Raport o sytuacji mikro i małych firm w roku 2017 Tomasz Styczyński, Wiceprezes Zarządu Banku Pekao SA Warszawa, 07 marca 2018
1 2 3 4 Wprowadzenie do Raportu o sytuacji mikro i małych firm Podsumowanie wyników raportu za 2017 r. Temat specjalny technologie cyfrowe Co jeszcze w raporcie
Wprowadzenie Wyniki raportu Technologie cyfrowe Co jeszcze w raporcie Ósmy raport Banku Pekao SA o sytuacji mikro i małych firm Temat specjalny: technologie cyfrowe Ramy raportu 6 901 wywiady z właścicielami firm Badania prowadzone we wrześniu i październiku 2017r. 71 pytań ponad 400 tysięcy odpowiedzi Wyniki na poziomie krajowym, regionalnym (16 województw) i lokalnym (72 podregiony) 7 eksperckich artykułów o wykorzystaniu technologii cyfrowych w biznesie 16 konferencji regionalnych we współpracy z marszałkami województw (marzec-kwiecień 201 Mikro firmy przedsiębiorstwa zatrudniające do 9 pracowników Małe firmy przedsiębiorstwa zatrudniające do 49 pracowników
Wprowadzenie Wyniki raportu Technologie cyfrowe Co jeszcze w raporcie eksport start-upy technol cyfrow 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 201 e-gospodarka innowacje inwestycje
Wprowadzenie Wyniki raportu Technologie cyfrowe Co jeszcze w raporcie Dlaczego robimy raport i co w nim badamy? Znaczenie mikro i małych firm w gospodarce Badamy nastroje przedsiębiorców w najważniejszych obszarach 1,9 mln % firm % zatrudnienia % przychodów % inwestycji 99% Liczba firm aktywnych 1 1 Dane GUS za rok 2015 4,9 mln 52% Zatrudnienie w firmach aktywnych 1 1,5 bln 36% Przychody w firmach aktywnych 1 49,5 mld 25% Nakłady inwestycyjne w firmach aktywnych 1 Obszary Nastroje Ogólny Wskaźnik Koniunktury Mikro i Małyc 1. Ocena sytuacji gospodarczej 2. Ocena sytuacji branży 3. Ocena sytuacji firmy 4. Ocena przychodów firmy 5. Ocena wyniku finansowego firmy 6. Ocena zatrudnienia 7. Ocena dostępności finansowania zewn 8. Ocena długości oczekiwania na zapłat Eksport Inwestycje Innowacyjność Otoczenie biznesu Temat specjalny technologie cyfrowe
1 2 3 4 Wprowadzenie do Raportu o sytuacji mikro i małych firm Podsumowanie wyników raportu za 2017 r. Temat specjalny technologie cyfrowe Co jeszcze w raporcie
Wprowadzenie Wyniki raportu Technologie cyfrowe Co jeszcze w raporcie Rekordowy wskaźnik koniunktury Wyraźna poprawa nastrojów właścicieli firm NASTROJE PRZEDSIĘBIORCÓW 105 2017 100 + 11,3 pkt. 100,8 Makro Ogólna sytuacja gospodarcza 100,1 Sytuacja branży 98,6 95 98,3 96,7 Zatrudnienie 101,7 92,7 Sytuacja firmy 103,1 90 89,5 Firma Przychody firmy 102,1 Wynik finansowy 102,1 85 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 Średni wskaźnik koniunktury za ostatnie i przyszłe 12 miesięcy Finansowanie Oczekiwanie na zapłatę 98,1 Dostępność zewnętrznego finansowania 100,8 Wskaźniki w ramach badania mogą przyjmować wartości od 50 do 150, przy czym 50 oznacza dużo gorzej, 75 gorzej, 100 ani lepiej, ani gorzej, 125 lepiej, 150 dużo lepiej
Wprowadzenie Wyniki raportu Technologie cyfrowe Co jeszcze w raporcie Wzrost wskaźnika w każdym badanym obszarze Sytuacja gospodarcza Sytuacja branży Zatrudnienie 110 100 100,1 110 100 98,6 110 100 90 średnia 90 średnia 90 98,9 80 87,2 80 87,5 80 70 '10 '11 '12 '13 '14 '15 '16 '17 70 '10 '11 '12 '13 '14 '15 '16 '17 70 '10 '11 '12 '13 '14 '15 Lepsze nastroje pochodną poprawy ogólnej koniunktury gospodarczej i sytuacji poszczególnych branż Skala napięć na rynku pracy jeszcze do zaakceptowania Sytuacja firmy Przychody firmy Wynik finansowy firmy 110 100 103,1 110 100 102,1 110 100 90 80 92,1 średnia 90 80 90,4 średnia 90 80 91,3 70 '10 '11 '12 '13 '14 '15 '16 '17 70 '10 '11 '12 '13 '14 '15 '16 '17 70 '10 '11 '12 '13 '14 '15 Z poziomu firmy obraz jeszcze bardziej optymistyczny rosnące wolumeny przekładają się na wyższe przychody i zyski
