Mariusz Jab oƒski, Patryk P. Sm da Egzamin na doradc podatkowego KAZUSY Zgodne z uchwa à Paƒstwowej Komisji Egzaminacyjnej do Spraw Doradztwa Podatkowego z 13.5.2014 r. 5. wydanie
Egzamin na doradc podatkowego KAZUSY
Mariusz Jab oƒski, Patryk Piotr Sm da Egzamin na doradc podatkowego KAZUSY Zgodne z uchwa à Paƒstwowej Komisji Egzaminacyjnej do Spraw Doradztwa Podatkowego z 13.5.2014 r. 5. wydanie Wydawnictwo C.H.Beck Warszawa 2014
Egzamin na doradcę podatkowego Kazusy Stan prawny: lipiec 2014 Opracowanie graficzne: Zbigniew Korzański Publikację polecają eksperci z Monitora Podatkowego Wydawnictwo C.H.Beck 2014 Wydawnictwo C.H.Beck, Sp. z o.o. ul. Bonifraterska 17, 00-203 Warszawa Skład i łamanie: C.H.Beck Druk i oprawa: Elpil, Siedlce ISBN: 978-83-255-6573-2 ISBN: 978-83-255-6574-9
Spis treści Wstęp... IX Wykaz skrótów... XIII Część I. TABELE... 1 1. Postępowanie przed organami podatkowymi... 3 2. Postępowanie przed sądami administracyjnymi... 7 Część II. KAZUSY PRAWNE... 15 1. Skarga na interpretację... 17 2. Skarga na interpretację... 25 3. Skarga na interpretację... 36 4. Odwołanie... 44 5. Skarga na interpretację... 51 6. Odwołanie... 62 7. Skarga na interpretację... 69 8. Skarga na decyzję... 78 9. Wniosek o wznowienie postępowania podatkowego... 89 10. Skarga na interpretację... 96 11. Skarga na interpretację... 104 12. Skarga na interpretację... 114 13. Skarga na indywidualną interpretację... 121 14. Zażalenie do NSA... 129 15. Zażalenie do NSA... 135 16. Skarga o wznowienie postępowania przed NSA... 141 17. Skarga o wznowienie postępowania przed WSA... 148 18. Skarga kasacyjna... 155 19. Skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej... 162 20. Zażalenie na postanowienie w przedmiocie zawieszenia postępowania sądowego... 170 V
Spis treści 21. Zażalenie na postanowienie w przedmiocie odmowy przyznania prawa pomocy... 177 22. Zażalenie na odmowę wstrzymania wykonania zaskarżonej decyzji... 185 23. Skarga kasacyjna na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego... 192 24. Skarga do wojewódzkiego sądu administracyjnego... 201 25. Skarga kasacyjna... 209 26. Zażalenie na zarządzenie przewodniczącego wydziału w przedmiocie określenia wysokości wpisu... 217 27. Wniosek o wstrzymanie wykonania decyzji... 226 28. Skarga o wznowienie postępowania... 231 29. Skarga kasacyjna... 238 30. Skarga na interpretację... 248 31. Skarga na interpretację... 257 32. Odwołanie... 266 33. Skarga kasacyjna... 272 34. Zażalenie do NSA... 281 35. Zażalenie na zarządzenie Przewodniczącego Wydziału... 288 36. Skarga do sądu na postanowienie o uchybieniu terminu do wniesienia odwołania... 296 37. Skarga na interpretację... 304 38. Skarga do sądu administracyjnego... 312 39. Skarga do sądu administracyjnego... 320 40. Skarga na interpretację... 328 41. Zażalenie na postanowienie o odrzuceniu skargi kasacyjnej... 335 42. Skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia NSA... 342 43. Skarga do sądu na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej... 351 44. Skarga kasacyjna... 359 45. Wniosek o wznowienie postępowania podatkowego... 369 Część III. ORZECZNICTWO... 379 Orzeczenie do kazusu 1.... 381 Orzeczenie do kazusu 2.... 395 Orzeczenie do kazusu 3.... 407 Orzeczenie do kazusu 4.... 412 Orzeczenie do kazusu 5.... 431 Orzeczenie do kazusu 6.... 452 Orzeczenie do kazusu 7.... 459 Orzeczenie do kazusu 8.... 480 Orzeczenie do kazusu 9.... 485 Orzeczenie do kazusu 10.... 486 VI
