Analiza statystyczna

ORZECZNICTWO OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH DLA CELÓW POZARENTOWYCH W WOJEWÓDZTWIE ŁÓDZKIM Analiza statystyczna - WOJEWÓDZKI ZESPÓŁ DO SPRAW ORZEKANIA O NIEPEŁNOSPRAWNOŚCI 93-173 Łódź, ul. Lecznicza 6 tel. 42 664 2 48, fax. 42 664 2 49 e mail: wzon@lodz.uw.gov.pl www.pomoc.lodzkie.eu Łódź 212 r. Wydanie II.

Spis treści Wstęp 3 ANALIZA WOJEWÓDZKA I. Wnioski o wydanie orzeczenia składane w powiatowych/miejskich zespołach do spraw orzekania : 4-17 II. III. IV. Liczba wydanych orzeczeń ogółem przez powiatowe/miejskie zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności 18-22 Liczba wydanych orzeczeń wg przyczyn niepełnosprawności. Osoby przed 16-tym rokiem życia 23-31 Liczba wydanych orzeczeń wg przyczyn niepełnosprawności a wiek osób orzekanych. Osoby przed 16-tym rokiem życia 32-4 V. Liczba wydanych orzeczeń wg przyczyn niepełnosprawności a płeć osób orzekanych. Osoby przed 16-tym rokiem życia 41-49 VI. VII. VIII. IX. Liczba wydanych orzeczeń wg przyczyn niepełnosprawności a stopień niepełnosprawności osób orzekanych. Osoby powyżej 16-go roku życia 5-59 Liczba wydanych orzeczeń wg przyczyn niepełnosprawności a wiek osób orzekanych. Osoby powyżej 16-go roku życia 6-69 Liczba wydanych orzeczeń wg przyczyn niepełnosprawności a płeć osób orzekanych. Osoby powyżej 16-go roku życia 7-77 Liczba wydanych orzeczeń wg przyczyn niepełnosprawności a wykształcenie osób orzekanych Osoby powyżej 16-go roku życia 78-86 X. Liczba wydanych orzeczeń wg przyczyn niepełnosprawności a zatrudnienie osób orzekanych. Osoby powyżej 16-go roku życia 87-95 XI. Liczba wydanych legitymacji dokumentujących niepełnosprawność lub stopień niepełnosprawności 96-1 ANALIZA POWIATOWA XII Liczba złożonych wniosków w podziale na powiaty 11-113 XIII Liczba wydanych orzeczeń w podziale na powiaty 114-127

Wstęp W polskim systemie prawnym niepełnosprawność oznacza trwałą lub okresową niezdolność do wypełniania ról społecznych z powodu stałego lub długotrwałego naruszenia sprawności organizmu, w szczególności powodującą niezdolność do pracy. Osobami niepełnosprawnymi są osoby, których niepełnosprawność została potwierdzona orzeczeniem o zakwalifikowaniu przez organy orzekające d lub jednego z trzech stopni niepełnosprawności lub o niezdolności do pracy na podstawie odrębnych przepisów. Oddawana do Państwa rąk publikacja zawiera syntezę orzeczeń wydawanych wyłącznie przez zespoły do spraw orzekania. W niniejszym opracowaniu dokonano analizy statystycznej orzecznictwa osób niepełnosprawnych dla celów pozarentowych na terenie województwa łódzkiego za lata. Wydanie II 212 r. rozszerzono o analizę orzecznictwa dla poszczególnych powiatów. Polecam lekturę tej publikacji osobom zatrudnionym w instytucjach, stowarzyszeniach i fundacjach działających na rzecz osób niepełnosprawnych z terenu województwa łódzkiego, jako doskonały materiał poglądowy wskazujący na trendy, tendencje zachodzące w poszczególnych grupach wiekowych osób posiadających status osoby niepełnosprawnej. Interesujące wnioski dotyczą także osób niepełnosprawnych w podziale na stopnie niepełnosprawności, wykształcenie, płeć, przyczynę niepełnosprawności i zatrudnienie. Wojewódzki Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności nadzoruje w imieniu Wojewody Łódzkiego 22 powiatowe zespoły do spraw orzekania : 1. Powiatowy Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Bełchatowie 2. Powiatowy Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Brzezinach 3. Powiatowy Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Kutnie 4. Powiatowy Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Łasku 5. Powiatowy Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Łęczycy 6. Powiatowy Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Łowiczu 7. Powiatowy Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Powiecie Łódzkim Wschodnim 8. Miejski Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Łodzi 9. Powiatowy Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Opocznie 1. Powiatowy Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Pabianicach 11. Powiatowy Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności Pajęcznie 12. Powiatowy Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Piotrkowie Trybunalskim 13. Miejski Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Piotrkowie Trybunalskim 14. Powiatowy Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Poddębicach 15. Powiatowy Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Radomsku 16. Powiatowy Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Rawie Mazowieckiej 17. Powiatowy Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Sieradzu 18. Miejski Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Skierniewicach 19. Powiatowy Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Skierniewicach 2. Powiatowy Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Tomaszowie Mazowieckim 21. Powiatowy Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Wieluniu 22. Powiatowy Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Zduńskiej Woli. Niniejsza publikacja (wyd. II) została opracowana na podstawie danych statystycznych zgromadzonych w zasobach komputerowych Wojewódzkiego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w województwie łódzkim. Redakcja i opracowanie Jan Pawlikowski-przewodniczący Wojewódzkiego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w województwie łódzkim Współpraca: Monika Jodko i Agnieszka Jerzykowska Korekta edytorska: Ewa Cyganik-Bala i Joanna Żebrowska 3

Rozdział I Wnioski o wydanie orzeczenia składane w powiatowych/miejskich zespołach do spraw orzekania. Powiatowe zespoły wydają orzeczenia o: 1) niepełnosprawności osób, które nie ukończyły 16 roku życia; 2) stopniu niepełnosprawności osób, które ukończyły 16 rok życia; 3) wskazaniach do ulg i uprawnień osób posiadających orzeczenia o inwalidztwie lub niezdolności do pracy, o których mowa w art. 5 i 62 ustawy, zwane dalej "orzeczeniami o wskazaniach do ulg i uprawnień". Na przestrzeni lat - w odniesieniu do osób przed 16 rokiem życia, obserwujemy ogólny spadek liczby składanych wniosków z uwzględnieniem celu. Analizując cele, dla których składane są wnioski o wydanie orzeczenia, odnotowujemy spadek liczby wniosków w celu uzyskania zasiłku pielęgnacyjnego i świadczenia pielęgnacyjnego. W przypadku pozostałych celów spadek jest proporcjonalny do liczby wniosków. Wyjątek stanowi cel do korzystania z innych ulg i uprawnień na podstawie odrębnych przepisów, gdzie występuje tendencja wzrostowa. W latach - odnotowano niewielkie wahania w odniesieniu do liczby wniosków składanych przez wnioskodawców powyżej 16 roku życia, a w r. blisko 2,5% spadek składanych wniosków. Analizując cele, dla których składane są wnioski o wydanie orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, obserwujemy wzrost liczby wniosków w celach szkoleniowych oraz wzrost w celu korzystania z uprawnień na podstawie art. 8 ustawy Prawo o ruchu drogowym (karta parkingowa), a wręcz skokowy wzrost w celu uzyskania przez opiekuna świadczenia pielęgnacyjnego (wyraźna tendencja wzrostowa od r.). 28% wzrost odnotowano w liczbie składanych wniosków w celu uczestnictwo w warsztatach terapii zajęciowej. W pozostałych celach odnotowano spadek liczby wniosków o wydania orzeczenia. Najmniej popularnym wnioskiem składanym przez osoby zainteresowane powyżej 16 roku życia są wnioski o ustalenie wskazań do ulg i uprawnień. Na podstawie tych wniosków powiatowe zespoły do spraw orzekania dokonują zgodnie z cytowanymi wyżej art. 5 i 62 ustawy przełożenia orzeczeń innych organów na stopnie niepełnosprawności i następnie ustalają wskazania do ulg i uprawnień. Analizując cele, dla których składane są wnioski o ustalenie wskazań do ulg i uprawnień, należy potwierdzić te same tendencje, o których mowa przy wnioskach o wydanie orzeczenia. 4

LP Cel Rok 1 2 3 4 5 6 1 Uzyskanie zasiłku pielęgnacyjnego 6955 6665 6151 6119 2 Uzyskanie świadczenia pielęgnacyjnego 457 42 48 329 3 Zamieszkanie w oddzielnym pokoju 6 6 9 7 4 Uzyskanie urlopu wychowawczego w dodatkowym wymiarze 5 Korzystanie z innych ulg i uprawnień na podstawie odrębnych przepisów 9 1 8 8 76 12 121 148 6 Inny RAZEM 753 723 6697 6611 Tabela 1 5

Uzyskanie zasiłku pielęgnacyjnego 7 6955 68 6665 66 6 6 6151 6 6119 58 56 Wykres rozdz. I/1 Uzyskanie świadczenia pielęgnacyjnego 45 457 42 48 35 3 329 25 15 1 5 Wykres rozdz. I/2 6