Wprowadzenie Wyniki raportu Technologie cyfrowe Co jeszcze w raporcie Poprawa nastrojów w regionach Wyższe wyniki na północnym-wschodzie i południu 99 (+2) 99 (+2) 100 (+4) 101 (+5) 102 (+5) 100 (+4) powyżej średniej ogólnopolskiej poniżej średniej ogólnopolskiej 101 (+5) 99 (+3) 101 (+4) 102 (+5) 102 (+4) 101 (+5) 99 (+4) 102 (+4) 104 (+8) 100 (+3) Dynamiczne zmiany na rynku pracy (wzrost płac, spadek bezrobocia) przekładające się na pozytywne nastroje gospodarstw domowych i większą konsumpcję Znaczny wzrost siły nabywczej uboższych regionów w efekcie programów socjalnych (500+) Coraz silniej odczuwalny wpływ projektów współfinansowanych z funduszy unijnych Silna koniunktura u naszych głównych partnerów wsparciem dla eksportu
Wprowadzenie Wyniki raportu Technologie cyfrowe Co jeszcze w raporcie Odczyty makroekonomiczne dla całej gospodarki współgrają z dobrymi odczytami badania Pekao 0,1 0,6 1,9 PKB 2,7 3,1 3,3 3,8 3,4 3,6 3,3 3,3 4,6 3,0 3,2 2,6 2,7 PKB rośnie najszybciej od 5 lat 4,1 4,0 4,9 5,1 1Q13 2Q13 3Q13 4Q13 1Q14 2Q14 3Q14 4Q14 1Q15 2Q15 3Q15 4Q15 1Q16 2Q16 3Q16 4Q16 1Q17 2Q17 3Q17 4Q17 14 12 10 8 6 4-2 02-4 -10-8 -6 Inwestycje 1Q13 2Q13 3Q13 4Q13 1Q14 2Q14 3Q14 4Q14 1Q15 2Q15 3Q15 4Q15 1Q16 2Q16 3Q16 4Q16 1Q17 2Q17 3Q17 4Q17 Inwestycje w środki trwałe, %r/r Konsumpcja gospodarstw domowych, %r/r Druga połowa 2017 przyniosła wyraźne przyspieszenie inwestycji 10 0-10 -20-30 -40 Nastroje konsumentów -50 2006 2008 2010 2012 2014 2 Bieżący wskaźnik ufności konsumenckie Wyprzedzający wskaźnik ufności konsu Nastroje konsumentów osiągnęły na poziomy w historii Bezrobocie Koniunktura w całej gospodarce Koniunktura w sektorach 11,3 10,4 10,6 9,8 9,8 9,1 8,2 8,1 8,6 7,4 7,1 6,9 7,0 120 110 Diagnoza Prognoza 130 120 110 Przetwórstwo przemysłowe Budownictwo Handel detaliczny 6,2 5,9 5,5 5,4 5,0 4,7 4,5 1Q13 2Q13 3Q13 4Q13 1Q14 2Q14 3Q14 4Q14 1Q15 2Q15 3Q15 4Q15 1Q16 2Q16 3Q16 4Q16 1Q17 2Q17 3Q17 4Q17 Stopa bezrobocia osiągnęła najniższy poziom w historii 100 90 80 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 Indeksy GUS wskazują na znaczną poprawę nastrojów w całej gospodarce 100 90 80 70 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Indeksy GUS wskazują na poprawę we wszystkich głównych sektorach gosp
Wprowadzenie Wyniki raportu Technologie cyfrowe Co jeszcze w raporcie Wysoki odsetek firm eksportujących Niemal co piąta młoda firma eksportuje 25 20 15 Działalność eksportową w 20 roku deklarowało 16% mikro i 37% małych firm 10 5 8,6 7,6 10,3 4,9 11,6 10,8 7,4 5,3 18,5 13,0 20,2 19,2 15,5 18,2 18,7 16,3 Młode firmy nie boją się wyjść na rynki zagraniczne 0 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 Wszystkie firmy Firmy działające do 3 lat
Wprowadzenie Wyniki raportu Technologie cyfrowe Co jeszcze w raporcie Eksport kluczem do zadowolenia przedsiębiorców Eksport się opłaca 120 115 110 105 102,9 102,5 102,7 104,0 107,2 105,5 107,2 102,1 Przedsiębiorcy eksportujący tow i usługi bardziej optymistycznie oceniają swoje przychody niż firm działające tylko w kraju 100 95 90 98,6 90,5 89,8 89,0 92,2 95,7 98,6 97,8 Prognozy przychodów z eksport na rok 2018 na jeszcze wyższym poziomie 113,4 pkt 85 80 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 Ocena przychodów ogółem Ocena przychodów z eksportu
