Podsumowanie wyników ankiety Dialogu Dla śoliborza Co w Forcie Sokolnickiego? Celem sondaŝu, przygotowanego przez śoliborską Komisję Dialogu Społecznego, było sprawdzenie, jakie są podstawowe potrzeby i oczekiwania mieszkańców śoliborza wobec centrum kulturalnego w forcie Sokolnickiego. Ankiety były dostępne w formie elektronicznej (na stronach Urzędu Dzielnicy) lub w formie papierowej wydrukowaną ankietę moŝna było otrzymać (a po wypełnieniu złoŝyć) w Urzędzie Dzielnicy. W internecie ankieta pojawiła się 9 kwietnia, wydrukowane ankiety wyłoŝono w Urzędzie Dzielnicy 19 kwietnia. W ciągu niespełna miesiąca (do 10 maja) w badaniu wzięło udział 420 osób: 383 osoby (91%) wypełniły ankietę w wersji elektronicznej, a 37 osób w wersji papierowej. Demografia 80% badanych (336 respondentów) mieszka na śoliborzu dzięki temu z jednej strony w zasadzie osiągnięty został cel ankiety (sprawdzenie opinii Ŝoliborzan), z drugiej wysoki odsetek respondentów spoza śoliborza świadczy o szerokim zainteresowaniu sprawą fortu i potrzebie placówki kulturalnej o zasięgu ponadlokalnym.
Rozkład płci respondentów jest niemal taki jak w populacji i dzieli grupę badanych na dwie prawie równe części: męŝczyźni 52,5%, kobiety 47,5%. Zdecydowana większość badanych (79,5%) zadeklarowała wykształcenie wyŝsze, prawie wszyscy pozostali (18,1%) wykształcenie średnie. Wygląda na to, Ŝe w ankiecie wzięły udział jedynie osoby zainteresowane tematem posiadające wyŝsze wykształcenie i, co się z tym wiąŝe, zainteresowane dostępem do kultury. Jest to zgodne z oczekiwaniami trudno się spodziewać, aby w ankiecie internetowej masowo wzięły udział osoby niezainteresowane tematem badania. Tym niemniej w wynikach ankiety brakuje opinii osób z niŝszym wykształceniem, ale aby takie opinie poznać naleŝałoby przeprowadzić badanie reprezentatywne, wymagające znacznie większego nakładu sił i środków. Połowa respondentów (49,9%) zadeklarowała wiek 25-34 lata, młodszych (15-24 lata) było 17,4%, w wieku 35-50 lat było 22,4% respondentów, od 51 do 65 lat 7,2%, a starszych niŝ 65 lat 3,1%.
Widać tu podobną dysproporcję jak w przypadku wykształcenia przewaga osób młodszych, aktywnych, które zapewne będą korzystać z utworzonej w forcie placówki kulturalnej. Dodatkowo wpływ miała takŝe internetowa forma dystrybucji ankiety, która preferuje osoby młodsze, obeznane z internetem (znacznie łatwiej wypełnić ankietę w internecie niŝ w wersji papierowej, po którą trzeba się udać do Urzędu). Natomiast dzięki udostępnieniu ankiety równieŝ w formie papierowej osoby starsze i bez dostępu do Internetu nie były wykluczone (choć faktycznie musiały włoŝyć więcej wysiłku w dostarczenie ankiety), dzięki czemu wszystkie grupy wiekowe są mimo wszystko w badaniu reprezentowane. Przy okazji warto wspomnieć, Ŝe wśród osób deklarujących wykształcenie średnie połowa była w wieku 15-24 zatem prawdopodobnie są to osoby uczące się, z perspektywą uzyskania wyŝszego wykształcenia. Widać wyraźnie, Ŝe pod względem wykształcenia badanie nie jest niestety reprezentatywne. Wyniki We wszystkich trzech pytaniach zamkniętych dotyczących przyszłości fortu jedna odpowiedź wybierana była przez ponad 3/4 respondentów, czyli przy kaŝdym z trzech badanych problemów respondenci wskazywali wyraźne jedno konkretne rozwiązanie. Na pytanie, czy mieszkańcy śoliborza powinni mieć wpływ na działalność kulturalną w forcie (np. za pośrednictwem Rady Programowej), 77,4% badanych odpowiedziało tak, mieszkańcy śoliborza powinni mieć wpływ, 12,4% stwierdziło nie, bo to zadanie dla ekspertów, dla 4% kwestia ta jest obojętna, pozostałe 6,2% badanych wybrało inną odpowiedź.