Spis treści Orzeczenie do kazusu 11.... 501 Orzeczenie do kazusu 12.... 522 Orzeczenie do kazusu 13.... 529 Orzeczenie do kazusu 14.... 540 Orzeczenie do kazusu 15.... 541 Orzeczenie do kazusu 16.... 548 Orzeczenie do kazusu 17.... 562 Orzeczenie do kazusu 18.... 567 Orzeczenia do kazusu 19.... 569 Orzeczenie do kazusu 20.... 601 Orzeczenie do kazusu 21.... 602 Orzeczenie do kazusu 22.... 606 Orzeczenie do kazusu 23.... 608 Orzeczenie do kazusu 24.... 613 Orzeczenie do kazusu 25.... 626 Orzeczenie do kazusu 26.... 632 Orzeczenie do kazusu 27.... 639 Orzeczenie do kazusu 28.... 642 Orzeczenie do kazusu 29.... 656 Orzeczenie do kazusu 30.... 665 Orzeczenie do kazusu 31.... 669 Orzeczenie do kazusu 32.... 676 Orzeczenia do kazusu 33.... 681 Orzeczenie do kazusu 34.... 697 Orzeczenie do kazusu 35.... 698 Orzeczenie do kazusu 36.... 700 Orzeczenie do kazusu 37.... 704 Orzeczenie do kazusu 38.... 711 Orzeczenie do kazusu 39.... 720 Orzeczenie do kazusu 40.... 730 Orzeczenie do kazusu 41.... 734 Orzeczenie do kazusu 42.... 755 Orzeczenie do kazusu 43.... 766 Orzeczenie do kazusu 44.... 786 Orzeczenia do kazusu 45.... 804 VII
Wstęp Opracowanie, które oddajemy w Państwa ręce, zawiera przykładowe rozwiązania zadań pisemnych (zwanych popularnie kazusami) do egzaminu na doradcę podatkowego, zgodnych z uchwałą Nr 14/V/2014 Państwowej Komisji Egzaminacyjnej do Spraw Doradztwa Podatkowego z 13.5.2014 r. w sprawie wykazu pytań i zadań egzaminacyjnych do egzaminu na doradcę podatkowego. Egzamin ten jest sprawdzianem teoretycznego i praktycznego przygotowania kandydatów na doradców podatkowych i składa się z dwóch części: pisemnej oraz ustnej. Egzamin pisemny polega na: 1. rozwiązaniu testu składającego się ze 100 pytań, a następnie 2. rozwiązaniu zadania polegającego na sporządzeniu projektu wystąpienia w imieniu klienta do organu podatkowego lub sądu, co jest przedmiotem niniejszego opracowania. Zgodnie z 26 ust. 2 rozporządzenia Ministra Finansów z 2.11.2010 r. w sprawie Państwowej Komisji Egzaminacyjnej do Spraw Doradztwa Podatkowego i przeprowadzania egzaminu na doradcę podatkowego (Dz.U. Nr 212, poz. 1390) wystąpienie w imieniu klienta oceniane jest w skali od 0 do 20 punktów. Warunkiem zdania tej części egzaminu, która trwa 180 minut, jest uzyskanie co najmniej 10 punktów. Zgodnie z 1 ust. 3 uchwały Nr 11/V/2011 Państwowej Komisji Egzaminacyjnej do Spraw Doradztwa Podatkowego z 5.4.2011 r. w sprawie wytycznych Państwowej Komisji Egzaminacyjnej do Spraw Doradztwa Podatkowego dotyczących przeprowadzania części pisemnej egzaminu na doradcę podatkowego godzinę jej rozpoczęcia i zakończenia podaje przewodniczący składu egzaminacyjnego po rozdaniu zadań. Podczas sporządzania projektu wystąpienia w imieniu klienta osoba zdająca egzamin: 1. może korzystać wyłącznie z przepisów prawa ogłoszonych w dziennikach urzędowych lub zawartych w zbiorach przepisów bez komentarzy; 2. rozwiązuje zadanie wyłącznie na opatrzonych pieczątkami Państwowej Komisji Egzaminacyjnej do Spraw Doradztwa Podatkowego kartach papieru; 3. oznacza właściwą kartę adnotacją czystopis i brudnopis w przypadku posłużenia się brudnopisem; 4. kart czystopisu i brudnopisu nie może podpisywać ani umieszczać na nich jakichkolwiek znaków lub napisów niezwiązanych z treścią zadania; 5. nie może podpisywać odpowiedzi własnym nazwiskiem; 6. jeżeli rozwiązanie zadania wymaga podpisu podaje imię i nazwisko Jan Kowalski ; 7. podczas egzaminu może opuścić salę egzaminacyjną po uzyskaniu zgody członka składu egzaminacyjnego; IX
