedstawia aktualny indykatywny podział środków oraz dotychczas osiągnięte wyniki. 20

Indykatywny podział wkładu wspólnotowego 16 Kod 17 Kwota wg PO w 18 Zaktualizowana kwota (06/2010) w Zaktualizowana kwota (02/2011) w Zaktualizowana kwota (09/2011) w Wykorzystanie w 19 03 2.985.297,00 2.985.297,00 2.985.297,00 09 3.482.846,00 3.482.846,00 3.482.846,00 6.468.143,00 2.784.762,99 11 3.482.846,00 1.482.846,00 1.482.846,00 23 8.955.890,00 11.975.890,00 11.975.890,00 24 1.990.198,00 26 1.990.198,00 28 1.492.648,00 5.473.044,00 5.473.044,00 28.882.769,00 20.187.797,36 57 9.950.989,00 9.950.989,00 9.950.989,00 46 3.482.846,00 47 1.492.648,00 48 1.990.198,00 51 1.492.648,00 12.936.285,00 12.936.285,00 12.936.285,00 6.756.992,91 53 1.990.198,00 54 2.487.747,00 16 Przedstawienie kumulatywnego podziału wkładu wspólnotowego zgodnie z załącznikiem II, cześć C rozporządzenia (WE) nr 1828/2006 Komisji z dnia 8 grudnia 2006 r. (Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej L 45 z dnia 15.2.2007) znajduje się w załączniku I do niniejszego sprawozdania. 17 Definicja kategorii interwencji znajduje się w załączniku II do niniejszego sprawozdania. 18 Zaplanowane wykorzystanie wkładu wspólnotowego na szczeblu Programu Operacyjnego zgodnie z artykułem 11 ust. 1 rozporządzenia (WE) Komisji nr 1828/2006 z dnia 8 grudnia 2006 r., (Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej L 45 z dnia 15.2.2007). 19 Stan na dzień 31.12.2011 r. 21

58 4.904.939,00 5.705.189,00 59 2.942.964,00 4.192.964,00 60 2.452.470,00 2.152.470,00 71 1.961.976,00 2.861.976,00 73 2.942.964,00 3.917.964,00 74 1.471.482,00 671.232,00 75 4.414.445,00 6.311.445,00 49.049.395,00 49.049.395,00 47.958.141,62 76 1.961.976,00 1.961.976,00 77 2.452.470,00 2.993.470,00 79 2.452.470,00 2.452.470,00 80 17.167.288,00 11.904.288,00 81 (udział oś priorytetowa 2) 81 (udział oś priorytetowa 1) 3.923.951,00 3.923.951,00 2.487.748,00 1.467,748,00 1.467,748,00 1.467,748,00 0,00 85 5.360.661,00 5.360.661,00 5.360.661,00 5.360.661,00 1.211.070,28 86 945.999,00 945.999,00 945.999,00 945.999,00 251.064,42 Ogółem 105.111.000,00 105.111.000,00 105.111.000,00 105.111.000,00 79.149.829,58 22

2.1.4 Wsparcie zwrócone lub wykorzystane ponownie W okresie sprawozdawczym nie nastąpiły zwroty ani ponowne wykorzystanie środków zgodnie z artykułem 57 i artykułem 98 ust. 2 Rozporządzenia (WE) nr 1083/2006. 2.1.5 Analiza jakościowa Poniższe zestawienie przedstawia postęp osiągnięty w ciągu roku pod względem wskaźników i wartości minimalnych zdefiniowanych w Programie Operacyjnym. Zdefiniowane tutaj wskaźniki odnoszą się do wartości zakontraktowanych, czyli wartości docelowych. Niewielkie różnice wartości w stosunku do wartości zawartych w sprawozdaniu za rok poprzedni wynikają z bieżących zmian w ramach projektów. Przedstawione poniżej zestawienia pokazują, że w zakresie zakontraktowania środków udało się osiągnąć znaczący postęp. Ten stan rzeczy odzwierciedlają również udokumentowane wartości wskaźników za rok sprawozdawczy. Zwłaszcza wskaźniki odnoszące się do jakości współpracy transgranicznej zostały już osiągnięte. 23