Wśród tych innych odpowiedzi (ankietowani mogli sami wpisać preferowane rozwiązanie) przewaŝały sugestie połączenia pierwszej i drugiej odpowiedzi, czyli branie pod uwagę zarówno zdania mieszkańców jak i ekspertów. Na pytanie w jaki sposób powinien być wyznaczony zarządzający fortem Sokolnickiego, 79,8% badanych stwierdziło Ŝe najlepszy jest otwarty konkurs, 12,6% uwaŝa, Ŝe taka osoba powinna być wyznaczona przez Urząd Dzielnicy śoliborz, a 4% Ŝe przez Urząd Miasta. 3,6% respondentów wpisało inną odpowiedź, ale połowa z nich odnosiła się równieŝ do konkursu.
Trzecie pytanie dotyczyło roli, jaką miałby spełniać fort Sokolnickiego. 76,4% badanych stwierdziło, Ŝe fort powinien być otwartym, dynamicznym centrum kultury na europejskim poziomie, 21,7% wolałoby raczej lokalny dom kultury, 1,9% nie miało zdania w tej kwestii. Jak widać, opinie na temat fortu są dość jednoznaczne zdecydowana większość badanych widzi w forcie ponadlokalne centrum kultury, którym zarządza osoba wybrana w konkursie, a program placówki jest opracowywany z uwzględnieniem potrzeb i opinii mieszkańców śoliborza. Choć badanie przeprowadzone było głównie w internecie, co niesie za sobą pewne ograniczenia i nie pozwala swobodnie wnioskować na temat całej populacji, to biorąc pod uwagę duŝą liczbę ankiet i zróŝnicowanie respondentów (z wyjątkiem wykształcenia) moŝna stwierdzić, Ŝe dobrze oddaje opinie śoliborzan i osób spoza dzielnicy zainteresowanych przyszłością fortu.
Analiza odpowiedzi na pytanie nr 4 : Jaki typ wydarzeń, imprez, zajęć kulturalnych powinien KONIECZNIE znaleźć się w ofercie Fortu Sokolnickiego? Z 420 osób biorących udział w ankiecie komentarzy na ten temat udzieliło 296 osób. W niewielkiej przewadze były reprezentowane uwagi Kobiet (52 %). W tej części ankiety odsetek osób z wyŝszym wykształceniem wyniósł 83%, a ze średnim 15% z czego 6% to osoby poniŝej 25r.Ŝ. Co do przekroju wiekowego to, podobnie jak w całej populacji ankietowanych, wśród odpowiadających na pytanie 4. przewaŝały osoby między 25-50 r.ŝ.(72%). Grupy : poniŝej 25 r.ŝ. i powyŝej 51r.Ŝ. stanowiły niespełna 15% kaŝda. Tylko 34 z 296 ankiet to ankiety nie-elektroniczne, połowa z nich złoŝona została w skrzynce Urzędu Dzielnicy przez osoby powyŝej 50 r.ŝ. WYBRANE przez RESPONDENTÓW rodzaje IMPREZ kulturalnych. 1/ Głosujący wyraŝają największe zapotrzebowanie na KONCERTY MU- ZYCZNE, imprezy muzyczne i folkowe (folklorystyczne), recitale, festiwale, konkursy piosenki, imprezy i pokazy taneczne, warsztaty z tym związane. Takie głosy pojawiają się w przeszło 2/3 odpowiedzi (ok.69%). Zainteresowanie dotyczy róŝnych rodzajów muzyki: klasycznej, etnicznej, rozrywkowej, jazzu, powaŝnej, popularnej, alternatywnej, rock a, muzyki młodych artystów, czy dla młodych słuchaczy, piosenki autorskiej, poetyckiej, warsztatów, prób muzycznych, spotkań muzycznych dla małych dzieci, dyskotek. Nie ulega wątpliwości, Ŝe muzyka to pierwsze skojarzenie ankietowanych na temat wydarzeń w Forcie. 2/ Następne w rankingu jest hasło WYSTAWY; w połączeniu z wernisa- Ŝami i propozycjami muzealnymi mówi o nich prawie połowa respondentów (48,5%).