Zamieszkanie w oddzielnym pokoju 9 9 8 7 6 6 6 7 5 4 3 2 1 Wykres rozdz. I/3 Uzyskanie urlopu wychowawczego w dodatkowym wymiarze 1 9 9 1 8 7 8 8 6 5 4 3 2 1 Wykres rozdz. I/4 7

Korzystanie z innych ulg i uprawnień na podstawie odrębnych przepisów 16 14 148 12 121 1 12 8 76 6 4 2 Wykres rozdz. I/5 RAZEM 76 753 7 7 723 7 68 66 6 6697 6611 6 6 Wykres rozdz. I/6 8

LP Cel Rok 1 2 3 4 5 6 1 Odpowiednie zatrudnienie 13929 15962 17856 17691 2 Szkolenie 98 14 96 154 3 Uczestnictwo w war. terapii zajęciowej 559 68 476 69 4 Konieczność zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze 5 Korzystanie z systemu środowiskowego wsparcia w samodzielnej egzystencji 6 Korzystanie z uprawnień na podstawie art. 8 ustawy Prawo o ruchu drogowym 7 Korzystanie ze świadczeń pomocy społecznej 823 8517 6959 7641 3311 2664 1468 134 1379 1841 2375 2796 7328 6619 6313 5699 8 Uzyskanie zasiłku pielęgnacyjnego 8383 8515 8381 7227 9 Uzyskanie przez opiekuna świadczenia pielęgnacyjnego 122 129 62 1345 1 Zamieszkanie w oddzielnym pokoju 18 131 95 77 11 Uzyskanie przez opiekuna urlopu wychowawczego w dodatkowym wymiarze 12 Korzystanie z innych ulg i uprawnień na podstawie odrębnych przepisów 6 4 3 13 5132 3862 3789 292 13 Inny RAZEM 4863 48956 48413 47494 Tabela 2 9

Odpowiednie zatrudnienie 18 16 15962 17856 17691 1 13929 1 1 8 6 Wykres rozdz. I/7 Szkolenie 16 154 14 12 1 8 98 14 96 6 4 2 Wykres rozdz. I/8 1

Uczestnictwo w war. terapii zajęciowej 7 6 559 68 69 476 3 1 Wykres rozdz. I/9 Konieczność zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze 9 823 8517 8 7 6959 7641 6 3 1 Wykres rozdz. I/1 11

Korzystanie z systemu środowiskowego wsparcia w samodzielnej egzystencji 3 3 2 3311 1 2664 1 1468 134 Wykres rozdz. I/11 Korzystanie z uprawnień na podstawie art. 8 ustawy Prawo o ruchu drogowym 3 2796 2 2375 1841 1 1379 1 Wykres rozdz. I/12 12

Korzystanie ze świadczeń pomocy społecznej 8 7328 7 6619 6 6313 5699 3 1 Wykres rozdz. I/13 Uzyskanie zasiłku pielęgnacyjnego 86 8 8383 8515 8381 8 8 78 76 7 7 7 7227 68 66 6 Wykres rozdz. I/14 13

Uzyskanie przez opiekuna świadczenia pielęgnacyjnego 1 1345 1 1 8 6 62 122 129 Wykres rozdz. I/15 Zamieszkanie w oddzielnym pokoju 18 18 16 14 131 12 1 8 95 6 77 4 2 Wykres rozdz. I/16 14

Uzyskanie przez opiekuna urlopu wychowawczego w dodatkowym wymiarze 14 12 13 1 8 6 6 4 4 2 3 Wykres rozdz. I/17 Korzystanie z innych ulg i uprawnień na podstawie odrębnych przepisów 6 5132 3862 3789 3 292 1 Wykres rozdz. I/18 15

RAZEM 49 48956 4863 48 48413 48 47 47494 47 46 Wykres rozdz. I/19 16

LP Cel Rok 1 2 3 4 5 6 1 Odpowiednie zatrudnienie 1 2 2 2 Szkolenie 3 Uczestnictwo w war. terapii zajęciowej 1 4 Konieczność zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze 5 Korzystanie z systemu środowiskowego wsparcia w samodzielnej egzystencji 6 Korzystanie z uprawnień na podstawie art. 8 ustawy Prawo o ruchu drogowym 7 Korzystanie ze świadczeń pomocy społecznej 15 3 1 8 1 2 1 8 Uzyskanie zasiłku pielęgnacyjnego 1 1 9 Uzyskanie przez opiekuna świadczenia pielęgnacyjnego 1 1 Zamieszkanie w oddzielnym pokoju 11 Uzyskanie przez opiekuna urlopu wychowawczego w dodatkowym wymiarze 12 Korzystanie z innych ulg i uprawnień na podstawie odrębnych przepisów 4 4 6 11 13 Inny RAZEM 13 22 33 24 Tabela 3 17

Rozdział II Liczba wydanych orzeczeń ogółem przez powiatowe/miejskie zespoły do spraw orzekania. W odniesieniu do liczby wydanych orzeczeń przez powiatowe zespoły do spraw orzekania na przestrzeni lat - występowała tendencja wzrostowa, zarówno w odniesieniu do ogółu wydanych orzeczeń, jak również w rozbiciu na liczbę wydanych orzeczeń, o odmowie ustalenia niepełnosprawności i stopnia niepełnosprawności oraz orzeczenia o niezaliczeniu do osób niepełnosprawnych. Wyjątek stanowią orzeczenia i orzeczenia wydane na podstawie art. 5a i art. 62 ustawy. W roku nastąpił spadek liczby wydanych orzeczeń w stosunku do lat poprzednich, chociaż równocześnie nastąpił niewielki wzrost liczby orzeczeń wydanych na podstawie art. 5a i art. 62 ustawy, w stosunku do roku. Spadek liczby orzeczeń w roku można tłumaczyć np. zwiększoną liczbą orzeczeń wydanych na czas nieokreślony. W r. odnotowano wzrost liczby wydanych orzeczeń o ponad 4% w stosunku do roku, ale nadal poniżej rekordowego r. ( poniżej 3% ). Ogółem za lata - nie obserwujemy jednak znaczących zmian w liczbie wydanych orzeczeń. 18

Rok 1 2 4 7 1 13 1 orzeczenia 643 6117 5445 5634 2 orzeczenia o odmowie ustalenia niepełnosprawności i stopnia niepełnosprawności 3 orzeczenia o stopniu niepełnosprawności 4 orzeczenia wydane na podstawie art. 5 ustawy 5 orzeczenia o niezaliczeniu do osób niepełnosprawnych 892 1 984 121 4443 4616 44 45347 156 11 27 18 2457 2588 1166 2265 RAZEM 53978 55822 5222 54285 Tabela 4 19

orzeczenia 66 6 643 6 6117 6 58 56 5 5445 5634 5 48 Wykres rozdz. II/1 orzeczenia o odmowie ustalenia niepełnosprawności i stopnia niepełn. 14 12 1 1 121 98 984 96 94 92 9 892 88 86 84 82 1 Wykres rozdz. II/2 2

orzeczenia o stopniu niepełnosprawności 46 46 4616 45 4 45347 44 4 4443 44 43 43 1 Wykres rozdz. II/3 orzeczenia wydane na podstawie art. 5 ustawy 16 156 14 12 1 8 6 4 2 1 11 27 18 Wykres rozdz. II/4 21

orzeczenia o niezaliczeniu do osób niepełnosprawnych 3 2 2457 2588 2265 1 1 1166 1 Wykres rozdz. II/5 RAZEM 56 55822 5 5 53978 54285 53 5 5222 51 1 Wykres rozdz. II/6 22

Rozdział III Liczba wydanych orzeczeń wg przyczyn niepełnosprawności. Osoby przed 16-tym rokiem życia. Na przestrzeni lat - odnotowano spadek liczby orzeczeń wydanych osobom przed 16 rokiem życia. Tendencja spadkowa dotyczyła wszystkich przyczyn niepełnosprawności. W r. odnotowano znaczący wzrost (o 28,5%) liczby wydanych orzeczeń według przyczyn niepełnosprawności. W latach - największą różnicę w liczbie orzeczeń wydanych osobom przed 16 rokiem życia odnotowano wśród dzieci z chorobami układu oddechowego i krążenia, najmniejszą - w chorobach układu pokarmowego. W r. najwięcej wydano orzeczeń dzieciom z zaburzeniami głosu, mowy i chorób słuchu (wzrost o 68%) oraz chorobami narządu wzroku (wzrost o 67%). Znaczący wzrost odnotowano również w grupie dzieci z epilepsją ( wzrost o 49% ). Dane dotyczące liczby orzeczeń z symbolem 12 C wydawanym osobom przed 16 rokiem życia są dostępne dopiero od r. W tej grupie schorzeń odnotowano wzrost wydawanych orzeczeń o 39%. 23