Polska Saksonia 2007-2013 Sprawozdanie roczne z realizacji w 2011 r Skwantyfikowane cele finansowo-technicznego monitoringu wdrażania Wskaźnik Cel minimalny 20 Wartość wyjściowa Wynik za rok 2008 Wynik za rok 2009 Wynik za rok 2010 Wynik za rok 2011 Ogółem Udział zakontraktowanych środków UE w kategoriach interwencji 03 i 09 Udział zakontraktowanych środków UE w kategoriach interwencji 23, 24, 26 i 28 6,2% 0,0% 0,0% 0,0% 0,9% 1,7% 2,6% 13,7% 0,0% 0,0% 0,0% 8,6% 4,3% 12,9% Udział zakontraktowanych środków UE w kategoriach interwencji 46, 47, 48, 51, 53 i 54 12,3% 0,0% 0,0% 0,7% 1,7% 4,1% 6,5% Udział zakontraktowanych środków UE w kategorii interwencji 10 9,5% 0,0% 0,0% 0,0% 0,7% 5,5% 6,2% 57 Udział zakontraktowanych środków UE w kategoriach interwencji 80 i 81 22,4% 0,0% 0,0% 7,0% 1,2% 6,5% 14,7% Udział zakontraktowanych projektów, które spełniają trzy z następujących kryteriów: wspólne przygotowanie, wspólna realizacja, wspólny personel, wspólne finansowanie 20% 0,0% 0,0% 77,0% 21 100,0% 21 94,0% 92,7% Udział zakontraktowanych projektów, które spełniają cztery z następujących kryteriów: wspólne przygotowanie, wspólna realizacja, wspólny personel, wspólne finansowanie Udział partnerów współpracy projektów, którzy wcześniej nie uzyskali wsparcia w ramach Programu Celu 3 albo jego poprzednika Programu Interreg III A Udział zakontraktowanych środków UE w kategoriach interwencji 23, 24, 46, 53, 57, 59, 60, 75, 76, 77 i 79, które przypadają na przedsięwzięcia w powiatach leżących bezpośrednio przy granicy, w całkowitej puli zakontraktowanych środków poszczególnych kategorii interwencji 5% 0,0% 0,0% 44,4% 67,9% 76,0% 67,7% 35% 0,0% 0,0% 24,0% 40,7% 43,3% 39,6% 70% 0,0% 0,0% 2,6% 14,6% 11,5% 28,7% 20 Wartość docelowa odnosi się do roku 2015. 21 Po kontroli prezentacji wskaźników dla czterech kryteriów współpracy w sprawozdaniu za rok 2010 zdecydowano aby w bieżącym sprawozdaniu przedstawić w odniesieniu do tego wskaźnika nie tylko projekty, które spełniają wyłącznie trzy kryteria, lecz również projekty spełniające przynajmniej trzy kryteria. Celem zmiany jest możliwie zrozumiałe i logiczne przedstawienie postępu w realizacji Programu. 24

Polska Saksonia 2007-2013 Sprawozdanie roczne z realizacji w 2011 r Europejska strategia na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia W 2000 roku Rada Europejska uchwaliła w Lizbonie rozłożoną na dziesięć lat strategię, dzięki której UE ma stać się najbardziej dynamicznym i konkurencyjnym obszarem gospodarczym na świecie. Rok później, w Göteborgu Rada uzupełniła w ramach unijnej Strategii Zrównoważonego Rozwoju założenia gospodarcze i społeczne Strategii Lizbońskiej 22 o wymiar ekologiczny. W 2005 roku Rada Europejska postanowiła nadać Strategii Lizbońskiej nowe impulsy i ukierunkować jej priorytety na zrównoważony rozwój i zatrudnienie. Przyjęte w kolejnym roku strategiczne wytyczne Wspólnoty dla spójności 23 uwzględniają ten rozwój i mają przyczynić się do urzeczywistnienia nowych celów. Są one zgodne ze zintegrowanymi wytycznymi na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia 24. Europejska strategia znalazła również swoje odzwierciedlenie w Programie Operacyjnym Polska Saksonia 2007-2013. W ramach Europejskiej Współpracy Terytorialnej Program ma przyczynić się do zwiększenia spójności ekonomicznej, społecznej i terytorialnej na pograniczu polsko-saksońskim. Przy pomocy celów, wskaźników i kategorii interwencji zapisanych w Programie można zmierzyć wkład Programu w realizację rozszerzonej Strategii Lizbońskiej. Poniżej przedstawiono postęp, jaki udało się osiągnąć od początku okresu wsparcia w odniesieniu do kodów interwencji, odzwierciedlających w Programie istotne cele i priorytety Strategii Lizbońskiej. Wsparcie małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) W strategii zatrudnienia duże znaczenie przypisuje się wzmocnieniu małych i średnich przedsiębiorstw. Dlatego dąży się do wspomagania przedsiębiorczości, wspierania sieci współpracy oraz promowania badań naukowych i innowacji w MŚP. W odpowiednich kategoriach interwencji 03 do 09 od