Energetyka a przemysł wóz albo przewóz W jakim stopniu przemysł może uczestniczyć w osiągnięciu celów 3 x 20% + 10% III KONFERENCJA NOWA ENERGIA USER FRIENDLY WARSZAWA, 18 PAŹDZIERNIKA 2007
Klimat energia efektywność Polityka klimatyczna, energetyczna i ekologiczna stanowią jedną całość Podstawowe decyzje polityczne w tym zakresie obejmują wszystkie te obszary jednocześnie Musimy zaadaptować się do zmieniających się warunków klimatycznych: Technicznie, Prawnie Gospodarczo Społecznie i Organizacyjnie Musimy zbudować potencjał do redukcji emisji dla całego kraju
Polityka wspólnoty a więc i nasza W 2020 roku: 3 x 20 % 20 % mniejsza (co najmniej) emisja GHG (niż w 1990) 20 % mniejsze zużycie energii elektrycznej w stosunku do scenariusza BAU, wyrażone w zużyciu energii pierwotnej 20 % udział energii odnawialnej w generowaniu energii 10 % udział biopaliw w rynku Większa efektywność energetyczna pomoże w realizacji wszystkich powyższych celów
Skąd takie cele? Europa musi stać się możliwie niezależna od zewnętrznych dostaw energii Trzeba zbudować bezpieczeństwo energetyczne oparte nie tylko na wielkości dostaw, ale przede wszystkim na efektywności i wykorzystaniu zasobów odnawialnych. Sam przemysł nie osiągnie takiego postępu ponieważ lata regulacji, EU ETS, IPPC, a przede wszystkim koszty energii spowodowały, że odpowiadamy za mniej niż 50% emisji w EU. Trzeba objąć działaniami wszystkie dziedziny życia
Przede wszystkim jednak zmienia się klimat Czy zdajemy sobie sprawę z konsekwencji? Komu wierzyć? Czy to nasz problem? Może jesteśmy zbyt małą społecznością (jako Polacy i Europejczycy), żeby mieć wpływ na sprawy globalne? Burza zniszczyła dachy 150 domów? To tylko wielki pech tak już bywało trzeba się ubezpieczyć. Ostatnie powodzie których nie powstrzymały istniejące zabezpieczenia? Trzeba lepiej zarządzać urządzeniami wodnymi. Poza tym powodzie powtarzają się co roku.
Średnia temperatura na ziemi rośnie coraz szybciej IPPC: Czwarty raport roczny IPCC 12 najcieplejszych lat: 1998,2005,2003,2002,2004,2006, 2001,1997,1995,1999,1990,2000 Okres Tempo 50 0.128 0.026 100 0.074 0.018 Lata /dekady
Problem nie istnieje?
Poprawa efektywności to adaptacja do nowych warunków klimatycznych Efektywność generowania energii i jej przesyłu Efektywność jej wykorzystania w przemyśle Efektywność energetyczna budynków Lepsze możliwości dla rozwoju regionów i tworzenia samowystarczalnych energetycznie (i pod względem wykorzystania zasobów) społeczności lokalnych
Gospodarka potrzebuje Bezpieczeństwa dostaw Surowców, Energii, Półproduktów i produktów z branż kooperujących Środki transportu dla produktów przemysłowych Pracownicy Bez problemu dojeżdżający do pracy i powracający do domów, Wykwalifikowani i zdrowi Bezpieczeństwa technicznego, systemu finansowego w zmiennych warunkach pogodowych (powodzie, fale upałów, duże opady śniegu
Potrzeba zmian w prawie (1) Standardy w budownictwie: Budynki efektywność energetyczna, odporność na ekstremalne zjawiska pogodowe Drogi i koleje odporność na fale upałów, ochrona przed powodziami Scenariusze zarządzania kryzysowego uwzględniające nie tylko procedury ochrony życia i zdrowia ludzkiego, ale także zakładów przemysłowych i procesów przemysłowych. Awaryjne zasilanie dla przemysłu Bezpieczny transport pracowników do i z zakładów przemysłowych.