Wstęp 8. przed opuszczeniem sali przekazuje pracę egzaminacyjną członkowi składu egzaminacyjnego. Zgodnie z 23 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z 2.11.2010 r. w sprawie Państwowej Komisji Egzaminacyjnej do Spraw Doradztwa Podatkowego i przeprowadzania egzaminu na doradcę podatkowego (Dz.U. Nr 212, poz. 1390) kandydat, który w trakcie egzaminu korzystał z cudzej pomocy, posługiwał się niedozwolonymi materiałami pomocniczymi, porozumiewał się z uczestnikami egzaminu lub w inny sposób zakłócał jego przebieg, może zostać wykluczony z egzaminu. Wykluczenie z egzaminu jest równoznaczne z uzyskaniem negatywnego wyniku z części pisemnej egzaminu. Autorzy niniejszego opracowania oprócz przywiązania dużej wagi do prawidłowego pod względem merytorycznym rozwiązania poszczególnych kazusów, nie pominęli również istotnej z prawnego punktu widzenia kwestii formy wystąpień w imieniu klienta. Jeśli chodzi o stronę merytoryczną kazusów, to Autorzy oparli większość ich rozwiązań na orzeczeniach sądów administracyjnych, wskazując w swojej pracy jeden z możliwych sposobów sporządzenia poszczególnych kazusów, nie uzurpując sobie jednakże prawa do twierdzenia, że są to sposoby jedyne. Z uwagi na sam charakter pracy, polegającej na poszukiwaniu możliwie najlepszych rozwiązań prawnych wobec przedstawionych przez Komisję Egzaminacyjną poleceń, jak również bogactwo stanów faktycznych możliwe są naturalnie odmienne konkluzje niż zaproponowane przez Autorów w niniejszej publikacji. Zatem, w celu umożliwienia Czytelnikom zapoznania się z uzasadnieniami powołanych w rozwiązaniach kazusów orzeczeń sądów administracyjnych w trzeciej części książki zacytowano pełną ich treść. Ponadto, pomimo faktu, że postępowanie podatkowe częstokroć (choć nie zawsze) przyjmuje zasadę ograniczonego formalizmu, Autorzy przygotowując poszczególne rodzaje wystąpień w imieniu klienta (zażalenia, odwołania, skargi, skargi kasacyjne oraz wnioski inicjujące tryby nadzwyczajne), uwzględnili ich prawidłową, przewidzianą prawem formę. Należy bowiem mieć na uwadze, że w wielu przypadkach uchybienia w zakresie formy pisma procesowego mogą powodować daleko idące, negatywne skutki procesowe dla strony. Poza tym, to w interesie strony leży, aby wcześnie, możliwie na etapie wszczęcia postępowania, prawidłowo sprecyzować swoje żądania. Przy rozwiązywaniu kazusów należy też zwrócić szczególną uwagę na zasady wnoszenia podań i skarg oraz zasady liczenia terminów procesowych. Dlatego też dla ułatwienia i zwrócenia uwagi na istotne elementy podań, skarg itp. w dalszej części książki zamieszczone zostały tabele dotyczące postępowania przed organami podatkowymi oraz przed sądami administracyjnymi. Ufamy, że będą one stanowiły dogodne narzędzie podczas przygotowań do egzaminu pisemnego na doradcę podatkowego, jak również w codziennej praktyce doradców podatkowych. Ponadto, reprezentatywne dla poszczególnych rodzajów pism procesowych kazusy zostały opatrzone uwagami w formie przypisów. X
Wstęp Odnosząc się do formy poszczególnych rodzajów pism procesowych, w niniejszym opracowaniu przyjęto podstawowe wymogi normalizacyjne wynikające z normy PN-76/P-55315-Blankiety korespondencyjne firmowe. Zgodnie z tą normą wszystkie pisma powinny posiadać: 1. Nagłówek Umieszczony w lewym górnym rogu lub pośrodku arkusza. Informacje w nagłówku dotyczą nadawcy. Nagłówek wpisać należy wiersz pod wierszem bez dodatkowych odstępów. 2. Miejscowość, data Pisane z prawej strony, w tym samym wierszu, w którym rozpoczyna się pisanie nagłówka. Informacja tradycyjnie umieszczona w tym miejscu to miejscowość. Po miejscowości stawia się przecinek, a po przecinku cyframi arabskimi, w układzie dwucyfrowym: dzień, miesiąc i rok. 3. Pole adresata Między nazwą instytucji a adresem wprowadza się dodatkowy odstęp. 4. Znaki powoławcze Należą do nich: znak adresata (Wasz znak), data pisma, na które pisana jest odpowiedź, znak własny (nasz znak), data sporządzanego pisma. Znak pisma jest to skrót literowy numer kolejnego pisma w roku łamany przez rok. 5. Załączniki Umieszcza się pod podpisem z lewej strony. Na zakończenie Autorzy podkreślają, że niniejsza publikacja nie powinna być traktowana tylko i wyłącznie jako opracowanie służące kandydatom na doradców podatkowych. W związku z tym, że w postępowaniu podatkowym każda osoba fizyczna mająca pełną zdolność do czynności prawnych może reprezentować stronę, książka ta może okazać się pomocna szerokiemu gronu odbiorców podczas stosowania przepisów prawa podatkowego. Mamy nadzieję, że kolejne wydanie naszej publikacji spotka się ponownie z Państwa przychylnym przyjęciem, służąc jako materiał pomocniczy podczas przygotowań do egzaminu na doradcę podatkowego. Życzmy powodzenia! Autorzy XI