początku okresu wsparcia zakontraktowano pięć projektów na kwotę ok. 2,8 mln. Wsparcie rozbudowy infrastruktury komunikacyjnej Kody interwencji 23, 24, 26 i 28 odpowiadają celowi sformułowanemu w Wytycznych Wspólnoty dla Spójności, jakim jest rozbudowa i poprawa infrastruktury komunikacyjnej w celu zwiększenia regionalnej konkurencyjności w gospodarce i turystyce. Na terenie pogranicza polsko-saksońskiego istnieje szczególne zapotrzebowanie na rozbudowę dróg 22 Więcej na stronie: http://ec.europa.eu/growthandjobs/pdf/lisbon_de.pdf 23 Decyzja Rady 2006/702/EG z dnia 6 października 2006 r. w sprawie strategicznych wytycznych Wspólnoty dla spójności (Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej L 291 z dnia 21.10.2006) 24 Zalecenie Rady 2008/390/EG z dnia 14 maja 2008 r. w sprawie ogólnych wytycznych polityki gospodarczej państw członkowskich i Wspólnoty (2008 2010), (Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej L 137 z dnia 27.05.2008) oraz decyzja Rady 2008/618/WE z dnia 15 lipca 2008 r. dotycząca wytycznych w sprawie polityki zatrudnienia państw członkowskich (Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej L 198 z dnia 26.07.2008). 25

regionalnych i lokalnych (kategoria interwencji 23). Dostępne środki zostały prawie całkowicie wykorzystane w 2010 roku na realizację dwóch centralnych projektów drogowych. Ze względu na utrzymujące się wysokie zapotrzebowania w ubiegłym roku zdecydowano o przesunięciu środków i podjęto decyzję o zwiększeniu środków przyporządkowanych do kategorii interwencji 23 o kwotę 3 mln, a w roku sprawozdawczym o uelastycznieniu kategorii interwencji 11, 23, 24, 26, 28 oraz 57. Do dnia 31.12.2011 r. zakontraktowano w kategorii interwencji 23 łącznie cztery projekty na kwotę ponad 11 mln. Od początku okresu wsparcia w kategoriach interwencji 24, 26 oraz 28 zakontraktowano po jednym projekcie na łączną kwotę ok. 1,5 mln. Działania na rzecz ochrony środowiska Przyjmując rozszerzoną Strategią Lizbońską Rada Europejska potwierdziła istotny wkład polityki ekologicznej we wzrost gospodarczy, zatrudnienie oraz zrównoważone gospodarowanie zasobami. Kwestie związane ze środowiskiem przyrodniczym zawarto w Programie Operacyjnym w kategoriach interwencji 46, 47, 48 oraz 51, 53 i 54. Do dnia 31.12.2011 r. zakontraktowano dziewięć projektów na kwotę blisko 6,7 mln. Jak już informowano w sprawozdaniu rocznym 2010, wymienione powyżej kategorie interwencji uzupełniają się wzajemnie zgodnie z uchwałą Komitetu Monitorującego z czerwca 2010 r. Wsparcie turystyki Wspieranie turystyki odpowiada celowi, jakim jest poprawa sytuacji w zakresie zatrudnienia na pograniczu i tworzenie podstaw dla zrównoważonego rozwoju gospodarczego. Kwota udostępnionych środków w wysokości prawie 10 mln (kod interwencji 57) podkreśla, jak dużą wagę przywiązuje się do tej dziedziny wsparcia. W roku sprawozdawczym zdecydowano o uelastycznieniu kodu interwencji 57 w odniesieniu do kodów interwencji 11, 23, 24, 26 oraz 28. W porównaniu z rokiem ubiegłym, w którym to w tej dziedzinie zakontraktowano łącznie trzy projekty na kwotę ok. 0,8 mln, w roku sprawozdawczym odnotowano zdecydowanie większe zainteresowanie tą dziedziną wparcia. W 2011 r. zakontraktowano dziesięć projektów na kwotę 6,8 mln. Wsparcie kultury Projekty w dziedzinie kultury wzmacniają tożsamość transgraniczną i przyczyniają się tym samym do społecznej spójności regionu przygranicznego. Działalność tą przyporządkowano do kategorii interwencji 58-60 obejmujących zarówno ochronę i zachowanie dziedzictwa kulturowego jak i rozwój infrastruktury kulturalnej oraz pomoc w poprawie usług kulturalnych. Jak już informowano w sprawozdaniu rocznym 2010 środki przyporządkowane do kategorii 26