LP Przyczyna niepełnosprawności Rok 1 2 3 4 5 6 1 1-U - upośledzenia umysłowe 445 43 367 443 2 2-P - choroby psychiczne 374 388 233 331 3 3-L - zaburzenia głosu, mowy i choroby słuchu 37 261 242 48 4 4-O - choroby narządu wzroku 353 339 275 46 5 5-R - upośledzenia narządu ruchu 653 671 585 772 6 6-E - epilepsja 319 36 288 428 7 7-S - choroby układów oddechowego i krążenia 225 1776 1473 164 8 8-T - choroby układu pokarmowego 139 14 125 178 9 9-M - choroby układu moczowo-płciowego 28 197 182 212 1 1-N - choroby neurologiczne 86 787 714 943 11 11-I - inne * 81 849 75 889 12 12-C - całościowe zaburzenia rozwojowe 211 293 13 inna RAZEM 643 6117 5445 6997 * w tym schorzenia: endokrynologiczne, metaboliczne, zaburzenia enzymatyczne, choroby zakaźne i odzwierzęce, zeszpecenia, choroby układu krwiotwórczego Tabela 5 24

1-U - upośledzenia umysłowe 45 445 43 443 35 367 3 25 15 1 5 Wykres rozdz. III/1 25

2-P - choroby psychiczne 374 388 35 3 331 25 233 15 1 5 Wykres rozdz. III/2 3-L - zaburzenia głosu, mowy i choroby słuchu 45 48 35 3 25 37 261 242 15 1 5 Tabela rozdz. III/3 26

4-O - choroby narządu wzroku 45 46 35 353 339 3 25 275 15 1 5 Wykres rozdz. III/4 5-R - upośledzenia narządu ruchu 8 772 7 653 671 6 585 3 1 Wykres rozdz. III/5 27

6-E - epilepsja 45 428 35 3 25 319 36 288 15 1 5 Wykres rozdz. III/6 7-S - choroby układów oddechowego i krążenia 2 225 1776 1 1473 164 1 Wykres rozdz. III/7 28

8-T - choroby układu pokarmowego 18 178 16 14 139 14 12 125 1 8 6 4 2 Wykres rozdz. III/8 9-M - choroby układu moczowo-płciowego 215 21 28 212 25 195 197 19 185 18 182 175 17 165 Wykres rozdz. III/9 29

1-N - choroby neurologiczne 1 9 8 86 787 943 7 714 6 3 1 Wykres rozdz. III/1 11-I - inne * 9 889 85 849 8 81 75 75 7 65 Wykres rozdz. III/11 3

12-C - całościowe zaburzenia rozwojowe 3 293 25 211 15 1 5 Wykres rozdz. III/12 RAZEM 7 643 6997 6 6117 5445 3 1 Wykres rozdz. III/13 31

Rozdział IV Liczba wydanych orzeczeń wg przyczyn niepełnosprawności a wiek osób orzekanych. Osoby przed 16-tym rokiem życia. Wśród osób przed 16 rokiem życia upośledzonych umysłowo najwięcej orzeczeń uzyskują dzieci w wieku od 8 do 16 lat (średniorocznie 38 orzeczeń). Najmłodsze dzieci do 3 roku życia są orzekane jako upośledzone umysłowo bardzo rzadko. W okresie od do roku w województwie łódzkim wydano średnio 21 orzeczeń rocznie. Podobną tendencję zanotowano wśród dzieci z chorobami psychicznymi, z zaburzeniami głosu, mowy i chorobami słuchu, z chorobami narządu wzroku, układu oddechowego i krążenia. U dzieci z całościowymi zaburzeniami rozwojowymi najwyższy wzrost odnotowano w grupie wiekowej -7 lat. W okresie - najwięcej orzeczeń ogółem wydano dzieciom w wieku 8-16 lat, następnie w wieku 4-7 lat, a najmniej w grupie wiekowej -3 lat. 32

LP Przyczyna niepełnosprawności -3 lat 4-7 lat 8-16 lat -3 lat 4-7 lat 8-16 lat -3 lat 4-7 lat 8-16 lat -3 lat 4-7 lat 8-16 lat 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 13 14 1 1-U - upośledzenia umysłowe 25 96 324 18 82 33 14 73 28 26 92 325 2 2-P - choroby psychiczne 36 87 251 35 95 258 8 32 193 16 62 253 3 3-L - zaburzenia głosu, mowy 72 85 15 56 82 123 58 73 111 9 142 176 i choroby słuchu 4 4-O - choroby narządu wzroku 37 92 224 41 98 36 8 159 72 135 253 5 5-R - upośledzenia narządu ruchu 161 119 373 18 126 365 142 114 329 225 168 379 6 6-E - epilepsja 36 87 196 44 91 171 4 81 167 66 114 248 7 7-S - choroby układów oddechowego 485 578 962 443 533 8 375 431 667 449 527 664 i krążenia 8 8-T - choroby układu pokarmowego 39 29 71 49 26 65 43 26 56 61 39 78 9 9-M - choroby układu 5 58 1 56 5 91 56 47 79 68 59 85 moczowo-płciowego 1 1-N - choroby neurologiczne 264 195 347 277 19 32 243 175 296 338 238 367 11 11-I - inne * 232 178 391 262 192 395 238 169 343 268 25 416 12 12-C - całościowe zaburzenia 35 84 92 72 12 11 rozwojowe 13 inna RAZEM 1437 164 3389 1461 1565 391 1288 1385 2772 1751 191 3345 * w tym schorzenia: endokrynologiczne, metaboliczne, zaburzenia enzymatyczne, choroby zakaźne i odzwierzęce, zeszpecenia, choroby układu krwiotwórczego Tabela 6 33

1-U - upośledzenia umysłowe 35 324 3 33 325 25 28 15 1 96 82 5 25 73 92-3 lat 4-7 lat 8-16 lat 18-3 lat 4-7 lat 8-16 lat 14-3 lat 4-7 lat 8-16 lat 26-3 lat 4-7 lat 8-16 lat Wykres rozdz. IV/1 2-P - choroby psychiczne 3 25 251 258 253 193 15 1 87 95 5 36-3 lat 4-7 lat 8-16 lat 35-3 lat 4-7 lat 8-16 lat 8-3 lat 32 4-7 lat 8-16 lat 16-3 lat 62 4-7 lat 8-16 lat Wykres rozdz. IV/2 34

3-L - zaburzenia głosu, mowy i choroby słuchu 18 16 15 176 14 12 123 142 1 8 72 85 82 111 9 6 4 56 58 73 2-3 lat 4-7 lat 8-16 lat -3 lat 4-7 lat 8-16 lat -3 lat 4-7 lat 8-16 lat -3 lat 4-7 lat 8-16 lat Wykres rozdz. IV/3 4-O - choroby narządu wzroku 3 25 224 253 15 159 1 92 98 135 5 37 41 8 72 36-3 lat 4-7 lat 8-16 lat -3 lat 4-7 lat 8-16 lat -3 lat 4-7 lat 8-16 lat -3 lat 4-7 lat 8-16 lat Wykres rozdz. IV/4 35

5-R - upośledzenia narządu ruchu 35 373 365 379 3 329 25 161 18 225 15 1 119 126 142 114 168 5-3 lat 4-7 lat 8-16 lat -3 lat 4-7 lat 8-16 lat -3 lat 4-7 lat 8-16 lat -3 lat 4-7 lat 8-16 lat Wykres rozdz. IV/5 6-E - epilepsja 25 248 196 15 171 167 1 87 91 114 81 5 36 44 66 4-3 lat 4-7 lat 8-16 lat -3 lat 4-7 lat 8-16 lat -3 lat 4-7 lat 8-16 lat -3 lat 4-7 lat 8-16 lat Wykres rozdz. IV/6 36

7-S - choroby układów oddechowego i krążenia 1 962 9 8 8 7 6 3 485 578 443 533 375 431 667 449 527 664 1-3 lat 4-7 lat 8-16 lat -3 lat 4-7 lat 8-16 lat -3 lat 4-7 lat 8-16 lat -3 lat 4-7 lat 8-16 lat Wykres rozdz. IV/7 8-T - choroby układu pokarmowego 8 7 71 78 65 6 61 5 49 56 4 39 43 3 29 39 2 26 26 1-3 lat 4-7 lat 8-16 lat -3 lat 4-7 lat 8-16 lat -3 lat 4-7 lat 8-16 lat -3 lat 4-7 lat 8-16 lat Wykres rozdz. IV/8 37

9-M - choroby układu moczowo-płciowego 1 1 9 91 8 7 79 85 6 5 5 58 56 5 56 68 59 4 47 3 2 1-3 lat 4-7 lat 8-16 lat -3 lat 4-7 lat 8-16 lat -3 lat 4-7 lat 8-16 lat -3 lat 4-7 lat 8-16 lat Wykres rozdz. IV/9 1-N - choroby neurologiczne 35 347 367 3 264 277 32 296 338 25 243 195 19 238 15 175 1 5-3 lat 4-7 lat 8-16 lat -3 lat 4-7 lat 8-16 lat -3 lat 4-7 lat 8-16 lat -3 lat 4-7 lat 8-16 lat Wykres rozdz. IV/1 38

