Trzeci sektor na rynku pracy Lubelszczyzny: ekonomia obywatelska osób niepełnosprawnych.

Transkrypt

1 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Trzeci sektor na rynku pracy Lubelszczyzny: ekonomia obywatelska osób niepełnosprawnych. W ramach Konferencja informacyjno - promocyjna otwierająca realizację projektu Lubelska Akademia Fundraisingu nowy zawód dla osób niepełnosprawnych Prelegent: Andrzej Juros Współpraca: Arkadiusz Biały Lublin, r.

2 Osoby niepełnosprawne według NSP 2011 Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań Raport z wyników, Główny Urząd Statystyczny, Warszawa 2012 Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań Raport z wyników w województwie lubelskim, Urząd Statystyczny w Lublinie, Lublin 2012

3 Uwaga: Zgodnie z zapisami ustawy z dnia 4 marca 2010 r. o narodowym spisie powszechnym ludności i mieszkań w 2011 r. udzielanie odpowiedzi na pytania dotyczące niepełnosprawności odbywało się na zasadzie dobrowolności ze względu na specyfikę i wrażliwość tematu Dane przedstawione w raporcie są niedoszacowane, należy traktować je jako dane wstępne.

4 Część respondentów odmówiło udzielenia odpowiedzi. Można przypuszczać, że w tej zbiorowości znajdują się osoby niepełnosprawne, które mogą posiadać udokumentowane orzeczenie, jednak nie chciały udzielić odpowiedzi na pytania dotyczące niepełnosprawności.

5 Osoby niepełnosprawne w Polsce i na Lubelszczyźnie NSP 2002 i ,00% 15,00% ,00% 5,00% 14,30% 12,20% 18,50% 14,30% 0,00% Polska Lubelszczyzna Źródło: Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań Raport z wyników w województwie lubelskim, Urząd Statystyczny w Lublinie, Lublin 2012, s. 28

6 Osoby niepełnosprawne według NSP 2011 w Polsce Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań Raport z wyników, Główny Urząd Statystyczny, Warszawa 2012

7 Osoby niepełnosprawne w Polsce w stosunku do ogółu ludności w 2011 r ,5 tys Źródło: Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań Raport z wyników, Główny Urząd Statystyczny, Warszawa 2012, s. 65.

8 Osoby niepełnosprawne w Polsce według stopnia niepełnosprawności w latach 2002 i 2011 r. Źródło: Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań Raport z wyników, Główny Urząd Statystyczny, Warszawa 2012, s. 64.

9 Osoby niepełnosprawne według NSP 2011 w woj. lubelskim Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań Raport z wyników w województwie lubelskim, Urząd Statystyczny w Lublinie, Lublin 2012

10 Osoby niepełnosprawne w woj. lubelskim w stosunku do ogółu ludności w regionie 311,8 tys. w 2011 r. Źródło: Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań Raport z wyników w województwie lubelskim, Urząd Statystyczny w Lublinie, Lublin 2012, s. 29.

11 Osoby niepełnosprawne w województwie lubelskim według stopnia niepełnosprawności w latach 2002 i 2011 r. Źródło: Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań Raport z wyników w województwie lubelskim, Urząd Statystyczny w Lublinie, Lublin 2012, s. 28.

12 Osoby niepełnosprawne na Lubelszczyźnie wg płci w 2011 r.

13 Osoby niepełnosprawne na Lubelszczyźnie wg płci w 2011 r.

14 Osoby niepełnosprawne w woj. lubelskim wg NSP 2011 Liczba osób niepełnosprawnych prawnie według danych spisu 2011 wynosiła 199,5 tys. osób i zmniejszyła się w stosunku do 2002 roku o 41,0 %, natomiast liczba osób niepełnosprawnych biologicznie zwiększyła się o 61,7% i wyniosła 112,3 tys. osób. Biorąc pod uwagę płeć, kobiety przeważają we wszystkich kategoriach niepełnosprawności