interwencji 59 Rozwój infrastruktury kulturalnej zostały wyczerpane w całości już w połowie roku 2010 pomimo przesunięcia środków w ramach osi priorytetowej tzn. cele Programu zostały osiągnięte. Skłoniło to Komitet Monitorujący do podjęcia decyzji o wstrzymaniu przyjmowania wniosków, a co za tym idzie w roku sprawozdawczym w ramach rzeczonej kategorii interwencji nie zakontraktowano dalszych projektów. Dzięki wprowadzonemu w 2011 r. uelastycznieniu kategorii interwencji w ramach osi priorytetowej 2 udało się zaspokoić duże zapotrzebowanie, zwłaszcza w kategorii interwencji 58 Ochrona i zachowanie dziedzictwa kulturowego. Do dnia 31.12.2011 r. w ramach kodu interwencji 58 zakontraktowano sześć projektów, a w ramach kodów interwencji 59 i 60 po cztery projekty na łączną kwotę prawie 13,8 mln. Wsparcie zatrudnienia Obok zrównoważonego wzrostu główny cel rozszerzonej Strategii Lizbońskiej to zwiększenie poziomu zatrudnienia w Europie oraz zwiększenie spójności społecznej. Zgodnie z wytycznymi w dziedzinie polityki zatrudnienia istotnym jej aspektem jest rozwój instytucji oświatowych i odpowiedniej do potrzeb oferty edukacyjnej. Do tego typu działań należy zaliczyć wspieranie uczenia się przez całe życie, działania poprawiające zdolności adaptacyjne pracowników, rozwijające ofertę edukacyjną oraz tworzące ośrodki infrastruktury społecznej w obliczu zmieniającej się struktury społeczeństwa. Opisane powyżej wymogi znajdują swoje odzwierciedlenie w Programie w kategoriach interwencji 71, 73, 74, 75, 76, 77 oraz 79. W ramach Programu Operacyjnego zgłaszane jest duże zapotrzebowanie w szczególności na działania kodów interwencyjnych 73 Działania na rzecz zwiększenia udziału w kształceniu i szkoleniu przez całe życie ( ), 75 Infrastruktura systemu oświaty, 76 Infrastruktura ochrony zdrowia, 77 Infrastruktura opiekuńczo-wychowawcza oraz 79 Pozostała infrastruktura społeczna. Ze względu na duże zapotrzebowanie w wymienionych kategoriach interwencyjnych już w roku 2010 znacznie zwiększono środki przyporządkowane do kategorii interwencji 71, 73, 75 i 77 o łączną kwotę 4,3 mln przesuwając środki w ramach osi priorytetowej. Poprzez uelastycznienie kategorii interwencji w 2011 roku uzyskano dodatkowo większą swobodę w dostępności środków w ramach osi priorytetowej 2. Ze względu na wyczerpanie środków oraz osiągnięcie celów Programu Komitet Monitorujący zdecydował w 2010 r. o wstrzymaniu zatwierdzania wniosków w kategorii 75. Do końca 2011 r. zakontraktowano około 18,6 mln na łącznie dwadzieścia pięć projektów, obejmujących szerokie spektrum wspomnianych powyżej działań. Z tego siedem projektów zakontraktowano w ramach kodu interwencji 73 Działania na rzecz zwiększenia udziału w kształceniu i szkoleniu przez całe życie ( ) na łączną kwotę ok. 4,2 mln, jeden projekt na kwotę ok. 0,6 mln w ramach kodu interwencji 71 ( ) zwalczanie dyskryminacji 27

w dostępie do rynku pracy ( ), osiem projektów na łączną kwotę 5,1 mln w kodzie interwencji 75 Infrastruktura systemu oświaty, trzy projekty na około 3,6 mln w kodzie interwencji 76 Infrastruktura ochrony zdrowia, pięć projektów na około 4,2 mln w ramach kodu interwencji 77 Infrastruktura opiekuńczo-wychowawcza i jeden projekt na ok. 0,9 mln w ramach kategorii interwencji 79 Pozostała infrastruktura społeczna. Wsparcie partnerstw i koncepcji polityk oraz programów W sferze wsparcia tworzenia partnerstw (kategoria interwencji 80) zakontraktowano do dnia 31.12.2011 r. łącznie trzynaście projektów na kwotę ok. 11,3 mln ze środków EFRR. Projekty w ramach wdrażania Funduszu Małych Projektów zostały przedłużone do końca okresu programowania. 