III WOJEWÓDZKI KONKURS HISTORYCZNY - ETAP SZKOLNY Prosimy uważnie przeczytać polecenia i odpowiedzieć na pytania (odpowiedzi tylko i wyłącznie zaznaczamy w karcie odpowiedzi. Suma punktów do zdobycia -100 pkt. Powodzenia!!! 1. Najdłuższy okres w dziejach ludzkości - prehistoria dzieli się na kilka okresów, epok, których nazwy związane są z materiałem z jakiego wytwarzano narzędzia. Określ która z poniższych kolejności epok jest prawidłowa ( 0-1) A. Epoka kamienia, epoka brązu, epoka żelaza,epoka miedzi. B. Epoka żelaza, epoka brązu, epoka kamienia, epoka miedzi. C. Epoka kamienia, epoka miedzie, epoka brązu, epoka żelaza. D. Epoka kamienia, epoka żelaza, epoka miedzi, epoka brązu. 2. Co oznacza słowo - faraon (0-1) A. Wielki dom. B. Ziemski bóg. C. Pan świata. D. Najwyższy kapłan. 3. Data oznaczająca wydarzenie najdawniejsze to: (0-1) A. 320 p.n.e. B. 451 p.n.e. C. 395 D. 232 p.n.e. 4. Czym w starożytnej Grecji była agora? (0-1) A. Świątynią. B. Sceną w greckim teatrze. C. Placem w greckim polis. D. Jednostką wojskową. 5. Przyporządkuj nazwę do opisu.( 0-5) Koloseum, legion, termy, gladius, Panteon, pilum Świątynia wszystkich bogów. Rzymska jednostka wojskowa. Połączenie łaźni z centrum rozrywki. Rzymski amfiteatr. Miecz rzymskiego żołnierza. 6. Wśród poniższych wydarzeń wybierz wydarzenie chronologicznie pierwsze i wydarzenie chronologicznie ostatnie. (0-2) A. Bitwa pod Salaminą. B. Założenie miasta Rzym. C. Śmierć Aleksandra Macedońskiego. D. Podbój Egiptu przez Rzymian. 1
7. Współczesna dyscyplina sportowa ma ścisły związek z jedną z bitew starożytności zakończoną zwycięstwem Greków. Co ta za dyscyplina? (0-1) 8. Słowianie podzielili się na 3 główne odłamy: Słowian Zachodnich, Słowian Południowych i Słowian Wschodnich i wiele grup w ich obrębie. Przyporządkuj grupy Słowian do trzech odłamów. (0-3) Rosjanie, Polacy, Serbowie, Białorusini, Chorwaci, Czesi, Słowacy, Ukraińcy, Słoweńcy 9. Pierwszą dynastią rządzącą Polską byli Piastowie. Jak długo jej przedstawiciele rządzili? (0-1) A. około 200 lat. B. ponad 500 lat. C. ponad 400 lat D. dokładnie 357 lat 10. Drzwi gnieźnieńskie, unikatowy zabytek średniowieczny przedstawia sceny z życia: (0-1) A. Mieszka I B. Bolesława Chrobrego C. Świętego Stanisława D. Świętego Wojciecha 11. Określ, które z poniższych zdań jest fałszywe (wpisując w karcie odpowiedzi literę F) lub prawdziwe (wpisując w karcie odpowiedzi literę P) (0-10) A. Mieszko I był królem Polski. B. Bolesław Chrobry był ojcem Kazimierza Odnowiciela. C. Bolesław Chrobry został królem Polski w 1035 roku. D. Bolesław Krzywousty podzielił swoje państwo pomiędzy 3 synów. E. Stanisław ze Szczepanowa późniejszy święty Stanisław został zabity na rozkaz Mieszka II. F. Początek rozbicia dzielnicowego przypada na połowę XIII wiek. G. Następcą Władysława Łokietka był Kazimierz Wielki. H. Kazimierz Wielki urodził się w miejscowości leżącej w naszym województwie. I. Królowa Jadwiga była córką Kazimierza Wielkiego. J. Syn Kazimierza Wielkiego został królem Węgier. 12. Dopasuj nazwę urzędnika do jego obowiązków. ( 0-5) kasztelan, wojewoda, podskarbi, kanclerz, marszałek Opiekował się skarbem i zarządzał finansami państwa. Zarządzanie dworem, czuwał nad bezpieczeństwem władcy. Sprawował władzę nad grodem. Kierował kancelarią władcy. Sprawował władzę na określonym terenie. 2