15 Skąd spadek liczby ON? Zmiany w przepisach prawnych i zaostrzenie przepisów dotyczących przyznawania rent z tytułu niezdolności do pracy i podobnych świadczeń spowodowały znaczne zmniejszenie się zbiorowości osób niepełnosprawnych prawnie. Oprócz tego zmiana wynika m.in. z: dobrowolnego charakteru pytań dotyczących niepełnosprawności z tej możliwości skorzystało blisko 1,5 mln respondentów w kraju braki danych mogą rzutować na uzyskaną w spisie strukturę osób niepełnosprawnych

16 Lp. NGO w województwach z wyszczególnieniem na NGO działające na rzecz ON (styczeń 2013, bazy.ngo.pl) Województwo Wszystkie Działalność % NGO-ON NGO na rzecz ON z wszystkich śląskie ,28% opolskie ,80% małopolskie ,87% świętokrzyskie ,31% podkarpackie ,74% podlaskie ,58% łódzkie ,93% wielkopolskie ,37% 8 miejsce 8 miejsce 9 miejsce kujawsko-pomorskie ,52% lubelskie ,52% mazowieckie ,03% lubuskie ,67% zachodniopomorskie ,81% pomorskie ,72% dolnośląskie ,35% warmińsko-mazurskie ,09% RAZEM ,67%

17 Lp. NGO działających na rzecz ON w przeliczeniu na 10 tys. mieszkańców oraz w wartościach bezwzględnych (styczeń 2013, bazy.ngo.pl) Polska: NGO na 10 tys. mieszk. = 1,94 NGO działających na rzecz ON ogółem N = miejsce

18 Całościowe Planowanie Życia a WTZ (ZAZ) RAZEM ALE RÓWNOLEGLE Całościowe Planowanie Życia Roz sz e rz on a S ieć Zasobów Wizja Warsztat Terapii Zajęciowej IPP/IPUS Nieformalne typy związków i wsparcia Formalny typ wsparcia Zwiększone Poczucie Jakości Życia IPP - Indywidualny Program Pracy IPUS - Indywidualny Program Usług Społecznych

19 Zatrudnienie osób niepełnosprawnych w badanych organizacjach (NGO i PES) (N=154) Czy instytucja zatrudnia niepełnosprawnych? NGO PES Ogółem Liczebność % Liczebność % Liczebność % Tak 27 26, , ,22 Nie 75 73, , ,78 Ogółem , , ,00 Źródło: Diagnoza sektora podmiotów ekonomii społecznej w województwie lubelskim, Rzeszów 2012, s. 56

20 Zatrudnienie osób niepełnosprawnych w podmiotach ekonomii społecznej (N=52) Zatrudnienie osób niepełnosprawnych CIS KIS ZAZ WTZ SSoc SIiN Ogółem Tak Nie Ogółem SIiN spółdzielnia inwalidów i niewidomych Źródło: Diagnoza sektora podmiotów ekonomii społecznej w województwie lubelskim, Rzeszów 2012, s. 56

21 Osoby zatrudnione w badanych organizacjach z podziałem na niepełnosprawnych i pozostałych pracowników (N=45) Osoby zatrudnione NGO PES Ogółem Liczebność % Liczebność % Liczebność % Niepełnosprawni 95 10, , ,80 Pozostali pracownicy , , ,20 Ogółem , , ,00 Źródło: Diagnoza sektora podmiotów ekonomii społecznej w województwie lubelskim, Rzeszów 2012, s. 56

22 Liczba osób niepełnosprawnych w badanych organizacjach (NGO i PES) (% N=45) Źródło: Diagnoza sektora podmiotów ekonomii społecznej w województwie lubelskim, Rzeszów 2012, s. 57

23 Tabela 22. Liczba badanych organizacji zatrudniających określone grupy osób niepełnosprawnych (NGO i PES) (N=45) Grupa ON Liczba organizacji PES CIS KIS ZAZ WTZ SSoc SIiN Liczba organizacji PES Ogółem NGO Ogółem Do Powyżej Ogółem SIiN spółdzielnia inwalidów i niewidomych Źródło: Diagnoza sektora podmiotów ekonomii społecznej w województwie lubelskim, Rzeszów 2012, s. 57