25 Ponadto Komitet Monitorujący zatwierdził projekt polskiej części Euroregionu Neisse-Nysa-Nisa, projekt niemieckiej części Euroregionu Neisse-Nysa-Nissa oraz przedłużył okres realizacji projektu Euroregionu Sprewa-Nysa-Bóbr. Dziesięć projektów kategorii interwencyjnej 81 Rozwiązania na rzecz podniesienia jakości opracowania, monitorowania, ewaluacji polityk i programów ( ) na kwotę 4,1 mln poświęcono stworzeniu transgranicznych procedur w sferze bezpieczeństwa tzn. ochrony przeciwpożarowej, zarządzania kryzysowego oraz policji. Jakość współpracy transgranicznej Spośród ogólnej liczby 96 zakontraktowanych projektów 32 projekty realizowane są przez saksońskich, a 64 projekty przez polskich Partnerów Wiodących. Fakt ten pokazuje, że podmioty po obydwu stronach granicy gotowe są przejąć odpowiedzialność finansową, merytoryczną i organizacyjną za realizację projektów. W dotychczas zakontraktowanych projektach bierze udział 205 partnerów współpracy. Projekty te realizowane są zarówno w ramach nowych kontaktów partnerskich pomiędzy podmiotami po obu stronach granicy, jak i w ramach istniejących już partnerstw. Większość partnerstw wzorem poprzedzającego Programu Interreg III A dotyczy wymiany pomiędzy instytucjami i stowarzyszeniami z Saksonii i Dolnego Śląska (74 26 projekty z łącznie 96 zakontraktowanych projektów). Ponadto Program umożliwia wspieranie współpracy pomiędzy partnerami z terenu województwa lubuskiego i Saksonii (19 27 projektów z łącznie 96 zakontraktowanych projektów). Na podkreślenie zasługuje fakt, że coraz częściej realizowane są projekty, w których uczestniczą partnerzy współpracy 25 Szczegółowe informacje na temat wdrażania Funduszu Małych Projektów znajdują się w Rozdziale 3.2.2. Fundusz Małych Projektów. 26 Z tego 1 projekt w ramach wdrażania Funduszu Małych Projektów. 27 Z tego 3 projekty w ramach wdrażania Funduszu Małych Projektów. 28

z terenu wszystkich regionów biorących udział w Programie (3 28 projekty z łącznie 96 zakontraktowanych projektów). Z zestawienia Skwantyfikowanych celów finansowo-technicznego monitoringu wdrażania wynika, że prawie 93% zakontraktowanych dotychczas projektów spełnia co najmniej trzy wymagane kryteria współpracy. Tym samym planowana wartość docelowa 20% została znacznie przekroczona. Udział zakontraktowanych projektów spełniających wszystkie cztery kryteria współpracy wzrósł z 44% w roku 2009 do 76% w roku sprawozdawczym i tym samym na dzień 31.12.2011 był zdecydowanie wyższy niż oczekiwana minimalna wartość docelowa wynosząca 5%. Można zatem stwierdzić, że transgraniczna współpraca partnerów współpracy rozwinęła się zdecydowanie lepiej niż założono w ocenie ex ante Programu Operacyjnego. Kwestie prawne dotyczące współpracy transgranicznej uregulowane są w zestandaryzowanej Umowie Partnerskiej między Partnerem Wiodącym a partnerem (partnerami) projektu, która jest częścią dokumentacji składanej wraz z wnioskiem. 2.2 Informacje na temat zgodności z prawem wspólnotowym Zgodność Programu Operacyjnego Polska Saksonia 2007-2013 z prawem wspólnotowym przedstawiono szczegółowo w Dokumencie Programowym (rozdział 3.4. Zgodność z politykami krajowymi i wspólnotowymi ). W 2011 roku nie wystąpiły żadne zmiany czy problemy związane ze zgodnością Programu z prawem wspólnotowym. 