11-I - inne * 45 391 395 416 35 3 343 25 232 178 262 192 238 268 15 169 25 1 5-3 lat 4-7 lat 8-16 lat -3 lat 4-7 lat 8-16 lat -3 lat 4-7 lat 8-16 lat -3 lat 4-7 lat 8-16 lat Wykres rozdz. IV/11 12-C - całościowe zaburzenia rozwojowe 12 12 1 8 84 92 11 6 72 4 35 2-3 lat 4-7 lat 8-16 lat -3 lat 4-7 lat 8-16 lat -3 lat 4-7 lat 8-16 lat -3 lat 4-7 lat 8-16 lat Wykres rozdz. IV/12 39

RAZEM 3 3389 3 391 3345 2 2772 1 1437 164 1461 1565 1751 191 1 1288 1385-3 lat 4-7 lat 8-16 lat -3 lat 4-7 lat 8-16 lat -3 lat 4-7 lat 8-16 lat -3 lat 4-7 lat 8-16 lat Wykres rozdz. IV/13 4

Rozdział V Liczba wydanych orzeczeń wg przyczyn niepełnosprawności a płeć osób orzekanych. Osoby przed 16-tym rokiem życia. Z danych statystycznych za lata - wynika, że wśród osób przed 16 rokiem życia upośledzonych umysłowo przeważają chłopcy. Jednak liczba orzeczeń z kodu 1 U wydanych dzieciom płci męskiej ma tendencję spadkową do r., od r. odnotowano wzrost. Natomiast wśród dziewcząt utrzymuje się na zdecydowanie niższym, ale stałym poziomie. Podobną relację między liczbą wydanych orzeczeń, a płcią osób orzekanych odnotowano wśród dzieci z chorobami psychicznymi, z zaburzeniami głosu, mowy i chorobami słuchu, z chorobami narządu wzroku, układu oddechowego i krążenia, układu moczowo płciowego, z epilepsją, z chorobami neurologicznymi i innymi, oznaczonymi symbolem 11 I. Znaczną różnicę w ilości orzeczeń wydanych osobom przed 16 rokiem życia w zależności od płci można zaobserwować wśród dzieci z całościowymi zaburzeniami rozwojowymi. Dla obydwu płci odnotowano wyraźną tendencje zwyżkową. Orzeczenia z powodu upośledzenia narządu ruchu częściej natomiast uzyskują dziewczęta, jednak różnica w liczbie wydanych orzeczeń w podziale na płeć jest niewielka. Bardzo zbliżoną ilość orzeczeń wydano osobom przed 16 rokiem życia cierpiącym na choroby układu pokarmowego. Analiza wydanych orzeczeń w latach - wyraźnie wskazuje, że w grupie wiekowej -16 lat dominują chłopcy. Różnice w poszczególnych latach wynoszą odpowiednio: za r. 54%, za r. 44%, za r. 54%, za r. 53%. 41

LP Przyczyna niepełnosprawności 1 2 3 4 6 7 9 1 12 13 1 1-U - upośledzenia umysłowe 148 297 141 262 135 232 174 269 2 2-P - choroby psychiczne 88 286 94 294 64 169 89 242 3 3-L - zaburzenia głosu, mowy 123 184 17 154 91 151 17 238 i choroby słuchu 4 4-O - choroby narządu wzroku 153 153 186 124 151 192 268 5 5-R - upośledzenia narządu ruchu 335 318 372 299 31 284 389 383 6 6-E - epilepsja 155 164 13 176 129 159 188 24 7 7-S - choroby układów oddechowego 684 1341 65 1126 515 958 575 165 i krążenia 8 8-T - choroby układu pokarmowego 69 7 71 69 57 68 86 92 9 9-M - choroby układu 89 119 78 119 72 11 87 125 moczowo-płciowego 1 1-N - choroby neurologiczne 315 491 316 471 288 426 364 579 11 11-I - inne * 375 426 393 456 335 415 39 499 12 12-C - całościowe zaburzenia 29 182 53 24 rozwojowe 13 inna RAZEM 2534 3896 255 3612 214 335 2757 424 * w tym schorzenia: endokrynologiczne, metaboliczne, zaburzenia enzymatyczne, choroby zakaźne i odzwierzęce, zeszpecenia, choroby układu krwiotwórczego Tabela 7 42

1-U - upośledzenia umysłowe 3 297 25 262 269 232 15 148 141 174 135 1 5 Wykres rozdz. V/1 2-P - choroby psychiczne 3 286 294 25 242 15 169 1 88 94 5 64 89 Wykres rozdz. V/2 43

3-L - zaburzenia głosu, mowy i choroby słuchu 25 238 184 15 123 154 151 17 1 17 91 5 Wykres rozdz. V/3 4-O - choroby narządu wzroku 3 25 268 15 153 153 186 151 192 1 124 5 Wykres rozdz. V/4 44

5-R - upośledzenia narządu ruchu 35 335 372 389 383 318 3 299 31 25 284 15 1 5 Wykres rozdz. V/5 6-E - epilepsja 25 24 155 164 176 188 15 159 13 129 1 5 Wykres rozdz. V/6 45

7-S - choroby układów oddechowego i krążenia 1 1341 1 1126 1 958 165 8 684 6 65 515 575 Wykres rozdz. V/7 8-T - choroby układu pokarmowego 1 9 8 86 92 7 6 69 7 71 69 68 5 57 4 3 2 1 Wykres rozdz. V/8 46

9-M - choroby układu moczowo-płciowego 14 12 119 119 125 1 89 11 8 78 87 6 72 4 2 Wykres rozdz. V/9 1-N - choroby neurologiczne 6 579 491 471 426 3 315 316 288 364 1 Wykres rozdz. V/1 47

11-I - inne * 45 426 456 499 375 393 415 35 39 3 335 25 15 1 5 Wykres rozdz. V/11 12-C - całościowe zaburzenia rozwojowe 25 24 182 15 1 5 29 53 Wykres rozdz. V/12 48

RAZEM 4 3896 424 3 3612 3 335 2 2534 255 2757 214 1 1 Wykres rozdz. V/13 49

Rozdział VI Liczba wydanych orzeczeń wg przyczyn niepełnosprawności a stopień niepełnosprawności osób orzekanych. Osoby powyżej 16-go roku życia. Wśród orzeczeń wydanych osobom powyżej 16 roku życia z upośledzeniem umysłowym i chorobami psychicznymi przeważa stopień umiarkowany. Na przełomie lat - obserwujemy niewielki wzrost liczby orzeczeń o znacznym stopniu niepełnosprawności wydanych osobom o wyżej wymienionych schorzeniach, natomiast liczba orzeczeń o stopniu lekkim kształtuje się na podobnym, najniższym poziomie. W r. odnotowano znaczący wzrost liczby wydanych orzeczeń z tymi schorzeniami kwalifikowanymi do znacznego stopnia niepełnosprawności. Zdecydowaną różnicę w ilości wydanych orzeczeń w zależności od stopnia niepełnosprawności odnotowano wśród osób z zaburzeniami głosu, mowy i chorobami słuchu. Przy tendencjach malejących na przestrzeni 3 lat stopień lekki i umiarkowany orzekany jest najczęściej, natomiast orzeczeń o stopniu znacznym jest kilkakrotnie mniej. W roku znacząco zmalała ilość orzeczeń o znacznym stopniu niepełnosprawności w porównaniu do lat ubiegłych wydano ich ponad dwa razy mniej. W r. odnotowano znaczący wzrost liczby orzeczeń z tymi schorzeniami zakwalifikowanymi do umiarkowanego i znacznego stopnia niepełnosprawności. W przypadku osób po 16 roku życia z chorobami wzroku liczba orzeczeń wydanych w okresie - utrzymuje się na podobnym poziomie, choć ma tendencję rosnącą. Nieznacznie zwiększyła się ilość osób z orzeczonym lekkim i umiarkowanym stopniem, natomiast zmalała ilość orzeczeń o znacznym stopniu niepełnosprawności. Najwięcej osób z tym schorzeniem uzyskuje stopień lekki, najmniej stopień znaczny. W r. odnotowano znaczący wzrost liczby orzeczeń z tym schorzeniem zakwalifikowanym do umiarkowanego i znacznego stopnia niepełnosprawności. Tendencję rosnącą można zaobserwować także wśród orzeczeń o stopniu niepełnosprawności z upośledzeniem narządu ruchu. W porównaniu do ubiegłych lat w r. odnotowano największy wzrost liczby orzeczeń o stopniu znacznym, następnie umiarkowanym i lekkim. Choroby układu pokarmowego są kolejną z przyczyn niepełnosprawności, wśród których odnotowano wzrost na przełomie 4 lat. Najwięcej osób po 16 roku życia uzyskało stopień umiarkowany, najmniej natomiast lekki. Ze statystyki wynika, że w okresie a rokiem istotnie zmalała ilość osób orzekanych z powodu epilepsji. Najwięcej z nich uzyskało orzeczenie o umiarkowanym i lekkim stopniu niepełnosprawności. Stopień znaczny z kodu 6 E został orzeczony u 4,5 % osób po 16 roku życia. W r. odnotowano wzrost liczby wydanych orzeczeń. Największy wzrost dotyczył stopnia znacznego ponad 4-krotnie. Wśród osób niepełnosprawnych cierpiących na schorzenia układu oddechowego i krążenia najwięcej orzeczeń wydano o stopniu umiarkowanym, najmniej o znacznym, choć w latach - wzrosła liczba orzeczeń o tym stopniu. W okresie - roku choroby układu moczowo-płciowego były najczęściej orzekane na stopień umiarkowany i znaczny. Orzeczenia o lekkim stopniu niepełnosprawności wydawane osobom po 16 roku życia stanowią około 14 % ogółu z kodu 9 M. 5