Wprowadzenie Wyniki raportu Technologie cyfrowe Co jeszcze w raporcie Utrzymuje się relatywnie niska skłonność do innowacyjności Odsetek firm wdrażających w ostatnich 12 miesiącach innowacje produktowe Odsetek firm wdrażających w ostatnich 12 mies innowacje procesowe 40 35,6 40 35 35 30 30 25 25 20 15 10 32,6 30,8 27,0 25,8 27,9 28,7 27,8 25,8 25,1 25,9 25,8 25,7 23,9 23,3 24,3 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 20 15 10 23,7 17,9 17,8 19,3 20,2 20,6 21,4 17,8 15,5 16,1 14,9 16,8 16,5 13,1 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Wszystkie firmy Firmy działające do 3 lat Wszystkie firmy Firmy działające do 3 lat Rekordowy odsetek firm młodych (do 3 lat) wdrażających innowacje produktowe (35,6%) wzrost o Wartość większości projektów innowacyjnych poniżej 10 tys. złotych (54%)
Wprowadzenie Wyniki raportu Technologie cyfrowe Co jeszcze w raporcie Wydatki inwestycyjne ponosi co druga mikro firma i niemal 70% małych firm Odsetek firm ponoszących wydatki inwestycyjne w ostatnich 12 miesiącach 60 50 40 57,3 57,5 53,4 55,8 59,4 54,4 50,5 49,0 48,7 48,6 46,0 41,6 42,9 40,7 39,6 40,4 30 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 Firmy działające do 3 lat Wszystkie firmy Projekty inwestycyjne w roku 2017 zrealizowało 69% małych firm i 48% mikro firm 82% wydatków inwestycyjnych w 2017 roku poniżej 100 tys. złotych, w roku 2018 planowane wyższe wydatk (wzrost o 10 punktów dla wydatków powyżej 100 tys. złotych)
Wprowadzenie Wyniki raportu Technologie cyfrowe Co jeszcze w raporcie Rosnące wykorzystanie kredytu i leasingu Odsetek firm korzystających w ostatnich 12 miesiącach z kredytu na finansowanie bieżącej działalności Odsetek firm korzystających w ostatnich 12 miesiącach z kredytu bankowego oraz leas 30 30 25 25 20 20 15 10 5 0 24,3 24,2 21,8 23,6 24,0 25,6 27,8 28,3 22,0 18,8 21,3 24,2 26,4 24,2 27,9 27,9 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 15 10 5 0 19,2 18,3 18,9 20,3 18,8 21,0 17,9 8,2 6,4 7,6 7,4 10,7 13,1 16,7 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Wszystkie firmy Firmy działające do 3 lat Kredyt bankowy Leasing Zmniejsza się niechęć do zadłużenia. Jeszcze 4 lata temu mówiło o tym 40% firm niekorzystających z kredytu, w tym badaniu 27% Tylko 11% niekorzystających z kredytu mówi o braku dostępu (np. w wyniku braku zdolności kredytow Firmy coraz częściej sięgają po leasing
Wprowadzenie Wyniki raportu Technologie cyfrowe Co jeszcze w raporcie Utrzymany pozytywny trend wśród inwestujących firm w produkcji i han Odsetek firm ponoszących inwestycje według branż 57,6% 51,6% 48,0% 44,3% Branża produkcyjna od lat liderem inwestycji Handel wyraźnie przyśpiesza Najbardziej popularne wydatki na: wyposażenie, narzędzia i przyrząd (51%), maszyny i urządzenia (44%), środki transportu (31%). 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 Produkcja Budownictwo Usługi Handel
Wprowadzenie Wyniki raportu Technologie cyfrowe Co jeszcze w raporcie Bariery rozwojowe wskazywane przez przedsiębiorców są niezmienne - podatki, koszty pracy i konkurencja innych firm Wysokość podatków Koszty pracy Konkurencja innych firm Obciążenia biurokratyczne Przepisy prawne Niska rentowność działalności 3,70 3,61 3,23 3,21 3,09 2,76 Jakość usług świadczonych przedsiębiorcom lokalną administrację Szara strefa Popyt na produkty/ usługi firmy Dostęp do programów pomocowych dla firm 2,71 2,58 2,53 100,5 102,0 103,6 102,5 99,9 100,0 99,6 Zatory płatnicze 2,46 Kwalifikacje pracowników Dostęp do finansowania zewnętrznego 2,55 2,31 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Właściciele firm byli proszeni o skwantyfikowanie każdej z barier w skali od 1 (brak bariery) do 5 (bardzo ważna bariera)