2.3 Napotkane znaczące problemy oraz podjęte środki zaradcze W 2011 roku ocena sytuacji odnośnie do złożonych wniosków o dofinansowanie oraz pomysłów na projekty wykazała, że stopień osiągnięcia celów w obu osiach kształtuje się bardzo różnie. O ile na koniec roku 2011 budżet dostępny w ramach osi priorytetowej 2 był zakontraktowany w ok. 97%, to udział zakontraktowanych środków w osi priorytetowej 1 wynosił jedynie 60%. Pomimo intensywnych działań na rzecz pozyskiwania projektów w okresie sprawozdawczym nie udało się w dostatecznym stopniu zagospodarować dostępnych środków na realizację odpowiednich przedsięwzięć. Aby przyspieszyć tempo realizacji Programu oraz wykorzystać środki zgodnie z potrzebami Komitet Monitorujący jako kompetentne gremium w lutym 2011 r. podjął decyzję 28 Z tego 1 projekt w ramach wdrażania Funduszu Małych Projektów. 29

o dostosowaniu Indykatywnego Planu Finansowego i zlecił Instytucji Zarządzającej złożenie do Komisji Europejskiej wniosku o zmianę dokumentu programowego. Wniosek wraz z szczegółowym uzasadnieniem przesunięcia 5 mln z osi priorytetowej 1 do osi priorytetowej 2 został zatwierdzony przez KM w dn. 28 czerwca 2011 r. i we wrześniu 2011 r. przesłany do Komisji Europejskiej przez IZ. Do końca grudnia 2011 r. nie zapadła jeszcze decyzja w tej sprawie. 2.4 Zmiany w kontekście realizacji Programu Operacyjnego W dniu 25 marca 2009 r. Komitet Monitorujący przyjął Wspólne Uszczegółowienie Programu Operacyjnego Polska Saksonia 2007-2013. Dokument ten stanowi wspólną podstawę prawną wsparcia i obowiązuje w równej mierze polskich i saksońskich partnerów współpracy. Komitet Monitorujący podczas posiedzeń w dniach 20 września i 6 grudnia 2011 r. zatwierdził zmiany dokonane we Wspólnym Uszczegółowieniu Programu Operacyjnego Polska Saksonia 2007-2013. Zapisy dotyczące zamówień publicznych oraz dokonywania korekt finansowych zostały dostosowane do zmienionych przepisów prawa. Ze względu na terminowe zakończenie okresu programowania czas trwania projektów został skrócony z trzech do dwóch lat. Poza tym małe projekty mogą w przyszłości otrzymywać wsparcie w wysokości do 15.000. Ze względu na przepisy saksońskie zmiany te wejdą w życie dopiero w 2012 roku. 2.5 Znaczące modyfikacje z mocy artykułu 57 Rozporządzenia (WE) nr 1083/2006 W roku 2011 nie nastąpiły żadne modyfikacje w myśl artykułu 57 Rozporządzenia (WE) nr 1083/2006. 2.6 Komplementarność z innymi instrumentami Informacje te znajdują się w rozdziale 3.4.2 Dokumentu Programowego Programu Operacyjnego Polska Saksonia 2007-2013. W tym zakresie nie nastąpiły żadne zmiany. Instytucja Zarządzająca reprezentowana jest w Komitetach Monitorujących EFRR i EFS. Dzięki temu w ramach monitorowania dochodzić może do wzajemnych uzgodnień między programami. Program Operacyjny Polska Saksonia 2007-2013, tak samo jak większość saksońskich Programów Operacyjnych EFRR i EFS, obsługiwany jest przez SAB. Tym samym zapewniona jest koordynacja podstaw wsparcia. 30

Szczególnie ścisła jest współpraca z Instytucją Zarządzającą EFS. Jako członek międzyresortowej grupy roboczej Transnarodowość, Instytucja Zarządzająca czynnie współdziała przy kształtowaniu warunków ramowych dla transnarodowych działań wspieranych z EFS. 2.7 Monitorowanie i ocena 2.7.1 System zarządzania i kontroli Wdrożone struktury zarządzania i kontroli Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Polska Saksonia 2007-2013 zostały w okresie sprawozdawczym utrwalone. W roku 2011 nie zaszła konieczność wprowadzania zmian do Opisu Systemu Zarządzania i Kontroli. Przy prawidłowej realizacji Programu odpowiedzialne jednostki, obok regulacji zawartych w Programie Operacyjnym i Wspólnym Uszczegółowieniu oraz w Opisie Systemu Zarządzania i Kontroli, dodatkowo opierają