Potrzeba zmian w prawie (2) Zakres odpowiedzialności lokalnych władz i decydentów: pozwolenia budowlane i sposób użytkowania dróg lokalizacja billboradów chaotycznie umieszczone mogą uszkodzić instalacje przemysłowe podczas silnych wiatrów i trąb powietrznych a nawet spowodować uwolnienie substancji niebezpiecznych (np. amoniaku z przemysłowych systemów chłodzenia) wielu lokalnych powodzi i podtopień można uniknąć przez właściwe zaprojektowanie i zarządzanie odwodnieniami, a zgromadzona przy okazji woda powinna być magazynowana na wypadek suszy. Wskazane obszary działań są także szansą dla lokalnych przedsiębiorców, szczególnie budowlanych, i rynków pracy
Warunki działania biznesu Globalna gospodarka rozumie liczby: przepływy pieniądza, inwestycje, zysk netto, straty, podatki, etc. Redukcję emisji w jednym miejscu można zaliczyć tam gdzie byłaby ona zbyt kosztowna. Jednak burzy śnieżnej we Francji nie da się zbilansować falą upałów w Anglii. Oba zjawiska spowodują szkody. Narzędzia wspomagające zarządzanie koncentrują się na pomocy zarządom w podejmowaniu decyzji dających przewagę konkurencyjną rozwiązań. Analiza ryzyk klimatycznych jest nową dziedziną wciąż obarczoną dużym stopniem niepewności. Rynek ubezpieczeń nie ma dobrych, dopracowanych rozwiązań.
Podejście rządów Przyjmowanie nowych polityk Oficjalne stanowiska zmiany klimatu są dla nas podstawowym problemem Działania? Trzeba je odsunąć na okres po kolejnych wyborach parlamentarnych Nie koncentrujmy się na zagrożeniach globalne ocieplenie ma też dobre strony Nie niepokoić społeczeństwa Media alarmują? nie ma pośpiechu dziennikarze to nie eksperci, dostrzegają tylko fragment całego zjawiska
Jak adaptować się do zmian klimatu Efekty podejmowanych przedsięwzięć nie będą natychmiastowe. Biznes niechętnie wydaje pieniądze o ile nie ma jasnych perspektyw zysków w przyszłości, ale potrzebuje bezpieczeństwa i wypełni sugestie płynące ze strony władz. Istnieją sektory przemysłu, które mogą być cennymi sprzymierzeńcami władz (szkło, ceramika, materiały izolacyjne) Trzeba wyraźnie podkreślać szanse wynikające z adaptacji do zmian klimatu, gdyż zagrożenia nie są jedynym efektem są też pozytywy.
Szanse Rozwój nowych sektorów rolnictwa np. uprawa winorośli w Polsce i Wielkiej Brytanii. Powstanie nowe regionów turystycznych (pod warunkiem stworzenia odpowiedniej infrastruktury). Istnieją gałęzie przemysłu (np. szklarski, ceramiczny, cementowy) które mogą pomóc w rozwiązaniu wielu problemów związanych z adaptacją do zmian klimatu, a konsumpcja energii związana z wytwarzaniem ich wyrobów jest znacznie mniejsza od zaoszczędzanej dzięki tym wyrobom.