Liczba orzeczeń z powodu chorób neurologicznych kształtuje się w ciągu lat - na podobnym poziomie. Dominował stopień umiarkowany i znaczny, lekki stopień niepełnosprawności stanowił około 22 % orzeczeń z tego kodu. W r. odnotowano istotny wzrost liczby wydanych orzeczeń z tej przyczyny niepełnosprawności (ca 67%). 51

LP Przyczyna niepełnosprawności lekki umiark. znaczny lekki umiark. znaczny lekki umiark. znaczny lekki umiark. znaczny 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 13 14 15 16 17 18 1 1-U - upośledzenia umysłowe 11 364 189 663 11 421 189 711 13 373 21 686 153 422 282 857 2 2-P - choroby psychiczne 95 211 82 3862 1181 2149 852 4182 123 2253 942 4218 1293 333 1563 6159 3 3-L - zaburzenia głosu, mowy 1346 213 513 3872 1568 2248 463 4279 1512 1862 191 3565 1576 2542 451 4569 i choroby słuchu 4 4-O - choroby narządu wzroku 516 448 3 1264 545 447 317 139 561 473 292 1326 733 144 534 2311 5 5-R - upośledzenia narządu ruchu 499 4854 1786 11549 569 5237 1715 1221 519 518 1836 1235 6423 871 3877 191 6 6-E - epilepsja 266 458 31 755 332 45 27 89 299 396 33 728 419 748 17 1337 7 7-S - choroby układów 361 531 1531 1451 3633 5424 1475 1532 322 539 1611 987 4362 7974 3615 15951 oddechowego i krążenia 8 8-T - choroby układu 378 567 36 135 37 63 438 1411 378 64 457 1439 649 14 69 2343 pokarmowego 9 9-M - choroby układu 168 471 379 118 146 432 454 132 137 485 453 175 264 792 734 179 moczowo-płciowego 1 1-N - choroby neurologiczne 1371 2214 1819 544 1553 2511 1828 5892 1245 2446 259 575 2252 4115 3266 9633 11 11-I - inne * 95 176 179 3744 11 1892 124 3917 944 1787 92 3651 1658 341 181 6869 12 12-C - całościowe zaburzenia 16 14 3 15 4 55 rozwojowe 13 inna RAZEM 14529 2569 8789 43887 15499 21814 8782 4695 14441 2914 918 44373 19782 3461 1732 7875 * w tym schorzenia: endokrynologiczne, metaboliczne, zaburzenia enzymatyczne, choroby zakaźne i odzwierzęce, zeszpecenia, choroby układu krwiotwórczego Tabela 8 52

lekki umiark. znaczny lekki umiark. znaczny lekki umiark. znaczny lekki umiark. znaczny lekki umiark. znaczny lekki umiark. znaczny lekki umiark. znaczny lekki umiark. znaczny 1-U - upośledzenia umysłowe 9 8 857 7 6 663 711 686 364 421 3 373 422 1 11 189 11 189 13 21 153 282 Wykres rozdz. VI/1 2-P - choroby psychiczne 7 6 6159 3862 4182 4218 3 211 2149 2253 333 1 95 82 1181 852 123 942 1293 1563 Wykres rozdz. VI/2 53

lekki umiark. znaczny lekki umiark. znaczny lekki umiark. znaczny lekki umiark. znaczny lekki umiark. znaczny lekki umiark. znaczny lekki umiark. znaczny lekki umiark. znaczny 3-L - zaburzenia głosu, mowy i choroby słuchu 4 3872 4279 4569 3 3 3565 2 213 2248 2542 1 1 1346 1568 1512 1862 1576 513 463 191 451 Wykres rozdz. VI/3 4-O - choroby narządu wzroku 2 2311 1 1264 139 1326 1 144 516 448 3 545 447 317 561 473 292 733 534 Wykres rozdz. VI/4 54

lekki umiark. znaczny lekki umiark. znaczny lekki umiark. znaczny lekki umiark. znaczny lekki umiark. znaczny lekki umiark. znaczny lekki umiark. znaczny lekki umiark. znaczny 5-R - upośledzenia narządu ruchu 18 191 16 1 1 1 11549 1221 1235 8 6 499 4854 569 5237 519 518 6423 871 1786 1715 1836 3877 Wykres rozdz. VI/5 6-E - epilepsja 1 1 1337 1 8 755 89 6 728 748 266 458 332 45 299 396 419 31 27 33 17 Wykres rozdz. VI/6 55

lekki umiark. znaczny lekki umiark. znaczny lekki umiark. znaczny lekki umiark. znaczny lekki umiark. znaczny lekki umiark. znaczny lekki umiark. znaczny lekki umiark. znaczny 7-S - choroby układów oddechowego i krążenia 16 1 15951 1 1 1451 1532 8 987 6 361 531 3633 5424 539 7974 1531 1475 322 1611 4362 3615 Wykres rozdz. VI/7 8-T - choroby układu pokarmowego 2 2343 1 135 1411 1439 1 378 567 36 37 63 438 378 64 457 649 14 69 Wykres rozdz. VI/8 56

lekki umiark. znaczny lekki umiark. znaczny lekki umiark. znaczny lekki umiark. znaczny lekki umiark. znaczny lekki umiark. znaczny lekki umiark. znaczny lekki umiark. znaczny 9-M - choroby układu moczowo-płciowego 18 16 179 1 1 1 118 132 175 8 6 168 471 379 146 432 454 137 485 453 264 792 734 Wykres rozdz. VI/9 1-N - choroby neurologiczne 1 9 9633 8 7 6 544 5892 575 3 1 1371 2214 1819 1553 2511 1828 1245 2446 259 2252 4115 3266 Wykres rozdz. VI/1 57

lekki umiark. znaczny lekki umiark. znaczny lekki umiark. znaczny lekki umiark. znaczny lekki umiark. znaczny lekki umiark. znaczny lekki umiark. znaczny lekki umiark. znaczny 11-I - inne * 7 6869 6 3744 3917 3 3651 341 176 1892 1 95 179 11 124 944 1787 92 1658 181 Wykres rozdz. VI/11 12-C - całościowe zaburzenia rozwojowe 6 5 55 4 3 4 3 2 1 16 14 15 Wykres rozdz. VI/12 58

59 1 3 6 7 8 lekki umiark. znaczny lekki umiark. znaczny lekki umiark. znaczny lekki umiark. znaczny 14529 2569 8789 43887 15499 21814 8782 4695 14441 2914 918 44373 19782 3461 1732 7875 RAZEM Wykres rozdz. VI/13