1 Wprowadzenie do Raportu o sytuacji mikro i małych firm 2 3 4 Podsumowanie wyników raportu za 2017 r. Temat specjalny technologie cyfrowe Co jeszcze w raporcie
Wprowadzenie Wyniki raportu Technologie cyfrowe Co jeszcze w raporcie Wykorzystanie technologii przez przedsiębiorstwa w UE, DESI 2
Wprowadzenie Wyniki raportu Technologie cyfrowe Co jeszcze w raporcie Co piąta firma korzysta z usług chmury obliczeniowej Udział mikro i małych firm korzystających z usług chmury obliczeniowej w poszczególnych branżach (2017) 21% 14% 17% 12% Budownictwo Handel Produkcja Usługi Lubuskie (23%) Dolnośląskie (23%) Małopolskie (21%)
Wprowadzenie Wyniki raportu Technologie cyfrowe Co jeszcze w raporcie Jedynie co czwarte polskie mikro i małe przedsiębiorstwo prowadzi sprzedaż internetową Udział mikro i małych firm wykorzystujących internetowe kanały sprzedaży Udział mikro i małych firm uczestniczącyc internetowym handlu transgranicznym 0-3 lata 4-12 lat 5% powyżej 12 lat 4% Najmłodsze przedsiębiorstwa, obecne na rynku 0-3 lata, stanowią największą część podmiotów eksportujących produkty lub usługi poza granice kraju
Wprowadzenie Wyniki raportu Technologie cyfrowe Co jeszcze w raporcie Kanały sprzedaży online Obserwowane jest niewielkie zainteresowanie handlem mobilnym (m-commerce) 57% 29% 32% 36% 43% 14% aplikacja mobilna sklep internetowy serwisy branżowe portale społecznościowe internetowa platforma handlowa zamówienia e-ma Ponad połowa przedsiębiorstw (57%) prowadzi sprzedaż produktów lub usług za pośrednictwem tradycyjnej metody, a jedynie 14% podmiotów wykorzystuje aplikacje mobilne
Wprowadzenie Wyniki raportu Technologie cyfrowe Co jeszcze w raporcie Polskie firmy powszechnie korzystają z usług bankowości elektronicznej Udział mikro i małych firm korzystających z bankowości elektronicznej wg. województw Udział mikro i małych firm korzystających z bankowo elektronicznej wg. czasu istnienia na rynku powyżej 12 lat 91% 4-12 lat 91% 0-3 lata 84% Bardzo wysoki odsetek (91%) młodych firm wykorzystujących bankowość elektroniczną obrazuje rosnącą świadomość możliwości wykorzystania tej technologii
Wprowadzenie Wyniki raportu Technologie cyfrowe Co jeszcze w raporcie Wykorzystanie bankowości elektronicznej Powody niekorzystania z bankowości elektronicznej przez mikro i małe firmy rozliczenia wyłącznie gotówką brak potrzeby 20% 26% 44% podmiotów korzysta z mobilnej bankowości elektronicznej przywiązanie do rozliczania w okienku 20% awa o bezpieczeństwo transakcji elektronicznych 14% bankowość elektroniczna jest skomplikowana ograniczenia techniczne 4% 8% Jedynie 11% podmiotów nie korzysta ogóle z bankowości elektronicznej, pozostając przy systemie rozliczeń tradycyjnych
1 Wprowadzenie do Raportu o sytuacji mikro i małych firm 2 3 4 Podsumowanie wyników raportu za 2017 r. Temat specjalny technologie cyfrowe Co jeszcze w raporcie
Wprowadzenie Wyniki raportu Technologie cyfrowe Co jeszcze w raporcie Co jeszcze w Raporcie? Jak wykorzystać możliwości internetu na potrzeby swojej firmy, Jakie znaczenie dla najmniejszych firm ma dobra kampania marketingowa i jak ją przeprowadzić, Jakie kanały cyfrowe oferują banki swoim klientom i jak z nich korzystać, Unikalne rozwiązania do mobilnego bankowania, Jak w czasie ewaluowały metody płatności za towary i usługi, Nowe możliwości inwestowania na giełdzie papierów wartościowych, Jednolity Plik Kontrolny zmiany w przepisach prawnych, Sylwetki 12 firm wykorzystujących lub wytwarzających technologie cyfrowe w procesie działalności.
Dziękuję za uwagę