Chcemy oglądać wystawy czasowe, okolicznościowe, dotyczące sztuki znanych twórców i młodych artystów, malarskie, fotograficzne, grafiki, plakatu, rzeźby, ciekawe współczesne i bardziej historyczne materiały, dotyczące historii Fortu, śoliborza, Warszawy i Warszawiaków, jesteśmy zainteresowani happeningami i instalacjami artystycznymi. 5 osób proponowało teŝ rodzaj muzeum dwie istniejącego juŝ na śoliborzu Muzeum Sztuki Dziecka, dwie Muzeum Historii śoliborza, jedna lekcje muzealne dla najmłodszych, a jedna salę muzeów światowych, gdzie moŝna by się wybrać na wirtualny spacer po najsłynniejszych i najciekawszych muzeach. 3/ Wielu śoliborzan widzi w Forcie miejsce dla TEATRU. AŜ 36% ankietowanych upomina się o miejsce dla sceny teatralnej, spektakli i przedstawień - w tym takŝe kabaretu i warsztatów teatralnych. Proponowane są takŝe: teatr impresaryjny, przeglądy teatrów młodzieŝowych, niekomercyjnych, scena dziecięca, wieczory poetyckie i slamy poetyckie, wydarzenia typu performance, scena dla pantomimy, noce teatralne. Niektórzy widzą tu połączenie, kina i teatru - coś w stylu multimedialnego nośnika kultury, czy teŝ warsztaty teatralno-muzyczno-plastycznoliterackie lub rekonstrukcje historyczne. Bardzo ciekawa była teŝ propozycja stworzenia MEDIATEKI biblioteki ze zbiorem płyt i nagrań muzycznych, ksiąŝek czytanych, filmów. 4/ Bardzo duŝa grupa osób (32%) proponuje, Ŝeby odbywały się w Forcie SPOTKANIA mieszkańców z ciekawymi ludźmi, artystami, konferencje, spotkania tematyczne, wykłady, dyskusje, konsultacje społeczne, imprezy integracyjne dla społeczności Ŝoliborskiej, promocje ksiąŝek, pokazy naukowe, festyn specyficznie Ŝoliborski, czy Dni śoliborza. Potrzebna jest przestrzeń dla działań organizacji Ŝoliborskich, siedziba dla tych organizacji lub np. Klub śoliborzan otwarty dla działań organizacji pozarządowych i grup nieformalnych oraz do tworzenia archiwum Ŝoliborskiego. 5/ Wiele osób mających nadzieję na zagospodarowanie Fortu zgodnie z ich oczekiwaniami uwaŝa, Ŝe niezbędna w tym obiekcie będzie mała gastro-
nomia KAWIARNIA, klub, restauracja, herbaciarnia, bar, pub. Niektórzy proponują, Ŝeby była połączona z księgarnią, Ŝeby mogły się tam odbywać dyskusje na temat kultury, wieczorki literackie; dla innych waŝne jest, Ŝeby było to miejsce przyjazne dla osób z dziećmi, dostępne cenowo, czy teŝ z łagodniejszymi odmianami alkoholi. Potrzebę takiego miejsca zgłasza około 29% respondentów. Trzy osoby były bardzo przeciwne funkcjonowaniu w Forcie restauracji czy kawiarni. 6/ Sprawy DZIECI absorbują co najmniej 27% osób, które wzięły udział w ankiecie. Postulują one, by w Forcie odbywały się zajęcia dla róŝnych grup wiekowych w tym dzieci, młodzieŝy i dorosłych lub całych rodzin, by łączyły pokolenia, miały wartość edukacyjną. Mają to być festiwale, atrakcje dla dzieci, spotkania, róŝnorodne niestandardowe zajęcia i pracownie sztuk wizualnych, warsztaty. 7/ W dalszej kolejności w rankingu mamy FILM, kino, DKF (Dyskusyjny Klub Filmowy), seanse filmowe i projekcje SLAJDÓW - jest tym zainteresowanych około 24% ankietowanych. W tej kategorii oczekujemy pokazów filmów starszych, które zyskały sobie dobrą opinię, ale teŝ nowych OFF-owych, awangardowych, etiud filmowych, debiutów studenckich, filmów dokumentalnych, podróŝniczych - z pokazami slajdów włącznie, kina studyjnego, artystycznego - np. typu DKF u. Pojawiają się propozycje kina wiosennego, czy letniego. 8/ Jest rzeczą znamienną, Ŝe WARSZTATY, jako formę aktywności w Forcie, wymienia 19% respondentów. Padają teŝ uwagi o potrzebie aktywnego uczestniczenia mieszkańców w działaniach w Forcie tak, aby byli aktywnymi współtwórcami, a nie tylko biernymi odbiorcami działań w Forcie. Fort dla wszystkich respondentów jest miejscem tak magnetyzującym, Ŝe wszystkie grupy zainteresowanych chciałyby znaleźć dla siebie w nim ofertę - nikt nie wyobraŝa sobie sytuacji, Ŝeby być w jakiś sposób wykluczonym z moŝliwości partycypacji w działaniach w Forcie.