Rozdział VII Liczba wydanych orzeczeń wg przyczyn niepełnosprawności a wiek osób orzekanych. Osoby powyżej 16-go roku życia. Biorąc pod uwagę wiek osób po 16 roku życia uzyskujących orzeczenie z kodu 1 U czyli upośledzenia umysłowego zdecydowanie największą grupę stanowią osoby w wieku 16-25 lat. Ponad 3 razy mniej orzeczeń wydano osobom pomiędzy 26 a 4 rokiem życia, a prawie 5 razy mniej osobom po 4 roku życia. Osoby, które ukończyły 6 lat stanowią 2 % wszystkich osób niepełnosprawnych uzyskujących orzeczenie z kodu 1 U. Natomiast choroby psychiczne dotykają najczęściej osoby między 41 a 6 rokiem życia. W tej grupie wiekowej odnotowano istotny wzrost liczby wydanych orzeczeń. Dwa razy mniejszą grupę stanowią osoby w przedziale wiekowym 26-4 lat. Najmniej orzeczeń z kodu 2 P wydano młodzieży w wieku 16-25 lat. Natomiast nieznaczną tendencję wzrostową odnotowano wśród osób powyżej 6 roku życia. Choroby słuchu, zaburzenia głosu i mowy najczęściej, jak wynika ze statystyki za lata -, dotykają osoby powyżej 6 roku życia. Dwa razy mniej orzeczeń uzyskały osoby, które ukończyły 4 lat. Najmniej orzeczeń z kodu 3 L wydano w ciągu czterech lat osobom między 26 a 4 rokiem życia, 5-8 % wszystkich orzeczeń dotyczy młodzieży do 25 roku życia. Wśród osób niepełnosprawnych z chorobami narządu wzroku tendencję wzrostową odnotowano w grupie wiekowej 41-6 lat. Porównywalną, najmniejszą ilość orzeczeń o stopniu niepełnosprawności z kodu 4 O wydano osobom w przedziałach wiekowych 16-25 26-4 lat. Prawie trzy razy częściej orzekane są osoby powyżej 6 roku życia. W r. liczba osób niepełnosprawnych z upośledzeniem narządu ruchu w grupie wiekowej 41-6 i 16-6 lat wzrosła w porównaniu do lat ubiegłych, natomiast odnotowano znaczący wzrost u osób powyżej 6 roku życia. Epilepsja to schorzenie najczęściej orzekane u osób w wieku 41 a 6 lat, najrzadziej powyżej 6 roku życia. Osoby niepełnosprawne w przedziale wiekowym 16-25 lat stanowią ponad 18 %, a w wieku między 26-4 lat 26 % ogółu orzekanych z kodu 6 E. Również w chorobach układu pokarmowego, moczowo-płciowego i neurologicznych największą grupę osób niepełnosprawnych stanowią osoby między 41 a 6 rokiem życia i starsze, najmniejszą natomiast osoby w wieku 16-25 lat. Z chorób układu oddechowego i krążenia najczęściej orzekane są osoby, które ukończyły 4 rok życia. Osoby młodsze stanowią około 3 % wszystkich niepełnosprawnych, którym zostało wydane orzeczenie z kodu 7 S. Najwięcej orzeczeń z innych schorzeń niż wyżej wymienione uzyskują osoby w wieku 41-6 lat. Niewiele mniej orzeczeń z kodu 11 I wydawanych jest osobom powyżej 6 roku życia. 5 razy mniej orzeczeń w porównywalnej ilości uzyskują osoby w przedziałach wiekowych 16-25 26-4 lat. Orzeczenie z kodu 12 C w latach - prawie wyłącznie między 16 a 25 rokiem życia. odnotowano 6

LP Przyczyna/wiek 16-25 26-4 41-6 6 i więcej 16-25 26-4 41-6 6 i więcej 16-25 26-4 41-6 6 i więcej 16-25 26-4 41-6 6 i więcej 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 13 14 15 16 17 18 1 1-U - upośledzenia umysłowe 439 13 96 25 474 134 93 1 451 13 91 14 54 17 126 21 2 2-P - choroby psychiczne 487 868 219 488 468 953 218 581 438 954 216 666 518 122 38 1413 3 3-L - zaburzenia głosu, mowy 183 144 951 2594 191 142 985 2961 27 142 976 224 246 178 1254 2891 i choroby słuchu 4 4-O - choroby narządu wzroku 189 198 548 329 197 196 527 389 199 199 569 359 222 31 953 835 5 5-R - upośledzenia narządu ruchu 674 114 6373 3488 627 1143 6815 3436 699 128 6919 329 75 151 9328 7413 6 6-E - epilepsja 198 26 322 29 188 242 347 32 159 236 312 21 246 35 67 134 7 7-S - choroby układów oddechowego 426 43 5189 446 424 381 546 4267 36 437 5149 3924 41 589 6769 8192 i krążenia 8 8-T - choroby układu pokarmowego 147 146 7 312 156 157 739 359 138 179 785 337 178 264 1165 736 9 9-M - choroby układu 78 116 526 298 68 117 529 318 63 119 545 348 82 163 75 795 moczowo-płciowego 1 1-N - choroby neurologiczne 431 568 2913 1492 421 71 3188 1573 433 661 2947 179 554 114 4613 3452 11 11-I - inne * 395 362 1898 189 379 396 218 1124 394 41 1889 967 455 551 3139 2724 12 12-C - całościowe zaburzenia 3 51 1 2 1 rozwojowe 13 inna RAZEM 3647 4155 21535 1455 3593 4571 22881 155 3571 4666 22342 13794 4243 6311 31714 2867 * w tym schorzenia: endokrynologiczne, metaboliczne, zaburzenia enzymatyczne, choroby zakaźne i odzwierzęce, zeszpecenia, choroby układu krwiotwórczego Tabela 9 61

1-U - upośledzenia umysłowe 6 439 474 451 54 3 1 13 134 96 93 25 1 16-25 26-4 41-6 6 i 16-25 więcej 26-4 41-6 6 i więcej 16-25 13 26-4 91 41-6 14 6 i więcej 16-25 17 126 26-4 41-6 21 6 i więcej Wykres rozdz. VII/1 2-P - choroby psychiczne 3 3 38 2 219 218 216 1 1 487 868 488 468 953 581 438 954 666 518 122 1413 16-25 26-4 41-6 6 i 16-25 więcej 26-4 41-6 6 i więcej 16-25 26-4 41-6 6 i więcej 16-25 26-4 41-6 6 i więcej Wykres rozdz. VII/2 62

3-L - zaburzenia głosu, mowy i choroby słuchu 3 2961 2 2594 2891 224 1 1 951 985 976 1254 183 144 191 142 16-25 26-4 41-6 6 i 16-25 więcej 26-4 41-6 6 i więcej 27 16-25 142 26-4 41-6 6 i więcej 246 16-25 178 26-4 41-6 6 i więcej Wykres rozdz. VII/3 4-O - choroby narządu wzroku 1 9 953 8 7 835 6 548 527 569 3 1 189 198 329 197 196 389 199 199 359 222 31 16-25 26-4 41-6 6 i 16-25 więcej 26-4 41-6 6 i więcej 16-25 26-4 41-6 6 i więcej 16-25 26-4 41-6 6 i więcej Wykres rozdz. VII/4 63

5-R - upośledzenia narządu ruchu 1 9 9328 8 7 6 6373 6815 6919 7413 3 3488 3436 329 1 114 674 16-25 26-4 41-6 6 i 627 1143 699 128 75 151 16-25 więcej 26-4 41-6 6 i więcej 16-25 26-4 41-6 6 i więcej 16-25 26-4 41-6 6 i więcej Wykres rozdz. VII/5 64

6-E - epilepsja 7 6 67 3 198 26 322 188 242 347 236 312 246 35 1 159 29 32 134 16-25 26-4 41-6 6 i 16-25 więcej 26-4 41-6 6 i więcej 16-25 26-4 41-6 21 6 i więcej 16-25 26-4 41-6 6 i więcej Wykres rozdz. VII/6 7-S - choroby układów oddechowego i krążenia 9 8 7 8192 6 6769 5189 446 546 4267 5149 3 3924 1 426 43 424 381 16-25 26-4 41-6 6 i 16-25 więcej 26-4 41-6 6 i więcej 36 437 16-25 26-4 41-6 6 i więcej 41 589 16-25 26-4 41-6 6 i więcej Wykres rozdz. VII/7 65

8-T - choroby układu pokarmowego 1 1165 1 8 7 739 785 6 736 312 359 147 146 337 156 157 138 179 178 264 16-25 26-4 41-6 6 i 16-25 więcej 26-4 41-6 6 i więcej 16-25 26-4 41-6 6 i więcej 16-25 26-4 41-6 6 i więcej Wykres rozdz. VII/8 9-M - choroby układu moczowo-płciowego 8 7 75 795 6 526 529 545 3 298 318 348 1 78 116 16-25 26-4 41-6 6 i 68 117 63 119 82 163 16-25 więcej 26-4 41-6 6 i więcej 16-25 26-4 41-6 6 i więcej 16-25 26-4 41-6 6 i więcej Wykres rozdz. VII/9 66

1-N - choroby neurologiczne 4 4613 3 3 2913 3188 3452 2 2947 1 1 431 568 1492 421 71 1573 433 661 179 554 114 16-25 26-4 41-6 6 i 16-25 więcej 26-4 41-6 6 i więcej 16-25 26-4 41-6 6 i więcej 16-25 26-4 41-6 6 i więcej Wykres rozdz. VII/1 11-I - inne * 3 3 3139 2 2724 1898 218 1 1889 1 189 1124 395 362 379 396 967 394 41 455 551 16-25 26-4 41-6 6 i 16-25 więcej 26-4 41-6 6 i więcej 16-25 26-4 41-6 6 i więcej 16-25 26-4 41-6 6 i więcej Wykres rozdz. VII/11 67

12-C - całościowe zaburzenia rozwojowe 6 5 51 4 3 3 2 1 16-25 26-4 41-6 6 i 16-25 więcej 26-4 41-6 6 i więcej 16-25 26-4 41-6 6 i więcej 16-25 1 2 26-4 41-6 1 6 i więcej Wykres rozdz. VII/12 RAZEM 3 3 31714 2 2867 21535 22881 22342 1 1455 155 1 13794 3647 4155 3593 4571 3571 4666 4243 6311 16-25 26-4 41-6 6 i 16-25 więcej 26-4 41-6 6 i więcej 16-25 26-4 41-6 6 i więcej 16-25 26-4 41-6 6 i więcej Wykres rozdz. VII/13 68