13. Na podstawie tekstu źródłowego odpowiedz na poniższe pytania. (0-5) Nim zaś to, o czem mowa, do końca stosownego dojdzie, wielki książę Jagiełło ze wszystkimi swoimi braćmi, jeszcze nie ochrzczonymi, tudzież z krewnymi, ze szlachtą, ziemianami większymi i mniejszymi, w ziemiach jego zamieszkałymi, chce, życzy i pragnie przyjąć wiarę katolicką świętego Rzymskiego Kościoła. Na oczywistość i moc tego, obiecuje wielki książę Jagiełło złożyć i wydać wszystkie swoje skarby dla odzyskania utrat, które poniosły tak Polska jak Litwa, jeżeli tylko królowa węgierska córkę swoją, Jadwigę, królowę polską, ślubem małżeńskim z nim skojarzy. Wielki książę Jagiełło obiecuje sumę, zaręczoną między królową węgierską a księciem Austryi, mianowicie dwakroć sto tysięcy florenów, złożyć i wypłacić. Tenże wielki książę Jagiełło obiecuje i zaręcza własnym kosztem i staraniem przywrócić królestwu polskiemu wszystkie kraje, przez kogokolwiek oderwane od niego i zabrane. Tenże wielki książę Jagiełło obiecuje wrócić pierwotną wolność wszystkim chrześcijanom, zwłaszcza ludziom obojej płci, z ziemi polskiej, obyczajem wojennym zabranym i przesiedlonym, a to tak, że każdy lub każda będzie się mógł udać tam, gdzie będzie chciał. Nareszcie tenże wielki książę Jagiełło obiecuje ziemie swoje litewskie i ruskie na wieczne czasy do korony Królestwa Polskiego przyłączyć. H. Mościcki Unia Litwy z Polską. Dokumenty i wspomnienia A. Kto miał przyjąć wiarę katolicką? B. Kiedy Jagiełło obiecał przekazać swoje skarby? C. Jaką sumę Jagiełło obiecał wypłacić? D. Komu Jagiełło obiecuje zwrócić wolność? E. Jakie ziemie obiecuje Jagiełło przywrócić Królestwu Polskiemu? 14. Uzupełnij tabelę, wpisując (w karcie odpowiedzi) wydarzenie. (0-4) Data Wydarzenie Miejsce 1364 Kraków 1444 Warna ( Bułgaria) 1569 Lublin 1466 Toruń 15. Na podstawie ilustracji odpowiedz na pytania. ( 0-4) A. Jakie wydarzenie zostało na powyższej ilustracji przedstawione? B. W którym roku miało miejsce to wydarzenie? C. Gdzie miało miejsce to wydarzenie? D. Kto klęczy przed przed królem? 3
16. Które z wymienionych postaci mogły się spotkać? (0-1) A. Zygmunt Stary, Władysław Jagiełło, Henryk Walezy. B. Jan Kochanowski, Mikołaj Rej, Ignacy Krasicki. C. Michał Anioł, Leonardo da Vinci, Mikołaj Kopernik 17. Po przeczytaniu krótkiej charakterystyki postaci wpisz w karcie odpowiedzi jej imię, imiona, przydomek lub nazwisko. (0-8) A. Żona Zygmunta Starego, przybyła z Włoch. B. Najmłodszy syn Władysława Jagiełły, panował ponad 40 lat. C. Ostatni władca z dynastii Jagiellonów, mąż Barbary Radziwiłłówny. D. Najpierw był królem Polski, a później Francji. E. Drugi król elekcyjny. F. Przywódca buntu Kozaków. G. Autor słów Polacy nie gęsi, swój język mają. H. Astronom urodzony w Toruniu. 18. Poniższy obrazek przedstawia dwóch wybitnych twórców okresu odrodzenia. Podaj ich imiona i nazwiska. (0-2) I II 19. Które z poniższych dzieł są autorstwa twórców z powyższych ilustracji? (0-4) A B C D 4