się na instrukcjach dostosowywanych do aktualnych wymogów. W 2011 r. miały miejsce adaptacje instrukcji odnośnie do nieprawidłowości w saksońskiej części Programu. Instytucja Zarządzająca jako podmiot odpowiedzialny za Program monitoruje prawidłowe wykonanie delegowanych przez nią zadań przez instytucje pośredniczące. W 2011 roku Instytucja Zarządzająca przeprowadziła kontrolę dwóch projektów na poziomie podległych sobie instytucji pośredniczących w Programie Operacyjnym Polska - Saksonia 2007-2013. Kontrola nie wykazała nieprawidłowości. Zgodnie z Rocznym Planem Kontroli w 2011 r. Koordynator Krajowy przeprowadził kontrole systemowe w Dolnośląskim Urzędzie Wojewódzkim oraz Lubuskim Urzędzie Wojewódzkim, którym zostały powierzone zadania kontrolera z artykułu 16 w Programie. W przypadku obu instytucji nie stwierdzono uchybień, nieprawidłowości, które miałyby wpływ na jakość realizacji Programu. 2.7.2 Zapewnienie jakości monitorowania Programu W celu zapewnienia jakości monitorowania Programu odbywają się regularne konsultacje Instytucji Zarządzającej ze Wspólnym Sekretariatem Technicznym oraz saksońskimi kontrolerami z artykułu 16 w ramach jour fixes (regularnych spotkań), które mają na celu ścisłe monitorowanie i optymalizację realizacji Programu. W 2011 r. Koordynator Krajowy dokonał analizy wdrażania Programu po stronie polskiej i sprawdził możliwości 31

wprowadzenia usprawnień. W celu optymalizacji komunikacji i współpracy pomiędzy Koordynatorem Krajowym a WST w kwietniu 2011 r. został powołany pracownik WST na stanowisko polskiego koordynatora, co doprowadziło do przyspieszenia procesów roboczych pomiędzy WST a stroną polską. Stanowi on dla Koordynatora Krajowego partnera do kontaktów z WST, poprzez którego odbywa się komunikacja z WST i który jednocześnie dba o zapewnienie jednolitej jakości dokumentów w języku polskim. Oprócz regularnej wymiany informacji pomiędzy Instytucją Zarządzającą a Koordynatorem Krajowym, na okres 10 miesięcy w celu wzmocnienia współpracy partnerskiej i wymiany doświadczeń w Instytucji Zarządzającej został zatrudniony pracownik, który poza tym pracuje w Ministerstwie Rozwoju Regionalnego w zakresie wdrażania Programu po stronie polskiej. Instytucja Zarządzająca, w swej funkcji Instytucji Krajowej Wolnego Kraju Związkowego Saksonia, omawiała tematy przekrojowe na posiedzeniach Międzyresortowej Grupy Roboczej Celu 3. Systematyczna wymiana informacji pomiędzy jednostkami zaangażowanymi w procedurę oceny wniosków po polskiej i niemieckiej stronie zapewnia odpowiednią jakość wspólnego wdrażania Programu. Polscy i saksońscy kontrolerzy z artykułu 16 spotykali się raz na kwartał w celu wymiany doświadczeń, omówienia wspólnych kwestii dotyczących procedur kontrolnych oraz ustalenia wspólnego harmonogramu kontroli. Koordynator Krajowy pozostaje w stałym kontakcie z instytucjami zaangażowanymi w realizację Programu po stronie polskiej. W 2011 roku zostały zorganizowane odpowiednie spotkania konsultacyjne bądź szkolenia, np.: spotkanie z urzędami marszałkowskimi w dniu 24 sierpnia 2011 r. w Warszawie, spotkanie z urzędami wojewódzkimi w dniu 19 września 2011 r. we Wrocławiu, spotkanie z euroregionami w dniu 6 października 2011 r. we Wrocławiu. W 2011 roku Koordynator Krajowy wspólnie z polskim instytucjami zaangażowanymi w Program wprowadził usprawnienia odnośnie do systemu wymiany informacji o problemach polskich beneficjentów. 2.7.3 Systemy danych Do składania wniosku projektowego wykorzystuje się aplikację internetową EWA Elektroniczny Wniosek Projektowy Saksonia. Dane z wniosku przekazywane są poprzez 32