Rozdział VIII Liczba wydanych orzeczeń wg przyczyn niepełnosprawności a płeć osób orzekanych. Osoby powyżej 16-go roku życia. W podziale na płeć w latach - zdecydowanie więcej orzeczeń o stopniu niepełnosprawności wydano kobietom, choć różnica ta zmniejszała się w kolejnych latach. W roku było o 8,5 % więcej orzekanych kobiet, w roku o 5,8 %, a w roku o 2,7 %. W r. odnotowano znaczący wzrost liczby wydanych orzeczeń, kobiety wzrost o 63 %, mężczyźni wzrost o 56%. Kobiety dominowały szczególnie wśród osób ze schorzeniami psychicznymi, schorzeniami narządu ruchu, zaburzeniami głosu, mowy i chorobami słuchu oraz chorobami układu moczowopłciowego. Mężczyzn natomiast było więcej wśród osób upośledzonych umysłowo, z epilepsją, z chorobami układu oddechowego i krążenia oraz chorobami układu pokarmowego. 69

LP Przyczyna niepełnosprawności 1 2 3 4 6 7 9 1 12 13 1 1-U - upośledzenia umysłowe 29 373 295 416 312 374 365 492 2 2-P - choroby psychiczne 2247 1615 2296 1886 2399 1819 365 2554 3 3-L - zaburzenia głosu, mowy 292 178 2327 1952 1844 1721 2363 226 i choroby słuchu 4 4-O - choroby narządu wzroku 683 581 71 599 68 646 1255 156 5 5-R - upośledzenia narządu ruchu 697 4579 742 4979 6691 5344 1523 8478 6 6-E - epilepsja 316 439 341 468 39 419 547 79 7 7-S - choroby układów oddechowego 568 5383 484 5728 435 5565 7726 8225 i krążenia 8 8-T - choroby układu pokarmowego 558 747 69 82 632 87 97 1373 9 9-M - choroby układu 641 377 657 375 653 422 138 752 moczowo-płciowego 1 1-N - choroby neurologiczne 2689 2715 2918 2974 2758 2992 472 4931 11 11-I - inne * 2256 1488 2388 1529 2 1451 438 2831 12 12-C - całościowe zaburzenia 8 22 9 46 rozwojowe 13 inna RAZEM 2381 77 24387 2178 22791 21582 37141 33734 * w tym schorzenia: endokrynologiczne, metaboliczne, zaburzenia enzymatyczne, choroby zakaźne i odzwierzęce, zeszpecenia, choroby układu krwiotwórczego Tabela 1 7

1-U - upośledzenia umysłowe 45 492 373 416 35 3 29 295 312 374 365 25 15 1 5 Wykres rozdz. VIII/1 2-P - choroby psychiczne 3 365 3 2 2247 2296 2399 2554 1 1615 1886 1819 1 Wykres rozdz. VIII/2 71

3-L - zaburzenia głosu, mowy i choroby słuchu 2 292 178 2327 1952 1844 2363 226 1 1721 1 Wykres rozdz. VIII/3 4-O - choroby narządu wzroku 1 1 1255 1 156 8 683 71 6 581 599 68 646 Wykres rozdz. VIII/4 72

5-R - upośledzenia narządu ruchu 1 1 1523 8 697 742 8478 6 6691 4579 4979 5344 Wykres rozdz. VIII/5 6-E - epilepsja 8 79 7 6 439 468 547 316 341 419 3 39 1 Wykres rozdz. VIII/6 73

7-S - choroby układów oddechowego i krążenia 9 8 7 7726 8225 6 568 5383 484 5728 5565 435 3 1 Wykres rozdz. VIII/7 8-T - choroby układu pokarmowego 1 1373 1 1 97 8 747 82 87 6 558 69 632 Wykres rozdz. VIII/8 74

9-M - choroby układu moczowo-płciowego 1 1 138 8 6 641 657 653 752 377 375 422 Wykres rozdz. VIII/9 1-N - choroby neurologiczne 4 472 4931 3 3 2 2689 2715 2918 2974 2758 2992 1 1 Wykres rozdz. VIII/1 75

11-I - inne * 4 438 3 3 2 2256 2388 2831 2 1 1488 1529 1 1451 Wykres rozdz. VIII/11 12-C - całościowe zaburzenia rozwojowe 5 45 4 46 35 3 25 2 15 22 1 5 8 9 Wykres rozdz. VIII/12 76

RAZEM 3 37141 3 33734 2 2381 24387 77 2178 22791 21582 1 1 Wykres rozdz. VIII/13 77

Rozdział IX Liczba wydanych orzeczeń wg przyczyn niepełnosprawności a wykształcenie osób orzekanych. Osoby powyżej 16-go roku życia. W latach - najwięcej orzeczeń wydano osobom z wykształceniem średnim i podstawowym, najmniej natomiast osobom z wykształceniem niższym niż podstawowe oraz wyższym. W roku proporcje te przedstawiały się następująco: 4 % osób z wykształceniem niższym niż podstawowe, 31 % osób z wykształceniem podstawowym, 28 % osób z wykształceniem zasadniczym zawodowym, 31 % z wykształceniem średnim oraz 7 % z wykształceniem wyższym. W latach - proporcje te zmieniają się w znikomy sposób, różnice nie są istotne statystycznie. Osoby z wykształceniem średnim dominują wśród osób ze schorzeniami narządu wzroku, narządu ruchu oraz układu moczowo-płciowego. W pozostałych grupach schorzeń dominują osoby z wykształceniem podstawowym. Pewną zmianę zauważa się w schorzeniach układu pokarmowego, gdzie w roku najwięcej było osób z wykształceniem podstawowym, a w roku liczba osób z wykształceniem podstawowym, zasadniczym zawodowym i średnim kształtowała się na podobnym poziomie. 78

Lp Przyczyna/wykształcenie <podst. podst. zasad. średnie wyższe <podst. podst. zasad. średnie wyższe <podst. podst. zasad. średnie wyższe <podst. podst. zasad średnie wyższe 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 13 14 15 16 17 18 19 2 21 22 1 1-U - upośledzenia umysłowe 158 36 123 19 3 131 426 145 6 3 153 38 146 7 188 47 182 14 3 2 2-P - choroby psychiczne 22 1324 162 192 182 183 1434 114 1219 26 19 145 1193 124 226 343 23 165 1798 365 3 3-L - zaburzenia głosu, mowy 261 1724 717 928 242 236 184 829 164 31 17 1442 728 959 266 222 1736 14 1262 39 i choroby słuchu 4 4-O - choroby narządu wzroku 39 326 399 1 3 46 343 419 111 31 444 321 436 94 14 715 599 722 171 5 5-R - upośledzenia narządu ruchu 28 323 31 438 127 239 389 3445 429 139 244 3185 3618 9 979 581 5248 5551 664 1557 6 6-E - epilepsja 27 3 233 167 28 21 32 256 21 29 15 243 247 186 37 66 437 433 346 55 7 7-S - choroby układów 352 387 263 2965 697 272 3587 2991 339 643 39 3261 2967 2771 562 74 5523 4458 4316 95 oddechowego i krążenia 8 8-T - choroby układu 29 46 351 372 93 26 456 413 422 94 15 439 435 446 14 61 676 749 695 162 pokarmowego 9 9-M - choroby układu 27 278 261 35 12 15 299 266 37 82 24 37 34 358 82 54 571 458 594 167 moczowo-płciowego 1 1-N - choroby neurologiczne 29 182 1455 154 398 175 1839 1681 1766 431 217 1787 1628 169 428 417 2929 285 2731 76 11 11-I - inne * 19 1186 864 1254 331 98 1183 991 136 339 96 112 939 1189 37 29 26 1856 2178 566 12 12-C - całościowe zaburzenia 11 18 1 21 28 1 4 1 rozwojowe 13 inna RAZEM 1693 14844 1123 13124 323 1426 14861 12 1421 3287 1475 1431 12526 13256 385 297 2596 19827 2724 534 * w tym schorzenia: endokrynologiczne, metaboliczne, zaburzenia enzymatyczne, choroby zakaźne i odzwierzęce, zeszpecenia, choroby układu krwiotwórczego Tabela 11 79

<podst. podst. zasan. średnie wyższe <podst. podst. zasan. średnie wyższe <podst. podst. zasan. średnie wyższe <podst. podst. zasan. średnie wyższe <podst. podst. zasan. średnie wyższe <podst. podst. zasan. średnie wyższe <podst. podst. zasan. średnie wyższe <podst. podst. zasan. średnie wyższe 1-U - upośledzenia umysłowe 45 426 47 35 36 38 3 25 15 1 158 123 131 145 153 146 188 182 5 19 3 6 3 7 14 3 Wykres rozdz. IX/1 2-P - choroby psychiczne 18 1798 16 165 1 1324 1434 145 1 162 192 1219 114 1193 124 1 8 6 22 182 183 26 19 226 343 23 365 Wykres rozdz. IX/2 8