20. Po śmierci ostatniego władcy z dynastii Jagiellonów króla wyłaniano w tzw. wolnej elekcji. Która z chronologii tych władców jest prawidłowa? (0-1) A. Stefan Batory, Henryk Walezy, Jan III Sobieski, Stanisław August Poniatowski. B. Jan III Sobieski, Stanisław August Poniatowski,, Stefan Batory, Henryk Walezy. C. Henryk Walezy, Stefan Batory, Jan III Sobieski, Stanisław August Poniatowski. D. Jan III Sobieski, Stanisław August Poniatowski, Stefan Batory, Henryk Walezy. 21. Rozwiąż krzyżówkę (0-10) A B C D E F G H I J A. Pierwszy król elekcyjny. B. Dwór władców Polski do 1596. C. Najazd szwedzki. D. Ich przywódcą był Chmielnicki. E. Michał Wiśniowiecki. F. Pokonał ich pod Chocimiem hetman Sobieski G. Żołnierz ze skrzydłami H. Okres w kulturze związany z kontrreformacją I. Miejsce podpisania pokoju ze Szwecją w 1660 roku J. Inaczej szlachcic, nazwa związana z wyznawaną ideologia 22. Poniższa ilustracja przedstawia scenę związaną z jednym z rozbiorów Polski. (0-4) A. Kim jest leżący mężczyzna ( nazwisko)? B. W którym roku miało miejsce przedstawione wydarzenie? C. Z którym z rozbiorów związane jest to wydarzenie D. Jaki król wtedy panował. 5
23. Które ze zdań charakteryzujących Konstytucję 3 maja są prawdziwe? (0-6) A. Wprowadzała rząd tzw. Straż Praw. B. Znosiła wolną elekcję, ale zachowywała liberum weto. C. Znosiła liberum veto, ale zachowywała wolną elekcję. D. Wprowadzała dziedziczność tronu. E. Znosiła i liberum veto i wolną elekcję. F. Zapewniała chłopom ochronę państwa. 24. W tekście Mazurka Dąbrowskiego znajdują się nazwiska 4 postaci historycznych. Podaj nazwiska oraz funkcję lub tytuł trzech z nich. ( 0-3) 25. Polska na ponad 100 lat utraciła niepodległość. Ile to było dokładnie lat?( 0-1) A. 126 B. 132 C. 146 D. 123 Mapa do pytań 26 i 27 Źró Pustuła, C.Tulin, Historia. Nowa matura 2006. Zakres podstawowy i rozszerzony, Wydawnictwo OPERON, 26. Mapa przedstawia Europę w roku: (0-1) A. 1795 B. 1812 C. 1820 D. 1863 27. Uzasadnić wybór daty można ponieważ mapa : (0-1) A. Przedstawia sytuację polityczną po III rozbiorze Polski. B. Przedstawia sytuację polityczną w czasie powstania listopadowego. C. Przedstawia sytuację polityczną w czasie wojny francusko - pruskiej. D. Przedstawia sytuacje polityczna w czasach napoleońskich. 6
28. Po utracie niepodległości Polacy nie mogąc pogodzić się z niewolą walczyli z zaborcami. Odpowiedz na pytania związane z tym okresem. (0-5) A. Jak nazywały się oddziały walczące u boku Francuzów, utworzone we Włoszech? B. Jak nazywało się państwo utworzone po Kongresie Wiedeńskim z obszaru należącego do Rosji? C. Jaką nazwę nosi powstanie wywołane przez podchorążych? D. W którym roku wybuchło powstanie styczniowe? E. Jakiego powstania przywódcą był gen. Chłopicki? 29. Przed pierwszą wojną światową zostały zawarte pomiędzy państwami dwa przeciwstawne sojusze. Jakie nosiły nazwy? (0-2) 30. Określ przyczyny i skutki pierwszej wojny światowej. Zaznacz trzy przyczyny i trzy skutki. ( 0-6) A. Rywalizacja państw europejskich o kolonie B. Powstanie w Europie nowych państw C. Rozwój nowych typów uzbrojenia D. Sytuacja na Bałkanach E. Chęć odzyskana terenów zagarniętych przez sąsiednie państwo F. Zmiany granic państw w Europie 7