24 Niepełnosprawni zatrudnieni w organizacjach w podziale na stopnie niepełnosprawności (NGO i PES) (% N=45) Źródło: Diagnoza sektora podmiotów ekonomii społecznej w województwie lubelskim, Rzeszów 2012, s. 58

25 Stopień niepełnosprawności zatrudnionych pracowników (N=45) Wartości ogółem nie sumują się do N=45, ponieważ respondent mógł wybrać więcej niż jedną odpowiedź Źródło: Diagnoza sektora podmiotów ekonomii społecznej w województwie lubelskim, Rzeszów 2012, s. 57

26 Liczba organizacji zatrudniająca osoby niepełnosprawne z poszczególnymi rodzajami niepełnosprawności (N=45)* Rodzaj niepełnosprawności NGO PES Ogółem Upośledzenie umysłowe Choroby psychiczne Zaburzenia głosu, mowy i choroby słuchu Choroby narządu wzroku Upośledzenie narządu ruchu Epilepsja Choroby układu oddechowego i krążenia Choroby układu pokarmowego Choroby układu moczowo-płciowego Choroby neurologiczne Inne (w tym schorzenia: endokrynologiczne, metaboliczne, zaburzenia enzymatyczne, choroby zakaźne i odzwierzęce, zeszpecenia, choroby układu krwiotwórczego) Ogółem odpowiedzi *Wartości ogółem nie sumują się do N=45, ponieważ respondent mógł wybrać więcej niż jedną odpowiedź Źródło: Diagnoza sektora podmiotów ekonomii społecznej w województwie lubelskim, Rzeszów 2012, s. 58

27 Chęć podjęcia pracy zawodowej (N=171) Źródło: P. Rydzewski, R. Maciejewska, J. Bielecka-Prus, A. Szkoła, Osoby niepełnosprawne na rynku pracy Lubelszczyzny, Lublin 2011, s. 58

28 5 miejsce od końca

29 Przyczyny niskiego zatrudnienia osób z ograniczoną sprawnością w Polsce, według ekspertów pracodawców Przyczyny Wejście na rynek pracy ON utrudnia: Utrzymanie się na rynku pracy ON utrudnia: Cechy osoby z ograniczoną sprawnością Środowisko rodzinne Wymagania pracodawców Czynniki społeczne, kulturowe Rozwiązania ustawowe, regulacje prawne brak wykształcenia postawa wycofana ON postawa roszczeniowa ON wyuczona bezradność ON niska samoocena lęk przed utratą renty nadopiekuńczość izolacja społeczna brak kontaktu z rówieśnikami brak odpowiednich finansów brak samodzielności brak opieki wysokie wymagania, kwalifikacje nieprzygotowanie praco-dawców zmieniające się przepisy obawa przed innością stereotypowe myślenie stereotypy bezrobocie częste zmiany w przepisach (rozwiązania prawne) małe korzyści finansowe z tytułu zatrudniania ON sposób sformalizowania systemu rozliczeń brak dostępu do dobrej edukacji niesumienne wykonywanie pracy pasywność, bierność w pracy niska samoocena - mała wiara we własne siły lęk przed utratą renty ograniczenia poznawcze nawroty choroby roszczeniowość brak wykształcenia brak transportu lęk przed utratą renty nadopiekuńczość nieodpowiedni dobór pracy dla ON bierność i postawa rosz-czeniowa brak tolerancji nieprzełamywanie stereotypów powolne zmiany w men-talności społeczeństwa system kształcenia - zani-żone wymagania ciągłe zmiany w ustawach przepisy dające przywileje ON (a nie pracodawcom)

30 Rok 2005

31 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Dziękuję za uwagę dr Andrzej Juros Lubelski Ośrodek Samopomocy ul. Narutowicza Lublin tel./fax laf@los.lublin.pl