<podst. podst. zasan. średnie wyższe <podst. podst. zasan. średnie wyższe <podst. podst. zasan. średnie wyższe <podst. podst. zasan. średnie wyższe <podst. podst. zasan. średnie wyższe <podst. podst. zasan. średnie wyższe <podst. podst. zasan. średnie wyższe <podst. podst. zasan. średnie wyższe 3-L - zaburzenia głosu, mowy i choroby słuchu 18 1724 184 16 1736 1 1442 1 1 928 164 1262 8 717 829 959 14 6 728 261 242 236 31 17 266 222 39 Wykres rozdz. IX/3 4-O - choroby narządu wzroku 8 7 6 715 722 599 3 326 399 46 343 419 444 321 436 1 39 1 3 111 31 94 14 171 Wykres rozdz. IX/4 81

82 1 3 6 7 <podst. podst. zasan. średnie wyższe <podst. podst. zasan. średnie wyższe <podst. podst. zasan. średnie wyższe <podst. podst. zasan. średnie wyższe 28 323 31 438 127 239 389 3445 429 139 244 3185 3618 9 979 581 5248 5551 664 1557 5-R - upośledzenia narządu ruchu Wykres rozdz. IX/5 5 1 15 25 3 35 45 <podst. podst. zasan. średnie wyższe <podst. podst. zasan. średnie wyższe <podst. podst. zasan. średnie wyższe <podst. podst. zasan. średnie wyższe 27 3 233 167 28 21 32 256 21 29 15 243 247 186 37 66 437 433 346 55 6-E - epilepsja Wykres rozdz. IX/6

<podst. podst. zasan. średnie wyższe <podst. podst. zasan. średnie wyższe <podst. podst. zasan. średnie wyższe <podst. podst. zasan. średnie wyższe <podst. podst. zasan. średnie wyższe <podst. podst. zasan. średnie wyższe <podst. podst. zasan. średnie wyższe <podst. podst. zasan. średnie wyższe 39 562 74 95 272 643 352 697 2771 263 2967 2965 2991 339 3261 3587 387 4458 4316 5523 7-S - choroby układów oddechowego i krążenia 6 3 1 Wykres rozdz. IX/7 8-T - choroby układu pokarmowego 8 7 749 6 676 695 46 456 351 372 413 422 439 435 446 3 1 29 93 26 94 15 14 61 162 Wykres rozdz. IX/8 83

<podst. podst. zasan. średnie wyższe <podst. podst. zasan. średnie wyższe <podst. podst. zasan. średnie wyższe <podst. podst. zasan. średnie wyższe <podst. podst. zasan. średnie wyższe <podst. podst. zasan. średnie wyższe <podst. podst. zasan. średnie wyższe <podst. podst. zasan. średnie wyższe 9-M - choroby układu moczowo-płciowego 6 571 594 458 35 37 3 278 261 299 266 37 34 358 1 27 12 15 82 24 82 54 167 Wykres rozdz. IX/9 1-N - choroby neurologiczne 3 2 2929 285 2731 1 182 1455 154 1839 1681 1766 1787 1628 169 1 29 398 175 431 217 428 417 76 Wykres rozdz. IX/1 84

<podst. podst. zasan. średnie wyższe <podst. podst. zasan. średnie wyższe <podst. podst. zasan. średnie wyższe <podst. podst. zasan. średnie wyższe <podst. podst. zasan. średnie wyższe <podst. podst. zasan. średnie wyższe <podst. podst. zasan. średnie wyższe <podst. podst. zasan. średnie wyższe 11-I - inne * 2 26 2178 1856 1 1186 1254 1183 136 1 864 991 112 1189 939 19 331 98 339 96 37 29 566 Wykres rozdz. IX/11 12-C - całościowe zaburzenia rozwojowe 3 25 28 2 15 18 21 1 11 5 1 1 4 1 Wykres rozdz. IX/12 85

86 1 1 2 <podst. podst. zasan. średnie wyższe <podst. podst. zasan. średnie wyższe <podst. podst. zasan. średnie wyższe <podst. podst. zasan. średnie wyższe 1693 14844 1123 13124 323 1426 14861 12 1421 3287 1475 1431 12526 13256 385 297 2596 19827 2724 534 RAZEM Wykres rozdz. IX/13

Rozdział X Liczba wydanych orzeczeń wg przyczyn niepełnosprawności a zatrudnienie osób orzekanych. Osoby powyżej 16-go roku życia. Analizując lata - wzrasta liczba osób niepełnosprawnych pozostających w zatrudnieniu. W roku było orzekanych 16 % osób pracujących i 84 % osób niepracujących; w roku odpowiednio 18 % i 82 %, a w roku 2 % i 8 %, a w r. 18% i 82%. W podziale na schorzenia zwraca uwagę, że wśród epileptyków oraz osób z zaburzeniami głosu, mowy i słuchu spada liczba osób niepracujących. Ponadto w grupie całościowych zaburzeń rozwojowych wszystkie osoby pozostają bez pracy, odnotowano tendencję wzrostową w tej grupie schorzeń. 87

LP Przyczyna niepełnosprawności /zatrudnienie tak nie tak nie tak nie tak nie 1 2 3 4 6 7 9 1 12 13 1 1-U - upośledzenia umysłowe 31 632 36 675 41 645 67 79 2 2-P - choroby psychiczne 554 338 632 355 677 3541 145 5114 3 3-L - zaburzenia głosu, mowy i choroby słuchu 39 3482 459 382 455 311 678 3891 4 4-O - choroby narządu wzroku 213 151 248 161 292 134 475 1836 5 5-R - upośledzenia narządu ruchu 2427 9122 295 971 3174 8861 4184 14817 6 6-E - epilepsja 115 64 129 68 135 593 212 1125 7 7-S - choroby układów oddechowego i krążenia 1558 8893 1817 8715 1884 7986 2668 13283 8 8-T - choroby układu pokarmowego 143 1162 164 1247 231 128 348 1995 9 9-M - choroby układu moczowo-płciowego 124 894 161 871 173 92 276 1514 1 1-N - choroby neurologiczne 875 4529 1137 4755 995 4755 1813 782 11 11-I - inne * 579 3165 731 3186 713 2938 1243 5626 12 12-C - całościowe zaburzenia rozwojowe 3 55 13 inna RAZEM 79 36878 8464 37631 877 3563 139 57866 * w tym schorzenia: endokrynologiczne, metaboliczne, zaburzenia enzymatyczne, choroby zakaźne i odzwierzęce, zeszpecenia, choroby układu krwiotwórczego Tabela XII 88

1-U - upośledzenia umysłowe 8 79 7 6 632 675 645 3 1 tak 31 nie tak 36 nie tak 41 nie 67 tak nie Wykres rozdz. X/1 2-P - choroby psychiczne 6 5114 3 338 355 3541 1 554 632 677 145 tak nie tak nie tak nie tak nie Wykres rozdz. X/2 89

3-L - zaburzenia głosu, mowy i choroby słuchu 3 3482 382 3891 3 311 2 1 1 39 459 455 678 tak nie tak nie tak nie tak nie Wykres rozdz. X/3 4-O - choroby narządu wzroku 18 1836 16 1 1 1 151 161 134 8 6 213 248 292 475 tak nie tak nie tak nie tak nie Wykres rozdz. X/4 9

5-R - upośledzenia narządu ruchu 16 1 14817 1 1 8 9122 971 8861 6 2427 295 3174 4184 tak nie tak nie tak nie tak nie Wykres rozdz. X/5 6-E - epilepsja 1 1 1125 8 64 68 6 593 115 129 135 212 tak nie tak nie tak nie tak nie Wykres rozdz. X/6 91

7-S - choroby układów oddechowego i krążenia 1 1 13283 1 8 8893 8715 7986 6 1558 1817 1884 2668 tak nie tak nie tak nie tak nie Wykres X/7 8-T - choroby układu pokarmowego 18 1995 16 1 1 1162 1247 128 1 8 6 143 164 231 348 tak nie tak nie tak nie tak nie Wykres X/8 92

9-M - choroby układu moczowo-płciowego 16 1 1514 1 1 8 894 871 92 6 124 161 173 276 tak nie tak nie tak nie tak nie Wykres rozdz. X/9 1-N - choroby neurologiczne 8 7 782 6 4529 4755 4755 3 1 875 1137 995 1813 tak nie tak nie tak nie tak nie Wykres rozdz. X/1 93

11-I - inne * 6 5626 3 3165 3186 2938 1 579 731 713 1243 tak nie tak nie tak nie tak nie Wykres rozdz. X/11 12-C - całościowe zaburzenia rozwojowe 6 5 55 4 3 3 2 1 tak nie tak nie tak nie tak nie Wykres rozdz. X/12 94