Wykaz skrótów Źródła prawa AkcyzU... ustawa z 6.12.2008 r. o podatku akcyzowym (tekst jedn. Dz.U. z 2014 r. poz. 752) DochSamTerytU... ustawa z 13.11.2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (tekst jedn. Dz.U. z 2010 r. Nr 80, poz. 526 ze zm.) DorPodU... ustawa z 5.7.1996 r. o doradztwie podatkowym (tekst jedn. Dz.U. z 2011 r. Nr 41 poz. 213 ze zm.) dyrektywa 2006/112/WE... dyrektywa Rady 2006/112/WE z 28.11.2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz. UE L 347 z 11.12.2006 r., s. 1 ze zm.) EgzAdmU... ustawa z 17.6.1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (tekst jedn. Dz.U. z 2012 r. poz. 1015 ze zm.) EwidPodU... ustawa z 13.10.1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników (tekst jedn. Dz.U. z 2012 r. poz. 1314 ze zm.) Konstytucja RP... Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 2.4.1997 r. (Dz.U. Nr 78, poz. 483 ze zm.) KC... ustawa z 23.4.1964 r. Kodeks cywilny (tekst jedn. Dz.U. z 2014 r. poz. 121) KPC... ustawa z 17.11.1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (tekst jedn. Dz.U. z 2014 r. poz. 101 ze zm.) KSH... ustawa z 15.9.2000 r. Kodeks spółek handlowych (tekst jedn. Dz.U. z 2013 r. poz. 1030 ze zm.) OpłSkarbU... ustawa z 16.11.2006 r. o opłacie skarbowej (tekst jedn. Dz.U. z 2012 r. poz. 1282 ze zm.) OrdPU97... ustawa z 29.8.1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. Nr 137, poz. 929 ze zm.) OrdPU05... ustawa z 29.8.1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz.U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) OrdPU... ustawa z 29.8.1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz.U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.) PDOFizU... ustawa z 26.7.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.) XIII
Wykaz skrótów PDOPrU... ustawa z 15.2.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz.U. z 2014 r. poz. 851) PodLokU... ustawa z 12.1.1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (tekst jedn. Dz.U. z 2010 r. Nr 95 poz. 613 ze zm.) PodSpDarU... ustawa z 28.7.1983 r. o podatku od spadków i darowizn (tekst jedn. Dz.U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768 ze zm.) PostAdmU... ustawa z 30.8.2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn. Dz.U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.) PrBud... ustawa z 7.7.1994 r. Prawo budowlane (tekst jedn. Dz.U. z 2013 r. poz. 1409 ze zm.) SpMieszkU... ustawa z 15.12.2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (tekst jedn. Dz.U. z 2013 r. poz. 1222) Szósta dyrektywa... Szósta dyrektywa Rady z 17.5.1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw Państw Członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku (Dz.Urz. EWG L 145 z 13.6.1977 r., s. 1 ze zm.) TKU... ustawa z 1.8.1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz.U. Nr 102, poz. 643 ze zm.) uchwała Nr 11/V/2011... uchwała Nr 11/V/2011 Państwowej Komisji Egzaminacyjnej do Spraw Doradztwa Podatkowego z 5.4.2011 r. w sprawie wytycznych Państwowej Komisji Egzaminacyjnej do Spraw Doradztwa Podatkowego dotyczących przeprowadzania części pisemnej egzaminu na doradcę podatkowego WpisPostSAR... rozporządzenie Rady Ministrów z 16.12.2003 r. w sprawie wysokości oraz szczegółowych zasad pobierania wpisu w postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 221, poz. 2193 ze zm.) VATU... ustawa z 11.3.2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz.U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 ze zm.) Inne skróty art.... artykuł CBOSA... Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych Dz.U.... Dziennik Ustaw Dz.Urz.... Dziennik Urzędowy ETS... Europejski Trybunał Sprawiedliwości JP... Jurysdykcja Podatkowa lit.... litera MoP... Monitor Prawniczy MoPod... Monitor Podatkowy XIV
Wykaz skrótów NSA... Naczelny Sąd Administracyjny NSA (7)... Naczelny Sąd Administracyjny w składzie 7 sędziów Nr... numer OSG... Orzecznictwo w Sprawach Gospodarczych ONSAiWSA... Orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego i Wojewódzkich Sądów Administracyjnych OTK-A... Orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego. Zbiór A orz.... orzeczenie oz.... ośrodek zamiejscowy PiP... Prawo i Podatki POP... Przegląd Orzecznictwa Podatkowego post.... postanowienie poz.... pozycja Przeg. Pod.... Przegląd Podatkowy pkt... punkt RPEiS... Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny s... strona SN... Sąd Najwyższy TSUE... Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej TK... Trybunał Konstytucyjny uchw.... uchwała ust.... ustęp WSA... Wojewódzki Sąd Administracyjny wyr.... wyrok ze zm.... ze zmianami zd.... zdanie ZNSA... Zeszyty Naukowe Sądu Administracyjnego XV
Część I. Tabele 1
1. Postępowanie przed organami podatkowymi Zestawienie opracowane na podstawie: ustawy z 29.8.1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz.U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.), ustawy z 13.10.1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników (tekst jedn. Dz.U. z 2012 r. poz. 1314 ze zm.), ustawy z 5.7.1996 r. o doradztwie podatkowym (tekst jedn. Dz.U. z 2011 r. Nr 41, poz. 213), ustawy z 16.11.2006 r. o opłacie skarbowej (tekst jedn. Dz.U. z 2012 r. poz. 1282 ze zm.). SPOSÓB WNOSZENIA. TREŚĆ Wszystkie podania Odwołanie Zażalenie Art. 168 1 3 OrdPU: 1. Podania (żądania, wyjaśnienia, odwołania, zażalenia, ponaglenia, wnioski) mogą być wnoszone pisemnie lub ustnie do protokołu, a także za pomocą środków komunikacji elektronicznej przez elektroniczną skrzynkę podawczą organu podatkowego, utworzoną na podstawie ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne, lub portal podatkowy. 2. Podanie powinno zawierać co najmniej treść żądania, wskazanie osoby, od której pochodzi, oraz jej adresu (miejsca zamieszkania lub pobytu, siedziby albo miejsca prowadzenia działalności), a także czynić zadość innym wymogom ustalonym w przepisach szczególnych. 3. Podanie wniesione pisemnie albo ustnie do protokółu powinno być podpisane przez wnoszącego, a protokół ponadto przez pracownika, który go sporządził. Jeżeli podanie wnosi osoba, która nie może lub nie umie złożyć podpisu, podanie lub protokół podpisuje za nią inna osoba przez nią upoważniona, czyniąc o tym wzmiankę obok podpisu. Art. 220 OrdPU: 1. Od decyzji organu podatkowego wydanej w pierwszej instancji służy stronie odwołanie tylko do jednej instancji. 2. Właściwy do rozpatrzenia odwołania jest organ podatkowy wyższego stopnia. Art. 222 OrdPU: Odwołanie od decyzji organu podatkowego powinno zawierać zarzuty przeciw decyzji, określać istotę i zakres żądania będącego przedmiotem odwołania oraz wskazywać dowody uzasadniające to żądanie. Art. 236 1 OrdPU: Na wydane w toku postępowania postanowienie służy zażalenie, gdy ustawa tak stanowi. Art. 239 OrdPU: W sprawach nieuregulowanych w niniejszym rozdziale do zażaleń mają odpowiednie zastosowanie przepisy dotyczące odwołań. 3