Potrzebna nowa polityka UE Adaptacja nie jest oddzielnym zagadnieniem. Wkracza ona w zakres polityk regionalnych, energetycznej, klimatycznej, ochrony środowiska przed emisjami do powietrza, transportowej. W ich ramach trzeba zapisać działania pro adaptacyjne. Adaptacja to bardzo aktywne zwalczanie potencjalnych zagrożeń a nie czekanie na kryzys spowodowany przez zjawiska pogodowe i możliwie sprawne zarządzanie nim. Adaptacja to użycie wszystkich szans na rozwój nowych obszarów gospodarki i regionów Może zamiast Common Agriculture Policy skrót CAP zaczniemy odczytywać jako Common Adaptation Policy
Hutnictwo szkła będzie się rozwijać W perspektywie 2012 roku przewidujemy: Inwestycje w nowe moce produkcyjne oraz w unowocześnienie istniejących Wzrost tonażu topionego szkła do blisko 4 mln. Mg Jednoczesny spadek średniej emisyjności: z ok. 0,70 do mniej niż 0,50 Mg CO 2 /tonę szkła Zapotrzebowanie na energię wzrośnie do: Co najmniej 850 mln Nm 3 gazu oraz Co najmniej 850 GWh energii elektrycznej
Emisyjność produkcji szkła płaskiego [Mg CO 2 / Mg szkła]
Jest o co walczyć Emisja CO 2 z produkcji szkła płaskiego ok. 5 mln. ton Potencjalne oszczędności w Europie 140 mln. ton CO 2
1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 Energochłonność PKB PKB & CO 2 900 800 700 600 500 400 300 200 100 0 PKB a emisja CO 2 1988-2007 CO2 (Mln t) PKB (PLN mld) CO2/PKB CO 2 /PKB 1 0,9 0,8 0,7 0,6 0,5 0,4 0,3 0,2 0,1 0 1 = 4 PLN
Przemysł ma bodźce do poprawy EE Koszty coraz droższej energii (elektrycznej i nośników kopalnych) Ograniczenia emisyjne i cena uprawnień emisyjnych Konkurencyjność produkcji Opinia publiczna i chęć pokazania zielonego oblicza
Bodźce skierowane do sektora publicznego i mieszkalnictwa? W zasadzie nie istnieją. W zamówieniach publicznych obowiązuje najniższa cena drogi remontowane co roku System wsparcia termomodernizacji??? Media i władze najchętniej pokazują na przemysł a problem jest gdzie indziej Brak prac badawczo rozwojowych nad nowymi technologiami na lata po 2020.
Energetyka doskonale rozumie problem, ale Spętanie władz koncernów decyzjami właścicielskimi Problemy z finansowaniem Gigantyczne opóźnienia inwestycyjne Przestarzała sieć przesyłowa
W sektorze publicznym trzeba: Usunąć bariery w dostępie sektora publicznego do energooszczędnych produktów i usług Są one z reguły nieco droższe, a więc przegrywają w przetargach publicznych Zamówienia publiczne muszą kierować się zasadą minimum emisji w okresie eksploatacji a to oznacza efektywność Wspierać wykorzystanie prostych rezerw np. organizacja ruchu, transport miejski itd. Ograniczać niską emisję
Białe certyfikaty System białych certyfikatów może stać się bardzo dobrym mechanizmem wsparcia rozmaitych przedsięwzięć, pozwalającym na podniesienie kosztu granicznego inwestycji w sprawność urządzeń w przemyśle Ale musi być bardzo przejrzysty i dawać możliwość wiarygodnej weryfikacji efektu. Powinien dawać bonus inwestycjom w sektorach poza przemysłem, zwłaszcza w mieszkalnictwie
Cel 3 x 20% Przemysł ogranicza swoje emisje i poprawia efektywność, wdraża BAT, więc proponuje się mu ograniczenie emisji poniżej możliwości technologicznych czyli redukcję produkcji Przemysł może dać produkty pozwalające na gigantyczne (w skali EU ok.. 800 mln. ton) oszczędności energii, ale ich nie da ponieważ plany KASHUE narzucają ograniczenia najlepszym Przemysł potrzebuje stabilnej, mądrej polityki oraz wewnętrznie spójnego prawa uwzględniającego wszystkie aspekty styku polityki klimatycznej i energetycznej i ograniczającego niepotrzebną biurokrację.
3 x 20% (+10) to wyzwanie Potrzebne są badania nad technologiami na następne dziesięciolecia, bo przed 2020 niewiele się zmieni Realizacja celów 3 x 20 % musi polegać głównie na: poprawie efektywności budynków, lepszej organizacji transportu, racjonalizacji zamówień publicznych, tak aby nie były to tanie wydatki na inwestycje bardzo kosztowne (środowiskowo i finansowo) w eksploatacji, edukacji i społeczeństwa, a przede wszystkim władz lokalnych, odpowiednich zachętach fiskalnych
Obydwaj Panowie ze zdjęcia dostosowali się do klimatu, obydwaj są efektywni. Nie istnieje jedno cudowne rozwiązanie a siła tkwi w różnorodności Dziękuję za uwagę TOMASZ CHRUSZCZOW ul. Mariensztat 8, 00-302 Warszawa tel. (022) 538 9120, fax (022) 538 9141 e-mail: tomekc@zpps.pl www.polskie-szklo.pl